Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü, Azərbaycan Respublikası Prezidenti Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü, “Azad qələm” ədəbi-bədii, ictimai-publisistik qəzetinin və “Ali Ziya” ədəbi-bədii, elmi-publisistik jurnalının təsisçisi və baş redaktoru
Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü, Azərbaycan Respublikası Prezidenti Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü, “Azad qələm” ədəbi-bədii, ictimai-publisistik qəzetinin və “Ali Ziya” ədəbi-bədii, elmi-publisistik jurnalının təsisçisi və baş redaktoru
Yaman dolmuşam bu gecə Ürəyimdən qan verirəm. Əllərimi açıb göyə Həsrətimə can verirəm.
Bir günahlı günahsızam, İpə-sapa yatammıram. Özümə necə qansızam, Günahıma batammıram.
Bu eşqin əlindən tutub, Uşaqlığa qayıdıram. Şirin-şirin xəyalları Misra-misra oyadıram.
Yaza bilmədiklərimi Unudulmuş hiss edirəm. Qu quşu tək son nəğməmi, Sənə oxuyub gedirəm.
Əllərimdə ümid yeri, Qəlbimdə güman azalır. Bilmirəm bu həsrət niyə, Yollarını məndən salır.
Bəlkə arada gözlərin, Dola dolmaya nəbilim. Həsrətim yuxuya gedib, Yum gözünü indi gəlim.
Türkmənistan Dövlət Mədəniyyət Mərkəzinin “Mükamlar” sarayında “Milli musiqi sənəti dünya xalqlarının irsində” adlı beynəlxalq festival öz işinə başlayıb.
Prezident Serdar Berdiməhəmmədovun təşəbbüsü ilə Türkmənistan Mədəniyyət Nazirliyinin təşkil etdiyi bu tədbirdə beynəlxalq təşkilatların, əlaqədar nazirliklərin rəhbərləri və nümayəndələri, müğənnilər, musiqiçilər – milli musiqi alətləri ifaçıları iştirak edirlər.
Festivalda Azərbaycan, Türkiyə, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Tacikistan, Tatarıstan (Rusiya Federasiyası), Özbəkistan və İran mədəniyyət, incəsənət xadimləri iştirak edirlər.
Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Nazirliyinin təqdimatı əsasında ölkəmizi sözügedən Festivalda Özbəkistandakı Heydər Əliyev adına Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzi təmsil edir.
Daşkənddəki Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzindən verilən məlumata görə Festivalda Mərkəzin inzibatçısı Yusif Məmmədov, azərbaycanlı ifaçılar Vahid Əliyev, Fatimə İsgəndərova və Özbəkistanda Azərbaycan saz ustadı İlham Abdullayev Festivalda iştirak edirlər.
Mükamal Sarayına ölkə hökumətinin üzvləri, mədəniyyət sisteminin, ictimai təşkilatların rəhbərləri, yaradıcı işçilər, kütləvi informasiya vasitələrinin nümayəndələri, qonşu ali təhsil ocaqlarının professor və tələbələri toplaşmışdılar.
Açılış mərasimində Türkmənistan Prezidenti Serdar Berdiməhəmmədovun “Milli musiqi sənəti dünya xalqlarının irsidir” adlı beynəlxalq festival və konfransın iştirakçılarına təbriki oxunub.
Bu böyükmiqyaslı tədbirin əhəmiyyəti də bundan ibarətdir. Türkmənistan liderinin təbrikində deyilir: “Bu beynəlxalq festival və konfrans türkmən xalqının əsrlər boyu davam edən milli musiqi sənətinin dünya ictimaiyyətinə təbliğində, xalqların daha yaxından tanıdılmasında xüsusi rola malikdir. Dünyanı milli musiqi sənəti ilə sıx bağlayır”.
Sonra Mükəmlər sarayının səhnəsində konsert olub. Zəngin mədəni proqram musiqi əsərlərinin rəngarəngliyi, müxtəlif xalqların qədim xanəndəlik və ifaçılıq sənətinin nadir nümunələri Festivalda iştirakçılara təqdim olunub.
Azərbaycan və Türkiyə musiqi kollektivlərinin, Qızılora vilayəti (Qazaxıstan), A.Curayev adına Tacikistan Dövlət Filarmoniyasının, Xorazm Musiqili Dram Teatrının (Özbəkistan) xalq musiqisi ansambllarının, Buxara şəhəri, Qırğızıstandan gəlmiş “Etno-Oş” folklor-etnoqrafiya qrupunun ifaçılarının çıxışları tamaşaçılar tərəfindən alqışlarla qarşılanıb. “Türk dünyası” musiqi və rəqs qrupunun sənətçiləri tamaşaçılara gözəl türk rəqsləri təqdim ediblər.
Azərbaycan sənətçiləri bir sıra xalq mahnılarımızı, saz havalarını ifa ediblər. Çıxış tamaşaçıların çoxsaylı alqışları ilə müşaiyət olunub.
Tədbirlərdə Türkmənistan dövlət və hökumət nümayəndələri, TÜRKSOY təşkilatının rəhbəri və nümayəndələri, nazirlik və idarələr, ali təhsil müəssisələri, mədəniyyət mərkəzləri, Aşqabad Forumuna qatılan ölkələrin alim və ekspertləri də iştirak ediblər.
Noyabrın 30-da Dövlət Mədəniyyət Sarayının Mükəmlər Sarayında “Milli musiqi sənəti dünya xalqlarının irsində” beynəlxalq festival və konfransının təntənəli bağlanışı, diplomların təltif edilməsi və Türkmənistan incəsənət ustalarının konserti keçiriləcək.
Dövlət başçısının sərəncamı ilə bu il anadan olmasının 130 illiyi ölkəmizdə və xaricdə müxtəlif tədbirlərlə qeyd edilən istiqlal şairi Əhməd Cavad (1892-1937) Azərbaycan milli ictimai fikrinin parlaq simalarından biridir. XX əsr Azərbaycan poeziyasında istiqlal ideyalarının yorulmaz təbliğatçısı olan şairin yaradıcılığı həmişə müasirdir.
Noyabrın 29-da Beynəlxalq Muğam Mərkəzində AMEA Folklor İnstitutu ilə birgə Əhməd Cavadın 130 illiyinə həsr olunan tədbir keçirilib.
İlk olaraq sözləri Əhməd Cavada, musiqisi dahi Üzeyir Hacıbəyliyə məxsus olan Azərbaycanın Dövlət Himni səsləndirilib.
Sonra açılış nitqi ilə çıxış edən Əməkdar artist, xanəndə Nuriyyə Hüseynova qonaqları salamlayıb.
Şairin nəticəsi Cavad Axundzadə qeyd edib ki, Əhməd Cavadın adını daşımaq böyük şərəf və ikiqat məsuliyyətdir: “Mən çalışmışam ki, bu adı hər zaman doğruldum. Əhməd Cavad Azərbaycan ədəbi fikri tarixində istiqlal şairi kimi özünəməxsus dəst-xətti ilə seçilən, müstəsna mövqeyə malik söz ustalarındandır. Bildiyiniz kimi, Prezident İlham Əliyev 2022-ci il aprelin 20-də Əhməd Cavadın 130 illiyinin qeyd olunması ilə bağlı Sərəncam imzalayıb. Mən bir daha Əhməd Cavadın yaradıcılığına göstərilən diqqətə görə ölkə başçısına təşəkkürümü bildirirəm. Əhməd Cavad bütün ömrünü istiqlal ideyalarına, türkçülüyə həsr edib. Birinci Dünya müharibəsi zamanı Osmanlı ordusu sıralarında, Balkan cəbhəsində hərbi əməliyyatlarda iştirak edən şair “Çırpınırdın, Qara dəniz” şeirini yazmaqla bütün Türk dünyasının birlik simvoluna çevrilib”.
Cavad Axundzadə çıxışının sonunda tədbirin təşkilində əməyi olan hər kəsə təşəkkürünü bildirib.
AMEA Folklor İnstitutu Mifologiya şöbəsinin müdiri, filologiya üzrə elmlər doktoru, professor Seyfəddin Rzasoy qeyd edib ki, Əhməd Cavadın ədəbiyyatımızdakı rolu bizim üçün milli yaddaşı yaratmağındadır.
Daha sonra institutun nəzdində fəaliyyət göstərən “Qorqud” folklor ansamblı (bədii rəhbər – Əməkdar artist Nuriyyə Hüseynova) tərəfindən musiqili proqram təqdim olunub. Konsertdə Nuriyyə Hüseynova, Ülviyyə Sədaqət, Çilənay Hüseynova, Həlimət Sultan və Aşur Adıgözəlov şairin şeirlərinə bəstələnən “Al bayraq”, “Şükriyyə”, “Can, Azərbaycan”, “Çırpınırdın, Qara dəniz” və digər mahnıları böyük məharətlə ifa ediblər.
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu tərəfindən “Molla Pənah Vaqif. Həyatı və yaradıcılığı” (kollektiv) monoqrafiyası çap olunub. “Sənətkarın elmi pasportu seriyası”nın 31-ci nəşri olan “Molla Pənah Vaqif. Həyatı və yaradıcılığı” kitabı Ədəbiyyat İnstitutunun Elmi şurasının 6 aprel 2022-ci il tarixli qərarı ilə nəşr edilib.
İnstitutdan Edebiyyatqazeti.az-a bildirilib ki, layihənin müəllifi və “Molla Pənah Vaqif haqqında söz” başlıqlı “Ön söz”ün müəllifi AMEA-nın prezidenti akademik İsa Həbibbəylidir. Kitabın elmi redaktoru filologiya elmləri doktoru Mahirə Quliyeva, məsul redaktoru filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Aygün Bağırlıdır.
Monoqrafiyada görkəmli Azərbaycan şairi, ictimai və dövlət xadimi Molla Pənah Vaqifin həyat və yaradıcılığından bəhs olunur. Kitabda şairin Azərbaycan poeziyasındakı mövqeyi, yaradıcılığının müxtəlif aspektlərdən təhlili ilə yanaşı, ədəbi irsinin nəşri və tədqiqi tarixi, ədəbiyyatda bədii obrazı da təqdim edilir.
Mədəniyyət nazirinin müavini Sevda Məmmədəliyeva noyabrın 29-da ölkəmizdə səfərdə olan Tatarıstan Respublikasının mədəniyyət naziri İrada Ayupova ilə görüşüb.
Görüş zamanı qonağı səmimi salamlayan Sevda Məmmədəliyeva xalqlarımız arasında tarixi bağlılıq, ortaq dəyərlər və mədəni əlaqələrin inkişafı üçün gələcək əməkdaşlıq perspektivlərindən söz açıb.
Sevda Məmmədəliyeva 2022-ci ilin 28-29 noyabr tarixlərində Tatarıstanın Qabdulla Karieva adına Gənc Tamaşaçılar Teatrı tərəfindən Azərbaycan Dövlət Akademik Rus Dram Teatrında Nizami Gəncəvinin Leyli və Məcnun poeması əsasında tamaşanın nümayişi üçün qarşı tərəfə təşəkkürünü bildirib və bu səhnə əsərinin tamaşaçılar tərəfindən rəğbətlə qarşılanacağına əminliyini ifadə edib.
Azərbaycanda təhsil almış nazir İrada Ayupova, uzun müddətdən sonra Azərbaycana səfəri və Bakı şəhərinin yüksək surətlə inkişafı ilə bağlı xoş təəssüratlarını bölüşüb, eyni zamanda Azərbaycanda tarixən çoxsaylı zəngin mədəni tədbirlərin keçirilməsi ənənəsinin bu gün də davam etdiyinin şahidi olduğunu bildirib.
Söhbət zamanı beynəlxalq təşkilatlar çərçivəsində əməkdaşlığın dərinləşdirilməsi, türk xalqlarını birləşdirən birgə layihələrin həyata keçirilməsi və mühüm əhəmiyyətli tədbirlərdə qarşılıqlı iştirakın önəmi vurğulanıb.
Nazir cari ilin 4-9 dekabr tarixlərində Tatarıstanın Kazan şəhərində UNESCO-nun “Ümumdünya mədəni və təbii irsin qorunması haqqında” 1972-ci ilin Konvensiyasının 50 illiyinə həsr olunan beynəlxalq forumun keçiriləcəyini diqqətə çatdırıb və Nazirliyin rəsmilərini bu forumda iştiraka dəvət edib. O, həmçinin, Tatarıstanda keçirlən teatr, folklor, ənənəvi uşaq oyun festivalları, o cümlədən, türk irsi ənənələrinə və onların təbliğinə yönəlmiş beynəlxalq tədbirlər haqqında məlumat verib. Bununla yanaşı, elm sahəsində əməkdaşlığın dərinləşdirilməsinə üstünlük verilməsi, xüsusilə, gənclər arasında elm sahəsində əməkdaşlığın qurulması, Tatarıstanda türk xalqlarının tarixi üzrə uşaqlar arasında olimpiadanın keçirilməsi və bu tədbirlərdə Azərbaycan tərəfinin iştirakının önəmini vurğulayıb.
Görüşdə Azərbaycanda və Tatarıstanda türk xalqlarına aid çoxlu sayda qədim əlyazmaların mövcud olduğu bildirilib, bu əlyazmaların araşdırılıb oxunulması üçün süni intellekt əsaslı texnologiya sahəsində birgə əməkdaşlığın zəruriliyi qeyd edilib.
Görüş zamanı 2023-cü ilin üçün Şuşa şəhərinin “Türk dünyasının mədəniyyət paytaxtı” seçilməsi, habelə 2023-cü ilin “Heydər Əliyev İli” elan edilməsi ilə əlaqədar ölkədə təşkili nəzərdə tutulan tədbirlərdə birgə əməkdaşlıq barədə məlumat mübadiləsi aparılıb. Görüşün sonunda növbəti ildə qarşılıqlı mədəniyyət günlərinin keçirilməsi, və bu əlamətdar günlər çərçivəsində festivallarda iştirak, birgə kino günlərinin təşkili, o cümlədən, mədəniyyət sahəsi ilə bağlı gənclər forumunun keçirilməsi müzakirə olunub.
Noyabrın 29-dan dekabrın 5-dək Rusiyanın paytaxtında Müstəqil Dövlətlər Birliyinin üzvü olan ölkələrin IV beynəlxalq “Moskovskaya premyera” kinofestivalı keçirilir.
AZƏRTAC xəbər verir ki, festivalın proqramına Azərbaycan, Belarus, Gürcüstan, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Latviya, Rusiya, Tacikistan, Özbəkistan, Ermənistandan olan filmlərin, o cümlədən Azərbaycan və Rusiya-Azərbaycan istehsalı olan 5 filmin – “Bir cənub şəhərində”, “Əlvida, cənub şəhəri”, “İstintaq”, “Qobelen”, “Alisanın bir günü” (qısametrajlı film) nümayişi daxildir.
Budəfəki festivala 11 ölkədən 120-yə yaxın iştirakçı və qonaq toplaşıb. Açılış mərasimi noyabrın 30-da saat 19.00-da “DomJur” kino mərkəzində təşkil olunacaq.
Müstəqil Dövlətlər Birliyinin üzvü olan ölkələrin IV beynəlxalq “Moskovskaya premyera” kinofestivalı 2003-cü ildən keçirilir. Festivalın birinci prezidenti SSRİ Xalq artisti Aleksey Batalov olub. 2019-cu ildən bəri kinoforum beynəlxalq status alıb. “Moskovskaya premyera”nın vəzifəsi keçmiş SSRİ ölkələrinin vahid mədəniyyət və kinematoqrafiya məkanını inkişaf etdirməkdir.
Daha ətraflı məlumat əldə etmək üçün Festivalın “mpfest.ru” rəsmi saytına müraciət edə bilərsiniz.
Mərkəzi icra hakimiyyəti orqanları və digər idarəetmə qurumlarının rəhbərlərinin şəhər və rayonlarda vətəndaşların qəbulu cədvəlinə əsasən Azərbaycan Respublikasının mədəniyyət naziri Anar Kərimov dekabrın 16-da saat 10:00-da Sumqayıt şəhər Heydər Əliyev Mərkəzində (Sumqayıt şəhəri, Zülfü Hacıyev 53) Sumqayıt, Şuşa şəhərlərindən və Abşeron, Xızı, Zəngilan, Qubadlı rayonlarından olan vətəndaşların qəbulu keçiriləcək.
Mədəniyyət Nazirlikdən AZƏRTAC-a bildirilib ki, vətəndaşlar dekabrın 11-dək nazirliyin info@culture.gov.az elektron poçt ünvanı, (012) 493-30-02 telefon nömrəsi vasitəsi ilə və vatsap xidmətinə (0 777 147 147) müraciət etməklə qəbula yazıla bilərlər.
“Odda – İki bacı” filminə Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən yayım vəsiqəsi verilməyib. İstər nazirliyin tabeliyində fəaliyyət göstərən Nizami Kino Mərkəzində, istərsə də ölkədəki özəl kinoteatrlarda həmin filmin nümayişi nəzərdə tutulmayıb.
AZƏRTAC xəbər verir ki, bu barədə Mədəniyyət Nazirliyi məlumat yayıb.
“Mövcud qanunvericiliyə əsasən, ölkə ərazisində kütləvi nümayiş üçün nəzərdə tutulan yerli və xarici filmlər Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən Dövlət Reyestrində qeydiyyata alınaraq Yayım vəsiqəsi ilə təmin edildikdən sonra kino nümayişi müəssisələrində tamaşaçılara təqdim olunur. Filmin qeyri-kino profilli hansısa məkanda nümayişinə gəldikdə, bildiririk ki, bu kimi məsələlərin həlli Mədəniyyət Nazirliyinin səlahiyyətlərinə daxil deyil. Bununla belə, nazirlik sözügedən filmin qeyri-kino profilli müəssisədə nümayişini məqbul hesab etmədiyini bildirir”, – deyə məlumatda qeyd olunur.
Mədəniyyət Nazirlikdən AZƏRTAC-a bildirilib ki, vətəndaşlar dekabrın 11-dək nazirliyin info@culture.gov.az elektron poçt ünvanı, (012) 493-30-02 telefon nömrəsi vasitəsi ilə və vatsap xidmətinə (0 777 147 147) müraciət etməklə qəbula yazıla bilərlər.
“Azərbaycan Respublikasında 2023-cü ilin “Heydər Əliyev İli” elan edilməsi ilə bağlı Tədbirlər Planı”nın təsdiq edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı
Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 109-cu maddəsinin 32-ci bəndini rəhbər tutaraq, “Azərbaycan Respublikasında 2023-cü ilin “Heydər Əliyev İli” elan edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2022-ci il 29 sentyabr tarixli 3494 nömrəli Sərəncamına uyğun olaraq qərara alıram:
1. “Azərbaycan Respublikasında 2023-cü ilin “Heydər Əliyev İli” elan edilməsi ilə bağlı Tədbirlər Planı” təsdiq edilsin (əlavə olunur).
2. Bu Sərəncamın 1-ci hissəsi ilə təsdiq edilən Tədbirlər Planında nəzərdə tutulmuş tədbirlərin əlaqələndirilməsini və icrasına nəzarəti Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Administrasiyası həyata keçirsin.
3. Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti bu Sərəncamdan irəli gələn məsələləri həll etsin.
Beynəlxalq “Alaş” Ədəbiyyat Mükafatı laureatı, şair-publisist Əkbər Qoşalı Tatarıstan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin “Mədəniyyət sahəsində uğurlara görə” medalı ilə təltif olunub.
Medalı şairə Bakıda səfərdə olan Tatarıstan Dövlət Şurasının deputatı, Tatarıstan Yazıçılar Birliyinin rəhbəri, Xalq şairi, Dövlət mükafatı laureatı Rkail Zəydulla təqdim edib.
Əkbər Qoşalı qardaş xalqlar arasında, o cümlədən Tatarıstanla ədəbi-mədəni əlaqələrin qurulması, gücləndirilməsi yönündə uzun illərdir səmərəli fəaliyyət göstərir. O, “Gənc tatar şeiri” antologiyasını Bakıda nəşr etdirib, bir neçə tatar yazarının yaradıcılıq örnəklərini Azərbaycan dilinə çevrilərək yayınlanmasını, onların respublikamızda keçirilən beynəlxalq ədəbiyyat tədbirlərində iştirakını təşkil edib. Əkbər Qoşalı Tatarıstanda keçirilən bir neçə ədəbi-mədəni tədbirdə ölkəmizi təmsil edib.
“TEAS Press” nəşriyyat evinin gənc yazıçılar üçün təşkil etdiyi roman müsabiqəsinin ikinci seçim mərhələsinin nəticələri bəlli olub.
Nəşriyyat evindən Edebiyyatqazeti.az-a bildirilib ki, münsiflər heyəti ikinci mərhələnin qısa siyahısını müəyyənləşdirib. İlk beşliyə Əfrail Abbaszadənin “Mənguberdi”, Əşrəf Əşrəfovun “Gecənin ən qaranlıq anı”, Seymur Həmzəyevin “Nikolas Bonnet – Şərqə aparan hekayə”, Elay İsmayılovun “Günah kolleksioneri” və Pərvin İsmayılovun “Xanədan” əsərləri daxil edilib.
Müsabiqənin yekun mərhələsində iştirakçılar arasından üç qalib seçiləcək və onlar ümumi qaydaya uyğun olaraq mükafatlandırılacaq. Birinci yerin sahibinə 2000 (iki min) AZN məbləğində pul mükafatı veriləcək, müəllifin əsəri “TEAS Press” nəşriyyat evi tərəfindən çap olunacaq və “LIBRAFF” kitab mağazaları şəbəkəsində həmin kitabın təqdimatı keçiriləcək. İkinci yerin sahibinə 1500 (min beş yüz), üçüncü yerin sahibinə isə 1000 (min) AZN məbləğində pul mükafatı veriləcək.
Müsabiqənin nəticələri dekabrın 15-də təşkil olunacaq mükafatlandırma mərasimində açıqlanacaq.
Qeyd edək ki, “TEAS Press” nəşriyyat evinin bu layihəni həyata keçirməkdə əsas məqsədi yeni imzaların üzə çıxarılmasına və gənc yazıçıların tanıdılmasına dəstək olmaqdan, həmçinin ümumbəşəri dəyərləri təbliğ edən mövzuları roman janrı vasitəsilə oxuculara çatdırmaqdan və ədəbi rəqabət mühitinin inkişafına töhfə verməkdən ibarətdir.
23, 24, 25 dekabr tarixlərində Azərbaycan Nəşriyyatları Assosiasiyası (ANAİB), Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi və Sumqayıt şəhər İcra Hakimiyyətinin birgə təşkilatçılığı, Sumqayıt Regional Mədəniyyət İdarəsinin dəstəyilə “II Sumqayıt Kitab Sərgisi” həyata keçiriləcək.
Edebiyyatqazeti.az ANAİB-ə istinadən xəbər verir ki, ötən il birincisi keçirilən sərgi oxucular tərəfindən rəğbətlə qarşılanıb. İkinci sərgi isə daha möhtəşəm proqram və çoxçeşidli kitablarla qarşınızda olacaq.
Sərgi ölkənin 30-dan artıq tanınmış nəşriyyatı və 10-dan çox kitab evinin iştirakı ilə baş tutacaq, 90 %-dək endirimlər tətbiq olunacaq.
Kitab bayramında tanınmış ədiblərin iştirakı ilə təqdimatlar, imza mərasimləri, konsert proqramları, şeir gecələri, uşaqlar üçün nağıl saatları və master-klasslar keçiriləcək.
Müxtəlif personajlarla şəkil çəkdirmək imkanı, fotozonalar, sadəcə uşaqlar üçün nəzərdə tutulmuş “kids zone”da mütəmadi və əyləncəli fəaliyyətlərlə bu sərgi daha möhtəşəm olacaq!
Dəvətlisiniz! Azərbaycan Respublikasının Gənclər və İdman Nazirliyinin dəstəyi ilə Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyi tərəfindən çap olunmuş “Türk dünyası gəncləri-Nizami Gəncəvi dühası” kitabının təqdimatı tədbirinə dəvətlisiniz!
(Kitablar tədbir iştirakçılarına hədiyyə olunacaq)
Tarix: 03.12.2022 Saat: 15:00
Ünvan: Gəncliyə Yardım Fondunun konfrans zalı (Cəfərov qardaşları küçəsi 16, Tarixi Təzəbəy hamam kompleksinin yaxınlığı)
Proqram: 1. Kitabın təqdimatı, müzakirələr və s. 2. Təltiflər. 3. Kofe-çay fasiləsi.
(İştirak durumunuz barədə öncədən məlumat verməyiniz xahiş olunur. )
Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Prezident mükafatçısı gənc xanım yazar Arzu Hüseynin “Ayrılıq, əslində darıxmamaqdır” adlı yeni şeirlər kitabı işıq üzü görüb.
Kitab müəllifin oxucularla növbəti görüşüdür. Kitabda istedadlı qələm sahibinin müxtəlif illərdə qələminin məhsulu olan ədəbi-bədii nümunuələr, poeziya örnəkləri yer alıb.
Geniş oxucu auditoriyası üçün nəzərdə tutulub. Poeziyasevərlər və ədəbiyyatşünaslar tərəfindən rəğbətlə qarşılanacağına ümid edirik.
Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Mətbuat xidməti və İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsi.
Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portal Naxçıvan Bölməsinin Rəhbəri,
Naxçıvan Dövlət Universitetinin”Jurnalistika” ixtisası üzrə IV kurs tələbəsi
Gecəyə möhürlənən gözəlliklərin fərqinə varmaq həvəsiylə ən incə hislərlə toxunuram sətirlərə. Gecə qaranlığına rəğmən aydın sabahlar üçün ümidini itirmədən çıxıb ortalığa. Həyatın mənasını göz bəbəklərimizə daşıyaraq yaşamaq və həyatın göz bəbəyində yaşıyırmış kimin barmaqlarımın ucuna basaraq yaşamaq arzulayıram.
Mənasını başa düşmədiyimiz, ürəklərimizi ağrıdan bu qədər acıya rəğmən ayaqda durmağımızla verirki həyatın sədəqəsini. Daha sonra hekayəmizin gözəl yazılması arzusuyla davam edərkən yaşamağa həyatın ən güclü qəhrəmanlarıyla adımızı qoşa çəkilməsini istəyirik. Üfüqdə ən gözəl uçurtmanı yaşamağı bilənlərlə birlikdə uçurtmaq üçün həvəslənirik. Fərqinə varmadığımız saysız gözəlliklər gəlib gecənin qaranlığına qonaq olur. Pıçıldayaraq “yaşamaq çox gözəldir ” deyirəm və rəsmlərinin çəkmək istəyirəm şahid olduğum bütün gözəlliklərin.
Gecə ən parlaq halıyla toxunub keçir ürəyimə. Səmadakı bu qədər parlaq ulduzun qoynunda yaşamaq xoşuma gəlir. Ətrafda dərin bir səssizlik var. Gecənin qapqara rənginin altından imtiyazlı bir aydınlıq sıyrılaraq gəlir həyatımın tam ortasına. Aydınlığa olan aşinalığım məni yenidən bağlayır həyata, zamana və sabaha…
İçimdə sözlə deməsi mümkün olmayan hislər yaranır. Söz keçirə bildiyim hər kəsə və hər şeyə mənalı yaşamağı və həyatı mənalandırmağı hayqırmaq, qəlb ilə aydınlıq necə tutulur, gözlərlə necə həyata toxunulu, gecənin tam ortasında gündüzü, qaranın içindən ağı görməyi öyrətmək istəyirəm.
Gecənin içindən keçən ürəyim gördüyü gözəlliklərdən sonra xoşbəxtliyin ən gözəlini yaşayır indi. Bərəkət dolu bir gün bir anda üzünü göstərir . Sanki həyat bizi yenidən qarşılayır. Dünyanı isidən günəşin qarşısında aydınlığa bağlanıb qalmağı arzulayıram. İlk salam verməyin sevinci ilə salamlayıram günü və günəşi.
Ürəyimə xoşbəxtliyin qoxusu dolur. Gələcək zamanlar üçün günəşin aydınlığından bütün ciblərimə doldurmaq istəyirəm. Gözyaşlarımın yanaqlarımı islatmağından çox isitdiyini hiss edirəm. Gözümdən süzülənlə torpağa süzülən qəlbimə çatarkən ən çox sevdiyim ailəmə ürəyimdə böyüyən çiçəklərdən bir dəstə vermək istəyirəm.
Bütün gözəllikləri və aydınlıqları topluyaraq həyatın içinə girirəm. Həyətdən dərdiyim bir dəstə çiçəyin suya qoyulmaq hekayəsidir məni ayaqda tutan, torpağın qoxusuna aşinalığımdır məni cəsur edən…
Sətirlərimin sonu gəlmir. Əlimi uzatdığım hər yerdə yaşamağı istəyən başqa əllər görürəm. Suya qoyduğum çiçək dəstəsini onlara verirəm. Sonra yağış yağmağa başlayır. Biri torpağa, biri yanağa süzülən yağışlar, biri insanlara, biri həyata yağan yağışlar, qəlbimə çataraq çiçəklər böyüdən yağışlar… Yaşamaq arzusu sanki bir azda bu yağışlarla başlayır.
Azərbaycan yazıçılarının hörmətli Prezidentimizin səmimi təbrik məktubuyla başlanan XIII Qurultayı demokratik yolla seçilmiş 300-ə yaxın nümayəndənin və mötəbər qonaqların iştirakıyla möhtəşəm şəkildə keçirildi. Bu Qurultayın özəlliyi ondaydı ki, qalib ölkənin yazıçıları onu böyük qürur və fərəh hissiylə keçirdilər. Bu da, təbii ki, məğlub ölkənin maraqlarına xidmət edən içimizdəki manqurtların hədsiz qəzəbinə və hiddətinə səbəb oldu. Qurultayın ünvanına küçə söyüşləri yağdırmaq, yalanlar və böhtanlar uydurmaq məğlubların yeganə təsəllisidir.
Qurultayda görkəmli ədəbiyyatşünas alim, Akademiyamızın Prezidenti İsa Həbibbəyli məruzə etdi, çağdaş ədəbiyyatımızın ən parlaq simaları, Xalq şairləri – Nəriman Həsənzadə, millət vəkili Sabir Rüstəmxanlı, Ramiz Rövşən, Vahid Əziz, Xalq yazıçıları – Elçin, akademik Kamal Abdulla, akademiklər – Rafael Hüseynov, Nizami Cəfərov, Millət vəkilləri – Jalə Əliyeva, Aqil Abbas, istedadlı gənclər – Fərid Hüseyn, Ramil Əhməd, Yazıçılar Birliyinin katibləri və başqaları maraqlı təkliflərlə çıxış etdilər. Əkrəm Əylisli isə Qurultaya belə qiymət verir:
“Yazıçılar Birliyinin Qurultayı qurultay deyildi, həyasızlığın və simasızlığın, riyakarlığın, saxtakarlığın yeni bir nümayişi, təntənəsi, atəşfəşanlığı idi. Qurultay gündə bir sifət dəyişənlərin, dünən dediyi sözün bu gün əksini deyənlərin, dahilik iddiasında olan mənəviyyat və ədəbiyyat dəllallarının böyük bayramı idi”.
Söyüş ehtiyatının bütün zənginliyindən istifadə edərək ləyaqətli yazıçıları təhqir edən Ə.Əylislini belə yandırıb-yaxan nə olub aya? Əlbəttə, ancaq və ancaq çıxışçıların Anarın çoxillik əməyini müsbət dəyərləndirmələri, mənim yenidən yekdilliklə (iki səs xaric) Yazıçılar Birliyinə sədr seçilməyim. Sifətin dəyişməkdən kim danışsa da, Əkrəm danışmamalıdır, çünki illər boyu onun ancaq mətbuat səhifələrinə çıxardığı bir-birinə daban-dabana zidd olan ədəbi və siyasi mövqelərindən, eyni şəxslərə müxtəlif vaxtlarda tamam fərqli münasibətlərindən sitatlar gətirilsə, qəzetin bir səhifəsini yox, bütün həcmini tutar.
Ə.Əylisli davam edir:
“Həmin qurultay gözdən pərdə asmaq, gözə kül üfürmək sahəsində böyük təcrübə sahibi olanların növbəti səlib yürüşü idi. Mən elə bilirdim ki, bu mütrüfanə revanşdan (? – A.) sonra Anar nə etdiyini düşünüb heç olmasa, bir müddət susacaq. Amma Anar susmur, daha da cürətlənib özünəməxsus üslubda, hər sətrindən naftalan iyi gələn üstü bəzək, altı təzək müsahibələr verir”.
Əkrəmə “əkrəm üslubunda” cavab verməyi ləyaqətimə sığışdırmıram, ancaq onu demək istəyirəm ki, məni fiziki cəhətdən susdurmağı bacarmasa da, mənəvi cəhətdən susdurmaq Əkrəm kirvəmizin ömrü boyu qəlbini qovruldan kövrək nisgildir. Qurultayqabağı “altı təzək” müsahibələrimin birində Əkrəmdən də danışmışdım, demişdim ki, köhnə dəyərli əsərlərini nəzərə alaraq, Əylislini ədəbiyyat tariximizdən silmək düz olmaz. Başqa bir qurultayqabağı müsahibəm zamanı tənqidçi Əsəd Cahangir belə bir sual vermişdi:
“”Söz dünyası”nda ən işıqlı yazı “köhnə dostunuz”, təzə “düşməniniz” Əkrəm Əylisliyə, öz təbirinizlə “Əki balaya” həsr etdiyiniz “İşıqlı pəncərə”dir. Yazıçı olmaq kollobrasionistliyə haqq qazandırırmı?”.
Bu suala belə cavab vermişdim:
“Yaxşı bildiyin kimi, vaxtilə Əkrəm Əylisliylə yaxın dost olumuşuq. Əkrəmin ilk yazılarını bəyənmişəm və Əkrəm Əylisli haqqında Moskva və Bakı mətbuatında tərifli yazılar yazmışam. Münasibətlərimiz pozulandan, hətta “Daş yuxular”dan sonra da onun təklənməsini istəmədiyim üçün çox illər qabaq rus dilində yazdığım, “Komsomolskaya pravda” qəzetində çap olunmuş məqaləmi ərinməyib dilimizə çevirdim və “Azərbaycan” jurnalında dərc etdim. Əkrəmdən səs çıxmadı”.
Müsahibədə dediklərimə bu sözləri də əlavə edim ki, “Daş yuxular”dan sonra bu yazım Azərbaycan mətbuatında Əkrəm haqqında ilk və yeganə müsbət yazı idi. Haqqımda yazdığı və dediyi bütün hədyanlara baxmayaraq bu mənim Əkrəmə münasibətim, bu da onun mənə münasibəti:
“Mən təxminən 2 il bundan əvvəl Anar haqqında çox kəskin bir yazı yazmışdım, yazmışdım ki, sən saxtasan, vəzifə xəstəsisən, sifətinə mələk siması taxıb iblisanə əməllər törətmisən”.
Mənim “iblisanə əməllərim” haqqında Ə.Əylisli bircə konkret fakt gətirə bilərmi? Əlbəttə, gətirə bilməz. Yəqin, onun aləmində İblis əməlləri mənim də, başqa namuslu yazıçılarımız kimi, Əylislinin Milli Məclisdə səsləndirdiyi “Gərək torpaqlarımızın bir qismini ermənilərə güzəştə gedək” çağırışına qoşulmamağımızdır. Həqiqətən də Əkrəmin hədsiz-hüdudsuz erməni sevdası yeni bir “Əsli-Əkrəm” dastanında əks olunmağa layiqdir.
Vəzifə xəstəliyinə gəldikdə, vəzifə xəstəsi mən deyiləm, 33 ildir mənim yerimə göz dikəndir. Bütün bu illər ərzində gah deyir ki, mən Yazıçılar Birliyinə sədr olmaq istəmirəm, gah deyir ki, yuxarılardan gətirsələr, olaram. Eyni ildə, eyni ayda, eyni gündə iki müxtəlif qəzetdə bir-birinə zidd fikirlər söyləyir:
Əkrəm Əylisli: Yazıçılar Birliyinə rəhbərlik etmək niyyətində deyiləm. Bundan sonra Yazıçılar Birliyinin heç bir işinə qarışmayacağımı qətiyyətlə bəyan edirəm.
“Bakı Xəbər” qəzeti, 13 yanvar 2006
Əkrəm Əylisli: Yazıçılar Birliyinin sədri olmaq barədə düşünə bilərəm.
“Reytinq” qəzeti, 13 yanvar 2006
Bundan necə baş çıxarasan, istəyir, istəmir? “Bülbül gülüstana gəlsin, gəlməsin?”. Ən qısa şəkildə Ə.Əylislinin mövqeyini belə ifadə etmək olar: “Mən Yazıçılar Birliyinə rəhbər gəlmək istəmirəm, amma istəyirəm axı…”.
İllər boyu dönə-dönə “mən daha Yazıçılar Birliyinin heç bir işinə qarışmayacağam” – deyir, iki gündən sonra yenə burda kimin sədr olması yuxusunu qaçırır. Sədr olsa hansı işləri görəcəyini, hansı nöqsanları düzəldəcəyini, nələri təklif edəcəyini bir dəfə də olsun bildirməyib, bir nəfər yaşlı, ya cavan yazıçı haqqında xoş söz yazmayıb, yalnız yeri gəldi-gəlmədi özünü şişirdib: “Türkiyədə “Əkrəm Əylisli nəhəngliyində yazıçı yoxdur” deyəndə, yaxud “o vaxt mənim adım bütün SSRİ-də gur-gur guruldayırdı” söyləyəndə, görəsən, əti tökülmür? Özünü kimlə dəyişik salıb, görəsən: Müslüm Maqomayevlə, ya Alla Puqaçovayla? Dahilik iddiasına düşən kimdir?
XIII Qurultaydakı çıxışlara verdiyi qiymətdən bəlli olur ki, ədəbiyyatımızın ən görkəmli simalarına və istedadlı cavanlara nifrət edir. Doxsan faizinə nifrət etdiyin və doxsan faizinin səni qəbul etmədiyi adamlara necə rəhbərlik edəcəkdin? İki-üç züytutanla hansı qurultayı və necə keçirə bilərdin? Eyforiyadan ayıl, özünə bir ayıq gözlə bax. Nə sən mələksən, nə də başqaları iblis. Deyirsən ki, dünyanı neçə rəngdə yazıram, onda yazıçıları niyə ancaq iki rəngdə görürsən – özünü inək südü kimi ağappaq, başqalarını qır qazanı kimi qapqara?
“Daş yuxular” biabırçılığından sonra arzuladığı vəzifədən həmişəlik umsuq olduğunu dərk etsə də, öz xoşuyla tərk etdiyi təşkilata sədr yeri yenə də daima beynini qurcalayır. “Kim olur-olsun, təki Anar olmasın”. İllər boyu bu amalla yaşayır. Mən 35 il ərzində beş qurultayda yekdilliklə (son qurultayda iki səs istisna) seçilərək çətindən çətin sədr vəzifəsini daşıyıram. Əkrəmin bu vəzifə uğrunda mübarizəsi tarix əvvəl qeyd etdiyim kimi 33 ildir. Ona görə ki, təşkilatımıza rəhbər seçilən kimi Əkrəmi bura katib gətirdim. İki il normal işlədik. Demə, katib olandan iki il sonra sədrlik sevdasına düşübmüş. Mənim kabinetimlə qonşu otaqda məni devirmək planları tərtib edirmiş. Bu barədə ancaq son illərdə Xalq yazıçısı, rəhmətlik Sabir Əhmədlinin xatirə kitabından xəbər tutdum. Sabir Əhmədli yazır:
“Onda Əkrəm Əylisli də Xalq Cəbhəsinə yaxın idi. İstəyirdilər ki, Yazıçılar İttifaqının üstündən qələm çəksinlər, Anarı eşiyə atsınlar və yeni, Xalq Cəbhəsinə uyarlı bir təşkilat, Xalq Cəbhəsinə sədaqətli bir yaradıcılıq birliyi yaratsınlar. Bu işi Əkrəmgil başlamışdılar. Məni də qoşmaq istəyirdilər. Yazıçılar İttifaqına hücum çəkir, Anarı, Çingiz Abdullayevi hədələyir, ultimatum verirdilər: “Çıxıb getsinlər bunlar! Getməsələr avtomat silahla gəlib əzəcəyik!”. Bir kərə Əkrəmin otağında, o da Yazıçılar İttifaqının katiblərindəndi, amma İttifaqı dağıtmaq istəyirdi, hə, onun necə bir Yazıçılar İttifaqı yaratmaq istədiklərini öyrənmək istədim. Sonra təklif etdim: “Bizim sayılan, hörmətli ədiblərimiz də orda olsunlar” İsmayıl Şıxlının, Bayram Bayramovun, İsa Hüseynovun adlarını çəkdim. Onda yeni Yazıçılar ocağı yaratmaq istəyən cavan Alışarlı incik halda mənə bildirdi: Siz o adamların adını çəkirsiniz, biz onlardan qurtulmaq istəyirik”. Aydın oldu kimə tapşırılacaq, kim olacaqdı yeni təşkilatın üzvləri. Dəlisov, çılğın oğlanlarmı, bir sanballı əsəri, yazısı olmayan xalqçılarmı? Hər hansı yaradıcılıq ocağının başçısı hər şeydən qabaq adlı-sanlı sənətkar, yaradıcı insan, həqiqi yazıçı olmalıydı, onu saysınlar. Elə bunun üstündə də cəbhəçilərin yeni Birlik, İttifaq yaratmaq istəkləri baş tutmadı”.
Sabir Əhmədli – “Yazılmayan yazı”
xatirə romanından.
Bundan əvvəl küçə adamları müxtəlif idarələrə soxulub idarə başçılarını avtomatla hədələyərək vəzifəsindən uzaqlaşdırmışdılar. Bundan ilham alaraq “mənim üstümə tankla da gəlsəydilər Anarın əleyhinə getməzdim”, – deyə bəyan edən Əkrəm Əylisli tankı olmadığı üçün məni avtomatla vəzifəmdən uzaqlaşdırmağa hazırlaşırmış.
Bu niyyət baş tutmadı və baş tuta bilməzdi. Min cəfaya, əziyyətə, müqavimətə sinə gərərək mən və rəhmətliklər Yusif Səmədoğlu, Fikrət Qoca, Arif Əmrahoğlu, indiki katiblər Yazıçılar Birliyini dağılmağa, parçalanmağa qoymadıq, ədəbiyyatımızın keçmişinə və indisinə müxalif qüvvələrin təşkilatı ələ keçirməsinə imkan vermədik, pedafiliyanı, zoofiliyanı tərənnüm edən pornoqrafik qrafoman “antiədəbiyyatı” yaxın buraxmadıq, binamızı “Yazıçı” nəşriyyatı kimi hərraca qoyub satmadıq, bağlatmadıq, qəzetimizi, jurnallarımızı saxladıq, Azərbaycan yazıçılarının müqəddəs ocağını “zori balayan ocağına” çevrilməsinin qarşısını aldıq. Budur bizim Əkrəmin təbirincə “iblisanə əməllərimiz”.
Mənə xoş münasibət bəsləyən, etibarsızlıq etməyən hər kəs anında Ə.Əylislinin gözünün düşməni olur. Böyük şairimiz, xalqımızın sevimlisi Ramiz Rövşən dostluğumuza sadiq qaldığına görə, mənə qarşı əkrəmsayağı nankorluq etmədiyinə görə və ən əsas da Qurultayda məni dəstəklədiyinə görə Əkrəm onu burda gətirmək istəmədiyim küçə sözləriylə təhqir edir. Vicdanlı jurnalist Taleh Şahsuvarlı “Anarın, Ramiz Rövşənin namini sənə vermərik Əkrəm Aqulisli” adlı yazısında Əylislinin ləçər qara-qışqırığına layiqli cavab verib. Bundan sonra abrına qısılıb susmaqdansa, Əkrəm illər boyu dönə-dönə təkrar etdiyi kif atmış yalanlarına qəttəzə uydurmalar əlavə edir. Doğrusu, bu peşəkar yalançının növbəti iftiralarına cavab vermək həvəsim yox idi. Qurultaydan sonra tək-tük uğursuzların ədəbi xuliqanlığına, tərbiyəsizliyinə cavab vermədiyim kimi. Sadə bir həqiqəti bildiyim üçün: çağdaş ədəbiyyatımıza xor baxanlar bundan sonra da hər yeni uğurumuzdan dilxor olacaqlar. Yeri gəlmişkən, mətbuatda, TV kanallarında, saytlarda haqq işimizə qahmar duran çox sayda insanlara dərin minnətdarlığımı bildirirəm. Əkrəmin uydurmalarını ancaq ona görə konkret faktlarla təkzib edirəm ki, məsələdən xəbərsiz olanların bəziləri bu iftiraları həqiqət saya bilər. “Yeni Müsavat” qəzetində “Əkrəm Əylislidən Anar haqda sensasion açıqlamalar” manşetiylə dərc etdiyi mətndə Əkrəm yalanlarını məhz buna görə ifşa etməyi lazım bilirəm. Onu da bilirəm ki, gətirdiyim konkret faktların heç birini təkzib edə, dana bilməyən Əylisli üstümüzə yeni söyüşlər yağdıracaq, bir pors çirkab atacaq. Olsun, ağlı başında oxucular kimin kim olduğunu yaxşı bilir. Beləliklə, Ə.Əylisli deyir:
“O vaxt Anarı vəzifəyə təklif edənlərdən biri (biri yox, birincisi – A.) mən olmuşam. Təklif isə Mərkəzi Komitə katibi Həsən Həsənovdan gəlib. O, mənə və bütün orada Anarı müdafiə edənlərin hamısına bircə-bircə zəng edib demişdi ki, İsmayıl Şıxlını yıxın, Anarı onun yerinə gətirin. Biz də bunu etmişdik, mən də etmişəm”. (“Yeni Müsavat” qəzeti 11 noyabr 2022).
Görəsən, ağ yalan olduğunu özü də gözəl bildiyi bu uydurmaları dilinə gətirəndə heç utanıb-qızarmır? Ondan başlayaq ki, guya gizli partiya tapşırığını yerinə yetirməkçün məxsusi olaraq Əylisdən dəvət olunan Əkrəm o vaxt Əylisdə deyildi, çabacaq Bakıda idi.
Allaha şükür ki, Həsən müəllim sağ-salamatdır, lazım bilsə ona qarşı da olan bu böhtanı özü təkzib edə bilər. Təbii ki, o vaxt Mərkəzi Komitənin inşaat məsələləri üzrə katibi Həsən Həsənovun həmişə dərin hörmət bəslədiyi İsmayıl Şıxlını yıxmaq fikri Əkrəmin çirkin iftirasıdır. Həsən müəllimin guya kimlərəsə bircə-bircə zəng edib Anarı dəstəkləməsini tapşırması isə Əkrəmin daş yuxularında gördüyü sayaqlamalardır. Bir vaxtlar Əkrəm yeri gəldi-gəlmədi iftixarla deyirdi ki, Anarı Yazıçılar İtttifaqına mən rəhbər gətirmişəm. İndi isə bu işi tapşırıqla etdiyini söyləyir. Həm də yaddaşında problemlər olduğu üçün hər dəfə ayrı-ayrı versiyalar irəli sürür. “Yalançının yaddaşı olmaz” belə yerdə deyiblər. Bir ara siyasi konyunkturaya uyğunlaşaraq deyirdi ki, Anar bu vəzifəyə DTK sədri Vaqif Hüseynovun təkidiylə gəlib.
Əkrəm Əylisli: “1987-ci ildə Yazıçılar İttifaqının Plenumunda kadr məsələsinə baxılırdı. O zaman KQB-nin sədri Vaqif Hüseynov idi və Anar da bilavasitə onun namizədiydi. Anarın Yazıçılar Birliyinin sədri olmasını o tələb etmişdi”.
“Reytinq” qəzeti, 13 avqust 2006
Ay Əkrəm! Danos verəndə heç olmasa bir tarixləri də nəzərdə tut da.
Yazıçılar İttifaqının 1987-ci il 18 iyun Plenumunda mənim rəhbərliyə namizədliyimi, doğrudan da, ilk olaraq Əkrəm Əylisli irəli sürdü. İndi heç olmasa özü özüyçün müəyyənşləşdirsin kimin tapşırığını yerinə yetirirmiş, Həsən Həsənovun, ya Vaqif Hüseynovun? Bu bir. İkincisi, həmin Plenum zamanı Vaqif Hüseynov heç Bakıda da deyildi, Moskvada başqa vəzifədə idi. DTK sədri isə Yazıçıların 1987-ci il Plenumundan iki il sonra 1989-cu ildə oldu. Bəlkə Əkrəm Vaqif Hüseynovun gələcəkdə DTK sədri olacağını əvvəlcədən bildiyi üçün onun Moskvadan verdiyi göstərişə əməl eləyib. Əkrəmə məsləhət edərdim ki, iftiralarının birinin üstündə qəti dayansın, onu yazıb saxlasın, yeni Yalan uyduranda əvvəlkinə bir nəzər atsın. Zarafat bir yana qalsın, Ə.Əylisli görəsən, özü dərk edirmi ki, bu yalan versiyalarıyla ilk növbədə özü özünü rüsvay edir.
1987-ci ildə ölkədə vəziyyət elə dəyişmişdi ki, partiya orqanları yazıçıların seçiminə birbaşa müdaxilə edə bilmirdilər. Əkrəmin sözlərindən belə çıxır ki, mənim namizədliyimi öz iradəsiylə deyil, müti buyruq qulu təkin kimlərinsə tapşırığıyla irəli sürüb. Üstəlik, Plenumda mənim namizədliyimi dəstəkləyənləri də aşağılayır, guya onlar da məni öz iradələriydə deyil, tapşırıqla dəstəkləyiblər. Heyif ki, onların demək olar hamısı rəhmətə gedib, yoxsa bu iyrənc böhtana özləri cavab verərdi.
Ə.Əylislinin illər boyu çeşidli versiyalarla ortaya atdığı yalanları dəfələrlə real faktlarla təkzib edilibsə də bir daha bu məsələyə qayıtmağa, olanları olduğu kimi təqdim etməyə məcburam. Qoy bu məsələlərdən bixəbər olanlara, özəlliklə yeni nəsillərə bir ibrət dərsi olsun.
Plenum ərəfəsində Həsən Həsənov məni yanına çağırdı: – İsmayıl müəllim vəzifəsindən getməsini israrla təkid edir, dedi. – Əgər Plenum buna razılıq versə, sənin namizədliyin məsələsi qalxsa, bunu kim təklif edə bilər? Əkrəmin təmənnalı və saxta dostluğunun səmimiyyətinə o vaxt uşaq sadəlövhlüyüylə inandığım üçün bir an da düşünmədən: – Əkrəm Əylisli – dedim.
Həsən müəllim dərhal Əkrəmə zəng elədi, mənə dediklərini təkrar etdi: – İsmayıl müəllim istefasında israrla təkid edir. Ərizəsi qəbul olunsa, səncə, Birliyə kim rəhbər ola bilər? Əkrəm də dərhal: Ancaq Anar, – dedi və Əylisdə tikdirdiyi ev üçün bir maşın daş göndərilməsini xahiş etdi.
Həsən müəllim gülüb: – Əşşi, bu asan işdir – dedi. – Məsələ bu cür qoyulsa təklifini ver.
Bir məsələyə diqqət çəkmək istəyirəm. Gizlətmirəm ki, İsmayıl Şıxlı istefasında israr edərsə, Mərkəzi Komitə onun yerinə məhz mənim seçilməyimi istəyirdi, amma o vaxtkı duruma görə işə bilavasitə qarışa bilməzdi. Həsən Həsənov da Əkrəmə: – “Anarın namizədliyini irəli sür” demədi, ancaq onun rəyini soruşdu. Əkrəm Əylisli də öz iradəsiylə, öz seçimiylə, könüllü şəkildə mənim adımı çəkdi (kim bilir bu vaxt könlündə nə varmış). Hər halda hadisə məhz belə olmuşdu.
Plenumdan qabaq Rəyasət Heyətinin iclasında mən İsmayıl müəllimin istefa ərizəsini geri götürməsini, qalıb işləməsini təklif etdim. Plenumda çıxış etməsələr də, Mərkəzi Komitənin ideoloji işlər üzrə katibi Ramiz Mehdiyev və Mədəniyyət şöbəsinin müdiri Vəfa Quluzadə iştirak edirdilər.
Plenumun işi haqqında dəqiq və dürüst məlumat vermək üçün stenoqramdan mənə aid parçaları olduğu kimi gətirirəm.
Əkrəm Əylisli: Yoldaşlar! Mənə elə gəlir ki, Yazıçılar İttifaqının işi barəsində ətraflı danışmaq lazımdır. Yazıçılar Birliyində əsaslı dönüş yaratmalıyıq. Bu əsaslı dönüşdə Birinci katibdən çox şey asılıdır. Yazıçılar İttifaqında təcrübəli adamlar, istedadlı yoldaşlar vardır. İsmayıl Şıxlı yoldaş burada çox əsəbiləşir, yorulur. Mənə elə gəlir ki, orta nəsil bu işin öhdəsindən gələ bilər. Bu işin öhdəsindən gələn adam vardır. Mən də bunu sizin nəzərinizə çatdırmaq istəyirəm. Bu, yoldaş Anardır. Bu adam Azərbaycan mədəniyyətinin kökünü bilir. Çox savadlı, təcrübəli yoldaşdır. Bundan başqa, sovet ədəbiyyatını, dünya ədəbiyyatını gözəl bilir. Azərbaycan və rus dillələrini mükəmməl bilir. Mən bugünkü plenumda belə bir təklif irəli sürürəm, Anar çox istiqanlı, əvvəl də qeyd etdiyim kimi, çox istedadlı adamdı. Mən yenə də qeyd edirəm ki, Anar Birinci katib seçilsin, mənim fikrim belədir. Bu qədər.
Mövlud Süleymanlı: Bütün bu ab-havanı dağıtmaq üçün sağlam, çevik və ittifaq səviyyəsinə çıxara biləcək bir adam təklif edirəm, o adam Anardır.
Qabil: Anar burada, mən ciddi deyirəm, 10 gün də davam etməz.
Sabir Azəri: İsmayıl Şıxlı yoldaş gedir, belə deyirlər ki, Anar Birinci katib olsun. Mən burada açıq deyirəm ki, Anar da burada heç bir şey etməyəcəkdir.
Tofiq Bayram: Mən bizim ədəbiyyatımızın vicdanlı, ən obyektiv istedadlı nümayəndərindən biri Anarı Yazıçılar İttifaqının katibi vəzifəsinə seçilməsini təklif etmək istəyirəm. Onda təzə qüvvələr vardır, yeni fikirlər vardır. Yazıçılar İttifaqında bu ab-havanı dəyişə bilər. Anar müəllim öz vicdanının əleyhinə getməz. Mən Anarın Yazıçılar İttifaqının katibi olmasını istəyirəm.
İsi Məlikzadə: Əgər İsmayıl müəllim qalsa yenə bu çətinliklərə rast gələcəkdir. Yenə də İsmayıl müəllim ərizə verəcəkdir. Mən Anarın namizədliyini irəli sürən adamların təklifləriylə razılaşıram. Ən layiqli adam Anardır. O, bizim Yazıçılar İttifaqının Birinci katibi seçilsin.
İsa İsmayılzadə: Bizə Anar kimi ziyalı lazımdır. Onu bu işə cəlb etmək lazımdır. Anar öz sinəsini qabağa verəcək, nə cür lazımdır elə də işləyəcəkdir. Anar kimi rəhbər bizə lazımdır. Mən də burada təklif edirəm ki, Anar seçilsin. Bu adam bizim ən gözəl ziyalımızdır. Bu qədər.
Nurəddin Babayev: İsmayıl Şıxlı yoldaş öz xoşuna gedir. Anar isə ən layiqli yoldaşdır. Bu adama da heç bir söz ola bilməz.
Xəlil Rza: Mən İsmayıl Şıxlının bu hərəkətini mənəvi qəhrəmanlıq hesab edirəm. Kaş həyatımızın bütün sahələrində belə qəhrəmanlarımız olsun. Deməliyəm ki, Anarın vəziyyəti heç də yaxşı deyil. Çünki Azərbaycan ədəbiyyatının vəziyyəti olduqca ağırdır. Azərbaycan ədəbiyyatının çiçəklənməsi üçün imkan yoxdur. “Ədəbiyyat qəzeti” şeirdən qorxan ən böyük orqandır. Bizdə şeirdən qorxmayan Sabir Rüstəmxanlı yoldaşdır, bir də Yusif Səmədoğlu. Ona görə də biz Anara köməklik etməliyik.
İsmayıl Şıxlı: Yoldaşlar, demək istəyirəm ki, əvvəla mən ərizə vermişəm, mən yenə də öz ərizəmin yerinə yetirilməsini xahiş edirəm. Mərkəzi Komitəyə də böyük razılığımı bildirmək istəyirəm ki, mənim xahişimi nəzərə aldı. Rəyasət Heyətinin üzvlərinə də minnətdarlığımı bildirmək istəyirəm ki, onlar mənim qalıb işləməyimi təklif etdilər. Ona görə də vəziyyəti özüm üçün bir daha dəqiqləşdirmək istəyirəm. Yenə də təkrar edirəm ki, bu vəziyyətdə Yazıçılar İttifaqında işləmək qeyri-mümkündür. İndi isə 2 qat, 3 qat işləmək çətin olacaqdır. Mən 70 yaşa gəlmişəm. Heç kəsə yumruq göstərməmişəm. Göstərə bilən adam da deyiləm, olmayacağam da. Mənim təbiətim belədir. Mən bunu ona görə demək istəyirəm ki, mənim varisim olan adam qoy bu vəziyyəti görsün ki, nə kimi çətinliklər var. Mən vəziyyəti başa düşürəm. Anar daha canlı və daha enerjili adamdır. Ədəbiyyatımıza köməklik edən adamlar lazımdır. Xahiş edirəm ki, mənim ərizəm təsdiq edilsin.
Elçin: Bir təklif vermək istəyirəm. Burada bütün müzakirələrə qulaq asdıq, İsmayıl Şıxlı yoldaş təklif verdi ki, məni azad edin. Anarı isə səsə qoyaq.
Ramiz Mehdiyev: (İclası o aparırdı). Başqa təkliflər yoxdur ki? Təklif edirəm ki, Anarın Birinci katib seçilməsinə kim tərəfdardırsa, xahiş edirəm səs versin. Kim əleyhinədir? Yoxdur. (alqışlar) Beləliklə, Anar Azərbaycan SSR Yazıçılar İttifaqının Birinci katibi seçilir. Söz indi Anarındır.
ANAR: “Əziz yoddaşlar! Bu gün mən çox həyəcanlıyam. Ona görə ki, mənə böyük etimad göstərdiniz. Məni Yazıçılar İttifaqının Birinci katibi kimi şərəfli bir işə seçdiniz. Mən burada söz verirəm ki, nə qədər qüvvəm var, əlimdən gələni edəcəm. Burada mən bir təklif vermək istəyirəm. İsmayıl müəllimin xidmətləri minnətdarlıqla qeyd olunsun, İsmayıl Şıxlı yoldaşa çox böyük hörmət edirəm. Ona görə yox ki, o öz vəzifəsini mənə verdi. İsmayıl müəllim çox nəcib bir insandır (alqışlar)”.
Vəssəlam. Hadisə bax belə olmuşdu.
İsmayıl müəllimlə qarşılıqlı hörmətə əsaslanan münasibətlərimiz sonralar da davam etdi. Rəfibəyli babalarım haqqında da bəhs etdiyi “Ölən dünyam” povestinin əlyazmasını mənə göndərmişdi. Əsəri çox yüksək qiymətləndirərək, İsmayıl müəllimə məktub yazdım və məktubumu qəzetdə dərc etdim. Qazaxda və Bakıda İsmayıl müəllimin sağlığında və vəfatından sonra keçirilən bütün yubileylərində çıxış etmişəm. İsmayıl Şıxlı haqqında “Doqquzuncu portret” adlı yazı yazdım.
IX Qurultayımızda Əkrəmin mənə qarşı gözlənilməz namərd hərəkətindən sonra və demə əvvəlcədən razılaşdırdıqları kimi, mənə qarşı təxribatçı çıxış zamanı Abbas Zamanov ayağa qalxıb natiqin sözünü kəsdi və “təklif edirəm burda Anara qarşı belə təhqiramiz çıxışlar edilməsin” – dedi. Yusif Səmədoğlu mənim sədr seçilməyimi təklif etdi və ilk olaraq o və İsmayıl Şıxlı mandatlarını qaldırdılar. Bundan sonra BÜTÜN nümayəndələr (o cümlədən Əkrəm Əylisli də) lehimə səs verdilər.
Bu qurultayda Yazıçılar Birliyinin Ağsaqqallar şurasını yaratdıq və mənim təklifimlə bu Şuranın ilk sədri İsmayıl Şıxlı oldu.
Təəssüf ki, müəyyən illərdə İsmayıl Şıxlının Birinci katib vəzifəsindən getməsiylə bağlı möhtəkirlik edən aravuranlar tapıldı. Bu çirkin təşəbbüslərə ən layiqli cavabı qeyrətli kişinin qeyrətli oğlu Elçin Şıxlı verdi:
“1987-ci ildə növbəti dəfə sədr seçiləndən heç bir il keçməmiş, o, istefa haqqında ərizə yazaraq Yazıçılar Birliyinin Plenumunu çağırdı. Yəni istefası qəbul edilməsə belə işdən gedəcəkdi. Elə həmin Plenumda İsmayıl Şıxlı Anarın Yazıçılar Birliyinə sədrliyinin namizədliyni irəli sürüb”.
“Azadlıq” qəzeti, 19 mart 2004
Şərhə ehtiyac varmı? Elçin Şıxlı davam edir:
“Özünü yazıçı, şair adlandıran bəzi adamlar deyirlər ki, əgər Anar və Əkrəm Əylisli atamı Yazıçılar Birliyinin sədrliyindən devirdiklərini etiraf etməsələr və yaxud bunun necə baş verdiyini izah etməsələr bu məsələni özləri ifşa edəcəklər. Bunlar hamısı yalandır, İsmayıl Şıxlını devirməyiblər və devirə də bilməzdilər. Mən istəməzdim ki, atamın adından kimlərsə öz məqsədləri üçün möhtəkirlik etsin. Əgər bundan sonra da kimsə bu cür möhtəkirlik etsə çalışacam ki, buna son qoymaqçün həmin adamların ağzını yumum”.
“Azadlıq” qəzeti, 19 mart 2004
Qəribədir ki, bu barədə möhtəkirlik edənlərin biri də elə Əkrəmin özü idi və atdığı iftiralar bumeranq kimi öz üstünə qayıtdı.
Bu mərd mövqeyinə görə Elçin Şıxlıya bir daha minnətdarlığımı bildirirəm.
Yazımın sonunda bir söz demək istərdim. Kin, nifrət, həsəd ilk növbədə bu hissləri yaşayanların ömrünü çürüdür. Ən böyük biclik – düzlükdür. Həqiqət həmişə hikkədən güclüdür.
Bu il dekabr ayında Əkrəm Əylislinin 85 yaşı tamam olur. 44 günlük zəfər savaşımızdan sonra Azərbaycan Ermənistana sülh təklif etdiyi kimi, mən də Əkrəmlə nə şəkildəsə ünsiyyət qurmaq, yubileyilə bağlı fikir mübadiləsi etmək istəyirdim. Əkrəm bunu “mələk maskası” sayır saysın, mənim BİR sifətim var, pandemiya dövründən başqa maska-filan da taxmıram. Bəlkə bu mənim zəifliyimdir, amma heç kəsin, özəlliklə haçansa çörək kəsdiyim adamın təklənməsinin, pisikdirilməsinin əleyhinəyəm. Amma Qurultayın nəticələrindən başqa, heç bir səbəb olmadan Əkrəm bəyanatlarıyla bütün körpüləri yandırdı. Əgər Robinzon kimi adada tək qalmaq istəyirsə, öz seçimidir.
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu və Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin birgə təşkilatçılığı ilə İnstitutun XX əsr (sovet dövrü) Azərbaycan ədəbiyyatı şöbəsinin müdiri, filologiya elmləri doktoru, professor Şirindil Alışanlının 70 illik yubileyi keçirilib. Yubiley tədbirində xalq yazıçıları və şairləri, akademiklər və bir sıra alim və yazarlar iştirak ediblər.
Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin sədri, Xalq yazıçısı Anar giriş sözü söyləyib. Tədbirin AYB-də keçirilməsini yüksək qiymətləndirib. Sonra Xalq yazıçısı, filologiya elmləri doktoru, professor Elçin Əfəndiyev əhatəli məruzə ilə çıxış edib.
AMEA-nın prezidenti, akademik İsa Həbibbəyli çıxışında qeyd edib ki, “Şirindil Alışanlının bu gün keçirilən yubleyini Yazıçılar Birliyi ilə Ədəbiyyat İnstitutu arasındakı birgə fəaliyyət proqramının üzvi tərkib hissəsi hesab edirəm. Şirindil Alışanlı o miqyasda ədəbiyyatşünaslardandır ki, Yazıçılar Birliyi ilə Ədəbiyyat İnstitutu arasında möhkəm və etibarlı körpülər qurmağa onun əsərləri, fəaliyyəti tam əsas verir. Şirindil Alışanlı çoxcəhətli elmi-təşkilati fəaliyyətə malik olan müasirimizdir. Cəmiyyətimiz ilk növbədə onu ədəbiyyat nəzəriyyəçisi və tənqidçi kimi qəbul edib. Onun ədəbiyyat nəzəriyyəsi ilə ədəbi tənqidin qovuşağında olan elmi yaradıcılığı ədəbiyyatşünaslıq elminin çox əhəmiyyətli səhifələridir. O, Ədəbiyyat İnstitutunda böyük bir şöbənin fəaliyyətinə uğurla rəhbərlik edir. Onun fəaliyyəti Ədəbiyyat İnstitutunun çərçivəsindən kənarda – ümumakademiya miqyasında da müşahidə olunur. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasında nəşriyyat-poliqrafiya işinin əsas qurucularından biridir. Şirindil Alışanlını Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Rəyasət Heyətinin Fəxri fərmanı ilə təltif edirik”.
Tədbirdə Əməkdar elm xadimi, filologiya elmləri doktoru, professor Qəzənfər Paşayev, AMEA-nın müxbir üzvü Tehran Əlişanoğlu, filologiya elmləri doktoru Əlizadə Əsgərli, Ədəbiyyat İnstitutunun elmi katibi, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Aygün Bağırlı, AMEA-nın müxbir üzvü Şahbaz Muradov, Xalq şairi Nəriman Həsənzadə çıxış ediblər.
Sonda Rusiya Estetika və Azad Sənətlər Akademiyasının akademiki Şirindil Alışanlı çıxış edərək tədbirin təşkili üçün təşəkkürlərini bildirib.
Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portal Naxçıvan Bölməsinin Rəhbəri Naxçıvan Dövlət Universitetinin “Jurnalistika” ixtisası üzrə IV kurs tələbəsi
Soranlara mən bu yurdun,
Anlatayım nəsiyəm:
Mən çeynənən bir ölkənin
Haqq bağıran səsiyəm.
” Mən kiməm” adlı şeirindəki bu misralarla özünü xarakterizə edən istiqlal şairimiz Əh- məd Cavad 1892-ci il may ayının 5-də Gəncə qəzasının Şəmkir dairəsi Seyfəli kəndi Mehrili tirsində ruhani ailəsində anadan olmuşdur. Altı yaşında atasını itirən Əhməd Cavad vətənini atası hesab edib, torpağından daha da möhkəm yapışdı. Onun üçün vətən anlayışı təkcə Azərbaycan deyil, türklərin yaşadığı bütün yerlər idi. Əhməd Cavad o qədər lütfkar bir insan idi ki, heç vaxt əməlinin qarşılığını gözləmirdi. O,heç vaxt bəziləri kimi kimlərəsə söykənməmiş,yaltaqlanmamış, yaşadığı müddətdə hər zaman millətinin dilinə çevrilmişdi. Girdiyi bu yolun sonunda ölüm olduğunu bilsədə heç vaxt geriyə addım atmağı düşünmədi.
Türk xalqının dərdinə kədərlənib,sevincinə sevinən Əhməd Cavad 20 yaşında Osmanlı İmperatorluğunun Balkanlardakı varlıq mübarizəsinin bir parçası olmaq qərarına gəlir . Beləcə dostları ilə birlikdə qurduğu “Qafqaz könüllü dəstəsi” ilə könüllü əsgər kimi Balkan müharibələrində Osmanlı əsgəri ilə birlikdə vuruşmağa getdi. O 1914-cü ildə qələmə aldığı və bu gün bütün türk dövlətlərinin sevərək dinlədiyi “Çırpınırdı Qara dəniz ” mahnısının sözlərini Osmanlı ordusunun igidliyinə həsr etmişdi. 1918-ci dahi bəstəkarımız Üzeyir Hacıbəyov bu şeirə musiqi bəstələmiş, lakin Azərbaycan Xalq Cumhuriyyətinin süqutundan sonra bu mahnının səsləndirilməsi qadağan olunmuşdu.Ondan sonrakı dövrdə uzun illər dəniz ayparasını, ayparada dənizi sevdi. Təbii ki, 70 il uzaqdan.
Həmin dövrlərdə ədəbiyyat sahəsində böyük bir rus hökmranlığının çəkisi hər cəhətdən aydın görünürdü. Yazılan bir çox şeirlərdən, məqalələrdən, pyeslərdən bir sözlə hər şeydən sosializm qoxusu gəlirdi. Xüsusilə milli-mənəvi hissləri ifadə etmək qeyri mümkün idi. Əsərlərində bu məsələlərə toxunan ziyalılara anti-xalq, millətçi, pantürkist panislamizm damğası vuraraq güllələyirdilər. Bütün bu təzyiqlərinə baxmayaraq, Əhməd Cavad milli ruhu və milli düşüncəni başqa simvollarla ifadə edərək az qala ölümə meydan oxuyurdu. 1920-ci illərdə ədəbiyyatın diktaturanın təsiri altında olmasına baxmayaraq Əhməd Cavad öz amalından əsla dönmədi. Çünki o, millətçi və vətənpərvər idi.O, ancaq vicdanının, millətinin səsinə qulaq asır, şeirlərində də ancaq bu mövzulara toxunurdu. Ədəbiyyata, poeziyaya yeni səs, yeni nəfəs gətirən Əhməd Cavad belə bir zamanda susa bilməzdi. O, özünü unudan, milli-mənəvi hisslərdən uzaqlaşan xalqı bu dərin qəflət yuxusundan oyatmaq, dostun-düşmənin kim olduğunu, vətən və millətlə bağlı hansı oyunların planlaşdırıldığını söyləməyi özünə borc bilirdi. Sağa-sola baxmadan, kim var- kim yox demədən bu yola çıxmaq lazım idi. Beləcə istiqlal aşiqi Əhməd Cavadın 1925-ci ildə ölməz əsəri olan “Göy Göl” poemasını qələmə aldı. İllərdir onu nədəsə ittiham etməyə çalışanlara bu əsərin nəşri ilə qapı açılmışdı. Artıq istiqlal düşmənləri fürsətdən istifadə edərək onu günahlandırmağa səbəb tapmışdılar. Çünki bu şeirdə türkçülüyün rəmzi olan ay-ulduzdan bəhs edilirdi.
Əhməd Cavadın Gəncə mədrəsəsinə daxil olduğu gün həyatının dönüş tarixi kimi qələmə verildiyi kimi ilk dəfə bu şeirdə ulduz və ayın yer almasıda onun adının ilk vurulacaqlar siyahısına yazılmasına səbəb oldu.
Sənin gözəlliyin gəlməz ki, saya,
Qoynunda yer vardır, ulduza, aya.
Əslində bu şeiri yox olmaq üzrə olan Azərbaycan üçün mərsiyə idi. Dost bivəfa, düşmən güclü olanda başqa heç nə etmək mümkün deyildi. Şairin ən böyük silahı qələmi olduğu üçün qəlblində duyduğu əzab qığılcımlarını mürəkkəb əvəzinə qanla kağıza yazmışdır. Ürəyindən çıxan bir şeir üçün sonsuz işgəncələrə məruz qalacağını bilsədə Əhməd Cavad yenədə onu qələmə alır. “Göy Göl ” şeiri onun həyatında iztirabların başlanğıcı oldu. Şeirində millətçilik ruhu olduğu üçün şairə ikinci dəfə həbsxanaya yol açıldı. Güllələnən günə qədər bu dəhlizdən çıxa bilmədi. Əslində bu dəhlizin sonu yeni həyatın başlanğıcı idi. Çünki dəhlizin sonu onu doğulduğu zaman adı verilən babası Cavad Xanın yoluna çıxardı.
Belə bir fırtınalı və ağrılı həyatın son bəhrəsi olan və 1937-ci ildə öldürülməzdən əvvəl yazdığı çox güclü bir azadlıq şeiri olan “Susmaram” Əhməd Cavadın yaxın dostunun həbsxanaya onun ziyarətinə gəldiyi zaman əzbərlətdiyi şeirdir. Çünki bu şeirin yazılı mətn şəklində saxlanılması və ələ keçirməsi ağır cinayət sayılaraq ölümlə nəticələnirdi. Əhməd Cavad dostunun bu cəzaya məhkum edilməsini istəmədiyi üçün ona deyir ki,” mən ağaclara baxırıb deyirəm sən qulaq as və əzbərlə, azadlıq günləri gələndə yaz, oğluma göndər çap edib millətimə hədiyyə etsin”.
Bütün həyatını Adriatikdən Çin Səddinə qədər uzanan türk xalqlarının istiqlalına həsr edən Əhməd Cavadın bu şeiri uğruna mücadilə etdiyi istiqlalın bayraqdarı kimi azadlıq eşqimizin önündə addımlayır.
Mənə “dinmə, sus!” – deyirsən, nə vaxtacan susacam?
Böhranların, hicranların məhbəsində qalacam?!
Niyə susum, danışmayım, insanlıqda payım var,
Mənim ana Vətənimdir talan olan bu diyar?!
Nə qədər ki, hakimlik var, məhkumluq var, mən varam!
Zülmə qarşı üsyankaram, əzilsəm də SUSMARAM!!!
1991 -ci ildə Azərbaycan müstəqilliyini qazandıqdan sonra Əhməd Cavadın 1905-ci ildə yazdığı “Milli marş ” yenidən dövlətimizin himni kimin qəbul edildi. Azərbaycan xalqının azadlığı və istiqlaliyyəti uğrunda mübarizə apardığı üçün “xalq düşməni” damğası ilə Stalinin güllələtdiyi Əhməd Cavad bu gün yalnız Azərbaycanın deyil bütün türk xalqlarının qəhrəmanı kimi tarixin səhnəsində layiq olduğu zirvəni tutdu.
Görkəmli Azərbaycan bəstəkarı Fikrət Əmirovun 100 illiyi Nyu-Yorkda təntənə ilə qeyd edilib
Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin, Azərbaycan Diaspora Komitəsinin və Azərbaycanın Vaşinqtondakı Səfirliyinin dəstəyi, Milli Musiqi və Qlobal Mədəniyyət Cəmiyyətinin rəhbəri, tanınmış pianoçu, Azərbaycanın Əməkdar artisti Nərgiz Əliyarovanın təşəbbüsü və təşkilatçılığı ilə noyabrın 22-də Nyu-Yorkdakı “Karnegi Holl”da “Dostluq körpüləri” adlı konsert təşkil olunub.
Dahi Azərbaycan bəstəkarı Fikrət Əmirovun anadan olmasının 100 illiyinə həsr olunmuş konsertdə tanınmış musiqiçilər – violin ifaçısı Aleksandr Markov və pianoçu Nərgiz Əliyarova, eləcə də Əməkdar artist, dirijor Fuad İbrahimovun rəhbərliyi altında Nyu-York Virtuozlarının Beynəlxalq Orkestri (NYIVO) iştirak edib.
Tədbiri giriş sözü ilə açan Milli Musiqi və Qlobal Mədəniyyət Cəmiyyətinin yaradıcısı və prezidenti Nərgiz Əliyarova Azərbaycan bəstəkarlıq məktəbinin görkəmli nümayəndəsi, simfonik muğam janrının banisi, mədəni sərvətlər xəzinəmizə misilsiz töhfələr bəxş etmiş Fikrət Əmirovun həyat və yaradıcılığı barədə məlumat verib.
Gecədə Fikrət Əmirovun “Azərbaycan kapriççiosu”, Fikrət Əmirov və Elmira Nəzirovanın Piano və orkestr üçün ərəb mövzuları əsasında konserti (ABŞ premyerası), Cerri Brubeykerin aranjimanında “Corc tərəfindən Gerşvin”, Faruk Kancanın “Vox in Terra” (“Terrada səs”) əsəri və Feliks Mendelsonun Violin və orkestr üçün e-moll konserti (op. 64) səsləndirilib.
“Dostluq körpüsü” (Bridge of Friendship) adlandırılan musiqili gecəyə Azərbaycanın ABŞ-dakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Xəzər İbrahim, diplomatlar, ABŞ-da yaşayan Azərbaycan icmasının fəalları, yerli ictimaiyyətin nümayəndələri və sənətsevərlər qatılıblar.
Tədbirlə bağlı Nərgiz Əliyarova öz fikirlərini bölüşüb: “Mən xoşbəxtəm ki, Azərbaycanın böyük bəstəkarının 100 illik yubileyinin məhz anadan olduğu gündə, dünyanın ən möhtəşəm konsert salonlarının birində 8 aylıq hazırlıqlar nəticəsində ərsəyə gətirdik. Konsert 1400-dən artıq tamaşaçının iştirakı ilə gerçəkləşdi. Gecəyə Kanada, Brazilya və başqa ölkələrdən onlarla sənətsevərlər təşrif buyurdu.”
Azərbaycanda Amerika Ticarət Palatası (“AmCham Azərbaycan”) hər ay bir dövlət rəsmisi ilə görüş təşkil edir.
Noyabrın 25-də “JW Marriott Absheron Baku” hotelində qurum tərəfindən keçirilən növbəti görüşün qonağı mədəniyyət naziri Anar Kərimov olub.
Görüş iştirakçılarını salamlayan “AmCham Azərbaycan”ın icraçı direktoru Gülnarə Aslanbəyli palatanın 2022-ci il üçün strateji hədəfləri çərçivəsində həyata keçirilən layihələr barədə məlumat verib, qarşıda duran planlardan bəhs edib.
Sonra “AmCham Azərbaycan”ın prezidenti Nərgiz Nəsrullayeva-Müdüroğlu mədəniyyət naziri Anar Kərimovu təqdim edib və görüşdə iştirakına görə minnətdarlığını bildirib.
Dəvətə görə təşəkkür edən Anar Kərimov deyib ki, hər bir xalqın qürur duyduğu sahələrdən biri onun mədəniyyətidir. Çünki mədəniyyət xalqların dəyərlərini, adət-ənənələrini, kimliyini göstərir: “Biz də, sözsüz ki, qədim və zəngin mədəniyyətimizlə fəxr edirik. Buna görə də mədəniyyətimizin daha da inkişafı, gələcək nəsillərə ötürülməsi üçün əlimizdən gələni etməliyik”.
Nazirliyin mədəniyyətə strateji baxışları haqqında məlumat verən Anar Kərimov bildirib ki, niyyətimiz mədəniyyətin davamlığını qorumaq, mədəniyyəti həyat tərzimizin ayrılmaz və zəruri parçası kimi təşviq etmək, eyni zamanda onu müstəqilliyimizin bir təzahürü olaraq inkişaf etdirməkdir: “Biz həmçinin mədəniyyətin iqtisadi inkişafa töhfəsini də artırmaq istəyirik. Nazirlik azərbaycanlı kimliyini ucaldan, xalqımızı mənəvi baxımdan zənginləşdirən, yaradıcılığı və innovasiyanı təşviq edən bir mədəniyyət yaratmağa çalışır. Bunu reallaşdırmaq üçün konkret addımlar atmalıyıq. Burada bizim üçün ən önəmli beş fəaliyyət istiqaməti müəyyənləşdirilib. Bu istiqamətlər şəffaflığın təmin edilməsi, səmərəliliyin artırılması, idarəetmənin optimallaşdırılması, effektivliyin artırılması və rəqəmsallaşdırmanın aparılmasıdır. Mədəniyyət Nazirliyi özündə 5 minə yaxın müəssisə birləşdirir. Bu müəssisələrdə 45 minə yaxın insan çalışır. Bu sistemə şəffaflığın gətirilməsi, idarəetmənin təkmilləşdirilməsi və effektivliyin artırılması ən vacib məsələlərdən biridir”.
Cari ildə tarix-mədəniyyət abidələrinin qorunması və qeydiyyatı haqqında söz açan nazir bildirib ki, bu ilin ilk on ayı ərzində 54 abidə pasportlaşdırılıb, 273 abidənin isə mühafizə zonalarının layihələndirilməsi aparılıb. Bu addımlar həm də abidələrə kənar müdaxilənin qarşısının alınması məqsədilə atılır: Son iki ildə abidələrin pasportlaşdırılması və layihələndirilməsi statistikasında müsbət tendensiya müşahidə olunur.
Anar Kərimov, həmçinin mədəniyyət müəssisələrinin fəaliyyətini canlandıracaq innovativ əyləncələr layihəsi haqqında da məlumat verib, kino sahəsində, işğaldan azad edilmiş ərazilərdə mədəniyyətin bərpası istiqamətində nazirlik tərəfindən görülən və görüləcək işlərdən danışıb. Nazir bu sahələrə dövlət-özəl sektor tərəfdaşlığının önəmli töhfə verə biləcəyini də diqqətə çatdırıb.
Sonra “AmCham Azərbaycan”ın rəhbərliyi tərəfindən nazirə xatirə hədiyyəsi təqdim olunub.
“Azərbaycan Televiziya və Radio Verilişləri” QSC-nin Beynəlxalq əlaqələr departamentinin rəhbəri Elnar Məmmədov Mədəniyyət Nazirliyinin tərəfdaşlığı ilə çəkiləcək Azərbaycanın ilk tarixi çoxseriyalı bədii televiziya filmi – “Atabəylər: Şəmsəddin Eldəniz” haqqında məlumat verib. Söyləyib ki, serialda tariximizin ən şərəfli dövrlərindən biri olan XII-XIII əsrlərə müraciət edilməklə Azərbaycan Atabəylərinin qurduğu dövlətin sərhədlərinə diqqət çəkiləcək, həmin dövrün hərbi-siyasi mənzərəsi ilə yanaşı, elmi və mədəni mühitini təmsil edən şəxsiyyətlərin obrazı canlandırılacaq: “Çalışmışıq ki, şanlı tariximizi mükəmməl şəkildə ekranlaşdıraq. Gələcək nəsillər bu filmə baxıb tariximizlə fəxr eləsinlər”.
Daha sonra “Atabəylər: Şəmsəddin Eldəniz” çoxseriyalı bədii televiziya filminin treyleri nümayiş etdirilib.
Sonda “Amcham Azərbaycan”ın birinci vitse-prezidenti İlqar Mehdi və qurumun Marketinq, kommunikasiya və biznesin inkişafı üzrə İşçi qrupunun sədri Aysel Süleymanova çıxış edərək film haqqında fikirlərini bölüşüblər
Mədəniyyət Nazirliyi və “Teatro.az” sənət portalının birgə təşkilatçılığı ilə keçirilən, “Şuşa ili”nə ithaf olunmuş II “4.4 Qısa Tamaşalar Festivalı” başlayıb. 25-30 noyabr 2022-ci il tarixində Bakı şəhərində gerçəkləşən Festival milli teatr prosesini canlandırmaq, teatr sənətçilərini yeni yaradıcı təşəbbüslərə təşviq etmək məqsədi daşıyır.
Festivalın müsabiqə proqramına daxil edilən 12 tamaşa Təşkilat komitəsinə göndərilən 20-dən artıq tamaşa arasından seçilib. Bu tamaşaların 5-i Bakıda, 5-i rayonlarda fəaliyyət göstərən dövlət teatrlarının, 2-si isə müstəqil teatrların payına düşür.
Bundan əlavə, Festivalın proqramında ölkə teatrlarının repertuarındakı ən maraqlı əsərlərin sırasından seçilmiş 6 müsabiqədənkənar tamaşa yer alıb. Bu ilki Festivala xüsusi rəng qatan özəlliklərdən biri də müsabiqədənkənar proqrama daxil edilmiş xarici tamaşadır. Belə ki, Festival günlərində seyrçilər K.Marcanişvili adına Tbilisi Dövlət Akademik Teatrının Lev Tolstoyun eyni adlı povesti əsasında hazırladığı “Kreyser sonatası” tamaşasına baxa biləcəklər.
Festival çərçivəsində 24 noyabr tarixində Azərbaycan Respublikasının Xalq artisti, Türkiyə Çukurova Universiteti Dövlət Konservatoriyasının professoru Cahangir Novruzovun Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetində “A.P.Çexovun “Ayı” və “Təklif” qısa pyesləri əsasında əməli təhlil üsulunun tətbiqi” mövzusunda treninqi keçirilib.
Xalq yazıçısı Mehdi Hüseynin şəxsi mənşəli arxiv sənədləri daimi mühafizə məqsədilə Dövlət Ədəbiyyat və İncəsənət Arxivinə təhvil verilib.
Milli Arxiv İdarəsindən AZƏRTAC-a bildirilib ki, 2110 sənəddən ibarət olan arxiv Salman Mümtaz adına Dövlət Ədəbiyyat və İncəsənət Arxivində müvafiq qaydaların tələbinə uyğun olaraq qəbul edilərək arxiv qaydalarına uyğun işlənilib. 355 saxlama vahidindən ibarət fondun sənədləri 1926-2009-cu illəri əhatə edir. Sənədlərin əsasını müəllifin əlyazmaları (roman və dramlar, pyes və povestlər, ssenari və kinodramlar, hekayələr, məqalələr, xatirələr, məktublar və s.), tərcümeyi-hal və digər təsviri sənədlər təşkil edir.
Təhvil verilmiş sənədlərdən müəllifin “Səhər”, “Qara daşlar” və s. romanlarının əski əlifba ilə olan əlyazmaları, “Səhər” ədəbi ssenarisi, “Fətəli xan” kinodramı və s. ssenariləri, kiçik və böyük həcmli hekayələri, eləcə də klassik və müasir ədəbiyyatın mühüm problemlərinə dair elmi-nəzəri məqalələri diqqəti cəlb edir.
Mədəniyyət Nazirliyi, Təhsil Nazirliyi, “Azərbaycan Televiziya və Radio Verilişləri” Qapalı Səhmdar Cəmiyyəti, Xətai Rayon İcra Hakimiyyəti, Azərbaycan Rəssamlar İttifaqı, Azərbaycan Dövlət Rəsm Qalereyası və Xətai Sənət Mərkəzinin təşkilatçılığı ilə Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Gününə həsr olunmuş uşaqlar və yeniyetmələr arasında bədii düşüncə tərzini, zövq və yaradıcılıq duyğularını, həmçinin vətənpərvərlik və vətən sevgisi hisslərinin formalaşmasına xidmət, habelə böyüməkdə olan nəslin rəssamlıq sənətinə marağının stimullaşdırılması məqsədilə “Doğma diyar Azərbaycan” adlı ənənəvi respublika uşaq rəsm müsabiqəsi davam edir.
AZƏRTAC xəbər verir ki, müsabiqədə iştirak etmək istəyənlər noyabrın 30-dək Bakı Xətai Sənət Mərkəzinin feysbuk səhifəsində (https://www.facebook.com/groups/xetaisenetmerkezi) təqdim etdiyi əsərin fotosu ilə bərabər yarışmaya qatıla bilərlər.
Əsərlər tək-tək yerləşdirilməli, məlumatlar dolğun olmalı, 2-dən çox əsər göndərilməməlidir. Seçim zamanı müəllifin yaşı nəzərə alınmaqla ərsəyə gətirdiyi əsər əsas götürüləcək. Seçim zamanı kənar (müəllim, valideyn) müdaxiləsiz işlərə üstünlük veriləcək. Müsabiqədə xarici ölkə vətəndaşları da iştirak edə bilər.
Seçim 3 yaş kateqoriyası üzrə (11 yaşa qədər, 11-16 və 16-21 yaş arası) aparılacaq və hər yaş kateqoriyasına ayrıca sərgi keçiriləcək.
Birinci turdan keçmiş müəlliflərin əsərləri sərgidə nümayiş olunmaq üçün Xətai Sənət Mərkəzinə dəvət olunacaq.
Əgər müsabiqənin münsiflərinin seçimlərindən narazı qalanlar olarsa (müəllim, valideyn və şagird) onlar seçimlərin elan olunduğu vaxtdan 3 iş günü ərzində xsm.2016@mail.ru e-mail ünvanına müraciət edə bilər.
Əsəri sərgidə nümayiş olunan müəlliflər sertifikatla və fəal tədris mərkəzləri (dərnək, incəsənət məktəbi və s.) təşəkkürnamə ilə təltif olunacaqlar.
Müsabiqəyə “Qəhrəmanlıq və hərbi vətənpərvərlik, musiqi və sənət alətləri”, “Sənət nümunələri, müxtəlif peşə sahibləri, yaşayış bölgəsi və təbiət”, “Simalar və dahi şəxsiyyətlər, tarixi abidələr və mətbəx nümunələri” və “Əşya və geyim nümunələri və mədəni müxtəliflik” mövzularında işlənmiş əsərlər təqdim olunmalıdır.
Azərbaycanın turizm imkanlarının və mövcud turizm məhsullarının Polşada tanıdılması məqsədilə 24-26 noyabrda Dövlət Turizm Agentliyi və Azərbaycan Turizm Bürosu “TT Warsaw” Beynəlxalq Səyahət Sərgisi və Dünya Səyahət Şousunda təmsil olunur.
Dövlət Turizm Agentliyindən AZƏRTAC-a bildirilib ki, tədbirdə Azərbaycan nümayəndə heyətini hotel, turagentliklər və “Azərbaycan Hava Yolları” QSC daxil olmaqla ümumilikdə 10 tərəfdaş təmsil edir.
Sərgi çərçivəsində digər ölkələri təmsil edən turizm sənayesi nümayəndələri ilə əməkdaşlıq imkanları müzakirə edilir, B2B (Biznesdən-biznesə) formatlı görüşlər keçirilir.
Sərginin ilk günü Azərbaycan Respublikasının Polşa Respublikasındakı səfiri Nərgiz Qurbanova ölkə stendini ziyarət edib, sərgilənən təbliğat materialları ilə tanış olub.
Həmçinin Polşanın “Fly4free”, “Twoj Styl/Bauer”, “Wiadomsci Turystyczne”, “WP.pl”, “RDC Review” kimi aparıcı media platformaları və agentlikləri ilə, eləcə də “Forbes”, “Business Traveller”, “National Geographic Traveler” kimi beynəlxalq nəşrlərin təmsilçiləri ilə görüşlər təşkil olunub.
Media nümayəndələri ilə görüş zamanı Azərbaycanın müxtəlif turizm məhsulları, o cümlədən təbiət, haykinq, xizəksürmə, şərab, milli mətbəx, polyak irsi kimi mövzulardan bəhs olunub. Azərbaycanın dörd turizm marşrutunun xəritəsi nümayiş etdirilib və müxtəlif turizm məhsulları ətrafında fikir mübadiləsi aparılıb.
Tədbir çərçivəsində, həmçinin Azərbaycan şərablarının dequstasiyası təşkil olunub.
Bakı Şəhər Mədəniyyət Baş İdarəsi Nərimanov rayon Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sisteminin Mərkəzi Kitabxanasının əməkdaşı Samirə Abbasova “Azərbaycan musiqisinin dahi simaları və notlar” adlı videoçarx hazırlayıb.
Baş İdarədən AZƏRTAC-a bildirilib ki, videoçarxda musiqimizin dahi simalarının yaradıcılıqlarını əks etdirən kitablar təqdim edilib.
Oxucular həmçinin görkəmli sənətkarların möhtəşəm əsərləri ilə yaxından tanış olmaqdan ötrü kitabxanada təqdim edilən kitabları əldə etmək imkanına sahibdirlər.
Qeyd edək ki, təqdim olunan videoçarxla qurumun sosial şəbəkə səhifələrindən tanış olmaq olar.
Bakı Şəhər Mədəniyyət Baş İdarəsi Nərimanov rayon Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sisteminin Mərkəzi Kitabxanasının əməkdaşı Günel Eyvazova “Dövrü mətbuatdan sətirlər” adlı yeni layihəyə başlayıb.
Baş İdarədən AZƏRTAC-a bildirilib ki, “Dövrü mətbuatdan sətirlər” adlanan layihədə mətbuatda dərc edilmiş maraqlı hekayələr videoçarx vasitəsilə oxucularla paylaşılacaq.
İlk olaraq videoçarxda Sevil Gültənin “İşıq” jurnalında dərc edilmiş “Kitabsız evlər” hekayəsi səsləndirilib.
Bakı Şəhər Mədəniyyət Baş İdarəsi Yasamal rayon Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sisteminin 1 nömrəli filialının əməkdaşı Səidə Rəcəbova tərəfindən “Şuşa İli” mövzusunda növbəti videoçarx təqdim edilib.
Baş İdarədən AZƏRTAC-a bildirilib ki, “Sən ellər gözəlisən Şuşa” adlı videoçarxın başlanğıcında Şuşalı Şahlar babanın “Günəşim Şuşam” şeirindən bir parça səsləndirilib. Daha sonra isə Şuşa şəhərinin dünəni, bu günü, tarixi, təbiəti, füsunkar gözəlliklərindən bəhs olunub.
Kitabxanaçı hazırladığı videoməlumatda Şuşanın XIX əsrin sonu və XX əsrin əvvəllərində Qafqazda böyük mədəniyyət və incəsənət mərkəzinə çevrilməsi, bununla yanaşı şəhər əhalisinin musiqi və incəsənətə xüsusi önəm verməsi və dahi bəstəkar Üzeyir Hacıbəylinin əməyi sayəsində Şuşada peşəkar musiqi təhsilinin bünövrəsinin qoyulması haqqında ətraflı məlumat verib. Milli mədəniyyətimizin və incəsənətimizin əsas diyarı sayılan Şuşanın “Kiçik Paris”, “Qafqazın sənət məbədi”, “Azərbaycan musiqisinin beşiyi”, “Zaqafqaziyanın konservatoriyası” adlandırıldığını izləyicilərin diqqətinə çatdırıb.
Bundan əlavə, videoçarxda Qarabağın döyünən ürəyi, bənzərsiz incisi olan Şuşanın aydın səması, ulduzlu gecələri, şəfalı bulaqları, ağappaq qarlı qışı, mürgülü payızı, sevdalı baharı, hay haraylı, toy büsatlı yay axşamları təsvir edilib. Şuşanın hər daşı, kəsəyi, yolu, cığırı ayrıca bir tarixi özündə yaşadan əfsanəvi şəhər olduğu vurğulanıb.
Həmçinin nümayiş etdirilən videoçarxda ümummilli lider Heydər Əliyevin Şuşa şəhərinə gəlişi, sakinlərlə görüşü şəhər haqqında söylədiyi “Şuşa Qarabağın ən əziz və qədim tarixə malik olan bir guşəsidir”, “Şuşa tək Qarabağın deyil bütünlükdə Azərbaycanın döyünən ürəyidir”, “Şuşa əcdadlarımızın yaratdığı böyük tarixi bir abidədir” dəyərli fikirləri səsləndirilib.
Videoçarx “Çırpınırdın Qara dəniz” instrumental musiqisi ilə müşayiət olunub.
Yaradıcılıq axtarışları və bədii tapıntıları ilə Azərbaycan ədəbiyyatı xəzinəsinə töhfə vermiş sənətkarlardan biri də Xalq yazıçısı İmran Qasımovdır. O, çoxcəhətli ədəbi fəaliyyəti boyunca rəngarəng janrlarda qələmə aldığı və özünəməxsus dəst-xətti ilə seçilən əsərlərində müasirlərinin zəngin mənəviyyatını və əxlaqi keyfiyyətlərini geniş lövhələrlə dolğun əks etdirib. İmran Qasımovun uğurlu səhnə təcəssümü tapmış pyesləri Azərbaycan dramaturgiyasının nailiyyətləri kimi dəyərlidir. Onun ssenariləri əsasında çəkilmiş filmlər yaddaqalan obrazları ilə diqqətəlayiq sənət nümunələri olub, kinosevərlər tərəfindən bu gün də rəğbətlə qarşılanmaqdadır.
AZƏRTAC xəbər verir ki, bu gün Xalq yazıçısı İmran Qasımovun anadan olmasının 104-cü ildönümü tamam olur.
Dramaturq və kinossenarist İmran Qasımov 1918-ci il noyabrın 25-də Bakıda ziyalı ailəsində anadan olub. O, açıqfikirli bir ailədə böyüyüb, savadlı, məlumatlı, zəkalı insanlardan müsbət cəhətlər əxz edib. Adını daşıdığı əmisi – İmran Qasımov qüdrətli sənətkarlarla – Üzeyir Hacıbəyli, Hüseynqulu Sarabski, Cəlil Məmmədquluzadə, Abbas Mirzə Şərifzadə, İsmayıl Hidayətzadə və başqa şəxsiyyətlərlə çiyin-çiyinə işləyərək Azərbaycanda musiqili teatrın yaranmasında, inkişafında böyük rol oynayıb. 1914-cü ildə vəfat etmiş əminin adını dörd il sonra dünyaya gələn qardaşı oğluna vermişlər.
Yazıçının atası Həşim Qasımov ötən əsrin əvvəllərində Azərbaycanın Peterburqda ali təhsil almış ilk mühəndislərindən biri idi. Anası Mələk xanım da dövrünün nəcib, geniş dünyagörüşə malik qadınlarından olub.
İ. Qasımov 1934-cü ildə orta məktəbi bitirdikdən sonra əvvəlcə Azərbaycan Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsində, sonra Moskvada kinossenaristlər kursunda oxuyub.
Azərbaycan ədəbiyyatının, kino və teatrının inkişafında əvəzsiz xidmətləri olan İ.Qasımov uzun müddət Moskvada kinossenaristlər şöbəsinin rəisi, Azərbaycan kinematoqrafiya nazirinin birinci müavini, “Literaturnıy Azerbaydjan” jurnalının baş redaktoru, 1975-ci ildən ömrünün sonuna kimi (1981) Azərbaycan Yazıçılar İttifaqı idarə heyətinin birinci katibi vəzifələrində çalışıb. Xalq yazıçısı fəxri adına, Azərbaycan Dövlət mükafatına layiq görülüb.
Yazıçı Həsən Seyidbəyli ilə birgə qələmə aldığı “Uzaq sahillərdə” romanı dövrünün ən populyar əsərlərindən olub. Yaradıcılığında dəniz mövzusunun xüsusi yeri var. Buna “Xəzər neftçiləri haqqında dastan”, “Dəniz cəsurları sevir” (H.Seyidbəyli ilə birlikdə), “İnsan məskən salır” , “Arzu”, “Xəzər üzərində şəfəq” və digər əsərlərini misal göstərmək olar. Ədəbi yaradıcılığında müasirlərinin mənəvi zənginliyini, əxlaqi keyfiyyətini əks etdirib. Məhz bu səbəbdəndir ki, onun əsərlərini gənc oxucular böyük rəğbətlə qarşılayıb və seviblər.
İmran Qasımov həm də istedadlı ssenarist olub. Onun ssenariləri əsasında bir çox filmlər çəkilib. Həsən Seyidbəyli ilə birgə eyniadlı roman əsasında yazdıqları ssenari üzrə çəkilən “Uzaq sahillərdə” filmi xüsusilə geniş şöhrət qazanıb. Film dünyanın 25 dilinə tərcümə olunub, Asiya və Afrika ölkələrinin festivallarında birinci yer tutub, Kanadada mükafata layiq görülüb.
Onun ssenariləri üzrə çəkilən filmlərdə fədakar əmək, məhəbbət parlaq şəkildə əksini tapıb. Müasirlərin və yenilikçilərin hiss və duyğuları aydın şəkildə verilib. “Onun böyük ürəyi”, “İnsan məskən salır” və s. filmləri bu gün də sevilərək baxılır.
Nasir, dramaturq, ssenarist və publisist İmran Qasımov çoxcəhətli yaradıcılığı ilə Azərbaycan ədəbiyyatının inkişafında mühüm xidmətləri olan ədiblərdəndir. Onun yaradıcılığı haqqında müxtəlif monoqrafiya və əsərlər qələmə alıb. İmran Qasımov ömrü boyu müasirlərinin mənəvi zənginliyini, əxlaqi keyfiyyətlərini əks etdirən əsərlərə imza atıb. Yazdığı əsərlər oxucular tərəfindən maraqla qarşılanıb.
Özünəməxsusluq, xəlqilik İmran Qasımovun yaradıcılığını şərtləndirən və səciyyələndirən xüsusiyyətlərdir. Bu, onun təsvir etdiyi qəhrəmanların mənəvi aləminə, qayğılarına və sevinclərinə çox bağlı olduğunu parlaq şəkildə göstərir. O, qəhrəmanının həyat yolunu bir vətəndaş kimi ardıcıl olaraq izləyir, böyük rəğbətlə müşahidə edir və öyrənirdi.
O, ədəbi yaradıcılıqla bərabər, həm də ictimai xadim olub. Tez-tez xarici ölkələrə səfər edən yazıçı müxtəlif görüşlər keçirib, maraqlı adamlar haqqında xatirələr yazıb.
İmran Qasımov 63 il ömür yaşayıb. O, zəngin yaradıcılığı ilə ədəbiyyatımızda və kino sənətimizdə mötəbər yer tutub. Yazıçı 1981-ci il aprelin 20-də vəfat edib.
Azərbaycan Televiziyası “Əmanət” adlı qısametrajlı filmlər silsiləsini davam etdirir.
AzTV-nin İctimaiyyətlə əlaqələr və sosial media şöbəsindən AZƏRTAC-a bildirilib ki, növbəti film “Əsgər bağı” adlanır.
Filmin baş qəhrəmanları Vətən müharibəsi iştirakçısı Elnur Əkbərov və şəhid kəşfiyyatçı, Azərbaycan Ordusunun kiçik çavuşu Elçin Mirzəyevin 3 övladından biri olan Əsma Mirzəyevadır.
E.Əkbərov 2020-ci il oktyabrın 3-də Füzuli istiqamətində döyüşlərdə ağır yaralanıb. O, “Füzulinin azad olunmasına görə”, “Xocavəndin azad olunmasına görə” və “Vətən müharibəsi iştirakçısı” medalları ilə təltif edilib.
E.Mirzəyev isə 2020-ci il oktyabrın 10-da Suqovuşan uğrunda döyüşlərdə şəhidlik zirvəsinə ucalıb. Onun 3 qız övladı – Gülay, Əsma və Aylin Azərbaycan xalqına əmanət qalıb.
Filmin süjet xəttini şəhid övladının qaziyə göstərdiyi diqqət, qazinin isə onun şəhid övladı olduğunu öyrənməsi təşkil edir.
Filmin rejissoru Elvin Əhmədoğlu, ssenari müəllifi Vasif Ənvəroğlu, prodüseri Zamiq Əlövsətoğludur.
Rolları qazi Elnur Əkbərov və Elçin Mirzəyevin qızı Əsma Mirzəyeva canlandırıb.
İslam Dünyası Təhsil, Elm və Mədəniyyət Təşkilatının (ICESCO) Baş direktoru Salim bin Məhəmməd əl-Malik ilə Beynəlxalq Türk Mədəniyyət Təşkilatının (TÜRKSOY) Baş katibi Sultanbay Raev arasında keçirilən görüşdə iki təşkilat arasında əməkdaşlığın perspektivləri müzakirə olunub.
AZƏRTAC xəbər verir ki, tərəflər sülhün təmin edilməsi və sivilizasiyalar arasında dialoqun möhkəmlənməsi, həmçinin İslam-türk mədəni irsinin mühafizəsi və təbliği istiqamətində həyata keçiriləcək birgə layihələr ətrafında fikir mübadiləsi aparıblar. ICESCO-nun Baş direktoru vurğulayıb ki, İslam irsi siyahısında türk xalqlarının çoxlu sayda qədim nümunələri var və onun rəhbərlik etdiyi təşkilat bu abidələrin mühafizəsi məqsədilə TÜRKSOY-la daha sıx əməkdaşlıq etmək niyyətindədir.
TÜRKSOY-un Baş katibi bildirib ki, onun rəhbərlik etdiyi təşkilat müxtəlif sahələrdə, xüsusən İslam dünyası paytaxtları layihəsində ICESCO ilə fəal əməkdaşlıq edir. O əlavə edib ki, türk xalqlarının İslam və dünya mədəniyyətinə bəxş etdiyi dahi şəxsiyyətlərin yubiley tədbirləri də birlikdə təşkil oluna bilər.
Noyabrın 23-də Yasamal Rayon Heydər Əliyev Mərkəzində Mədəniyyət Nazirliyinin təşkilati dəstəyi ilə Azərbaycan Respublikası Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin “Şuşa İli” çərçivəsində elan etdiyi xüsusi qrant müsabiqəsinin “İşğal dövründə Şuşanın maddi-mədəni irsinə vurulmuş zərərin araşdırılması” layihəsi çərçivəsində erməni cinayətlərindən bəhs edən “Yuxarı Gövhər Ağa məscidi” adlı sənədli filminin təqdimatı olub.
Sənədli filmin ssenari müəllifi AMEA A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutunun əməkdaşı Faiq İsmayılov, rejissoru kinematoqrafçı Amil Amaldır.
Təqdimatda ssenari müəllifi Faiq İsmayılov film haqqında məlumat verərək, ekran əsərində danışılan məscidin tarixindən, həmçinin erməni vandallığına məruz qalmasından bəhs edib. Bildirib ki, Yuxarı Gövhər Ağa məscidi və ya Şuşa Cümə məscidi qala – şəhərin mərkəzi meydanında yerləşən və şəhər ərazisində tikilmiş ən qədim məsciddir: “Məscid həmçinin Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən ölkə əhəmiyyətli tarix-mədəniyyət abidəsi kimi qeydiyyata alınıb. Şuşa şəhəri Ermənistan tərəfindən işğal altında saxlandığı dövr ərzində digər tarixi-mədəni abidələr kimi, Yuxarı Gövhər ağa məscidi də talan olunub. Məscidin texniki avadanlıqları, qurğuları, bərk və yumşaq inventarları qarət edilərək Ermənistana daşınıb. Minarələri daxildən tamamilə sökülüb, xaricdən atəşə tutulub, tavanı bir neçə yerdən uçurdulub, daxili tərtibatı, dizayn və divar yazıları pozulub və kommunikasiya xətləri dağıdılaraq yararsız hala salınıb”.
Yuxarı Gövhər ağa məscidi haqqında hazırlanmış sənədli film barədə danışan F.İsmayılov qeyd edib ki, mütəxəssislər tərəfindən filmə ilkin baxış olub və yüksək qiymətləndirilib: “Bu mütəxəssislər içərisində Azərbaycan Memarlar İttifaqı İdarə Heyətinin sədri Elbay Qasımzadə də var idi. O, bu filmi Ermənistana qarşı məhkəmə iddiası işlərinin hazırlanmasında istifadə edilməsindən ötrü müvafiq komissiyalara göndərəcəyini vurğulayıb”.
Filmi yüksək qiymətləndirən Mədəniyyət Nazirliyi yanında Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidmətinin rəis müavini Ağacavid Ramazanov filmin dünya ictimaiyyətini tarixi faktlarla məlumatlandırmaq nöqteyi-nəzərdən əhəmiyyətli olduğunu vurğulayıb: “Sənədli filmdə mövzu dərindən araşdırılaraq, qəbir abidlərinə qarşı vandalizm də diqqətə çatdırılır. Hər bir abidənin ayrılıqda tədqiqi yaxşı yanaşmadır. Nazirlik olaraq hər zaman belə layihələrə dəstək göstərməyə hazırıq”.
Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin əməkdaşı Həsən Səmədov Yuxarı Gövhər Ağa məscidinin erməni işğalı altında qalan digər məscidlərdən fərqli bir tale yaşadığını vurğulayıb. Bildirib ki, ermənilərin işğal zamanı bu abidəyə qarşı törətdikləri vandalizmə rəğmən tikili ayaq üstə qala bilib.
Sonda “Yuxarı Gövhər Ağa məscidi” adlı sənədli film nümayiş olunub.
Azərbaycanın Cenevrədə BMT bölməsi və digər beynəlxalq təşkilatlar yanında daimi nümayəndəliyi BMT tərəfindən təşkil olunmuş ənənəvi “Beynəlxalq bazar”da iştirak edib.
AZƏRTAC xəbər verir ki, hər il BMT-nin Cenevrə şəhərindəki bölməsində – Millətlər Sarayında təşkil olunan “Beynəlxalq bazar”ın keçirilməsində məqsəd ölkələr tərəfindən onların mədəniyyəti, incəsənəti, mətbəxi və adət-ənənələrinin təbliğ edilməsi və dünyanın müxtəlif bölgələrində yaşayan uşaqlara yardım üçün təsis olunmuş xeyriyyə fonduna töhfələr verilməsidir.
Builki “Beynəlxalq bazar” “Uşaqlar naminə ittifaq” şüarı altında təşkil edilib. Tədbirdə Cenevrə şəhərindəki BMT bölməsi və digər beynəlxalq təşkilatlar yanında akkreditə olunmuş daimi nümayəndələr, BMT-nin Cenevrə bölməsinin baş direktoru, Cenevrə kantonunun və şəhərinin rəhbərliyi, diplomatlar, ictimaiyyətin nümayəndələri, beynəlxalq təşkilatların təmsilçiləri iştirak ediblər.
Azərbaycanın daimi nümayəndəliyinin ənənəvi olaraq iştirak etdiyi “Beynəlxalq bazar”da milli mədəniyyətimizi, maddi-mənəvi irsimizi, incəsənətimizi və adət-ənənələrimizi əks etdirən eksponatlar nümayiş olunub. Eyni zamanda, Azərbaycanın turizm potensialı, mədəniyyəti və incəsənətinə dair kitablar, jurnallar və digər materiallar iştirakçılara paylanıb. Azərbaycana aid nümunələr böyük maraqla qarşılanıb. Bununla yanaşı qonaqlara Azərbaycandan gətirilmiş peşəkar aşpazların hazırladığı Azərbaycan mətbəxinin ləziz təamları təqdim edilib.
Ötən illərdən fərqli olaraq, builki tədbirdə Cenevrədə Mariya Xan Xoyskayanın rəhbərliyi altında fəaliyyət göstərən azərbaycanlı uşaqlardan ibarət “İrs” rəqs qrupu tərəfindən Azərbaycanın xalq rəqsləri qonaqlara nümayiş etdirilib.
Tədbirin sonunda Azərbaycan Respublikası hökuməti adından müəyyən məbləğdə maliyyə vəsaiti BMT-nin aidiyyəti xeyriyyə fonduna köçürülüb. Həmin maliyyə vəsaiti dünyanın müxtəlif yerlərində əlverişsiz şəraitdə yaşayan uşaqların xeyrinə layihələrin həyata keçirilməsi üçün sərf olunacaq.
“Beynəlxalq bazar”dan hər il toplanan təxminən 300 min İsveçrə frankı məbləğində vəsait dünyanın müxtəlif ölkələrində 100 minə yaxın uşağa yardım məqsədilə sərf olunur.
Növbəti “Beynəlxalq bazar”ın 2023-cü ilin noyabr ayında keçirilməsi nəzərdə tutulur.
Dövlət Səs Yazıları Arxivi tərəfindən Şuşa şəhərinin 270 illiyinə həsr olunmuş “Qala-270” adlı videoxülasə hazırlanıb.
AZƏRTAC xəbər verir ki, Milli Arxiv İdarəsinin tabeliyində fəaliyyət göstərən Dövlət Səs Yazıları Arxivi tərəfindən hazırlanan videoxülasə 2022-ci ilin “Şuşa İli” və Şuşa şəhərinin 270 illiyinə həsr olunub.
Videoxülasədə adıçəkilən arxivin fondlarında mühafizə edilən və Şuşa şəhərinə aid olan sənədlər – ulu öndər Heydər Əliyevin Şuşa şəhəri haqqında çıxışları, o cümlədən Şuşa şəhərində doğulmuş, orada fəaliyyət göstərmiş görkəmli mədəniyyət ustalarının ifaları yer alıb. İşğaldan əvvəlki dövrlərdə keçirilmiş “Xaribülbül” festivalları, o cümlədən işğaldan azad olunandan sonra Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin iştirakı ilə keçirilmiş eyniadlı festival haqqında məlumat verilib.
“NUR Art House” qalereyasında “Azərbaycan xalçaçıları” İctimai Birliyi Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökümət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin dəstəyi ilə həyata keçirilən “Regionlarda xalça sənətinin inkişafına dəstək” layihəsinin yekunları ilə bağlı mətbuat konfransı keçiriləcək.
AZƏRTAC xəbər verir ki, layihə çərçivəsində Ağdam, Bərdə, Qazax, Ağstafa və Şəmkir rayonlarında, Mingəçevir şəhərində gənclərin, peşə təhsili mərkəzlərinin müəllim və tələbə heyətinin, mədəniyyət işçilərinin iştirakı ilə bir sıra görüşlər keçirilib. Canlı ünsiyyət formatında baş tutan məlumatlandırıcı sessiyaların məqsədi gənclərin xalça sənətinə və ümumilikdə mədəni irsimizə marağını artırmaq, bu sahəni inkişaf etdirmək üçün problemləri öyrənmək və müvafiq tövsiyələri verməklə gənc nəslə dəstək olmaqdır. Tədbirlər tanınmış rəssamların, xalçaçıların ustad dərsləri ilə müşayiət olunub.
Noyabrın 25-də Nizami Kino Mərkəzində Azərbaycanda ilk dəfə “Qəhrəmanlar qadın rejissorların gözü ilə” adlı tədbir keçiriləcək.
AZƏRTAC xəbər verir ki, tədbirdə Qarabağ müharibəsində şəhid olmuş 3 Milli Qəhrəman haqqında qadın rejissorların çəkdikləri sənədli filmlər nümayiş olunacaq. Filmlərin siyahısına Milli Qəhrəman Cəlil Səfərova həsr olunan “Oğlumun gündəliyi” sənədli filmi (rejissor Elnaz Əbluc), Milli Qəhrəman Səfa Axundova həsr olunan “Göylərə bağlı Səfa” filmi (rejissor Zülfiyyə Abdullayeva) və Milli Qəhrəman Niyazi Aslanova həsr olunan “Mən sizinləyəm” (rejissor Kəmalə Mirzəyeva) sənədli filmi daxildir.
Qeyd olunan filmlər Mədəniyyət Nazirliyinin sifarişi ilə “Salnaməfilm” studiyasında “Azərbaycanın Milli qəhrəmanları” layihəsi çərçivəsində hazırlanıb. Artıq uzun müddətdir studiyada Azərbaycanın Milli qəhrəmanlarına həsr olunmuş sənədli filmlər çəkilir.
Noyabrın 25-də Beynəlxalq Muğam Mərkəzində Naxçıvan Muxtar Respublikasının Əməkdar incəsənət xadimi Əkrəm Məmmədlinin yaradıcılıq gecəsi keçiriləcək.
Mərkəzdən AZƏRTAC-a bildirilib ki, gecədə ifaçıları Əməkdar artist Nuriyyə Hüseynovanın bədii rəhbəri olduğu AMEA Folklor İnstitutu nəzdində “Qorqud” ansamblı müşayiət edəcək.
Ustad tarzən, bəstəkar-pedaqoq, Prezident təqaüdçüsü Əkrəm Məmmədli 50 ilə yaxındır ki, tar ifaçılığı və onun tədrisi ilə məşğuldur. Onun “Tar üçün etüdlər” və “Azərbaycan muğamları” kimi kitabları tar ifaçılıq sənətini öyrənənlər üçün dəyərli tədris vasitələridir. Əkrəm Məmmədlinin “Naxçıvan-Şərur el yallıları” kitabının ərsəyə gəlməsində, tarzən-pedaqoqun muğamlarımızın və yallılarımızın nota köçürülməsində xidmətləri böyükdür. Naxçıvanda yaşayıb-yaradan sənətkar bütün ömrünü milli musiqi mədəniyyətimizin inkişafına, muğamlarımızın, musiqi xəzinəsinin zənginləşməsinə, xalqımızın musiqi təhsili sahəsində ləyaqətli, intellektual musiqiçilər nəslinin yetişməsinə sərf etmişdir.
Sona İNTİZAR (Nurəliyeva Sona Səyyar qızı) 1990-cı il may ayının 1-də Bakı şəhərində anadan olub. 1996-cı ildə Azərbaycan Respublikasının Milli Qəhrəmanı Faiq Rəfiyev adına 166 saylı tam orta məktəbə daxil olub, 2007-ci ildə həmin məktəbi bitirib. Ədəbiyyata, poeziyaya erkən yaşlarından maraq göstərir. Dövri mətbuat səhifələrində şeirləri ilə çıxış etməkdədir. 14 fevral 2012-ci il tarixindən etibarən, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının (edebiyyat-az.com) Baş redaktor müavinidir.
Allahverdiyeva İlahə Eyvaz qızı 1982-ci ildə Naxçıvan Muxtar Respublikasınin Kəngərli rayonunun Qarabağlar kəndində dünyaya göz açıb. Orta məktəbi fərqlənmə ilə bitirib. Hal- hazırda Naxçıvan Dövlət Universitetinin Jurnalistika ixtisası üzrə IV kurs tələbəsidir. Təhsildə göstərdiyi yüksək nəticələrə görə universitet tərəfindən Heydər Əliyev adına təqaüdə layiq görülüb. Müxtəlif mövzularda məqalələr yazan İlahə Allahverdiyevanin yazıları yalnız ölkə daxilində deyil, eyni zamanda ölkədən kənarda Türkiyə və Özbəkistan mətbuatında da nəşr olunub. Bir çox müsabiqələrin qalibi olan İlahə Allahverdiyeva ailəlidir,4 övladı var.
Atanın çörəyi, ananın südü, Sənə halal olsun, igid əsgərim! Can əsirgəmədin gözəl vətənə, Qanınla gül açar, dağım, düzlərim.
Ağlama, balalar, əziz analar, Vətən hər balanın atası olar. Yurdu qorumasa igid oğullar, Analar, balalar, kimsəsiz qalar.
Vardırsa vətənin, var-dövlətin var, Dörd divarın varsa, cah-cəlalın var. Vətənin var isə, ata-anan var, Vətənsiz balalar tək, yetim qalar.
Qeyrətdə ər, igid, düşmən baş əyər, Şəhid qanlarından, vətən göyərər! Vətənin düzləri, dağı, yamacı, Şəhid oğullarla dağlar fəxr edər!
Alınmaz qaladır can əsgərimin, Zəfəri böyükdür, əzmi dəmirdən. Yeni tarix yazdın yenə bu gündən, Tarixlər yazacaq hər əsgərimdən!
Torpağım qəlbinə həkk edər səni, Sən vətən yolunda haqqa ucaldın. Vətənin mərd oğlu, igid əsgəri, Vətən var olduqca yaşadar adın!
Cəsarət, hünərin, qalibiyyətin! Qanınla sən yazdın əbədiyyətin! Neçə ki yaşayır can Azərbaycan! Adını unutmaz gözəl vətənin! Xalidə Hicran Seyidova [21.09 16:51] Xalide Hicran: “Oğullar tarix yazır”
Şəhidim əfsanə, şəhidim dastan, Ey şəhid, alınmaz, sərt bir qalasan. Yeni tarix yazdın, sən qalacaqsan, Vətən yaşadıqca yaşayacaqsan!
Hər ovuc torpaqda şəhid qanı var, Gələcək nəsillər onu qoruyar. Vətəndə doğulan hər bir igidin, Adında yenidən bir şəhid yaşar!
Səmanda üçrəngli vətən bayrağı, Adınla boy atar vətən övladı. Qanınla gül açar vətən torpağı, Ey şanlı vətənin şanlı övladı!
Şəhidim köç etdi, hamısı nakam, Dedi: “Doğulmuşam, səni qoruyam!” Dağına vuqaram, düzə torpağam, Vətənim yaşasa, mən də yaşaram!
Əzmini qırammaz bir mənfur düşmən, Vətən, əl çəkməyir düşmənlər səndən. Tarixlər yazırsan yenə bu gündən, Qarabağ, azadsan yenə bu gündən!
Hər oğul bir evdir, hər şəhid vətən, Nə anadan doydun, nə anan səndən. Ey vətən, doğuldun yenə bu gündən! Qarabağ doğuldu yeni tarixdən!
Avropa Yayım Birliyi (AYB) “Eurovision 2023” üçün səsvermə qaydalarını dəyişib.
AZƏRTAC xəbər verir ki, bu barədə məlumat qurumun rəsmi saytında yerləşdirilib.
“2022-ci il müsabiqəsində aşkar edilmiş səsvermə pozuntularına görə, səsvermənin şəffaflığının qorunması yollarını nəzərdən keçirmək üçün AYB üzvlərindən ibarət işçi qrup yaradılıb”, – deyə müsabiqənin təşkilatçıları bildirib. “İndi hansı ölkələrin finala yüksələcəyini yalnız müsabiqənin tamaşaçıları müəyyənləşdirəcək. Onların səsləri ölkənin səslərinə bərabər olacaq. “Eurovision” müsabiqəsinin münsiflər heyətinə yalnız müsabiqənin final mərhələsində seçim haqqı veriləcək”.
Qurumun rəsmi saytında qeyd olunub ki, “Dünyanın harasında yaşamasından asılı olmayaraq müsabiqəyə baxan hər kəs sevdiyi mahnılara səs verə biləcək”.
Qeyd edək ki, “Eurovision 2023” Liverpulda keçiriləcək.
Noyabrın 26-da Rəşid Behbudov adına Dövlət Mahnı Teatrında musiqi, rəqs və interaktiv uşaq oyunları ilə rəngarəng “Kung-Fu Panda” adlı müzikl-tamaşa nümayiş olunacaq.
AZƏRTAC xəbər verir ki, rus dilində hazırlanan müzikl-tamaşada Kung-Fu Panda və digər personajlar şən və musiqili səhnə oyunu ilə balaca tamaşaçıları əyləndirəcəklər.
Biletləri iTicket.az saytı və şəhərin kassalarından əldə etmək mümkündür.
Noyabrın 26-da Şuşa Dövlət Musiqili Dram Teatrında uşaqlar üçün Altay Məmmədovun “Dəli Domrul” əsəri əsasında hazırlanmış eyniadlı tamaşa növbəti dəfə nümayiş olunacaq.
AZƏRTAC xəbər verir ki, “Dəli Domrul” tamaşasının quruluşçu rejissoru Əməkdar artist Loğman Kərimov, rəssamı Valeh Məmmədov, rejissor assistenti Zəhra Salayeva, musiqi tərtibatçısı Ağasəlim Feyzullayevdir.
Qeyd edək ki, “Dəli Domrul” tamaşası Altay Məmmədovun “Kitabi – Dədə Qorqud” dastanının “Duxa Qoca oğlu Dəli Domrulun boyu” əsasında qələmə aldığı eyniadlı pyesi əsasında hazırlanıb. Meydan üslubunda səhnələşdirilmiş tamaşada dünyanın faniliyi, məhəbbətin ucalığı ön plana çəkilir.
Noyabrın 22-də Heydər Əliyev Sarayında Mədəniyyət Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə dünya şöhrətli bəstəkar Fikrət Əmirovun 100 illiyinə həsr olunmuş təntənəli yubiley gecəsi keçirilib.
Gecədə çıxış edən mədəniyyət nazirinin birinci müavini Vaqif Əliyev bildirib ki, Fikrət Əmirovun 100 illiyi Prezident İlham Əliyevin müvafiq sərəncamı ilə dövlət səviyyəsində qeyd olunur. İlin əvvəlindən Azərbaycanda və ölkə hüdudlarından kənarda silsilə tədbirlər keçirilir. Bu sırada Fikrət Əmirova həsr olunmuş beynəlxalq bəstəkarlıq müsabiqəsi, onun fortepiano musiqisindən ibarət musiqi albomunun buraxılması və UNESCO-da gerçəkləşən yubiley konsertini xüsusilə qeyd etmək olar.
Diqqətə çatdırılıb ki, 12-23 noyabr tarixində Mədəniyyət Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə Fikrət Əmirovun 100 illiyinə həsr olunmuş musiqi festivalı keçirilir. Festival çərçivəsində bəstəkarın ata yurdu olan Gəncə şəhərində də tamaşa nümayişi və simfonik konsert təşkil olunub. Uzun illərdən sonra ilk dəfə Fikrət Əmirovun “Sevil” operası onun adını daşıyan Gəncə Dövlət Filarmoniyasının səhnəsində nümayiş olunub.
“Günümüzdə Azərbaycanın musiqi incilərindən danışarkən Fikrət Əmirovun yaradıcılığı ilk olaraq xatırlananlar sırasındadır. Sənətkarın hər bir əsəri azərbaycançılığı, milli dəyərlərimizi təbliğ edir. Onun Azərbaycan və dünya musiqisinə bəxş etdiyi simfonik muğamlar bəstəkarın qəlbindəki muğam sevgisinin bariz nümunəsidir”, – deyə Vaqif Əliyev vurğulayıb.
Ötən əsrin 50-ci illərində, sovetlər dövründə, ABŞ-dakı “Karnegie Hall”da “Şur” və “Kürd-ovşarı” simfonik muğamlarının səslənməsinin Azərbaycan bəstəkarlıq məktəbinin böyük uğuru olduğunu vurğulayan Vaqif Əliyev bu gün də həmin tarixin təkrarlandığını, paralel olaraq “Karnegie Hall”da da Fikrət Əmirovun 100 illiyinə həsr olunmuş tədbirin keçirildiyini qeyd edib.
Yubiley gecəsində maestro, Xalq artisti Rauf Abdullayevin, dirijorlar – Xalq artisti Yalçın Adıgözəlov, Əməkdar artist Əyyub Quliyev və Mustafa Mehmandarovun idarəsi ilə Azərbaycan Dövlət Simfonik Orkestri və Azərbaycan Dövlət Xalq Çalğı Alətləri Orkestri, Xalq artisti Ağaverdi Paşayevin dirijorluğu ilə F.Əmirov adına Azərbaycan Dövlət Mahnı və Rəqs Ansamblı, Xalq artisti Rüfət Xəlilzadənin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Dövlət Rəqs Ansamblı, həmçinin Xalq artisti Kamilla Hüseynovanın rəhbərliyi ilə Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrının balet truppası, solistlər – Xalq artistləri Alim Qasımov, Yeganə Axundova, Samir Cəfərov və başqaları çıxış ediblər.
Mərakeş Krallığının Fəs şəhərində BMT-nin Sivilizasiyalar Alyansının (BMTSA) IX Qlobal Forumu işə başlayıb.
Azərbaycan Respublikasının mədəniyyət naziri Anar Kərimov forumda iştirak etmək üçün Mərakeşdə səfərdədir.
Forum çərçivəsində Fasın Dar-Bata Muzeyində “Mədəniyyət: sülh üçün olmazsa olmazdır. Muzeylər möcüzə, kəşf, açıqfikirlilik və mədəniyyətlərarası dialoq məkanı kimi” mövzusunda panel keçirilib. İCESCO-nun baş direktoru Salim bin Məhəmməd əl-Malik, BMT-nin Sivilizasiyalar Alyansı üzrə ali nümayəndəsi Migel Angel Moratinos, mədəniyyət naziri Anar Kərimov, alim, kollektor və xeyriyyəçi Nasser Xəlili və başqa qonaqlar iştirak ediblər.
Paneldə çıxış edən nazir Anar Kərimov mədəniyyətin dünyada sülhün bərqərar olmasında oynadığı roldan söz açıb. Bildirib ki, muzey və abidələr xalqların mədəni kimliyinin əsas göstəricisidir. Böhranlar və müharibələr zamanı muzeylərin bəzi hallarda hədəf alındığını təəssüflə qeyd edən Anar Kərimov Azərbaycanın bu sahədə ən çox zərər çəkən ölkələrdən olduğunu bildirib. Diqqətə çatdırıb ki, 30 ilə yaxın Ermənistanın işğalı altında qalmış Azərbaycan ərazilərində tarixi-mədəni irsə qarşı misli görünməmiş vandalizm həyata keçirilib.
Nazir Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev tərəfindən 2008-ci ildə irəli sürülən mədəniyyətlərarası dialoqa dair “Bakı Prosesi” barədə məlumat verib, bu qlobal çağırışın əhəmiyyətini vurğulayıb. Bildirib ki, “Bakı Prosesi” çərçivəsində BMT də daxil olmaqla bir sıra aparıcı təşkilatların tərəfdaşlığı ilə ölkəmizdə Dünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumları keçirilib.
Anar Kərimov çıxışında 2021-ci ildə Azərbaycan Respublikası tərəfindən elan edilmiş “Mədəniyyət naminə sülh” (Peace4Culture) qlobal kampaniyası barədə də məlumat verib. Deyib ki, bu çağırışın əsas istiqaməti postmünaqişə dövründə olan ölkələrin işğaldan azad olunmuş ərazilərində mədəni infrastrukturu dirçəltmək, milli-mənəvi dəyərləri yenidən həmin torpaqlara qaytarmaq üçün davamlı sülhün təmin edilməsidir.
Xatırladaq ki, ölkəmiz 2016-cı ildə BMT-nin Sivilizasiyalar Alyansının “İnklüziv cəmiyyətlərdə birgəyaşayış: çağırış və məqsəd” şüarı altında keçirilən VII Qlobal Forumuna ev sahibliyi edib.
Rusiya Federasiyasının Qələbə Muzeyi tərəfindən “Muzeylər Qələbə haqqında” adlı beynəlxalq video müsabiqəsi keçirilmişdir. Qələbə Muzeyinə Azərbaycan, Rusiya, Belarus, Qazaxıstan və Moldovanın 120-dən çox muzeyindən XX əsrin ortalarının hərb tarixinə dair muzey ekspozisiyalarından bəhs olunan 130-dan çox videoçarx təqdim olunmuşdur. Azərbaycan İstiqlal Muzeyi Azərbaycan xalqının mədəni-tarixi həyatındakı mühüm hadisələri və istiqlalı uğrunda apardığı mübarizəni özündə əks etdirən eksponatların təqdim olunduğu videoçarxla bu müsabiqədə iştirak etmişdir.
Qələbə Muzeyinin rəsmi internet saytında 60 mindən çox internet istifadəçisinin iştirak etdiyi onlayn səsverməyə əsasən Azərbaycan İstiqlal Muzeyi “Tamaşaçıların Seçimi” mükafatına layiq görülmüşdür.
Qeyd edək ki, Azərbaycan İstiqlal Muzeyi Qələbə Muzeyi ilə 2018 – ci ildə birgə əməkdaşlıqla bağlı imzaladığı memoranduma əsasən müxtəlif layihələr çərçivəsində sərgi və müsabiqələrdə iştirak etmişdir.
Bu gün dünya şöhrətli Azərbaycan bəstəkarı, SSRİ Xalq artisti, Sosialist Əməyi Qəhrəmanı, Dövlət mükafatı laureatı Fikrət Əmirovun (1922-1984) anadan olmasının 100 illiyi tamam oldu.
Fikrət Əmirovun doğum günündə Mədəniyyət Nazirliyinin nümayəndələri, sənətkarın ailə üzvləri, tanınmış mədəniyyət və incəsənət xadimləri Fəxri xiyabanda dahi bəstəkarın məzarını ziyarət ediblər.
Mərasimdə çıxış edən mədəniyyət nazirinin birinci müavini Vaqif Əliyev Fikrət Əmirovu milli mədəniyyətimizin parlaq simalarından biri kimi səciyyələndirib. Bildirib ki, bəstəkar 38 ildir bu dünyadan köçsə də, onun zəngin yaradıcılığı daim bizimlədir: “Fikrət Əmirovun əsərləri ölkəmizdə və xaricdə möhtəşəm teatr və konsert salonlarında səslənərək Azərbaycanın musiqi şöhrətini dünyaya yayır. O, Azərbaycan musiqisini dünya musiqisi ilə uğurlu sintez edərək simfonik muğam janrını yaradıb”.
Bəstəkarın yaradıcılığının həmişə dövlətimiz tərəfindən yüksək qiymətləndirildiyini deyən Vaqif Əliyev qeyd edib ki, ulu öndər Heydər Əliyev ölkəmizə rəhbərliyinin hər iki mərhələsində bəstəkarın yaradıcılığına diqqət və qayğı göstərib. Prezident İlham Əliyevin Fikrət Əmirovun 100 illik yubileyinin dövlət səviyyəsində qeyd olunması ilə bağlı imzaladığı sərəncam da sənətkarın zəngin irsinə dövlət qayğısının davam etdiyini göstərir. Dövlət başçısının sərəncamına əsasən, dahi musiqiçinin yubileyi ölkəmizdə və xaricdə təntənəli şəkildə qeyd olunur. Bəstəkarın 100 illiyinin UNESCO-da qeyd olunması isə təkcə Fikrət Əmirov irsinə deyil, bütövlükdə Azərbaycan mədəniyyətinə olan diqqət və marağın bariz göstəricisidir: “Azərbaycan musiqi mədəniyyətinə parlaq nümunələr bəxş etmiş bəstəkarın zəngin irsi yeni nəsil bəstəkarlar üçün bir örnəkdir. Fikrət Əmirovun xatirəsi qəlbimizdə əbədi yaşayacaq”.
Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının sədri, Xalq artisti Firəngiz Əlizadə çıxışında bəstəkarın simfonik muğam janrının banisi kimi xidmətini xüsusi qeyd edib. Bildirib ki, yaradıcılığı zəngin milli köklərə əsaslanan Fikrət Əmirov Azərbaycan musiqisinin yeni mərhələdə inkişafını təmin edən şəxsiyyətlərdəndir. Onun simfonik muğam və muğam-poema janrlarında olan əsərləri musiqi sənətinin diqqətəlayiq nümunələrindəndir”.
Bakı Musiqi Akademiyasının rektoru, Xalq artisti Fərhad Bədəlbəyli bəstəkarın 100 illik yubileyinin yüksək səviyyədə qeyd olunmasına görə dövlətimizə təşəkkürünü bildirib. Diqqətə çatdırıb ki, Fikrət Əmirovun simfonik muğamları dahi dirijorların idarəçiliyində səslənib: “Bütün dünya onun əsərlərini ayaq üstə alqışlayıb. Amerikalı dirijor L.Stakovski Fikrət Əmirova yazdığı məktubda demişdi: “Sizin əsərlərinizi Amerikanın bir sıra şəhərlərində ifa etdim. Sizin əsərlərinizdən sonra konserti davam etdirmək mümkün deyil. Ona görə ki, insanlar ayaq üstə durub sizin əsərinizi alqışlayır. Bu gündən sonra mən sizin əsərlərinizi həmişə konsertin sonunda ifa edəcəyəm”. Bu sözlər bir daha göstərir ki, Fikrət Əmirov Azərbaycan musiqisini dünya musiqi inciləri sırasına daxil edib. Vaxtilə bu əsərlərin unudulacağını deyən insanlar bu gün görürlər ki, bəstəkarın milli musiqiyə söykənən əsərləri uzaq Amerikadan Yaponiyaya qədər bir çox səhnələrdə Azərbaycan musiqisinin təntənəsini təqdim edir”.
Çıxışlardan sonra bəstəkarın məzarı önünə əklil və gül dəstələri düzülüb, xatirəsi ehtiramla yad edilib.
Xatırladaq ki, Fikrət Əmirovun “Min bir gecə” baleti dünya musiqi xəzinəsinin inciləri sırasına daxildir. Bəstəkar həmçinin musiqi mədəniyyətimizə konsert janrının da yaradıcısı kimi daxil olub. Əsasını qoyduğu simfonik muğam janrı “Şur”, “Kürd ovşarı” və “Gülüstan – Bayatı-Şiraz” kimi dəyərli əsərlərlə təmsil olunub. “Nizami” simfoniyası, doğma vətəni tərənnüm edən “Azərbaycan kapriççiosu”, “Azərbaycan süitası”, “Azərbaycan qravürləri” sənətkarın zəngin irsinin dəyərli səhifələrini təşkil edir.
Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü, Azərbaycan Respublikası Prezidenti Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü, “Azad qələm” ədəbi-bədii, ictimai-publisistik qəzetinin və “Ali Ziya” ədəbi-bədii, elmi-publisistik jurnalının təsisçisi və baş redaktoru
Ömrümün birçək vaxtıdı, Yaşımın çiçək vaxtıdı, Sevgimin ləçək vaxtıdı, Ay ömrümü alan adam.
Ürəyimlə məzələndim, Eşqim üçün çox ələndim, Bu sevgim üçün diləndim, Ay ömrümü alan adam.
Nə olum həvəsim qalıb, Nə ölüm həvəsim qalıb, Səndən özgə kimsəm qalıb? Ay ömrümü alan adam.
Qış bəxtimə xoş kimiyəm, Bir az əliboş kimiyəm, Öz ömrümə bir günüyəm, Ay ömrümü alan adam.
Gündüzümün gözü qara, Can kəlməmin üzü qara, Kəfən adlı bezim qara, Ay ömrümü alan adam.
Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü, Azərbaycan Respublikası Prezidenti Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü, “Azad qələm” ədəbi-bədii, ictimai-publisistik qəzetinin və “Ali Ziya” ədəbi-bədii, elmi-publisistik jurnalının təsisçisi və baş redaktoru
Üzülməyən sevgimizin, ürəyini niyə üzdük?! Özümüz də heç bilmədən, Yolumuzu tərsə düzdük.
Yol gözləyən izimizin, Dedik həsrət, kədər bizim, Şirin dadan sevgimizin, Badəsinıə acı süzdük.
Kim uduzub, kim nə udub, Şirin anları unudub, Fələyin əlindən tutub, Özümüzə tale yazdıq..
Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü, Azərbaycan Respublikası Prezidenti Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü, “Azad qələm” ədəbi-bədii, ictimai-publisistik qəzetinin və “Ali Ziya” ədəbi-bədii, elmi-publisistik jurnalının təsisçisi və baş redaktoru
Buz bağlayan yollarını, Nəfəsimlə əridəydim. Bu ağlayan sevdamızı, Gücüm çata, kiridəydim.
Bir dünyalıq can oduyam, Duyğuların qanadıyam, Mən sevginin öz adıyam, Göydə sevib, yerə dəydim.
Yaz dərdimi, yaz aramla, Nə yaşayım bu yaramla, Vüsalımı damla-damla, Ürəyinə yeridəydim.
Azərbaycan Yazıçılar Birliyi (AYB) Gənclər Şurasının üzvü, Prezident təqaüdçüsü, Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyinin (DGTYB) maliyyə sədri, şair Habil Yaşarın “Yeddinci ayın yeddisi” adlı yeni kitabı işıq üzü görüb.
Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Mətbuat xidməti və İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsi.
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunun Elmi Şurasının 4 oktyabr 2022-ci il tarixli (6 saylı protokol) qərarı ilə Mətbuat tarixi və publisistika şöbəsinin müdiri, filologiya elmləri doktoru, professor Vüqar Əhmədin “Hayrettin Hoca” monoqrafiyası nəşr edilib.
Kitabın elmi redaktoru AMEA-nın prezidenti, akademik İsa Həbibbəylidir. “Ön söz”ün müəllifi Ədəbiyyat İnstitutunun icraçı direktoru, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Mehman Həsənli, redaktoru böyük elmi işçi Dilbər Rzayevadır. Rəyçiləri professor, şair Elçin İsgəndərzadə, Ədəbiyyat İnstitutunun Mətbuat tarixi və publisistika şöbəsinin aparıcı elmi işçisi, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Gülbəniz Babayeva və şair, tədqiqatçı, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü Qardaş Əlişoğludur.
Professor Hayrettin İvginin elmi-ədəbi fəaliyyəti haqqında monoqrafiya “Ecoprint” nəşriyyatında 200 səhifə ilə çap olunub. Türk Dünyasının şöhrətli alimi, akademik Hayrettin İvginin yaradıcılığı çoxşaxəlidir. O həm folklorşünas alim, araşdırmaçı, ədəbiyyatşünas, həm də tarixçi-etnoqrafdır. Əgər onun yazdığı lirik şeirləri ayrıca bir poetik məziyyət hesab etsək, Hayrettin bəyin yaradıcılığının ümumi mənzərəsini tamamilə əhatə etməkdən ötrü, bəlkə də, onlarla kitab yazmaq lazım gələr. Bu səbəbdən də müəllif onun yaradıcılığı ilə sadəcə yığcam şəkildə oxucuları tanış etmək istəyib. Professor Hayrettin İvginin dəst-xəttinin nə qədər gerçək olduğunu təsdiqləməkdən ötrü Vüqar Əhməd bu monoqrafiyada bir sıra tədqiqatçıların, elm adamlarının kitablarından, məqalələrindən, yazılarından faydalanaraq, eyni zamanda arxiv sənədlərinə istinadən öz araşdırmalarını və fikirlərini ümumiləşdirərək bu
əsəri meydana gətirib.
Kitab geniş oxucu kütləsi üçün nəzərdə tutulub. Monoqrafiyadan türk filologiyası ilə məşğul olan bakalavr, magistrant, doktorant, eləcə də tədqiqatçı alimlər faydalana bilər.
Azərbaycan Yazıçılar Birliyi və AMEA-nın Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu filologiya elmləri doktoru, professor Şirindil Alışanlının 70 illiyi ilə bağlı tədbir keçirir.
Tədbirdə Xalq yazıçısı Elçin Şirindil Alışanlının yardıcılığı barədə məruzə edəcək.
Tədbir 2022-ci il noyabr ayının 25-də saat 14:00-da AYB-nin Natəvan adına klubunda keçiriləcək. Maraqlananlar iştirak edə bilər.
Canlılar içərisində yeganə canlı insandır ki, öləcəyini bilir. Yəni bu mahiyyəti ali də olmasa, dərk edir. Orta ömürlü bir insan özü ölənədək çox dəfnlər görür. Gözləri ilə görür ki, insanı axırda aparıb 2-3 m² torpağa atıb üzərini də torpaqlayırlar.
Əslində, ölümün nə olduğunu bilməyən canlılar insanların etdikləri rəzillikləri etməlidirlər. Şirlər rüşvət almalıdırlar. Canavarlar mülkiyyət hərisi olmalıdırlar. Fillər təbiəti məhv etməlidirlər. Amma bütün bunları onlar yox, öləcəyini bilən insanlar edir.
Öləcəyini bilməyən bütün canlılar bir parça qarınlarını doyurduqdan sonra çəkilib kənardan həyatı seyr edirlər. Günəşə baxırlar, çayları keçirlər, çəmənlərdə gəzirlər.
Öləcəyini bilən insan isə bütün ömrünü acgözlüyə sərf edir.
