Blog

 

BU HƏSRƏTİN SONU YOXSA

Vüasl məndən gendə dursa,
Göz yaşlarım seltək olsa,
Bezmərəm mən inan qəmdən
Bu həsrətin sonu yoxsa.
Eşq atəşin odu çoxsa.
Leyli-Məcnundan ayrısa,
Qorxmaram mən ayrılıqdan,
Bu həsrərin sonu yoxsa
Baxmaram səndən özgəyə
Gülmərəm mən təbəsümlə,
Mən gənc ikən qocalaram,
Bu həsrətin sonu yoxsa.
Mən qəlbimin qapısını
Bağlayacam bir qalatək
Bir kimsəyə açmayacam,
Bu həsrətin sonu yoxsa
Usanmaram mən bu qəmdən,
Sən var ikən sənsizlikdən
Elnurəyəm sevəcəyəm,
Bu həsrətin sonu yoxsa.

ANA LAYLASI

Dağdan aşan bulaq kimi,
Muğam üstə segah kimi,
Bilməm niyə həzin,niyə qəmli?
Beşik başında ana laylası.

Uzun gecələrin laylasıdır
o, Ayın ,ulduzların sirdaşıdır
о, Şirin yuxuların yolçusudur
о, Beşik başında ana laylası.

Nəğmələr içində kövrək nəğmədir,
Nəğmənin sehri sanki səsdədir,
Körpənin möhtacı sanki səsdədir,
Beşik başında ana laylası.

Beşikdə ağlayan körpənin səsi,
Təki ana laylasının möhtacı olsun.
Beşik başında ana laylası,
Arzumdur heç evdən əskik olmasın.

 

Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Prezident təqaüdçüsü, Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin Sumqayıt şəhər təşkilatının elektron orqanı Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının “Qərb bölgəsinin ədəbiyyatı” bölməsinin Redaktoru, Fəxri üzvü, Xüsusi müxbiri, Çağdaş Azərbaycan ədəbiyyatının görkəmli və istedadlı xanım yazarı Şahinə Könülün “Çağırsam, kim görən eşidər məni…” adlı ilk şeirlər kitabı 2008-ci ildə “MSV” nəşriyyatı tərəfindən 152 səhifə olmaqla 500 tirajla dərc olunub.Kitabın redaktoru Rəfail İncəyurd, ön sözün müəllifi Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin Qazax bölməsinin sədri Barat Vüsal, rəssamı Məmməd Dəmirçioğludur.
Kitabda gənc xanım yazar Şahinə Könülün müxtəlif illərdə qəlbinin dərinliklərindən zaman-zaman süzülərək gəlmiş ədəbi-bədii nümunələr, poeziya örnəkləri öz əksini tapmışdır.

 

SAGİF KARATOPRAK

(Saqif QARATORPAQ)

***

Pencereye toz konup
yağmur yıkayıp götürüyor.

Pencereden bakiyorsun
uzaklarda yıldız kayıyor.

Baktığın pencere var,
çıktığın kapı.
Ansızın bir misafir
arayıp seni buluyor.

Baktığın pencere dar,
arkanca vuruluyor kapılar.

Baktığın pencere duruyor,
çıktığın kapı.
Günahını melekler
ölüme büküp götürüyor.

ASFALTA ÇİZİLEN RESİM

O gece ressamıydı,
amatör bir ressam,
fırçası demirden,
Bakünün göğsüne çizdi resmini.
En büyük sokağına çizdi resmini.
Bir tek resmim var, –
ne arkadaşlara yollaya biliyorum,
ne akrabalara,
ne de sevgilime.
Bir tek resmim var, –
göğsünde taşıyacak Vatan.

NİÇİN YAŞADIN…

Belki bir daha
okumayacaksın hiç bir şiirimi,
düğünden sonra okunmayan
aşk mektupları gibi.
Özlemeyeceksin
mısralarımı.
Burnunda tutmayacağım.
Yüzümü görmeyende,
sesimi duymayanda,
bir daha namımı almayacaksın.
Unutacaksın
kızlarla kavga etmeyi,
gizlisaklı buluşmağı,
konuşmağı.
Kayb olu vereceksin
gailenin içinde.
Ömür su gibi akıp gidecek.
Oyalanacaksın evle-barkla,
ömürle-günle.
Anlamayacaksın,
neden doğdun,
niçin yaşadın…

MUMUN GÖLGESİ

Saklanmışım çok zaman,
Bir mumun gölgesinde.
Ne varım, ne de yokum,
Bir mumun gölgesinde.

Katlime ferman hazır,
Diyorlar: yazan yazıp,
Kabrimi derin kazıp,
Bir mumun gölgesinde.

Beni sözüme bükün!
Üstüme yaprak dökün!
Gözüme toprak dökün!
Bir mumun gölgesinde.

Uyuyup, uyup gittim,
Demeyin, doyup gittim,
Başımı koyup gittim,
Bir mumun gölgesinde.

***

Komşuyuz…
Aramızda bir ark…
Arkın üstünde küçücük bir köprü, –
İlkbaharda sel alıp götürecek…
Acayip, değilmi?
Bizi su ayırır,
toprak kavuşturur.
… bir zaman
yüreğinin başına koymuştun beni,
gözlerinde gülümsiyordu resmim.
Şimdi yüreğime yansiyor
gölgesi
gözlerindeki çilenin.
… Gece sana geliyorum,
köprüye gölgem yansiyor,
sulara aksim.
Sana nice geleyim,
anlamasın hiç kim?!

(Uyğunlaştırma: Resmiyye SABİR)

 

Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü, “Qızıl qələm” media mükafatı laureatı, Azərbaycan mətbuatında 50 ildən artıq yazıları ilə çıxış edən görkəmli və istedadlı yazıçı-publisist Natiq Səfiyevin “İşıqlı dünyam” (Fotoalbom) kitabı 2009-cu ildə “Adiloğlu” nəşriyyatı tərəfindən 96 səhifə olmaqla dərc olunub.Kitabın ön sözünün müəllifi Təhsil Problemləri İnstitutunun elmi katibi, pedaqoji elmləri dokt oru, professor, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü Akif Abbasov, redaktoru Azərbaycan Xarici Dillər Universitetinin müəllimi Güntəkin İlyasovadır.

“İşıqlı dünyam” (Fotoalbom) kitabı “Məktəb illəri”, “Hərbi qulluqda”, “Abşeron rayon Pioner və məktəblilər evində”, “Müəllim ömrü”, “Məktəb tədbirləri”, “Rayon tədbirləri”, “Ümumittifaq məclislərində”, “Turist səfərlərində”, “Sənət aləmində”, “Bolqar məktəbliləri Abşeronda”, “Asudə vaxtlarda” bölmələrindən ibarətdir.Kitabda görkəmli yazıçı-publisist Natiq Səfiyevin 1953-2005-ci illərdə dünyanın müxtəlif yerlərində müxtəlif şəxslərlə çəkdirdiyi şəkillər və həmin şəkillər haqqında olan bilgilər yer alıb.

Bu ömür sevincdən süzülən kədər…

(Rüstəm Behrudinin şeirləri əsasında)

 

Milyon ildir torpaq göyə boylanır

çiçəklər günəşə.

Milyon ildir pərvanələr oda yanır

aşiqlər atəşə

      Mən ayrılıqlara yandım.   

Ayrılıq fani adlandırdığımız dünyanın, əslində isə fani olan cəmiyyətin xarakteristikasıdır. Nədə ayrılıq yoxdur ki… Yer Göydən aralı, Ay Günəşdən ayrı, İnsanlar sərhədlərlə ayrı… Müxtəlif ölçüdə, müxtəlif formada çərçivələri qoymuşuq onsuz da çərçivəli həyatımıza. Din, dil, torpaq, millət arılığı özlüyündə qoyduğumuz, qanun kimi qəbul elədiyimiz çərçivə deyilmi?!

Ayrılıqda bir tənhalıq… Tənhalıqda bir sükut… Sükutda bir səs…

Böyük şəhər… Kiçik bir ev…

Pəncərəndə yalnızlıq ək.

Çiçəyini oxşamağa

Göydən mələklər gələcək.

Yüz illərdir, mələklərin çiynində səadət enir Yer kürəsinə. Az qala inanmışıq bu nağıla. İnsan göydən aralı, mələk insandan aralı, tanrı mələkdən aralı…

Könül daha özünə var,

Hara dönsən ayrılıq var.

Yıxdı məni ayrılıqlar

Gülüm, xoş gəldin, xoş gəldin.

Könlüm qapanır özünə. Varır, vardıqca axtardığını, ayrılar içərisində aradığını tapır:

Soruşma kiməm, nəyəm?

Ağıllı divanəyəm.

Tanrının elçisiyəm.

Sözlərimdə səsim var.

Bu səs hardan gəldi belə?! Bu nə səsdir, söz yaratdı. Söz yarandı, cümlə – cahan tabe oldu hökmünə.

Söz Tanrının mərhəməti,

Ahı daşı dəlibdisə.

Gərək yenəm, mən qul olam

Sözə göydən gəlibdisə.

Min illərdir, söz məskəni göylər insanların dua yeri, ümid, pənah  yeridir. Min illərdir göylər ucalıq, paklıq, xoşbəxtlik yeridir.

Göy üzü çadırım, günəş bayrağım…

Yolunda dev duran bir yolçuyam mən.

Qoymurlar özüm tək görünüm, Allah!

Hara çıxım gedim bu yer üzündən?!

Yer üzü qovğalar, dava yeridir. İnsanların pis xisləti onu çirkaba bulayıb. Yer adamı oldun, demək günahlara batdın artıq. Yer adamı oldunsa, demək enmisən ucalığından…

Müqəddəs ruhdusa əvvəl də, son da,

Ey Tanrım, qəribə işindən əl çək.

İztirab yeridir bu Yer kürəsi;

Əzabi təzədən doğulub ölmək.

Bezdim yer üzündə… O göylər niyə

Eşitmir? Sökülüb üstümə axır?

Yüz ildi, min ildi üzüm göylərə…

Göy üzü bir dəfə üzümə baxmır.

Göy üzü – sakitlik, dinclik məskəni… Göy üzü safdır, təmizdir. Göydən uca nə var ki, Mənsə… mənsə, hər addım başında çətinliklə rastlaşan, hər addım başı əzablara qatlaşan sadə bir bəndəyəm, “əzab çəkməyə doğulan adam”am.

Mən kiməm? Cəzamdı bəndə doğulmaq,

Min illik ocağın qovurduğu kül…

Sən kimsən? Nə vaxtsa yad baxışlarla

Əyilib titrəyən, çırpınan könül.

Tanrım mənə bəndəliyi bəxş etdi. Sadə bir bəndəlik – səhv etmək, səhv edə–edə öyrənməkdir. Amma günahkar bir bəndənin günahsız ruhu olarmış. “Ruhum mənim”

Qorxuram ruhuma qoşulum gedim,

Gedim göy üzündə təmizlənim mən.

Niyə buraxmırsan, günahkar canım,

De niyə qorxursan təmizliyindən?

Can bu dünyanın sakini, cisim qorxu əsiri. Ruhumuzla yaşaya bilmək… – Səadət olar ki… Ruha hakimiyyət gərək deyil. O sərbəstdir, azaddır, məkana, zamana sığmazdır…

Ey ruhum, ayağa dur,

Düşdüyün tilsimi qır!

Zaman məndə çırpınır

Mən bir sözün içində.

Yenə söz… Yenə sözmü saldı sehrinə maddi dünyanı?! Söz – hakim, söz – hökm! Söz – məna! Söz – yaradan, söz – yaranan!!!

Günah içindəyəm, ruhum didərgin.

Günahın son ucu həmişə tövbə.

Sözümdən boylanan bu tənhalığım

Ruhumun önündə sonuncu tövbə.

Tövbə deyirəm günahlarıma – bir savab üçün. Tənhalıq içində yumaq istəyirəm günahlarımı didərgin ruhum önündə – Sözümlə!

Duanda tövbə var,

dilində nə də andın

Yüz andımdan keçmişəm

mən divanə, mən arsız

Mən yazdığım, pozduğum

gözəl sözə inandım.

Doğru söz gözəl olmur,

Gözəl söz etibarsız.

Gözəl olmaz doğru söz… Bir doğruluqda bir acılıq yaşayar. Oğul gərək bu acını yeyə bilsin, oğul gərək həqiqəti görə bilsin. Axı,

Yalana sığınıb düz

Yalan düzün içində

Bu düzlər içində yalan, yalana sığınan düz… Acısından dadmaq olmur, şirinindən keçmək çətin

Sənə gələn yolun adı

Sözüm ustə od qaladı

Bu nə cür eşq sevdadı

Dərd qayıdır, dərman olur

Yalandı  ya, düzdü sevgi? Haqdı ya, nahaqdı sevgi? Amma… bir şey var ki, daim, yaradır, yaşadır sevgi…

Eşq nəymiş? İlahi, açılmaz bu sirr

Yer deyir, göy deyir, deyir, haqq deyir

Dilini bildiyim ot, yarpaq deyir:

Nə sən mənimkisən, nə mən səninki.

Nə sən mənimkisən, nə mən səninki, Amma…

Payızda

Göz yaşlarım üzümü

Yağışlar pəncərəmi yudu.

Payızda çılpaq yarpaqlar torpağın ruhudu,

Sapsarı yarpaqlar ağacların…

Sapsarı yarpaqlar

Ağacların ruhudu –

Sən mənim!..

Ruhum oldun, içimdə çırpınan canım oldun. Hüzuruna gəlmişəm. Ya çək məni öz yanına xilas elə əzablardan, ya da… Yox…

Günahlı, günahsız bu dünya, aləm

Qiyamət gününü gözləyən bu haqq…

Yer göyə qovuşar qiyamət günü

Mən sənə qovuşa bilmərəm ancaq…

 

“İsinmiş zəhər”

Lalə xanım kimsəsiz qadın idi.10 il olardı ki, Kəngərli ailəsində həm gullugçu, həm də dayə kimi çalışırdı. Artıq Lalə bu ailənin üzvünə çevrilmişdi (Ailənin başçısı Gəray Kəngərli, onun həyat yoldaşı Taclı Kəngərli, övladları Oğuz və Aybəniz idi). Oğuz və Aybəniz valideynlərinin işləri ilə bağlı vaxtlarının çoxunu «Şirin ana» dedikləri Lalə xanımla olurdular. Lalə də bu iki uşağı doğma bilirdi. Bu ailəyə xidmətə gəldiyi gündən özünün bir otaglı evini kirayə verib burada yaşayrdı. O, ailədən, ailə isə ondan çox razı idi.
Bir gün kirayə haqqını almağa gedən Lalə axşamçağı evə zəng etdi… Dəstəyi Taclı xanım götürdü:
– Ay Lalə, hardasan bacı? Axşam oldu, hələ gəlib çıxmamısan.
Lalə:
– Taclı xanım, bir az işlərim var, əgər icazə versəz, mən sabah gələrəm, həm də ki sizə bir sürpirizim var ey!
– Xeyir ola, inşallah, ay Lalə?
– Xeyirdi xanım (Lalə sevincək halda cavab verdi).
– Təki xeyir olsun. Nəsə səhər tezdən gəl. Uşaglar da, özümüz də sənsiz çox darıxırıq doğrusu.
– Taclı xanım, hər şeyi xazırlıyıb soyuducuya yığmışam, axşam və səhər yeməyiniz var. Sabah da özüm gələcəm (Lalə və Taclı xanım sağollaşıb dəstəyi asdılar).
Ailə şam etdikdən sonra uşaglar üz otaglarına dərs çalışmağa getdilər. Gəray və Taclı isə televizora baxır, sabahkı günlərini müzakirə edirdilər…
Səhər tezdən yuxudan oyanan Taclı xanım isə gecikdiyini nəzərə alaraq (o, biologiya müəllimi idi) özü nahar etmədən süfrəni hazırlayıb həyat yoldaşını oyatmağa getdi.
– Sabahın xeyir, Gəray! Əzizim, hər şeyi süfrəyə düzmüşəm. Mən işə gecikirəm, uşagları da oyat, yemək yeyin. Sizə goşula bilmədiyim üçün məni bağışla.
Taclı xanım auditoriyada müxazirə oxuyurdu, birdən telefionuna zəng gəldi. Zəng edən uşaglarının sinıf rəhbəri idi.
– Taclı xanım, bağışlayın, naraxat edirəm, amma bunu deməliyəm. Dərs zamanı Oğuz və Aydəniz öydülər, tez təcili yardım çağırdıg, xəstəxanaya aparırıq.
Özünü itirmiş ana uşaglardan üzr istəyib, çantasanı götürməyi belə unudaraq auditoriyadan çıxdı…
Yarım saatdan sonra Taclı xanım xəstəxanaya çatanda uşagları təcəzə gətirib mədəsini yumag üçün xüsusi şübəyə aparmışdılar. Taclı xanım sinif rəhbərinin telefonda dediklərindən başqa onu öyrənə bildi ki, sinif rəhbəri Gəray bəyə nə gədər zəng etsə də, cavab verən olmayıb. Təlaş içində, göz yaşları axa-axa Taclı xanım da Gəray bəyə, sonra isə ev telefonuna zəng etdi. Cavab verən olmadı. Həm həyat yoldaşının qarasına söylənir, həm də içərisində bir qorxu hiss edirdi…
Bir saatdan sonra həkimlər güründü. Onların üzlərindən hər şey aydın olurdu. Ancaq ürəyi yanan ananın ayagları əsir, titrəyən əllərini bir-birinə sıxaraq:
– Qadanızı alım, həkim, balalarıma nə olub?
– Çox çalışdıq, Allah bilir ki, əlimizdən gələni etdik, lakin zəhərlənmədən çox vaxt keçdiyi üçün onları xilas edə bilmədik.
Bu sözlər Taclı ananın eşitdiyi son söz oldu. Fəryadı göylərə qalxdı, bütün dünya başına yıxıldı ananın. Hələ bu, son faciə deyildi. Ananı saxlaya bilməyən tibb işçiləri və sinif rəhbəri nə edəcəklərini bilmirdilər…
– Taclı xanım, baxın, həyat yoldaşın zəng edir.
İkinci zəngdən sonra sinif rəxbəri telefonu açıb Taclı xanımın qulağına tutdu. Taclı xanım ağlaya-ağlaya – Gəray, evimiz yıxıldı – dedi.
Yox, telefondakı Gəray deyildi.
– Taclı xanım, mənəm Lalə (Lalə də hönkürüb ağlayırdı).
– Lalə, sizin də artıq xəbəriniz var? Gəray yoldadır. Telefonunu evdə qoyub. Can, ay Gəray, necə düzəcək bu dərdə???
– Taclı xanım, siz nədən danışırsınız (Ağlamaq imkan vermirdi ki, danışsın)?
– Lalə, Oğuzla Aybənizin öldüyünü deyirəm. Sizə kim xəbər verib?
– Nəəə?! Aman Allah, belə də zülüm olar? – deyib yüksək səslə ağlayırdı Lalə.
– Lalə, Gəray çoxdan evdən çıxıb, ona da bəlkə də uşaların zəhərləndiyini deyiblər.
– Taclı xanım, mən evə girəndə evdə heç kəs yox idi. Evləri yığışdırmaq üçün sizin otağa keçəndə ağzından gan gəlmiş şəkildə Gəray bəyi gürdüm. Xanım, Gəray bəy ölüb.
Əlindən telefon sürüşüb düşən Taclı xanım da ruhən və mənən ölmüşdü, təkcə nəfəsi arada gəlib gedirdi…
Sabahı gün orta palatada üzünə gün işığı düşən Taclı xanım ayılanda yanında tibb bacısını və ağlamadan saçları pırpızlaşıb gözləri şişmiş Laləni gürdü. Xanımın ayıldığını görən Lalə özünü saxlaya bilməyib ağlayaraq onun boynunu qucaqladı:
– Allah başımıza daş saldı.
Lalə nə gədər ağlasa da, gözləri bir nöqtəyə dikilmiş Taclı xanım ağlamadı. Tibb bacısı Laləni birtəhər Taclı xanımdan qoparıb çölə çıxardı.
Xəstəxanaya gəlib Taclı xanımdan izahat almaq istəyən polis işçilirənə həkimlər xəstənin psixoloji vəziyyəinin pis olduğun süylədilər.
Mərhumları məsciddə yuduqdan sonra dəfn etdilər. Yas yerinə o gədər adam gəlmişdi ki, yas mərasiminin üçüncü gününə kimi hər gün mağar Ən azında 5-6 dəfə dolub-boşalırdı. Qohum-gonşu, qohumlarla yanaşı Gəray bəyin çalışdığı şirkətdən ən önəmli adamlar gəlmişdi.
«Üç» mərasimini artıq yola vermişdilər. Bu üç gündə Taclı xanım ortalıgda ruh kimi dolaşır, elə bil ki, nəsə fikirləşirdi.
Axşam saat 9 olardı. Qapının zəngi çalındı. Qapını açan Lalə Taclı xanıma polislərin gəldiyini süylədi.
– Qoy, gəlsinlər, – dedi.
– Taclı xanım, axşamınız xeyir. Bəlkə də vaxtsız gəlmişik, ancag imkan varsa, sizinlə danışmalıyıg. Səhər süfrənizdən gütürdüyümüz nümunələr laboratoriyaya göndərilib. Ancaq tort atıldığı, boşqablar krantın altına yığıldığ üçün götürülən nümunələr kifayət etməyə bilər.
– Allah mənim boynumu qırsın, bilsəydim lazım olacaq, tortu atmazdım, pişik kremini yediyi üçün atdım, – dedi Lalə.
Polis rəisi üzünü Taclı xanıma tutub: – Kimdən şübhələnirsiniz, sizinlə düşmənçilik edən elə bir adamınız varmı???
Taclı xanım: – Yox, indiyə kimi heç kəslə işimiz olmayıb. Evizimizdə isə ən yad adam Lalədir. O isə artıq 10 ildir bizimlə yaşayır.
Polislər bir neçə gün gəlib hər iki qadını sorğuya çəkdikdən sonra gəldikləri nəticəni – fərzi Taclı xanıma söyləməyi gərara aldılar.
– Taclı xanım, əlimizdəki bütün dəlillər Lalə xanımdan şübhələnməyə əsas verir.
– Yox, ola bilməz. Mən Lalədən heç vaxt şübhələnmərəm.
– Bilirsiz, xanım, şübhələnməyə əsas verən odur ki, Lalə xanım zəng edib sizə deyir ki, kirayə haqqını almağa getmişdim, birinci, Lalə xanım evinə getməyib, ikincisi, kirayə haqqının vaxtına hələ bir həftə varmış – bunu bizə kirayəşin dedi. Daha bir şübhəli məqam – telefonda deyib ki, sizə sabah sürprizim var. Bu sürpriz hələ də ortalığa çıxmadığı üçün bu, səhər yeməyinə qatılan zəhər ola bilər. Qalmış tortun atılması bunu bir daha sübut edir. Məqsəd isə sizin var-dövlətinizə yiyələnmək ola bilərdi.
Bu həqiqətə oxşar dəlillər Taclı xanımı da inandırmağa başladı. Səhhəri gün Laləni şübhəli şəxs kimi gözaltına aldılar.
Bir həftə ərzində sübutları, araşdırmadan çıxan nəticələri Lalənin qarşısına qoyub cavab istəyirdilər. Lalənin isə dediyi bir söz var idi:
– Mən qatil deyiləm, yediyim çörəyə xəyanət etmərəm. Ekspertizaya göndərilən qidanın hamısı təmiz çıxsa da, tortun nümunəsini daha daha dəqiq nəticə üçün xaricə ölkəyə göndərdilər (elə polislərin də şübhələndikləri tort idi).
Yuxudan qalxan Taclı xanımın axşamdan ağlamaqdan və gec yatdığı üçün başı ağrıyırdı. Yataqdan qalxıb neçə gündür səliqəyə salmadığı mətbəxə keçdi. Evin hər yerində əzizlərinin xatirəsi dolaşırdı. «Tefal» çaydanı əlinə gütürdü, istədi şəbəkəyə taxsın, suyun az olduğun görüb doldurmağı qərara aldı krantın qarşısında çaydanın qapağını açıb içərisinə baxdı, gürdüyünə inanmadı. Çaydanı yerə atıb zala qaçdı, bilmirdi nə etsin, ağlayırdı.
– Bilirdim bunu Lalə etməyib, – dedi.
Telefonun dəstəyini götürüb şöbəyə zəng etməyə çalışdı, əlləri əsirdi. Nömrəni yığana kimi qapının zəngi çalındı. Taclı xanım telefonu yerə qoyub, qapıya qaçdı.
Gələn şöbə rəisi idi.
– Sabahınız xeyir, bağışlayın. Sizi narahat edirəm, sizinlə vacib işim var.
– Yox, narahat etmirsiz. Elə mən də sizə zəng edirdim.
– Bilirsiz, Taclı xanım, biz yanılmışıq. Lalə xanımın heç bir günahı yox imiş.
– Mən artıq bilirəm.
– Sizə şöbədən xəbər veriblər?
– Nəyi?
– Xaricə gündərdiyimiz nümunənin təmiz çıxmasını.
– Xeyr, mən ailəmin ölüm səbəbini tapmışam.
– Necə tapmısınız?
– Gəlin mənimlə mətbəxə keçək.
Taclı xanım elektrik çaydanını gütürüb içərisindəki «spiral»ın altında ölmüş kərtənkələni göstərdi. Baxın, budur mənim ailəmin məhvinə səbəb.
– Necə yəni, Taclı xanım?
– Mən, biologiya müəllimiyəm. Bilirəm Ki, zəhərli sürünənlər, eləcə də kərtənkələ isti suya salınarkən zəhərini buraxır.
O gün axşamdan yazıg Gərayla (Taclı xanımın gözləri dolur) çay dəmləyib içdik, istilədiyimz üçün mətbəxin nəfəsliyini açdıq, yadımızdan çıxıb örtmədən yatmışıq.
Səhər oyananda (Allah mənim canımı alsın) işə tələsdiyim üçün çaydanda galmış suyu isitdim, çaydanın içinə baxmadım. Çox güman ki, kərtənkələ axşam nəfəslikdən keçib çaydanın lüləyindən içinə girib.
Artıg mənə olan olub, Lalə yox, ailəmin ölümünə mən səbəbkaram. Gedək, azad edək, səhv etdiyimi deyim, ayağına düşüb yalvarım, məni bağışlasın.
– Daha gecdir, Taclı xanım. Lalə bacı bu gecə kameradan özünü asıb, bu məktubu da sizə yazıb.
– Aman Allah, daha bir zərbə. Bu nə həyatdır, ikinci dəfə tələskənliyim ucbatından sevdiyim insanı itirdim (Taclı xanımın ürəyi gedir).
Bir azdan ürək dərmanı və sərin su ilə polis rəisi Taclı xanımı ayılda bilir.
Həm polislərin, həm də Taclı xanımın şübhələnməsindən heyfsilənib, Lalənin susmasından çox pis olduglarından danışdılar. Polis rəisi ev sahibəsinə bir daha başsağlığı verib getdi.
Taclı xanım pəncərənin garşısında Lalənin son məktubunu oxumağa başladı: «Düz on il bundan əvəl, vaxtı ilə sevib evləndiyim həyat yoldaşım hər gün məni və oğlumu içib düydüyü üçün dolana bilmirdik. Bir dəfə içib məni döyəndə oğlum nə qədər çalışsa da, məni onun əlindən ala bilmədi. Keçib mətbəxdən bıçağı gətirib, atasını bıçaqlayıb öldürdü. Məhkəmə də cavanlığına, məni müdafiə etməyinə gürə 10 il iş verdi. Sizin evdə işə düzələndə bütün bunları gizlətmişdim ki, heç bir ailə tanımadığı və başına bu cür hadisə gəlmiş insanı işə gütürməz. Həmin gün – sizə yalan danışdığım gün oğlum həbsdən azad olacagdı, o sürprizim isə övladımı sizin yanınıza gətirərək hər şeyi danışacagdım. Bilidim ki, məni qəbul edəcəksiniz. Lakin həmin axşam oğlumu içəridə öldürdülər. Artıq yaşamağın mənası yox idi. Gəlmişdim sizinlə sağollaşıb ayrılım, gedib özümü öldürüm. Lakin bu faciədən sonra sizə dəstək olmaq üçün yaşamağa məcbur idim. Axı siz mənə həyat vermişdiniz. Mən sizin ailənizi öldurməmişəm. Bilirəm, bəlkə fikirləşəcəksiniz ki, azadlığa çıxa bilməyəcəyini anlayıb üzünü öldürdü, bu məktubla özünü quruya çıxardır. Lakin and olsun ki, bizi yaradana, o on il dəmir barmaqlıqlarda qalıb öldürülən balamın goruna, mən sizin ailənizi öldürməmişəm. Haqqınızı halal edin. Sizi çox sevən Lalə».
Pəncərəyə düşən yağış damlalar pəncərədə, göz yaşları isə Taclı xanımın solğun yanağında iz qoyurdu….

 

TƏRCÜMEYİ-HAL

Əziz Muğani (Əzizli Əziz Zakir oğlu) 1991-ci il fevral ayının 28-də Saatlı rayonunun Qaracalar kəndində anadan olub.1997-ci ildə Qaracalar kənd orta məktəbinin birinci sinfinə daxil olub.2008-ci ildə həmin məktəbi bitirib.Həmin il Sumqayıt Dövlət Universitetinin Kimya və Biologiya fakültəsinə qəbul olub.
Ədəbiyyata, poeziyaya dərindən maraq göstərir.İlk şeirlərini də məhz altıncı sinifdə ikən qələmə alıb. Tələbəlik illərində xalq şeiri üslubunda yazdığı şeirləri ali təhsilini davam etdirdiyi Sumqayıt Dövlət Universitetinin yeganə mətbu orqanı olan “Sumqayıt Universiteti” qəzetində, Bakı şəhərində “Sözün sehri” qəzetində, müxtəlif Ədəbiyyat, o cümlədən Mədəniyyət və Ədəbiyyat portalında dərc olunub.Hal-hazırda “Gənc Yazarlar” Ədəbi Birliyinin üzvüdür.”Sumqayıt Universiteti” qəzeti ilə əməkdaşlığını davam etdirmkədədir.
Gənc ədib Əziz Muğani Elvin Babayev, Kənan Aydınoğlu, Elçin Əlizadə, Təhmasib Azad, Elşad Qarabaği, Raciv Rəcəbov, Kamran Nizami, Zaur Murad, Fuad Əzizov ilə sıx dosltuq əlaqələrini davam etdirməkdədir.
Gənc yazar Əziz Muğani müxtəlif mövzuda poeziya örnəklərinin ərsəyə gətirib.Hər bir yazarın yaradıclığında
( istər heca, istərsə də əruz vəzni) vəznin hər hansı birinə üstünlük verilməsi ilə əladər olaraq, ədəbiyyatda uğur əldə etdiyi kimi, Əziz Muğani də bu ənənəyə sadiq qalaraq ədəbiyyatın geniş imkanlarından istifadə edir.Yaradıcılığında xalq şeirinin müxtəlif janrında yazdığı ədəbi nümunələr gənc yazarın xalq şeirini mənimsəməsindən, dərindən yiyələnməsindən irəli gəlir.
Azərbaycan Aşıq Ədəbiyyatında “Məhəbbət şeiri” adı ilə paralel işlənən və XVIII əsrdə İntibah şairi Molla Pənah Vaqifin “Qafiyə” adlandırdığı, Aşıq Ələsgər tərəfindən cilalanaraq yenidən ərsəyə gələn qoşma Əziz Muğaninin yaradıclığının əsasını təşkil edir.Qoşmalarında dilə yatımlı ifadələrin sadə və anlaşıqlı dildə yazılması, bənzətmələrin bolluğu, bədii təsvir və ifadə vasitələrinin yerli-yerində istifadə etməsi gənc yazarın ədəbi-bədii ideya istiqamətinin doğru müəyyən olunduğunu bir daha göstərir.

Kimə deyək dərdimizi ?!

Sərhəd yoxdu indi yaşda
Tük tapılmaz cavan qaşda
Moda olub papağ başda
Kimə deyək dərdimizi ?!

Gözlər hiylədən doliubdu
Üzlər saralıb, solubdu
Yaltağlıq hünər olubdu
Kimə deyək dərdimizi ?!

Abır, həya üzdən düşüb
Hər kəlmədən ,sözdən düşüb
“Kişi sözü” gözdən düşüb
Kimə deyək dərdimizi ?!

Kölə kimi görünürük
Bir palaza bürünürük
Adət deyib sürünürük
Kimə deyək dərdimizi ?!

Quzu dadı qaldı balda
Qurd pərişan, gör nə halda?
Çoban öndə ,alim dalda
Kimə deyək dərdimizi ?!

Düşündükcə qocalacağ
Düşünməsə alçalacağ
Başda fikir saçağ-saçağ
Kimə deyək dərdimizi ?!

Sevgi yalan, hislər yalan
Pulla eşqi çoxdu alan
Budur qəlbi dərdə salan?
Kimə deyək dərdimizi ?!

Arzu böyük, ömür qısa
Sonu gedir qəmli yasa
Ağıllı yox qulaq asa
Kimə deyək dərdimizi ?!

…MƏZAR YERİYMİŞ!

Bir ömür mənimlə gəzib, dolanıb
Sən demə tənhalıq mənə yar imiş
Təəsüf , mən bunu gec anlamışam
Sevənin iş gücü ahu-zar imiş

Oxşarın gülləri dibdən biçərdim
Desəydin zəhərdi yenə içərdim
Gözünə yol tapıb bəlkə keçərdim
Qəlbinin yolları yaman dar imiş

İçində yer tutmaq dedin bahadı
Nə biləydim qəlbin bazar kimiymiş
Gözlərin keçilməz, sıldırım qaya
Ürəyin eşqimə məzar yeriymiş

DOĞRU KİMDİ, YALAN KİMDİ?

Qar istəyir rəng ayazdan
Cansız geyir bu bəyazdan
Çoxu keçir lap dayazdan
Bəs dərinə dalan kimdi?

Ayna baxır düz gözünə
Dil də çaşıb bu sözünə
Aşiq deyir öz-özünə
Məni məndən alan kimdi?

Biri gedib gəzib deyir
Biri vurub əzib deyir
Məncə hamı bezib deyir
Məni dərdə salan kimdi?

Hamı baxır göydə qata
Yol axtarır gedib çata
Fani olan bu həyata
Gələn xeyli, qalan kimdi?

Mərdə namus bir at yalı
Namərdlərin yüzdü halı
Durma, Şair, ver sualı
Doğru kimdi? yalan kimdi?

DEDİM, DEDİ

Dedim: tər qönçələrin vurğunuyam
Dedi: tikanlarım qan edər səni.
Dedim: bağbanam, illər yorğunuyam
Dedi :bacarmazsan, ölərsən yəni.

Dedim: röyyada dün əl-ələ idik
Dedi: yuxu heç eylədi arzumu
Dedim:daşlara da bir ürək çəkdir
Dedi: şərdi bu yuxunun yozumu

Dedim: sən ahusan, mənsə səyyadın
Dedi: ceyran ovuna var qadağa
Dedim : nişan alsam çıxacaq adın
Dedi: aman, əl atma yar yasağa

Dedim: gözlərimin nurusan mənim
Dedi: azdır, olmalıyam qarəsi.
Dedim: mən aşiqinəm , ol məlhəmim
Dedi: dərdin mən deyilən çarəsi

Dedim: gəl sevənə zülüm eyləmə
Dedi: eşqdə görməliyəm vəfasın
Dedim: canan, qəm üstə qəm ələmə
Dedi: aşiq, çəkməlisən cəfasın

Dedim: ehh… hər şeyimi böləcəkdim
Dedi: getmə dayaan, naz eylədim.
Dedim: zalım, bir azdan öləcəkdim
Dedi: mən nazı hələ az eylədim.

 

 

TƏRCÜMEYİ-HAL

Babayev Elvin Mirkəlam oğlu 1990-cu il sentyabr ayının 11-də Cəlilabad rayonunun Mikayıllı kəndində anadan olub.Bakı şəhərində Kimya-Biologiya təmayüllü internat tipli liseyə qəbul olub.2008-ci ildə həmin liseyi bitirib.2008-2012-ci iləldə Sumqayıt Dövlət Universitetinin Kimya və Biologiya fakültəsində bakalavr dərəcəsi üzrə ali təhsil alıb.2012-2013-cü illərdə ordu sıralarında hərbi xidmətdə olub.
Ədəbiyyata, poeziyaya maraq göstərir.İlk şeirini 2002-ci ildə qələmə alıb.”Məhəbbət” adlanan həmin şeir bir bənddən ibarət olub.Tələbəlik illərində həm şeirləri, həm də məqaləsi Sumqayıt şəhərində “Sumqayıt Universiteti”,“Sözün sehri” qəzetlərində, müxtəlif Mədəniyyət və Ədəbiyyat portalında dərc olunub. Xalq şeiri üslubunda, həm də klassik üslubda ədəbi-bədii nümunələr ərsəyə gətirir.
Gənc ədib Elvin Babayev ədəbi-bədii yaradıcılığında daha çox qəzəl janrında yazılan şeirlərə üstünlük verir.Digər gənc yazarlar kimi, Elvin Babayevin də yaradıcılığında həm ictimai-siyasi, həm əxlaqi-fəlsəfi şeirlər, həm də məhəbbətin tərənnümünə həsr olunmuş şeirləri var.

YENƏ

Yenə məhəbbətim qaldı havada,
Gözlədim, gözlədim yerə düşmədi.
Axı mən yerdəyəm göylə davada,
Bəlkə yerlə göy heç görüşmədi?!

Bunun da qəlbinin qapısı bağlı,
Kim görüb çilingər qismində məni?!
Uzaqdan sevilmək deyil maraqlı,
İstərdim cismində yaşatsın məni.

Mən həsrət ilə boğulmaqdayam,
Kaş o gözlərinə bir də baxaydım.
Ölürəm, yenidən doğulmaqdayam,
Qan doğulub ürəyindən axaydım.

YALNIZLIQ

Zamanın oduna mən də yanmışam,
Eşq alovunda alovlanmışam.
Çoxdandı getmisən indi qanmışam,
Yalnızlıq nə yaman çətinmiş məgər?!

Gedirəm yollarım ucsuz-bucaqsız,
Sevgi niyə gəlir sorğu-soraqsız?!
İnsan da yanarmış odsuz-ocaqsız,
Yalnızlıq nə yaman çətinmiş məgər?!

Kaş gözəlim indi qarşıma çıxsan,
Mən də karıxsan, sən də karıxsan.
Anlaya bilərsən bəlkə darıxsan,
Yalnızlıq nə yaman çətinmiş məgər?!

Kaş bu yol bitəydi, gözəlim, səndə,
Səninçün ağardı saçımda dən də.
Necə xoşbəxt idik deyib-güləndə,
Yalnızlıq nə yaman çətinmiş məgər?!

Döndərməz qayalar, sildırım məni,
Elə bil vurubdur ildırım məni.
Yıxılsam, dostlarım, qaldırın məni,
Yalnızlıq nə yaman çətinmiş məgər?!

Mən aya baxıram ruhum yüksəlir,
Ay da mənə baxır yazığı gəlir.
Sadəcə sevərək ayrılan bilir,
Yalnızlıq nə yaman çətinmiş məgər?!

Getsən də, gözəlim, çox uzaqlara,
Demədim, eşq hara, bu ELVİN hara?!
Dözdüm, düşünsəm də mən qara-qara,
Aşiqlər nə qədər mətinmiş məgər,
Yalnızlıq nə yaman çətinmiş məgər?!

DƏYMƏZ

Fələk istədiyin eyləyib edər,
Qadası, özünü yormağa dəyməz.
Onsuz da yumrudu fırlanıb gedər,
Dünya arxasında durmağa dəyməz.

Həyatda mən də çox risqə girmişəm,
Birini yazanda, birin silmişəm.
Vaxtımı itirib bir şey bilmişəm,
Yalançı xəyallar qurmağa dəyməz.

Allaha söz demək qula yaraşmaz,
Yoxsa ki, o qəlbin vurmağa dəyməz.
Sevənləri hissləri sözə sığışmaz,
Sevgini sevəndən sormağa dəyməz.

HƏSRƏT

Yandırdı nə yaman həsrətin məni,
Çəkdiyim bu hisslər eşqdir, ya nədir?!
Mən niyə demədim bircə kəlməni,
Bəlkə dalaşmağa bir bəhanədir?!

İnsanlar dalaşıb ayrı qalanda,
Həsrətdən sevgini duya bilərmiş.
Qəlbində əbədi ilk eşq olanda,
Başqasın göz yaşın yuya bilərmiş.

Həyatım dəyişdi bir an içində,
Ayrılıq ruhumu alırmış demək.
Təkdisə, bölünməz, ayrılmaz bildim,
Qəlb özündən ayrı qalırmış demək.

 

 

YAZ  GƏLİB

 

Yurduma yaz gəlib, gülür təbiət,

Təzə nəfəs gəlib, təzə can gəlib.

Çəkilib çöllərdən soyuq qar, duman,

Gəzməli, görməli bir dövran gəlib.

 

Çıxıbdı çəmənə nazlı gözəllər,

Qonub dil, dodağa şirin qəzəllər,

Bəzənib dağ-dərə, sevinir ellər,

Dağların qoynuna tar, kaman gəlib.

 

Dönübdü cənnətə yaylaqlar indi,

Çöllər könül açır, hava sərindi.

Sellər-sular yuyur bərəni, bəndi,

Əlində çomağı Xan Çoban gəlib

 

Bir yanda əbəlik, bir yanda yarpız,

Gəlibdi bulağa neçə gəlin, qız,

Göndüz günəş gülür, gecə ay, ulduz,

Həyat gözəlləşib, xoş zaman gəlib.

 

Bülbül nəğmə qoşur çiçəyə, gülə,

Suların bəstəsi düşübdü dilə.

Açılıb bənövşə, nazlanır lalə,

Yaz gəlib, hər dərdə min dərman gəlib.

 

Nəğmələr bürüyüb bağçanı, bağı,

Şiçəklər bəzəyib dərəni-dağı.

Sizinlə görüşə bu bahar çağı,

Əziz Musa adlı bir ozan gəlib.

 

YAZ  GECƏSİ

 

Ruhumu oxşayır həzin duyğular,

Vurullam dünyanın yaraşığına.

Gecələr həmdəmim ulduzlar olar,

Gündüzlər çıxaram gün işığına.

 

Sübh tezdən oyanar güllər, çiçəklər,

Yığaram gözümə naxışı, rəngi.

Baxaram dağlara könlüm çiçəklər,

Dönər tamaşaya hər gül çələngi.

 

Arzular, istəklər sığışmaz yerə,

Xəyallar dolaşar yeddinci qatı.

Açar göy qurşağı təzə pəncərə,

Bir meh də dəyişər neçə ovqatı.

 

Üfiqlər bənzəyər şəfəq ləkinə,

Ürəyim köklənər yaz havasıyla.

Pisliklər çəkilər yerin təkinə,

Arılar oyanar naz havasıyla.

 

Dünya gözəlləşər ilıq nəfəslə,

Bu sevgi torpağa, daşa da çatar.

Bülbül nalə çəkər yanıqla səslə,

Bu yaz gecəsində aşiqmi yatar?

 

 

GÜL BAĞINDA

Təbiət ruhuma sığal çəkəndən,
Yaman vurulmuşam bu yaşıl bağa.
Ürəyim darıxır gül-çiçək üçün,
Əlvida demişəm mən tənhalığa.

Güllər unutdurub dərdi-sərimi,
Gözəldi yurdumun təmiz havası.
Saf sular duruldur fikirlərimi,
Çəkilir qəlbimin ağrı, acısı.

Mən burda tapmışam rahatlığımı,
Şirin layla çalır əsən meh, külək.
Gəzib dolnıram bağça, bağımı,
Sevinclə döyünür sinəmdə ürək.

Hər bulaq bir təzə nəğmə oxuyur,
Ayağım altında xalıdı çəmən.
Sübh şehi güllərin üzünü yuyur,
Bənövşə nazlanır, gülür yasəmən.

Gözəllik uyuyur Vətən bağında,
Qəlbimdən, könlümdən həsrət çəkilir.
Bu güllü-çiçəkli bahar çağında,
Ürəyim gül açır, sözlərim gülür.

BƏNÖVŞƏ

Səni gördüm Vətən düşdü yadıma,
Göz açmısan ilk baharda, bənövşə.
Qəriblik də bir zülümdü adama,
Mənəm qalan intizarda, bənövşə.

Ayrılığın üzü buzdan betərdi,
Utancaqlar kol dibində bitəndi.
Çəkmək olmur bu həsrəti, bu dərdi,
Sən hardasan, cör mən harda, bənövşə.

Gün vurduqca zirvə qarı xallanır,
Bulaqların təmiz suyu ballanır,
Lalələrin al yanağı allanır,
Çəkiləcək qalan qar da, bənövşə.

Həsrətindən oda yanıb çox aşiq,
Çöl-çəmənə sən olmusan yaraşıq.
Ikimiz də boynu bükük qalmışıq,
Mən qürbətdə, sən də orda, bənövşə.

Əziz Musa qurban olsun boyuna,
Düşmən salıb bizi qanlı oyuna.
Necə gəlim harayına, hayına,
Mən düşmüşəm sənsiz oda, bənövşə.

ÖZ GÖZÜNƏ BAX

Qəmli baxışların o gözü süzüb
Məni xatırlayanda öz gözünə bax!
Mənim gözlərimi öz gözünə tax
Gözünə gözümün kölgəsi düşüb.

Gözlərin könlümü yandırıb yaxar
Buludlar toqquşar şimşəklər çaxar
Həsrətli qəlbimə bir işıq axar,
Bax sən gözlərimə, tap sən özünü.

Gözlərim nə deyir kaşki biləydin
Kölgəyə dönüb sən kaşki itəydin.
Bitəydin qəlbimin dərinliyində
Viranə könlümü kaşki tikəydin.

21. 04. 2013.

GÖRMÜŞƏM

Həqiqəti söyləyib, gəlin deyim sizlərə
Bu yaşamsız dünyada,nələr, nələr görmüşəm.

Haqqsızlıqla haqlının,haqqına zəhər qatıb
Diz çökdürüb önündə,necə əzən görmüşəm

İblis nadan əl – ələ,düzü düzdə aldadıb
İşlədiyi əməllə,dikbaş gəzən gömüşəm.
Çox yazaram mən hələ,daha nələr görmüşəm

Öz elimİ obamda qaçqın köçkünə dönüb,
Millətimə dərd olan faciələr görmüşəm.
Dərdlərimlə cahana,sığmaz oldum bilin siz
Tarixi yalan yazan deyin görüm kimsiniz?
Kimliyini unudub,bir az osan, bir az bu
Öz kökünə qurd salan, bir xainsən, xəbissən
Deyirəm ki, bilin siz!

21. 04. 2013.

 

TƏRCÜMEYİ-HAL

Elçin Əlizadə (Əlizadə Elçin Oqtay oğlu) 1991-ci il yanvar ayının 10-da Cəlilabad rayonunda anadan olub.1997-ci ildə İbtidai təhsilini Biləsuvar rayoununda almışdır.Sonrakı illərdə orta təhsilini Bakı şəhərindəki 81 saylı orta məktəbdə davam etdirmişdir.2008-2012-ci illərdə Sumqayıt Dövlət Universitetinin Filologiya fakültəsində bakalavr dərəcəsi üzrə ali təhsil alıb.2012-2013-cü illərdə ordu sıralarında hərbi xidmətdə olub.
Ədəbiyyata, poeziyaya erkən yaşlarından maraq göstərir.Dövri mətbuatda ara-sıra şeirləri ilə çıxış edib. Tələbəlik illərində şeirləri “Sumqayıt Universiteti”, “Sözün sehri”, “Möhtəşəm Azərbaycan” qəzetlərində, müxtəlif ədəbiyyat, o cümlədən Mədəniyyət və Ədəbiyyat portallarında çap olunub.Sumqayıt Dövlət Universitetinin elmi məqalələr toplusunda Müasir Azərbaycan dili və Ədəbiyyatı sahəsində məqalələri dərc olunub.Hal-hazırda “Gənc Yazarlar” Ədəbi Birliyinin üzvüdür.

BİZİMKİ DƏ BELƏYMİŞ

Heç bilmirəm nə üçün,
Darıxmışam səninçün.
Ağlayıram sakitcə,
Yaş axır bircə-bircə.

Bəlkə də unutmusan,
Mənli xatirələri?!
Bəlkə də unutmusan,
Eşq dolu sətirləri?!

Səndən tək istədiyim,
Hərdən xatırla məni.
Sevgi dolu qəlbində,
Möhkəmcə saxla məni.

Üzülmə canım-gözüm,
Bizimki də beləymiş.
Demə vüsal da hərdən,
Hicrana baş əyərmiş.

DAŞIN DA VAR SEVGİSİ

Küləklərmi sovurdu,
Qəlbindəki sevigini?!
Arzularınmı yordu,
Arzu dolu qəlbini?!

Söylə, bu kainatda,
Varmı sənin kimisi?!
Daşdanmı yaranmısan,
Daşın da var sevgisi?!

İnan, qaça bilməzsən,
Məhəbbətin gözündən.
Çünki sən çox gözəlsən,
Məhəbbətin özündən.

Səni hər an yaşatdım,
Gözümdəki damlada.
Sənə heyran qalıbdı,
Gözümdəki damla da.

 

Bu qatar…

Bir səhər yolunu kəsəcək qatar,
Bir səhər səmtini dəyişəcəksən.
Bir kərə minmişdin gedəsən deyə,
Mənzilə çatmamış sən düşəcəksən.

… Bu yaşıl qatara əl edəcəksən,
… Fit səsi xəyaldan alacaq səni.
… Bələdçi biletsiz sərnişin bilib,
… Vaqondan bayıra salacaq səni.

Gözünün yaşından xəbərsiz olar, –
Qatarın içində gedən adamlar.
Bəlkə heç Tanrı da vecinə almaz,
Qatarından qalan neçə adam var.

Ha boylan, ardınca köksünü ötür,
geriyə qayıtmaz, dönməz o qatar.
Uzaqdan-uzağa çəkib içini,
O qatar könülsüz sevgiyə batar…

***

Hər yandan ətir yağır,
Hər yandan gözəl baxır.
Nə cür seçim mən fağır
Gözəllər gözəlini?!

Düz yolum olub yoxuş,
Gözüm, yollardan yığış.
Mənə qalan bir baxış,
Odla məntək dəlini!

Əl gedib, ətək qalıb,
Arısız pətək qalıb.
Ney susub, tütək qalıb,
Çal qəlbimin telini!

Məlhəm eylə yarama,
Nakamam – yetim kama.
Məndə sevgi arama,
Ay özgənin gəlini!

 

TANIŞLIQ

Kimə nə, kiməm, nəçiyəm?-
Hər gələn baxır, adamam.
Dünyanın ən bəd əməli
Adamdan çıxır – adamam.

Göyə tor atan deyiləm,
Yerdə qarsatan deyiləm.
Nə vurub-tutan deyiləm,
Nə elə fağır adamam.

Sinəm – qalxan, dilim – süngü,
Qəddim – ağac, əllərim – gül.
Mən dumandan, çəndən yüngül,
Mən dağdan ağır adamam.

Doğranıram budaq–budaq,
Tökülürəm yarpaq–yarpaq.
Mən kefi kök, damağı çağ,
Mən könlü yağır adamam.

Haqqın görkü – ODam, SUyam.
Haqqa varan bir yolçuyam.
MƏNəm, SƏNəm, Oyam – buyam,
Adamam, axır, adamam.

KEÇİR

Hər oyun dildən başlayır,
Hər əməl təpərdən keçir.
Başı bacadan girənin,
Ayağı çəpərdən keçir.

Fərman verir dağa, daşa
Qışdan yaza, yazdan qışa.
Qaydadı – hamıdan başa
Başını tərpədən keçir.

Hər ağızda tamah dişi,
Düşür üçü, çıxır beşi.
Dünyanın ən böyük işi,
Bələkdə körpədən keçir.

Göy kişnəyir nərə-nərə,
Yer yarılır birdən-birə.
Sözlülər keçməyən yerə,
Keçənlər törpüdən keçir.

İl olunca gün var, ay var,
Hər şeydən hamıya pay var.
Bu dünyada bircə çay var,
Hamı bir körpüdən keçir.

 

ÖMÜRLÜK SÜRGÜN

Səhərdən axşama qaçıram elə,
Deyirəm, mən də bir ağ günə çıxım.
Tutum ağ günlərin ağ əllərindən
Şükürlər içində sağ günə çıxım.

Mən özüm dünyada bir gün görmədim,
Gözlərim yol çəkdi o gündən ötrü.
Dedim, uşaqlara bir gün ağlayım,
Yaşadım ,ölmədim o güldən ötrü.

Məni uzaqlara aparan mənim
Qara buludlarda bir Gün kimidi.
Vətənsiz bir ömrə ömür demərəm,
Qürbət də ömürlük sürgün kimidi.

Bu dünya -evimdə mənim tək hanı
Vətəndə sərsəri,qürbətdə qərib.?!
Könlünə dəydiyim o gözəl pəri
Yenə göz yaşını mesaj göndərib.

Səhərdən axşama qaçıram elə,
Gecələr yatıram dərdi-sərimlə.
Hər sabah Günəşin çəkib şəklini
Asıram evimdə öz əllərimlə.

Unudulmaz məktub

Gəl bu gün səninlə biz uşaq olaq,
Tutaq əllərindən keçən günlərin.
Dəftər varağını yenə dörd büküb,
Sənə unudulmaz məktub göndərim.

Birdən qaçıb gedək çay qırağına
Oynaşaq qumların üzərində biz
İsti yanaqların qızarib yansın,
Yerdə öpüşəndə ləpirlərimiz

Sonra o qumları sığallayaraq,
Bir ürək şəklini cız barmağınla.
Süzüb o ürəyi sən bədahətən,
Altından adımı yaz barmağınla.

 

 

Kəmaləddin Qədim 1957-ci il may ayının 24-də Naxçıvan Muxtar Respublikasının Sədərək rayonunda anadan olub.İxtisasca Tarixçidir.
Ədəbiyyata, poeziyaya erkən yaşlarından maraq göstərir.Dövri mətbuat səhifələrində şeirləri ilə çıxış edib.Şeirləri Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin ədəbi orqanları “Azərbaycan”, “Ulduz” jurnallarında, müxtəlif ədəbiyyat, o cümlədən mədəniyyət və ədəbiyyat portallarında dərc olunub.Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvüdür.Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin Təqaüd Fondunun təqaüdçüsüdür.Şeirləri Azərbaycan türkcəsindən Türkiyə türkcəsinə tərcümə olunub.
Kəmaləddin Qədim bir neçə Beynəlxalq Poeziya Mükafatları laureatıdır.Bu günə qədər altı şeir kitabı işıq üzü görüb

 

Bilmişəm
Dünya, zavalını bulub gedirəm,
Nəyi bilmişəmsə, boşa bilmişəm.
Helmindən ikimi alıb gedirəm,
Çox da ki, elmini beşə bilmişəm.
*
Elə keçmişəm ki, bu yol, bu səki,
Məndən inciməsin , küsməsin təki.
Düşüb də sehrinə, kölgəsindəki
Beş – altı ağacı meşə bilmişəm.
*
Ən gözəl sözü də öpüləndə yox,
Şabaş tək başlara səpiləndə yox,
Zornan gözlərimə təpiləndə yox,
Yatanda sinəyə, döşə , bilmişəm.
*
Keçib vaxtdan keçən, vədədən keçən
Anadan doğulan, dədədən keçən.
Ağıldan keçən yox, mədədən keçən
Ən kəsə yol imiş başa, bilmişəm .
*
Bu tordan, tələdən, qarmaqdan belə,
Dərs aldım saralan yarpaqdan belə.
Nədən yapışmışam torpaqdan belə,
Nədən sığınmışam daşa, bilmişəm…
15 dekabr 2012
Gedək özümüzə bir gün ağlayaq
Bu qədər yaşadıq , həvəsdi, bəsdi,
Burdaca bağlansın bu kitab, gedək.
Zamanmı gecikdi, bizmi tələsdik,
Nə fərqi, çəkilsin haqq- hesab, gedək.
*
Daha nə işimiz bir başqasınnan
Mənim gördüyümü sən görmədinmi?
Öyrənib bir qara qarışqasınnan,
Necə ürətilir dən görmədinmi?
*
Gedək özümüzlə qalaq baş- başa,
Qurtarsın, bitsin bu sürgün, ağlayaq.
Burda yiyə durmur qardaş-qardaşa,
Gedək özümüzə bir gün ağlayaq.
*
Hər günü əhləddi başa toxunan,
Şərin gur yeridi, şölən yeridi.
Bura arzuların daşa toxunan,
Bura ümidlərin ölən yeridi.
*
Namərd körpüsüdü hər addım başı,
Qoy alıb aparsın sel bizi, gedək.
Sındırdım ürəyi, ucaltdım başı,
Dedim, qınamasın el bizi, gedək.
*
Hələ ki, cavandı işğalın yaşı,
Hələ göyərməyib sinədə dağlar.
Tutub yaxamızdan bir gün, qardaşım,
Şuşanı bizlərdən soruşacaqlar…
*
Gəl də bu çarəsiz gecədən çıxıb,
Gəl də bu ümidsiz sabahdan gedək.
Deyirsən, nə çıxır, gecədən çıxır,
Nə olar, lap elə sabahdan gedək.
*
Gedək özümüzlə qalaq baş-başa,
Qurtarsın, bitsin bu sürgün, ağlayaq.
Nə sülhə meydan var, nə də savaşa,
Gedək özümüzə bir gün ağlayaq…
16-18 dekabr 2012
Adamı
Necə qələm çəkib , gör qələm çəkən,
Adam heyran edib, heyran, adamı.
Elə ustasından, yaradanından,
Baxıb öyrənsinlər deynən adamı.
*
Gör necə sığala, darağa çəkib,
Nur da öz nurudu yanağa çəkib.
Halalnan, haramnan sınağa çəkib,
Yoxlayıb şərbətnən, meynən adamı.
*
Boşu boş, dolunu dolu yaradan,
Ədəbi, ərkanı, yolu yaradan.
Deyirəm bəlkə də, Ulu Yaradan,
Özünə bənzədib eynən adamı ?…
*
Yoğrul torpaq ilə, bərki daş ilə,
Oxşan da, sevil də gözlə-qaş ilə.
Belə ayırmazlar əyin-baş ilə,
Seçməzlər maşınnan, öynən adamı.
*
Bu kimdi təriflər yağır başına,
Alın tərifləri çaxın başına.
Belə qaldırmazlar dağın başına,
Belə gəzdirməzlər göynən adamı…
*
Nəyini ötürdün, tutdun nəsindən,
Bu dünya çoxdumu son nəfəsindən?
Bu boyda adamlıq mərtəbəsindən,
Gör nəynən salırlar, nəynən adamı?…
19-20 dekabr 2012
İçimə
Mənə dos-doğmadı bu kədər, bu qəm,
Qənim kəsilmişəm müdam içimə.
Elə divan tutub, zülm eyləmişəm,
Elə bil ögeyəm, yadam içimə.
*
Bu dünya boşalıb gedəndən bəri,
Gözümü yaş alıb gedəndən bəri,
Alanı baş alıb gedəndən bəri,
Bir batman yük olub qadam içimə.
*
Soyuqdu, bumbuzdu varlığı, neynim,
Asılıb yaxamdan yarlığı, neynim,
Bitib, tükənmədi darlığı, neynim,
Neynim, bənzəmədi bu dam içimə.
*
Hələ Qarabağım, gözüm, qaradı,
Qaradı, bu çarə, çözüm qaradı.
Hələ ki, yanında üzüm qaradı,
Nə üzlə çıxıram adam içinə?…
25 dekabr 2012
Gələndi
Kimdi ki, nədi ki, adam deyilən,
Vardan çıxıb gedən, yoxdan gələndi.
Nəyin seviləndi, nəyin öyülən,
Nəyin var taledən, baxtdan gələndi.
*
Saçında bu qırov, dən qazandığın,
Üstümdə bu duman , çən qazandığın.
Günahlar, savablar sən qazandığın,
Hökmlər zamandan, vaxtdan gələndi.
*
Al da qadasını elə bu dərdin,
Qoyma səsi çıxa çölə bu dərdin.
Çiçəyi burnunda hələ bu dərdin,
Bu qozbel, qartımış çoxdan gələndi.
*
Bu köhnə atandan, anandan gələn,
Bu təzə dos-doğma balandan gələn.
Üzün qırmızısı yalandan gələn,
Sözün qırmızısı haqdan gələndi.
*
Daha ölç, daha biç dilindən çıxar,
Çıxsa sənin deyil dilindən çıxan.
Yaydan çıxıb gedir əlindən çıxan,
Qarşına gələnlər oxdan gələndi…
05 yanvar 2013
İlkimiz bir, sonumuz bir…
İlkimiz bir, sonumuz bir,
Nə fərqi nə gözləndisə…
Beş arşınlıq donumuz bir,
Kəfənimiz bezdəndisə.
*
Bu tərəfi dar macaldan,
O tərəfi dar məzardan.
Behişti güllü-gülzardan,
Cəhənnəmi közdəndisə.
*
Ömür deyən ağ şamdısa,
Əriyəcək dağ, şamdısa.
Axşamımız axşamdısa,
Tezdənimiz tezdəndisə.
*
Nə suyumuz, nə havamız,
Nə dərdimiz, nə davamız?
El-obamız, yurd-yuvamız,
Çölləndisə, düzləndisə…
*
Bu top, topxana deyilən,
Gopmuş, gopxana deyilən.
Ha yap, yapxana deyilən
Bir quruca sözdəndisə.
*
Keçmə, bu çay dizdən deyil,
Çox dərindi, üzdən deyil.
Zülm eyləyən bizdən deyil,
Zülm eyləməz bizdəndisə…

05 yanvar 2013

 

 

Məcidli İsmayıl Qəzənfər oğlu 1949-cu il okyabr ayının 6-da Xaçmaz rayonunun Seyidlilər kəndində müəllim ailəsində anadan olub.1969-cu ildə 3 saylı Bakı Tibb məktəbini, 1979-cu ildə Bakı Dövlət Universitetinin Biologiya fakültəsini bitirib.

Ədəbiyyata, nəsrə erkən yaşlarından maraq göstərir.Dövri mətbuat səhifələrində sənədli hekayələri ilə çıxış edir.”Azad Qələm” ədəbi-bədii, ictimai-publisistik qəzeti ilə əməkdaşlıq əlaqələri saxlayır.

Hal-hazırda Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Genetik Ehtiyatlar İnstitutunun böyük elmi işçisidir.Aqrar elmləri üzrə fəlsəfə doktoru, dosentdir.

 

 

ALLAHIM, ÖLMƏK BELƏMİ OLUR?

(sənədli hekayə)

 

Torpaqlarımızın bütövlüyü uğrunda şirin canlarından keçən Vətən övladlarının ölməz xatirəsinə ithaf edirəm.

 

1992-ci il idi. Azərbaycanın Qərb sərhədlərində ağır döyüşlər gedirdi. Respublikamızın dilbər guşəsi olan Qarabağ artıq ermənilərin əlində idi. Ermənilər Dağlıq Qarabağda özlərini rahat və təhlükəsiz hiss etmələri üçün ətraf bölgələri də işğal etmək fikrində idilər. Bir tərəfdən də Azərbaycan ordusunun cəbhə xəttindəki bir çox uğurlu əməliyyatları erməniləri çətin vəziyyətə salırdı və onlar daha da quduzlaşırdılar. Cəbhə bölgəsində vəziyyət hər an dəyişirdi.

Məhz belə bir vaxtda əsgərliyə çağırıldı Elxan Sadəddin oğlu Rəhimov. O zaman onun heç 18 yaşı tamam olmamışdı. Orta məktəbi yenicə bitirmişdi. O da digər yaşıdları kimi təhsilini davam etdirib, vətəninə, elinə layiqli bir oğul kimi yaşamaq istəyirdi. Çox arzuları var idi Elxanın… Lakin zaman o zaman deyildi. Doğulduğu, boya-başa çatdığı Bərdə torpağının beş addımlığındaydı düşmən. Odur ki, bir an belə düşünmədən əsgərliyə getdi Elxan. Vətəninin belə dar günündə insanın öz gələcəyi haqqında düşünməsi yersiz olardı. Ürəyindəki arzuları düşməni torpaqlarımızdan qovub çıxarandan sonra da həyata keçirmək olardı. Hələ nə yaşı var idi ki…

Əsgərlik həyatı 703-cü hərbi briqadanın 4-cü taborunun 3-cü bölüyündə başladı Elxanın. İlk vaxtlar Ağdam uğrunda gedən döyüşlərdə iştirak etdi. Papravənd və Güllücə kəndlərinin, sonralar isə Qarabağ ətrafı bölgələrin erməni təcavüzkarlarından azad olunması uğrunda döyüşlərdə fədakarlıqla vuruşdu. Bu döyüşlərdə qumbaraatanla düşmənin bir ədəd döyüş maşınını (PDM) sıradan çıxardı və fermada yerləşən atəş nöqtəsini susdurdu. Baş çavuş Elxan Rəhimov döyüşlərdəki cəsurluğuna görə neçə-neçə Fəxri Fərmanlara layiq görüldü…

Lakin respublikamızın siyasi həyatında baş verən bir çox neqativ hallar ordumuzun da cəbhədəki uğurlu əməliyyatlarına öz mənfi təsirini göstərirdi. Ordu daxilində artıq qruplaşmalar, özbaşınalıqlar baş verirdi. Cəbhə xəttinə göndərilən dəstələr hazırlıqsız, təsadüfi adamlardan təşkil olunurdu. Odur ki, itkilərimiz hər gün artırdı. Bir sözlə orduda qayda-qanun tamam pozulmuşdu. Məhz bu səbəblərdəndir ki, 1992-93-cü illərdə Azərbaycan Xocavəndi, Xocalını, Şuşanı, Laçını, Kəlbəcəri, Ağdamı, Füzulini, Cəbrayılı, Qubadlını və Zəngilanı itirdi. Erməni işğalçıları Dağlıq Qarabağ ətrafı rayonları ələ keçirməklə, öz mənfur rahat və təhlükəsiz yaşama arzularını bir növ həyata keçirmiş oldular.

Bütün bunlara baxmayaraq, cəbhədə döyüşlər səngimirdi. Elxanın döyüş yolu isə davam edirdi. İştah diş altındadır xülyası ilə ermənilər döyüş əməliyyatlarını daha da genişləndirirdilər. Artıq 1994-cü ilin yazı idi. Aprelin 12-də Elxangilin taboru səhər tezdən həyəcan siqnalı ilə hazırlıq vəziyyətinə gətirilərək  mövqelərimizə doğru gedirdi. Düşmən Tər-Tərin Marguşevan kəndi ərazisindəki mövqelərimizə Akop Kamari və Levonarx kəndləri istiqamətindən ağır texnika ilə hücuma keçmişdi. Dəstələrimizə köməyə gələn hərbi təyyarəmiz ermənilər tərəfindən vurularaq Çaylı kəndi ərazisinə salındı. Onun iki ekipaj üzvü səhvən ermənilər istiqamətinə gedərkən əsgərlərimiz onları xilas etdilər. Təqribən 2 saatdan sonra səngərlərimiz ermənilər tərəfindən minaatanlardan atəşə tutuldu.  Elxan  o anları belə xatırlayır:

– Elə ilk dəqiqələrdə qumbaraatanla düşmənin bir tankını vurdum. Yoldaşlarım gözümün qabağındaca həlak olurdu. Sağ qalanlar isə yaralılara kömək edə bilmirdilər. Çünki düşmənin minaatanları buna imkan vermirdi. Çox çəkmədi ki, mən bir neçə yerimdən ağır yaralandım.  Qanaxmadan artıq taqətim qalmamışdı. Huşumu itirib səngərdə yerə yıxıldım. Elə o dəqiqə ürəyimdən bir sual keçdi: – “Allahım, ölmək beləmi olur?” Və elə bu anda anam sanki gözlərimin qabağından keçdi. O, ağlayırdı. Deyəsən yatmışdım. Anamın göz yaşları məni ayıltdı və dizlərimə güc verdi. Yaralı ayağımı səngərin divarına dirəyib güclə ayağa qalxdım və tibb işçilərinə tərəf getmək istəyəndə yenidən huşumu itirərək yerə yıxıldım…

Gözlərimi açanda özümü ağxalatlı adamların əhatəsində gördüm. İstədim ayağa qalxım, tikişlərim açılmasın deyə qoymadılar. Bütün bədənim sarıqlı idi. Olanları xatırlaya bilmirdim. Heç demə mən ikinci dəfə huşumu itirərək yerə yıxılan zaman döyüş yoldaşım çavuş İmadi Musayev məni son anda çox çətinliklə olsa da, tibb işçilərinə çatdıra bilmişdir.

Məni hospitalda təcili əməliyyat edib bədən üzvlərimi tikmişdilər. Gecələr özümü səngərdə hiss etdiyimdən bir neçə dəfə qışqırıb yerimdən durmuşam və bununla həkimlərin o böyük zəhmətlərini sanki puç etmişəm. Yaralarımın bütün tikişləri açılsa da fədakar tibb işçilərinin təkrar-təkrar inadlı səyləri nəticəsində mən həyata qaytarılmışam. Həkimlər üçüncü dəfə məni əməliyyat edərək çarpayıya sarıyırlar. Tibb işçilərinin əsil insani səbir və dəyanətlərinin, ülvi hisslərinin sayəsində uzun zamandan sonra mən ayağa qalxdım. Bədənimin müxtəlif yerlərində onlarla qəlpə gəzdirirəm. İndi II dərəcəli Qarabağ müharibəsi əliliyəm. Elimin-obamın gözəl bir qızı ilə ailə həyatı qurmuşam. Allahım burda da məni yaddan çıxarmayıb. Mənə ekiz övlad-oğlan və qız payı bəxş edib. Və mən indiki halımda çox xoşbəxtəm, məni həyata qaytarmış bütün insanlara-cəbhə yoldaşlarımdan tutmuş o fədakar tibb işçilərinədək hamıya, xüsusən də məni dünyaya gətirmış və heç zaman da tərk etməyən o ağbirçək anama çox borcluyam. Bizim o mənfur ermənilərlə davamız hələ bitməyib. Bütün bu illər ərzində ordumuz güclənərək daha da mətinləşmişdir. Bu yaxınlarda ordumuzun yaradılmasının 95 illiyinə həsr olunmuş hərbi parad bu hərbi gücün, qüdrətin, bu mətinliyin bariz nümunəsi kimi hər bir Azərbaycanlı övladının qəlbində qisas hisslərini daha da alovlandırır. Ali baş komandanımız demişkən:

-“Azərbaycan güclü dövlətdir, çünki onun güclü ordusu vardır!”

Hamı kimi mən də torpaqlarımızın mənfur düşmən tapdağından azad olacağına möhkəm inanıram və bu günü səbirsizliklə gözləyirəm. Ona görə də mən, illər keçsə də, hər gecə yuxularımda o yerləri gəzirəm və hər gecə özümü səngərlərdə döyüşdə hiss edirəm, hər gecə də dilimə o kəlmələr gəlir. O kəlmələr ki, məni labüd ölümün ağuşundan alaraq həyata qaytarmışdır:

-“Allahım, ölmək beləmi olur”.

 

Bakı , iyun, 2013-cü il.

 

T Ə B İ Ə T İ N Q İ S A S I
(sənədli hekayə)

“İnsanlar təbiətdən əldə etdiklərindən heç də qürrələnməsinlər, çünki bunun əvəzini nə vaxtsa qat-qat ödəməli olacaqlar”.
Nikolay İvanoviç Vavilov

Onlar iki bacı, sanki göylərdən enmiş iki ağ göyərçin idilər. Səhərdən axşamadək oranjereyaların içərisində, güllərin arasında yorulmadan çalışardılar. Kənardan baxana həmin bacılar bütün günü çiçəkdən-çiçəyə qonan ağ kəpənəkləri xatırladırdılar. Yorulsalar da öz işlərindən həzz alırdılar. Aralarında bir yaş fərqi var idi. Bu fərqi onların ata-anası və yaxın qohumlarından başqa heç kəs bilmirdi. Görənlər onları ekiz sanardılar. Bacıların işləri həm özlərinin, həm də əmilərinin oranjereyasında becərilən güllərə qulluq etməkdən – yəni onları sulamaqdan, diblərini yumşaltmaqdan, boy atdıqca onları bağlamaqdan və ən başlıcası isə gülləri xəstəlik və zərərvericilərdən mühafizə etmək üçün onları vaxtında dərmanlamaqdan ibarət idi. Əmilərinin oranjereyası da onların həyətində idi. Güllərin dərmanlanması bütün bu işlərin ən başlıcası və ən vacibi idi. Çünki xəstəlik və zərərvericilərlə kimyəvi mübarizə aparmadan gül becərmək mümkün deyildi. Dərmanlama zamanı böyük bacı çiləyicini kürəyinə bərkidər, kiçik bacı isə çiləyicinin qolunu əlinə alaraq dərmanı güllərin üzərinə çiləyərdi…
Ataları isə daim gül alveri edirdi. Və bu alverlə yaxşı da pul qazanırdı. El arasında deyildiyi kimi “Baltakəsməz pulu var idi”. Özünə yaxşı ev-eşik, gün-güzaran da düzəltmişdi. Onun bu dərəcədə varlanmasında bacıların böyük zəhmətləri var idi. Məhz bu bacıların sonsuz zəhmətləri və sağlamlıqlarının daim təhlükə altında olması nəticəsində ataları belə bir sərvətə malik olmuşdu. Bacılar əlləri iş tutandan ataları güllərə qulluq etməyi onlara həvalə etmişdi. Bu iki fidan da günlərini güllərin arasında keçirirdi. Güllərə çilənən zəhərli dərmanlar isə zaman-zaman bu qız uşaqlarının canına-qanına hopurdu. Ata isə öz qazancından və eyş-işrətindən qalmırdı…
Bu minval ilə aylar ötdü, illər keçdi, bacılar böyüyüb yetkinlik yaşlarına çatdılar. Ailə şad-xürrəm yaşayırdı. Amma bir gün sanki hər şey dəyişdi… Son günlər özünü pis hiss edən kiçik baci birdən-birə yatağa düşdü. Deyəsən qızcığazın uzun illər zəhərli dərmanlarla sıx təmasda olması öz işini görmüşdü. Həkimlərin səylərinə baxmayaraq o, kəskinləşən qan zəhərlənməsindən dünyasını dəyişdi. Övlad itkisindən sonra ailə çətin vəziyyətə düşmüşdü. Çətinliyin çoxu böyük bacının boynunda idi. Çünki butun işləri o, təkbaşına görməli idi. Lakin böyük bacının da sağlamlığında son zamanlar problemlər baş verirdi. Çox çəkmədi ki, sağalmaz xəstəlik bu bacını da yatağa saldı. Artıq heç nə etmək mümkün deyildi. Amansız ölüm böyük bacını da öz ağuşuna aldı. Uzun illər atanın qalaq-qalaq qazandığı pullar bacıları ölümün pəncəsindən xilas edə bilmədi. Bacılar isə sanki bir cüt göyərçintək göylərdən gəldikləri kimi də uçub getdilər. Ata isə eyş-işrətə qurşandığından bir qədər vaxtdan sonra həyat yoldaşını və iki azyaşlı uşağını tərk edərək evdən getdi. Beləliklə, ailənin xoşbəxt və firavan həyatına birdəfəlik son qoyuldu…
Bəli, bu yerdə məşhur bir el deyimi yada düşür: “ Xoşbəxtlik heç də pulda deyil, can sağlığındadır.”

 

Muxtarova Arifə (Səbri) Mübariz qızı – 1971 ci ildə Odlar yurdu olan Azərbaycanın gözəl guşələrinin birində – Axsu rayonunda, ziyalı ailəsində anadan olub . Hələ orta məktəbdə oxuyar ikən doğma Azərbaycanı ilə  bərabər xəyallarında gül-çiçəklərini iyləyib, dərəsində və düzündə gəzdiyi, bulaqlarından su icdiyi digər ölkələrə qarşı ürəyində məhəbbəti qaynayıb, aşıb- daşıb hər zaman. Çılğın dəqiqələrin birində, həyatın özündən razı olan güclü dalğalarından biri onu Qara dəniz sahillərinə hədiyyə etdi. Həmin o dəqiqələrdən Azərbaycan torpağı Arifə xanıma  Ana olubsa, Krım torpağı isə Ana kimi əziz olub.Odur ki, qəlblər oxşayan mavi səma altında özünü Allahın yer üzünə bəxş etdiyi bəndələri arasında ən xoşbəxti hiss edir. Həyatında baş verən hər bir hadisəyə (mənfi və ya müsbət) minnətdar olub. Yə`qin həmin minnətdarlığına görə də Allah  bu xanıma əlində tutmuş olduğu qələmi hədiyyə edib. Yaradanın varlığına şükürlər olsun, Amin!

TƏBİBİM, DƏRMANIM, AZƏRBAYCANIM!

Çatıb torpağından əyilib öpəm,
İstərəm dərdimi səninlə böləm,
layiqdir adına ANA deməyim,
Sən mənimsən mənim, doğma vətənim.

Ürəyim darıxır səni istəyir,
Üçrəngli bayrağın evi bəzəyir,
Adını boranda çəkərəmsə mən,
Yaz gəlir, köksümdə bitir yasəmən.

Qiymətini verir Arifə sənin,
Ömrumu bəzəyir dumanın, çənin,
Mən səndən ayrılmaq istəməm inan,
Ürəyim alovlu atəşdir yanan.

Bilərəmsə əgər ölər günümü,
Gəlib mən həmin gun öpəm husnunu,
Xəstədir… rahatlıq tapmayır canım,
TƏBİBİM, DƏRMANIM, AZƏRBAYCANIM!

ANA DILIM

Dərin bir dəryadır müqəddəs dilim,
Sevən ürəklərə düz yollar açır.
Utanır, danışmır qürbətdə yerlim,
Hardan biləsidir günəş nur saçır?

Dilini sevməsən günah bir daha,
Tanrıya dua et… günahdan keçsin.
Mənim ANA dilim zərr-dürrdən baha,
Qarışqa da, fil də bu dili bilsin.

Vətəni sevməyən, dili sevməyən,
Ailənin, övladın qədrini bilməz.
Ürəkdən danışıb dərin gülməyən,
İnsanlar həyatda qəpiyə dəyməz.

Qurbanın olum mən – ay bacı, qardaş,
Danışın, bu dili itirməyin, yox!
Bilin özünüzə çox yaxın sirdaş,
Doğmadır, şirindir ANA dilim çox.

Doğmanı itirsən heyfislənmə, bil,
Zaman müalicə edəcək… keçər.
Dilini itirib eyləsən zibil,
Vətənin yox olub itəcək, yetər!

Alıb bu sözləri qələmə qadın,
Dilinə kəm baxma, axı sənindir.
Özgə dil ərz etmə dövləti yadın,
O yadın dövləti – yasın, qəmindir.

HƏYAT ƏLİFBASİN OYRƏNƏK BİRGƏ.

İmansız varlının zərri-çuxası,
Satın alınıbdır onun dunyası.
İmanlı kasıbın boşdur təknəsi,
Yaşamaq istəmir… yoxdur həvəsi.
Belə olmalıdır məgər bu dunya,
Bu bir həqiqətmi, yoxsa ki, röya?
Bəs səbəb nədir ki, biri keyf edir,
O biri duz yolu fikirlə gedir?

Ey kasıb! İstəsən dövlətli olmaq,
Lazımdır həyatı öyrənmək, duymaq.
Əlifbanı öyrən dərk eylə sevil,
İmansız varlıya bu lazım deyil.
Qoy varlı yaşasın varla, dövlətlə,
Sayılsın həmişə hörmət, izzətlə.
Əgər bədbəxtlikdən yanarsa dövlət,
İtəcək o andan hörmət və izzət.

Həyat əlifbası olduqca qəliz,
Öyrənmək istəsən hamısın təmiz.
Çətinlik olacaq dayan… səbr eylə,
Müəllim lazımdır bilsən də böylə.
Anlamaq lazımdır hərfi, sözləri,
Sən dinlə — oxuyum möcuzələri.

Başlayaq “A” hərfi – Allah”dan deyir,
Allahı tanıyan, bilənlər sevir.
“A” hərfi bir də ki, – “Abur- həyadır”,
İnsan həyatönda böyuk dəryadır.

Sonrakı “B” hərfi – “Bilik” sözudur,
Biliyin olarsa, dövlət özudur.

Uçuncu “V” hərfi – “Varlıq” deməkdir,
Yaradan həmişə özu köməkdir.

Dörduncu “Q” hərfi – “Quvvət”li demək,
Quvvətli olmaqı öyrənək, bilək.

“Ğ” hərfi – “do-Ğ-ru” ol, söyləyir bizə,
Gərək əməl edək dəyərli sözə.

“D” hərfi deməkdir – “Dərya, “Düşüncə”
Düşüncən olarsa salehsən məncə.
“D” hərfi bir də ki, “Dözüm”dür, dozüm,
Dözümlü insana mən qurban özüm.

“E” hərfi – “Etibar,Elm” mənası,
Elm sahibinin dərin dünyası.

“Ə” əlifbamızda – “Ətir”dir, ətir,
Gunəştək nur saçır yazılan sətir.

“İ” çılğın – “İsti” və “İstək”dir demək,
Bil! İsti ürəklə lazımdır sevmək.

“I” hərfi hər kəsə -” bağ-I-şla” deyir,
Bağşla deyənlər Allahı sevir.

“Y” gözəl səslənir – həm “Yer, Yaradan”
Yaradanı sevək urəkdən, candan.

“K” hərfi – “Kamil”lik deməkdir, öyrən,
Kamil insan olar həyatı sevən.

“G” yanan – “Günəş”dir, həm də ki “Geniş”
Yrəyin genişsə gözəldir bu iş.

“L” deyir – “Lazım”san kiməsə inan,
Atadır, anadır urəkdən yanan.

“M” hərfi – “Müsəlman”, “Məhəbbət” özü,
Allaha Müsəlman yaxındır düzü.

“N” hərfi ay gulum, -“Hazu-nemətdir”
Nazu-nemət qədri bilmək gərəkdir.

“O” hərfi – “Osmanlı”, “Ordu” deməkdir,
Düşmənlə döyüşdə hər an gərəkdir.

“Ö” incə – “Öpüş”dür, yazıram bilin,
Özgəni doğmatək öpübən sevin.

“U” hərfi – “Unutma” söyləyir bizə,
Xor baxmaq günahdır keçmişimizə.

“Ü” hərfi deyəndə – sevindi “Ürək”
Hər kəsi ürəkdən duyaraq sevək.

“P” hərfi özüylə gətirdi – “Pənah”,
Pənah gətirmişi sən saxla Allah.

“R” dahi “Riayət”, “Rəhbər” səslənir,
Rəhbərlər ürəkdə, qəlbdə bəslənir.

“S” hərfi öyrədir – “Sevmək”, “Sevilmək”,
Lazımdır hər kəsin qədrini bilmək.

“T” hərfi – “Təmkin”dir sirdaşı elin,
Təmkinli olmağı bacarın, bilin.

“H” hərfi – “Halal”lıq nişanəsidir,
Halal olmaq vaxtı, zəmanəsidir.

“X” hərfi altında – “Xalq”lar yerləşir,
Dostluq, bərabərlik, hər kəs birləşir.

“F” hərfi – “Fərəh”dir fani dünyada,
Fərəhli iş qalar hər zaman yadda.

“Z”hərfi – “Zəngin”dir, “Zinət”dir baxın,
Ol Allah kəlamı zinətə yaxın.

“Ç” isti – “Çörək”dir, hamımız sevək,
Hər bir tikəsinin qədrini bilək.

“C” hərfi deyəndə – “Çənnət”i andım,
Cənnətin eşqiylə alışdım, yandım.

“J” hərfisə – “Jalə”, nə gözəl addır,
Yersiz hərəkətlər qızlara yaddır.

“Ş” hərfi “Şirin”dir, “Şipşirin” bacı,
Şirin dil hər kəsin başının tacı.

Bununla bitirdim mən sözlərimi,
Sehri, möcuzəni yazdım səmimi.
Hər hərfin, hər sözün mənası gözəl,
Həyat əlifbası bunlardır əzəl.
Qiymətli sözlərlə başlasa həyat,
İnsanlar yaşayar dünyada rahat.
Oxucum! Çox yazıb yordumsa səni,
Başa düşməz olsan BAĞIŞLA məni.

ALLAH XEYIR-DUASI

Subh tezden oyanib, ayilandan men,
Ozumu axtarib tapmiram neden?
Elimi qaldirib mavi semaya:
“Kimem men, cavab ver, dahi Xudaya?”
Ele bil suali gozleyirdi ki,
Tez cavab soyledi beli… qelbdeki:

“Sen menim bendemsen sevimli, eziz,
Sinaqdan cixmisan ne qeder qeliz.
Murekkeb olsa da heyat yollarin,
Gul cicek yerine biten kollarin.
Murekkeb yollari sade bilerek,
Kollari iyneyib cicek deyerek,
Duyub varliqimi yer uzunde sen,
Soyledin her kese billem urekden.
Axtardin her kuncde haqq, edaleti,
Zumrudtek parlayan saf sedaqeti.
Heyatin olsa da ciskinli duman,
Sevgimi qelbinde duydun her zaman.
Bildin ki, mendendir – haqq ve edalet,
Qash-dashtek parlayan sevgi, sedaqet.
Axtardin onlari gece ve gunduz,
Odur bexsh edirem men sene sozsuz –
Dozumu, temkini iki qat artiq,
Aqilla dushunce en boyuk varliq.
Senindir mehebbet guneshtek yanan,
Varmi ki, hediyye deyerli bundan?
Varlandin bu gunden, sen ey Arife,
Calish ki heyatda yol verme sehve.
Indi ise tani, gulum ozunu,
Catdir sen xelqine shirin sozunu.
Verdim xeyir-dua — aciqdir yolun,
Gul-cicekli olsun hem saqin, solun”.

Alaraq cavabi Uca Tanridan,
Xilas oldum hemen aqri, acidan.
Shukurler… Tanidim o gundence men,
Ozumu — her kesi qelb ile seven.
Elime alaraq qara qelemi,
Catdirdim xelqime gozel kelmemi.
Cox saq ol soyleyib uca Tanriya,
Gunu basha vurub, getdim yuxuya.

QƏRİBÇİLİK.

Qəribəm Krımda on yeddi ildir,
Gözəllik olsa da qəribçilikdir.
Hər bir ilin ömrü on ilə dəyər,
On yeddiyə vursaq yüz yetmiş kədər.
Ömrümü sürürəm qəfəs içində,
Kədər, qəm səpilmiş hər bir küncündə.
Yeyərək hər küncdən qəmi, kədəri,
Axtarıb tapmıram vətən bəhəri.
İstəməm yad eldə yağla bal yeyəm,
Bər-bəzəkli əba, zərri-dürr geyəm.
İstərəm quş olub uçam göylərə,
Salamı söyləyəm doğma yerlərə.
Böyük məhəbbətlə öpəm torpağı,
Vətən öyrətmişdir qanad çalmağı.
Xəyallar içində uydurmalar çox,
Hey fikirləşirəm, çıxış yolu yox!
Minə dözən insan min birə dözər,
Vətənlə öyünmək ömrümü bəzər.
Bu da bir səfərmiş qismətimizdə,
İxtiyar deyildir öz əlimizdə.
Yada salmış olsaq tək yaradanı,
Bizdən uzaq edər dərdi, bəlanı.

 

GET, XOŞBƏXT OL,DÜŞÜNMƏ MƏNİ!

Qəlbin özgəsini sevərsə belə
Göz yaşın axaraq dönərsə selə
Bu Sevgi hissini versən də yelə
Get, Xoşbəxt ol Düşünmə Məni

Yad evdə yad kimi davranacağsan
Elə hey mənimcün darıxacağsan
Səbəbsiz tutuşub alışacağsan
Get, Xoşbəxt ol Düşünmə Məni

Xəyalım gözünde yaşa dönəcək
Keçmişin önünə bir sədd çəkəcək
Elşən də həyatdan çıxıb gedəcək
Get, Xoşbəxt ol Düşünmə Məni

Səssiz şəkillərdə anarsan məni
Qəlbinde gizlərsən xatirələri
Sənsizlik didsə də mənim sinəmi
Get, Xoşbəxt ol Düşünmə Məni

Bir dawda rəsmimi görüb ağlama
Ölmüşəm deməkdir, ayaq saxlama
O nurlu çöhrənə qara bağlama
Get, Xoşbəxt ol Düşünmə Məni

 

Səfiyev Natiq Yusif oğlu 1939-cu il mart ayının 21-də Bakı şəhərində həkim ailəsində anadan olub.1957-ci ildə Quba rayon Alpan kənd orta məktəbini bitirmişdir.1958-1962-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin İbtidai təhsilin pedaqogikası və metodikası, 1970-1974-cü illərdə Mirzə Fətəli Axundov adına Dövlət Pedaqoji Universitetinin (indiki Bakı Slavyan Universitetinin) Rus dili və ədəbiyyatı fakültələrində ali təhsil alıb.1962-1964-cü illərdə ordu sıralarında hərbi xidmətdə olub.

1965-ci ildən 2008-ci ilin sonlarına kimi Abşeron rayonu Xırdalan qəsəbə (indiki şəhər) orta məktəbində müəllim işləmişdir.

1963-cü ildən respublika mətbuatında jurnalist kimi fəaliyyətə başlamışdır.Dövri mətbuat səhifələrində məqalələri, oçerkləri, müsahibələri, reportyor yazıları, kitablara yazdığı ön sözləri, zarisovkaları, dünya xalqlarının ədəbiyyatından etdiyi tərcümələr dərc olunmuşdur.

Jurnalistik fəaliyyəti ilə məşğul olan Natiq Səfiyevin yazıları “Azərbaycan müəllimi”, “Azərbaycan pioneri”, “Azərbaycan”, “Abşeron”, “Naxçıvan”,”Yeni həyat”, “Azad hüquqşünas”, “Yeni təfəkkür”, “Kredo”, “Meridian”, “Vətən övladı”, “Şəkərvillası”,”Bahar”, “Təşviqatçı”, “Qobu”, “Savalan”, “Zaman”, “Panorama”, “Ədalət və Həqiqət”, “Say”, “Mədəni-Maarif”, “Qala”, “Qanun naminə”, “Bütöv Azərbaycan”, “Carçı”, “Ömür yolu”, “Pressfakt”, “Açıq Səma”, “Pioner”, “Azərbaycan məktəbi”, “Azərbaycan təbiəti” və s. qəzet və jurnallarında,o cümlədən xarici mətbuat səhifələrində dərc olunaraq yayımlanmışdır.

Natiq  Səfiyevin indiyədək iki metodiki, iki tərcümə ( “Qəribə tütək”, “Köhnə dəyirman”), üç memaur (“Məni yaşadan xatirələr”, “Yadda qalan günlərim”, “Ömür salnaməsi”), didaktik hekayələr toplusu (“Babam mənim”), fotoalbom (“İşıqlı dünyam”) kitabları çapdan çıxmışdır.

Onun haqqında yüzdən çox məqalə, oçerk, üç kitab yazılmışdır (Akif Şahverdiyev “Ömrə sığmayan həyat”, Güntəkin İlyasovanın tərtibində “Natiq Səfiyev: -“Biblioqrafik göstərici”, Hikmət Məlikzadənin tərtibində “40 il mətbuatda”).

O, məktəbdə çalışdığı müddət ərzində 14 yaradıcı diplom, 46 fəxri fərman,5 təşəkkür məktubu və 5 nişan almışdır.1989-cu ildə ona “Əmək veteranı” medalı verilmişdir.

“Qobu” qəzetinin ilk xüsusi buraxılışında Natiq Səfiyevin Azərbaycan mətbuatında 50 illik fəaliyyətinə həsr olunmuş materiallar verilmişdir.

2010-2013-cü illər ərzində Natiq Səfiyevin dünya yazıçılarının əsərləri və dünya xalqlarının nağıllarından etdiyi 600-dən çox yazılar 20-dən artıq mətbu orqanların səhifələrində işıq üzü görmüşdür.Materialların çoxu “Bahar çiçəyi” və “Açıq Səma” qəzetlərinin xüsusi buraxılışlarında dərc olunmuşdur.

Natiq Səfiyev 1996-cı ildən Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin, 2006-cı ildən isə Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvüdür.”Qızıl qələm” media mükafatı laureatıdır.”O nekotorıx storonax nravstvennoqo vospitaniya uçaşixsya na urokax ruskoqo yazıka”, “Orqanizaçiya vneklassnoy rabotı po ruskomu yazıku i literature v Azerbaydjanskoy şkole”, “Qəribə tütək”, “Məni yaşadan xatirələr”, “Köhnə dəyirman”, “Yadda qalan günlərim”, “Ömür salnaməsi”, “Mənim babam”, “İşıqlı dünyam”, “Nicat” kitablarının müəllifidir.

Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü Natiq Səfiyevin üç qızı və altı nəvəsi var.Hal-hazırda o, təqaüddədir.

 

 

DAL. BOYLUMA

Çaresizliğin ne demek olduğunu bilirmisiniz ?
Bilirmisiniz ,?Eklemlerin dağılmasını bir,bir
Çatırdamasını bilirmisiniz ?Vücut çatısının her noktasından
Ve
Göz pınarlarına vurulmasını bilirmisiniz ? Istırabın
Dermansız sancılardan

O dermansız sancılar ki
Dayanılmazın en beteri
Ellerin yetememesi imdada
Aklın ermemesi
Ve
Çaresizlik kuruyan dudağın bir damlaya
Bir tutam nefesin yokluğu ya da

Ya da açık denizde bir sal köhne
Son umut bel ki
Can ne tatlı dost,can ne tatlı
Öyle kolayca al demesi kolay mı ?
Vermesi kolay mı ?Emaneti

Ben bunu gördüm dal boylumda
Ben bunu gördüm
Çaresizliği gördüm kahrolası
Keşke elim yetebilseydi
Ne mutlu ederdi beni O na derman olması

Çaresizliğin ne demek olduğunu bilirmisin ?
Bilirmisin yardım elinin kutsallığını
Parmak uçlarının değmesini bilirmisin ?
Yakalayamamak uzandığını
Ve
Ben bunu gördüm,Dal Boylu’mda ben bunu
Kanı donuyor insanın,kanı

ÖLÜMDEN. NE. ANLAR…….

Serin bir Sonbahar sabahı
Alacakaranlık dersem yerinde
Sararan yapraklar düşüyor bir,bir dallardan
Bu sabahın köründe

Sabahın köründe bir köhne sokaktan
Ağıtlar yükseliyor feryat,figan
Soruyorum ne olmuş ?
Bir yaşlı dede ,ruhu teslim etti diyorlar akşamdan

Rahmeti bol hakkın,rahmet bulsun diyorum
Kapı eşiğinde bir yavrucak kız
Görüyor,irkiliyorum
Maviş gözlerinde uyku mahmurluğu
Anlamsız nazarlarla bakıyor insanlara
Sarı uzun saçları karışmış birbirine
Çorapta giymemiş moraran ayaklarına

Ne okşayan var başını
Ne sırtını sıvazlayan
Öylesine garip,öylesine sahipsiz
Herhalde diyorum,yok ki bunu bir tanıyan

Diyorlar :Rahmetlinin torunu
Yetim,ana yok baba yok ki
Rahmetli büyüttü bunu
Çok severdi.Derdi:Canımdan yok ki farkı

Tabut çıktı kapıdan omuzlarda
Feryat,figan ağlayan,bağrışanlar
Çocuk,ürkek gözlerle bakıyor öylesine
Çocuk bu
Ölümden ne anlar .

 

RAFIQ ODAY

23 iyul 1960-cı ildə Naxçıvan MR Şərur rayonunun Şəhriyar kəndində anadan olub. 1983-1988-ci illərdə Naxçıvan Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsində təhsil almışdır. Orta məktəb illərindən rayonda nəşr olunan «İşıqlı yol» qəzetində kiçik məqalələri çap olunsa da, «Vətən gəz» adlı ilk mətbu şeri 1983-cü ildə «Sovet Nax¬çıvanı» («Şərq qapısı») qəzetində dərc olunmuşdur. Rayonda nəşr olunan «Işıqlı yol» qəzetində ictimai əsaslarla «Xalq yaradıcılığı və incəsənət» şöbəsinin müdiri olmuşdur.
Xələc kənd məktəbindəki fəaliyyəti dövründə «Şaman» folklor dərnəyi və eyniadlı ansambl yaratmış, bir neçə il kəndbəkənd gəzərək folklor nümu¬nələrini toplamış, onları mütəmadi olaraq rayon qəzetində dərc etdirmiş, sonradan bu yazıları bir araya gətirərək «Şərur folkloru – Rafiq Odayın təqdimatında» adı altında kitab halında çap etdirmişdir.
1985-ci ildə rayon Komsomol komitəsinin nəzdində yaradılmış «Dan yeri» ədəbi birliyinə rəhbər təyin edilmiş, istedadlı gənclərin aşkarlanıb ortaya çıxarılmasında geniş iş görmüşdür. 1988-ci ildə «Yazıçı» nəşriyyatı tərəfindən «Bir yol başlamışam» adlı ilk şeirlər kitabı dövlət planına salınmış, beləliklə, 1989-cu ildə Naxçıvan Muxtar Respub¬likası üzrə 29 yaşında şeirlər kitabı dövlət tərəfindən çap olunan ilk qələm sahibidir.
Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin və Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvüdür.
2003-cü ildə Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatının sədri seçilmişdir. Bu gün də bu vəzifəni icra edir.
2005-ci ildən 2008-ci ilin əvvəllərinə qədər «Şaman» ictimai-siyasi, ədəbi-bədii qəze¬tin təsisçisi və baş redaktoru olmuş, 2008-ci ilin əvvəllərindən bu günə qədər «Möhtə¬şəm Azərbaycan» ictimai-siyasi, ədəbi-bədii qəzetin təsisçisi və baş redaktorudur.
2008-ci ilin oktyabr ayından 2010-cu ilin may ayına kimi eyni zamanda «Azərikimya» Dövlət Şirkətinin mətbu orqanı olan «Azərbaycan kimyaçısı» qəzetinin baş redaktoru işləmişdir.
Respublika Prezidentinin müvafiq Sərəncamı ilə «Azərikimya» Dövlət Şirkəti ARDNŞ-nin tabeçiliyinə veriləndən sonra, Rafiq Oday fəaliyyətini «Azərikimya» İstehsalat Birli¬yinin mətbuat xidməti və ictimaiyyətlə əlaqələr şöbəsində davam etdirir.
«Bir yol başlamışam», «Gecələr içimə göyüzü yağar», «Ömür gedir öz köçündə», «Şərur folkloru – Rafiq Odayın təqdimatında», «Qarabağ şikəstəsi», «Xatirələr işığında», «3 Aprel günəşi», «Əlli min də qayğısı var əllimin», «Ədəbi – tənqidi məqalələr» kitablarının müəllifidir. “Qızıl qələm”, “Həsən bəy Zərdabi” və “Qafqaz – Media” mükafatları laureatıdır.
Sumqayıt şəhərində və ətraf rayonlarda yaşayan yazıçı və şairlərin əsərlərindən ibarət 15 almanax tərtib edərək çap etdirmiş, 100-dən artıq kibabın redaktoru olmuşdur. 40-dan artıq elmi, yüzlərlə publisistik məqalənin müəllifidir.

Rafiq ODAY

YAŞADIM

Düz əlli il ömür adlı,
Kürkün içində yaşadım.
Apaydın səma altında,
Bürkü içində yaşadım.

Xəbər yollayın Orxana,
Dünya özü bir zorxana.
Göz açandan nə qorxu, nə
Hürkü içində yaşadım.

Ümidi üzdüm yaşadım,
Canımdan bezdim yaşadım,
Yaşadım, düzdü, yaşadım,
Sürgün içində yaşadım.

Nə kimsəyə ərk eylədim,
Nə kimsəni görk eylədim,
Mənliyimi börk eylədim,
Börkün içində yaşadım.

Yada tutdum neçə il yön,
Ümid çıxdı puça min yol.
Heç deməzsən neçə milyon,
Türkün içində yaşadım.

Dost-doğma bildim müşkülü,
Sevdim-oxşadım püşkümü.
Ömür deyilən beş günü,
Bir gün içində yaşadım.

HAQQ DEYƏN HAQQA QOVUŞAR

Hərə bir nəzərlə baxır,
Yoldan ötən hər dəliyə.
Çox da mənə bənd olmayın,
Mən də bu təhər dəliyəm.

Hər talenin öz nərdi var,
Gözlərim göyə nərdivan.
Gecənin gecə dərdi var, –
Açıldı səhər – dəliyəm.
Bilən olmaz nə gündəyəm,
«Harda»yam, «nə üçün»dəyəm.
Milyon dəli içindəyəm, –
Mən də bir nəfər dəliyəm.

Bir qaysağam qan adında,
Qoparın da, qanadın da.
Mələklərin qanadında,
Eylərəm səfər – dəliyəm.

Başdı – yüz qada sovuşar,
Ya tutar, ya da sovuşar.
Haqq deyən haqqa qovuşar, –
Geymişəm kəfən dəliyəm.

Rafiq ODAY

GEDİM

Qoşulub qərib durnaya,
Qərib-qərib köçüm gedir.
İlahi, bir yol aç mənə,
Bu yerlərdən köçüm gedim.

Qərib durna, qərib ağı,
Darıxanda məni çağır.
Göndər bir piyalə ağu,
Şərbət kimi içim gedim.

Yaranışdan beləyəmmi,
Azadammı, köləyəmmi?!
Zəncir kəsir biləyimi,
Dizlərimdən gücüm gedir.

Aldanıb ağlıma gəlim,
Qoşulub ilğıma gəlim.
Yolumdan saxlama, gəlim,
Qoy sakitcə keçim gedim.

Kəc baxılsa yurd daşına,
El dağılar, yurd daşınar.
Bu dünyanın yaddaşına
Əbədilik köçüm, gedim.

Rafiq ODAY

USTAD, BİR DÖN SİNƏMƏ BAX…
«Gəl gör mənə eşq neylədi»
Yunis İmrə

Bu sevda dəli sevdadı,
Tükənməz macərası var.
Nə bu dərdə əlac edən,
Nə bu dərdin çarısı var.

Oldu ömrün yazı talan,
Yazıq satan, yazıq alan.
Nə ondan bir razı qalan,
Nə ondan bir narazı var.

Yön çevirib dağa-daşa,
Bulaq oldu gözüm – daşan.
Nə gözümdə ağdan nişan,
Nə gözümün qarası var.

Eşq qonaqmış, sinəm otaq,
Qonaq çəkdi sinəmə dağ.
Ustad, bir dön sinəmə bax,
Gör, salamat harası var?

GÖTÜRMÜR

Əsmə hər bir yarpaq üstə,
Bu ağac balta götürmür.
Yük olanı torpaq üstə,
Torpağın altı götürmür.

Nə sızlarsan, viran könlüm,
Öz içinə varan könlüm.
Dərdə könül verən könlüm
Başqa ovqatı götürmür.

Bıçaq kürəyə yol tapır,
Haram – çörəyə yol tapır.
Çat hər ürəyə yol tapır,
Ürək hər çatı götürmür.

Ölümü almam eynimə,
Əgər batmasa beynimə,
Dar ağacı, çox öyünmə,
Bu boğaz çatı götürmür.
GƏLDI

Bu örkən uzun örkəndi,
Durum dolanım bu kəndi.
Gözümün yaşı tükəndi,
Yerindən qara qan gəldi.

Göylərdən bir ulduz axdı,
Gördüm ki, yolum uzaqdı.
Təzə yurd saldığım vaxtı,
Bu karvan haradan gəldi.

Yön alım dedim haraya,
Yön alım gedim haraya.
Ağ ağa qənim, qaraya
Nə gəldi qaradan gəldi.

Bu sayaq yaşayammadım,
Başayaq yaşayammadım.
Mən oyaq yaşayammadım,
Hər dərd də röyadan gəldi.

Salma dedim çəp yerinə,
Biçdiyini səp yerinə.
Bu səhər də sübh yerinə,
Ömrümə qara dan gəldi.

Bir qəti hökm aradım,
Bu ömrü nakan aradım.
Bir özgə məkan aradım,
Dadıma yaradan gəldi.

ƏLINDƏ

Başımız qovğada, qalda,
Yaxamız namərd əlində.
Talanır cümlə varımız,
Yoxumuz namərd əlində.

Boşalan yer zorla dolur,
Düzü-dünya gorla dolu.
Yatağımız qorla dolu,
Yuxumuz namərd əlində.

Yerlər qılınc, göylər qalxan,
Qan ağlayır düşüb – qalxan.
Sinəmizi deşib qalxan,
Ahımız namərd əlində.

Ha bu qədər zəncir gəmir,
Qanqal dəmir, zəncir dəmir.
«Yazı»mızdan yox səs-səmir,
«Oxu»muz namərd əlində.

Sökülür yurdun hasarı,
Qurd oğlu qurdun hasarı.
Tuşlanan yurduma sarı,
Oxumuz namərd əlində.

Gördük qalxıb enənləri,
Gördük ötən dünənləri.
Bada verdik dinənləri,
Çoxumuz namərd əlində.

Rafiq ODAY

KEÇIR

Öz günümə ağlamıram,
Günüm ağlamaqdan keçib.
Ağlamağın faydası nə? –
Gülüm, ağlamaqdan keçib.

Qısıl yaşa tək içində,
Öz dərdini çək içində.
Ömrümüz ələk içində,
Qəddimiz yumaqdan keçir.

Tərk olduq təkə dönüncə,
Biz ürkə-ürkə dönüncə,
Çuxamız kürkə dönüncə,
Bəlkə yüz yamaqdan keçib.

Bu həyat bir qəm sandığı,
Kim açsın, de, kim, sandığı?
Ac balığın yem sandığı,
Ölümü qarmaqdaq keçir.

Haqqın uvandı, tərsi bir,
Haqq oğlu haqqa nə Sibir?!
Dolanmaq başın nəsibi,
Dolamaq, barmaqdan keçir.

Tanısa qəmlər yaxanı,
Kim tikər qəmlər yıxanı?
Naz ilə qəmlər yaxanın
Sevgisi bu baxtdan keçir.

BILIRƏM

Mənim virana könlümü,
Eşq abad eylər, bilirəm.
Gahdan da abad olanı
Aşqabad eylər, bilirəm.

Könül verdinsə təkliyə,
Ömrü dərd-qəm ətəkliyər.
Səni vadar dönüklüyə
Başqalar eylər, bilirəm.

Məni bu kənddən ötürün,
Ötürün, dərddən ötürün.
Hər boş söz-söhbətdən ötrü
Qaşqabaq eylər, bilirəm.

Sinəmin aha çəmi var,
Gözümün daha nəmi var.
Küsməyə bəhanəmi var? –
Başqa ad eylər, bilirəm.

Yığdı cana ələm məni,
Ömür adlı sələm məni.
Bu eşq üstə aləm məni
Daşqalaq eylər, bilirəm.

 

* * *

Sizdən cavab gözləmək xanım
boğazımda suallar qalmaq
gözlərimi yollara dikərək
bir cavab almaq xanım
bir cavab, min sual olmaq

Sizdən cavab gözləmək xanım
məktub qutusuna boylanmaq
hər saniyə, dəqiqə, saat
başını aşağı salıb xanım
titrəyən ayaqlarıma baxmaq
susmaq, boğulmaq, ölmək

Sizdən cavab gözləmək xanım
şübhə, qorxu, kədər içində
cavabınızı gözləməyə dəyərmi
pambıq kimi toppuş əllər
bir salamı mənə qıyarmı

Sizdən cavab gözləmək xanım
Monitor arxasında yuxulamaq
ürəyindən qoparıb bir hissəni
məktub qutusuna, papaq atmaq
xoşbəxtlik sevinc diqqət
gözləmək xanım, özləmək

Sizdən cavab gözləmək xanım
Monitar arxasında oturub
xəyal etmək, ümid etmək
Və fikirləşmək
görən gözlərində suallar olan xanım
Mənim məktub qutuma hansı gözlə baxır

Sizdən cavab gözləmək xanım
kişi qüruruna yenilib bezmək
balkona çıxıb qonşu binada
saçını darayan qızda
sizi görmək xanım, sizi görmək

 

Hüseyn Cavidin Əziz xatirəsinə

Cəsatərlə atdı ilk addımını
Şeirlə dərk etdi dünyanı Cavid
Sığınıb bir ana məhəbbətinə
Sənətə bəxş etdi “Ana”nı Cavid

Axır gəlib torpağına qovuşdu
O düşmənlə qələmilə vuruşdu
Üçrəngli bayrağa şeirlər qoşdu
Ana bildi Azərbaycanı Cavid

İblis yarasıydı onu ağrıdan
Daim nigarandı vətən sarıdan
Uca eşq dilədi ulu Tanrıdan
Göylərə ucaltdı Sənanı Cavid

Sevgilə gözəllik onun Allahı
Məhəbbət şeirinin o oldu şahı
Sübut edilmədən heç bir günahı
Oldu namərdlərin qurbanı Cavid

Uşaqlıq şeirlərimdən…30.11.2005-ci il

 

* * *

Bir qəfəsdə ölsə bülbül
Hər gül,çiçək ağlar
Bu səhnəni görən insan
Çətin dözsün gərək ağlar

Sevməkdirsə cinayətin
Dustağı ol məhəbbətin
Görəndə yar xəyaanətin
Gözdən əvvəl ürək ağlar

İnsan oğlu xəyal qurar
Bir-birinə dayaq durar
Dost arasın şeytan vurar
Onda göydə mələk ağlar

01.10.2003-cü il

 

 

AXTARIRAM GÖZLƏRİNİ

Bu həsrətin əl izi var
Ürəyimin yarasında
Eşq dünyamda bir sən varsan
Baxsan onun harasında
Mələk ruhlu əlllərini
Gül qoxulu tellərini
Axtarıram gözlərini
Baxışların arasında
Baxıb ilham alaydım mən
Bir damla yaş olaydım mən
Şəkil olub qalaydım mən
Gözlərinin qarasında

* * *

Bəyazlar içində,ancaq ki
qaranlığa bürünmüş,təlatüm dolu
bu dünyada seyrinə dalıb
qurtuluş günəşi sandım
bir çüt mavi gözü…
Ona yetmək üçün hey yürüdüm,
onda bir azadlıq,hürriyyət gördüm…
fəqət,O,məni özünə məhkum etdi…
Bu vurğunluğun,düşünmədən çılğınlığın
sonu belə oldu,düzü:
qəlbimə bir sevgi doldu qəflətən
məndən içazəsiz,gizlicə,xəlvət
Özüm belə bilmədən…
İstəmədən nece oldu, ilahi?!
İçimdə bir boşluq,yoxluq var imiş,əlbət…
Yenə qərq olmuşam zülmətə
tutulub günəş,
görünmür günəş,uzaqdasan sən…
Qarşılıqsız,sonsuz və sənsiz sevgimin,
“Sevənlər günü”nü qeyd edirəm mən….

 

Pərvanə Nizaməddin

1985-ci ildə Qazax rayonunun Kəmərli kəndində doğulub. Şeir yazmağa kiçik yaşlarından başlamış Pərvanənin ilk şeiri 1998-ci ildə işıq üzü görüb
Türkiyə və Azərbaycan şairlərinin şeirlərindən ibarət “Məhsəti” almanaxında, Dünya Azərbaycanlılarının II Qurultayına həsr olunmuş “Can Azərbaycan”, “Azərbaycan poeziya çələngi” kitablarında və “Ana” ensiklopedik toplusunda və b. nüfuzlu nəşrlərdə şeirləri çap olunub.Azərbaycan Kooperasiya Universitetinin məzunudur.2009-cu ildə “Gecələr xəyallar görüş yerimiz” kitabı işıq üzü görüb.
2005-ci ildən Aslan Kəmərli adına Kəmərli kənd tam orta məktəbində kitabxana müdiri olan şairə, 2009-cu ildən Qazax rayon Kəmərli Kənd Bələddiyyəsinin üzvüdür.
Gənc yazarın bir şeirini iki dildə (- Azərbaycanca və ingiliscə)oxuculara sunuruq:

Pərvanələr, pərvanələr

Çəmənlərin ətri ilə,
Al güllərin çətri ilə,
Xına daşı sətri ilə,
Rəqsə gələr pərvanələr –
Pərvanələr, pərvanələr..!

Qanadıyla gül toxuyar,
Uçuşuyla gül qoxuyar,
Nəğməsini hey oxuyar,
Möcüzədi pərvanələr –
Pərvanələr, pərvanələr..!

Ay doğanda o da gələr,
Şam nuruna, oda gələr.
Günəşdən də şövqə gələr,
Aşiqdilər pərvanələr –
Pərvanələr, pərvanələr..!

Ruhuyla şama dolanar,
Sevgiylə oda qalanar.
Tanrı sirrindən yaranar,
Ölümsüzdü pərvanələr –
Pərvanələr, pərvanələr..!

***

Pervane Nizameddin

My butterflies, my butterflies

With a scent of lovely meadovs
And in flowers tiny shadows,
When the stonline henna glamorous
They come dancing my butterflies –
My butterflies, my butterflies.

With their wings they weave the flowers,
Flying they smell the flowers,
Singing carol cheers the flowers,
Miracles are my butterflies,
My butterflies, my butterflies.

In a moonlight they’re flying,
In a candle flame they’re dying,
But in sunshine they’re inspiring –
Full of love are my butterflies,
My butterflies, my butterflies.

Wondering they meet the candle,
Loving burn themselves in tangle,
They are the Creator’s mantle –
Immortal are my butterflies,
My butterflies, my butterflies.

 

Şükr
Yazıb qismətini Allah hərənin ,
Neçə ki, ölümdən bəri var, şükr.
Kimə nə dərdindən, vallah, hərənin
Çəkməyə öz dərdi , səri var şükr.
*
Qəlbin kövrəlməsin, gözün dolmasın,
Qanın qaralmasın, rəngin solmasın,
Səninçün darıxan olmur – olmasın,
Sənin darıxdığın biri var, şükr.
*
Ölçün içindədi, biçin içində,
Ha yansın, qovrulsun için içində.
Ölsün, ümidlərin ölsün içində ,
Şükr elə sabaha diri var, şükr.
*
Doymayan gözündən taxtın, tacların
Axı nə fərqi var qarnı acların?
Baş alıb əlindən ehtiyacların,
Qaçıb qurtarmağın yeri var – şükr.
27 noyabr 2012
Yükdü
“Nə gəlir , Tanrıdan gəlir” , deyirlər,
Çək də, cəfasına qatlan da, yükdü.
Qardaş eləməyin şəri xeyirlə,
Gecəni gündüzə qatman da yükdü.
*
Vaxtı keçirirsən yarışda kimi ,
Savaşı, döyüşü barışda kimi.
Qat dərdi önünə qarışqa kimi,
Qulpundan yapışıb dartanda, yükdü.
*
Çək də hər gözəlin nazı gözəldi,
Ən gözəl özündən razı gözəldi.
Gözəldi ömrün də azı gözəldi,
Yaş üstə yaş gəlib , artanda yükdü.
*
Axı , dərdmi bunlar, kədərmi bunlar,
Açılıb başından gedərmi bunlar?
ÇƏkə biləcəyin qədərmi bunlar,
Allahım , arığa batman da yükdü.
28 noyabr 2012
Yoxam
Adamam , adamdı haram,
Var kimi görünən yoxam.
Beş günlük ömürnən varam,
Beş qarış gorunan yoxam.
*
Kimə əzizlənib gəzən,
Kimindən gizlənib gəzən,
Bəzənib, süslənib gəzən,
Bəslənən , qorunan yoxam.
*
İşim yox haqsız davaynan,
Keçinnəm suynan, havaynan.
Ağzı yava oğlu yavaynan,
Zor oğlu zorunan yoxam.
*
Bu yük , bu şələ bir yana,
Çəksin də hərə bir yanan…
Bu tor, bu tələ bir yana,
Çəpiknən, xorunan yoxam.
*
Eşq adlı meydən gəlmişəm,
Bilmişəm meydan, gəlmişəm
Mən elə göydən gəlmişəm,
Mən belə yerinən yoxam.
03 dekabr 2012
Ola
Əkməyə bağçan – bağın,
Biçməyə zəmin ola.
Batmağa dəryan hazır,
Üzməyə gəmin ola.
*
Bütövdümü , kəmdimi
Səninlə həmdəmdimi.
Bu gələn ilk qəmdimi,
Sonuncu qəmin ola?
*
Son olar sondan savay,
Beş arşın dondan savay.
Bir də O… Ondan savay
Kimin var, kimin ola?
10 dekabr 2012
Tuturam
Mən sözə sürgünəm, sürgün, beləcə
Sözlə oynayıram, əza tuturam.
Dəli könlümü də hər gün beləcə,
Dilə tutmuram ki, sözə tuturam.
*
Udduğum hava qəm, içdiyim su qəm,
Bu sonsuz göylərdi, mən tənha qu, qəm.
Sən qoyub gedəndi bu kədər , bu qəm,
Mən onu hələ də təzə tuturam.
*
Yaşayıb əllilər, yüzlər içində,
Ölürəm düz oğlu, düzlər içində.
Üzü üzlər görən üzlər içində
Abrımı , həyamı üzə tuturam.
*
Bir az seçilmir ki, halı halımdan,
Canı canımdandı, qanı qanımdan.
Qoymuram səssizcə ötə yanımdan,
Sovuşa başımdan qəza, tuturam.
*
Gözəl, oyun açdın gözəl başıma,
İlkin başımayam, əzəl başıma.
Gündə dörd dolanır əcəl başıma,
Özümü hələ ki, naza tuturam.
10 dekabr 2012
Bilmişəm
Dünya, zavalını bulub gedirəm,
Nəyi bilmişəmsə, boşa bilmişəm.
Helmindən ikimi alıb gedirəm,
Çox da ki, elmini beşə bilmişəm.
*
Elə keçmişəm ki, bu yol, bu səki,
Məndən inciməsin , küsməsin təki.
Düşüb də sehrinə, kölgəsindəki
Beş – altı ağacı meşə bilmişəm.
*
Ən gözəl sözü də öpüləndə yox,
Şabaş tək başlara səpiləndə yox,
Zornan gözlərimə təpiləndə yox,
Yatanda sinəyə, döşə , bilmişəm.
*
Keçib vaxtdan keçən, vədədən keçən
Anadan doğulan, dədədən keçən.
Ağıldan keçən yox, mədədən keçən
Ən kəsə yol imiş başa, bilmişəm .
*
Bu tordan, tələdən, qarmaqdan belə,
Dərs aldım saralan yarpaqdan belə.
Nədən yapışmışam torpaqdan belə,
Nədən sığınmışam daşa, bilmişəm…
15 dekabr 2012
Gedək özümüzə bir gün ağlayaq
Bu qədər yaşadıq , həvəsdi, bəsdi,
Burdaca bağlansın bu kitab, gedək.
Zamanmı gecikdi, bizmi tələsdik,
Nə fərqi, çəkilsin haqq- hesab, gedək.
*
Daha nə işimiz bir başqasınnan
Mənim gördüyümü sən görmədinmi?
Öyrənib bir qara qarışqasınnan,
Necə ürətilir dən görmədinmi?
*
Gedək özümüzlə qalaq baş- başa,
Qurtarsın, bitsin bu sürgün, ağlayaq.
Burda yiyə durmur qardaş-qardaşa,
Gedək özümüzə bir gün ağlayaq.
*
Hər günü əhləddi başa toxunan,
Şərin gur yeridi, şölən yeridi.
Bura arzuların daşa toxunan,
Bura ümidlərin ölən yeridi.
*
Namərd körpüsüdü hər addım başı,
Qoy alıb aparsın sel bizi, gedək.
Sındırdım ürəyi, ucaltdım başı,
Dedim, qınamasın el bizi, gedək.
*
Hələ ki, cavandı işğalın yaşı,
Hələ göyərməyib sinədə dağlar.
Tutub yaxamızdan bir gün, qardaşım,
Şuşanı bizlərdən soruşacaqlar…
*
Gəl də bu çarəsiz gecədən çıxıb,
Gəl də bu ümidsiz sabahdan gedək.
Deyirsən, nə çıxır, gecədən çıxır,
Nə olar, lap elə sabahdan gedək.
*
Gedək özümüzlə qalaq baş-başa,
Qurtarsın, bitsin bu sürgün, ağlayaq.
Nə sülhə meydan var, nə də savaşa,
Gedək özümüzə bir gün ağlayaq…
16-18 dekabr 2012
Adamı
Necə qələm çəkib , gör qələm çəkən,
Adam heyran edib, heyran, adamı.
Elə ustasından, yaradanından,
Baxıb öyrənsinlər deynən adamı.
*
Gör necə sığala, darağa çəkib,
Nur da öz nurudu yanağa çəkib.
Halalnan, haramnan sınağa çəkib,
Yoxlayıb şərbətnən, meynən adamı.
*
Boşu boş, dolunu dolu yaradan,
Ədəbi, ərkanı, yolu yaradan.
Deyirəm bəlkə də, Ulu Yaradan,
Özünə bənzədib eynən adamı ?…
*
Yoğrul torpaq ilə, bərki daş ilə,
Oxşan da, sevil də gözlə-qaş ilə.
Belə ayırmazlar əyin-baş ilə,
Seçməzlər maşınnan, öynən adamı.
*
Bu kimdi təriflər yağır başına,
Alın tərifləri çaxın başına.
Belə qaldırmazlar dağın başına,
Belə gəzdirməzlər göynən adamı…
*
Nəyini ötürdün, tutdun nəsindən,
Bu dünya çoxdumu son nəfəsindən?
Bu boyda adamlıq mərtəbəsindən,
Gör nəynən salırlar, nəynən adamı?…
19-20 dekabr 2012
İçimə
Mənə dos-doğmadı bu kədər, bu qəm,
Qənim kəsilmişəm müdam içimə.
Elə divan tutub, zülm eyləmişəm,
Elə bil ögeyəm, yadam içimə.
*
Bu dünya boşalıb gedəndən bəri,
Gözümü yaş alıb gedəndən bəri,
Alanı baş alıb gedəndən bəri,
Bir batman yük olub qadam içimə.
*
Soyuqdu, bumbuzdu varlığı, neynim,
Asılıb yaxamdan yarlığı, neynim,
Bitib, tükənmədi darlığı, neynim,
Neynim, bənzəmədi bu dam içimə.
*
Hələ Qarabağım, gözüm, qaradı,
Qaradı, bu çarə, çözüm qaradı.
Hələ ki, yanında üzüm qaradı,
Nə üzlə çıxıram adam içinə?…
25 dekabr 2012
Gələndi
Kimdi ki, nədi ki, adam deyilən,
Vardan çıxıb gedən, yoxdan gələndi.
Nəyin seviləndi, nəyin öyülən,
Nəyin var taledən, baxtdan gələndi.
*
Saçında bu qırov, dən qazandığın,
Üstümdə bu duman , çən qazandığın.
Günahlar, savablar sən qazandığın,
Hökmlər zamandan, vaxtdan gələndi.
*
Al da qadasını elə bu dərdin,
Qoyma səsi çıxa çölə bu dərdin.
Çiçəyi burnunda hələ bu dərdin,
Bu qozbel, qartımış çoxdan gələndi.
*
Bu köhnə atandan, anandan gələn,
Bu təzə dos-doğma balandan gələn.
Üzün qırmızısı yalandan gələn,
Sözün qırmızısı haqdan gələndi.
*
Daha ölç, daha biç dilindən çıxar,
Çıxsa sənin deyil dilindən çıxan.
Yaydan çıxıb gedir əlindən çıxan,
Qarşına gələnlər oxdan gələndi…
05 yanvar 2013
İlkimiz bir, sonumuz bir…
İlkimiz bir, sonumuz bir,
Nə fərqi nə gözləndisə…
Beş arşınlıq donumuz bir,
Kəfənimiz bezdəndisə.
*
Bu tərəfi dar macaldan,
O tərəfi dar məzardan.
Behişti güllü-gülzardan,
Cəhənnəmi közdəndisə.
*
Ömür deyən ağ şamdısa,
Əriyəcək dağ, şamdısa.
Axşamımız axşamdısa,
Tezdənimiz tezdəndisə.
*
Nə suyumuz, nə havamız,
Nə dərdimiz, nə davamız?
El-obamız, yurd-yuvamız,
Çölləndisə, düzləndisə…
*
Bu top, topxana deyilən,
Gopmuş, gopxana deyilən.
Ha yap, yapxana deyilən
Bir quruca sözdəndisə.
*
Keçmə, bu çay dizdən deyil,
Çox dərindi, üzdən deyil.
Zülm eyləyən bizdən deyil,
Zülm eyləməz bizdəndisə…
05 yanvar 2013

 

TƏRCÜMEYİ-HAL

Xankişiyev Vüsal İlqar oğlu 1994-cü il yanvar ayının 27-də Salyan rayonunda anadan olub.2000-2011-ci illərdə Nizami Gəncəvi adına 2 saylı orta məktəbdə təhsil alıb.2011-ci ildə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin Pedaqogika və Psixologiya fakültəsinə qəbul olub.
Ədəbiyyata, poeziyaya erkən yaşlarından maraq göstərir.Şeirləri Azərbaycan türkcəsindən Türkiyə türkcəsinə tərcümə olunub.Şeirlərində XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi, satirik şeirlər müəllifi, “Molla Nəsrəddin” jurnalının əməkdaşı Mirzə Ələkbər Sabirin təsiri güclüdür.Şeirlərinin ruhu gözəldi.Anlaşıqlıdı.Sadə dildə yazır.Ahəngdar və ritmikdir.

Qələm aldım əlimə cümlə bəşərdən yazıram,
Qəhər olmuş gecələr sübhü səhərdən yazıram.
Bürümüş daxilimi qəlbdə kədərdən yazıram,
Bilirəm, bezmisən, amma səni həmdərd sanıram.

Şüara məclisinə seyrə dalıbdır qələmim,
Düşünür: “Bəs neçə min Həqqi alıbdır qələmin?!”.
Baxaraq sizlərə xeyli mat qalıbdır qələmim,
Dedi ki, mən sizə şair dediyimçün yanıram.
Bilirəm, bezmisən, amma səni həmdərd sanıram.

Çoxunun dərdi eşqidir, mənə baxsan o da yox,
Amma ki, ümmanı dərdəm, tuta bilcək oda yox,
Dedilər: “Cənnətə yolla məni, əsla oda yox”.
Bəşər oğlu belədir, ta ki, əzəldən tanıram,
Bilirəm, bezmisən, amma səni həmdərd sanıram.

Gecə düşdü sükutu pozdu yenə ahlarınız,
Dedi ki, Tanrı yoxdu, demək yox günahlarımız.
Tək olan Tanrınızı dandınız, hanı allahlarınız?!
Ölən insanlığın acizliyin hər gün anıram,
Bilirəm, bezmisən, amma səni həmdərd sanıram.

Çiçək açsın deyə sözlər bulud olmuş yağıram,
Səbəb oldu quru sözlər məni hərdən yağıran.
Acı daddı dediyim Haqq sözü indi yağınam,
Düz olan zəhərə bərabər bunu hər il qanıram,
Bilirəm, bezmisən, amma səni həmdərd sanıram…

 

Baloğlan Cəlil 1959-cu il iyul ayının 27-də Azərbaycan Respublikasının cənub bölgələrdən biri olan Lənkəran rayonunun Zövlə kəndində anadan olub.Üç yaşında ikən doğma anasını itirmişdir.1983-1987-cü illərdə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin Filologiya fakültəsində bakalavr dərəcəsi üzrə ali təhsil alıb.1994-cü ilə qədər Lənkəran rayonunun Zövlə və Separadi kəndlərində orta məktəbdə Azərbaycan dili və ədəbiyyatı müəllimi işləmişdir.1994-cü ilin sentyabr ayından-dekabr ayına kimi Lənkəran Cənub Televiziya Şirkətində redaktor kimi fəaliyyət göstərib.Elə həmin ilin dekabr ayından bu günə kimi Russiyada, Başkortıstan Respublikasının paytaxtı Ufa şəhərində yaşayır.”Himalay” Tikinti firmasının direktoru və dörd övlad atasıdır. Ədəbiyyata, poeziyaya erkən yaşlarından maraq göstərir.Dövri mətbuat səhifələrində şeirləri ilə çıxış edib.Şeirləri Azərbaycan türkcəsindən Türkiyə türkcəsinə tərcümə olunub.Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvüdür.Şeirləri rus dilində “İstoki”ƏDƏBİ ALMANAXLARDA və Türkiyədə çıxan müxtəlif jurnallarda çap olunmuşdur. Hazırda “Qürbət türküləri” şeir kitabı Türkiyədə nəşrə hazırlanır.

 

Qadın  da hardasa şeir kimidi.

Qadın da hardasa şeir kimidi

Gözəl bölgüləri,hecaları var.

Səni xoşbəxt edən şirin günlərin.

İçində gizlənən acıları var.

 

Nədənsə arada tutar tərsliyi,

Günlərlə gəzərsən qafiyəsini.

Könlünün evinə yola düşəndə

Geyinər məlaykə qiyafəsini.

 

Baxar gözlərinin ucuyla qadın,

Görər ürəyindən gəlib keçəni.

Havası qəfildən gəldimi onun

Şeir tək yatmağa qoymaz gecəni.

 

Tez-tez güzgülənər gözünə baxıb

Oxşadar bir gümüş güzgüyə səni.

Özünü güzgüdə görməsə qadın,

Dəyişər bir anda özgəyə səni.

 

Uçub arxasınca dartınar gözün,

Hicran alovunda yanar əllərin.

Küsdümü geriyə qayıtmaz qadın,

Durna qatarına dönər əllərin.

 

05.07.2013.Ufa.

 

 

 

 

Unudulmaz məktub

 

Gəl bu gün səninlə biz uşaq olaq,

Tutaq əllərindən keçən günlərin.

Dəftər varağını yenə dörd büküb,

Sənə unudulmaz məktub göndərim.

 

Birdən qaçıb gedək çay qırağına

Oynaşaq qumların üzərində biz

İsti yanaqların qızarib yansın,

Yerdə öpüşəndə ləpirlərimiz

 

Sonra o qumları sığallayaraq,

Bir ürək şəklini cız barmağınla.

Süzüb o ürəyi sən bədahətən,

Altından adımı yaz barmağınla.

Qara çəkmələr

 

Qar üstə yeriyən ağ bir çiçəksən,

Göyərçin əllərin qardan da ağdı.

Məxmər dizlərini oxşayıb öpən,

Qara çəkmələrin ağarıb baxdı.

 

Sən qarın üstündə dümağ bir çiçək,

Qara çəkmələrin-qara güldanın.

Qürbəti Vətənə yaxınlaşdıran,

Çiçək dodağından qara gül damır.

 

Yoldan keçənlərin boynunu qıran,

Çıçəkli köynəyin cənnət bağıdı.

Qışın at çapdığı bu qarlı gündə,

Qara çəkmələrin bahar çağıdı.

Qar yağır,yenə də ağarır dünya,

Ağaran yaxanda qar çiçəkləyir.

Enir göy üzündən dağçılar kimi,

Əriyir köksündə qar çiçəkləri.

 

Bir dəstə gül kimi alıb aparır,

Səni öz ovcuna hara çəkmələr?!

Nələr çəkdiyini bir Allah bilir,

Hara getdiyini qara çəkmələr..

 

YAZ

 

Bu qışın da sonu çatdı,

Çatladı suların buzu.

Zirvələr ağ şalın atdı,

Qarşıladı gələn yazı.

 

Məhəbbətdən daş göyərdi,

Bu sevgi çatdı quzeyə.

Hər qaranquş xoş xəbərdi,

Durnalar düzüldü göyə.

 

Baharın nəfəsi ilıq,

Açıbdı qönçə gülləri.

Hər çiçək, hər gül yaraşıq,

Oxutdurur bülbülləri.

 

Susmaq olmur bu yaz günü,

Quş kimi çırpınır ürək.

Qış verir yaza ömrünü,

Gülür arzu, gülür dilək.

 

BAHAR  NƏĞMƏSİ

 

Bənövşə gözünü açır,

Qızılgül naz ilə baxır.

Arılar çəmənə uçur,

Şaxta, soyuq yoxa çıxır.

 

Gülün nazın bülbül çəkir,

Duman qalxır dağ başına.

Qayalarda kəklik səkir,

Mamır qonur çay daşına.

 

Qırmızı donlu lalələr,

Dağılır çölə nar kimi.

Meh əsir, körpə budaqlar,

Dinirlər kaman, tar kimi.

 

Bulaqların zümzüməsi,

Könüllərə layla çalır.

Yayılır quşların səsi,

Qartallar hay-haray salır.

 

Qayalardan axır sular,

Adamın ruhu dincəlir.

Ürəyə sığmır arzular,

Yurdumuza bahar gəlir.

 

 

BAHAR ÇİÇƏKLƏRİ

BAHAR GƏLİR

Təbiət oyanır, cənlanır torpaq,
Yurduma, yuvama bahar, yaz gəlir.
Tonqallar çatılır, qalanır ocaq,
Yurduma, yuvama bahar, yaz gəlir.

Görüşə tələsir hər oğlan, hər qız,
Dinir məhəbbətlə məclislərdə saz.
Ucalır hər yanda bir şirin avaz,
Yurduma, yuvama bahar, yaz gəlir.

Görünür səmada durna qatarı,
Dönür selə-suya zirvənin qarı.
Qönçələr boylanır günəşə sarı,
Yurduma, yuvama bahar, yaz gəlir.

Başlayır ellərin toyu, düyünü,
Bir sevinc gətirir yazın hər günü,
Bənövşə astaca açır gözünü,
Yurduma, yuvama bahar, yaz gəlir.

Bulaqlar fərəhlə nəğmə oxuyur,
Təbiət çöllərdə xalı toxuyur.
Hər tərəf gül açır, ətir qoxuyur,
Yurduma, yuvama bahar, yaz gəlir.

Mənası dəyişir ömrün, həyatın,
Bayramı başlayır elin, elatın.
Ay ellər, obalar gözünüz aydın,
Yurduma, yuvama bahar, yaz gəlir.

BAHARDA

Uca dağlar al-yaşıla bürünür,
Duman qalxıb quzeylərdə sürünür.
Kol dibində bənövşələr görünür,
Lalə, nərgiz çiçək açır baharda.

Zirvələrdə qar əriyir, xallanır,
Yamacların gül yanağı allanır.
Arıların pətəkləri ballanır,
Səmalarda qartal uçur baharda

Dərələrdə aşıb-daşır sel-sular,
Göy çəməndə yeyib, yatır quzular.
Çiçəkləyir şirin-şirin arzular,
Kəklik dinir, ceyran qaçır baharda.

Meh titrədir körpə otu, yarpağı,
Şehə batır kəkliklərin ayağı.
Günəş qalxıb salamlayır torpağı,
Dağa-daşa, şəfəq saçır baharda.

Bahar yenə gözəllikdən don biçir,
Qaranquşlar bu yerləri yurd seçir.
Tumurcuqlar yerdən, göydən nur içir,
Qönçələnir puçur-puçur baharda.

 

MƏN BİR DƏLİ RƏSSAMAM

Oturub ömrün içində
Çiçək şəkli çəkirəm.
Yalan rəngləri götürüb,
Gerçək şəkli çəkirəm.

Çəkirəm ciyərlərimə
Faniliyin ətrini.
Məndən əziz tutan varmı,
Bu faninin xətrini?!

Kimsə bilməz nə çəkdirir,
Mənə mən çəkdiklərim.
Ölümlərə cücərirlər
Olmağa əkdiklərim.

Dəryalar mənə çəkilir,
Tufanlar məndən qopur.
Başıma odlar ələnir,
Ruhuma sular hopur.

Şəkillənir qələmimdə
Doğulmamış bir adam.
Mən şair deyiləm, yavrum,
Mən bir dəli rəssamam.

YUXUMA SÖYKƏNMİŞ ADAM

Sevgiyə layiq dostun yox,
Nifrətə layiq düşmənin.
Nə layiqsiz adamsan sən –
Bə sənin nəyin var, nəyin?!

Nə dərdindən ölənin var,
Nə öldürmək istəyənin.
Zalım adam, aciz adam,
Bə sənin nəyin var, nəyin?!

Matdım-matdım nə baxarsan,
Bu Yer sənin, bu Göy sənin.
Səninkilər sənin deyil,
Bə sənin nəyin var, nəyin?!

Nə haqqını tanıyırsan,
Nə nahaqdan yox köməyin.
Haqlı adam, haqsız adam,
Bə sənin nəyin var, nəyin?!

Nə ağ bayrağın yellənir,
Nə gəlir qanlı köynəyin.
Amalın yox, amacın yox,
Bə sənin nəyin var, nəyin?!
Yaşa dolmaq yaşamaqmı,
Yaşanıb tükənmiş adam?
Yaradandan utan barı,
Yuxuma söykənmiş adam!

Sara Selcan Hacıqabul rayonunun Muğan qəsəbəsində anadan olub. 2002-ci ildə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin bakalavr, 2008-ci ildə həmin universitetin magistratura pilləsini bitirib. Hazırda orta məktəbdə müəllimi kimi çalışır.
Ədəbiyyata, poeziyaya erkən yaşlarından maraq göstərir.Dövri mətbuat səhifələrində şeirləri ilə çıxış edib.Şeirləri Azərbaycan türkcəsindən Türkiyə türkcəsinə tərcümə olunub.”Yovşanlı düzlərdə üzü küləyə” şeirlər kitabının müəllifidir.
***
Rəsmimi çəkən oğlan,
Qəlbimdəki ümidi tünd elə,
Çarəsizliyi acıq,
Gözlərimə kədər qat azacıq.
Ovunmadığım ağrıları
Bütün rənglərin qarışığından çək-
Qırıq-qırıq.
Adını deyimmi onların?
-Qəzəb və hıçqırıq.
Qalın elə
ovuclarımdakı inamı
Yapışıb dura bilim.
Mən daşlı yollardan keçib gəldim,
Önümdəki yolları kəsəksiz çək,
Ayağımı yalın elə.
Su bəyazlığı qat çohrəmə
Yuyunub durula bilim.
Saçlarımın ucundan
Dabanımacan
Nəfəsimi çək.
Çək, çək, səsimi çək,
Çatırsa haracan.
Rəsmimi çəkən oğlan,
misra-misra damcılayan
ömrümü çək.

Yoxluğumu qoru

Yoxluğumu
qoru,
Ayrılığı
itirmə.
Ürəyində yaşat məni,
Məni
ağlına gətirmə.
***
Boyumuza biçilməyən ümid
Ürəyimizə dar gəldiyindən
Soyunub
Qaldıq ürəyiyalın.
İndi yalın ürəklə
Necə xilas edək Qarabağı?
***
Ümidiszcə tündləşəcəm
Ayrılığın rəngindən
Ölçüsü saat əqrəbləri olan vaxtla.
İçimi siqaret kimi sümürəcək xiffətin
asta-asta, aram-aram.
Dumana bürünəndə
Aydın olacaq
Sənə də,
Mənə də.
Həmişəki naməlum qaranlıqlar.

Zərxanım Ülvi Neftçalada doğulub.İbtidai və orta təhsilini Neftçalada alıb.
Ədəbiyyata, poeziyaya erkən yaşlarından maraq göstərir.Dövri mətbuat səhifələrində şeirləri ilə çıxış edib.Şeirləri Azərbaycan türkcəsindən Türkiyə türkcəsinə tərcümə olunub.

Kor gəzərəm…
Dilim-dilim doğransam da dilimdən,
Xəbislərə dil yarağı vermərəm.
Özgə mənim şəfa umsa əlimdən,
Özümündür zəhər, ağı vermərəm.

Bir ürəkdim, iki yerə bölündüm,
Araz boyu həsrətimə süründüm.
Bəsdir, yetər, əsarətə büründüm –
Tariximə sinə dağı vermərəm.

Qaysaqlanmış yaramızı soyurlar,
Görə-görə gözlərimi oyurlar.
Ayıq başla xülyalara uyurlar…
Behişt kimi bağça-bağı vermərəm.

Dayaq ola gərək insan insana,
Nifaq odu səpməyək bu cahana.
Bəd niyyətlə alovlanan nadana,
Bir içimlik buz bulağı vermərəm.

Susmayacaq bülbüllərin nəğməsi,
Haqq tapdansa, daşdan çıxar haqq səsi.
Qarabağım – gözlərimin giləsi,
Kor gəzərəm, Qarabağı vermərəm.

Dönə – dönə

Boynu bükük bənövşətək,
Yolun üstə bitmiş ürək.
Həsrətimiz görüşəcək
Dönə-dönə.

Sən arzumun qönçəsisən,
Duyğuların incəsisən,
Kövrələsən, incələsən
Dönə-dönə.

Uzaqlarda gəzmə məni,
Yad baxışla süzmə məni,
Ümidimtək üzmə məni,
Dönə-dönə.

Səni mindən seçəsiyəm,
Vüsalından içəsiyəm.
Günahından keçəsiyəm
Dönə-dönə.

Soltan Abbas 1933-cü il yanvarın 7-də Neftçalanın Ballıcalı kəndində doğulub. Bu il 80 illik yubileyini qeyd edən şair ədəbi yaradıcılığa ötən əsrin 60-cı illərində başlayıb. “Damcı”, “Mənə çox öyrəşmə”, “Tut ağacı”, “Yollar-ömür yolum”, “Səyyah etdi söz məni” və digər kitabların müəllifidir. 1974-cü ildən Neftçalada fəaliyyət göstərən “Xəzər nəğmələri” ədəbi birliyinə rəhbərlik edir.Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvüdür.

Muğanda payız

Saralıb sapsarı qamışqulağı
Ana Muğanımın xəzan çağıdır.
Sağımda –zəminin yaşıl zolağı,
Solumda meşənin üryan çağıdır.

Bu yerin əbədi sakini turac –
Gəzinir, fərəhlə ban çəkir, odur.
Körpə balasını çağırır anac –
əzilmiş sünbüldən dən çəkir, odur.

Balıqçı uşaqlar yığıb tilovu,
Gülüb-danışırlar çay qırağında.
Bir şair bəhanə gətirib ovu,
Gəzir təbiəti söz sorağında.

Hava nə çiskinli, nə də dumandır,
Payız çiçəkləri açıb rəngbərəng.
Insan gözəlliyin pasibanıdır,
Vurur təbiətlə nəbzi həmahəng.

Barmaqlarım görür mənim

Ürəyimdə qızıl qan yox,
Nur çağlayır, nur həmişə.
Cadar-cadar əllərimin
Bənzəri var al Günəşə.

Əllərimdən yağan işıq,
Qaranlığı əridəndir.
Əllərimdə doğan işıq,
Qəlbimdəki şeirdəndir.

Ömrüm, günüm əkinçidir,
Gözlərim bar dərir mənim.
Hər əlimdə beş gözüm var-
Barmaqlarım görür mənim.

Tələsirik

Ömrümüzdən ötür günlər,
Ay başına tələsirik.
Təzə körpə doğulanda
Bir yaşına tələsirik.

Ötüb keçir bahar ayı,
Gözləyirik gəlsin yayı.
Qəlbimizdə payız toyu,
Qarlı qışa tələsirik.

Bəzən çılğın, bəzən kövrək,
Yanıb külə dönür ürək.
Əbədi bir xatirə tək
Baş daşına tələsirik.

Ləlvər dağı

Ocaq daşı qalaq-qalaq,
Dedim axşam burda qalaq.
Əl uzatdım tanış olaq,
“əl vermədi” Ləlvər dağı.

Zirvəsi qar, döşü –güldü,
Qayasının qaşı güldü.
Gül istədim naşı bildi –
Gül vermədi Ləlvər dağı.

Biri ona “Ləlvər” dedi,
Qucağında “ləl var”-dedi.
Mən də ərklə: “ləl ver”- dedim,
Ləl vermədi Ləlvər dağı.