Blog

  • Şəfaqət CAVANŞİRLİ.”Sevginin gözləri” romanının XXXIII hissəsi

    http://s017.radikal.ru/i405/1601/36/333ddbb0f8b0.jpg

    Cəmilə maşından düşüb hovuza tərəf asta addımlarla gəldi. Kərim evə tərəf gedəndə arxasınca onu səslədi.
    – Kərim
    Kərim geri döndü. Cəmilə Kərim ona yaxınlaşana qədər diqqətlə gözlərinin içinə baxdı.
    Cemilə – Peşman olmadın ki?
    – Nə üçün?
    – Yeməyə aparmışdın. Peşman olmadın?

    Kərim yorulmuşdu, Cəmilənin sualına cavab verib söhbəti uzatmaq istəmirdi.

    – Xahiş edirəm, fəlsəfi söhbətlərini saxla,sonra danışarıq.

    Kərim evə getmək istəyirdi, Cəmilə qolundan tutdu.
    – Niyə? Həqiqətləri bilmək istəmirsən?

    Kərim şübhəylə Cəmiləyə yaxınlaşdı.

    Cəmilə – Bakirəliyimi, neçə ilimi sənə verdim. Bugünümüzə baxıram, özümü qurbanlıq qoyun kimi hiss edirəm. O qadın… sənə rast gələnəcən sevirdin məni.

    – Cəmilə, hansı həqiqətdən danışırsan?
    – Hələ də onu sevirsən. Gərək ondan bugün iyrənəydin. Məndən qaçdın, ondan qopa bilmədin. Necə ola bilər? Başım çıxmır e, bizim cəmiyyətdə zorlanan qadınlara yaxşı baxmırlar. Kişilər xortdan görmüş kimi ya qaçırlar, ya da istifadə edirlər. Bəs, sən hardan gəlmisən? İki-üç kişi birdən zorladı, yenə də qəbul elədin.
    – Ona görə ki, iyrəniləsi o deyildi.
    – Əlimi vicdanıma qoyuram,haqlısan. Sən də əlini vicdanına qoy ki, mənə qarşı haqsızlıq elədin. Neçə il sənə sadiq qalan qadını yatağında kişilərin sayını bilməyən fahişəyə dəyişdin. Mən sənə xəyanət edə bilmədim, lakin əvəz-əvəz olduq.
    Kərim əsəbləşdi, düşünürdü ki, Cəmilədən şübhələnməkdə haqlıymış. Yenə də inanmaq istəmirdi.
    Kərim – Deki fikirləşdiyimi etməmisən.

    Cəmilə bir addım da Kərimə yaxınlaşdı.
    – Etmişəm.

    Kərim Cəmiləyə şillə vurdu. Cəmilə özünü itirdi, hovuza düşdü

    Eldar evine gizli girmiş adamın arxasınca həyətə qaçanda adam dəmir qapıdan qaçırdı. Yerdə uzanmış cangüdəni görən Eldar dayandı.
    Yaxınlaşıb qolundan tutub silkələməyə başladı:
    – Samir…Samir.
    Samir zarıyırdı – Məni vurdu.
    Eldar Samirin dediklərindən və əliylə ayağından tutandan sonra fikir verdi, cangüdəni budundan yaralanmışdı.
    Samir – Burnuma neyse tutdu, huşumu itirdim. Müqavimət göstərəndə bıçaqladı.
    – Sənə nəysə demədi?
    – Heç nə.
    Eldar Samirin telefonuyla “Təcili Yardım” – ın nömrəsini yığdı.
    – Bizə kömək edin.

    Cəmilə hovuza düşəndən sonra özünü itirmədi. Boğulmamaq, hovuzdan çıxmaq üçün üzməyə başladı. Çıxmağına az qalmışdı, Kərim saçlarından tutdu, özü də hovuza girib Cəmilənin başını suya saldı.

    – Deməli, kişi tutub qadın zorladırsan, hə?

    Aybəniz mətbəxdə çay içə-içə telefonda mesaj yazırdı. Həyətdən eşitdiyi səs diqqətini dağıtdı. Evin qapısını açıb hovuzun içində atasının anasını boğduğunun şahidi olanda ayaqyalın qaçmağa başladı.
    – Ata, sən neynirsən? Ata…Ata…

    Kərim qızını eşitmirdi. Aybəniz özünü hovuza atdı. Atasının qolundan tutub güclə anasından ayırdı. Cəmilə başını hovuzdan çıxartdı, dərindən nəfəs almağa başladı. Nəfəs ala-ala qırıq-qırıq sözlərlə Kərimi hədələyirdi
    – Səni məhv edəcəm. Ayaqlarıma düşərsən.

    Kərim Cəmilənin üstünə getmək istəyirdi, qızı ortalarına keçdi. Ağlaya-ağlaya yalvarırdı:
    – Bəsdirin, qurban olum,bəsdi. Adamda arvadını öldürər?
    Kərim – Anan kimi qadını gərək tikə-tikə doğrayaydım.
    Cəmilə qışqırmağa başladı. – Niyə ay alçaq? Deyimdə niyə məni boğurdu. Fahişəsinə görə. Evlənib arvad olub axı!.. Xanım olub, güldən ağır söz demək olmaz.
    Kərim – Boşayacam səni, əşyalarını yığ, rədd ol bu evdən.
    – Özün gedərsən.

    Kərim Cəmilənin üstünə gedib vurmaq istədi, yenə qızı müdaxilə etdi.
    Aybəniz – Lazım deyil, ata. Sabah gedəcək. Səfərə deyərəm, gəlib aparar.

    Cəmilə qışqırdı – Bu evdən ancaq meyidim çıxar mənim. Mən yox,sən gedəcəksən.

    Kərim diqqətlə Cəmilənin gözlərinə baxdı.
    – Sənin xatirən olan evdə yaşamağa dəyməz. Səfər də iyrənəcək səndən. Tələsmə! Səni ölməkdən betər günə salacam

    Kərim hovuzdan çıxıb evə tərəf iti addımlarla getdi. Evin qapısını açıb içəri girməsiylə uşaq kimi ağlaması bir oldu

    Eldar qucağında yatmış oğlunu yatızdıran Fidanı sakitləşdirməyə çalışırdı.

    – Başa düşürəm.Günah məndədir. Camalın buracan gələcəyi ağlıma gəlməzdi.

    – Niyə? Camal sənin düşmənindir Eldar. Bizi öldürməmiş dayanmayacaq. Vicdansızlığa bax, oyanmasaydım, uşağı öldürəcəkdi.Dayın nəvəsi nə vaxt gələcək?
    – Yoldadır. Bir müddət Qadirin evində qalarsız. Uşağı ver mənə, lazım olan paltarlarını yır-yığış elə.
    – Bəs sən?
    – Mən xəstəxanaya getməliyəm. Samirin yanında olmalıyam.
    – Narahatam sənə görə.
    – Mənə heç nə olmayacaq.
    – Nə vaxt gələcəksən?
    – Səhər gələrəm yəqin.
    – Uff! Camal adlı zibilə düşmüşük, çıxa bilmirik

    Fidan körpəni Eldara verdi, otağına keçdi. Evin qapısı döyüləndə Eldar qapını açdı. Gələn Eldarın dayısı nəvəsi Qadir idi. Yanında ozü yaşında oğlanla gəlmişdi. Eldar şübhəylə oğlana baxdı. Qadir yanındakı oğlanı Eldarın nigaran olmaması üçün tanış etdi.
    – Narahat olma, Sərdardı. Dostumdur.
    – Keçin içəri.
    Oğlanlar evə girdilər
    Eldar – İlk dəfədir bizə gəlirsən, o da belə vəziyyətdə. Üzürlü sayın.

    Qadir – O nə sözdü? Olan işdi. Ev yiyəsiylə danışmışam.
    Eldar təəccübləndi. – Ev yiyəsi nədir? Öz evində qalmırsan?
    – Evimi ehtiyyacdan çoxdan satmışam. Kirayədə qalıram. Narahat olma, bina evidir. Həyətdə gözətçisi də var. Gedəndə özün də görəcəksən.
    – Mən gələ bilməyəcəm. Uşaqla yoldaşımı apar, səhər zəng edərəm, xəstəxanaya gələrsən. Oturunda. Mənim başım şişib, sizə nə olub?

    Qadirlə Sərdar divanda oturdular.
    Eldar Qadirə – Gəlin bacın hazır olanacan dostuna da, özünə də çay süz. Görürsən ki, qucağımda uşaq var.

    Qadirlə dostu Eldarın sözlərinə gülümsədilər. Qadirin könlündən Eldara zarafatyana sataşmaq keçdi.
    – Görürəm,görürəm. Çöldəki hökümlü Eldardan əsər-əlamət qalmayıb.

    Sərdarla Eldar güldülər.
    Eldar – Səni də görəcəm. Axmağın biri axmaq.

    Səfər qonaq otağında televizora baxırdı. Lamiyə arxayın yataq otağının qapısını bağlayıb, əl telefonu ilə anasını yığdı. Zəngə bir qadın cavab verdi
    – Allo
    – Necəsən?
    – Yaxşıyam. Nəysə olub?
    – Ay ana, sənə zəng etmək üçün gərək pis hadisə baş versin?
    – Nə bilim? Ailə quran gündən xoş günün olmayıb. Ona görə həmişə narahat oluram.
    – Hər şey yaxşıdır, şükür. Səfər necə dəyişibsə, özüm də tanıya bilmirəm. Qəzaya düşəndən bəri elə bil yerinə başqa Səfər gəlib.
    – Maşallah de, göz dəyib eləyər. Bir uşağınız da olsa, daha sizə heç kim bata bilməz.
    – Kaş əvvəldən yaxşı olardı. Yanımda olardı, mən də…
    Lamiyə ah çəkdi
    Aynur – Bir səhv idi. Unut getsin. Gələcəyə bax. O biri əclaf səni narahat eləmir?
    – Tahir? Yox. Daha ona da maraqlı deyiləm.
    – Olmalıydın?
    – Başım tamam qarışdı, niyə zəng etdiyimi yaddan çıxartdım. Mənə biraz pul lazımdır.
    – Nə qədər?
    – Hardasa 1000-1500 manat.
    – Bu pulu neynirsən?
    – Həkimə gedəcəm. Səfər istəyir uşağımız olsun.
    – Lap yaxşı, Səfər özü aparsında. Daha məndən niyə pul istəyirsən?
    – Bir qızın var, onada pul qıymırsan. Nə isə… sağ ol.

    Lamiyə anasının danışmağına imkan vermədi, adboy düyməsini basdı. Telefonuna zəng gəldi. Zəng edən Zəminə idi
    Lamiyə telefona cavab verir.
    – Allo. Zaman
    – Lamiyə xanım, lazım olan artıq əlimdədi.
    – Səni görən olmadı?
    – Fidan gördü. Birdə…
    Lamiyə şübhəylə: Birdə?
    – Birdə cangüdəni bıçaqlamalı oldum.
    – Necə? Bir dəqiqə, bir dəqiqə! Ölüb eləmədi ki?

    Bu zaman Səfər otağın qapısını açıb içəri keçdi. Lamiyə Səfəri qarşısında görəndə telefonu sinəsinə sıxdı.
    Səfər – Kimlə danışırsan?
    – Qapı ağzında məni dinləyirsən?
    – Lamiyə, kiminlə danışırdın?
    Lamiyə udqundu – Anamla.

    Səfər asta addımlarla yaxınlaşanda Lamiyə geri gedirdi.
    Səfər – Özünü niyə itirirsən? Rəngin də qaçdı.
    – Niyə itirməliyəm ki?
    Lamiyənin əl telefonuna zəng gəldi. Lamiyə telefona baxdı.
    – Anamdı.
    Səfər qəfildən telefonu Lamiyənin əlindən aldı. Telefonun ekranında ” Ana ” yazılmışdı.
    Səfər telefona cavab verdi:
    – Allo Aynur Səfərin səsini eşidəndə təəccübləndi.
    – Səfər? Lamiyə hara getdi?
    – Aşağıda atamın yanındadır.
    Lamiyə təəccüblə Səfərə baxırdı. Bir tərəfdəndə ürəyi qorxudan əsirdi.
    Aynur – Yaxşı, Lamiyəyə deyərsən sonra məni yığar.
    – Deyərəm. Sağ olun.
    Səfər telefonu Lamiyəyə uzatdı.
    – Birdə özünü şübhəli aparma. Atam gəlib. Bizimlə qalacaq.
    – Niyə? Yəni deyirəm, nə qədər istəyir qala bilər,öz evidir. Nəysə olub eləməyib?
    – Uzun söhbətdi. Ananla danış, aşağı düş.
    – Yaxşı. Səfər otaqdan çıxdı.
    Lamiyə anasının nömrəsini yenidən yığdı.
    Qadir Fidanı və oğlunu dostu Sərdarla doqquz mərtəbəli binada kirayə yaşadığı üç otaqlı evə gətirdi. Çamadanlarını yataq otağına gətirib, Fidanla birlikdə mətbəxə keçdi. Mətbəx bir az səliqəsiz idi.
    Qadir – Bağışla sən allah, qəfildən oldu, yır-yığış edə bilmədim.
    Fidan gülümsəyir – Narahat olma, başa düşürəm.
    – Zəhmət olmasa, telefonunu ver.
    Fidan qucağında körpəsi yataq otağına keçdi. Yatmış oğlunu çarpayının üstünə qoydu. Cibindən telefonunu çıxardıb Qadirə tərəf uzatdı. Qadir Fidanın telefonuna nömrəsini yazıb, adını qeyd elədi, sonra geri qaytardı
    – Nə lazım olsa zəng elə. Canla-başla qulluğunda hazıram.

    Qadir Fidanla sağollaşıb evdən çıxdı. Fidan Eldara zəng etdi.
    – Necəsən?
    – Yaxşıyam. Qadirgil getdi?
    – Hə. Samir necədir?
    – Budundan bıçaqlayıblar. İndi tikiş qoyublar.

    Aybəniz anasının otağına iri fincanda çay gətirdi. Cəmilə paltarını dəyişmişdi, əynində ağ xələt yatağında oturmuşdu. Cəmilə isti çaydan içə-içə Kərimə qarğış edirdi.
    – Köpəyoğlu! Hələ sən Cəmiləni yaxşı tanımırsan. Başına oyun açım, sən də bax. Rəhmətlik baban olmasaydı zibil idi atan. O boyda kişinin kürəkəni olmasaydi, kim idi onu icra başçısı qoyan.
    Aybəniz maraqla anasını dinləyəndən sonra dedi:
    – Atamı birinci dəfə idi belə gördüm. O sənə güldən ağır söz də deməzdi.
    – Atamı bu həddə çatdırmaq üçün neyləmisən?
    Cəmilə susurdu, qızının sualına cavab vermək ürəyincə deyildi.
    – Sən bizim işimizə qarışma.
    – Mən sizin işinizə qarışmıram. Belə başa düşdüm ki, Səfər qarışmalı olacaq. Şəkərdi, yazığın gəlmir atama?
    – Atan məni boşasa, hələ gör neynirəm.

    Aybəniz hiss olunurdu ki, narahatdır. Ona elə gəlirdi ki, anasını bugünəcən yaxşı tanımayıb.

    Səhər-səhər Kərim pencəyini geyinə-geyinə otağından çıxdı. Lamiyə səhər süfrəsini hazırlamışdı.Səfər əlində təndir çörəyi qapıdan içəri girdi. Qapıda atasıyla üz-üzə gəldilər.
    Səfər – Bıy, gedirsən?
    Kərim gülümsədi ; – Sabahın xeyir.
    Lamiyə – Süfrəyə əyləşmirsiz?
    – Tələsirəm, axşama çatdıraram özümü.
    Səfər – Hara gedirsən.
    Kərimlə – Gecə vəkilimlə danışmısam. Məni gözləyir.
    Səfərlə Lamiyə bir-birilərinf baxdılar.
    Səfər – Vəkili neynirsən? Axşam da heç nə demədin bizə. Evə də zəng etdim, cavab verən olmadı.
    – Bugün ərizəmi yazacam. Sonra da ananla boşanacam.
    Səfər atasının anasının boşanmaq istədiyini biləndə təəccübləndi
    – Ata, boşanmaq nədi?
    – Məndən heç nə soruşma. Vaxtı çatanda sənə hər şeyi deyəcəm. Anana görə məndən incimə. Bu işdə mənə kömək elə. Bilmədiyin çox şey var.
    – Ona görə istefa vereceksen ki, boşandığınızı heç kim bilməsin? Bilmirəm nə deyim.

    Kərim qapını açdı, evdən çıxdı. Səfər Lamiyəyə – Lap qanım qaraldı.
    Lamiyə – Təhminəyə görə boşanırlarlar?
    Səfər süfrə arxasında oturdu.
    – Əlbəttə yox. Təhminə ailə qurub.
    – Maraqlıdır,niyə boşayır?
    – Bilmirəm. Onsuzda aralarındaki iplər qırılmışdı.Gərək həkimə zəng edəm, görüşü təxirə salam
    – Həkim? Həkim nədi?
    – Deyirdim bugün günorta həkimə aparım səni, alınmayacaq. Anamın yanına gedəcəm.
    – Məni niyə?
    – Demişdim axi!… Uşağa görə.
    Lamiyə əlindəki fincanı özünü itirib yerə saldı.
    – Mən uşaq istəmirəm…

    Ardı var.

    Şəfaqət CAVANŞİRZADƏ

  • Sayana Vəliyevanın doğum günü münasibətilə təbrik edirik! (18 fevral)

    1455771853_12729280_1693319857620031_3994297933826814362_n

    Allah imanını, nurunu, sevgini, səmimiyyətini artırsın.

    Gündəlik İnformasiya Agentliyinin Rəhbərliyi Sizi yeni nəsil Azərbaycan gəncliyinin nümayəndəsini, istedadlı qələm sahibini, gənc xanım yazarını doğum gününüz münasibətilə səmimi qəlbdən təbrik edir, Sizə uzun ömür, möhkəm cansağlığı, xoşbəxtlik, işlərinizdə, ədəbi-bədii yaradıcılığınızda bol-bol uğurlar diləyir! Dodaqlarınızdan gülüş, yanaqlarınızdan təbəssüm əskik olmasın! Sevib, sevdiyiniz insanların əhatə dairəsində olun!

    Mətbuat xidməti

  • İSLAM DİNİ VƏ ESTETİKA

    12735527_533834843465501_944239649_n

    İslam dinində keyfiyyət
    Gözəlliklər – gözəl məkanlar, yeməklər, quşlar, uşaqlar, bitkilər, əşyalar … hər kəsin çox sevdiyi nemətlərdir. Dünyada elə insan ola bilməz ki, bu gözəlliklərdən zövq almasın və ətrafında, həyatında gözəlliklər görmək istəməsin. Yüksək zövqə malik insanlar, bu gözəlliklərdən zövq almağı və gözəllikləri yaratmağı bacaran insanların da varlığı ayrı gözəllikdir.
    Təəssüf ki, cəmiyyətimizdə “gözəllik”, “keyfiyyət”, “estetika” kimi anlayışlarla İslam sözünü birlikdə eşitmək, demək olar ki, qeyri-mümkündür. Hətta bir çox müsəlman ölkələrində “kasıb olmaq, köhnə paltar geyinmək, çirkli yerdə yaşamaq, baxımsız olmaq” müsəlman xüsusiyyəti kimi qəbul edilir. Kim ki nə qədər bu şeylərə əməl edərsə, sanki o insan ən təqvalı, dünyadan və nəfsindən keçmiş mömin hesab olunur. Bu məqalədə də ələ aldığım mövzu İslamda gözəlliklərin yeridir. Bəs İslam dini belədirmi? İslam bizdən nə tələb edir?
    Gözəl geyinmək, incəsənətə və estetikaya dəyər vermək müsəlmanların ən bariz xüsusiyyətlərindən biri olmalıdır. Çünki hər bir müsəlman İslam dininin təmsilçisidir. Müsəlman da geyimi ilə İslamı təmsil edir. Məsələn, gənc bir qız düşünün. Bu qız baxımlıdır, gözəl geyinir, musiqiyə qulaq asmaqdan zövq alır, saçlarının baxımına diqqət edir. Əgər bu qız bir xurafatçının yanına getsə və “mən İslam dinini yaşamaq istəyirəm, bunun üçün nə etməliyəm” – deyə soruşsa, alacağı ilk cavab “get, əyin-başını düzəlt, örtün, dünyəvi zövqlərdən uzaq dur” – deyiləcək. Bəs belə bir qız İslamı yaşamaq istəyərmi, o İslamı ki, xurafatçılar elə göstərir ki, “nə gözəl geyim, nə musiqi, nə incəsənət, nə də keyfiyyət” var. Əlbəttə ki, heç kəs istəməz. Məhv dünyada ateizmin geniş yayılmasının səbəblərindən biri də xurafatçıların təqdim etdiyi bu “İslam dini”dir.
    Bir dinin mənbəyi həmin dinin haqq kitabıdır. İslam dininin də mənbəyi Quran və Quranı təbliğ edən və həyatına tətbiq edən Peyğəmbərimizdir. Gəlin Quran və Peyğəmbərimizin həyatındakı gözəlliklərə verilən dəyərə baxaq:
    Allahın Peyğəmbəri (səv): «Allah-Taala gözəldir və gözəlliyi sevir. Nemətinin nişanəsini bəndəsində görməyi də sevir. .. ». (Kənzul-ummal, hədis 17166)
    Allahın Peyğəmbəri (s.a.v.v.): «Allah-Taala möminin öz qardaşlarının yanına səliqəli və bəzənmiş halda getməsini sevir». (Məkarimul-əxlaq, c.1, səh.85, hədis 1)
    Bu hədislərdən də gördüyümüz kimi, Peğəmbərimiz (səv) həmişə gözəlliyə, gözəl və təmiz geyinməyə, estetikaya diqqət çəkmiş və ətrafındakı möminləri də buna təşviq etmişdir. Hədislərdən də görünür ki, Peyğəmbərimiz (səv) dövrün ən gözəl və müasir paltarlarını geyinmişdir. Bəzi mənbələrdə daima yanına daraq, güzgü, misvak, diş çöpü, qayçı, sürmə qabı kimi əşyalar götürdüyü bildirilir. Bundan başqa, Allah Quranda təmiz paltarlar və gözəlliklərlə bağlı bunları bildirir:
    «De: Allahın öz bəndələri üçün yaratdığı zinəti və təmiz ruziləri kim haram buyurmuşdur? De: Bunlar, dünyada iman gətirən üçündür, Qiyamət günündə isə yalnız möminlərə məxsusdur». (Əraf surəsi, ayə 32)
    Libasını təmizlə! Pis şeylərdən uzaqlaş! (Müddəssir surəsi, 4-5)
    Həm Qurandan, həm də peyğəmbərimizin hədislərindən göründüyü kimi, İslam dini insanları gözəl olan hər şeyə təşviq edir. Demək ki, gözəl, səliqəli və təmiz geyinmək Quranın bildirdiyi ibadətlərdən biridir. İnsanları yaradan Allahdır, onların nələrdən xoşlanacağını da bilən Allahdır. Allah insanlara gözəlliyi xüsusilə sevdirib, niyə İslam dini vasitəsilə bunları haram etsin ki?! Əlbəttə ki, Allah qulları üçün bu gözəllikləri yaradıb, insanların şükür edərək bu nemətlərdən istifadə etməsi də Allahın sevdiyi əməllərdən biridir. Möminlər gördükləri hər gözəlliyin Allahın gözəlliyinin bir təcəllisi olduğunu bilir və bu gözəlliklər onların qəlblərini fərəhləndirir. Gözəlliklərin daha yaxşı fərqinə varmaq isə Allahı daha çox anmalarına və şükür etmələrinə səbəb olur.
    Beləliklə, müsəlman şükür edərək və verilən hər bir nemətin Allahdan gəldiyini bilərək bu dünyada gözəl yaşayacaq, bu dünyada cənnət mühiti yaratmaq üçün cəhd edəcək. Odur ki, gəlin həm gözəl və üstün əxlaqımızla, həm də yaratdığımız estetik və keyfiyyətli mühitlə İslamın necə gözəl din olduğunu dünyaya göstərək.

    Xəyalə SƏFƏROVA

  • Şəfa Nuru doğum günü münasibətilə təbrik edirik! (17 fevral 1991-ci il)

    sxp

    Gündəlik Analitik İnformasiya Agentliyinin Rəhbərliyi Sizi, yeni nəsil Azərbaycan gəncliyinin istedadlı nümayəndəsini, Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatının elektron orqanları Gündəlik İnformasiya Agentliyinin və Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş redaktor müavinini və əmədaşını doğum gününüz münasibətilə səmimi qəlbdən təbrik edir, Sizə uzun ömür, möhkəm cansağlığı, xoşbəxtlik, ailə səadəti, ədəbi-bədii yaradıcılığında bol-bol uğurlar diləyir!
    Dodaqlarınızdan gülüş, yanaqlarınızdan təbəssüm əskik olmasın! Sevib, sevdiyiniz insanların əhatə dairəsində olun!

    Mətbuat xidməti

    Şəfa NUR (Piriyeva Şəfa Söhbət qızı) 1991-ci il 17 fevral Masallı rayonunda anadan olmuşdur. Orta məktəbə Masallı rayonunun Qəhrəman İsmayılov adına orta məktəbinə getmişdir. İxtisasca Tibb bacısıdır. Ailədə 5 nəfər.Ata-Söhbət Piriyev, ana Eliza Piriyeva, bacı Ülkər Piriyeva, qardaşı Röyal Piriyev. Hal-hazırda Bakı Slavyan Universitetinin Yaradıcılıq fakültəsinin tələbə -dinləyicisidir. İngilis, Rus, Ərəb, Türk dillərini bilir. Yaradıcılığa uşaq yaşlrından başlamışdır. Həyat, İnsanoğlu axtarışda, Bir Yudum Vicdan, Mərifət bucağı, Xoşbəxt və Bədbəxt damlalar adlı şeir və esselərin və başqa şeirlərin müəllifidir. Şeir, esse, bayatılar yazır. Şefa Nur imzasıyla yazır. Youtub kanalında- Şefa Nur İnsanoğlu axtarışda, Şefa Nur- Heyat adlı esseləri var.
    “Gənc Ədiblər Məktəbi”nin Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyinin üzvüdür.Gündəlik İnformasiya Agentliyinin və Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş redaktor müavinidir.

    Zaman axıb gedir, mən qocalıram

    Ruhumun yolundan aza bilmirəm,
    Ürəyin dərdini yoza bilmirəm,
    Duyğular süzülüb dolur içimə,
    Heyif hər birini yaza bilmirəm.

    Uzaqdan duyulur şeirin ətri,
    Hecalar yazdırır gedən sətiri,
    Kəsib doğrayıram itməsin məna,
    Heyif sonda qalır sözün kəsiri.

    Axşamdan səhərə qonaq oluram,
    Yaşaya-yaşaya seyrə dalıram,
    Hecaya bölünür beləcə ömrüm,
    Zaman axıb gedir, mən qocalıram.

    İnsanoğlu axtarışda

    Əslində,
    bəlkə də, insanı ac qoyan, yaşamağı mümkünkən,
    yaşamadığı xoşbəxt anlardır… və…
    beləcə, kimsə görməsin deyə,
    gündüzləri gülüb, gecələri ağlayar insan…
    Bəlkə də, yanlış insanlar üzündən
    qırılan xəyallardır onu ağladan.
    Necə deyib müdrik? –
    sözlərinə diqqət etməli insan –
    gün gələr düşüncələrinə çevrilər o sözlər,
    düşüncələrinə diqqət etməli insan –
    gün gələr də, duyğularına çevrilə bilər,
    oysa, insan duyğularına da diqqət etməli! –
    bir gün gəlib, davranışa çevrilər duyğu dediyin…
    beləcə, onlar da alışqanlığa çevrilə bilər,
    alışqanlıqlar – dəyərlərə,
    SƏS… SÖZ… RƏNG…
    52
    dəyrlər – xarakterə çevrilə bilər..!
    Xarakter! – bu artıq Həyatla baş-başa qoyar sizi…
    İnsanoğlu axtarır:
    Bugünündə Dünəni…
    …Dünən, Bugün, Sabah…
    Heç nə, heç yerdə, hüç cür qane qılmır onu…
    Sanki hər şey köhnədir
    axtaran insana…
    köhnəlik – bu ancaq xatirədir…
    …axtarır insanoğlu… insanoğlu axtarır…
    Musiqi dinləyir, şeirlər yazır –
    yazır, öz içini azaltmaq üçün…
    …axtarır insanoğlu…
    Axtarmaq mübarəkdir..!

    Həyatdır…

    Yaşayırıq…
    Yalançı dünyanın doğru zamanında.
    …Tanrıdan aldığımız bir ovuc ömürün
    oğru zamanında.
    Hərdən yolda qalır gözümüz…
    Özümüzü tapana qədər.
    Uşaq vaxtı o qədər yalanlara inanmışıq-
    Səhərdən axşama…
    Axşamdan yatana qədər…
    İndi daha doğru olan zamana da inanmaq istəmirik…
    Gözümüzün içinə qədər yalanı gətirib
    günahı zamanın çiyinlərində
    gömək istiyirik…
    …və bəzən də bacarırq da.
    Daha bilmirik ki..
    Həyatdır …
    Yaşayırıq…
    Yalançı dünyanın doğru zamanında.

    * * *

    … Hərdən yolda qalır gözümüz…
    Özümüzü tapana qədər.
    Uşaq vaxtı o qədər yalanlara inanmışıq-
    Səhərdən axşama…
    Axşamdan yatana qədər…
    İndi daha doğru olan zamana da inanmaq istəmirik…

  • Yalçın YÜCEL.”Var Ve Yoksun”

    175054_178868168822977_4360000_o

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    Ararım ıslak kıpırtısını bulutun
    Boşanıp geldiğinde sağanak
    Yanı başıma düşer yağmurun
    Yapraklarımdan süzülürken
    Okşarsın üşüyen tenimi
    Ve güneş sarı uzantılarla sarar günü
    İçimde taşıdığımsa sevdandır
    Tohum olup bir düşsen toprağıma
    Büngülder her yanım
    Öbek öbek açar yeşilin
    Duraksatırsın yamaçlarımı
    Tüm tümcelerim esrir
    Islak dudaklarınsa koşup durur içimde
    Bütün gece yağması için
    Umutla beklerim yağmuru
    Islaklığını yaşarım göğün sesinde
    Bittiğinde bulutların kıpırtısı
    Kısır döngü tekrar başlar
    Islak uzanışını
    Ararımda bulamam
    Var ve yoksun

  • Yalçın YÜCEL.”Var mısın?”

    175054_178868168822977_4360000_o

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    Yılların ardından çıkıp geldi
    Dikildi karşıma
    Gözlerimin içine içine bakıp
    Dedi, var mısın?

    O an
    Bütün günler üzerime geldiler sanki
    Yüreğimin üstüne çıkıp oturdular, tepindiler
    Tam da kaygılarımla tartışırken
    Dedi, var mısın?

    Oysa yeni düzeltmişken sevda günlerimi
    Nereden çıktı sanki
    Hem de tam karşımda durup
    Var mısın derken
    Yeniden karıştı duygularım

    Aklaşmış saçlarım bakakaldılar öylece
    Yüreğim derin bir kuyuya attı kendini
    Beynim yüzme bilmeyen düşüncelerle daralıverdi birden
    Nice yıllardan sonra
    Var mısın derken

    Anılarda kalmak der sözcüklerim ona yalnızca
    Unutmak elbet ki yanlış olur
    Bıraksak, öylece kalsalar eskisi gibi desem
    Kararlıdır biliyorum bu kez
    Dudaklarının kıpırtısı bile o sekiz harf
    Var mısın?

  • Harika UFUK.”Allah’tan Başka Yar Yok”

    huh

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    İnançsız sevginin, aşkın adı yok,
    Allah’tan başka yar bulamazsın ki…
    İmansız hayatın hiçbir tadı yok,
    Allah’tan başka yar bulamazsın ki…

    Etrafa alıcı gözlerle bakın,
    Dünyada kimin var Allah’tan yakın,
    Arama bir başka sevgili sakın,
    Allah’tan başka yar bulamazsın ki…

    İstersen epeyce yaklaş Maçin’e,
    Dilersen uzaklaş hatta git Çin’e,
    Tavsiyem önce bak kendi içine,
    Allah’tan başka yar bulamazsın ki…

    Geçici sevdayı aşk sanmayasın,
    Dünya nimetine hiç kanmayasın.
    Dünyevi zevkleri çok anmayasın,
    Allah’tan başka yar bulamazsın ki…

    Bir gün değil, her gün aşkın günüdür,
    Harika sohbetin, meşkin günüdür,
    Cennette kurulan köşkün günüdür,
    Allah’tan başka yar bulamazsın ki…

    Adana.14.02.2014.Saat: 09.45

  • Harika UFUK.”Allah Affetsin”

    huh

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    Dünyada hatasız tek kul olamaz,
    Kusur işlediysek Allah affetsin!
    Kaderinde yoksa aşkı bulamaz,
    Kusur işlediysek Allah affetsin!

    Olmayacak dua istemez âmin,
    Hep dürüst davrandım, ederim yemin,
    Kalbini kırınca üzüldüm demin,
    Kusur işlediysek Allah affetsin!

    Vicdansız insanın gözleri dolmaz,
    Kim yuva yıkarsa yuvası olmaz,
    Her iki dünyada mutluluk bulmaz,
    Kusur işlediysek Allah affetsin!

    Harika yuvayı dişi kuş yapar,
    Sahip çıkmaz isen kuşu kurt kapar,
    Hak bin kapı açar, bir kapı kapar,
    Kusur işlediysek Allah affetsin!

  • Hülya ASLAN

    12717573_1071486479569397_4164233705096688672_n

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

  • Hülya ASLAN’IN EDEBİİ ÖZGEÇMİŞİ

    ha

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    Sivas’ın Divriği İlçesinde Doğmuş , Divriği Mustafa Necati İlkokulunu, Divriği Nuri demirağ Ortaokul ve Lisesini , memleketinde okumuştur. Edebiyata ilgisi İlkokulda bayramlarda şiir okumakla başlamış olup, okul duvar gazetelerinde yazarak devam ettirmiştir. Eskişehir Anadolu Ünversitesi İş idaresi bölümü mezunudur. 1975 Tarihinde Adıyaman’ın Besni ilçesinde PTT Santral memuresi olarak göreve başlamış,1977 tarihinde Milli Eğitim Müdürlüğü Kültür Bölümüne yatay geçiş yaparak 1995 yılında bu güzide kurumdan kültür şefi olarak emekli olmuştur.
    Ortaokul ve lise yıllarından bu güne şiirle ilgilenmektedir,Dağ Adamı,Dağlı Gönül,Şafak Dağı,Hay hay,Sakine,Malatya, Sağdıç Emeği, Nemrut Dağı ‘’adlı şiirleri türkü olarak bestelenmiş, birçok şiiri de Cd.albümde yer almıştır. ‘Çağdaş Kadın’ adlı şiiri 25 Nisan 1995-1996 Tarihinde (Polonya Swiatowego Festiwalu Marii Konopnickie) Uluslararası şiir festivalinde ödüle değer görülmüş 15 günlük Polonya Gezisi tatil hediyesi ile taltif edilmiştir.
    Gazete ve dergilerde yazıları ve şiirleri yayınlanan Hülya Aslan’ın ‘’Gönül Gözü’’adlı bir şiir kitabı bulunmakta, roman denemesi ile ilgili çalışması da devam etmektedir.

  • Hülya ASLAN.”UZAK SEVGİLİ”

    ha

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    Kapkara hüzün bulutları sarıyor yalnızlığımı
    Hasret kovarım rüylarımda
    Gitmek bilmiyor yol vermiyor ki yasaklar
    Eğe kemiğinden sunulmuş hayat bana
    Ne yapsam- ne yapsam , bir türlü düzelmiyor
    Beklemekmi? beklemek ha! Bırak Allah aşkına
    Gece ,gündüz amansız savaşlar..
    Kan yağıyorken dünyamıza
    Hedefsizce savruluyor umutlarım
    İşte böyle bir zamanda bile, yoksun yanımda
    Ben- ben şimdi mecburum sürgün akşamlarıma..
    Uzak sevgili,
    Gönlüm hep seninle yüklü bir gemi
    Sevdadır yelkeni sevgiye yönü
    Issız limanlarda beklediğim
    Sonsuz mavilerde özlediğimsin
    Özlemimsin.
    Ay ışığında yakamozlar Martı kanadında özgürlük
    Bin selam , bu yürek sana doğru
    Yoksun ama yanımda
    Hıçkırıkla karışık sesin kulaklarımda
    Bir hâyâl meyvesidir tadın,tadın dudaklarımda
    Uzak sevgili ,
    Seni unutabildim desem yalan olur
    Aşk’a dönük yenilmişliğime simge bu gözyaşlarım
    Haykırıyorum adını duymasan da
    Eğer,
    Eğer şiir olmuşsa sözlerim
    Mutlak senin içindir inan sevgili.

    ‘’GÖNÜL GÖZÜ’’ Hülya ASLAN

  • Şemsetttin DERVİŞOĞLU.”İki Can Gördüm”

    \

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    Dün akşam şöyle bir uzandım parka
    Yarınımız olan iki can gördüm
    Er’de kola gömlek hatunda hırka
    Han’ına yaslanan bir sultan gördüm

    Hayatı savurmuş feleğin yeli
    Gözde feri noksan titrekti eli
    Omuzları yorgun bükülmüş beli
    Saçları kar beyaz bir canan gördüm

    Yaşı doksan amma hala hilal kaş
    Diğeri vakarlı, dimdik gökte baş
    Ne hüzün var idi ne farklı telaş
    Her iki yüreği pek yaman gördüm

    Bakışları asil, duruş yüceydi
    Birisi padişah biri eceydi
    Vakit daralmıştı hatta geceydi
    Karanlığı bile nurlu an gördüm

    Göz göze idiler ne gam ne tasa
    Yorgun dizlerine güç verdi asa
    Dervişçe bir sevda vardı hülasa
    Ömre ömür katan şeref şan gördüm

    05.07.2011

  • Şemsettin DERVİŞOĞLU.”Kükre Mehmedim”

    \

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    Haydi, Mehmed’im haydi kükremenin zamanı
    Boğsun hain itleri şu Gabar’ın dumanı
    Bu kurtuluş yolunun yoktur başka gümanı
    Hesabını görüver defterin dür ininde
    Kan kustur kahpelere yitip gitsin kininde

    Dostun ile düşmanın duruşunu anlasın
    Benim diyen her bir dağ inim inim inlesin
    Şüheda huşu ile kalkıp seni dinlesin
    Çanakkale’de deden rahat yatsın sininde
    Kan kustur kahpelere yitip gitsin kininde

    Yıllar yılı havlayıp it diye ürenlerin
    Demokrasi adına seni hor görenlerin
    Milletimin başına türlü ağ örenlerin
    Ermenilik yatıyor kapkaranlık dününde
    Kan kustur kahpelere yitip gitsin kininde

    Attığın her bir mermi vatan diye çağlasın
    Karayı çok bağladık gayrı onlar bağlasın
    Türk’ün anası değil haininki ağlasın
    Karabasanlar doğsun gündüzünde tününde
    Kan kustur kahpelere yitip gitsin kininde

    Anadan yardan ırak düşmeyesin cüdaya
    Dervişlerin deminde el açasın Huda’ya
    Eğil de kulak kabart gaipteki nidaya
    Allah Allah diyesin kıblegâhın yönünde
    Kan kustur kahpelere yitip gitsin kininde

  • Yalçın YÜCEL.”Ölünce Ben”

    175054_178868168822977_4360000_o

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    Ölünce ben
    Kitaplarım ve dergilerimle
    Gömün beni

    Üstümde
    Naneler olsun, papatyalar da
    Ve kasımpatıları renk renk
    Siyahsız bir toprakla zemin

    Ölünce ben
    Bir şiirim olsun mezar taşımda
    Satırlarımda yalnızlığım
    Bir de mor sümbüller olsun üstümde

    Okunursam şiirimle ordayımdır
    Belki kasımpatılardan
    Belki de mor sümbüllerden bakarım
    Gülümserim belki de

    Bilirim ki sessizlik uzanacaktır mezarımda
    Ne bir dua, ne de güzel bir söz
    Gelmese de yanı başıma
    Beklemem, gücenmem yine de

    Bir iki nesil sonra
    Zaten zordur anımsanmak
    Artık ben yokumdur düşüncelerde
    Ölüm de yaşlanmıştır, mezarım da

  • Yalçın YÜCEL.”İşte İstanbul”

    175054_178868168822977_4360000_o

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    Balık kokmuş yürüdüğüm kaldırım
    Adımlar balık
    Sahil boyu ekmek arası balık
    Eminönü’nde vapur sesleri ve deniz
    Gelip geçenler koca bir insan seli
    İstanbul burası
    Güneşi erkence doğup, geç batan şehir
    Her köşesinde bir başka evren
    Gecelerin ölümsüz zenginleri
    Ve ekmek artıklarında doyan açlıklar
    Hepsi bir arada
    Mavi sularda gezinen balıklar gibi

    Birbirini süzerken büyür burada korkular
    Neresinden baksan gizem doludur yaşam
    Bir yanda balık ve deniz
    Öte yanda koca Sinan
    Sanki sıkılır, utanır gibi şu yıllanmış tarih
    Fatih Sultan kim bilir ne derin düşünür şimdi
    İstanbul’u istiyorsun ya benden
    İşte sana İstanbul
    Taşı toprağı altın mı bilmem

  • Harika UFUK.”Allah’ına gadar Adanalıyık!”

    huh

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    Adana’mın taştan yoluna gurban,
    Allah’ına gadar Adanalıyık!
    Gururlan; asildir, yiğittir oban,
    Allah’ına gadar Adanalıyık!

    Sözümüzü ortaya goruk giderik,
    İsteyenler alsın biz bunu derik,
    Analıkızlıyı iştahla yerik,
    Allah’ına gadar Adanalıyık!

    Takayı kındırın burası sıcak,
    Aman azıcık ha manık dıkılcak
    Bocidi getirin, kırıldı nacak,
    Allah’ına gadar Adanalıyık!

    Peşkir ıslak, gurumadı mintanlar,
    Abo ceremizi gırmış gıranlar,
    Ondan kellim gaçmış korkak davşanlar,
    Allah’ına gadar Adanalıyık!

    Dezzem oğlu alak bir kazangevrek,
    Küncüsü bol olsun yiyip bitirek,
    Ganala gidek de azıcık çimek,
    Allah’ına gadar Adanalıyık!

    Emmim gızı gıllik kahkeler çok az,
    Cıbıl karıya bak, yanındaki daz,
    Hava da çok sıcak, çekilmez bu yaz,
    Allah’ına gadar Adanalıyık!

    Cemalpaşa, Topel, Özen’e binek,
    Altıncı durakta barabar inek,
    Şalgamı içince geriye dönek,
    Allah’ına gadar Adanalıyık!

    Devrisi gün gardaş baraja gidek,
    Aşörtmen cebine koyak çeğerdek,
    Celfini, cülüğü acık seyredek,
    Allah’ına gadar Adanalıyık!

    Çarşı pazar esvap alak dediydik,
    Onbaşılarda da kebap yediydik,
    Cömertik herkeşe keş ödediydik,
    Allah’ına gadar Adanalıyık!

    Topuğuna basıp giydik kundura,
    Bayaktan bideri attık tarlaya,
    Yazıda zibildir be banadura,
    Allah’ına gadar Adanalıyık!

    Sözüm özüm birdir, her lafım essah,
    Eşgere gonuşma, gızarım vallah,
    Zumzuğu fururum yürü lan yallah,
    Allah’ına gadar Adanalıyık!

    Duzsuz aşı yemek, datlı severik,
    Gafamız gızarsa hemen döverik,
    Bazen ana avrat dümdüz söverik,
    Allah’ına gadar Adanalıyık!

    Çocuklar mocuklar gulle oynarlar,
    Avratlar Tekir’de yayla yaylarlar,
    Gıranlar durmazlar guşu avlarlar,
    Allah’ına gadar Adanalıyık!

    Gözümüz gönlümüz toktur eşgere,
    Doldururuk aşı yuka lengere,
    At değiştirmek ki geçerken dere,
    Allah’ına gadar Adanalıyık!

    Gadanı alayım ne hal gelmişsin,
    Haymanın altında çok dinelmişsin,
    Cılk adama göre sen avelmişsin,
    Allah’ına gadar Adanalıyık!

    Ayağım zıypınca, ziplendi cıncık,
    Dineleyim şurda bacım birazcık,
    Kele şu herif de ne gadar gıcık,
    Allah’ına gadar Adanalıyık!

    Burası evin mi atma mitili,
    Laylona doldurup dökme zibili,
    Sen adam olmazsın vırrığı yelli,
    Allah’ına gadar Adanalıyık!

    Bici bici yerik, şalgam içerik,
    Ne anadan ne de yardan geçerik,
    Eyiliği eker, sevgi biçerik,
    Allah’ına gadar Adanalıyık!

    Harika’m malıyla oldu malamat,
    Şu dünyada görmek istersen rahat,
    Adana’ya gelip kasaveti at,
    Allah’ına gadar Adanalıyık!

  • Harika UFUK.”Adım: Harika Ufuk’tur!”

    huh

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    Ben kendimi anlatayım;
    Adım: Harika Ufuk’tur!
    Mertlikten almışım payım,
    Adım: Harika Ufuk’tur!

    Gökten yağmur gibi yağdım,
    Bazen yükseklere ağdım,
    Ben Çukurova’da doğdum,
    Adım: Harika Ufuk’tur!

    Hem bugünden, hem yarından,
    Muhabbetin pazarından,
    Karacaoğlan diyarından,
    Adım: Harika Ufuk’tur!

    Vatan benim ekmek aşım,
    Namerde eğilmez başım,
    Hal bilenlere sırdaşım,
    Adım: Harika Ufuk’tur!

    Bugünüyüm, yarınıyım,
    Muhabbetin deriniyim,
    Karacaoğlan torunuyum,
    Adım: Harika Ufuk’tur!

    Şiir benim ağız tadım,
    Sevgidir büyük muradım,
    Yürüyorum adım adım,
    Adım: Harika Ufuk’tur!

  • “Ədəbiyyat-Az.Com” saytının 4 yaşı tamam olur

    4

    Sayt 2012-ci il fevral ayının 14-də Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatının maliyyə dəstəyi ilə həyata keçirilən “Çağdaş Azərbaycan ədəbiyyatının inkişafına dəstək” layihəsi çərçivəsində istifadəyə verilib.
    2013-cü ilin sentyabr ayından etibarən, Qardaş Türkiyə Cümhuriyyətinin Tokat şəhərində fəaliyyət göstərən TOSAYAD (Tokat Şairler ve Yazarlar Derneği) rüblük orqanı “Kümbet” eğitim, kültür, sanat ve edebiyat dergisi ilə qarşılıqlı əməkdaşlıq və tərəfdaşlıq münasibətlərinin inkişafına dair tədbirlər planı hazırlayıb həyata keçirir.
    Çağdaş dönəmdə Qardaş Türkiyə Cümhuriyyətinin Tokat və Adana şəhərlərində fəaliyyət göstərən “Kümbet”, “Usare”, “Edebiyat Yaprağı”, “Güzlek” dərgiləri, “Son nokta”, “Çukurova Metropol” qəzetləri ilə əməkdaşlıq əlaqələrini uğurla davam etdirməkdədir.
    2015-ci ilin avqust ayının 26-da TOSAYAD Başkanı Sayın Remzi Zengin tərəfindən qəbul edilmiş qərara əsasən, İki Qardaş ölkənin milli və mədəni həyatında fəal iştirakına görə, Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatının elektron orqanı Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalı TOSAYAD-ın rəsmi media tərəfdaşı və Azərbaycan təmsilçisi seçilib.
    2013-cü ildə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Gənclər Fondu tərəfindən maliyyələşdirilən və Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyi tərəfindən həyata keçirilən “Gənc Yazarların Bakı Görüşü” layihəsi çərçivəsində işıq üzü görən “Çağdaş Azərbaycan ədəbi qurumları” tanıtım kitabının “Azərbaycan ədəbi elektron məkanı (vebsaytlar) bölməsində Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatının elektron orqanı Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalı haqqında bilgilər öz əksini tapıb.
    2013-2014-cü illərdə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Gənclər Fondu tərəfindən maliyyələşdirilən və həyata keçirilən layihələrin rəsmi media tərəfdaşı olduğuna və fəal iştirakına görə, dəfələrlə sertifikatlara layiq görülüb və mükafatlandırılıb.
    Hal-hazırda Qardaş Türkiyə Cümhuriyyətindən, Qaza Respublikasından, Ukrayna Respublikasından, Dağıstan Respublikasından Ədəbiyyatsevərlər gündəlik olaraq, fəaliyyəti izləyir və yeni yaradıcılıq nümunələri ilə yaxından tanış olmaq imkanı əldə edirlər.

    Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatının elektron orqanı Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Mətbuat xidməti

  • Məntiq yoxsa Vicdan

    Məntiq və vicdan hərəsi özlüyündə insanın həyatını yönləndirən əsas istiqamətləndirici meyarlardır. İnsanların bir qismi məntiqlərini, başqa bir qismi isə vicdanlarının səsini əsas olaraq qəbul edib həyatlarını buna görə yönləndirirlər. Bəs bu anlayışlar nədir və hansına tabe olmaq lazımdır?
    Məntiqi riyazi düsturla müqayisə etmək olar. Yəni məhvumları riyazi düstur formasına salıb müqayisə edərək nəticə çıxarmağa məntiq deyə bilərik. Bütün cəmiyyətlərdə məntiqlə hərəkət etmək çox yayğındır və bu doğru kimi qəbul edilir. Hətta məntiqlə deyil, vicdanla hərəkət edən insanlara əksər insanlar qınayıcı nəzərlərlə baxırlar. Məntiqə görə hərəkət etməyin həyatda ən əhəmiyyətli yolgöstərici kimi təqdim edilməsinin əsasında, əslində, qədim yunan filosoflarının materialist izahları dayanır. Məntiq hər zaman materialist izahların əsası kimi təqdim edildiyi üçün cəmiyyət tərəfindən də materialist anlayış kimi mənimsənilib və tətbiq edilir. Məntiq insanın qarşısına çıxan hadisələri öz mənfəətinə görə müqayisə etməsidir. Məntiqin əsasında mövcud variantlar arasındakı faydaların müqayisəsindən doğan maddiyyatçı bir baxış bucağı dayanır.
    Vicdan isə Allahın ilhamıdır. Vicdan anlayışı insanlar arasında iç səs olaraq qəbul edilir. Bu “iç səs” dediyimiz səsin qaynağı da təbii ki, Allahdır. Yəni vicdan, əslində, Allahın insana doğru ilə yanlışı ayırd edə bilməsi üçün ilham etdiyi bir yönləndirmədir. Vicdan hər kəsdə vardır. Yəni Allah doğru ilə yanlışı hər kəsə ilham edir. Edilməli olan isə daimi olaraq vicdanın səsini əsas alaraq hərəkət etməkdir.
    Hərəkətlərimizin, qərarlarımızın əsası olan bu iki məhvumdan hansını seçməli, hansı ilə yaşamalıyıq?
    Dünya təsadüfən öz-özünə formalaşmayıb, canlılar təsadüfi təbiət hadisələri ilə yaranmayıb. Maddənin maddi əsası yoxdur, gördüyümüz, bildiyimiz heç bir şeyin maddi əsası yoxdur. Bizə göstərilən kainat, dünya, hadisələr, insanlar- hamısı tək mütləq varlıq olan Allah tərəfindən yaradılıb və anbaan yaradılmaqdadır. Dolayısı ilə dünyaya, həyatımıza da materialist bir baxış bucağı ilə baxmağın əsası olmaz. Allahın varlığının, dinin doğruluğunun mütləq olması faktı bizə hərəkətlərimizi, qərarlarımızı da necə seçəcəyimiz barəsində doğru variant təqdim edir. Bu doğru variant vicdandır. Vicdana görə hərəkət etmək eyni zamanda həqiqi imanın və səmimiyyətin də göstəricisidir. Allaha, həqiqətən, iman edən və səmimi şəkildə Allah üçün yaşayan bir insan hər zaman vicdanına görə davranar. Vicdani yanaşmada gələcək hesabı, maddi mənfəət olmaz. Məntiqi yanaşma ilə vicdani yanaşmanın fərqi də məhz burda ortaya çıxır. Məntiqin əsasında materialist düşüncə durduğu üçün qərar anında məntiqi yanaşma tətbiq edildiyində ölçü olaraq seçimlər arasında gələcək potensial, maddi dəyər, dolayısı faydalar və s. kimi maddiyyatçı bir müqayisə olur. Vicdani yanaşmada isə o anlıq ortadakı variantların hansının Allah rızasına uyğun olduğuna baxılır, veriləcək qərarın dünyəvi nəticələri hesablanmadan, içdən gələn və Allahın ilhamı olan yaxşılıq hissinə, yəni vicdana tabe olaraq, Axirət düşünülərək, Allahın rizası düşünülərək qərar verilir. Əslində, məntiqi yanaşmanın doğuracağı nəticə daha faydalı olmalı ikən əksinə, vicdani yanaşıldığında hər zaman ən gözəl nəticələr ortaya çıxır. Çünki dünya maddi deyil, metafizikdir və dünyadakı işlərdə metafizik olaraq nəticələnir. Bunun üçün də məhz doğru yanaşma forması hər zaman vicdani yanaşmadır.
    Müsəlman hər zaman vicdanını dinləyər və hər qərarı vicdanla müəyyənləşdirərək qəbul edər. Bu gözəl əxlaqın kütləvi təsiri isə daimi olaraq sevgi, şəfqət, fədakarlıq və yardımlaşma şəklində təzahür edər. Çünki hər zaman vicdani davranan bir insan daimi olaraq fədakar olacaq və yaxşılıq etmək üçün çalışacaq və təbii ki, kütləvi olaraq hər kəs bu cür əxlaqa sahib olsa, dünyada heç bir müharibə, sıxıntı, aclıq, heç bir neqativ hallar olmaz. Çünki bu cür olduğu təqdirdə heç kəs mənfəət yarışına girib bir-birini əzməz. Məhz vicdani yanaşmanın qlobal təsiri də dünyaya sülhün hakim olması ilə nəticələnər. İnsanlara vicdani yanaşmaq əxlaqını təlqin edən amil də dindir. Dolayısı ilə dünyada sülhün,əmin-amanlığın, şəfqətin, sevginin hakim olması üçün materializmin aradan qaldırılması, din əxlaqının dünyaya yayılması əsas şərtdir.

    Savalan MƏMMƏDLİ

  • Əsmər Rəsulovanı doğum günü münasibətilə təbrik edirik! ( 14 fevral 1989-cu il)

    12669551_226857784318523_409251581548515580_n (1)

    Gündəlik Analitik İnformasiya Agentliyinin Rəhbərliyi Sizi, yeni nəsil Azərbaycan gəncliyinin istedadlı nümayəndəsini, Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatının elektron orqanları Gündəlik İnformasiya Agentliyinin və Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının “Publisistika” bölməsinin xüsusi müxbirini və əmədaşını doğum gününüz münasibətilə səmimi qəlbdən təbrik edir, Sizə uzun ömür, möhkəm cansağlığı, xoşbəxtlik, ailə səadəti, ədəbi-bədii yaradıcılığında bol-bol uğurlar diləyir!
    Dodaqlarınızdan gülüş, yanaqlarınızdan təbəssüm əskik olmasın! Sevib, sevdiyiniz insanların əhatə dairəsində olun!

    Mətbuat xidməti

  • “İlin ən fəal gənc yazarı” müsabiqəsinin qalibi açıqlandı

    Fevralın 13-də Bakı Beynəlxalq Mətbuat Mərkəzində “Qafqaz Media” İctimai Birliyinin keçirdiyi “ilin ən fəal gənc yazarı” müsabiqəsinin qalibi açıqlandı.Kütləvi informasiya vasitələrinin nümayəndələrinin iştirakı ilə keçirilən tədbirdə müsabiqənin iştirakçıları da iştirak edirdilər.Bu müsabiqədə ən yüksək səs faiziylə Qabil Ədalət 1-ciliyi qazandı. O diplom və hədiyyə ilə təltif edildi. Digər gənc yazarlar da həvəsləndirici diplomlarla təltif olundular.

    Çinarə ÖMRAY,
    Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalı

  • Sərvər KAMRANLI.”TOPAZ” (miniatür hekayə)

    se

    İstirahət günü olduğundan metroda adam seyrək idi. Nəinki yaşlılar və qadınlar, hətta oğlanlar üçün də oturmağa yer vardı. Bir neçə stansiya yol getmişdim ki, növbəti stansiyada qatara bir ağsaqqal mindi. Əlindəki ağzı açıq çantasını yerə qoyub, mənimlə üzbəüz oturacağın birində əyləşdi. Oturar- oturmaz çantadan iri lupalı eynəyini götürüb gözünə vurdu. Sonra əlini paltosunun döş cibinə saldı. Bir az eşələndi…
    …Kişinin ətrafında cavanlar əyləşmişdi, hamısı da telefonla oynayırdı. Kişinin eynəyi gözünə vurub tələsik əlinə cibinə salması istər-istəməz marağıma səbəb oldu. “Görəsən, hansı kitabı və ya qəzeti çıxaracaq?” Hələ üstəlik, ətrafında telefonla oynayan adamları da qınadım. “Bunlara bax hələ. Utanmırlar. Bu ağsaqqal bu yaşda nə isə öyrənməyə çalışır bunlar isə… ”
    Elə bu anda ağsaqqal bayaqdan bəri eşələdiyi paltonun cibindən çıxardığı bükülmüş kağızı iri lupalı eynəyinə tərəf yaxınlaşdırdı. Köksünü ötürə – ötürə elə yaxından baxırdı ki, mən qarşı tərəfdə eynəyin lupalarından kişinin bəbəklərində hərəkət edən hərfləri aydın görürdüm.
    “TOPAZ”a qoyduğu pullar yazılmışdı…

  • İltimas Səmimini doğum günü münasibətilə təbrik edirik! (14 fevral 1987-ci il)

    12736109_520015738179672_1175662765_n

    Gündəlik Analitik İnformasiya Agentliyinin Rəhbərliyi Sizi, yeni nəsil Azərbaycan gəncliyinin istedadlı nümayəndəsini, Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatının elektron orqanları Gündəlik İnformasiya Agentliyinin və Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Yönətim Kurulunun Fəxru üzvünü və əmədaşını doğum gününüz münasibətilə səmimi qəlbdən təbrik edir, Sizə uzun ömür, möhkəm cansağlığı, xoşbəxtlik, ailə səadəti, ədəbi-bədii yaradıcılığında bol-bol uğurlar diləyir! Sevib, sevdiyiniz insanların əhatə dairəsində olun!

    Mətbuat xidməti

    Təbriz türk şəhəridir Təbriz İranın deyil

    (Xalqın sevimli şairi qəlbən həmişə
    bu xalqa bu vətənə bağlı olan
    Ustadım Sabir Rüstəmxanlının

    “Təbriz buna yenilməz yenilsə Təbriz deyil”
    şeirini oxuyub təsirləndim və bu Şeiri yazdım)

    Hicranlara qərq olub mərd oğullar vətəni,
    Torpağın iniltisi yaman ağladır məni.
    Ulu türkün diyarı Babəklərin məskəni,
    Farsın zalımlığıdır günah zamanın deyil,
    Təbriz türk şəhəridir Təbriz İranın deyil.

    Xalqımın hər bir sözü düşmənlərə ox olub,
    Həqiqətin bağrına dağ basanlar çox olub,
    Həqiqət ki,yaşayıb dağ basanlar yox olub.
    Təbriz türk şəhəridir Təbriz İranın deyil.

    Elə bil dilə gəlib Xətainin məzarı,
    Deyir kim parçalıyıb sizin odlar diyarı?
    Titrədin yeri göyü ey türkün övladları,
    Təbriz türk şəhəridir Təbriz İranın deyil.

    Urmiyada,Zəncanda nə vaxt olar zəfərim
    Xıncım–xıncım bölünmüş yurd vətən qəm kədərim,
    Hanı bəs basılmayan qoç Koruğlu hünərim.
    Təbriz türk şəhəridir Təbriz İranın deyil.

    Qoy alışsın qəlblərdə yurd vətən məhəbbəti,
    Babəkin cəsarəti, Cavanşirin qeyrəti.
    Əzəldən ərən olub fəqət bu türk milləti,
    Təbriz türk şəhəridir Təbriz İranın deyil.

    Təbrizə baxmıram mən İran torpağı kimi,
    Təbrizə baxıram mən türkün bayrağı kimi,
    Ulu Dədə Qorqudun doğma ocağı kimi,
    Təbriz türk şəhəridir Təbriz İranın deyil.

    Vətənin taleyinə Şəhriyar çox ağladı,
    Bu taylı qardaşların ürəkləri dağladı.
    Qan sızılan ürəyin yarası köz bağladı,
    Təbriz türk şəhəridir Təbriz İranın deyil.

    Vurğunun,Bəxtiyarın, dərdi elə bir olub
    Hər an onlarla bahəm Ulutürk, Sabir olub,
    Hicranlı ürəklərin məlhəmi şeir olub,
    Təbriz türk şəhəridir Təbriz İranın deyil.

    Alovlu ürəyimin söhbəti çox ,sözü çox,
    Bu həsrətin, bu qəmin ,sayə gəlməz közü çox,
    Tarixdə həqiqətin möhür kimi izi çox,
    Təbriz türk şəhəridir Təbriz İranın deyil.

    Yad ellərdən yurduma fəqət budur xəyanət,
    Hekəl kimi lal olub dinə bilmir həqiqət,
    Ulu türk babalardan Təbriz bizə əmanət,
    Təbriz türk şəhəridir Təbriz İranın deyil.

    Özgənin fərmanına kim istəyər baş əymək,
    Bunu anlamalıdır fərman verəndə gərək.
    Yumruq kimi bir olub xalqım bunu deyəcək,
    Təbriz türk şəhəridir Təbriz İranın deyil.

    Dünya xəretəsində yurdumu belə görən,
    İnan çoxdur dəlilim elə əski tarixdən.
    Dözməz buna vicdanım dinlə məni dinlə sən,
    Təbriz türk şəhəridir Təbriz İranın deyil.

    Qoy məni öldürsünlər həqiqəti deməkdən,
    Qorxmuram şair kimi mən fitnədən, kələkdən,
    Böyük bir fəhrə ilə söyləyirəm ürəkdən,
    Təbriz türk şəhəridir Təbriz İranın deyil.

    Təbrizə baxmıram mən İran torpağı kimi,
    Təbrizə baxıram mən türkün bayrağı kimi,
    Ulu Dədə Qorqudun doğma ocağı kimi,
    Təbriz türk şəhəridir Təbriz İranın deyil.

    SİLİNMƏYƏN TARİXƏM

    Vətən,
    mən bir evə və bir evin,
    Küncünə sığan
    şairlərdən deyiləm!
    Məmləkətin üstündə dalğalanan
    Bayraq!
    Dərbənddən,
    Həmədana uzanan yol,
    Əyilməyən millət,
    silinməyən tarixəm..

    QIFILLDAYIBDIR FƏLƏK

    Qəlbimin ağrısına çara yoxdursa əgər,
    Ölümlə mübarizəm demək hədərdir- hədər.
    Ahım ərşə dirənir yenə açılmır səhər,
    Mən səhər görməmişdim qıfıllamış qapı tək.
    Səhərini üzümə qıfılldayıbdır fələk.

    Vaxtsız köçha köçümdür- karvan düşür yoluna,
    İndidən belə dərdimə çətin çarə qılına.
    Yanan da tapılmayır bir bəndənin halına,
    “Göznən qaş arasında” ölüm gerçəkdir, gerçək,
    Səhərini üzümə qıfılldayıbdır fələk.

    Özümlə aparıram çəkdiyim ağrıları,
    İstəmirəm dünyanda nə dövləti, nə varı.
    Vaxtsız olan ölümə ağlamayın siz barı,
    Zaman-zaman karvanlar öz vaxtında köçəcək,
    Səhərini üzümə qıfılldayıbdır fələk.

    Səadət arzuladım bəs səadətim hanı,
    Sınaqlarda ötüşdü ömrümün hər bir anı.
    Ağrıyan ürəyimin artıq yoxdur gümanı,
    Fəqət zaman dayandı ömrüm sonudur demək,
    Səhərini üzümə qıfılldayıbdır fələk.

    Yenə alın yazımdan, yenə bəxtimdən geley,
    Çarə yoxdur ürəyim, Tanrı qapısını döy.
    Bu qaranlıq gecədə mürküləyib yerlə göy,
    Hardan əsdi bəxtimə hardan əsdi bu külək.
    Səhərini üzümə qıfılldayıbdır fələk.

    Daha kövrək qəlbimdə solur şirin arzular,
    Qaranlığa gedən yol, sonun işıqmı olar?
    Gözlərim bulud kimi gah boşalar gah dolar,
    Belə bəxtsiz taleyim axı nəyimə gərək.
    Səhərini üzümə qıfılldayıbdır fələk.

    Bir səs-səmir gəlmədi Tanrının dərgahından,
    Oyananda olmadı ürəyimin ahından.
    Fəqət qəlbim qəm çəkir çiynimin günahından,
    Məni yıxıb incidir başıma gələn kələk,
    Səhərini üzümə qıfılldayıbdır fələk.

    15.10.2014.

    GÖYDƏN YER ÜZÜNƏ AZADLIQ YAĞIR!

    Gözlərim bulud tək dolub boşalır,
    Yenə dərd içində sızlayır qəlbim.
    Elə bil başıma dünya daralır ,
    Ağlayır qələmim, hönkürür təbim.

    Ağlımı başımdan alan nisgilim,
    Daha ürəyimdə dözüm qalmayıb.
    Uğursuz aylarım, uğursuz ilim,
    Daha deyiləsi sözüm qalmayıb.

    Bu nədir yer üzü geyinib qara,
    Elə bil, həyatla vidalaşırıq.
    Bu nədir qədalar verməyir ara,
    Yenə də hayharay, yenə qışqırıq.

    Elə bil, həyatla vidalaşırıq.
    Bu dünya tabuta bənzəyir fəqət,
    Ölülər daşınır yaranışından.
    Dirilən təbiət, ölən təbiət,
    Baş açmaq olmayır davranışından
    Ölülər daşınır yaranışından.

    Dünya qurulanda səhvmi qurulub,
    Yoxsa idrakımız zəifdir hələ.
    Sular bulanıqmış, sular durulub,
    İnsanlar çətinki, bu sirri bilə
    Bəli idrakımız zəifdir hələ.

    Ey höküm verənim, fərman yazanım,
    İmzana, möhrünə aşiqdir qəlbim.
    Sənin hüzüründə necə dayanım?
    Həddini aşmasın bu şıltaq təbim.
    İmzana, möhrünə aşiqdir qəlbim.

    Dəyəndə başımız əhləd daşına,
    Anladıq həyatın nə olduğunu.
    Sən ey əhləd daşı aç öz sirrini,
    Dərk eylə insanın yorulduğunu.

    Anladıq həyatın nə olduğunu.
    İdrak yorularmı, bəli yorulur,
    Yorulur qəlb kimi, yorulur tez- tez.
    Bu həyat doludur mözüzələrlə,
    Bu nədir, İlahi baş açmırıq biz?

    Gecəni əynindən soyunur sabah,
    Ömrün göylərində şimşəklər çaxır.
    Kaş ki, oyananda görəydim , Allah,
    Göydən yer üzünə Azadlıq yağır!

    25. 10.2014.

    MARAFON YARIŞIDIR

    Çiynimdə daşıdığım
    qəm yükü,
    hələ zaman-zaman
    çiynimdə
    qalacaq…
    Gəl mənim tənha
    qəlbim
    məni yarı yolda saxlama,
    ölümə hələ
    hazır deyiləm.
    Başımın üstünmdə
    dolaşan əcəl buludları
    bir azdan ölüm nəğməsini
    oxuyacaq.
    Bu çəmənlikdən
    bir az usaqlarda
    dolanaq
    nədənsə burnuma
    zəhər qoxusu gəlir…
    Ətəyini çırmala
    gəl qaçaq
    bu körpüdən.
    bacardığımız qədər qaçaq
    axı dünya MARAFON yarışıdır.

    26. 10.2014.

    YARADAQ

    Siqaret çəkən qadın
    Artıq hamımız
    siqaret aludaçısı
    olmuşuq,
    Siqaret çəkdiyini
    məndən gizlətmə.
    Varsa birini mənə ver
    dərdimizlə baş –başa
    oturub çəkək.
    başımızdan
    elə tüstü çıxsın ki,
    tüstünün içində
    bizi görən olmasın.
    və sonra rahatca
    öpüş səhnəsi yaradaq.

    26. 10.2014.

  • Eldar Nəsib SİBİREL.Şeirlər

    ens

    Mənəm

    1976

    Sənli günlərimi yadıma salıb,
    Fikri çözələnib, sökülən mənəm.
    Gəlmirsən, ümidim yaman azalıb,
    Gözləri yoluna dikilən mənəm.

    Sevirdin , günahın, suçun mən idim,
    Quşdan qanad alıb uçan mən idim,
    Yazdın, çiçək-çiçək açan mən idim,
    Qışsan, ləçək- ləçək tökülən mənəm

    Qəlbinə hamıdan yaxın da məndim,
    Gözlərindən qaçan yuxun da məndim,
    Onda yollarına çıxanda məndim,
    İndi yollarından çəkilən mənəm.

    Ürəklərə yazılan ad-

    Eldar Nəsibli Sibirel 19iyun 2008

    (Mustafa Kamal Ataturkə)

    Sevdi Vətənini canından artıq,
    Ədalət yolunu tutası oldu.
    Dünyaya gələndən igidlik, mərdlik
    Arzusu, istəyi,butası oldu.

    Meylini qartal tək saldı zirvəyə.
    Oldu arxasıza pasiban, yiyə.
    O haqqın bağrından qopmuşdu-deyə,
    Haqqın səsi oldu, sədası oldu.

    Türkün tarixlərdə izi var-deyib.
    Hər zaman deməyə sözü var-deyib.
    Döyüşdə bükülməz dizi var-deyib
    İnam tonqalını çatası oldu.

    Qorxub çəkinmədi fırtınalardan,
    Böyük bir milləti qurtardı dardan
    Yağı doymayanda vuruşmalardan
    Sulara qərq olub batası oldu.

    Boğdu namərdliyin hər səs-küyünü,
    Açdı düşmən vuran kilid,düyünü.
    Bütün dünya gördü böyüklüyünü,
    Səsi ulduzlara çatası oldu.

    Sibirel,bu dünya qoca dünyadı.
    Çox-mən-deyənləri bir-bir sınadı.
    Qəlblərə yazıldı Atatürk adı,
    O türk dünyasının atası oldu.

    Bu Gecə Bir Mənəm,

    Bir Də Ki, Qələm-1972

    Bu gecə qəlbimdə bulud yığını,
    Bəs dəli hisslərin şimşəyi hanı?!
    Bu gecə qəlbimə sükut yığılıb,
    Bu gün ulduzlardan nəğmə istərəm,

    Bəs zalım gecənin ürəyi hanı?!
    Bu gecə bir mənəm, bir də ki, qələm.
    Sükut da soyuqdur daş kimi bu gün.
    Gərək gecənin də nazını çəkəm,
    Qəlbimdən bir nəğmə eşitmək üçün.

    Mən ölmədim-1989

    Bu dünyaya niyə gəldim, bilmirəm?!
    Zalım fələk, sənə yoxdur sözüm hey.
    Dizin-dizin süründürdün dünyanı,
    Yollarında qabıq qoydu dizim hey.

    Ayrı saldın vətənimdən, elimdən,
    Kilidləyib qıfıl asdın dilimdən.
    Nəyim vardı, tutub aldın əlimdən,
    Mənə qaldı bu dünyada dözüm hey.

    Daşdan deyil, ağacdandır otağım,
    Ağac üstə saman döşək yatağım.
    Neçə dosta məzar oldu qucağım,
    Mən ölmədim, deyən bərkdi üzüm hey.

  • Eldar Nəsib SİBİREL.Şeirlər

    ens

    NƏ TAPAR…

    1987

    Bu dünyayın milyon-milyon sirri var
    Sualından, sorğusundan savayı.
    Kim düz baxıb gözlərinə ölümün?
    Qurd ürəkli doğrusundan savayı.

    Ər qəzəbi çaylar kimi bulanıb,
    Vaxt olub ki, dağı, daşı dolanıb
    Bu dünyada kimlər yaxşı dolanıb?
    Oğrusundan, əyrisindən savayı.

    Öz yolundan nə vurulur, nə sapar?
    İlhamıyla qaya yarar, dağ çapar.
    Bu dünyada sənətkarlar nə tapar?
    Ürəyinin ağrısından savayı.

    QORUYAQ

    İnanma naşılar çətin,
    Kəsə yolunu həsrətin.
    Ülvi, Təmiz məhəbbəti
    Ötüb keçəri hisslərdən
    Qoruyaq, sonra gec olar.

    Ömrümüz qayğı dənizi,
    Silkələr qayıq tək bizi,
    Səmasını qəlbimizin,
    Hər vaxt çənlərdən, sislərdən
    Qoruyaq, sonra gec olar.

    Bu elin dərdini çəkən,
    Uğrunda qanını tökən,
    İstedadı qönçə ikən
    Bədxahlardan, xəbislərdən
    Qoruyaq, sonra gec olar.

    İnsanın dostu, həyanı,
    Qışda çətirli dünyanı
    Yazda ətirli dünyanı
    Qan arzulu iblislərdən
    Qoruyaq, sonra gec olar.

    12.08.1973

    DUYAN OLSA

    Misra-misra ürək sancar sinəmdə,
    Elə sanma ağrısından üzülləm.
    Ömrun-günün səhərində şeh kimi,
    Çiçəklərin yanağına düzülləm.

    Dağ çayından ahəng alıb bu nəbzim,
    Tufan olsa dalğasıyam dənizin.
    Qayaların sərtliyindən, əzizim,
    Göz yaşıtək damcı-damcı süzülləm.

    Bir vüsalın güneyində gözüm var,
    Hələ onun zirvəsində gözüm var,
    Bu dünyada mənim bircə üzüm var,
    Duyan olsa bir baxışdan sezilləm.

    Arzularım, duyğularım təzə-tər.
    Qara bulud görən kimi tez ötər.
    Hədəfindən yayınsa da nə qədər,
    Dəyər bir gün hədəfinə söz gülləm.

    Daha məni xəyalına gətirmə,
    Yollarında, izlərində bitirmə,
    Demədimmi, gülüm, məni itirmə,
    Tapammazsan axtarsan da yüz ilnən.

    1980

    DÜNYADAN – 20.01.1999

    Vətəni min yerə böldü nadanlar,
    Çətin vətənsizlər bu dərdi anlar.
    Hər dərdin əlacı olan loğmanlar,
    Getdi özləri də naçar dünyadan.

    Eşit canım, gözüm, bu həyat ki var.
    Kimiyə qapazdır, kimyə tumar.
    Nəfəsi tox, bir ürək məhəbbət umar
    Nəfsə qul, var-dövlət qucar dünyadan.

    İsgəndər qılıncı olmasa ağlın,
    Kəsilməz heç zaman düyünün, bağlın.
    Cini şüşəsindən çıxan nağılın
    Gəzmə kilidinə açar dünyadan.

    Bu qədər zülm olmaz, bu qədər əzab,
    Filəm ki, bu dərdə gətirmişəm tap.
    Fələyin özüylə çəksəm haqq-hesab
    Başını götürüb qaçar dünyadan.

    Yaşama möhnətin əli əlində
    Sevincin bəmində, qəmin zilində.
    Sibirel, bir ömrün dar mənzilində
    Heyfini almağı bacar dünyadan.

  • Təranə TURAN RƏHİMLİ.”Nəvai Mətin portreti”

    teranexanim

    Filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
    Prezident təqaüdçüsü

    Mən onu ilk növbədə sədaqətli dost kimi tanıdım. Daha sonra Azərbaycan mədəniyyətində özünəməxsus xidmətləri olan rəssam, yüksək ədəbi zövqü ilə seçilən, sözə dəyər verməyi bacaran sənətkar-ziyalı, Uluslarası Aktivist Sənətçilər Birliyinin Azərbaycan təmsilçisi və rəsm komitəsinin başqanı olaraq misilsiz təşkilatçı kimi məharətlərini gördüm.
    2013-cü ildə sosial şəbəkə yayımlarında Akif Səmədə həsr olunmuş şeir müsabiqəsi keçirildiyini oxuyanda şairin köhnə dostlarından biri kimi buna çox sevindim. Akif Səmədə ithaf etdiyim şeiri müsabiqəyə göndərdim və beləcə həmin müsabiqənin təşkilatçısı, çox istedadlı rəssam, millətpərvər insan, qədirşünas ziyalı Nəvai Metin bəylə tanışlığın, ülvi dostluq ünsiyyətinin təməli qoyuldu. Görkəmli şair-publisist Akif Səməd bədii irsinin təbliği yönündə gördüyü işlər – Rəşid Behbudov adına Mahnı Teatrında şairin 55 illik möhtəşəm yubiley tədbirinin keçirilməsi, onun yaradıcılığına dair məqalələrin yazılıb nəşr edilməsi, Uluslarası Aktivist Sənətçilər Birliyinin Beynəlxalq Akif Səməd Ödülünün təsis olunması, UASB-nin”Akif Səməd” adlı xüsusi buraxılışının nəşri, bütün bunlar bilavasitə Nəvai Metinin yorulmaz xidmətləri, ən başlıcası isə, dostluğa sədaqəti, ədəbiyyatımıza, mədəniyyətimizə təəssübkeş münasibəti sayəsində ərsəyə gəlib. Akif Səməddən söz düşəndə ona olan böyük dost sevgisini ifadə etməyə söz tapa bilmir. Rəssamın yaradıcılığını ilk dəfə mətbuata təqdim edən şair dostunun Nəvai Metin qəlbindəki, xatirələrindəki yeri bir başqadır. Rəssam Akif Səmədlə dostluğun yeni pöhrələr atdığını, şairin sayəsində dostların daha da çoxaldığını söyləyir: “Bir də görürdün yanında bir adam gətirib, deyirdi ki, siz tanış olsanız yaxşıdı, indiki dostların bir çoxu ilə belə tanış olmuşam, Akif Aşırlı da belə dostlardandı”.
    Onunla hər ünsiyyətimdə xarakter cizgilərinə əlavə olunan yeni çalarlar Nəvai Metinin təsəvvürümdəki bitkin obrazını yaradıb: mənəvi keyfiyyətlərə yüksək dəyər verən, haqq-ədalət prinsipini hər şeydən uca tutan, milli-vətənpərvər duyğulara, insanpərvərliyə həmişə sadiq qalan bir əqidə, məslək adamı – RƏSSAM obrazı. Nəvai Metin incəsənətin ən qədim tarixə malik bu növünə, rəssamlıq sənətinə təkcə seçdiyi sənət, ixtisas kimi dəyər vermir, onu həm də həyatının ümdə amalı, arzularının təntənəsi, insan qəlbinin imkanlarının tərənnümçüsü kimi görüb-qiymətləndirir. O, mürəkkəb və şərəfli bir sənətin yaradıcısıdır və bu ecazkar aləmə gələnədək, rəssamlıq sənətinə yiyələnənə qədər keçilməz dağlar aşıb, qarşısındakı hər maneəni dəf edə bilib.
    Nəvai Metin 1965-ci ildə Azərbaycanın şeir, sənət ocaqlarından biri Qazaxda dünyaya göz açıb. Sevimli nənəsi Səadət xanımın himayəsində böyüyüb. Daha dəqiq desək, Səadət xanım nəvəsinin “nazı ilə oynayıb”, onu hər qayğıdan, qəmdən-kədərdən uzaq böyüdüb, əsil insani dəyərləri mənimsəməsində nəvəsinə örnək olub. Uşaqlıq illərini keçirdiyi Zəlimxan kəndində ilk dəfə rənglər dünyasına vurulub və onun uşaq yaddaşında həkk olunan bu vurğunluq bir ömür boyu hafizəsinə, qəlbinə hakim kəsilib. Hələ birinci sinfə gedəndə onu balaca rəssam kimi tanıyırdılar. Atası rəssam olmağına razı deyildi, oğlunu dəqiq elmlərlə bağlı ixtisaslara yönləndirmək istəyirdi, onunsa gələcəklə bağlı öz planları vardı. Səkkizinci sinifdən sonra sənədlərini götürüb Əzim Əzimzadə adına rəssamlıq məktəbinə vermək, rəngkarlığın sirlərinə daha yaxından bələd olmaq, səriştəli rəssam kimi yetişmək arzusuyla yaşayırdı.
    Rəssam olmaq yolunda ilk addımlarını atdığı o uzaq illəri belə xatırlayır: “Səkkizinci sinfə qədər əlaçı olmuşam. Həmişə fikirləşmişəm ki, rəssam çox savadlı olmalıdır. Amma rəssamlıq məktəbinə getməyim deyə qəsdən sənədlərimi yubatdılar. Sənəd verməyə gecikdim və and içdim ki, daha dərs oxumaq bitdi. Bilirdim ki, evdəkilərin məqsədi məni AZİ-yə gətirməkdi (indiki
    Neft Akademiyasına), çünki ağsaqqalımız – dayım orada çalışırdı. Buna görə bizim qohumlar hamısı AZİ-ni bitirib, dayım onlar üçün bir mayak olub. Nə isə, yaxşı oxumadım ki, məni də ora aparmasınlar”.
    Beləcə, orta məktəbi bitirən kimi sənədlərini götürüb valideynlərindən xəbərsiz, bir rəssam yanında şəyird olmaq məqsədilə Bakıya gələn gənc buradakı tanışlardan birinin məsləhətiylə sənədlərini Razindəki (indiki Bakıxanov qəsəbəsi) rəssamlıq üzrə peşə məktəbinə verməyi düşünür. Çünki onuncu sinfi bitirənin sənədlərini Ə.Əzimzadə adına Rəssamlıq məktəbinə götürmürdülər. Lakin sonra qərara alır ki, ilk olaraq APİ-nin (indiki ADPU-nun) Bədii Qrafika fakültəsinə sənəd versin, əgər imtahandan kəsilərsə, peşə məktəbinə getsin. Əlbəttə, onun bu qərarı ailədə narazılıqla qarşılanır. Çünki nənəsi oğluna, onun dayısına ünvanladığı məktubda yazmışdı ki: “Nəvai instituta qəbul olunmasa, birinizin ayağı kəndə dəyməsin!” Buna görə də anasını narazı salmaq istəməyən dayı ərköyün bacıoğlunu dilə tutur ki, AZİ-yə sənəd versin. Qətiyyətli gəncin “yox” cavabından sonra dayısı hirslənib ona görə təxirə saldığı elmi ezamiyyətinə – Kiyevə gedir. İlk sınaqda bəxti gətirən gənc Nəvai instituta qəbul edilir və artıq ixtisas istiqaməti bəlli olur.
    Ali təhsilini uğurla başa vurandan sonra sərbəst təyinat alır, İcra Hakimiyyətində, Müdafiə Nazirliyində bir sıra vəzifələrdə çalışır. Nəvai Metin keçdiyi fəaliyyət yoluna nəzər salanda: “Yolum hamar olmadı, endim, qalxdım, amma əsasən yuxarıdaydım. İşimi qurdum, şirkətimi yaratdım. Ömrümdən ötən əlli ildə yaxşı pullar qazandım, irili-xırdalı dostlar qazandım, amma qazandığım pulları və xırda dostları xərclədim getdi, iri dostlara dəymədim, qorudum, xəsislik elədim” deyir. Sənətkarların maddi sıxıntısına da onun özünəməxsus baxışı var. Müsahibələrindən birində oxuyuruq: “Mən rəsm çəkirəm, başqa yerdə işləyə bilmərəm” fikriylə yaşayan rəssamlar mütləq çətinliyə düşməlidir. Rəsm çəkmək könül işidir, amma könül işiylə qarın doymaz. Bununla yalnız könlünü şad edə bilərsən. Amma boya almaq üçün pul lazımdı, pul qazanmaq üçünsə işləmək”.
    Azərbaycan mədəni ictimaiyyəti rəssamın uğurlarını 90-cı illər mətbuatından – ilk olaraq “Mərhəmət” jurnalının səhifələrindən tanıyır. Akif Səməd jurnalın oxunaqlı saylarından birində çox sadə, lakin maraqlı və orijinal bir təqdim sözüylə Nəvai Metin yaradıcılığını tanımağa dəvət edirdi: “Rəssam var ki, adam, at, it şəkli çəkə bilmir, nəsə çəkir və adını da nəsə “izm” qoyur, amma Nəvai adam, at, it şəkli çəkə bilir…” Bu həm də Nəvai Metinin sənətkar üslubu ilə ilkin tanışlıq yaradan bir qənaət idi. Həqiqətən də Nəvai Metin mücərrədçi deyil, o, rəssamlığı reallıq prizmasından dəyərləndirir.
    Sonralar rəssamın sənət nailiyyətləri bir-birini əvəz etdi, əsərləri müntəzəm olaraq televiziya verilişlərini və mətbuat səhifələrini süslədi. 2005-ci ildən Rəssamlar İttifaqının üzvü seçildi. 2012-ci ildən Türkiyədə Uluslararası Aktivist Sənətçilər Birliyində fəaliyyətə başladı, birliyin həm üzvü, həm də Azərbaycan təmsilçisi və rəsm komitəsi başqanı kimi çoxsaylı uğurlara imza atdı. UASB GALERY-nin yaradılması, burada ən gənc nəsil də daxil olmaqla Azərbaycan rəssamlarının sərgilərinin təşkil edilməsi, eləcə də azərbaycanlı rəssamların Türkiyədə sərgilərinin təşkili, onların Beynəlxalq İncəsənət Festivallarında iştirakı belə uğurlar sırasına daxildir. Tanınmış cavan rəssam Naqiyə Rzayevanın, gənc rəssam Afaq Həbibinin rəsm sərgiləri bu qəbildəndi. Hazırda Nəvai Metinin əsərləri Amerika, Polşa, İsveçrə, Türkiyə, Rumıniya, Qazaxıstan incəsənət həvəskarlarının kolleksiyalarını bəzəyir.
    O, həmişə milli-tarixi varlığımızla bağlı məsələlərə vətəndaş-sənətkar həssaslığı ilə yanaşıb, əsərlərində bunu dönə-dönə müşahidə etmək olur. 80-ci illərin sonlarından Azərbaycanda başlanan Azadlıq Hərəkatı zamanı o hələ tələbə idi. Həmin vaxt milli kimliyimizlə bağlı mövzular ədəbiyyatın və incəsənətin mərkəzi mövzuları sırasında yer alırdı. Nəvai Metin bu illərdə özünün sonralar məşhurlaşan “Şəhriyar” potretini çəkir. Bu portret rəssamın ölkəmizdəki məşhirluğunu təmin edən əsərlərdən biri kimi yadda qalır.
    Nəvai Metin günümüzün reallıqlarına biganə qalmayan, onlara dərhal reaksiya verən sənətkarlardandır. Türkiyədə Soma mədən faciəsinə, Bakıda 19 may yanğın hadisəsinə həsr etdiyi əsərləri rəssamın millət dərdinə dərin kədərini əks etdirməklə yanaşı, ümumxalq hüznünün rənglərlə dolğun ifadəsi, faciə qurbanlarına sənətkar ağısıdır. Qeyd etmək lazımdır ki, rəssamın yanğın hadisəsinə həsr etdiyi əsər Azərbaycan rəngkarlıq sənətində yeni üslub tərzi ilə seçilir. Həmin əsər 3D formatlı rəsmin Azərbaycan rəssamlığında ilk iki nümunəsindən biri kimi, vitraj və peyzaj yaradıcılığının vəhdətindən ibarət ecazkar sənət örnəyi olaraq diqqəti cəlb edir. Nəvai Metin sənətdə bir çox uğurlara “ilk” sözünü əlavə edən, ilk imza atan sənətkarlarımızdandır. Yaxın vaxtlarda UASB ART Gallery-də rassamın fərdi sərgisində sərgilənən əsərlərlə, onların üslub yeniliyi ilə yanaşı, seyrçiləri heyrətləndirən bir məqamı xüsusi vurğulamaq istəyirəm. Nəvai Metin sərginin açılışında seyrçilər qarşısında canlı olaraq portret çəkməyi reallaşdırmaqla Azərbaycanda bu istiqamətdə ilk addımı atdı. Ölkəmizdə seyrçinin gözü önündə çəkilən bu ilk portret cəmi 45 dəqiqəyə ərsəyə gəldi və yaradılan obrazın düşündürücülüyü hər kəsi valeh etdi.
    Nəvai Metin klassiklərin, xüsusilə intibah rəssamlarının – Da Vinçi, Van Qoq, Titsian, Rembrant və başqalarının əsərlərini hər bir rəssam üçün doyulmaz mütaliə hesab edir. Nəvai Metin bu böyük rəssamları mənəvi ustadları kimi görürsə, təhsil illərində sənətin ilk sirlərini öyrəndiyi aristokrat təbiətli, yüksək ziyalı etikasına malik, Məhəmməd Əmin Rəsulzadə nəslinin layiqli davamçısı rəssam Rəis Rəsulzadəni isə bu gün də həqiqi ustadı və müəllimi kimi yüksək dəyərləndirir.
    Dahi Lev Tolstoy yazırdı ki, “gözəllik və xeyirxahlıq eyni şeydir.” Və bu gözəllik həyatı ifadə edirsə, onun əsrarəngizliyini duymağa səsləyirsə, uzun-uzadı düşündürürsə, deməli həqiqətən bizə yaşadığımızı xatırladır. İnsana yaşadığını xatırlatmaqdan böyük xeyirxahlıq isə yoxdur. Rəssamlıq, rəsm əsəri məhz belə bir gözəllikdir – heyrətamiz, sükuta dalmış kimi görünən, əslində isə hərəkətli, çılğın bir gözəllik. Nəvai Metin belə bir gözəlliyin yaradıcısıdır. Onun “Göyəzən” peyzajına baxıram. Seyr etdiyim ecazkar mənzərə, Emil Zolyanın təbirincə desək, “insan duyğusunun süzgəcindən keçmiş təbiət” məni özümdən alıb uzaqlara aparır. Qeyri-ixtiyari Səməd Vurğunun “Göylərə baş çəkir Göyəzən dağı” misrasına işarə ilə şairə verilən sualı və böyük şairin cavabını xatırlayıram. Göyəzənin təpə olduğunu bilə-bilə niyə dağ kimi təsvir etdiyini soruşan şəxsə Səməd Vurğun “hünər odur təpəni dağ kimi təsvir edəsən, dağı təpə kimi yox” cavabını verir. Nəvai Metinin “Göyəzən”i də Səməd Vurğun şeirində olduğu kimi əzəmətlidir, vüqarlıdır, həmin məğrurluğu, mətinliyi ilə dayanıb. Rəssamın bu peyzajı ilə bağlı ondan soruşurlar: “Göyəzən hardan baxanda belə görünür?” O, təmkinlə cavab verir: “Bakıdan”.
    Nəvai Metin sənəti Azərbaycanın hüdudlarından kənarda da düşündürə, həyəcanlandıra bilir. Onun dəfələrlə Ankarada, Marmarisdə, İzmirdə, Kuşadasında, Elazığda keçirilən rəsm sərgiləri, həmin sərgilərdə nümayiş olunan əsərlərin yaratdığı unudulmaz təəssürat, həmçinin Türkiyənin TRT, Ege TV televiziya kanallarınının qonağı kimi çıxışlarının maraqla qarşılanması bunu bir daha təsdiqləyir. O, türkiyəli rəssamlar – Cüma Ocaklı, Süleyman Şahin, Hülya Sezgin, Savaş Simitli, Handan Kayakökü, Memik Kibarkaya kimi məşhur sənətkarlarla sıx yaradıcılıq əlaqələri saxlayır. Azərbaycan rəssamlıq sənətini Türkiyədə layiqincə təmsil edən Nəvai Metin milli incəsənətimizin bu mühüm istiqamətini lazımi səviyyədə təbliğ edir. Azərbaycanlı rəssamın Türkiyə mədəni mühitində kifayət qədər tanınması, görkəmli incəsənət xadimlərinin onun sənət uğurları haqqında yüksək qənaəti Nəvai Metinin hər iki ölkənin rəssamı kimi nüfuz qazandığının göstəricisidir. Təsadüfi deyil ki, kopenhagenli jurnalist-yazar Zeynel Kozanoğlu onun “yer üzünün geniş sənət çevrələrində Türk dünyasının bir sənətçisi olaraq ” tanındığını qeyd edir. UASB başqanı Ümit Yaşar Işıkhan yazır: “Rənglərin də dili vardır… hər tabloda anladılmak istəyən, əslində çağımızın insanının içində gizlədiyi gözləntilər vardır. Nəvai qardaşım nə xoşbəxtdir ki, bəşəriliyi aşmış evrensel bir duyarılıqla sevgi mesajını həyatla, insanla paylaşmaqdadır”.
    Memik Kibarkaya “ruhuyla rəsm çəkən adam, ünü Türkiyə Cümhuriyyətinə yayılmış Nəvai Metin” yaradıcılığını yüksək dəyərləndirir. Görkəmli rəssam Cüma Ocaklı onun palitra rəssamı, rənglərlə düzgün işləyə bilən bilən sənətkar”, istanbullu sənətşünas alim, Yedi Tepe Universitetinin professoru Kaya Özsezgin “portret janrında çəkə bilmək texnologiyasını mükəmməl bilən peşəkar rəssam”, UASB qurucu üzvü İskan Kazak “Azərbaycan və Türkiyə arasında çox önəmli sərgilərə və sənət layihələrinə imza atan” incəsənət xadimi olduğunu vurğulayırlar. Ankaralı sənətkar Çoban Rəssama görə Nəvai Metin bütün Türkiyənin tanıdığı, iki ölkə arasındakı “mədəni əlaqələrin ən böyük elçisi, gözəl bir empressionist, gözəl bir rəssam”dır.
    Nəvai Metin haqqında təkcə rəssamlar mühiti deyil, bütövlükdə milli-mədəni mühit yüksək fikirdədir. Bunu rəssamın yaradıcılığı, şəxsiyyəti barədə sevimli aktyorlarımız, Xalq artistləri Arif Quliyev, Ramiz Məmmədov, İlham Namiq Kamal, tanınmış şairlər İbrahim İlyaslı, Nazilə Gültac, Cığatel və başqalarının fikir və rəyləri bir daha təsdiqləyir.
    Onun haqqında oxuduğum fikirlər, mötəbər sənət adamlarının qənaətləri hər iki ölkənin mədəni mühitində, Azərbaycan və Türkiyənin sənət dünyasında Nəvai Metinin mükəmməl portreti olduğu qənaətini yaradır. Bu portret yazıçı Aslan Quliyevin dediyi kimi, “rənglər və işıq dünyasının adamı”, qəlbinin işığını, dünyamızın işığını, günəşin işığını, kədərin və sevincin işığını” əsərlərinə hopduran bi rəssamın gözlərdə və könüllərdəki cizgilərinin məcmusudur.
    Həyatla, insanlarla rənglərin diliylə danışan, saatlarla rəsmlərlə söhbət edən, ağ kətan üzərindəki hər yeni əsəri təzə bir ömür kimi görüb mənalandıran Nəvai Metin portretidir.

  • Abdulla MƏMMƏD.Şeirlər

    12647929_456084107917624_702711598_n

    GEDƏSİYƏM SÖZ ÇİYNİNDƏ

    Bir gözümdə dəli sevdam,
    Bir gözümdə bəyaz günah.
    Sağ ovcumda ürəyimdir,
    Sol ovcumda güman,Allah!

    Üzümə gülən qədərim
    Sevindirir doğmaları.
    Sözümə qibtə edənə
    Nuş olmur söz loxmalarım.

    Eşqlə yandım diri-diri,
    Hər günümü üzdü gülüm.
    Kül altında közüm diri,
    Gələn günə közdü külüm.

    Yarı bəndə,yarı mələk,
    Yarı sevinc,yarı dərdəm.
    Yarı röya,yarı gerçək,
    Qədərimin yarı dərdəm.

    Yarı quldur,yarı cənab,
    Yarı yolun yarı canım.
    Sevincimə yarımadın,
    Barı dərdə yarı canım.

    Söz altında yoxdur yerim,
    Yol gedirəm,haqq əynimdə.
    “Ol” sözündən yaranmışam,
    Gedəsiyəm söz çiynində.

    GƏRƏK ÇIXMAYAYDIN YOLUMA BİR DƏ

    Gərək çıxmayaydın önümə bir də,
    Kaş elə qalaydın dünənimdə sən.
    De,niyə dönmüsən günümə bir də?
    Sən ki sənə bağlı dünənimdəsən.

    Yadıma düşdükcə sənli o çağım,
    Yenə də ürəyim yerindən çıxır.
    Külü də sovrulub sənli ocağın,
    Başımın üstündə şimşəyi çaxır.

    Yeriyir üstümə dərd dönə-dönə,
    Yeyir ürəyimi sənli fikirlər.
    Sən özün-özünü saldın düyünə,
    Dumanlı,çisənli,çənli fikirlə.

    Düşüb şübhələrin bəd qəlibinə,
    Dedin:”Yanılmışam sevən anımdan.”
    Köçürə bilmədin məni qəlbinə,
    Kəsildin məhəbbət imtahanından.

    Getdin,qədərimə yar oldu dünyan,
    Əsdi qara yellər yollarım üstə.
    Payız yarpağı tək saraldı sevdam,
    Eşqin gül tək soldu qollarım üstə.

    Geyib dərd donunu kəsilir qənim,
    Sevdalı dünənim,yaslı bu günüm.
    Məni də salmısan gözümdən-məni,
    Gözümdən düşənlə necə öyünüm?!

    Dəlir ürəyimi məsum görkəmin,
    Gözümə dağ çəkir baxışların da.
    Mənə bəxş etdiyin ayrılıq qəmi
    Sızlayır alnımın qırışlarında.

    Gərək çıxmayaydın yoluma bir də,
    Kaş elə qalaydın dünənimdə sən.
    Söylə necə dözüm sən boyda dərdə,
    Necə zənn eləyim dünənimdəsən?!

    Azərbaycan.Quba.
    09.07.2000.

  • Müzəffər MƏZAHİM.Yeni şeirlər

    mm

    HƏLƏ

    Mən öz məsləkimin, öz amalımın,
    Bir arzu qanadlı quşuyam hələ.
    Gərək sədlər aşan xoş xəyalımın,
    Şirin dünyasında yaşayam hələ.

    Kürə pıçıldayır dərdini Araz,
    Həsrət payımıza çox düşüb”bir az”,
    Qəlbimi didsə də yetişmiş muraz,
    Gərək ürəyimdə daşıyam hələ.

    Fikir üyüdürəm, söz ələyirəm,
    Sönmüş ocaqları çözələyirəm,
    Vətənin dərdini təzələyirəm.
    Yara bağlamaqda naşıyam hələ.

    Yolum hamar oldu yamana kimi,
    Haqqım büdrəmədi yalana kimi,
    Buludlar qaralar dolana kimi,
    Mən ömrün bəmbəyaz qışıyam hələ.

    Dünya başdan-başa müəmma, təzad,
    Fikirlər dolaşıq, xəyallar azad,
    Məslək yollarında bələdçim həyat,
    Bu yolda bir ümid daşıyam hələ.

    BİR GÜN

    Bir gün Babək inamından doğulub,
    Bu dünyaya gələsiyəm, gələsi.
    Xəyanətin yarasından sağalıb,
    Ömrüm boyu güləsiyəm, güləsi.

    Sinəmdədir ağrıları hər dağın,
    Daha yada fürsət verməz korluğum,
    Vətən adlı bu müqəddəs varlığın,
    Gözlərinin giləsiyəm, giləsi.

    Şöhrətimi yadellilər çox danıb,
    Arzularım tonqal-tonqal qalanıb,
    Dustaq olub ulu dilim, talanıb,
    Hələ yadlar köləsiyəm, köləsi.

    Bu torpağa bəd fikirlə gələnin,
    Millətimə tənə edib gülənin,
    Vətənimi parçalayıb bölənin,
    Ürəyini böləsiyəm, böləsi.

    Coşqun-coşqun dalğalardan keçərəm,
    Araz-Araz sularından içərəm,
    Sərhədləri doğrayaram, biçərəm,
    Koroğlunun dəlisiyəm, dəlisi.

    Misri qılınc, – misri qəzəb əlimdə,
    Oğuzların cəng havası dilimdə,
    Geci-tezi bu böhtanlar selində,
    Varlığımı biləsiyəm, biləsi.

    Qalx a Dədə, al Qopuzu, çal görək,
    Bəlkə onda cana gələk, kükrəyək,
    Bu min ilin yuxusunu ləkətək,
    Tariximdən siləsiyəm, siləsi.

    Bağışlama günahımı, amandır,
    Yollarımız hələ çəndir, dumandır,
    Belə gündə bağışlanmaq yamandır,
    Bir də yatsam öləsiyəm, öləsi.

  • Qalib ŞAMXALOĞLU.Şeilər

    qsm

    * * *

    Bilmədik ki , kimdən talanıb gedən
    Milyonun , milyardın hayı çıxıbdı!
    Başda oturanın , gör , neçəsinə
    Aşotla Avanes dayı çıxıbdı

    Bu məzlum milləti sarıb ətalət,
    Yayılır bir ucdan aclıq , səfalət!
    Qeyb olub bu yurdda haqqla ədalət
    Bar verən ağaca ayı çıxıbdı!

    Gücü çatmır tuta bu sarayları,
    Bu bərkgedənləri , bu daydayları,
    Sürüşür Bakının torpaq layları,
    Üstünə altdakı layı çıxıbdı!

    Görəndə deyirsən sərgidi dünya,
    Qalib , fırıldaqdı bu gidi dünya!
    Bir vaxtlar lap təzə tər idi dünya,
    Köhnəlib , onun da zayı çıxıbdı!

    15 yanvar 2005

    ANA VӘTӘN HAQQINDA

    Biz Cavanşir , Babək nəsli , Koroğlu xələfiyik
    Haqsızlığa qarşı çıxan ədalət tərəfiyik ,
    Oğuz boyu Türk oğlu Türk , qızılbaş səfəviyik ,
    Şücaətlə coşar , çağlar qaynardı türk qanımız ,
    Dastan olub tarix boyu şöhrətimiz, şanımız!

    Həm Zəngəzur , həm Göyçəli, həm də Qarabağlıyıq ,
    Aranında aranlıyıq , dağlarında dağlıyıq
    Hər birimiz bir qəhrəman Azərbaycan oğluyuq ,
    Ana yurda bağlanıbdı ruhumuzla canımız ,
    Dastan olub tarix boyu şöhrətimiz, şanımız!

    Mənfur yağı pusqudadır hər an izləyir bizi ,
    Qalib deyir , əsir yurdlar müdam səsləyir bizi ,
    Hələ döyüş qarşıdadır zəfər gözləyir bizi ,
    Doğulacaq Mübariztək neçə qəhrəmanımız
    Dastan olub tarix boyu şöhrətimiz, şanımız!

  • Rəhim MEHNƏT.Yeni şeirlər

    12584137_533420616825212_752487860_n

    DƏYMƏSİN

    Çöldə yaman soyuqdu,
    Geyin xəyallarımı.
    Əynini qalın elə,
    Soyuq belə dəyməsin.

    Telinə yağan yağış,
    Ürəyimi isladır.
    Xəyaldan çətir düzəlt,
    Yağış telə dəyməsin.

    Qoxunu duymaq üçün,
    Çıxmışam sizin yola.
    Adını təkrar edim,
    Dodaq dilə dəyməsin.

    Bayırda əsən külək,
    Qanını qaraltmasın.
    Sarım dörd bir yanını,
    Telin yelə dəyməsin.

    11.02.2016

    ƏTİR QOXUNU

    Gəl qısıl qoynuma, ay canım-gözüm,
    Öpüm tellərindən çəkim qoxunu.
    Sarılıb boynuna, söhbətim-sözüm,
    Tənha gecələrdə qatım yuxumu.

    Saxla əllərini əlimin üstə,
    Adın qabar qoyub dilimin üstə.
    İstə qumral gözlüm, canımı istə,
    Sənə peşkəş edim azı, çoxumu.

    Diqqətlə qulaq as mənim sözümə,
    Danışma, gözünü zillə gözümə,
    Söykə yanağını, söykə üzümə,
    Sapla ürəyimə müjgan oxunu.

    Sənə yazdığımı ürəkdən dedim,
    Ölüncə yanında mən gəlim-gedim.
    Əynimə geyəndə hər gün hiss edim,
    Bütün paltarımda ətir qoxunu.

    12.02.2016

  • Pula çevrilmiş insanlar… (satirik, tənqidi yazı)

    ge

    İnsanlar da pul kimidir… Funksiyaları var… Pula çevrilib bəzi insanlar… Pul əlində çox olduqca, pul funksiyalarını daşıyır onlar…

    Pulla bu həyatda az qala hər şeyi almaq olar… Pula satılır… Bəzi insanlar belə pula satılır…

    Xoşbəxtliyini də pulla ala bilərsən… Sağlamlığını da…

    Pulun olmayanda xoşbəxt ola bilmirsən, pulla satılanları ala bilmirsən deyə… Ac qarnına xoşbəxtlik olacaq qida?Əsla!

    Pulsuz olsan, sağlamlığın da, gedər əlindən… Pulsuz səni nə müayinə edərlər, nə müalicə, nə də cərrahiyyə əməliyyatına salıb, qurtararlar həyatını, pulsuz ölümə məhkumsan, xəstəsənsə…

    Pulla sevgini də almaq olur… Az olub məgər pula görə sevənlər, ailə quranlar, pula görə boşanan, ailəsini atanlar? Hətta balaca uşaqlarını da pulla ala bilərsən… Onlar belə əlinə baxırlar ki, nə almısan?

    Pulun başqa forması rüşvət, hörmətdir, bir də ki, can rahatlığıdır…

    Nə qədər çox olarsa, o qədər sənə də tələb çoxalacaq…

    Pulun olduqca, ağlını gərək itirməyəsən… Gözə də gəlməyəsən… Gözə gəldinsə, paxılların, tozsoran tozu soyuran kimi səni soyuracaq, aldadıb, pulunu əlindən alıb, havaya sovuracaq insanların, qeybətini edənlərin, şər-böhtanların, söz-söhbətlərin qurbanına çevrilmək üçün pulunu, özünü gözə soxmayasan gərək…

    Susmağı öyrən… İşin, maaşın, digər qanuni gəlir mənbələrin haqqında danışma… Əsl insan kimi bu həyatı yaşamağı öyrən…

    Pul sənə hörmət, şöhrət, uğur, sevgi və daha çox pul gətirər…

    Pul sənə bilik və təcrübə də verər…

    Pulla alarsan təhsilini, pulla düzələrsən işə…

    İşlədikcə, pulunu çıxartmağa çalışarsan… Çox pul qazandıqca, daha çox pul qazanmaq istəyərsən…

    Pulla növbəti işə düzələrsən…

    Çox pulun olduqca, itirərsən bank hesabındakı məbləğini, depozit seyflərindəki dəyərliləri, ev, mülklərinin sayını…

    Pulun çox olduqca, özünü də itirə bilərsən zamanla…

    Pul kimi cansız olarsan zamanla…

    Pul kimi sənin də funksiyan olar…

    Səni də puluna görə dəyərə mindirirlər, dəyəri ölçürsən, dəyəri ölçmək üçün bir vasitəyə çevrilirsən… Dəyərin olduqca, dəyərsizləşirsən… Yeni dəyər meyarı çıxana qədər…

    Pul kimi sən də ödəniş vasitəsisən… Kiminsə yerinə borc, kredit ödəmək, kiminsə üçün nəsə aldıqda, ödəniş etmək, kiminsə xərclərini qarşılamaq, adından istifadə edilmək kimi hallarla rastlaşarsan…

    Kimsə adından istifadə edər, adın vizit kartına çevrilər sanki…

    Qazandığın pulun bir zaman əvəzini ödəyəcəksən, baha başa gələcək bu ödəniş sənə…Altından çıxa bilməzsən bəzən…

    Pul kimi səni də dövriyyəyə buraxarlar, yarınmalı olacaqsan, yarınmadığın adam qalmayacaq, dövriyyədə olduqca, yorulursan, gündəmdə olan pul kimi yüz əl, sima görürsən, məkan və zamanlar dəyişir, dövriyyədə çox olduqca, yararsız hala düşürsən, dəyərdən düşürsən, ya dövriyyədən çıxarılırsan, ya da yeni pul ilə əvəz edirlər səni… Ya da özün yeni pula çevrilirsən, dəyişilirsən…

    Pul kimi yığım vasitəsisən… Sənin ətrafına yığılırlar, ya sən yığırsan ətrafına, ya sən kiminsə ətrafına yığılırsan… Kimin üçün sən əmanət olursan, kimin üçün borc, kimin üçün aktiv, kimin üçün passiv-öhdəlik…

    O qədər yığırlar ki, sən boğulursan çoxluqdan, daralır yerin, yığılırsan boğaza…

    Pul kimi sən də dünyaviləşirsən, sosiallaşırsan, məşhurlaşırsan, bazarda tələb və təklifi formalaşdırırsan… Tələb artdıqca sənə, olursan gündəmdə, qaldırırsan qiymətini… Tələb azaldıqca, gündəmdən düşürsən, dəyər-dəyməzinə satırsan özünü… Ya da üzürsən… Üzdükcə, üzülürsən… Üzməyi bacarmadığın halda, boğulub ölürsən…

    Pul kimi sən də təminat qismində çıxış edirsən… Kiməsə zamin olursan, kiminsə arxasında durursan, kiməsə dayaqsan… Kimsə təminat kimi dayanır arxanda…

    Pul kimi xəzinəni xatırladırsan, öz xəzinən var, qorunduğun yer, ehtiyata çevrilirsən… Pulun çox olduqca, büdcəyə, xəzinəyə gah yaxın olursan, gah da ki, uzaq…

    Pul kimi mübadilə vasitəsisən… Mübadilə edilirsən, mübadilə edirsən… Mübadilə zamanı formalaşır dəyərin, sənə olan tələb və təklif…

    Hər kəsin pulla ifadə olunacaq bir dəyəri, qiyməti var…

    Bəs sənin pulla ifadə olunan dəyərin, qiymətin hansı məbləğ arasındadır?

  • Rahilə Dövranı doğum günü münasibətilə təbrik edirik!

    rd

    Gündəlik Analitik İnformasiya Agentliyinin Rəhbərliyi Sizi, Çağdaş Azərbaycan ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsini, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvünü, “Qızıl qələm” media mükafatı laureatını, Gündəlik İnformasiya Agentliyinin və Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Naxçıvan Muxtar Respublikasındakı xüsusi müxbirini və əmədaşını doğum gününüz münasibətilə səmimi qəlbdən təbrik edir, Sizə uzun ömür, möhkəm cansağlığı, xoşbəxtlik, ailə səadəti, ədəbi-bədii yaradıcılığında bol-bol uğurlar diləyir! Sevib, sevdiyiniz insanların əhatə dairəsində olun!

    Mətbuat xidməti

    HƏLƏ VAXT VAR DEYƏN KƏSİN

    Hələ vaxt var deyən kəsin,
    Dünya çox çəkdi nazını.
    Fələk qəfil kəsdi səsin,
    Dünən qıldıq namazını.

    Inanmırdı Haqq yazana,
    Rişxənd edərdi azana.
    Çırpınırdı çox qazana,
    Itirdi çoxdan azını.

    Tamah hissi alovlandı,
    Gah itirdi, gah qazandı.
    Imanını, dini dandı,
    Kəsdi nəzir, niyazını.

    Qafil idi, yazıq nadan,
    Enməzdi göydən, fəzadan.
    Qorxmazdı qədər, qəzadan,
    Əcəl sıxdı boğazını.

    Nə görmüşdü pulda, varda?
    Qazandığı qaldı burda.
    Görən necə yatır gorda?
    Yazan yazdı son yazını.

    09.02.2016.

    GÖNDƏRƏSƏN

    Camalını görcək, aşiq olmuşam,
    Ağlar bulud kimi, yaman dolmuşam.
    Payız yarpağıtək, inan solmuşam,
    Könül isitməyə, yay göndərəsən.

    Gələsən ömrümə bahar,yaz kimi,
    Qonasan sinəmə telli saz kimi.
    Çəkəsən cəfamı sərvi-naz kimi,
    Bu aşiq qəlbimə pay göndərəsən.

    Ağ atlı igidsən, kəhər belində,
    Səmum küləkləri, tumar telində.
    Sənə vurulmamaq, deyil əlimdə,
    Sevda harayıma, hay göndərəsən.

    Vəsfi- tərifin çox, olub yanımda,
    Mehri- məhəbbətin, coşub qanımda.
    Eşqin məskən salıb qəlbdə, canımda,
    Sevgimə- sevgini, tay göndərəsən.

    Dəyərin dərk edək zamanın, anın,
    Gəl tutaq nəbzini fani dünyanın.
    Sənsiz yaman olar, ömrü Dövranın,
    Zülmət gecəsinə, ay göndərəsən.

    10.02.2016.

  • Yalçın YÜCEL.”Anlatmak İstediğim”

    175054_178868168822977_4360000_o

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    Gelincikler ayrı düştü saplarından
    Savruldu rüzgarın içine kırmızı
    Bir gece vardı uyumayan
    Bir de sevgim
    Düşüncelere koyarken beni
    Bir çiçeğin üzerinden kayıp giderken
    Su damlası kadar güzeldin elbet
    Öylece sevdim seni
    Bütün anlatmak istediklerimle
    Koşup geldim yanına
    Sen süzülürken toprağa
    Tutamadım ucundan
    Yine sensiz kaldı anlatmak istediklerim

  • Yalçın YÜCEL.”Bende Kalmışlar”

    175054_178868168822977_4360000_o

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    Sözcükleri papatyadan yamaçların
    Yanıma kadar koşan adımları sevinçten
    Basarak geçtiğim otlar
    Dirilmeye hazır yeniden
    Kırılgan değiller eskisi gibi
    Bir papatya nerdeyse uzatmak üzere başını
    Kırmızı gelincik açmak üzere şuracıktan
    Üstünde duman taşıyan tren
    Kara bir bulut raylarda
    Kıvrılan yolun esrikliğinde akıyor vagonlar
    Nicedir görmediğim uğur böcekleri kıpır kıpır
    Bakışları kırmızı bir çiçek
    Akıp gidiyor her şey bir nehir gibi
    Umuda tutunan ne yaşamlarla birlikte
    Nice mevsimler geçip gitmiş buralardan
    Nice sevdalar oyulmuş ağaçlara
    Sen ise yoksun
    Tutamadığın sözler var sadece

  • Harika UFUK.”Adana Sevdası”

    huh

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    Toros güzelleri amber kokuyor,
    Adana’mdan selâm sana Türkiye’m!
    Gönül tezgâhında sevgi dokuyor,
    Adana’mdan selâm sana Türkiye’m!

    Seyhan ilçemizde hoş olur seyran,
    Çukurova’mıza kim olmaz hayran?
    Misis’te içilir en güzel ayran,
    Adana’mdan selâm sana Türkiye’m!

    Yüreğir ilçesi cennetten bahçe,
    Merkez Cami huzur verir gezdikçe,
    Ayetler Arapça, dualar Türkçe,
    Adana’mdan selâm sana Türkiye’m!

    Güzel ilçelerden biri Karataş,
    Taze, leziz balık pişsin olsun aş,
    Denizi şahane, bulamazsın taş,
    Adana’mdan selâm sana Türkiye’m!

    Yumurtalık; dengi var mı dünyada?
    Kalesi denizde küçücük ada,
    Mavi sular, yeşil orman orada,
    Adana’mdan selâm sana Türkiye’m!

    Meşhurdur Kozan’ın mandalinası,
    Bucak’ta yetişir meyvenin hası,
    Kozan yiğitleri, yiğidin ası,
    Adana’mdan selâm sana Türkiye’m!

    Karaisalı’mız merttir, kahraman,
    Düşmanı püskürttü, dedirtti aman,
    Tertemiz havası, suyu her zaman,
    Adana’mdan selâm sana Türkiye’m!

    Tarih kokar Feke hem Saimbeyli,
    Serindir Aladağ ve Tufanbeyli,
    Misafirperverler hanımlı beyli,
    Adana’mdan selâm sana Türkiye’m!

    Pozantı’dan başlar Tekir’in karı,
    Gülek Boğazıyla Şekerpınarı,
    Çiçekli ovada bal yapar arı,
    Adana’mdan selâm sana Türkiye’m!

    Ovaya bereket akıtır Ceyhan,
    Ceyhan’ın ikizi, bolluktur Seyhan,
    İki kardeş yolcu, Çukurova’m han,
    Adana’mdan selâm sana Türkiye’m!

    İmamoğlu, Merkez şehrin incisi,
    Adana ülkemin hep birincisi,
    Harika gönlümün tek bir/ incisi,
    Adana’mdan selâm sana Türkiye’m.

    Adana.8 MART 2009

  • Harika UFUK.”Adana Methiyesi”

    huh

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    Hâlâ kullanırız eski Taşköprü,
    Üç bin beş yüz yıllık tarihiyle var,
    Taşlarla işlenmiş sağlam bir örü!
    Hadrianus’ tan da bize yadigâr!

    Ölüme çareyi buldurmuş Rahman,
    Misis köprümüzden geçerken Lokman,
    Elinden uçurmuş listeyi o an,
    Birkaç öğüt kalmış esince rüzgâr!

    Kaleler kentidir, güzel Adana,
    Sayısı öyle çok kırktan da fazla,
    Yumurtalık, Kozan ve Anavarza,
    Kenti hala korur, efsane duvar!

    Eski uygarlıklar işte Han yeri,
    Sirkeli köyünde yolun imleri,
    Elinde okuyla resmetmiş eri,
    Adana’m antiktir, hep tarih kokar!

    Hasan Ağa Cami ve Ulu Cami,
    Ramazanoğlu’ ndan hatıra şimdi,
    Yağ Cami önceden kilise idi,
    Artık dualarla gönüller yıkar!

    En büyük camimiz Merkez Camidir,
    Eller Hakk’a açık, kalp samimidir,
    Sabancı’nın âhir birikimidir,
    Cennete yol olur, camide bahar!

    Yeşil Mescit, Akça Mescit pek rahat,
    Çarşı, Büyük Saat ve Küçük Saat,
    Dilberler Sekisi, eşsizdir göz at,
    Eski-Yeni Baraj kederi kovar!

    Toros dağlarımız ve yaylaları,
    Tekir’le Bürücek, Şeker pınarı,
    Dağlarda bal yapar çalışkan arı,
    Çerçi Yusuf’ta da derde derman var!

    İki büyük nehir: Seyhan ve Ceyhan,
    Suyumuz lezzetli; işte Çatalan,
    Her mahallemizde yemyeşil alan,
    Çocuklar parklarda gönlünce oynar!

    Harika çok sever Çukurova’yı,
    Adana’nın başka güneşi, ayı,
    Kapuzbaşı, Eynel, Obruk, alayı,
    Adana’m ülkeme güzellik yayar!

  • Saxta dünyanın saxta sevgiləri

    0800

    Allah bir çox hiss kimi sevgi hissini də insanlara bəxş etmişdir. İnsan bu xüsusiyyətini Allah’ın Quranda verdiyi tövsiyələrə uyğun olaraq ən doğru şəkildə yönləndirməlidir. Möminlər Quranı rəhbər etdikləri üçün özlərini və sahib olduqları bütün nemətləri yaradan Allah’a və O’nun razılığını qazanmağa çalışan möminlərə sevgi bəsləyirlər.

    Dünya həyatının bər-bəzəyinə qapılanlar isə Allah’ın özlərinə imtahan üçün verdiyi nemətlərə güclü sevgi ilə bağlanırlar; məsələn, insanları “Allah”ı sevdikləri kimi sevirlər. Allah Quranda inkar edənlərin bu yanlış sevgi anlayışını belə bildirir:

    “İnsanlardan elələri də vardır ki, Allah’dan qeyrilərini (O’na) tay tutur, onları da Allah’ı sevdikləri kimi sevirlər. İman gətirənlərin isə Allah’a olan sevgisi daha güclüdür. Kaş zülm edənlər əzabı gördükləri zaman bütün qüdrət və qüvvətin Allah’a məxsus olduğunu və Allah’ın şiddətli əzab verdiyini görəydilər.” (Bəqərə surəsi, 165)

    İnkar edənlərin güclü sevgi ilə bağlandıqları dünya malı da sevgi anlayışlarını yanlış yönləndirdiklərinə bir örnəkdir. Dünya malına olan güclü sevgilərinin nəticəsində bu keçici mülkə güclü həvəslə bağlanmış, nəfslərinin xəsis və xudbin istəyinə yenilmişlər. Quranda inkar edənlərin davranışları belə bildirilmişdir:

    “Həqiqətən, insan var-dövlətə çox hərisdir!”(Adiyat surəsi, 8)

    Halbuki Allah Quran ayələri ilə insanlara malın yalnız dünya həyatına aid bir imtahan üsulu olduğunu bildirmiş və bu keçici həvəsə qarşı insanları xəbərdar etmişdir:

    “Bilin ki, mal-dövlətiniz və övladınız sizin üçün (Allah qarşısında) ancaq bir imtahandır. Ən böyük mükafat isə məhz Allah yanındadır!” (Ənfal surəsi, 28)
    “Ey iman gətirənlər! Nə mal-dövlətiniz, nə də oğul-uşağınız sizi Allah’ın zikrindən yayındırmasın! Hər kəs bunu etsə (Allah’ı yada salmasa), belələri əsl ziyana uğrayanlardır.” (Münafiqun surəsi, 9)

    Bu həqiqətlərdən xəbərdar olan möminlər mal sevgisinə qapılmazlar. Sahib olduqları nemətləri onlara lütf edənin Rəbbimiz olduğunu bildikləri üçün daim Allah’a şükür edərlər. Onlar özlərinə verilən maddi imkanları Allah’ın razılığını qazanmaq üçün xeyirli işlərdə istifadə edər, daha çoxunu əldə etməyi isə xeyirli işlər görmək üçün arzulayarlar. Hz Süleyman ona verilən xəzinələri və digər nemətləri hansı məqsədlə istədiyini bel’ dilə gətirmişdir:

    “O (Süleyman) dedi: “Həqiqətən mən bu gözəlliyi ( atları) Rəbbimin zikrindən dolayı sevirəm.”… (Sad surəsi, 32)

  • Əmin-amanlıq və rifahın yolu parçalanmaq deyil

    0700

    Həm Ərəb Dövlətləri Liqası, həm də Afrika İttifaqına üzv olan Sudan iki böyük sivilizasiya və region arasında körpü rolunu oynayır.
    1 yanvar 1956-cı ildə Misir və İngiltərəyə qarşı müstəqilliyini elan edən Sudan heç vaxt rahatlıq tapmayan Afrika ölkələrindən biridir. Sudanın şimalında müsəlman-ərəb, cənubunda isə xristian-animistik inancı hakimdir. Bu zidd fikirlərin toqquşmasına görə ölkədə müstəqillikdən etibarən sabit hakimiyyət qurulmayıb.
    1956-cı ildən etibarən baş verən daxili münaqişə və toqquşmalardan sonra 9 yanvar 2011-ci ildə keçirilən referendum nəticəsində Cənubi Sudan 9 iyul 2011-ci ildə müstəqilliyini elan etdi. Beləliklə, ərazi baxımından dünyanın onuncu böyük ölkəsi olan Sudan “Sudan” və “Cənubi Sudan” olaraq ikiyə bölündü.
    Sudan neft ehtiyatları və əkinçilik üçün əlverişli torpaqları ilə Afrikanın ən strateji ölkələrindən biridir. Xüsusilə dənizə çıxışı olduğuna görə limanları region ticarətində mühüm rol oynayır.
    Sudan iqtisadiyyatı enerji mənbələrindən istifadə edilməsi və neft ixracının artması sayəsində 2000-ci ildən sonra sürətli inkişaf və yüksəliş dövrünə girdi. Sudanın iqtisadiyyatı 2006-2007-ci illərdə 10% inkişaf etdiyi halda, 2011-ci ildə ÜDM 64 milyard dollar həcmində oldu.
    2011-ci ildəki parçalanma iki tərəfin də iqtisadiyyatına çox ciddi zərər verdi. 2000-ci ildən başlayaraq müntəzəm inkişaf edən Sudan iqtisadiyyatı parçalanmadan sonra zəiflədi, beləliklə, 2012-ci ildə ÜDM 8.7% azaldı.
    Sudan və Cənubi Sudan enerji resurslarının istismarında bir-birindən çox asılı ölkələrdir: neft yataqlarının böyük qismi Cənubi Sudanda olsa da, boru kəmərləri, zavodlar və liman Sudanda yerləşir.
    Sudan iqtisadiyyatının təxminən 60%-ni neft ixracı təşkil edir. Neftin 50%-i Çinə, 32%-i Yaponiyaya, qalanı da Cənubi Koreya və İndoneziyaya ixrac olunur. Cənubi Sudanda isə neft gəlirləri ölkə gəlirlərinin 99%-ni təşkil edir.
    Böyük neft yataqlarına malik Cənubi Sudan müstəqillikdən əvvəl qədim Sudanın neft ehtiyatının 75%-ni təmin edirdi. Bu gün isə əlindəki nefti çıxarmaq və satmaq üçün Şimali Sudana möhtacdır.
    Cənubi Sudan 2012-ci ildə Sudana neft hasilatını dayandırmağa başladı. Ancaq istehsalı dayandıraraq onsuz da böhranda olan iqtisadiyyatını daha da çətin vəziyyətə saldı.
    Cənubi Sudan torpaqları neft yataqları ilə yanaşı, kənd təsərrüfatı baxımından da çox səmərəlidir. Buna baxmayaraq, dünyanın ən kasıb ölkələrindən biridir. Ölkədə yalnız 60 km asfalt yol olması Cənubi Sudanın kasıb vəziyyətinə bir nümunədir.
    Cənubi Sudanın əmin-amanlıq üçün ayrılığı seçməsinə baxmayaraq, öz daxilində sülh və sabitliyi hələ də bərqərar edə bilməməsi bölünmənin çarə olmadığını, daha ciddi problemləri də özü ilə gətirdiyini göstərir.
    Cənubi Sudanda hələ də 50-yə yaxın etnik qrup hakimiyyət və neft uğrunda mübarizə aparır. 2013-cü ilin sonunda başlayan ixtişaşlar səbəbindən təxminən 2 milyon insan yurdlarından didərgin düşüb, təxminən 300 min insan da qonşu ölkələrə sığınıb. Hazırda 120 min nəfər BMT-nin mərkəzlərində məskunlaşıb.
    BMT-nin Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatının (FAO) son hesabatına görə, Cənubi Sudanda 150 mini uşaq olmaqla 3,9 milyon insan aclıqdan əziyyət çəkir. Eyni hesabata görə, 30 min insan isə birbaşa aclıqdan ölmə riski ilə qarşı-qarşıyadır.
    Cənubi Sudan kimi geniş neft yataqlarına və səmərəli əkinçilik sahələrinə malik ölkədə xalqın aclıqdan ölüm təhlükəsi qarşısında qalması xeyli düşündürücüdür. Bu faciə göstərir ki, bir ölkədə insanlar arasında ixtilaf, ayrılıq, sevgisizlik və nifrət hakimdirsə, nə qədər təbii sərvətləri olsa da, fəlakətlə üz-üzədir.
    İnsanları birləşdirən, bir-birinə qarşı tolerant davranmasını təmin edən insanların özlərini bir-birinin yerinə qoymalarıdır. Xüsusilə Cənubi Sudanda qəbilələrarası baş verən münaqişələrə baxsaq, bunların təməlində dözümsüzlük, hərislik, millətçilik olduğunu görərik. Əgər bir cəmiyyətdə sevgi yoxdursa, o cəmiyyətdə nifrət, şiddət və düşmənçilik sürətlə inkişaf edir.
    Bu gün ölkələrin tarixini araşdırsaq, görürük ki, ölkələrin ayrılması hər zaman xalqın əleyhinə olmuş, birləşmələri isə güclərini artırmışdır. Bunlara misal kimi Qərbi Almaniya-Şərqi Almaniya birləşməsini və Amerika Birləşmiş Ştatlarını göstərə bilərik.
    Sudanın bölünməsi hər iki tərəfə də ağır zərbələr vurub. Buna görə də hər iki ölkə yenidən birləşməli, zəngin resurslar xalq üçün yenidən istifadə edilməli, ən əsası isə inancları fərqli olmasına baxmayaraq, iki xalqın da birlikdə əmin-amanlıq içində yaşamaları təmin edilməlidir.

  • Rauf Qərib ALAGÖZ.Yeni şeirlər

    NOLA TƏRSƏ DÖNƏ DÜNYANIN “DÜZÜ”

    Nola tərsə dönə dünyanın “düzü”,
    Xoşbəxtlik şərbətin içə hər insan.
    Olsa da yanında əllisi, yüzü,
    Könlüncə olanı seçə hər insan.

    Fələyin üzündə həya, ar ola,
    Dağlarda qar ola, bağda bar ola.
    Hərənin yanında elə yar ola
    Əl-ələ cənnətə keçə hər insan.

    Bir gün də olmaya gecikmə, qaib,
    Mələklər olalar şövq ilə naib.
    Şeytan üzülərək baxa əcaib,
    Dünyadan sevinclə köçə hər insan.

    MƏN DÜNYANIN ÖZÜYƏM

    Çayları özümə yol seçmişəm mən,
    Dənizə tələsən bulaqlar kimi.
    Sevginin şərbətin bol içmişəm mən,
    Təbiət görünür mənə yar kimi.

    Çiçəklər açaram çöllə birləşib,
    Arıya bal ollam güllə birləşib.
    Uçaram göylərdə yellə birləşib,
    Bu dünya gəlməyir mənə dar kimi.

    Sol yoldan hər zaman sağa dönmüşəm,
    Sözümlə səhradan bağa dönmüşəm.
    Dağlardan qoparaq dağa dönmüşəm,
    Qütblərdə buz olan bəyaz qar kimi.

    Mən elə dünyanın özüyəm, özü,
    “Ol”deyib olmuşam, dinləyib sözü.
    Çoxunu yaxsa da sözümün közü,
    Söz heç vaxt dönməyib mənə ar kimi.

    UNUTDUR ÖZÜNÜ

    Sənə yalvarıram sevdirdiyintək
    Unutdur özünü, unutdur mənə.
    O xoşbəxt keçmişin üsünə xətt çək,
    Hər şirin sözünü unutdir mənə,
    Unutdur özünü, unutdur mənə.

    Qalmasın yadımda, qalmasın adın,
    Adına çevrilsin özgənin, yadın.
    Yalan yox. Tək sənsən sevdiyim qadın!
    Bu işin düzünü unutdur mənə.
    Unutdur özünü, unutdur mənə.

    Yenə də şipşirin yalanlar danış,
    Əsərlər, nağıllar, planlar danış.
    Danış, necə olub olanlar, danış…
    Düz deyən gözünü unutdur mənə,
    Unutdur özünü, unutdur mənə.

    İçim yağmur yeri, şimşəklər çaxır,
    Qəlbimdən gələnlər gözümdən axır.
    Bir deyil, üç deyil, beş deyil axı,
    Onunu, yüzünü unutdur mənə,
    Unutdur özünü, unutdur mənə.

  • Şəhriyyə QƏZƏNFƏRQIZI.”SEVMƏK NƏDIR KI? VƏ YA RUS BALASI”

    Kəndimiz dağın ətəyindədir. Çiçəkli, böcəkli kənddir. Gözəl mənzərəsi var. Dağın başına çıxıb ordan kəndə baxmaq zövqvericidir. Sanırsan ki, çiçəklərin arasındadır bütün evlər. Evlər də elə bil hamısı eyni ölçü-biçimdədir. Evlərin qarşısından keçən maşın yolları ilan kimi burulur. Bütün yollar çınqılla döşənib. Çox gözəl olur bizim kəndin sabahları. Güllərin üstündəki şeh, ağaclardan, otlardan gələn gözəl, təmiz qoxu. Yaşıllığın qoxusu. Heç düşünmədən ciyərdolusu havanı udursan. İçin də sevinir.
    Bizim kəndimizdə tək yollar, ağaclar, evlər gözəl deyil, insanlar da gözəldir. Həm daxilən, həm xaricən. Bütün qızlarla bacı-qardaş kimiyik. Bircə Maşadan başqa. Atası Maşanın anasını Rusiyadan götürüb gəlmişdi. Və beləcə Maşa kəndimizdə dünyaya gəlib. Çox da gözəl deyildi. Ancaq mən onu sevirdim. Çünki sevməyə başqa qız yox idi. Öz qızlarımıza niyəsə həmişə bacı kimi baxırdım. Uşaqlıqdan atam belə öyrədib. O qədər ki hamısına bacı dedim sonunda onlara başqa cür baxa bilmədim. Qadın kimi gördüyüm qız mütləq əcnəbi olmalıydı. Əcnəbi də vur-tut Maşa idi. Onu da deyim ki, qoçaqlıqda, səliqədə, geyimdə heç bizim qızlardan dala qalmırdı. Deməzdin ki, rus balasıdır. Bizim qızlar kimi uzun tumanlı, başı yaylıqlı, ayağı qaloşlu idi. Danışığı da bizim kimi. Ancaq sarıbəniz, sarışın telli idi, əsl rus balası kimi. Özümü onu sevməyə məcbur etmişdim sanki. Qəribə hiss idi, amma sevirdim. Deyəsən, kəndin oğlanlarının hamısı mənim kimi düşünürdü. Hamı Maşanı arzulayırdı. Axşamlar oğlanlarla yığışanda ancaq onun söhbəti gedirdi. Mənsə söhbətə qarışmayıb özümü laqeyd kimi göstərirdim. Elə bil kənddə başqa qız yox idi. Öz qızlarımız daha gözəl idilər amma. Niyə hamı rus balasından danışırdı anlamıram. Özümü anlamadığım kimi.
    Bir həftə sonu hamamdan qayıdırdım. Ətirlənib, təraşlanıb, təmiz geyinib evə sarı gedirdim. Ayaqqabım toz olmasın deyə yavaş-yavaş addımlayırdım. Yeridikcə dağların zirvəsinə baxır, dumanın, çiskinin içində xəyallara dalırdım. Sanırdım ki, bəy hamamından çıxmışam. Bəylik paltarımı geyinib ətirlənmişəm. Əlimdə gül dəstəsiylə evdən çıxıb sevdiyimə qovuşmağa gedirdim ki, siqnallayan maşınlar “yoldan çəkil, biz xeyir işə tələsirik” deyirdi. Çönüb arxaya baxanda maşınların qırmızı lentləri diqqətimi çəkdi. Yanımdan güllə kimi keçib Maşagilin döngəsini döndülər. Xəyallarımdakı dağın zirvəsindən bərk yerə dəydim. Canım çox acıdı. Lap əzilmişdim. Ruhum da zədələnmişdi. Maşınlarla bərabər gözlərim də getdi onların həyətinə. Mənim yerimə güllü-çiçəkli bir nəfər maşından endi. Tanıyırdım onu. Bu, bizim Sergey idi. Kəndimizdə bir-iki rus balası var idisə onlardan biri də Sergey idi. Arıq, çəlimsiz, sapsarı bir oğlan idi. Ancaq rus balasıydı. Maşaya ondan yaxşı namizəd ola bilməzdi. Axı rus balasıydı.
    Sergeylə uşaq vaxtı bir sinifdə oxumuşduq. Cılız olduğu üçün uşaqlarla dalaşanda həmişə döyülürdü. Mən də ona qəhmər çıxırdım. Onun ücbatından dost-tanışla üz-göz olmuşdum. Dilini də dinc qoymurdu. Mən də uşaqlara “dəyməyin, o, bu ellərdə qəribdi” deyib onu qoruyurdum. Hələ məktəbdə oxuyanda bütün dərslərinə mən kömək edirdim. İmtahanlarda xəlvəti ona cavabları ötürürdüm. O yazıb “5” alırdı, mən isə “3”dən, “4” dən . Sergeyin yaxşı dayıları var idi Rusiyada. Onu şəhərdə məktəbə də qoydular. “Oxudu” adam oldu. Hərdən kəndə gəzməyə gəlirdi. Heç dəyişməmişdi. Yenə də özündən deyən, çəlimsizin biri idi. Amma kənddə hörmət görən, məktəb bitirib gələn rus balasıydı. İndi kəndin arvadları qızlarını ona vermək üçün can atırdılar. Axı oxumuş, Rusiyada gələcəyi olan rus balasıydı. Mən isə kəndin çobanlarından biri. Düzdü, çoxlu mal-qaram var idi. Fermanın heyvanlarını da məndən soruşurdular. İstəsəydim vaxtında 1-2 baş heyvan satıb özümü şəhərdə məktəbə qoyardım. Amma etmədim. Şəhərə gedib anamgili tək qoymağa könlüm əl vermədi. Düzdü, yenə də qonum-qonşu xətrimi çox istəyir. Amma necə də olmasa çobanam. Adım üstümdə.
    Keçən dəfə Sergey kəndə gələndə uşaqlar yenə onu ələ salmağa başladılar. Mən də onun tərəfini tutub uşaqlarla höcətləşdim də. Kənara çəkilib söhbət edəndə mənə dedi:
    -Bezmirsən bu avaralarla dostluq etməkdən? Özünə bir gün ağla, qaç bunlardan qurtul.
    -Niyə ki, onlar da pis uşaqlar deyillər. Bir az davakardılar. Sən də dilini dinc qoymursan da öz aramızdı-gülüb əlimi ərkyanə çiyninə vurdum.
    Əlimi itələyib: -Mən sizlərin tayı deyiləm. Ona görə gözünüz məni götürmür. Axı hansınız mənim etdiklərimin yarısını etmisiz? Hansınız şəhərdə məktəb oxuyub gəlmisiz? Allahın çobanısız da.
    Söz mənə bərk toxundu. ”Allahın çobanı”. Yumruğumu sıxıb, dişlərimi qıcayaraq:
    -Sergey, həddini aşma. Sən onun-bunun hesabına adam olmusan. Mən istəsəydim, öz hesabıma oxuyardım.
    Əsəbləşdiyimi görüb hürkdü. Üzünə süni bir təbəssüm qondurub :
    -Yoox, sən məni düz anlamadın. Mən hər yerdə deyirəm ki, sən başqa oğlansan. Sənin ürəyin qızıldı.
    Sarı sifəti qəribə rəngə çalırdı. Gah qızarır, gah yenidən saralır, gah bozarırdı. Çox eybəcər hallara düşürdü. Gözlərini qaçıra-qaçıra “İnşallah sənin toyunda xüsusi iştirak edəcəm. Hər şeyini şəhərdən gətirdəcəm”-dedi.
    Ona başqa heç nə deməyib çıxıb getdim. Sözləri mənə yaman yer eləmişdi. “Allahın çobanı”. Sən kimsən axı? “Allahın rusu”.
    Maşagilin qapısında Sergeyi əli çiçəkli görəndə bu hadisələr yenidən yadıma düşdü. Demək, hamı belə düşünür. Mən Allahın çobanıyam.
    Sakitcə, dilxorca evə qayıtdım. Bütün kəndin qız-gəlini həyətə yığışıb Maşaya gələn xonçaları sayırdılar. Hər ağızdan bir söz çıxırdı. Biri deyir “Bəxtəvərin bəxti nə yeyindi, gələn xonçalara bax”, biri deyir” Ay qız, tay-tayın tapar da, rus rusu alar da”. Anam isə deyirdi “Cəmi seyidlərin cəddinə and olsun ki, öz qızımdan çox o qızın dərdin çəkirdim. Deyirdim bu müsülmanların içində onu alan olmayacaq. Yazıq qız evdə gül kimi solacaq. Kimdi öz qızlarımız qala-qala urusun qızın evinə gətirə? Amma Allah var, yaman yaxşı qızdı. Müsülman olsaydı, mən onu çoxdan qapazlamışdım”.
    Çox fikirli otağıma girdim. Qapını içəridən bağlayıb oturdum. İstədim ağlayım gözlərimdən yaş gəlmədi. Olanlar haqda düşünmək istədim. Bilmədim düşünməyə hardan başlayım. Onu xəyal etmək istədim, amma xəyallarımda onla bağlı bir an da yox idi. Onu bəyənib-bəyənmədiyimi düşündüm. Bircə onu bilirdim ki, o elə də gözəl deyildi. Onu sevirdim? Deyəsən, özümü sevməyə məcbur edirdim. Anamın dediyi sözlər elə bil ürəyimə su səpmişdi. Sən demə mən ən böyük səhvi onu sevməkdə etmişəm ki. Sevməkdə? Heç mən onu sevirəm ki? Gərək bu barədə tək olanda bir də düşünüm.
    Bir az özümlə tək qalıb yenidən çıxdım çölə. Həyətdəki qızlara göz gəzdirməyə başladım. “Sara, Gülnaz, Fatimə, Nərgiz, Gülarə…….. gör nə qədər qızlarımız var həyətdə. Hələ bunlar çox az hissəsidir. Nərgizin necə də nəcib əlləri var. Boyu boyuma, çəkisi də çəkimədi. Bəlkə, onu sevməyi düşünüm. Sevmək dediyin nədir ki? Bir az onunla xəyal qur, görəcəksən ki, artıq sevirsən.” Bayaq yıxıldığım dağların zirvəsinə yenə qalxdım. Bu dəfə duman, çiskin yox idi. Günəşin şəfəqləri bərq vururdu. Yanımdasa Nərgiz. Bilirdim, günəş öz istiliyi ilə məhəbbətimizi alovlandıracaq. Mən artıq onu sevirdim. Sevmək dediyin nədir ki???

  • Dil Və Düşüncə Münasibətlərində 3 D Mexanizmi

    ch

    ” İnsan və dil” linqvistik problemi dilçilik elmi qarşısında duran ən aktual və mürəkkəb məsələlərdəndir. Problemin əsasında “dil və düşüncə”, “düşüncə və nitq”, “dil və nitq” kimi məsələlər dayanır. Bu problem yalnız linqvistik deyil, eyni zamanda psixoloji müddəalarla əlaqələndirildiyindən məsələyə hər iki elmin vəhdət təşkil etdiyi əsaslarla aydınlıq gətirilməlidir. Bəzən dil və təfəkkür anlayışı yanlış olaraq “dil və düşüncə” problemi ilə eyniləşdirilmişdir. Lakin problemin daha dərin köklərinə vardığımızda təfəkkürün düşünmə prosesinin müəyyən bir sahəsini təşkil etdiyini söyləyə bilərik.

    Düşüncə- real varlığın insan beynində inikasının bütün proseslərini əhatə etdiyi halda təfəkkür real varlığın anlayış, mühakimə və əqli nəticə formasında inikası prosesidir.(1, s. 8)

    Düşüncə geniş anlayış olub varlıq və ya hadisənin dərk olunmasının bütün formalarını özündə cəmləşdirən mexanizm kimi öz ifadəsini dildə tapır. Hər bir fikrin əsasında dil vasitələri dayanır. Danışarkən sözləri tələffüz edir, eşidirik, düşündüyümüzdə isə sözləri təsəvvür edirik. Beləcə hər bir düşüncənin varlığı sözlə, ifadə ilə mövcud olur. Bu mexanizmin formalaşmasında dilin xüsusi rolunu nəzərə alaraq dilsiz düşüncənin mövcud olmaması qənaətinə gəlirik. Hətta dünya dilçiliyində düşüncə və dilin sərhədlərinin müəyyənləşməsində Humbolt və Müller kimi dilçilərin bu anlayışları eyniləşdirmək, Sössür və Benvenistin isə düşüncə və dilin tamamilə fərqli anlayışlar olması kimi ikili fikirləri formalaşmışdır. Müasir dilçilikdə isə bu anlayışlar bir-birilə vəhdətdə formalaşan, biri digərinin mövcudluğunu labüd edən, bir sistemin fərqli tərfləri kimi fəaliyyət göstərən psixolinqvistik amillər kimi tədqiq olunur. Belə olan halda dil – düşüncə qarşılıqlı münasibətini “2 d” formatlı mexanizm kimi qəbul etsək, o zaman prosesin üçüncü tərəfi olan duyğu faktorunu kölgədə qoymuş oluruq.

    Digər canlılardan fərqli olaraq insanın ali xüsusiyyəti – düşünmək və düşünərək-danışma prosesi beyində getdiyindən problemi psixoloji aspektdən araşdırmaq mütləqdir. Psixologiyada idarəedici funksiya daşıyan beynin düşünmək, hiss etmək və xatırlamaq kimi üç funksiyası göstərilir.Gənc psixoterapevt Şəbnəm Sadıqova bu anlayışlar üzərində analiz apardıqdan sonra “3 d formatlı” mexanizm ideyası irəli sürərək beynin funksiyasının düşüncə, duyğu və davranış kimi daim hərəkətdə olan və insanı idarə edən sistemdən ibarət olduğunu təsbit etdi. Və, beləliklə hər hansı hadisə və ya əşyanın beynimizdəki inikası olan düşüncənin duyğu yaradaraq davranışımıza dəlalət etdiyini söyləyə bilərik.Əksər hallarda düşüncə, duyğu və davranışın sərhədlərinin düzgün müəyyənləşdirilməməsi fərqinə varmadan yanlış davranışa gətirib çıxarır. Ən böyük problem insanların düşüncələrini ifadə edə bilməməsidir. Hər hansı bir hadisənin hansı duyğu yaratdığını soruşduqda əksər hallarda insanlar düşüncələrini və yaxud əksinə olaraq düşüncələrini soruşduqda ya duyğularını, ya da davranışlarını ifadə edərlər. Bu yanlışlıq insanların öz düşüncələrinə hakim kəsilə bilməməklərinə, düşüncələrin onlarda yaratdığı duyğularının təsiri altında meydana gələn davranışlarında idarəetməni itirmələrinə səbəb olar. Bəzən düşüncələrimizdə yanlışlıq ola bildiyindən sonradan peşman olacağımız davranışlar meydana çıxar. Biz yaxın dostumuzdan borc istədiyimizdə onun pul verməkdən imtina etməsini düşüncəmizdən asılı olaraq pozitiv və ya neqativ duyğularla davranışımıza yansıtmış olacayıq. Dostumuzun pul verməkdən imtina etməsini “var idi, bilərəkdən ya xəsisliyindən vemədi” kimi düşünsək, o zaman beynimizdə qəzəb, kin, nifrət, ədavət və.s kimi duyğular yaranacaq və biz otuz illik dostumuzla münasibətə son qoyacayıq.Yaxud əksinə “onun həqiqətən də pulu olmadığını, olsa mütləq verərdi” fikrini düşünsək bizdə əmələ gələn sədaqət, inam, mehribanlıq, əminlik kimi duyğuların təsirilə dostluq münasibətlərini davam etdirəcəyik. Davranışımızı şərtləndirən istər zahiri, istərsə də daxili nitq məhsulu olan dil duyğularımızın davranışımıza ötürülməsində bir vasitədir. Beləliklə düşüncənin ifadə alətinin dil olmasını nəzərə alaraq “3 d” mexanizmini “dil və düşüncə” prosesinə tətbiq etsək, o zaman prosesin gölgədə qalmış “duyğu” amilini rahatlıqla görər və bu prosesin düşüncə, duyğu və dil kimi qarşılıqlı dinamik bir mexanizm olduğunu söyləyə bilərik.

    Duyğu indiki anda hiss üzvlərinə təsir edən əşya və hadisələrin ayrı-ayrı keyfiyyət və xassələrinin beyində inikasıdır.(1, s.14)

    Deməli biz maddi aləmi düşüncəmizdə əks etdirir, duyğular vasitəsilə onun əlamətləri haqqında məlumat alır və bu məlumatlar müxtəlif dil hadisələrində əks olunur. Bu prosesdə dil və düşüncə münasibətlərində özünü göstərən dialektik əlaqə dil düşüncəsiz, düşüncə dilsiz yarana bilməz hökmünü ortaya qoyur. Dil və düşüncə asılılığı fikrin ifadəsi üçün lazımi sözlərin seçilərək nitqdə təzahür etməsinə gətirib çıxarır. Beləliklə düşüncəmizdən doğan duyğularımız təfəkkür süzgəcindən keçərək öz mənbəyini dildə tapan nitq aktında təzahür edir. Lakin varlığı nitqdə əks olunan dil ümumi olur, nitq isə insan təfəkküründən asılı olaraq fərdi xüsusiyyət qazanır. O zaman fərd düşüncələrini götür-qoy etməli, duyğularının fərqinə varmalı ki, qüsursuz nitq aktını həyata keçirsin. Düşüncə və duyğularımızı idarə edə bilməsək də nitqimizdə təzahür edən dilimizi nizamlamaq imkanına malikik. Hər hansı hadisəyə baxışımızdan asılı olaraq pozitiv və ya tamamilə əksinə olaraq neqativ duyğu yaranacaq və bu duyğu nitqimizdə də öz çalarını büruzə verəcək. Şüuraltından sızan gerçək duyğular, düşüncə və niyyətlər dil sürüşmələri şəklində ortaya çıxacaq. Nitqimizlə ətrafımıza hansı mesajı veməyimizdən asılı olaraq özümüz haqqında fikir formalaşdırmış olacaq və bizi əhatə edən maddi aləmdən, dostlardan eyni emosiyaları qəbul edəcəyik.

    Hüseynova Ceyhunə
    Sumqayıt Dövlət Universitetinin Baş Müəllimi

  • MÜNEVVER DÜVER’ÜN HAYATI

    1236562_722085574474022_177854009_n

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    Sanata 28 yılını veren Çok Yönlü Sanatçı,
    Münevver Düver Kısa Öz Geçmiş

    Orta Asya Türkü olan Bozoklar, 24 oğuz boylarından, Yıldızhan’ın Avşar boyundan olup Orta Asya’nın hazar denizi kıyısından Horasan yolu ile Anadolu ya gelmişlerdir. Bu büyük göçte aile Kadirli, Kozan, Adana, Çukurova ya yerleşmiştir. Kalabalık bir nüfusa sahip olan ailedeki birçok kişide sanatçı ruhu vardır. Şair olan anneanne ve anne buna bir örnektir.

    Münevver Düver Adana’da doğdu. İlk şiirini beş yaşında yazdı.
    İşte o şiir:

    Çocuklar Var
    Çocuklar var tarlalarda doğan
    Çocuklar var taşlıklarda uyuyan
    Çocuklar var
    Çocuklar var ipek yastıklar da büyüyen
    Çocuklar var ana yüzü görmeyen
    Ve çocuklar var doğmadan ölen
    Uçurtmaya balona hasret kalan

    Sonraki yıllarda da şiirle ilgisini kesmedi. Yazmaya devam etti. Şiirlerinde Vatan, bayarak, şehit, ana, özgürlük, sevgi, barış, dostluk, Türk dünyası, memleket konularına yer verdi.

    Görevi nedeniyle birçok kenti dolaştıktan sonra tekrar Adanaya döndü. 10 yıla yakın Kültür Bakanlığına bağlı personel olarak çalıştı. Bu görevden ayrıldıktan sonra gazeteciliğe başladı. Adana’da yayımlanan Zirve gazetesinde Şiir Sayfası editörlüğü ve Yayın Kurulu Üyeliği yaptı. Ayrıca Adana’da haftalık yayımlanan Türkay Haber Gazetesi’nin sanat editörlüğünü yapmakta ve aynı gazetede ‘Sanat Penceresi’ başlığı altında kültür, sanat ve edebiyat yazıları yayınlanmaktadır. Şu günlerde CanByMix Müzik – Sinema Yapımı Genel koordinatörlüğünü yürütüyor.
    Bu güne dek konuları Şiir, Araştırma, Tiyatro Oyunu ve Anı olan 25 kitap yayımladı.
    Doğa ve İnsan konulu 180 fotoğraf ile 8 yerde kişisel sergi açtı ve birçok karma sergilere katıldı. Eserleri birçok gazete, dergi TV ve Radyolarda yurtiçi ve yurtdışında yayımlandı. Türkiye’nin değişik yörelerindeki gazete ve dergiler ile internet gazete ve dergilerinde de yazıları yayınlanmaktadır.
    TÜRK DÜNYASI ile İlgili çalışmaları devam etmektedir. Yazıları Arapça, Farca, Türkmence, Azeri Türkçesi, Türkmenistan Türkçesi, Kırgızistan Türkçesi, Kazakistan, Özbekistan, Rusça, İngilizce, Almanca dillerine çevrilerek o ülkelerce de değerlendirildi. Bu bağlamda, çok değişik kurum, kuruluşlardan sayısını bilemediği kadar çok plaket ve ödül aldı.
    Şiir ve yazıları birçok şiir antolojilerinde yer aldı. Kimi antoloji kitaplarında yayın kurulu görevini üstlendi. 49 şiiri bestelendi. 2011 yılında Sözleri Münevver Düvere, müziği Nezir kaya’ya ait olan TÜRKİYE’m isimli bir Müzik Albümü çıktı. İki şarkı klibinde, bir kısa filimde yer aldı.
    2010 yılının en iyi Şairi, Çukurova 2. Altın TURAÇ ödülünü aldı.
    2005 Zirve gazetesi Kültür Sanat Edebiyat başarı, 2008 Haber Türkay Gazetesi Kültür, Sanat, Edebiyat çalışmaları Üstün hizmet ödülü, ayrıca Hikmet Okuyar Türkiye Sevdası Projesinde Türk şiirini ve şiir ile il ve ilçelerimizin tanıtılmasında 2007 Türkiye birinciliği aldı. Güzel kadirli Şiiri ile KÜLTÜR SANAT, EDEBİYAT ödülü aldı. 13. Hikmet Okuyar 2010 Şiire Üstün Hizmet Ödülü aldı. Türklük temalı şiir yarışmasında HÜSEYİN NİHAL ADSIZ Şiiri ile ödüle layık görüldü.
    İstanbul Şiir Akademisinin, 2010 yılında Bahtiyar Vahapzade adına düzenlediği şiir yarışmasında “Bahtiyar Vahapzade Anısına” adlı şiiri, beğeniye seçilenlerin yayımlandığı kitaba alınmıştır.
    Yayın hayatını Ankara da sürdüren Haber 200 gazetesinin Ak deniz temsilciliğini sürdürmektedir.

    Niğde Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Öğrencisi Betül Uçak tarafından tez konusu olsu

    Çekimleri devam eden Adana Belgeselinin senaryosu Kendisine ait olup Genel koordinatörlüğünü sürdürmektedir. Birçok Derneklerde aktif olarak görev aldı ve devam ediyor, Çukuova Oğuz Boyları, Avşarlar ve Emekliler derneklerinde yönetimdeki görevleri devam etmektedir.
    Çukurova güzel şiir okuma yarışmasının projesinde yer aldı ve Genel koordinatörlülüğünü yaptı.
    Münevver Düver Sanatevi HABER adlı internet gazetesinde Saygın Köşe yazarları ile TÜRK Dünyası haberlerinin yanı sıra, kendi şiir, roman ve tiyatro oyunlarını ve kimi sanatçıların eserlerini yayınlayarak, edebiyat dünyasına hizmet etmektedir. Sanata 28 yılını vererek Türk dünyası ile ilgili çalışmaları sürüyor, son çalışmaları Yedi Devlet bir Millet, Özerk Tür Cumhuriyetleri, Türk Yıldızları
    Kitap çalışma hazırlıkları vardır.

    ESERLERİ
    Münevver Düver’in Eserleri:

    1- Sevginin Bedeli Olmaz (Şiir) 2003-İkinci baskı-2005
    2- Dağ Ardı Duyamıyorum (Şiir) 2005
    3- Yalgın (Şiir) -2005
    4- Sırça Yürek (Şiir) 2005
    5- Güzeller Kervanı Gönülden Geçer (Şiir) 2005
    6- Bombalarımıza Sponsor Arıyoruz (Tiyatro Oyunu) -2006
    7-Adı Zenginliğinde Gizli Adana (Araştırma İnceleme) -2009
    8-Avrasya’da Runik Yazı(Araştırma İnceleme) -2009
    9-Bir Milletin yok ediliş Fermanı Çeçenistan (Araştırma İnceleme) -2009
    10-Ey Türk Gençliği (Araştırma İnceleme) -2009
    11-Horasan Türkleri (Araştırma İnceleme) -2009
    12-Eski Türk İnancı Şamanizm (Araştırma İnceleme) -2009
    13-Şehit Sinan Eroğlu (Anı) -2009
    14-İslamiyet Öncesi ve sonrası Türk Destanları (Araştırma İnceleme) -2009
    15-Türkiye’de Yaşayan Azınlıklar (Araştırma İnceleme) -2009
    16-Kıl çadırdan İmparatorluğa Osmanlılar (Araştırma İnceleme) -2009
    17-Batı Trakya Türkleri (Araştırma İnceleme) -2009
    18-Hıristiyan Türk Boyu Gagauzlar (Araştırma İnceleme) -2009
    19-Mehmedim’e (Şiir) -2009
    20-Anneye Özlem (Şiir) -2009
    21-Sevgi Barış Dostluk (Şiir) -2009
    22-Anne Sevgisi Sönmeyen Bir Alev (Şiir) -2010
    23-Güzel Mevlana (Araştırma İnceleme) -2010
    24-Yansıma (Anı) -2010
    25-“Türkiyem” Müzik ve Şiir Albümü 2011

    Münevver Düver’in Üyesi Olduğu Dernekler:

    1-ÇED (Çukurova Edebiyatçılar Derneği) ADANA
    2-Çukurova Güzel Sanatlar Derneği-ADANA
    3-Avşarlar Derneği(Eğitim, Kültür ve Dayanışma) ADANA, (Yönetimde)

    4-ASEM (Alternatif Sanatsever, Edebiyatçı, Halk Ozanı ve Müzisyenler Derneği) ANKARA,
    5-İLESAM (İlim ve Edebiyat Eseri Sahipleri Meslek Birliği) ANKARA
    6-FSK Fotoğraf sanatı federasyonu ANKARA
    7-Türkiye Yardım Sevenler Derneği KADİRLİ Şubesi,
    8-Terör Mağdurları Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği KADİRLİ Şubesi,
    9-ADAŞAT Grubu Kurucu ve Başkanı (Adanalı Şairler Şiir Yorumcuları ve Âşıklar topluluğu)
    10-Çukurova Oğuz Boyları Derneği (Sosyal Yardımlaşma, Dayanışma, Gençlik Spor Kulübü ve Kültür, Sanat) ADANA (Yönetimde)
    11-Önce Adana Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği- ADANA
    12-Birleşik Emekliler il Temsilciliği Derneği-ADANA (Yönetimde)
    13-Çukurova Münevverce Müzik ve Şiir Grubu Kurucu ve Başkanı –ADANA
    14- Adana TÜRK Ocağı – ADANA

    Zirve Gazetesi-ADANA-Kültür Sanat Yönetmeni
    Haber Türkay Gazetesi-BÖLGESEL- Kültür Sanat Yönetmeni
    Can BY Mix Yapımcı Müzik Şirketinin Basın Danışmanı

    www.munevverduver.net
    www.munevverduver.com.tr
    www.munevverduver.org
    munevverduverhotmail.com
    Posta çek NO:5124371-ADANA
    İRTİBAT:0537 959 09 89

    KATILDIĞIM ANTOLOJİLER

    1- Türk Şairleri Şiir Antolojisi

    (Hazırlayan: Ali Gündüz)

    2- Şiir Çadır Şiir Antolojisi

    (Hazırlayan: Sabahat Mayda Yavuz)

    3- Barış şiirleri Antolojisi

    (Hazırlayan: Mine Ömer)

    4- Güllük Şiir güldestesi

    (Hazırlayan: Mustafa Ceylan)

    5- Yaşayan Çukurovalı Aşıklar ve

    Geleneğe tabi Halk Şairleri Antolojisi

    (Hazırlayan: Masur Ekmekçi)

    6- Türk Edebiyatında Günümüz Kadın Şairleri

    (Hazırlayan: Hüseyin Yurdabak)

    7- Deli Mavi Sevdalar

    (Hazırlayan:Hatice Ak)

  • Münevver DÜVER

    1236562_722085574474022_177854009_n

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    TOPRAĞIM AZERBAYCAN

    Hasretinle doluyum ben
    Azerbaycan Azerbaycan.
    Özlemlerin yoluyum ben
    Azerbaycan Azerbaycan.

    Her zaman seni anarım
    Hasretin ile yanarım
    Budur benim son kararım
    Azerbaycan Azerbaycan.

    Türk’ün ülküsü sen oldun
    Can oldun gönlüme doldun
    Özgürlüğü sonra buldun
    Azerbaycan Azerbaycan.

    Yol oldun gönül çarşıma
    Nur oldun ulu marşıma
    Sevgisin yüce arşıma
    Azerbaycan Azerbaycan.

    Sen yakında, ben uzakta
    Sensiz yüreğim tuzakta
    Bayrağın her an kucakta
    Azerbaycan Azerbaycan.

    Her zaman seni düşlerim
    Seni gönlümde süslerim
    Kalbimde seni beslerim
    Azerbaycan Azerbaycan.

    Toprağın kokusu gelir
    Kokusu bağrımı deler
    Gözyaşımı sele eler
    Azerbaycan Azerbaycan.

    Münevver, Güneyin Kızı
    Dinmez bağrımdaki sızı
    Mevlâ’m ayırmasın bizi
    Azerbaycan Azerbaycan.

    Münevver Düver-Güneyin Kızı
    19.12.2008-Cuma-ADANA

    SEVGİ, BARIŞ, DOSTLUK (RESİMLİ) ŞİİR KİTABIMDAN
    www.munevverduver.com

    /video/?of=589698657#/video/video.php?v=50081523657&subj=589698657
    Münevver DÜVER (Münevver DÜVER)
    (c) Bu şiirin her türlü telif hakkı şairin kendisine ve/veya temsilcilerine aittir.
    Şiirlerin izin alınmadan kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasına göre suçtur.

  • GÜLTEN ERTÜRK’ÜN HAYATI

    1931934_10152210268001506_599855042_n

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    Beypazarı’nda doğan şairenin mahlası Gülten Sultan’dır.Kültür Bakanlığı Sanatçısı (Halk Şairidir) İlk, orta ve lise öğrenimini Beypazarı’nda tamamlamıştır. Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi Kız Sanat Eğitimi Yüksek Okulu’nu birincilikle bitirmiştir. 1991 yılından bu yana Beypazarı Kız Teknik ve Meslek Lisesi’nde öğretmenlik yapmış ve 2013 Kasım ayından itibaren ise TİKA ve MEB işbirliği ile Yemen’in başkenti Sana’da Türk-Yemen Meslek Enstitüsünde 6 aylık öğretim görevinden sonra tekrar eski okuluna dönmüştür. Hala Beypazarı Kız Teknik ve Meslek Lisesinde görevini sürdürmektedir.
    Şiire ilgisi lise yıllarında başlamış olup aldığı ödüller şaireyi bu günlere taşımıştır. Türkiye’nin çeşitli yerlerinde sahne almıştır. TRT’nin, çekimlerini Beypazarı’nda gerçekleştirdiği ‘Son Mektup’ ve ‘Türkmen Düğünü’ dizilerinde rol alarak seslendirme yapmıştır. Ayrıca “Baba Mirası” sinema filminde Havva karakterini canlandırmıştır. Beypazarı yöresine ait bir yiyecek olan ‘Beypazarı Kurusu’nun hikâyesini senaryo olarak yazan şaire pek çok radyo ve TV programlarına da konuk olmuştur. Kendisi de radyo ve TV programları hazırlayıp sunan şairenin bestelenmiş şiirlerinin yanında kendisinin bestelediği şiirleri de vardır.
    Ulusal ve uluslar arası büyük organizasyon ve festivallerde sunuculuk yapmıştır. Türkiye de yayımlanan muhtelif sanat, edebiyat, kültür, fikir dergilerinde ve gazetelerde yazı ve şiirleri yayımlanmıştır. Türkiye çapında yayımlanan antolojilere katılmıştır. Ayrıca şiir müsabakalarında jüri üyeliği yapmıştır. Türkiye çapında ve uluslar arasındaki programlara katılarak, sanatını icra etmiştir. Azerbaycan basınında haberleri ve şiirleri hala yayınlanmaktadır. Okurları, şairenin faaliyetlerini sosyal ağ ortamından takip edebilirler.
    Şairenin takı tasarımı alanında sanat eseri değerinde takıları bulunmaktadır. Ayrıca 2007-2008 Eğitim Öğretim Yılı’nda, Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki Teknik ve Eğitim Okul ve Kurumlar Arası Proje Yarışması’nda rehberlik ettiği öğrencilerle“Karmaşık Duygular” adlı projeden Türkiye ikincilik ödülünü almışlardır. 2010 yılında şair ve programcıların katıldığı Türkiye de bir ilk olan ‘1. Çukurova Şiir Okuma Yarışması’nda ikinci olmuştur.
    Şairenin “Şiirlerle Kutlayalım” adlı şiir kitabı Milli Eğitim Bakanlığı Devlet Kitapları Çocuk Serisi’nde bakanlık tarafından 2011 yılında basılıp tüm Türkiye’ye dağıtımı yapılmıştır. Belirli gün ve haftaları içeren şiirlerin bulunduğu “Şiirlerle Kutlayalım” adlı kitabı ise eğitici ve öğretici şiirlerden oluşmuştur. Şaire, ikinci kitabı olan “Nerdesin Kırık Ayna” adlı eserin, ikinci baskısının gelirini Türkiye Güçsüzleri ve Kimsesizleri Vakfı’na bağışlamıştır.
    Son yazdığı şiir kitabı “Harflerin Dansı” Türk alfabesinin her harfine şiir yazılması, A’dan Z’ye Asonans ve Aliterasyon(Söz sanatı) yapılmış tek ve ilk kitap olması bakımından dalında Türk Edebiyatı ve dünya tarihinde bir ilk olma özelliğini taşımaktadır. “Harflerin Dansı” şiir kitabı, basımından hemen sonra ulusal ve uluslar arası kırka yakın gazetede yayımlanmıştır. TRT Avaz stüdyolarında ise kitapla ilgili program yapılmış ve kitap medya aracılığı ile tanıtılmıştır. Şairenin katıldığı ulusal ve uluslar arası programlarda kitap büyük ilgi çekmiştir. Akademisyenler tarafından “Harflerin Dansı” adlı eserin lise ve üniversitelerin edebiyat bölümlerinde “asonans ve aliterasyon” konuları işlenirken yararlanılabilecek bir kaynak olduğu belirtilmektedir.
    Gayesi, insanlık adına iyi, güzel ve hayırlı işlere imza atabilmek olan şaire; İLESAM (Türkiye İlim ve Edebiyat Eseri Sahipleri Meslek Birliliği) , TURÇEV (Turizm ve Çevre Gazetecileri kültür sanat komisyonu Şairi) , DGTYB (Dünya Genç Türk Yazarlar Birliği) , BAŞKON(Başkent Ankara ve Anadolu Konfederasyonu) üyesi; Kültür Sanat Kurulu Başkanı ve Yurt Yuva Derneği’nin üyesidir.

    ESERLERİ
    Şimdiye kadar yayımlanmış olan eserleri:

    Şiir Kitapları: Paylaşılacak Duygular, Nerdesin Kırık Ayna, Gönlümden Damlalar, Belirli Gün ve Haftalar, Şiirlerle Kutlayalım, Harflerin Dansı, Karmaşık Duygular.

    Şiir Albümleri: Yüreğimdeki Duygulardan Merhaba, Gönül Gülteni

    Ders kitapları: Basit Telkari Teknikleri, İçi Boş(Kutu) Tekniği.
    Hikâye kitabı: Beypazarı Kurusu.

  • Gülten Ertürk

    1931934_10152210268001506_599855042_n

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    Aliterasyon ve Alitersyonla Yazılmış Dünyadaki tek ve ilk kitap

    TÜRKÇE HARFLERİN GEOMETRİK ŞİİR İNŞASI

    Prof. Dr. Nurullah Çetin
    Gülten Ertürk,Harflerin Dansı “Asonans ve Aliterasyonlarla Şiirler” adlı bu çalışmasıyla Türk şiirinde bir ilki başardı. Zekice bir düşünüş ve buluşla Türk şiirinde şimdiye kadar yapılmayan, düşünülmeyen bir yeni deneme gerçekleştirdi. Âdeta bütün Türk harflerinden geometrik bir şiir yapısı kurdu. Şaire, çalışmasında abece sırasıyla bütün Türk harflerini sırayla şiirlerde kullandı. Hem mısra başlarında, hem kelime başlarında hem de kelime içinde yoğun olarak aynı harfi kullanarak A’dan Z’ye bütün Türk harfleriyle yoğunlaştırılmış şiirler demeti ortaya koydu. Şaire, sırayla mısra ve kelime başlarında aynı harfleri kullanmakla kalmadı; şiir içinde de aynı harfi yoğunlukla kullanarak ünlü ve ünsüz ses tekrarlarına dayalı bir şiir dizisi ortaya koydu.
    Bu çalışma, şekil bakımından önemli olduğu kadar, Türkçemizin bir başka zenginliğini de ortaya koyması bakımından önemlidir. Zira biz bu çalışmayla gördük ki, Türkçemiz, aynı harfin yoğun olarak tekrarlandığı kelime kadrosu bakımından oldukça zengindir. Her harfin hem kelime başlarında hem de kelime içlerinde zengin bir biçimde kolayca yer alabildiği başka bir dil yoktur. Mesela A harfini kullandığı ilk şiirin başlığı A ile başladığı gibi şiirde geçen kelimelerin tamamı a ile başlıyor. Bununla da kalmıyor; bütün kelimelerde a harfi belirgin biçimde sıklıkla tekrar ediliyor. Şiir, neredeyse bütünüyle denilecek ölçüde a harfinin yoğun kullanıldığı kelimelerden oluşmaktadır. Ondan sonra gelen şiir, B harfiyle başlıyor ve şiirdeki bütün kelimelerin ilk harfi b olduğu gibi kelime içlerinde de yoğun olarak b harfinin tekrar edildiğini görüyoruz. Böyle böyle Z harfine kadar gidiyor.
    Gülten Ertürk’ün bu çalışması görüldüğü kadarıyla büyük bir emek ürünü. Gülten Ertürk, Türkçemizin bütün kelime kadrosunu didik didik etmiş, hepsini elekten geçirmiş, süzmüş, hepsini uyumlu ses yoğunluğuna göre tasnif etmiş ve anlamlı bir çalışma ortaya koymuş. Şaire, şiirlerinin tamamında kelimelerin ilk harfinin aynı olması için büyük bir emek harcamış. Bu çalışma bize Türkçemizin ne kadar simetrik, paralel, geometrik, zengin bir dil olduğunu gösterdiği gibi; yoğun ünlü ve ünsüz harf tekrarıyla ve hece vezniyle Türkçemizin şiirde ne kadar ahenkli bir yapı üretebildiğini de gösteriyor.
    Çalışmanın bir başka özgün yanı şudur: Şaire, sadece benzer ses tekrarına dayalı ahenkli bir yapı kurmakla yetinmemiş; aynı zamanda anlamlı, hikmetli, millî ve manevî değerlerimizi terennüm eden metinler de üretebilmiş. Böylesine zor bir işi başardığı için, Türkçemizin geometrik yapısı içinde ahenkli ve anlamlı metinler üretebildiği için Gülten Ertürk’ü kutluyoruz. Bu çalışma, Türk edebiyatı tarihinde alanında ilk olma özelliğiyle her zaman özgün yerini alacaktır.

  • Hülya ASLAN.”YALNIZLIKTAN ÖNCE GEL”

    ha

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    Maziyi her günümle aşkımla sözlüyorum
    Yürek yangınlarıma yaş döküp közlüyorum
    Gittiğin günden beri yolunu gözlüyorum
    Yalnızlıktan önce gel bizi çok özlüyorum

    Zamanın bıraktığı boşluğa düşüyorum
    Yokluğunda mevsim kış ,inanki üşüyorum
    Çağın en güzelini seninle yaşıyorum
    Yalnızlıktan önce gel bizi çok özlüyorum

    Saklımda canlı duran hâyâlin izliyorum
    Sevdamıza söz yazan kalemden gizliyorum
    Gönüller üvey bana sevdiğim öz diyorum
    Yalnızlıktan önce gel bizi çok özlüyorum

  • Hülya ASLAN.”BURSA ULU CÂMİİ”

    ha

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    Somuncu baba derler ,Türk’ün ermiş dedesi,
    Vav önünde namazda, Hızır’ la var secdesi,
    Yirmi adet gökkube sedeften işlemesi,
    Bursa Câmi-i Kebir, Tarih sanat müzesi,

    Minberde güneş doğar, aydınlanır, camiâ.
    Dualar vakfolunur , Ecdad-ı Osmanlı’ya
    Şadırvanda su sesi, ney sesiyle karışır,
    Otuzüç ayrı koldan, Hak- Hak diye yarışır.

    Mihrabında besmele taçlandırmış başını
    Altıyüz usta yapmış,hattatlar nakışını
    Îman, Amel, Adalet yazılı yapısında,
    Yıldırım Beyazıt han var hünkâr kapısında.

    “Gönül Gözü” adlı kitabımdan

  • SOCAR-ın «Azərikimya» İstehsalat Birliyi tərəfindən həyata keçirilən müxtəlifyönümlü tədbirlər Sumqayıt gənclərinin diqqət mərkəzindədir

    SOCAR-ın «Azərikimya» İstehsalat Birliyi 5 ildən artıqdır ki, Sumqayıt şəhərinin ictimai, mədəni, sosial həyatında yaxından iştirak edir, kimyaçıların və şəhər sakinlərinin asudə vaxtlarının səmərəli təşkili üçün davamlı olaraq mədəni-kütləvi tədbirlər həyata keçirir. Bu tədbirlər sırasına Sumqayıt gənclərinin bilavasitə sağlamlığına, şəhərdə idmanın kütləviliyinin artırılmasına yönəlmiş idmanın müxtəlif növləri üzrə sağlamlıq spartakiadaları, mini-futbol, voleybol, şahmat, stolüstü tennis, səmti müəyyənetmə yarışları, xalq yazıçısı Çingiz Abdullayevlə görüş, bir sıra teatr tamaşalarının təqdimatında iştirak, «Əli və Nino» Kitab evi ilə birgə “Kitab bayramı”nın keçirilməsi, şəhər Təhsil şöbəsi ilə birgə ekologiya ilə bağlı elmi-praktik konfransların, kimya olimpiadalarının təşkili, Bakı və Sumqayıt üzrə keçirilmiş kimya olimpiadasının qaliblərinin, həmçinin Sumqayıt Dövlət Universitetinin, Sumqayıt Dövlət Texniki Kollecinin tələbələrinin və Sumqayıt şəhər orta məktəb şagirdlərinin kimya elmləri doktoru, professor Vaqif Abbasovla görüşünün keçirilməsi, Azərbaycanın gənc kimyaçılarının Respublika elmi konfransının təşkili, məktəbəqədər tərbiyə müəssisələri və ümumtəhsil məktəblərinin şagirdləri üçün silsilə layihələrin həyata keçirilməsi və s. daxildir.
    Bakı şəhərindəki Tarix və İstiqlal muzeylərinə, Sumqayıtın Tarixi müzeyinə, həmçinin respublikamızın bir sıra bölgələrinin tarixi yerlərinə ekskursiyaların təşkili, Azərbaycan Respublikasının Silahlı Qüvvələr günü münasibətilə hər il «N» saylı hərbi hissədə zabit və əsgər heyəti ilə görüşlərin keçirilməsi, onların bayramlarının xüsusi proqramlarla təbrik edilməsi də şəhər sakinləri, ələlxüsus da gənclər tərəfindən minnətdarlıq hissi ilə qarşılanır.
    Gənclərin diqqətini çəkən tədbirlərdən biri də «Azərikimya» İstehsalat Birliyinin təşkilatçılığı ilə mütəmadi olaraq “Breyn-rinq” və “Xəmsə” bilik yarışmalarının keçirilmə-sidir. Bunu bir neçə gün bundan öncə keçirilən və Azərbaycanın Dövlət Bayrağı, Konstitusiya və Milli Dirçəliş günlərinə həsr olunmuş “Breyn-rinq” bilik yarışı zamanı müxtəlif komandaların üzvlərindən aldığımız müsahibələr də təsdiq edir. Gəlin onların bu haqda fikir və düşüncələrini dinləyək.

    Elvin Dadaşov
    (“Panda School” məktəbəqədər hazırlıq şəbəkəsinin direktoru):
    – Sumqayıt şəhəri gənclər şəhəri, sənaye şəhəri kimi tanınıb. Onun ən vacib resursu gənclərinin intellektual potensialıdır. Bu potensialı bir araya gətirmək üçün Azərikimya İB-nin keçirdiyi mütəmadi tədbirlər əvəzolunmazdır. Bu müəssisə nəinki bütün Sumqayıta, bütün Azərbaycana qürur gətirəcək işlər görür.

    “Master intellektual klubu”nun idarə heyətinin üzvləri:
    – “Master intellektual klubu” olaraq 4 nəfər idarə heyətindən ibarətik. Klubun prezidenti Seymur Salamov həm də respublikamızın ən yaxşı sual müəllifidir. Vüqar Ağayev sual müəllifi olaraq, həmçinin təşkilati işlərlə məşğul olur. Əsgərov Sabir klubun aparıcısı, Salamov Teymur isə klubun texniki işləri ilə məşğul olur. Klubda hər həftənin cümə günü məktəblilər, şənbə günü gənclərin asudə vaxtının səmərəli keçirməsi üçün 31 saylı orta məktəbdə intellektual oyunlar keçiririk. 10 illik təcrübəmizə arxalanaraq Bakıda, Sumqayıtda, eləcə də respublikanın digər şəhər və rayonlarında fəaliyyət göstərən müəssisə və idarələrdə belə oyunlar keçiririk. Belə müəssisələrdən biri də “Azərikimya” İB-dir. Azərbaycan Respublikasının dövlət əhəmiyyətli günlərində “Azərikimya”da 20-dən çox müəssisə və idarələrinin iştirakı ilə intellektual oyunlar təşkil edirik. Hətta son tədbirlərimizə Bakı şəhərindən müəssisələr dəvət olunur. Tədbirimizi həmişə olduğu kimi giriş sözü ilə “Azərikimya” İB-nin Müşahidə Şurasının sədri, Milli Məclisin deputatı hörmətli Muxtar Babayev açır. Yüksək səviyyəli təşkilatçılıq, müasir aparat sistemi, heç bir gecikmə olmadan əyləncəli, şən, olduqca gərgin məcrada davam edən oyunumuzun sonunda Muxtar Babayev özü şəxsən qalibləri qiymətli hədiyyələr və diplomlarla mükafatlandırır. “Master intellektual klubu” olaraq təklifimiz ondan ibarətdir ki, cəmiyyətimizin, insanların, gənclərin maariflənməsi, asudə vaxtlarının səmərəli keçməsi, ölkəmiz, dünya haqqında daha çox məlumatlı olması aspektindən belə yarışların mütəmadi keçirilməsi məqsədəuyğundur.

    Lalə Bədəlova (H.Əliyev adına Bakı Neft Emalı zavodu):
    – Biz Bakıdan dəvət edilmişik. Əvvəllər “Azərikimya” İB tərəfindən gənclərə yönəlmiş bir çox yüksək səviyyəli tədbirlərin keçirildiyini eşitmişdik. Bu gün isə bunun canlı şahidi olduq. Yarış çox peşəkar səviyyədə təşkil olunmuşdur və burada iştirak etməkdən zövq aldıq. Tədbirin müxtəlif təşkilatlarda çalışan gəncləri əhatə etməsi, onları birləşdirməsi və tanış olub dostlaşmasına şərait yaratması, xüsusilə müsbət və ürəkaçan haldır. Sumqayıt gənclər şəhəri statusunu bir daha təsdiq etdi. Biz gələcəkdə daha çox bu qəbildən tədbirlərdə iştirak etməyi arzu edirik.

    Səma Əsədova (YAP Sumqayıt şəhər təşkilatı):
    – “Azərikimya” İB-də ənənəvi olaraq keçirilən bilik yarışı biz gəncləri olduqca sevindirir. Hər dəfə bu yarışlarda intellektual səviyyəmizi nümayiş etdirir, bilmədiklərimizi öyrənirik. Bu yarışda Yeni Azərbaycan Partiyasının Sumqayıt şəhər təşkilatını təmsil edirdik. Fikrimcə, bu yarışma əvvəlkilərdən daha çətin oldu. Çünki həm mövzular dərin, həm də rəqiblər güclü idi. Ancaq çətin mübarizənin qaliblərindən olmaq bizi daha çox sevindirdi. “Azərikimya” İB-nin Müşahidə Şurasının sədri, Milli Məclisin deputatı cənab Muxtar Babayevə və yarışın təşkilatçılığında əməyi olan hər kəsə komandamız adından təşəkkür edirik.

    Əli Mirzəyev (QWERTY tədris mərkəzinin İcraçı direktoru):
    – “Azərikimya” İB-nin keçirdiyi bütün intellektul yarışlarda komandamız iştirak edir. Bu möhtəşəm təşkilatçılığı ilə seçilən yarışlar deyərdim ki, intellektual sferaya verilən ən böyük dəyərdir. Buna görə də biz yarışın təşkilatçısı olan “Azərikimya” İB-nin Müşahidə Şurasının sədri cənab Muxtar Babayevə QWERTY tədris mərkəzi adından təşəkkürümüzü bildiririk. Yarışların çox maraqlı keçməsi biz gəncləri xüsusən sevindirir.

    Anar Qəhrəmanov (“Asan Xidmət” mərkəzinin qrup rəhbəri):
    – “Azərikimya” İB-də keçirilən yarışla əlaqədar olaraq onu deyə bilərəm ki, bizim qrupun bütün üzvləri yarışdan sonra müsbət aura ilə “Asan Xidmət”ə qayıtdıq. “Xəmsə” intellektual oyunu çox gözəl və maraqlı təşkil olunmuşdu. Oyunda 20 komanda iştirak edirdi. “Xəmsə” klubunun bütün üzvlərinə öz təşəkkürümüzü bildiririk. “Asan Xidmət”in rəhbərliyi və kollektivi adından başda “Azərikimya” İB-nin rəhbərliyi olmaqla, bütün əməkdaşlarına dərin minnətdarlığımızı bildirir, belə yarışların tez-tez keçirilməsini və bizə də dəvət göndərilməsini arzu edirik.

    Gülnar Tanrıverdiyeva
    (QAC Sumqayıt şəhər bölməsinin gənclər üzrə təlimatçısı):
    – Qızıl Aypara Cəmiyyətinin Sumqayıt şəhər bölməsi “Azərikimya” İB-nin təşkil etdiyi bütün tədbirlərdə iştirak edir. Belə tədbirlərdən biri də “Breyn-rinq” bilik yarışmasıdır. Bütün bilik yarışlarında könüllülərimiz iki komanda ilə təmsil olunmuş və komandalarımızın ən azından biri ilk yerin sahibi olmuşdur. Ədalətli şəkildə keçən yarışlar çox yüksək səviyyədə təşkil olunur. Belə ki, sözün əsl mənasında, sağlam mübarizə gedir. Komandalarımızın hər ikisi, xüsusilə də qalib komandamız son yarışdan da çox gözəl təəssüratlarla ayrıldı. Belə maraqlı bilik yarışmalarını təşkil etdiklərinə görə kollektivimiz adından “Azərikimya” İB-nin rəhbərliyinə və təşkilatçılara minnətdarlığımızı bildiririk. Bu yarışlar mütəmadi olaraq keçirilsə, biz – Sumqayıt gəncləri bundan çox məmnun olarıq.
    ***
    Məmnunluq hissi ilə qeyd etmək lazımdır ki, «Azərikimya» İstehsalat Birliyinin təşkilatçılığı ilə keçirilən “Breyn-rinq” və “Xəmsə” bilik yarışmalarının əhatə dairəsi getdikcə genişlənməkdədir. Artıq yarışlarda «Azərikimya» İB-nin idarə və müəssisələrinin təmsil olunduğu komandalarla bərabər, Bakı Ali Neft Məktəbinin, Moskva Dövlət Universitetinin Bakı filialının, Qafqaz və Sumqayıt Dövlət Universitetinin, Fövqəladə Hallar Nazirliyinin Sumqayıt Regional İdarəsinin, H.Əliyev adına Bakı Neft Emalı zavodunun, YAP Sumqayıt şəhər təşkilatının, şəhər təhsil şöbəsinin, SOCAR-ın Təlim, Tədris və Sertifikatlaşdırma İda¬rəsinin Sumqayıt Təlim-Tədris Mərkəzinin, Sumqayıt şəhər Dövlət Yanğından Mühafizə və şəhər Polis İdarələrinin, Qızıl Aypara Cəmiyyəti Sumqayıt şəhər təşkilatınin, “N” saylı hərbi hissənin, “Asan Xidmət”in və digər müəssisələrin komandaları da böyük istəklə iştirak edirlər. Bütün yarışlarda qalib komandalara «Azərikimya» İstehsalat Birliyinin Həmkarlar İttifaqı Komitə¬si tərəfindən fəxri diplomlar və mükafatların təqdim olunması yarışlara marağı bir az da artırır.
    «Azərikimya» İstehsalat Birliyi Sumqayıt şəhərinin ictimai, mədəni və sosial həyatında yaxından iştirak etməyi, kimyaçıların və şəhər sakinlərinin asudə vaxtlarının səmərəli təşkili üçün mədəni-kütləvi tədbirləri bundan sonra da davamlı olaraq həyata keçirməyi özünün prioritet istiqamətlərindən sayır.

    Rafiq Oday,
    S O C A R “Azərikimya” İstehsalat Birliyinin Mətbuat xidmətinin rəhbəri,
    Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatının sədri,
    respublikanın Əməkdar jurnalisti.

  • Yalçın YÜCEL.”Benim Diyeceğim”

    175054_178868168822977_4360000_o

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    Gündüzü geceden ayıran nedir
    Sevgiyi nefretten
    Salkımsöğüdü meşeden
    Gülü dikenden ayıran nedir
    Nedir bir çiçeğin açışındaki giz
    Bir kuşun ötüşündeki anlam

    Gökyüzündeki kırlangıç döngüsü nedir
    Nasıl solur doğanın canı
    Bilirim desem de yalan olur
    Şuna çirkin ona güzel desem
    Belki de yanılgı olur
    Ne desem bilmem ki
    Sevda bu
    Bir küpeli kiraz
    Koşsun şu yamaçlarda
    Kucaklasın çimene düşen güneşi
    Benim diyeceğim
    Bir iki güzel söz olur

  • Yalçın YÜCEL.”Fırtına Gelirken”

    175054_178868168822977_4360000_o

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    Ne zamandır bir sıkıntı var havada
    Dargınlık gelecek gibi yeniden
    Sis kapatacak gibi güneşi
    Gün doğmakla batmak arasında tedirgin
    Fırtına geldi gelecek
    Toparlayıverdim şiirlerimi masadan
    Bir sözün kaldı yalnızca
    Kelimelerin korkulu fırtınadan
    Cam kenarı çiçeklerin sessiz
    Kırmızı gül işlemeli yeleğin yalnız
    Sitem eder gibi bakıyor duvardaki resmin
    Karardı iyice gökyüzü
    Her şey kaçar gibi bir şeylerden
    Fırtına ha koptu ha kopacak
    Değişmeyen duvar ve tavan kaldı sanki
    Sözcükler yerden yere vuruyorlar kendilerini
    Beyin zarları gerilmiş davul derisi gibi
    Tokmak olmuş sinirler
    Çalıyorlar sevginin son izlerini
    Yekinmişte gidiyorsun arkana bakmadan
    Pişirdiğin yemek ocakta kalmış fırtınasız.

  • Harika UFUK.”Adana’mı Özledim”

    huh

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    Hayranınım senin, sana köleyim,
    Özlüyorum seni canım Adana’m!
    Öleceksem birgün sende öleyim,
    Özlüyorum seni canım Adana’m!

    Başka diyarlara gittiğim zaman,
    Sanki ayrılıyor canımdan bir can,
    Portakal çiçeği kokladığım an,
    Özlüyorum seni canım Adana’m!

    Başka yer benzemez senin rengine,
    Hangisi yaklaşır senin dengine,
    Gurbette dalıyor gözüm engine,
    Özlüyorum seni canım Adana’m!

    Her yere nam salmış kebabın adı,
    Damağımda kalmış şalgamın tadı,
    Şalgamla kebabı ayırmaz kadı,
    Özlüyorum seni canım Adana’m!

    Harika’m bağlıdır Adana’m sana,
    Kavrulsa sıcaktan hep yana yana,
    Âşıktır havana hem de suyuna,
    Özlüyorum seni canım Adana’m!

  • Harika UFUK.”Sevgi”

    huh

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    Günlük Analitik Haber Ajansı Türkiye temsilcisi

    Sevgi her işin başı, alfabe kilididir,
    Asırlardır dünyanın ortaklaşadilidir,
    Bin bir rengin içindeumudunyeşilidir,
    Dünyadaki en kutlu, en soylu haldir sevgi,
    Kalpten kalbe coşarak çağlayan seldir sevgi.

    Şafağın renklerini tül eylemiş yüzüne,
    Yıldızlar yağmur gibi yağmış iki gözüne,
    Bazen anne, bazen yâr, uzanmışız dizine,
    İnsanın tutunduğu en güçlüdaldır sevgi,
    Kalpten kalbe coşarak çağlayan seldir sevgi.

    Kurak sinede açmaz böylesi narin çiçek,
    El üstünde tutulup hiç örselenmeyecek.
    Konmasın üzerine ne börtü ne de böcek,
    Canlıda tatlı duygu, petekte baldır sevgi,
    Kalpten kalbe coşarak çağlayan seldir sevgi.

    İnsanın hayatında bitmez ömrünce açmaz,
    Kırılmış gönülleri sevgisiz kimse açmaz.
    Seven sevdiği için mücadeleden kaçmaz,
    Gönül bahçelerinin can suyu güldür sevgi,
    Kalpten kalbe coşarak çağlayan seldir sevgi.

    Sevgin, saygın, hoşgörün yoksa kızarır yüzün;
    Sevgi dolu olursan bahara döner güzün,
    Merhamet yoksununun yolunu bekler hüzün,
    Tutuşmuş bir sevdadır, alevdir, aldır sevgi,
    Kalpten kalbe coşarak çağlayan seldir sevgi.

    Yağmurlardan sonraki mis kokudur toprakta,
    Badem çiçeklerinin dans edişi yaprakta,
    Bolluk bereket saçan ağaçtaki pıtrakta,
    Dost için dualarda açılan eldir sevgi,
    Kalpten kalbe coşarak çağlayan seldir sevgi.

    Harika Türkiye’min inci gibi illeri,
    Şehirlerin, köylerin cıvıl cıvıl dilleri,
    Gülümseyen çocuğun yüzündeki çilleri,
    Âşıkların sazında titreşen teldir sevgi,
    Kalpten kalbe coşarak çağlayan seldir sevgi.

    Adana.21-01-2014.SAAT: 09.30

  • BİR HATIRATA GÖRE SARIKAMIŞ HARBİ

    kumbet

    **Prof. Dr. Münir ATALAR**Yrd. Doç. Dr. Burhan Kaçar**
    Hatıratın tanıtımına geçmeden önce 1.Dünya savaşının çıkış sebebinden bahsetmek yerinde olur
    Avrupa’da başlayıp, sonra dünyanın geri kalan kısmını da içine alan bu savaşın var olan dengeleri tümden sarstığı ve yeni kutuplaşmalara yol açtığı bilinen bir gerçektir.
    Dünya savaşı çıktığı zaman, Osmanlı Devleti’nin ne gibi durum alacağı büyük devletlere merak edilmekteydi. Osmanlı Devletinin coğrafi yerinin önemi ve özellikle Rusya’ya giden deniz yollarını elinden tutması bakımından büyük devletlerin ilgilerini çekiyordu.
    Osmanlı devleti büyük bir risk alarak, Almanya’nın yanında savaşa katıldı. Goben ile Breslav isimli iki Alman savaş gemisinin Osmanlı karasularına girmesi ve Osmanlı hükümetinin bu gemilere el koyarak 29 Ekim 1914’te Rus limanlarını bombalaması ile birlikte Osmanlı Devleti resmen bu savaşta yer almış oldu.(birinci dünya savaşı ansiklopedisi,1.s.248].1914 Ekiminden İngiliz donanmasının Çanakkale boğazını bombardımana tutup, sonra İstanbul’a doğru yola çıktığı 1915 Şubatına kadar Osmanlı orduları yenildiği üzerine yenilgi almışlardı.[Fromkin,1993,109].
    Bu sırada ülke ittihat ve Terakki partisi yönetilmekte idi. Bilhassa Enver, Talat ve Cemal paşa üçlüsü her şeye egemendi. Bunlardan Enver hemen paşa savaşa taraftardı’ Talat Paşa tereddüt içinde idi. Cemal Paşa ise ilk zamanlarda karşı idi.[Doğuştan günümüze Büyük İslam Tarihi,1993,179].
    Osmanlı Devleti’nin 1.Dünya savaşı girişimi hazırlayan ilk olay, gizli olarak hazırlanan Osmanlı-Alman ittifak anlaşmasıdır.(2 Ağustos 1914) Sadrazam Said Halim paşa Almanya’nın İstanbul büyükelçisi Baron Von Wangenheim arasında yapılan bu anlaşmadan Harbiye Nazırı Enver Paşa, Dâhiliye Nazırı Talat Bey, Meclis Reisi Halil Bey ve Cemal Paşa’nın haberleri vardı.
    Savaşın fiilden başlaması 31 Ekim’de Rusların Doğu Bayezid’e saldırıları ile oldu.11 Kasım 1914’de Osmanlı hükümeti savaş ilan etti. Osmanlı devleti bu savata dört ayrı cephede savaşmak zorunda kaldı.(BİT,1993.180).Bu cephelerden biride Kafkas cephesi idi.
    Sarı kamış savaşı ile ilgili olarak resmi kayıtlarda yer alan veriler, yabancıların yaptıkları yorumlar ve hatıralarında anlatılan verilere dayanmaktadır. Elimizdeki defter kendi özel kitaplarımızda (Torunu Burhan Kaçar) yer alan ‘’30’’ varaktan oluşan bir defterdir. Defter kese (torba)kâğıdından kesilerek oluşturulmuştur.
    Defterin fotoğrafı rika yazısıyla yazılmış olup her bir sayfa 14 satırdan oluşmaktadır. Defterin önemi cephede yazılmış olmasıdır. Defterin baş kısmı şöyledir’’Bu defteri 14 Aralık 1914’de cephede inşa ettim. Münşii ve muharriri Tokat’ın Kat köyünden İbrahim Ethem’dir.
    Hatıratın tamamı bir sempozyum oturumu süresi içinde sunmak mümkün değildir. Bu sebeple hatıratın bazı bölümlerini ana başlıklar halinde vermek uygun olur kanaatindeyiz.
    Osmanlı 623 yıllık saltanatı boyunca İran’dan sonra en çok Rusya ile savaşmıştır.1677’den 1920 yılına kadar toplam’’47’’yıl savaşla geçmiştir. Tarih boyunca Osmanlı’ya en büyük darbeyi Ruslar vurmuş, Kafkaslar, Karadeniz, Doğu Anadolu, Rumeli Tuna boyları ve Balkanlarda yüz binlerce Türk’ü vahşi katlederek İstanbul’a kadar gelmişlerdir.
    Osmanlı-Rus savaşının dönüm noktası Sarıkamış harekâtıdır. Doksan bin şehidimize kandan kefen biçen bir hareket.
    İstiklal Harbi hatıralarını dedemden dinlemiştim. İlkokul çağında vatan sevgisini onun dizinin dibinde tattım. Anadolu’nun Türklere vatan oluşunun gerçek hikâyeleri ile çocukluğumu yaşadım
    Sarıkamış, Çanakkale, İstiklal Harbi içimizi titreten hüzün ve gözyaşının olduğu bir harekât. Her an hatırlanarak nesilden nesile aktarılır. Nice şiirler, destanlarla, anılarla mermere kazınmış gibi işler hafızalara. Yıllar geçip gitse de hafızalardan silinmezler.
    Dedemin İstiklal Harbi hatıralarından dolayı sadece istiklal harbine katıldığını zannediyordum. Evdeki kitaplığını düzenlerken Osmanlı Türkçesi ile yazılmış küçük bir defter elime geçti. Bir hatıratı okumaya başladım. Sarıkamış harekâtını anlatan bir hatırat. Bu hatıratı bir sempozyum ya da konferansla tanıtmanın uygun olacağı düşüncesindeyim. Çünkü Atatürk diyor ki ‘’ Tarih yazmak, tarih yapmak kadar mühimdir.’’
    Tarihi olaylar bazen olumsuz neticeler verebilir. Her halükarda sonraki nesillerin bunları bilmesi gerekir. Geçmişte yaşanılan olayları bilmemek onların tekrarlanmasına sebep olur. Türk tarihinde olayların tekrarlarına sıkça rastlanıyor. Bunun sebebi söz konusu tarihi olayların, bir şekilde anılara, edebi eserlere yansımasından kaynaklanmaktadır. Bu üç felaketi yaşayan ordumuzun zaferleri ile iftihar ederken, yenilgisinden gerekli ders çıkarmalarını sağlamak amacıyla hatıratı Türk insanına tanıtmayı uygun bulduk.
    Hatırat, Tokadi (İbrahim Ethem ) mahlasıyla yazmış olduğu ‘18’dörtlükten oluşan Sarıkamış destanı ile başlıyor. Destandan birkaç dörtlük:

    Seferberlik İlan oldu âlem delindi
    Mihman bölük bölük oldu yürüdü
    Koç yiğitler bunda el ele verdi
    Camiler kalmadı nas ile doldu

    Ramazan önünde okundu ferman
    Cem oldu âlemler derildi insan
    Umumum itdi canını kurban
    Bunda çok haneler tarumar oldu

    Fıkraların ucu Erzurum’a erişti
    Allah Allah deyu harbe girişti
    İki taraf birbirine karıştı
    Âlemin feryadı cihana doldu.

    Sarıkamış’a hücum emri verildi
    Allahuekber dağını düşman bürüdü
    Enver Paşa kılıç çekti yürüdü
    Ordu kumandanı hayret de kaldı

    Bu destanı müteakiben İbrahim Ethem(Tokadı) esir oluşunu dile getirdiği bir destanı yer alıyor. Muhtemelen Ruslar Sarıkamış’a girdiği gün yazılmıştır.

    Kimini güller götürdü
    Kimini toplar yatırdı
    Beni esir eden Moskoflar
    Nice ocaklar batırdı

    Bir başka şiiri’’Bayram tebriki genç askerin ‘’başlığını taşıyor. Daha sonra ruh haline göre yazılmış’’12’’mani yer alıyor. Bu manilerden biri:

    Annem ağlar, eşim ağlar
    Yavruların ciğer dağlar
    Haber verin Tokat’ıma
    Geri dönen, kalan sağlar

    Bu maniler ne zaman yazılmış bir tarih yok. Dörtlükteki ifadelerden eserin döneminde yazıldığı kanaatini çıkarabiliriz.
    5.varaktan itibaren cephedeki hatıralarına şöyle devam ediyor.
    1.BÖLÜM
    1 Kasım 1914’te yapılan Rus saldırı
    2.BÖLÜM
    22Aralık günü başlayan yürüyüş
    ‘’Ölümüne yürüyüş 22 Aralık günü başladı. Günlerce yürüdük. Bardız yaylasının çamurlu tepelerine, Çerkezköy’e, Oltu’ya, Allahuekber Dağına, Sarıkamış’a giden mevkilere.’’
    3.BÖLÜM
    Askerin yürüyüş esnasındaki durumu.
    ‘’Hiçbir yürüyüşü durdurmuyordu komutlarımız kar gibi beyaz ölüm, bir köşede kıstırdı bizleri. Yürüdükçe terliyor, terler sırtımızda donuyor.’’
    4.BÖLÜM
    Tabiat tasviri ile birlikte savaş alanı tasvir ediliyor.
    ‘’Bir buçuk metre kar.-30-40 derece soğuk.2500 metre yükseklik olduğunu söylüyorlar. İnanılmaz oldukça engebeli arazi. Bütün mesafeler yürüyerek geçilecek. Savaş bu alanda yapılacaktı. Arkadaşlarımızın bir kısmı evden getirdikleri çamaşırlarla yürüyorlardı. Ne kalın paltomuz nede değişecek çamaşırımız vardı.’’
    5.BÖLÜM
    Şehit düşen askerlerin durumu.
    ‘’Açlığın, yorgunluğun etkisiyle eller uyuşuyor. Bilekler de uyuşunca bir kenara kıvrılıp uyuya kalıyorduk. Ölüm çölünde bütün vücudu beyaz kar kaplıyor, ardından bedenler kaskatı kesiliyor.’’
    6.BÖLÜM
    Askerlerin ruh halini anlatıyor.
    ‘’Allahuekber Dağları,26Aralık gecesi gece, acı çeken, ölmek isteyen, korkan, isyan eden arkadaşlarımızın yürekleri parçalayan çığlıkları Allahuekber dağlarında yankılanıyordu.
    7.BÖLÜM
    Bir kıyaslama var. Tabiatın durumu.
    ‘’Ben her ailenin Kur’an-ı Kerim’in öğrensin diye gönderdiği mahalle mektebinde yetiştim. Dünya tarihini bilmem. Bana göre belki de dünya savaş tarihinde eşine rastlamayacak bir savaş yaşanıyordu, karla, kışla, tipiyle. Bizler, Sarıkamış’ta Rus’a, Ermeni’ye değil;’’kara kışa’’yenildik.’’
    8.BÖLÜM
    Güneri vurunca şehit düşen askerlerin arazide oluşturduğu manzarayı anlatıyordu.
    ‘’Ve nihayet 26 Aralık sabahı, güneş Allahuekber dağlarının yamaçlarına vurmuştu. Gecenin karanlığı her yerin üzerini örtmüştü. Sabahın ışıkları vurduğunda sağ sola düşmüş, binlerce askerimizin(bir rivayete göre15.000)bedenini aydınlattı. Bir gecede binlerce arkadaşımız tek kurşun almadan donup gitmişti. Bu sayı Sarıkamış’a giden bütün yollar üzerin bir gün boyunca, donmuş arkadaşlarımızın bedeni parlayacaktı.
    9.BÖLÜM
    Rus tarafı ile Türk tarafı askerleri malzemesinin kıyaslaması
    ‘’Arkadaşlarımızla Rus askerlerinin durumunu mukayese edersem Rusların mutfak arabaları, sıcak yemek imkânlarına karşılık; sırtımızdaki erzak çantalarında bulunan kuru ekmekle arpa kavurup yedik. Rus askerlerinin ve subaylarının ayaklarında çizmeleri sırtlarındaki kürklerine karşılık bizim yazlık elbiseler ve ayağımızda çarık vardı. Tabi ki suyu çabuk çeken, don haline dönüşmesi uzun sürmeyen çarıklarla ayaklarımız soğuktan kaskatı oluyordu. İşte biz iman gücünün, verdiği duygularla işte böyle yol alıyorduk.
    10.BÖLÜM
    Enver Paşanın askerlerle yaptığı toplantı
    ‘’Enver Paşa’nın 14 Aralık 1914’de Köprü köyde bizlerle yaptığı savaşın planını anlattı. Toplantıda arkadaşları arasındaki söylenti Hasan İzzet Paşanın Enver Paşanın yaveri olduğu söyleniyor. Hasan İzzet Paşa’m, planın yetersizliğini söylemiş. Toplantıdan birkaç gün sonra da Hasan İzzet Paşa’m ayrılmış, memleketi Elazız’a gitmiş. Ayrılış sebebini bilmiyoruz. Bu durum askerler için sır. İşin aslı nedir? Ne değildir, bilinmiyor. Enver Paşa’m III. Ordu komutanlığını da kendi yapmaya başladı.
    11.BÖLÜM
    Savaşın başlaması.
    ‘’20 Aralık’ta savaş başladı.25Aralık’ta şiddetlendi.8 Ocakta sona erdi. Başkomutan vekilimiz hangi sebeple bilemiyoruz, III. Ordu komutanlığını Albay Bey’e bırakarak İstanbul’a gitti. Bütün bunlara rağmen cephedeki hiçbir arkadaşımızda panik yoktu’’.
    12.BÖLÜM
    Enver paşa tarafından vasiyetler yazılmış.
    ‘’Tümenler, kolordular artık parmakla sayılacak kadar azalmış. Sürekli hücum emri veren Enver Paşanın bir vasiyet yazdığını duyduk. Aradan zaman geçmedi ordu geri çekilin emri yerine hücum emri verdi’’.
    ‘’Ölmeleri donmaları, açlığa ve soğuğa rağmen arkadaşlarımız, hücum ediyor, mermisi biten sürgüyle, sürgüsü düşünce elleriyle Rus askerlerini öldürmeye çalışıyordu. İnsanüstü gayretle savaştık. Saldırımızın hepsi sonuçsuz kaldı. Ruslar güçsüz düşen Türk askerlerine karşı hücuma geçtiler. Nihayet kuşatmadan kurtulmak için Enver Paşa 4 Ocak günü geri çekilme emri verdi.15 gün içinde general, subayların da bulunduğu binlerce asker esir düşmüş, binlercesi de ölmüştü.
    Arkadaşlarımızın cesedi bulaşıcı bir hastalığa neden olmaması için Ruslar tarafından toplu mezarlara gömüldü.
    13.BÖLÜM
    Erzurum yolculuğu
    ‘’Sarıkamış bozgununda kurtulan, çoğu yaralı on binlerce arkadaşımız Erzurum’a gönderildi.Arkadaşlarımızı9n durumu hiç iç açıcı değildi. Arkadaşlarımızda bir tuhaflık vardı. Yüksek ateş, kaşıntı ve mide bulanması görünüyor, vücut aniden bitleniyordu. Sonunda gerçek anlaşıldı. Bitlerin bulaşıcı olduğu hastalık tifüs hastalığıydı. Günlerdir yıkanmayan ve üstündeki çamaşırları değiştirmeyen askerler. Sıcak bir ortama geldiklerinde vücuttaki bitler birden ortaya çıkıyor ve her yere atlıyordu. Sonunda arkadaşlarımız ateş içinde can veriyor. Sarıkamış’ta donmaktan kurtulan askerlerimiz bu kes tifüs salgınından kurtulamıyordu.
    14.BÖLÜM
    Esaretini anlatır.
    Sarıkamış çevresinde bulunan Türk köylerinde toplanılarak götürülen on beş yaşından büyük erkeklerle bizde dâhil olduk.
    ‘’Mıcıngert, Suhkütaşı, Karaurgan, Sogane, Handese, Sarıkamış yol inşaatlarında Paslı, Muguracık, Azat taş ocaklarında çalıştırdılar. Aylarca burada silah zoruyla çalıştırılan Türklerin tamamına yakını köylerine dönemediler. Bu savaşta bütün katliamın müsebbibi bana göre Rusların maşalığını yapan Ermenilerdir.

    KAYNAKÇA: Burhan Kaçar Özel Kitaplığı, El Yazması Hatırat.

  • Düşünmək…

    1215

    İnsan gündəlik həyatda bir çox şeyləri düşünür. Məsələn, həmin gün görəcəyi işləri, gedəcəyi yerləri, ona deyilən yaxşı və ya pis şeyi, işi və ya məktəbi ilə bağlı etdiklərini, uzunmüddətli planlarını və s. Bunlara bənzər bir çox fikir zehnini məşğul edə bilər. Bunların hamısı vacibdir, lakin bu cür düşüncələr insanın beynində lazımi qədər yer tutmalıdır. Çünki daha təcili və insanın əbədi həyatını maraqlandıran daha mühüm məsələlər var. İnsan, əvvəla, özünün və ətrafındakı bütün canlıların necə yaradıldıqlarını, onların necə yaşadıqlarını hərtərəfli düşünməlidir. Bununla bağlı bütün varlıqları yoxdan yaradan və yaşadan Allahı və Onun isimlərini dərindən düşünməlidir. Daha sonra bu sonsuz qüdrət və elm sahibi Yaradanın onu yaratma məqsədini və ondan nələr tələb etdiyini düşünməlidir. Allahın ayələrini və əmrlərini ən yaxşı şəkildə yerinə yetirmək üçün qətiyyətli olmalıdır. Onu gözləyən ölümü və axirət həyatını da unutmamalı, daima bunu yadında saxlayaraq davranmalıdır. Onu bu məsələlərdən uzaqlaşdıraraq qəflətə sürükləyən, fani, sonsuz həyatı üçün faydalı olmayan, hətta zərər verən iş, düşüncə, hərəkət və söhbətlərdən çəkinməlidir. İnsanın zehni qabiliyyəti, əslində, çoxdur.

    İnsan bundan istifadə etməyi bilməli, zehnini lazımsız fikirlərlə məşğul etməməlidir. Gündəlik həyatında insan bir tərəfdən də bu mühüm məsələləri düşünə bilər. Hətta bu məsələləri hərtərəfli şəkildə, mövzu-mövzu, ayələrlə şərh edərək düşünə bilər. Məsələn, gününün 9-10 saatını iş yerində və ya məktəbdə keçirən bir şəxs gün ərzində düşünməli çox şeylə qarşılaşır. Bunlar Quranda tərif edilən insan xarakterləri, düşdüyü, yaşadığı mühitlər ola bilər. Vicdanını dinləmə, nəfsinə tabe olma, həsəd, təvazökarlıq, təvəkkül, səbir kimi yüzlərlə mövzunu bir-bir yaşayaraq düşünər, həm də bu mövzular üzərində hərtərəfli şəkildə düşünərək dərinləşə bilər. Əsas odur ki, insan bu fürsətləri görsün və yaxşı dəyərləndirsin.

    Ətrafında baş verənlərə: çiçəklərin açmasından səmada quşların uçmasına, nəfəs aldığı oksigenin nisbətindən və canlılara verdiyi faydadan ürəyinin döyünməsinə qədər bir çox mövzunu ətraflı düşünə bilər. Suallar verərək, cavablarını axtararaq, adət halını almış izahlardan kənara çıxaraq dərin düşünməyə başlayar. Allah Quranda möminlərin düşünən insanlar olduğunu belə bildirir:

    Həqiqətən, göylərin və yerin yaradılmasında, gecə ilə gündüzün bir-birini əvəz etməsində ağıl sahibləri üçün dəlillər vardır.O kəslər ki, ayaq üstə olanda da, oturanda da, uzananda da Allahı xatırlar, göylərin və yerin yaradılması haqqında düşünər (və deyərlər): “Ey Rəbbimiz! Sən bunları boş yerə yaratmamısan! Sən pak və müqəddəssən! Bizi cəhənnəm odunun əzabından qoru! (Ali-İmran surəsi, 190-191)

    Dərin düşünməyə nələr mane olur? Bir məsələ üzərində düşündükdə insanın diqqəti başqa şeylərə yayına bilər. Mühüm məsələ haqqında düşünərkən insan birdən-birə sabah edəcəyi lazımsız iş və ya əlində tutduğu qələm haqqında fikirləşə bilər. Fikrin dağılması isə dərinləşməyin qarşısını alır. Həmçinin bir məsələ haqqında kifayət qədər məlumat olmadıqda da insanın düşünmə qabiliyyəti müəyyən həddə qədər irəliləyir. Amma bu da düşünməyə mane olan səbəb deyil. İnsan necə və nə haqda düşünəcəyini bilərsə, o sahədə özünü təkmilləşdirər və lazım gələrsə, biliyini də artıra bilər. Ancaq düşünməyə mane olan ən mühüm amillərdən biri, şübhəsiz, ülfətdir, yəni hadisələrə alışqanlıq eynəyinin ardından baxmaqdır. İnsan hərtərəfli düşünməsə, dünyaya gəldiyi andan etibarən ətrafında baş verən hadisələri təbii qarşılaya bilər. Məsələn, canlılardakı qeyri-adi dizaynı görməz. Həmişə görməyə adət etdiyi üçün qarışqanın öz çəkisindən 200-300 dəfə ağır cismi asanlıqla metrlərlə uzağa daşıdığını, bunun çox mühüm detal olduğunu, qarışqaya bu cür çətin işi həyata keçirməyə kömək edən mexanizmi kimin verdiyini heç düşünməz. Özünün belə bir şeyi əsla edə bilməyəcəyini isə ağlına belə gətirməz.

    Bir quşun qanadındakı xüsusiyyətləri, qanad mexanizminin xüsusi dizayn tələb etdiyinin fərqinə varmaz. Halbuki dərin düşünən insan bircə tükü belə əlinə alıb, onu hərtərəfli tədqiq edərək çox mühüm nəticələrə gələ bilər. Tükdəki nizamdan tükü təşkil edən maddənin möhkəmliyinə qədər bir çox mühüm detalı özü tapa bilər. Bircə tükə baxaraq onun üzərindəki yaradılış dəlillərini müəyyən edə bilər. Ancaq bunu da bildirmək lazımdır ki, ülfətsiz düşünmək üçün insanın mütləq çox şey bilməsinə ehtiyac yoxdur. Sadəcə ətrafındakı canlılara, səmaya və hətta öz bədəninə diqqətlə baxması kifayətdir. Allah buna “Qaf” surəsində belə bir nümunə ilə diqqət çəkir:

    Məgər onlar başlarının üstündəki göyə baxıb onu necə yaratdığımızı, necə bəzədiyimizi və orada heç bir yarıq olmadığını görmürlərmi?!Eləcə də yeri necə döşədiyimizi, orada möhkəm duran dağlar yaratdığımızı, hər cür gözəl növdən (meyvə) yetişdirdiyimizi görmürlərmi?!(Bütün bunları Rəbbinə tərəf) dönüb qayıdan hər bir bəndə üçün ibrət dərsi və öyüd-nəsihət olsun deyə etdik.Biz göydən bərəkətli su endirdik, sonra onunla bağlar və biçilən taxıl dənələri yetişdirdik.Həm də tumurcuqları bir-birinin üstünə düzülmüş, hündür xurma ağacları (bitirdik). Bəndələrə ruzi olsun deyə! Biz onunla ölü bir məmləkəti cana gətirdik. (Qəbirlərdən dirilib) çıxmaq da belədir! (Qaf surəsi, 6-11)

    Xəyalə Səfərova

  • Насиба Егембердиева

    null

    * * *

    Жаман іс өзіңді ақтай білместік,
    Əдебін адамның сақтай білместік.
    Жаманнан да жаман бір іс бар,
    Дос пен дұшпанды парықтай білместік.
    * * *
    Пікірсіз ақылдың кемі болады,
    Ілім мен егеуле теңі болады.
    Үлгі ал айнадан, бір күн сүртпесең,
    Үстінде бір елі меңі болады.
    * * *
    Дедім :- Қам жеме қарныңды ауыртар,
    Ашщыны көп жеме, баруыңды ауыртар.
    Дедім:- Не жесең же міндет –
    Меуесін жеме, бəрін ауыртар.

    * * *

    Ашытқы негізі ашыған қамыр,
    Онсыз дəмсіз болар наның мен пəтір.
    Адам арасындағы ашытқының,
    Зияны бірнеше əулетке татыр.
    * * *
    Шат болып өмірде, ашылып, сүйін,
    Көңілде болмасын кінə мен түйін.
    Гүлге қара, түйінін жазып еді ол,
    Бау-бақша жайнапты, жайнатты үйін.
    * * *
    Өзеннің жанында иіліпті тал,
    Түсінсең сен егер одан өрнек ал.
    Ақырын құлағыма сыбырлап,-деді,
    Кердейгеннің соңы болады обал.

  • Насиба Егембердиева

    null

    ЖЫЛАМА

    Жылама жаным жылама,
    Жылауға саған болама.
    Онсыз да өмірің қиын,
    Оларға.., ынсап сұрама.
    Арын сатқан арсыздар,
    Көз жасыңа, тұрама ?!
    Тырнағыңды бермес едім,
    Мен айтқанмен, болама?..
    Құлағыңды тос, құдайға,
    Əн айтамын, ұнайма.
    Өзім сені еркелеп,
    Алып қайтам бұл айда.
    Жылама, жаным жылама!
    Жылаған мен болама.
    Өмір кімді сындырмайды,
    Сол үшін де құлама !
    Сынса сынсын тас кеудем.
    Балаларды сынама!
    Қор қылғандар баласын,
    Тырнағына тұрама?..
    Қанша жақсы əйелдер бар,
    Бір тырнақ,- деп жан құдай!
    Берсең берші тек соларға,
    Өтсін балдар жыламай!

    * * *

    Шишадағы араққа тігілді бір күн,
    Пікірін білді де, шығарды бір үн.
    – Ақылдының алдында қадірі жоқ сумын,
    Ақымақтың ақылын байлаушы түйін.
    * * *
    Шашсыз басқа тарақ ұрсаң не пайда?
    Жамандарға аяақ ұрып не пайда?
    Араққорға, айтқан ақылың қор болар,
    Қатты тасқа таяқ ұрсаң не пайда?
    * * *
    Қар жауып секен, үйіліп тау қылар,
    Ағаштар көбейіп, бақша мен бау қылар.
    Арзымас боп көрінген əр жаман пейіл,
    Көңліңде жиылып, жүректі дақ қылар.

  • Yalçın YÜCEL.”Çocukluğum büyüdü döş cebimde”

    175054_178868168822977_4360000_o

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    * * *

    Çocukluğum büyüdü döş cebimde
    Yıllar ne de tez geçti böyle
    Anılar kaldı tek tük
    Yırtık ceplerimden düşmediyse
    Şimdi düşünüyorum
    Kurgusu tükenmek üzere olan saatler gibi
    Nice yoksul kaldırımlar, yürüyen yorgun ayaklarım
    Ve nasırlaşmış acılarıyla yaşamım
    Çocukluğum büyüdü, şu küçük döş cebimde
    Umutlarım ne kadar da çoktular o zaman
    Hepsi de sıcak bir ekmek gibi güzeldiler
    Koparamadım bir parça olsa da
    Çocukluğum, dürüp büküp döş cebimde sakladığım
    Bir ıtır kokusuyla çıkıyorlar yerlerinden şimdi
    Hangisini karşılasam, ne desem ki
    Kapım açık ardına kadar
    Orada büyüdü diyorum çocukluğum
    Şu boynu bükük döş cebimde işte
    Ne zaman üşüse, üşüse parmaklarım
    Bir arayıştır başlıyor, bir koşuşturma.

  • Yalçın YÜCEL.”Öfke ve Kin” [Deneme]

    175054_178868168822977_4360000_o

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    Öfke günümüz insanının en korkunç hastalığı şüphesiz. İnsanlar artık onunla yatıp onunla kalkar oldular. En ufak bir sorun bile yırtıcı kaplana dönüştürüyor kişileri. Sonuçsa çok kötü elbet. İnsanın kendisine yakışmayan bir durum bu. Ortaya çıkan acılar, kırılganlıklar, sonrasında onarılabilir mi dersiniz. Çok zor elbet. Bu öfke ve tükenmek bilmeyen kinsel düşünce gittikçe büyüyor. Ortaya çıkan her çıkmaz öfkeyi koyuveriyor ortaya. İnsanlıksa küçüldükçe küçülüyor.
    ”Arkadaşına öfkeni söyle, geçsin; düşmanına öfkeni söyle; artsın” diyen William Blake bu hastalığın korkunç boyutlarını tek cümleyle gözler önüne seriverir . Seriverirde kim duyar dersiniz. Bir ülkede eğitimci öfke içindeyse, ülkeyi idare edenler öfkeyi, kini her an ceplerinde taşır duruma gelmişlerse diyecek ne kalıyor ki geriye.
    Şu çağdayız, şu yeniliklerle çağında ötesindeyiz derken neyi anlatmak istiyoruz acaba. Bir güzelliği vazomuza koyarken o güzelliği yaşatacak sevgi suyunu da vazoya taşımamız gerekmez mi?Yaşamın kendisi cehenneme dönmüşse görüntünün de bir anlamının kalmayacağı bilinmelidir. Sen, ben, maddecilik, çıkarsallık ve hırs yaşamın anlamını bazen, tadını kaçıran unsurlardır. Bir an önce temelde kendimizi ele alıp yargılamazsak, bir süre sonra kendimiz diye bir şeyde ortada kalmayacaktır.
    Öfke ve kin her an kendini büyüten geliştiren oluşumlardır. Siz kendinizi çözmezseniz bu oluşumlar çözecektir kendilerince her şeyi.
    ” Hiçbir şey öfke kadar insan düşüncesini sapıtamaz. Öfke kendini şişiren bir hırstır. Öfke saklanmaya da gelmez, büsbütün içimize işler.” Montaigne, konunun önemini yine büyük bir önemsemeyle vurgular cümlelerinde. Anlayana tabi bu sözler. Okuyan kalmayınca uyarılarda bir kenarda kalıveriyorlar.
    Çözüm eğitimde diye konuşuyoruz hepimiz. Peki eğitim nerede acaba. Hangi okula gitseniz bir karmaşa. Daha küçücük çocuklar bile öfke saçar olmuşlar. Haksız da değiller doğrusu. Eğitimci, eğitim çizgisinde büyük bir boşluk oluşturmuşsa tüm bunlar çıkacaktır ortaya. Bu eğitimcilere, önce kendi gideceğin yolu öğren; sonra öğretmeye kalk demek kalıyor bizlere. İdare edenlerde öyle.Önce insanca hareket etmeyi öğrenmeliler, sevgi sevinç saçmalılar önce düşüncelerinde. Koca bir meclis çatısı altı bile öfke ve kin dolu. Binlerce insanı temsil eden milletvekilleri öfkenin, kinin esiri olmuşlar. Onlar kavga ederken, onların insanları da dururlar mı. Yukarıda başlayan öfke uzantıları toplumu da sarıvermiş böylece. İşin en kötü yanıysa toplumsal güdülenmenin başlamasıdır. Böylece başlayan saldırganlık öfkenin de boyutlarını daha başka boyutlara öteliyor. Ne zaman ki öfkeyi ortadan kaldırırsanız kişinin saldırganlığı ve basitselliği de ortadan kalkıyor. Bu durumda kişiyi birden bire değişmiş görüyorsunuz. Bir yerde yeniden kendini buluyor insan. Ancak ki bir kültürel başlangıç kişiye kendini anımsatıyor. Zaten öfke ve kini tek yenecek, durduracak, öteleyecek unsurun temel yapıda oluşturulacak bir kültür yüklenmesiyle gerçekleşeceğidir. Kültürel oluşum kişiye önce kendi gerçeklerini tanıtacak, onu gereksiz amaç ve beklentilerden, kışkırtılardan uzak tutacaktır. Saldırganlık bir tek savaş durumlarında ve kişinin kendisini koruma zorunluluğu durumunda kabul edilebilir.
    Öfkenin üzerine giderken öfkeyi tümüyle yaşamdan soyutlamakta olmaz.Çünkü insanlar özgür yaşamları içerisinde belirli gruplaşmaları da oluşturmak zorundadırlar.Bu gruplar insanın tutum ve davranışlarını da etkilerler.İşte bu sırada çıkan öfke ve saldırganlık eğilimi, toplum kültürel yapısının bu tür davranışlardaki oluşma rolünü gösterir.Böylece başlayan görüşler, toplumsallaşmada öğrenmeyi temel alan öğretiler insan-grup ilişkilerini de ortaya getirir.Oluşan ve uyulan bu ortak değerler öfkeyi, saldırganlığı kültürel bakış içerisinde yumuşatır.Tüm bu konuların içinden kültürel yoğunluğu kaldırdığımız an ise karmaşa bir şekilde toplumsal şiddet eylemleri başlar.Bu eylemler ayrımcılığı birdenbire ön plana getirir.Sorun, belirli bir öze dayanmayan cehalet kökenli öfkenin kendini tatmin etme hırsıdır.Ne olursa olsun bu tür ayrımcı ve kötü niyetli öfkenin karşısında onun gibi davranmamak gerekir.Engelleme ortadaki öfkeyi daha da büyütür.Öfke neden ortaya çıkmıştır, gücünü nereden almaktadır yanıtını öncelikle aramaktır çözüm.Kudurmuş bir öfkeyi biraz beklemekle, onun yavaşladığını görebilirsiniz.Çünkü öfke büyüdükçe kendini de bir ölçüde zayıflatır.Kişi o an kendi değildir.Onun gibi davranmayıp onu sabırla beklemeniz kişiyi gerçek yapısıyla tekrar ortaya çıkaracaktır.
    Öfkeye öfkeyle karşılık vermek, öfkenin gücünü de kabul etmek olur.İnsansanız öfkelendiğinizde durgun akan bir su gibi olmalısınız.Çevreye zarar verir olduğunuzda da insan olmaktan çıkarsanız. Güzel davranışlar, olumlu bakışlar ve sevgice yaklaşımlardır yaşamı yaşanılır kılacak etkiler.Gün ışığına bir kere karanlık hükmedecek olursa yaşam diye bir şey de kalmayacaktır ortada.

  • Harika UFUK.”NE OLACAK BU ŞAİRLERİN HALİ”

    huh

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    Şiir benim için nefes almak kadar gerekli, rüya kadar güzel, tek dizeyle bile bir anda içine çekecek kadar sihirli bir dünya… Şiir yazmak, yaşam biçimim… Sadece yazmak değil, bol bol kaliteli şiirler okumak en büyük zevkim… Bu arada gazetelerde ve dergilerde şiir köşesi hazırlamak da çok hoşuma gidiyor. İnsanlara şiiri sevdirmek, onları günün stresinden bir an bile olsa uzaklaştırmak, gönüllerinden geçirdiklerine tercüman olabilmek güzel bir duygu…

    Özellikle genç yeteneklere el uzatmak; onların şiirlerini ilk kez gazetelerde, dergilerde gördüklerindeki sevinçlerini gözlemlemek bana keyif verir. Aklı başında üniversite öğrencileri son derece saygılı yaklaşırlar. Eleştiriye açıktırlar. Önerilerimi dinlerler. Şiire emek verirler. Atalarımız: “Bin bilirsen, bir bilene danış.” demişler. “Danışan dağ aşmış, danışmayan düz yolda şaşmış.” atasözü de yabana atılmamalıdır. Fikir alışverişi bana göre her zaman faydalıdır. Bu yöntemle pek çok genç şair adayını şiire kazandırabilmek mümkündür.

    Bazı şiir heveslileri de bütün yarışmaları takip ederler, seçim yapmadan hepsine katılırlar. Katıldıkları yüz yarışmadan birinden mansiyon aldıklarında kendilerini ulu şair olarak ilan ederler. Beş-on kişinin katıldığı yarışmada mansiyon almak bence büyük bir başarı değildir. Sadece kötünün iyisidir. Öğretmen okulundaki meslek dersleri öğretmenimiz Yusuf Şahiner Bey’in dediği gibi ehven-i şer…

    Bir de şiir yazdığını zannederek kendilerini en büyük ustalarla eşit hatta onlardan dahi üstün görenler vardır. Bunlar iflah olmaz kişilerdir. Her yazdıklarına sadece kendileri hayran olurlar. Hatta büyük ustalara dil uzatmaktan çekinmezler. En büyük hatalardan biri de haddini bilmemektir. Yıllar önce bir şair bana “Karacaoğlan da kimmiş, ben ondan çok daha iyi yazıyorum.” dediğinde gözlerim yuvalarından fırlamış, nutkum tutulmuştu. Ne desem boştu, şaşkınlık içinde oradan uzaklaşmıştım. Konuşsaydım çok kırıcı olabilirdim. Her şeyi bilmeleri gerekmiyor, hadlerini bilseler yeter.

    Gazetelerde, dergilerde şiir köşesi hazırladığım için şiire heves edenler sosyal paylaşım sitesinde devamlı olarak bana arkadaşlık teklifi gönderirler. Şiirlerini eleştirmemi, uygun bulursam yayınlamamı rica ederler. Ben de elimden geldiğince yol göstermeye, yardımcı olmaya çalışırım. “Kimse kimseyi küçümseyecek kadar büyük değildir bilmelisin. Küçümsediğin her şey için gün gelir, önemsediğin bir bedel ödersin.” diyor Tolstoy… Herkes kendine göre bir değerdir. Birbirleriyle kıyaslamak da hata olur. Bana düşen yol göstermek ve elimden geldiğince onlara destek sağlamaktır. Yayınlayacağım şiirin başyapıt olması da gerekmez. Bilirim ki şair adaylarının ürünleri yayınlandığında mutlu olacaklardır ve daha güzel eserler vermek için kendilerinde güç bulacaklardır.

    Geçenlerde bir sosyal paylaşım sitesinden bana arkadaşlık yollayan kişinin şiire hevesli olduğunu sanarak arkadaşlık teklifini kabul etmek hatasında bulundum. Yirmi ortak arkadaşımız vardı ve yirmisi de şairdi. Demek ki gazetedeki köşeme ulaşmak istiyor bu kişi dedim kendi kendime… Belki de şiirlerini göstermek, fikrimi almak için arkadaşlık yolluyor diye düşündüm. Baktım her etkinlik fotoğrafımın altında bu zatın “Ne olacak bu şairlerin hali? Şairlere hiç değer verilmiyor.” yorumlarını okudukça meraklandım. Sayfasına gittim. Şiir sandığı bir karalamayla karşılaştım. Olabilir, herkesin ilk yazdığı şiir başyapıt değildi elbette… Baktım bana özelden mesaj yazıyor:

    – Ne olacak biz şairlerin hali?
    – Kardeş sen şair misin?
    – Evet, şairim.
    – Senin kitabın var mı?
    – Yok.
    – Kardeşim, şiirin bir edebiyat dergisinde çıktı mı?
    – Yok.
    – Peki, kardeş sen gazete, dergi, kitap okuyor musun?
    – Yok, okumuyorum. Gazeteler, dergiler beni okusun.
    – Şairlerden kimi tanıyorsun?
    – (Yerel şairlerden bir isim veriyor.) Ondan başka şair tanımam.
    – Kardeş, o zaman şairlerin hali ne olacaksa ona sor.
    – Sen şair değilsin o zaman!
    – Değilim kardeş. Ben şair değilim, yazar değilim, edebiyat öğretmeni değilim. Sadece insanım. Kamil insan olma çabasındayım.
    – Şair de insandır ama…
    – Kardeş sana iyi günler. Bu sorunun muhatabı ben değilim. Sorunu tanıdığın o tek şaire sor lütfen! Hoşça kal, yolun açık olsun!

    Bu işe emek verenler, saçlarını değirmende ağartmıyorlar. Bilene saygı göstermek gerekir. Bilmediğini kabul etmek de erdemdir. “Ben oldum.” diyen kişi yanılmıştır. Hele şiir çok emek ister. Yirmi bir kitap çalışmam, altı basılı kitabım, yurt içinden ve yurt dışından kazandığım sayısız ödülüm var. Buna rağmen o kadar büyük ustalar var ki onların yanında “Şairim.” demeye cesaret edemiyorum. Onlar bana şiirlerimi öven güzel sözler söyleyince mutlu oluyorum. Allah’ım, sana yalvarıyorum; rahmetli annemin tabiriyle tavuk olmadan takaya çıkanlardan beni uzak et. Gerçek şairlere ve şiir severlere saygılarımı yolluyorum. Bana emek eden hocalarımın ellerinden öpüyorum, ölenleri de rahmetle anıyorum.

    HARİKA UFUK
    ADANA

  • Harika UFUK.”SEVGİ NEDİR?”

    huh

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    Gönlündeki kilimi ilmek ilmek dokuyan,
    Zarif köylü kızının al kınalı elidir,
    Yavrusunu okşayan, bin bir dua okuyan,
    Ak sütüyle besleyen annelerin dilidir.
    Ruhlardaki müziğin titreştiği telidir.

    Sevgi; bir boy aynası, her canlının baktığı,
    Bazen taç, bazen nişan, bazen çiçek taktığı,
    Kudret pınarı olupkalpten kalbe aktığı,
    Köpürdükçe taşarakcoşanduygu selidir.
    Ruhlardaki müziğin titreştiği telidir.

    Sevgi gönül ocağı; ateşi, sıcağıyla
    Sevgi bir gönül şehri, yetmiş bin bucağıyla
    İnsanı sarmalayan şefkatli kucağıyla
    Mevlana’nın çağıran, dosta açıkkoludur.
    Ruhlardaki müziğin titreştiği telidir.

    Ulu Rabbim kulunu ne de güzel yaratmış,
    Topraktan hamuruna sevgiyi maya katmış,
    Ruh üflemiş bedene iskeletini çatmış,
    Sevgi ahirkervanın ince uzun yoludur.
    Ruhlardaki müziğin titreştiği telidir.

    Yaşamayıdileyen; hava, su, yemek ister,
    Sevgi nazenin çiçek, itina, emek ister,
    Sevenler sevdiğine tatlı söz demek ister.
    Sevgi dertlibülbülün aşkla açangülüdür.
    Ruhlardaki müziğin titreştiği telidir.

    Sevgi içten yanıştır, közlerle dışa vurur.
    Sevgi kalpte gizlidir, gözlerle dışa vurur,
    Sevgi dilde toplanır, sözlerle dışa vurur.
    Yürekten yankılanan güzelliğinhalidir.
    Ruhlardaki müziğin titreştiği telidir.

    Sevgi yurdumuzdaki yüce yüce dağlardır,
    Salkım salkım üzümlü bereketli bağlardır,
    Geçmişten günümüze anlı şanlı çağlardır.
    Hayal dünyamızdaki cennetin timsalidir.
    Ruhlardaki müziğin titreştiği telidir.

    29 OCAK 2014.SAAT:15.00