ESMİRA GÜNƏŞ
Ədəbiyyat mənimçün nəfəsdir, havadır. Necə ki,
dünyamız havasız qalsa məhv olar, mən də həyatımı ədəbiyyatsız
təsəvvür edə bilmirəm. Hər gün mütaliə etmək, hər an
ədəbiyyatımızdan yeni nəsə öyrənmək sanki məni həyata daha
çox bağlayır. Mənim qəlbim oxumaq, öyrənmək, yazıb‐yaratmaq
eşqiylə yaşayır.
138
İLK GÖRÜŞ
Onların heç biri bu şəhəri yaxşı tanımırdı. Hara
gedəcəklər, necə görüşəcəklər…. Əslində bu barədə heç
təsəvvürləri belə yox idi. Hər ikisinin tək bir arzusu vardı, bu
gün nə olursa, olsun görüşməli idilər. Tamamilə yad bir
şəhərdə, bir-biri üçün çırpınan iki qəlb bir araya gələcəkdi bu
gün. Əsmər əlində telefon həyəcandan qəlbinin səsini eşidirdi
sanki. Artıq dəqiqələr keçmişdi. O isə Bakının bulvarında
gözləri ilə gəlib keçən insanları izləyir, həyəcanla Eminin
yolunu gözləyirdi. Telefona gələn zəng onu daha da
həyəcanlandırdı.
– Alo ! Harda qaldın? Gəlməyəcəksənsə mən gedim.
– Yox, getmə!
Eminin səsindəki təlaş aydın hiss olunurdu.
– Bağışla, səni tapa bilmirəm. Axı mən Bakıya yadam. Səni
necə tapım ?
– Bilmirəm!
Əsmər həyəcanlı halda dilləndi.
– Gəl belə edək, dəniz qırağına gəl, gəmilər olan tərəfə.
Orda gözləyəcəm səni.
– Yaxşı.
On dəqiqə keçdi. Və budur, onlar dəniz qırağında idilər.
Bu gün ilk dəfə görüşəcəkdilər. Emin dənizi çox sevirdi, bir də
ki, Əsməri. Maraqlıdır, bu gün o hər iki sevdiyini bir mənzərədə
görəcəkdi. Emindən fərqli olaraq Əsmər dənizi sevmirdi. O
düşünürdü ki, dəniz ayrılıq gətirir insanlara. Çoşqun ləpələri,
şıltaq dalğaları apardığını geri qaytarmır. Bir də dəniz suyunu
göz yaşına bənzədirdi hər zaman. Aralarında fikir ayrılıqları
olmasına baxmayaraq hər ikisi bir-birini dəlicəsinə sevir,
ayrılığı düşünmək belə istəmirdilər.
Qırmızı qısaqol köynək, ağ şalvar və idman ayaqqabısı
çox yaraşmışdı Eminə. Əsmərsə cins şalvar üzərinə ona
yaraşan mavi köynək geyinmişdi. Ayağındakı ayaqqabılar
hündür və çox narahat olsa da dözür bu görüşü səbirsizliklə
gözləyirdi.
Antologiya
139
Emin Əsmərə yaxınlaşıb …
– Salam. – deyərək dilləndi.
– Salam.
Bu kəlməni dilinə gətirərkən həyəcandan utandığını və
yanaqlarının qızardığını hiss etdi Əsmər.
– Necəsən?
– Yaxşı. Bəs sən?
– Mən də. Onlar sahildən uzaqlaşıb parka tərəf getməyə
başladılar.
– Dəhşət istidir. İçməyə nəsə istəyirsən ? – Emin
Əsmərdən soruşdu.
– Xeyir, təşəkkür edirəm. Əsmərin bu cavabına məhəl
qoymayan Emin sərin içkilər satılan köşkə yaxınlaşıb
Əsmərdən bir daha soruşdu
– Cola ya Fanta xoşlayırsan?
– Mən heç nə istəmirəm doğurdan gələrkən Fanta
içmişdim susamamışam.
Onlar parkın içindən keçərkən Əsmər dincəlmək üçün
oturmaq istədiyini bildirdi. Bir az gəzişdikdən sonra yaşıl
ağacların əhatəsində qoyulmuş skamyada oturdular. Hava isti
idi. Ətrafda isə əl-ələ gəzən sevgililər… romantik abu-havada
şəkillər çəkdirirdilər. Əsmər marağına yenilib asta səslə
soruşdu.
– İlk təsüratın necədir? Özünü necə hiss edirsən ?
Emin onun gözlərinə baxıb gülümsədi.
– Çox gözəlsən! Mənsə çox xoşbəxtəm! Yanımda sevdiyim
qadın var və az qalır ürəyim həyəcandan yerindən çıxa!
Əsmər utanıb baxışlarını yerə dikdi.
– Utanırsan? – deyə Emin soruşdu.
– ….
– Mən də …. Kaş belə tez getməyəydin, bir az daha çox
yanımda qala biləydin…
– Bəli, kaş ki, bu mümkün olardı… amma getməliyəm.
Bilirsən az zamanım var.
– Bilirəm. Emin təssüf hissi ilə dilləndi.
140
Bir neçə dəqiqə sükut höküm sürdü. Onların gözləri birbirinə elə sevgi dolu baxırdı ki, sanki zaman dayanmışdı. Emin
astaca Əsmərin barmaqlarına toxundu. Bu an Əsmər qəlbinin
döyüntüsünü eşidirdi. O elə bərk vururdu ki, ona elə gəldi,
ətrafdakı insanlar da onun ürək döyüntüsünü eşidir. Bütün
bədəni əsdi. Həyəcandan nə edəcəyini bilmirdi. Bəs Emin o da
belə çox həyacanlanırdımı? Bəli, Emin də həyəcanlı idi.
Əsmərin üç barmağını ovcunun içinə alan Emin sanki bütün
dünyanı almışdı ovcunun içinə. Sevincinin, sevgisinin həddihüdudu yox idi. Qəlbində tək bir şey istəyirdi o – Zaman
dayansın. Əsmər ömür boyu onun yanında qalsın. Bu görüş
bitməsin. Emin bilirdi ki, Əsmər getsə onun gözlərinə yenə də
həsrət qalacaq. Aylar öncə aralarında ölkələr olduğu halda indi
qarşısında dayanmışdı Əsmər.
Ona çox yaxın idi. Arada heç bir əngəl yox idi. Təkcə
zamandan başqa. Vaxt keçir hava getdikcə qaralmağa, günəş
batmağa başlayırdı. Əsmər həyacanını bir təhər boğaraq əlini
Eminin əlindən çəkdi.
– Bəlkə gedək, mən də gecikməyim. – deyə, o dilləndi.
– Hara gedəcən?
– Vağzala.
– Necə gedəcən?
– Bilmirəm, birindən soruşarıq yolu. – deyərək, Əsmər
ətrafa boylandı.
Onların qarşısında yaşlı bir kişi oturmuşdu. Emin qalxıb,
kişiyə yaxınlaşdı.
– Salam dayı, deyə bilərsinizmi buradan vağzala necə
getmək olar?
– Salam, bala buradan heç nə getmir. Ancaq biraz piyada
yuxarı getsəz oradan 18 nömrəli avtobus ya da ki, merto ilə,
hər ikisi birbaşa Vağzala gedir.
– Çox sağ ol dayı. – deyərək, Emin Əsmərin yanına
qayıtdı.
Onlar birlikdə səki ilə yanaşı addımlayırdılar. Hərdən
Emin bir iki addım qabağa gedir, bu zaman Əsmərin ona necə
diqqətlə baxdığını hiss edirdi və Əsmərin bu hərəkəti o qədər
Antologiya
141
xoşuna gəlirdi ki, dodaqaltdan gülümsəyirdi. Əslində Eminin
bir-iki addım ondan öndə getməsi Əsmərin də xoşuna gəlirdi.
Çünki belə olanda ona rahat baxa bilirdi. Göz-gözə gələndə isə
utanıb baxışlarını yayındırırdı. Onlar yolu keçib keçidə
yaxınlaşdılar.Keçidi düşərkən, Əsmər Eminin kefinin
pozulduğunu görüb soruşdu.
– Noldu, niyə qanın qaraldı?
– Nə bilim e, sevdiyim qadın yanımdadır və mən onun
əlindən tuta bilmirəm. İndi də çıxıb gedirsən. Kaş biraz
vaxtımız olaydı ən azından hardasa oturardıq biraz rahat
danışa bilərdik. Əsmər səhər həyəcandan heç nə yeməmişdi.
Üstəlik də saatlarla yol gəlmişdi bu istidə, tədbirdən də yorğun
çıxmışdı. Ayağındakı ayaqqabıları isə çox narahat idi. Acından
təzyiqi düşmüş, baş ağrısı da bir tərəfdən ona əzab verirdi.
Üstəlik telefonun da enerjisi tükənmək üzrə idi. Hər nə qədər
möhkəm olmağa çalışsa da əslində onun da hardasa oturub
nəsə yeməyə və bir az dincəlməyə ehtiyacı vardı. Həm də
telefonu cərrəyana qoşa bilərdi. İndi isə Eminin köks ötürərək
arzularını dilə gətirməsi ürəyini bir daha titrətmişdi.
Nərdivanları hündür ayaqqabı ilə düşmək təhlükəli olur
bəzən. O astaca Eminin qolundan tutdu. Bu zaman onlar bir
daha gözgözə gəldilər. Emin sanki hər dəfə Əsmərin gözlərinə
baxanda ona yenidən aşiq olurdu. Dodaqlarında şirin bir
təbəssüm yarandı. Nərdivanları düşdükdən sonra Əsmər
Eminin qolunu buraxdı Eminsə yenidən ondan biraz aralı
getməyə başladı.
– Sənin burada qohumların var? – deyərək, o soruşdu.
– Hə, var. – Əsmər cavab verdi.
– Qarşılaşma ehtimalımız nə qədərdi?
– Bilmirəm, dua et ki, heç kəslə qarşılaşmayaq. Qanımı
qaraltmaq istəmirəm. – deyə, Əsmər köks ötürdü.
– Mən də sənə sıxıntı olmaq istəmirəm. Ona görə də bir az
səndən uzaq dayanmağa çalışıram.
Onlar keçiddən çıxaraq səki ilə yola davam etdilər. Bir
anlıq Əsmər düşündü ki, indi geri qayıtsa ömür boyu peşman
olacaq. Fürsəti varkən bir az daha çox qalıb Eminin gözlərinə
142
doya-doya baxa bilər. O dayanıb ətrafa boylandı. Yolun qarşı
tərəfində balaca bir kafe var idi. Müştərilərlə dolu olan ailəvi
kafedə boş yer tapmaq çətin olacaqdı diyəsən. Əsmər saatına
baxdı və dilləndi:
– Gəl bir yerdə oturaq, bu gün heç nə yeməmişəm başım
da ağrıyır. Bir az oturaq nəsə yeyək sonra gedək vağzala.
Bayaqdan bütün bu fikirləri dilə gətirməkdən çəkinən Emin bu
sözləri Əsmərdən eşidəndə çox sevindi.
– Sən gecikmərsən ki? – deyə, Emin soruşdu.
– Tez qalxarıq, yarım saat bəs edər məncə.
– Yaxşı buyur keç – deyərək, Emin Əsmər üçün kafenin
qapısını açdı. Elə bu zaman 2 nəfərlik bir masa boşaldı. Onlar
kafenin tinində qoyulmuş balaca stolun kənarında alcaq
qırmızı divanda əyləşdilər.
– Bəlkə yanımda oturasan? -deyə Emin dilləndi.
– Belə yaxşıdır. – Əsmər Eminin qarşısında əyləşmişdi. O
bu az zamandan istifadə edib Eminin gözlərinə doya-doya
baxmaq istəyirdi. Eminsə ona daha da yaxın olmaq, heç olmasa
bir dəfə əlindən tuta bilməyi arzulayırdı. Ofisant onlara
yaxınlaşıb menyunu verdi. Menyuya nəzər saldıqdan sonra.
Emin sadecə kola istədi. Əsmər isə bir ədəd püreli dönər və
ayran sifariş etdi. Ofisant sifarişləri qeyd edib uzaqlaşdı. Emin
siqaret çəkmək istəyirdi.
– Sən yeməyini ye mən də siqaret çəkim gəlirəm. – dedi.
– Getmə. Bilirsən ki , siqaretə nifrət edirəm. Axı nə
məcburdu? Niyə çəkməlisən ?
– Yaxşı də Əsmər başlama yenə dedim axı tərgidəcəm
ancaq, bu gün heç çəkməmişəm ürəyim partlayır. Onsuz da çox
həyəcanlıyam çölə çıxım biraz özümə gəlim gəlirəm.
– Yaxşı get, o zaman mən də gedirəm. Burda qalmağımın
mənası yoxdur daha. Emin Əsmərin necə tərs olduğunu bilirdi.
Dedisə edəcəkdi. O isə Əsmərin getməyini heç istəmirdi. Ona
görə də qayıdıb yerində əyləşdi. Əsmərin gözlərinə baxdı. Sanki
gözləri sən getmə mən ömür boyu siqaret çəkmərəm deyirdi.
Eminin bu hərəkəti əsmərin çox xoşuna gəlmişdi. Ona niyə aşiq
olduğunu bir daha anlamışdı. Elə bu zaman ofisant onlara
Antologiya
143
yaxınlaşıb sifarişləri masanın üzərinə qoydu və uzaqlaşdı. Emin
bir daha Əsmərin gözlərinə baxaraq:
– Ömrüm, sən yeməyini rahat ye, mən də bir siqaret
çəkim gəlim nolar? – deyə, dilləndi.
– Yaxşı get.
– Tez gələcəm, sən rahat ye.
Emin masanın yanından uzaqlaşaraq kafedən çıxdı.
Əsmər həyəcandan tox olduğunu hiss etsə də baş ağrısına dözə
bilmirdi. Özü də yaxşı bilirdi ki, əgər nəsə yeməsə baş ağrısı
keçən deyil. Odur ki, yeməyə başladı. Çox çəkmədi ki, Emin
yenidən qayıtdı. Əsməri yemək yeyərkən izləməkdən gözlərini
yayındırmağa çalışsa da alınmırdı. Odur ki, söhbətə başladı.
– Bibimin telefonunu götürmüşəm gələndə səni tapım
deyə, dayım məni cırnadır. Deyir ki, buna bax bir, Azərbaycana
çatan kimi tapdı birini.
Bunu eşidəndə Əsməri gülmək tutdu.
– Dayın hardan bilsin ki, sən elə mənə görə gəlmisən
Azərbaycana.
– Hə, sən olmasaydın bəlkədə heç vaxt gəlməzdim.
– Diyəsən dayını çox istəyirsən.
– Hə, dayı da məni çox istəyir. Sağ olsun yaxşılığını çox
görmüşəm.
– Allah köməyi olsun.
– Çox sağ ol.
– Bəs öz telefonun hanı?
– Enerjisi bitib, yaxşı işləmir. – Əsmər gülümsədi.
– Heç kəs inanmır də, Vallah telefonum yaxşı işləmir. –
deyə, Emin biraz pərt oldu.
– Niyə ki, sənə inanıram sadəcə sən özün problemsən
deyə, səndə hər şey problem olur.-deyərək Əsmər
gülümsəməyə davam etdi.
Hava artıq qaralmışdı. Küçə lampalarının işığı küçəni
aydınladırdı.
– Artıq gecdir. Gedək. Yoxsa vağzala gecikəcəm. – Əsmər
məyus halda dilləndi.
144
– Yaxşı. – deyə, eyni səs tonu ilə cavab verdi Emin. Əsmər
çantasını əlinə alanda Eminin masadan qalxdığını gördü. Bir
neçə dəqiqə sonra Emin masaya yaxınlaşıb “Gedə bilərik” dedi.
Əsmərin qaşları çatıldı. Axı alışmışdı hər işinin
öhtəsindən özü gəlməyə. Həm də heç kəsə yük olmamışdı bu
günə qədər. Ödənişi Eminin etməsi xoşuna gəlməmişdi.
İstəmirdi onu sıxıntıya salsın. Kafedən çıxarkən Emin dayanıb
ona baxdı. Qarşısında qaşlarını çatıb, tərs-tərs Eminə baxan çox
şirin bir xanım vardı. Bir anlıq Eminin könlündən bu gözəl
xanımı qucaqlayıb bağrına basmaq keçsə də, o hisslərini içində
boğdu. Dodaqlarında şirin təbəssümlə:
– Ay, inadkar. Öz dediyindən dönmürsən də. – deyib
gülümsədi.
– Gərək belə etməzdin.
– Bilirsən, anamda sənin kimi inadkardı.
Eminin bu cümləsi Əsmərin gül qönçəsinə bənzəyən
yanaqlarında təbəssümə səbəb oldu. Onlar bir neçə dəqiqə
susub bir-birinin gözlərinə baxdılar. Emin “Kaş əllərindən tuta
biləydim, sənə toxuna biləydim.” deyə düşünürdü. Əsmər sanki
onun qəlbindən keçənləri oxuyurmuş kimi, ona yaxınlaşdı, əlini
uzadıb Eminin əlini tutdu. Bu isə adi bir toxunuş deyildi. Sanki
bir neçə ay öncə birlikdə qurduqları xəyal bu gün reallaşırdı.
Bir neçə ay öncə Emin adəti üzrə işdən evə gələn kimi telefonu
götürüb tez Əsmərə mesaj yazmışdı. O Əsmərlə tanış olandan
artıq demək olar hər gün belə idi. Bütün gün onu düşünür. Vaxt
etdikcə gün ərzində mesaj yazıb halını soruşur, işdən
qayıdarkən isə yeməkdən öncə Əsmərlə əlaqə saxlayardı. Hətta
çox zaman bütün gecəni oyaq qalıb mesajlaşardılar.
Həmin gün də o Əsmərə mesaj yazmışdı.
– Salam, necəsən canparçam?
Əsmərin həmin gün qanıqara idi. Eminin varlığına hər
zamankından daha çox ehtiyacı vardı. Sadəcə telefonda olsa
belə Eminin sevgisini hiss etmək onu çox rahatlaşdırır,
həyatına maraq qatırdı.
– Salam, belə də. – deyərək Əsmər Cavab yazdı Eminə.
– Nolub mənim mələyimə? Qanın niyə qaradı?
Antologiya
145
– Heç səbəbini özüm də bilmirəm. Ancaq çox darıxıram.
– Caaan. Mən də sənsiz çox darıxıram. Bütün gün
xəyallarını qururam. Axşamı səbirsizliklə gözləyirəm ki, iş
bitsin səninlə rahat yazışa bilim. Gəl birlikdə xəyal quraq.
– Necə?
– Düşün ki, yanındayam. Bizim gözdən uzaq yaşıllıqlarla
göz oxşayan meşədə balaca bir evimiz var. Və bu gün mən səni
dənizə aparacam.
– Hmmm, qulağa xoş gəlir. Əsmər Eminin yazdıqlarını
xəyalında canlandırmağa başladı.
– Düşün ki, ikimiz dəniz kənarındayıq və mən sənin
əlindən tutmuşam. Bilirsən necə ?
– Necə?
– İstəyirəm ki, barmaqlarımı, barmaqlarına keçirim bərkbərk tutum əllərindən. Bizi heç kəs ayıra bilməsin.
Əsmər Eminə yaxınlaşıb əlindən tutarkən bu xəyalı
canlanmışdı hər ikisinin gözündə. Eminin xəyalındakı kimi
barmaqlarını onun barmağına keçirmişdi əlindən tutarkən.
Sanki zaman dayanmışdı. Hər ikisi həyəcandan əsirdi. Onlar
dayanacağa çatanda. Əsmər Eminin əlini buraxdı. Əsmərin
gözlədiyi avtobus hələ gəlməmişdi. Onlar dayanacaqda
oturarkən Emin dilləndi.
– Mənə yaxın əyləş.
Bu zaman xəfif külək əsdi. Əsmərin üzünə toxunub
saçlarını havada dalğalandırmağa başladı. Əsmər gözlərini
yumub küləyi üzündə hiss edirdi. Sanki külək belə bu gözəlin
yanağından öpmək istəyirdi. Xəfif külək altında Əsmər elə
gözəl görsənirdi ki, o gözlərini açanda Eminin onu necə sevgi
dolu baxışlarla izlədiyini gördü.
– Məni sevirsən? – deyərək dilləndi Emin.
Bəlkə də bu suala cavab almaqla yaşadıqlarının yuxu
olmadığına inanmaq istəyirdi sadecə. Ancaq Əsmər utanaraq
baxışlarını yerə dikmiş cavab verə bilməmişdi.
– Niyə susursan?
– Xoşun gəlir məni utandırmaqdan? Ətrafdakılar bizə
baxır.
146
Əsmərə elə gəldi ki o an Eminin sualına cavab verərək
“Səni sevirəm” desə onu bütün dünya eşidəcək.
– Şərt deyil “Səni sevirəm” deyəsən. “Bəli” və yaxud
“Xeyir” də deyə bilərdin.
Əsmər susurdu.
– Anladım. Sən məni sevmirsən. Amma mən səni dünyalar
qədər sevirəm.
Əsmər Eminin gözlərinə baxdı. O bu kəlmələri elə
əminliklə dilə gətirmişdi ki, bu sevgiyə zərrə qədər şübhəsi yox
idi onun. Bu an Əsmərin gözlədiyi avtobus dayanacağa
yaxınlaşdı. Ayrılıq anı idi. Onlar ayağa qalxıb avtobusa tərəf
gəldilər. Əsmər Eminin boynuna sarıldı. Özündən ixtiyarsız
dodaqlarının onun boynuna toxunduğunu hiss etdi. Astaca
pıçıltı ilə dilləndi.
– Səni çox sevirəm, bunu unutma.
Əlləri Eminin əlindən qopmaq istəməsə də o artıq
avtobusa qalxmalı idi. Hər ikisinin qəlbində duyğular bir-birinə
qarışmışdı. Nə hiss etdiklərini özləri də anlaya bilmirdilər. Bu
ilk görüşün yaşatdığı xoşbəxtlikmi, yoxsa ayrılığın gətirdiyi
məyusluq hissi idimi?!
QƏLBDƏN GƏLƏN BAXIŞ
Bir baxış Tək bir baxış bəzən insanı xoşbəxt etməyə belə
yetər. Bəzənsə bir baxışa bütün həyatın sönər. Bir baxış sənə
yaşamağa güc verər. Bir baxış, həyatını bitirər. Bir baxışa aşiq
olarsan. Qəlbin küləyin ağac budağında titrətdiyi yarpaq kimi
titrəyər. Bəzən də bir baxışla insan bütün nifrətini göstərər.
Baxış var ki, utanarsan, susarsan. Baxış var ki, nifrətini
qusarsan. Bir baxışa sığar bəzən dünyalar. Bir baxışda dünya
boyda məna var.