Author: Delphi7

  • Rafiq ODAY.Yeni şeirlər

    UŞAQ ŞEİRLƏRİ

    1 iyun – Uşaqların Beynəlxalq Müdafiəsi günü münasibətilə

    BİRİMİZƏ ÇATMAYIR

    Nənə nağıl danışır,
    Göydən üç alma düşür.
    Nəvələrin günləri,
    Bax beləcə ötüşür.
    Almaların üstündə,
    Dalaşırdı nəvələr.
    Axı alma üç idi,
    Onlar isə dörd nəfər.
    Kiçik nəvə Dürdanə,
    Bir gün dedi:- Ay nənə,
    Bəs niyə almaların
    Sayı heç vaxt artmayır?
    Axı biz dörd nəfərik,
    Birimizə çatmayır.

    BƏH-BƏH, NƏ QƏŞƏNG

    Ay doğdu, nur ələndi,
    Bəh-bəh, nə qəşəng?!
    Bu nur nə gur ələndi,
    Bəh-bəh, nə qəşəng?!
    Bir anda göy üzündə,
    Bəh-bəh, nə qəşəng?!
    Ulduzlar cilvələndi,
    Bəh-bəh, nə qəşəng?!

    NİYƏ QORXUR GÖRƏSƏN

    Göydə qara buludu,
    Külək qovur, – gur əsən.
    Qara bulud küləkdən
    Niyə qorxur görəsən?

    Bir yaxın gəl, ay ata,
    Nəzər yetir göyə sən.
    Göyün işıqlarını
    Kim çəkibdi görəsən?

    ÇƏPİŞ

    Çəpişə bax, çəpişə,
    Elə gözdən yayınıb
    Hey can atır çəp işə.

    Gah küləşi dağıdır,
    Gah suyu bulandırır.
    Körpə quzuları da
    Dalınca dolandırır.

    Bağçada ağacların
    Yarpağına qənimdi.
    Gözü yaşıl nə gördü,
    Tezcə deyir: “mənimdi”.

    Hara gəldi, adlayır,
    Bilməz, bağdı, qoruqdu.
    Bu qədər yeyir, yenə
    Arıqdı ki, arıqdı.

    Nənəm deyir, sənin də
    Bənzərin var çəpişə.
    Onun kimi elə hey
    Can atırsan çəp işə.

    BELİN HÜNƏRİ

    Ərşada bax, Ərşada,
    İstəyir ki, özünü
    Dostlarının yanında
    Atasına oxşada.

    Bir əlində bel tutub,
    Bir əli belindədi.
    Deyir, gəlin göstərim
    Hünəri belin nədi.

    Əkinçinin sağ əli,
    Suçunun ürəyidi.
    O, bəy-nökər tanımaz,
    Hamının gərəyidi.

    Bağça-bağa gərəkdi,
    Susuz dağa gərəkdi,
    Canımız dediyimiz,
    Qanımız dediyimiz,
    Bu torpağa gərəkdi,
    Bu torpağa gərəkdi.

    QAŞQA BUZOV

    Bu buzov qaşqa buzov,
    Bu buzova bənzəməz
    İnanın başqa buzov.
    Həndəvərə buraxmır
    Öz doğma anasını.
    Əvvəlcə özü yeyir
    Ot-alafın xasını.
    İçib qurtaran kimi
    Suları bulandırır.
    Həyətdəki iti də,
    Toyuğu, cücəni də,
    Qonşunun çəpərindən
    Bu yana keçəni də
    Yanınca dolandırır.

    GİCİTKƏN

    Gicitkən, ay gicitkən
    Mən elə bilirdim ki,
    Sən bir qorxmaz igidsən,
    Bu qədər iynə ilə
    Niyə durdun qəsdimə?
    Mən silahsız gəlmişdim,
    Axı sənin üstünə.

    İGİD ÇOBAN

    Bu düzün qarına bax,
    Bu dağın qarına bax.
    Sərçələri gen düşən
    Budağın qarına bax.

    Bu yerin dağ-dərəsi,
    Düzü qardan seçilmir.
    Kol-kos ağappaq olub,
    Quzulardan seçilmir.

    Budur səsi bürüyür,
    Bütün kəndi çobanın:
    “-İndi adam yanından
    Çəkilərmi sobanın?

    Bəsdi, qoyun-quzunu
    Düz doqquz ay otardım.
    Ta yaz girənə kimi
    Mən işimi qurtardım”.

    Qoyun-quzu mələşir,
    İtir səsi çobanın.
    Bu an dördgöz eləyir
    İtin səsi çobanı.

    Çoban bildi canavar,
    Soxulubdu sürüyə.
    Tez irəli şığıdı,
    Heç baxmadı geriyə.

    “- Aha, azğın canavar,
    Qurtar görüm əlimdən” –
    Deyib zağlı çomağı
    Çəkdi onun belindən.

    Canavar ha çalışdı,
    Qalxammadı ayağa.
    Çoban bir də güc verdi
    Əlindəki çomağa.

    El axışıb gəlincə
    Çoban gördü işini.
    Hamı dövrəyə aldı
    Canavarın leşini.

    “-Vallah, sənə yaraşır
    Hər cür ad-san” – dedilər.
    “Sən bu elin Qaraca
    Çobanısan” – dedilər.

    Çobanın igidliyi
    Düşdü dilə, ağıza.
    Mən də qələm götürüb
    Köçürdüm bu kağıza.

    ƏRŞADIN OVÇULUĞU

    Yaman artıb Ərşadın
    Ovçuluğa marağı.
    Heç belindən düşməyir
    Patrondaşı, yarağı.

    Ovçuluqla ötüşür
    Hər saatı Ərşadın.
    Səfər üstə hazırdı
    Qarğı atı Ərşadın.

    Cana gəlib əlindən
    Ağacdakı sərçələr.
    Az qalır ki, baş alıb
    Bu yerlərdən köçələr.

    Hey görürsən, keçirir
    Quşatanı boynuna.
    Yığır xırda daşları
    Ciblərinə, qoynuna.

    Balaca Toplanı da
    Salıb tezdən yanına,
    Daraşır bağçadakı
    Ağacların canına.

    Sonra yığıb başına
    Canpoladı, Xanışı,
    Ovçuluq hünərindən
    Hayla-küylə danışır.

    “-Bir daşım da hələ ki,
    Ötüşməyib havayı.
    Yüz sığırçın vurmuşam
    Sərçələrdən savayı.

    Bir vuruma sərəndə
    Sığırçının beşini,
    Oğulsansa, seç, ayır
    Bədənini, leşini.

    Nə istəsəz, göstərin,
    Vurum salım yerimdən.
    Bəhsləşəmməz mənimlə
    Elə Ovçu Pirim də…”

    …Bax beləcə danışdı,
    Təriflədi özünü.
    Neçə yol da adına
    Qoşdu ovçu sözünü.

    Ancaq ovçu olmadı
    Adı “ovçu” Ərşadın.
    Tanış-biliş çağırdı:
    “Gopçu”, “gopçu” Ərşadı.

    SAHİBSİZ BAĞ

    Bu bağ kasıbdı yaman,
    Kol-kos basıbdı yaman,
    Deyən baxanı yoxdu,
    Bir qeydinə qalanı,
    Dostu, yaxını yoxdu.

    Dişə vurmaq olmayır,
    Meyvələri cırdı ki.
    Tikanları ilişib
    Üst-başımı cırdı ki.

    Alağından seçilmir
    Gül-çiçəyi bu bağın.
    Arılara qənimdi
    Hörümçəyi bu bağın.

    Yəqin sahibi yoxdu,
    Yəqin kimsəsizdi bağ.
    Onunçün bu qədər lal,
    Bu qədər səssizdi bağ.

    Gedim, yığım başıma,
    Yaxın dostu, tanışı,
    Bu bağın dərd-sərini
    Onlara da danışım.

    Yığışaq, tədbir tökək,
    Bir qərara gələk biz.
    Bağın bütün işini,
    Aramızda bölək biz.

    Birimiz kol-kosları,
    Birimiz alaq vuraq.
    Birimiz yer belləyək,
    Birimiz calaq vuraq.

    Qurtaraq arıları
    Torundan hörümçəyin.
    Axı arı dostudur
    Hər gülün, hər çiçəyin.

    Budayaq ağacların
    Qurumuş budağını.
    Sulayaq boz torpağın
    Çatlamış dodağını.

    Can verək hər budağa,
    Hər yarpağa can verək.
    Hər otun, hər çiçəyin
    Damarına qan verək.

    Axı atalar demiş:
    -Bağa baxsan bağ olar.
    Baxmazsan, ürəyinə
    Çalın-çarpaz dağ olar.

  • Şair-publisist Əkbər QOŞALI.Seçmə şeirlər

    * * *

    Hər gün verilməmiş bir salamım var,
    hər gün gördüklərim gözümdən çıxar.
    Mənim bu dünyadan bir alasım var,
    bir də bir adam var sözümdən çıxar.

    Dillər var adımı təzə saxlayıb,
    gözlər var üstümdə nəzər saxlayıb,
    Bir qəlbi sınıq qız nəzir saxlayıb,
    onun da həsrəti dözümdən çıxar.

    Dedilər yol getsən yorulmaq qalar,
    …Elə oturub da qocalmaq olar.
    Dəli arzularnan bacarmaq olar,
    İlahi, sən məni özümdən çıxart.

    HƏLƏ Kİ BİR QIZA ÜRƏK DAŞIYAM

    Duzlu sevgilərdən dodağım cadar,
    mən sənin üstünə susamış gəldim.
    Eşqim sinədaşı, özüm başdaşı,
    hələ əlimə də daş alıb gəldim…

    Başdaşın olaram,
    ünvan daşıyam.
    Ölərəm, baş daşın kəfənə gedər…
    Hələ ki bir qıza ürək daşıyam,
    gücüm bir qəlbi daş etməyə yetər…

    Mən sənin əlindən öləcəm axır,
    o «qız ürəy»ində dəfn eyləyərsən.
    Mən sənin əlində öləcəm, axı,
    sən Allahın, məni əfv eyləyərsən.

    MƏN HƏLƏ BİR CAVAN BULUD YAŞDAYAM

    yeri qanlı-qanlı döydü yağışlar,
    keçib damarımda axdılar mənim.
    dəli arzularım döndü yağışa,
    qayıdıb üstümə yağdılar mənim.

    şimşək var—buludlar davaya düşdü.
    damcılar oynadı havaya düşdüm.
    mən eşqin əlinə havayı düşdüm,
    onunçün yandırıb-yaxdılar məni.

    mən hələ bir cavan bulud yaşdayam,
    yağış olmadım ki, yağıb yaşayam.
    bir göz var istədim baxıb yaşayam,
    qoydular üz-üzə baxtınan – məni…

    1995

    * * *

    səni varlığıma ac qoyacağam,
    indi xatirəmi yavanlıq eylə.
    yanında mən boyda yer boş qalacaq,
    bir az da kölgənlə yoldaşlıq eylə.

    mən də yoxluğunla qatdım başımı,
    bir dodaq çatladı, bir üz üşüdü.
    bax elə beləcə…
    bu cadar dodaq,
    daha o gül kimi yanaqdan düşdü.

    …şər vaxtı bu qədər güzgüyə baxma,
    məni güzgüdənmi yola salmısan?
    səni dar ağacı bilib gələni,
    sarı yarpaq kimi yerə salmısan…

    ***

    (nəvəgörmə yaşına çatmış Z. üçün)

    bir «kor olmuş» yoxdu çəkə yolunu,
    bəs kimə yol çəkir naçar gözlərin?
    hey çarpaz görürəm qoşa qolunu,
    uşaq ürəyin var, qoca gözlərin…

    sevişən görəndə çiçək açırsan,
    yaşbilməz arzun var, arzun çin olsun.
    Tanrı eşidəndi-
    gün o gün olsun,
    sənin də əllərin bir əl tanısın.

    …ünvansız bir həsrət sıxar qəlbini,
    gözünə düşən yol gözündən düşməz.
    Tanrım, sən bu qızın çıxart qəlbini,
    bəlkə bir bəndən də dözümdən düşə.

    BAKI

  • Şəfa VƏLİYEVA.”Ruh yanğınından sağ çıxmaq”

    sxv

    “Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, AYB və AJB üzvü,
    Prezident təqaüdçüsü, Gənclər müfakatçısı

    (“Ünvanımı tapan kitablar” silsiləsindən)

    Saatlara əsir olan günlərin birində qapının cırıltısı pəncərəmdəki kölgəmi titrətmişdi. Uzaqlığın yaxınlığında iki kəlmə kəsilmişdi Tanrıyla bəndə arasında; biri “aman” idi: “Aman, Tanrım!”

    Sonuncu qorxunun ilk can hayındaykən Tanrıdan aman diləmək acizliyimizdənmidir? Yoxsa, cəsarətimizdənmi? Cavabımız yox…

    Bir dilim buz götürüb qədəhimizə atsaq da günah, atmasaq da… Ruh yanğınından sağ çıxmaqdı şair işi… İşimizin əslidir Tanrı işığında şam olmaq, misra-misra ərimək…

    Təkliyə tapınaraq təkliyimizdən şikayətlənirik həmişə. Bioloji əkizimizin olmamasına min şükrümüz olsa da mənəvi əkizimizi daim axtarırıq… Bəzən bu axtarış son “ah”ımızadək davam edir.

    Şair olmaq təkliyin bütün etüdlərinin son ştrixi olmaqdır…

    Günlərdən birində ünvanımı Elxan Yurdoğlunun “Ulduz çoxluğu qədər təklik” kitabı tapdı. Ulduzların çoxluğundakı təklikdən daha çox məni qızılı rəngdəki təklik düşündürdü…

    Mənim təkliyimdə xəzəl rəngi var,
    Səni payız kimi sevirəm, qadın!

    Payıza sevdalanmağın, payızda sevdalanmağın ayrı dadı var şeirə sığınanlar üçün; bu dad hər zövqə uymur. Yəqin ki, hər sevilən də anlamaz “payız kimi sevməyi”… Amma, Elxan Yurdoğlu anlaşılıb-anlaşılmamasını eyninə də almır, hayqırır ey…. “Səni payız kimi sevirəm, qadın!”

    Sonra da ömrün bütün payızlarının bəxtinə düşən əhvalı dilə gətirir: “Payızda hər günüm qəmli bayatı…” Mən heç vaxt şad günümdə bayatı çəkmirəm, şair…

    Elxan Yurdoğlu saflığın gizləndiyi böyük həqiqətin axtarışındadır… İpucu kimi öz düşüncəsinin küncündən tutub:

    Dostum,
    Saflığını qoruya bildiyimiz
    Duyğuların anasıyıq biz…

    Kim bilir, o, “dost” deyəndə Yaradanamı, yoxsa yaradılanamı üz tutub?! Bunu heç nağıllarımızın Gülü, Sinanı da bilməz… Amma, Elxan Yurdoğlu nağıllarımızın “Bacılı-bacılı”sını şeirinə gətirib.

    Siz nə desəniz, inanarlar, edərlər,
    İki göyərçin bacının sözləri kimi,
    Qızları aldatmayın…

    Şeirin bu parçasında min parça oldu xəyalım, qayıtdım uşaqlığıma… Nar çiçəyi rəngdəydi Azərbaycan xalq nağıllarını oxuduğum kitabın cildi. Bizim kənddə nar ağacları bitməzdi… Mən nar çiçəklərinin rəngini bilirdim, özünü görməmişdim… Sonra o kitabı itirdim. O gün-bu gündür nar çiçəklərinə toxunmuram. İtirməkdən qorxuram o uşaqlıq arzularımın mənə qalan ulduzlu xatirələrini… “İtirməkdən qorxan adamam…”-deyir Elxan Yurdoğlu… Düz edir! İtirməkdən qorxmayan insandan dərdə vəfadar olmaz!

    Bir şeirində “Bu payızı ötən il də belə görmüşdüm…” deyir Elxan Yurdoğlu… Yadıma 2015-ci ilin payızında, Bakının sarı tozlu yollarında avtobusun arxasınca qaçarkən yaşadığım o böyük təəssüf hissi düşdü… Onda yazmışdım ki: “Fərqli deyil payızım, Ötənilkidi elə…” Dünyanın dörd bucağında (hərçənd ki, dünyanın bucağı yoxdur) bütün təəssüfləri eyni yaşayır Tanrının əzabkeşləri-şairlər…

    Bu “əzabkeş” sözü xoşuna gəlməyə bilər Elxan Yurdoğlunun… Nolar, xoşlamasın qoy… Elə bilərəm bir misrasıyla məni ovudur; “Təsəlli yeri kimi şeirimiz var…”

    “Yay axşamında..” adlı şeirində Elxan Yurdoğlu “Yerdə bir şair dolub buludların yerinə…” deyir… Demək ki, yeni şeir “yağacaq”…

    Qəşəm Nəcəfzadənin bir kitabının adı belədir: “Oğlum, qapını aç, qapıda bir külək ölür…” Elxan Yurdoğlu Qəşəm Nəcəfzadəni bir döngə qabaqlayıb:

    Mən isə küləyin oğurladığı
    Qızılgül ətrini sinəmə çəkdim…
    Halbuki, küləyə bir çay süzəcək,
    Onun dərdlərini dinləyəcəkdim…

    Azərbaycan, eləcə də, Şərq poeziyasında əsrlərlə dərdlər “badi-səba”ya söylənilib, yarın naməsi küləyə etibar edilib. Küləyə qapı açmaq, hələ lap irəli gedib ona çay süzmək, oturub onun dərdlərini dinləmək şair düşüncəsinin individual tərəqqisindən daha çox ictimai fikir inqilabıdır…

    Elxan Yurdoğlu öz “ulduz çoxluğu qədər təkliyi”ndən elə danışır ki, bilmirsən şikayətdir, ya fəxarət?! Bu təkliyi o, özüylə hər yerə aparır; “şəhərin xatirə tərəflərinə”, “yaddaş saxlancındakı yallı səsinin harayına”, “sevgi günlərinin intihar yeri olan tək skamyalara”… Şairin təkliyin sonuna olan ümidi möhtəşəmdir:

    Mənim yaddaş saxlancımdan qopub gələn yallı səsi,
    Çətin gündə el-obanı yumruq kimi birləşdirər.

    Baxmayaraq ki, ruh mövsümünün dəli-dolu havasında etiraf etməkdən çəkinmir: “Ümidlərim təngnəfəsdi…” Sevdasına üz tutmağı bacarır amma: “Baxışında qızınır bir şairin ümidi…”

    Uşaqkən Rövşən Qələmkar bizə çox gələrdi. Bir gün mənim dəftərimin bir küncünə öz şeirindən iki misra yazmışdı: “Səbəbi sən oldun bu ayrılığın, Niyə deyirsən ki, fələk qoymadı?” Nənəmə oxumuşdum. Nənəm başını yelləmişdi, “adam balası günahlarını fələyə yükləməsə, bağrı çatlayar”-demişdi… Rövşən Qələmkardan fərqli olaraq Elxan Yurdoğlu fələyin günahsızlığını sübut etməyə çalışır, yaşanan illərdə fələyə alibi axtarır…

    O dəli sevdalar gəncliklə getdi,
    Günahkar tutmuşuq indi fələyi…

    “Ana qarğışı duadır” deyə inancımız var bir də… Elxan Yurdoğlu bu inancın kölgəsində sevdiyinə sevgisinin ölçüsünü izah etməyə çalışır. Hərçənd, özü də yaxşı anlayır ki, sevgi mizan-tərəzi tanımır. Dəli sevdaların səməndər quşu olan şair ürəyi necə ilahi bir ülviyyətlə pıçıldayır, duymaq gərək: “Mən onu da dua billəm, Eylə hər gün qarğış mənə.”

    “Olanları misra-misra Yazıb… şeirdən unutdum…” -deyir Elxan Yurdoğlu… “Yollara gah yad, gah doğma”lığını, ruhunun “göyqurşağı rəngdə” olduğunu da oxusucundan gizlətmir. Mövlanə kimi bir təbəssüm də ələyir misraların başı üstdən; “Mənə içinlə gəl…”- deyir…

    Mən bu kitabda saatın necə duyğuyla əzizlənməsini də gördüm. “Ulduz çoxluğu qədər təklik”də “saatın çıqqıltısı divarlara çırpılır”, “əqrəblər vida şərqisi çalır”… Saat burda şikayət obyekti deyil, həmdərddir. Həmdərdlər ən çətin anlarda bir-birinin xilaskarına çevrilir…

    Bütün günahlardan arınmağın tək yolu elə günahı sevməkdir bəzən… Ovuc boyda ürəyi var insanın, fəzanın bütün xaotik incəliyi sığır amma bir ovuc içinə… Hər sözünün üstündə şairi günahlandırmaq da günah, Tanrı qıymaz… Axı, hər şairin Tanrıya yönəlik bir duası var; Elxan Yurdoğlunun “Tanrım, axı sənin şair bəndənəm…” misrası kimi..

    Şəfa Vəli (Gəncə-2018)

  • Şəfa EYVAZ.Yeni şeirlər

    * * *

    Bütün ağrıları çəkib sinəmə,
    Bir ovuc ürəyə sığışdırmışam.
    Daha gözlədiyim kimsə qalmayıb,
    Gözümü yollardan yığışdırmışam.

    Gündüz gözü, gecə könlü yorarmış…
    Gecə uzun, ulduzları saymışam.
    Bu gecə nə qorxu, nə də dəhşət var,
    Hamsını yuxuma qarışdırmışam.

    Bəlkə məsləhətdir, alıb aparar,
    Duaların ətəyindən tutmuşam.
    Ha suvarsan qara daşı göyərmir,
    Allah, yer üzündən çox yorulmuşam.

    19.10.2017

    * * *

    Kəsdirdi qapını həsrət küləyi,
    Özüm də bilmədim hayandan əsdi.
    Mən xilas olmağı sınadım, amma
    Bağladı əlimi, yolumu kəsdi.

    Yaşım çoxaldıqca dərdim azalmır,
    Mənim çiyinlərim yükə alışıb.
    Sevinsəm sevincim iki gün qalmır,
    Ruhumun özünə kədər qarışıb.

    Bu payız yağışlar həmdərdim olub,
    Ağlasam sakitcə yuyar üzümü.
    Yıxılsam dizlərim qanamır daha
    Dərdi verən Allah verir dözümü.

  • Fidan ABBASOVA.”Hayat ilginc gün gəlir hiç olanlar padişah olur”

    Hayat ilginc gün gəlir hiç olanlar padişah olur, hırsızlar zəngin,metreslər eş, eşəklər adam olur.
    Gün gəlir odundan kapı, taşdan saray olur.
    Gün gəlir kezbanlar destan, onları destan yapanlar mestan olur.
    Gün gəlir hadsizlik özgüvən, sayqı yaln, sevgi dolan olur.
    Gün gəlir çivisi çikar dünyanın, konuşamaynlar hatip, şifa verəməyənlər tabib, yazamayanlar katip olur. Amma yenə öylə bir gün gəlir ki, verənlər alır,gedənlər uslanır, dönənlər yalvarır.
    Nərdivəni koşarak çıkanların gün gəlir ayağı takılır.
    Sevgisini verməyən gün gəlir kimsəsiz kalır.
    Altadan bir gün sadakat için, çalan bir gün edalet için, dövən bir gün şefkat için yalvarır.
    Piyon deyib keçmə gün gəlir şah olur, şahada fazla güvənmə gün gəlir mat olur.
    Öylə bir gün gəlir ki, sən bakmazkən her şey hal olur…

  • Nofəl ÜMİD.Yeni şeirlər

    YOLUNU GÖZLƏDİM

    Sən getdin, qəm aldı qoynuna məni,
    Çökdürdün ömrümə dumanı, çəni.
    Fələk də gətirdi saçıma dəni,
    Hər gecə əllərim uzandı göyə,
    Yolunu gözlədim, dönərsən deyə.

    Sən getdin, səninlə getdi bu ürək,
    Həsrət acısında bitdi bu ürək,
    Söndü, daşa döndü, itdi bu ürək,
    Köksüm buz bağladı… Bilirsən niyə?
    Yolunu gözlədim, dönərsən deyə.

    Bir sevgi yaratdıq saysız, qədərsiz,
    Birgə addımladıq dərdsiz, kədərsiz.
    Niyə getdin axı,bu eşq bəhərsiz.
    Qoymadım qəlbimə yad nəfəs deyə,
    Yolunu gözlədim, dönərsən deyə.

    “Ayrılaq” söylədin, qırıldı qolum,
    Sanki son mənzilə açıldı yolum.
    Nədir bu iztirab, qurbanın olum,
    De, kimə dəyişdin məni, de, nəyə?!
    Yolunu gözlədim, dönərsən deyə.

    ELİNDƏN GƏLƏR

    Çalış, uzaq ol ki, dərdin daşından,
    Gözün ağrımasın kədər yaşından.
    Insana nə gəlsə davranışından,
    Bir də, yersiz ötən dilindən gələr.

    Bizi haqq yaradıb, gözə görünməz,
    Saleh əməl könüllərdən silinməz,
    Biqeyrətin soyu,kökü bilinməz,
    Mərd oğul mərd kişi belindən gələr.

    Çox yemək haramdır öz qədərindən,
    Atdığın addımı düşün dərindən,
    Şairə xoş sözlər şah əsərindən,
    Bağbana bənzərsiz gülündən gələr.

    Insan yerlə gəzər, xəyalı göylə,
    Çətin, dar məqamda doğru söz söylə,
    Hər zaman hər kəsə yaxşılıq eylə,
    Pislik hər insanın əlindən gələr!

    Nofəl, daha bəsdir, fikirdən əl çək!
    Qəm yükü ağırdır, dözməyir ürək.
    Qəhrəman oğluna dar gündə kömək,
    Doğma obasından, elindən gələr.

    SEVGİYƏ NAĞIL DEMƏ

    Bənzətmə sevgini quru nağıla,
    Qıyma ümidlərim sına,dağıla,
    İnsan gərək sevgi ilə doğula,
    Bu sevgiyə nağıl demə əzizim.

    Xoş ovqatı,səfası var sevginin,
    Canı üzən cəfası var sevginin,
    Çox ürəkdə yuvası var sevginin,
    Bu sevgiyə nağıl demə əzizim.

    Sevənlərə əl uzadar əli yox,
    Qəlb oxşayar,könül açar dili yox,
    Bu sevginin nöqtəsi ,vergülü yox,
    Bu sevgiyə nağıl demə əzizim.

    Həyat bir an gözlərində dəyişər,
    Sevən ürək eşq atəşində bişər,
    Nağıl bitər, göydən üç alma düşər,
    Bu sevgiyə nağıl demə əzizim.

    RAHAT OLASAN

    Göy üzünün qapısını,
    Döyəsən rahat olasan.
    Başını Tanrı önündə,
    Əyəsən rahat olasan.

    Tapasan xeyir izini,
    Görməyəsən şər üzünü,
    Hər yerdə sözün düzünü,
    Deyəsən rahat olasan.

    Nahaq keçib haqq səddini,
    Tapmaq olmur söz mərdini,
    Özün elə öz dərdini,
    Yeyəsən rahat olasan.

    Görməyib ömrün sonunu,
    Çaldırasan son toyunu,
    Nur ətirli ağ donunu,
    Geyəsən rahat olasan.

    ÜRƏYİM

    Tökür vərəqlərə, gizli saxlayır,
    Dərdini aləmə yaymır ürəyim.
    Sənsizliklə dolan səhifələri,
    Ömür kitabımdan saymır ürəyim.

    Həsrətdən alışıb acı dərd yeyir,
    Kənardan baxana “şirindir” deyir.
    Gözəllər könlümün qapısın döyür,
    Heç kimi yaxına qoymur ürəyim.

    Hamı dəli deyir, dəli Nofələ,
    Sənsiz ağlım, huşum çətin düzələ,
    Qəlbin ümidləri tükənməz hələ,
    Xəyallar qurmaqdan doymur ürəyim.

  • Sərvər KAMRANLI.Yeni şeirlər

    * * *

    Soyuqluğu necə yaman üşüdür,
    Ağladır ruhumu, ağladır, Allah!
    Atıb ev-eşiyin o qız gedəndən,
    Bağlıdır qapısı, bağlıdır, Allah!

    Asılıb qalmışam dərd yaxasından,
    Özüm də özümə qənim olmuşam.
    Hardadı bəxt yazan… tapıb soruşun,
    Görün bu taleyi ondan almışam?

    İçimdə oxunmur eşqin nəğməsi,
    Yox olub könlümdən sevgili çağlar.
    Gəl, qayıt evinə, ay ev yiyəsi!
    Nə qədər evinin divarı ağlar…

    lll

    Yenə də yolları geyib əynimə,
    Gözüm işlədikcə uzaq gedirəm.
    Hələlik dostlarla sağollaşmışam,
    Özümdən özümə qonaq gedirəm!
    Ora Vətənimin uca zirvəsi,
    Orda ulduzlarda yaxındır yerə…
    Orda bir qız ola səni sevəsi,
    Hələ gəldiyini yuxuda görə.

    …Özümü unudub, bənzəyib yada,
    Xəyalım yol alıb, dərəyə, dağa.
    Çəkdiyim qayğını qoyub Bakıda,
    Gedirəm kəndimdə uşaqlaşmağa.

    lll

    Ayaq açıb gözlərim,
    düşüb sənin dalınca.
    Göz yaşlarım adını,
    axşam yazır balınca.

    Həsrətindən ürəyim,
    dönüb dərd o tağına.
    Kədər məni aparıb
    salıb qəm yatağına.

    Əzab yorğan əvəzi,
    bürümüş məni boğur.
    Gündən-günə əzabım
    yeni bir əzab doğur.

    … Bu gözlərim, ay Allah,
    yaman gəzəyən olub.
    Çıxıb evindən, vallah
    qayıtmır, yolda qalıb…

    lll

    Daha varlığın da məni üşüdür,
    Daha buz bağlayıb əlində əlim.
    Bir vaxt danışardı baxışlarımız,
    İndi o baxışlar laldı, gözəlim.

    Alma yanaqların niyə qızarmır,
    Hanı gözlərində gizli baxışlar?
    Deyəsən, yamanca peşman olmusan,
    Gözündən boylanır sözlü baxışlar.

    Yaman dəyişmisən yaman, a zalım,
    Beləcə tanıya bilmirəm səni.
    Nə ola, bu görüş sonuncu olsun,
    Özüm də qınaya bilmirəm səni.

    lll

    Ana ol, balan da sevgilim olsun,
    Əzizlə, qoy sevinc qəlbinə dolsun.
    Küləyin saçına xəfifcə dalsın,
    Sən də saçlarına örpək taxarsan,
    Bakı, sevgilimə yaxşı baxarsan!

    Darıxsa, yol çəkib gözləri dolsa,
    Həsrətim gözündən gülüşü alsa.
    Fikri xəyalımın izində qalsa,
    Dost olub dərdinə şərik çıxarsan,
    Bakı, sevgilimə yaxşı baxarsan!

    Günəşin istisi yandırsa onu,
    Geydirsin günəşə buludlar donun.
    Görsən soyuq oldu, üşüyür canı,
    Qəlbini qızdırıb, gün tək yaxarsan,
    Bakı, sevgilimə yaxşı baxarsan!

  • Kənan AYDINOĞLU.”Mən köçəndə bu dünyadan vaxtım, zamanım danışar”

    1902788_614529541965133_896121757_n

    Gündəlik Analitik İnformasiya Agentliyinin
    Mətbuat xidmətinin rəhbəri,
    Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü.

    Mən köçəndə bu dünyadan vaxtım, zamanım danışar, 
    Saz Qorqudun yadigarı neyim, kamanım danışar. 

    Nələr gördüm, nələr dedim tariximə yazılıbdı,
    Hər sözümü, hər kəlməmi yaşanan anım danışar. 

    Ölümə məhkumam mən də bir gün Haqqa qovuşacam, 
    Qiyamətdə Haqq önündə ruhum və canım danışar. 

    Günah, savab qazanmışam hamı kimi mən də axı, 
    Damarda qaynayıb, daşan ələqim-qanım danışar. 

    Kitab kimi qalaq-qalaq yığılıb üst-üstə qalan, 
    Dərd-sərimi ömrü boyu sökülən danım danışar. 

    Bakı şəhəri. 22 mart 2018-ci il. 

  • Gənc yazar İntiqam Yaşarın “Evdə yoxam” şeirlər kitabı işıq üzü görüb

    Yeni nəsil Azərbaycan gəncliyinin istedadlı nümayəndəsi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Prezident təqaüdçüsü, gənc yazar İntiqam Yaşarın “Evdə yoxam” adlı yeni şeirlər kitabı işıq üzü görüb.
    Kitab müəllifin oxucularla sayca üçüncü görüşüdür. Kitabda müəllifin son illərdə qələmə aldığı ədəbi-bədii nümunələri, poeziya örnəkləri toplanıb. Geniş oxucu auditoriyası üçün nəzərdə tutulub. Oxucuların rəğbətini qazanacağına ümid edirik.

    Kamran MURQUZOV,
    Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının
    Mətbuat xidmətinin rəhbəri,
    Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü.

  • O.M. Mirqasımovun “Şərəf” ordeni ilə təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı



    O.M. Mirqasımovun “Şərəf” ordeni ilə təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı

    Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 109-cu maddəsinin 23-cü bəndini rəhbər tutaraq qərara alıram:

    Azərbaycan mədəniyyətinin inkişafında xidmətlərinə görə Oqtay Mirəsədulla oğlu Mirqasımov “Şərəf” ordeni ilə təltif edilsin.

    İlham Əliyev
    Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
    Bakı şəhəri, 7 iyun 2018-ci il.

    Mənbə: https://president.az

  • Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Nazirliyi yanında Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidməti haqqında ƏSASNAMƏ

    Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Nazirliyi yanında Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidməti haqqında ƏSASNAMƏ

    Azərbaycan Respublikası Prezidentinin

    2018-ci il 6 iyun tarixli Fərmanı

    ilə təsdiq edilmişdir

    1. Ümumi müddəalar

    1.1. Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Nazirliyi yanında Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidməti (bundan sonra – Xidmət) mədəni irsin qorunması, “İçərişəhər” Dövlət Tarix-Memarlıq və “Qala” Dövlət Tarix-Etnoqrafiya qoruqlarının əraziləri istisna olmaqla, dövlət mühafizəsində olan daşınmaz tarix və mədəniyyət obyektlərindən (abidələrindən) istifadə, onların bərpası, rekonstruksiyası, konservasiyası və yenidən qurulması sahəsində (bundan sonra – müvafiq sahə) dövlət nəzarətini həyata keçirən icra hakimiyyəti orqanıdır.

    1.2. Xidmət öz fəaliyyətində Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan Respublikasının tərəfdar çıxdığı beynəlxalq müqavilələri, Azərbaycan Respublikasının qanunlarını, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərman və sərəncamlarını, Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin qərar və sərəncamlarını, Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Nazirliyi haqqında Əsasnaməni, Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin normativ hüquqi aktlarını, Azərbaycan Respublikası mədəniyyət nazirinin qərar, əmr və sərəncamlarını və bu Əsasnaməni rəhbər tutur. (daha&helliip;)

  • Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin STRUKTURU

    Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin STRUKTURU

    Azərbaycan Respublikası Prezidentinin

    2018-ci il 6 iyun tarixli Fərmanı

    ilə təsdiq edilmişdir

    1. Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin Aparatı (şöbələr və sektorlar)

    2. Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Nazirliyi yanında Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidməti

    3. Bakı Şəhər Mədəniyyət Baş İdarəsi

    4. Regional mədəniyyət idarələri.

    Mənbə: https://president.az

  • Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Nazirliyi haqqında ƏSASNAMƏ

    Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Nazirliyi haqqında ƏSASNAMƏ

    Azərbaycan Respublikası Prezidentinin

    2018-ci il 6 iyun tarixli Fərmanı

    ilə təsdiq edilmişdir

    1. Ümumi müddəalar

    1.1. Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Nazirliyi (bundan sonra – Nazirlik) mədəniyyət, incəsənət, tarix və mədəniyyət abidələrinin qorunması, nəşriyyat və kinematoqrafiya sahələrində (bundan sonra – müvafiq sahə) dövlət siyasətini və tənzimləməsini həyata keçirən mərkəzi icra hakimiyyəti orqanıdır.

    1.2. Nazirlik öz fəaliyyətində Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan Respublikasının tərəfdar çıxdığı beynəlxalq müqavilələri, Azərbaycan Respublikasının qanunlarını, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərman və sərəncamlarını, Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin qərar və sərəncamlarını və bu Əsasnaməni rəhbər tutur. (daha&helliip;)

  • Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin fəaliyyətinin təmin edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fərmanı

    Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin fəaliyyətinin təmin edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fərmanı

    Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin fəaliyyətini təmin etmək məqsədi ilə qərara alıram:

    1. “Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Nazirliyi haqqında Əsasnamə” təsdiq edilsin (əlavə olunur).

    2. “Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin strukturu” təsdiq edilsin (əlavə olunur).

    3. “Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Nazirliyi yanında Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidməti haqqında Əsasnamə” təsdiq edilsin (əlavə olunur).

    4. Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin işçilərinin say həddi cəmi 384 ştat vahidi olmaqla, Nazirliyin Aparatı üzrə 140 ştat vahidi, Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Nazirliyi yanında Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidməti üzrə 25 ştat vahidi, Bakı Şəhər Mədəniyyət Baş İdarəsi və regional mədəniyyət idarələri üzrə 219 ştat vahidi müəyyən edilsin.

    5. Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti:

    5.1. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin aktlarının bu Fərmana uyğunlaşdırılması ilə bağlı təkliflərini üç ay müddətində hazırlayıb Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə təqdim etsin;

    5.2. Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin normativ hüquqi aktlarının bu Fərmana uyğunlaşdırılmasını üç ay müddətində təmin edib Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə məlumat versin;

    5.3. mərkəzi icra hakimiyyəti orqanlarının normativ hüquqi aktlarının bu Fərmana uyğunlaşdırılmasını nəzarətdə saxlasın və bunun icrası barədə beş ay müddətində Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə məlumat versin;

    5.4. bu Fərmandan irəli gələn digər məsələləri həll etsin.

    6. Azərbaycan Respublikasının Ədliyyə Nazirliyi mərkəzi icra hakimiyyəti orqanlarının normativ hüquqi aktlarının və normativ xarakterli aktların bu Fərmana uyğunlaşdırılmasını təmin edib Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinə məlumat versin.

    7. “Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi haqqında Əsasnamənin, nazirliyin strukturunun təsdiq edilməsi və aparatının işçilərinin say həddinin müəyyən edilməsi barədə” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2006-cı il 18 aprel tarixli 393 nömrəli Fərmanı (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2006, № 4, maddə 325, № 9, maddə 737; 2007, № 2, maddə 85, № 4, maddə 330; 2008, № 8, maddə 715, № 11, maddə 970; 2009, № 12, maddə 983; 2011, № 2, maddələr 85, 91; 2012, № 7, maddə 684; 2014, № 9, maddə 1056; 2015, № 9, maddələr 985, 996, № 10, maddə 1120; 2016, № 5, maddə 850, № 10, maddə 1646, № 11, maddə 1809; 2017, № 3, maddə 356, № 6, maddə 1084, № 10, maddə 1785; 2018, № 2, maddə 186) ləğv edilsin.

    8. “Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi yanında Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidmətinin yaradılması haqqında” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2014-cü il 18 dekabr tarixli 409 nömrəli Fərmanının (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2014, № 12, maddə 1563; 2016, № 12, maddə 2066; 2017, № 2, maddə 181, № 6, maddə 1086) 2-ci və 3-cü hissələri ləğv edilsin.

    İlham Əliyev
    Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
    Bakı şəhəri, 6 iyun 2018-ci il.

    Mənbə: https://president.az

  • Beynəlxalq Muğam Mərkəzində VIII Şairlər Günü ilə bağlı tədbir keçirilib

    İyunun 6-da Beynəlxalq Muğam Mərkəzində VIII Şairlər Günü ilə bağlı tədbir keçirilib.

    AZƏRTAC xəbər verir ki, tədbirə dünyanın müxtəlif ölkələrindən qələm adamları, eyni zamanda, Milli Məclisin deputatları, ədəbi ictimaiyyətin nümayəndələri qatılıb.

    Azərbaycanın və Türkiyənin dövlət himnlərinin ifası ilə başlayan mərasimdə bu il anadan olmasının 110 illik yubileyinin qeyd edildiyi Mikayıl Müşfiqin həyat və yaradıcılığına dair film göstərilib.

    Yazıçılar Birliyinin sədri, Xalq Yazıçısı Anar layihənin səkkiz ildir davam etməsini ədəbiyyatın və mütaliənin təbliği baxımından müsbət hal kimi dəyərləndirib. Anar bildirib ki, Şairlər Gününün nakam şair Müşfiqin xatirəsinə həsr olunmasının xüsusi mənası var: “Biz dünən Müşfiqin xatirəsini yad etmək üçün dənizə gül səpdik. Bir möcüzənin şahidi oldum. Biz geri qayıdanda dənizə səpdiyimiz qərənfillər üzü Nargin adasına sarı gedirdilər. Sanki bizim hörmət və ehtiramımızı Nargində qətlə yetirilən bütün nakam taleli insanlara, o cümlədən Müşfiqə aparırdılar”.

    Layihənin rəhbəri, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin mətbuat xidmətinin rəhbəri Xəyal Rza Şairlər Günü haqqında geniş məlumat verib. O bildirib ki, layihəyə təkcə Azərbaycanda deyil, bir sıra ölkələrdə də böyük maraq var. Hər il dünyanın müxtəlif ölkələrindən gələn qələm sahibləri Azərbaycan ədəbiyyatı və mədəniyyəti haqqında ətraflı məlumat alır, azərbaycanlı yazıçıların yaradıcılığı ilə yaxından tanış olurlar.

    Milli Məclisin deputatı Jalə Əliyeva, Qənirə Paşayeva, Türkiyə Elmi və Ədəbi Əsər Sahiblərinin Peşə Birliyinin sədri Mehmet Nuri Parmaksız və başqaları tədbir haqqında fikirlərini bölüşüb, Şairlər Gününün təşkilini yüksək qiymətləndiriblər.

    Sonda builki “Mikayıl Müşfiq” mükafatları sahiblərinə təqdim edilib.

    Mənbə: http://www.azertag.az

  • Gənc yazar İntiqam Yaşarın “Evdə yoxam” şeirlər kitabının təqdimat mərasimi keçiriləcək

    .10 iyun 2018-ci il tarixində saat 13:40-da Azərbaycan Milli Kitabxanasının nəzdindəki “Açıq kitabxana”da yeni nəsil Azərbaycan gəncliyinin istedadlı nümayəndəsi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Prezident təqaüdçüsü, gənc yazar İntiqam Yaşarın “Evdə yoxam” adlı yeni şeirlər kitabının imza törəni keçiriləcək. Kütləvi informasiya nümayəndələrinin, ictimaiyyət nümayəndələrinin, mədəniyyət, ədəbiyyat, incəsənət xadimlərinin, müəllifin yazar dostlarının da iştirakı gözlənilir. İştirak etmək istəyən hər kəs dəvətlidir.

    Azərbayanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Mətbuat xidməti

  • Rafiq ODAY.Yeni şeirlər

    ÖMÜR NAĞIL MİSALI – AYLAR, İLLƏR QANADLI

    Şəxsiyyətinə hörmət, qələminə rəğbət bəslədiyim,
    mənimçün doğma və dəyərli insan olan Adilə Nəzərə

    Yenə dost dediklərin öz qınına çəkildi,
    Günün namərd əliylə göy əskiyə büküldü,
    Zülmətlə çarpışan dan gözlərində söküldü,
    Açıldı bir sabah da, salam, sabahın xeyir.

    Ömür nağıl misalı – aylar, illər qanadlı,
    Ürəyini verdiyin ürəyini qanatdı,
    Sən günahdan qaçındın, günah sənə can atdı,
    “Gözəl şairə” adlı ulu günahın xeyir.

    Tərs düşdü güneylərin, qüzeylərin qarışdı,
    Tanrı qisməti deyib, taleyinlə barışdın,
    Sorğu-suala çəkdin özünü, hey soruşdun:
    Heç yandımı halına bir uzaq, yaxın? – Xeyir!

    Həyatdı, kimlərisə qəlbə yaxın eyləyər,
    Nisgil fürsət buldumu – qəlbə axın eyləyər,
    Sanki mərmı partlayar, qəlpə axın eyləyər,
    Üstünə qoşun-qoşun gələn bu axın xeyır,

    Bir şeytan bir baxışı azı yüzə döndərər,
    Digəri bir dastanlıq şeirə, sözə döndərər,
    Ahın dağları dələr, daşı toza döndərər,
    Köksün dağlanmadımı bu ahdan, ahın xeyir.

    Başını dik tutmaqla, namərdə ibrət etdin,
    İnan – yoxla, bu sözə həmişə diqqət etdin,
    Bu qısaçıq ömründə neçə ömür qət etdin,
    Çoxuna örnək olan bu gözəl çağın xeyir,
    Salam, Adilə Nəzər, salam, sabahin xeyir!

    SƏNƏ SÖZ VERDİYİM ŞEİR

    İstedadlı şairə, mənimçün çox doğma olan Adilə Nəzərə

    Neçə gündü qələmin ucunda
    əsim-əsim əsir,
    titim-titim titrəyirdi
    sənə söz verdiyim şeir.
    Bir əlçim bulud kimi,
    Bir sınıq umud kimi,
    Dünyanın pərsəng daşı kimi,
    Bir damla göz yaşı kimi,
    Kəsdirmişdi vərəqin başının üstünü.
    Sanki ağ vərəqə düşüb
    qara taleli olacağından,
    Ömürlük bir küncdə
    qalacağından qorxurdu.
    Qorxurdu ömrünün
    azlığından,
    Fikirlərin
    dayazlığından,
    Kağızın məsum-məsum
    üzünə baxan
    bəyazlığından.

    Sanki
    əgər üzümü qara edəcəksənsə,
    mənə toxunma,
    İncitmə hisslərin, duyğuların
    pak ruhunu deyirdi…
    …Bir tərəfdən də
    “yaz”, “yaz” deyən ilhamım
    içimdə üsyan qaldırmışdı.
    Şeir başa çatanda
    göz yaşlarım artıq
    ovcumu doldurmuşdu.
    Bu bir ovuc göz yaşını
    şərbət kimi çəkdim başıma,
    Sonra da son nöqtəni qoyub,
    Yol aldım
    Pərən-pərən düşmüş
    Arzularımın,
    ümidlərimin dalınca –
    üzü sonsuzluğa doğru…

  • İsa Muğannanın 90 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı

    İsa Muğannanın 90 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı

    2018-ci ilin iyun ayında Azərbaycan ədəbiyyatının parlaq simalarından biri, görkəmli nasir və ssenarist, xalq yazıçısı İsa Muğannanın (İsa Mustafa oğlu Hüseynovun) anadan olmasının 90 illiyi tamam olur.

    Müasir Azərbaycan nəsrinin əsaslı surətdə yeni mərhələyə qədəm qoymasının fəal iştirakçısı İsa Muğanna mədəni-mənəvi dəyərlərin qorunması naminə altmış ildən artıq müddət ərzində ədəbi prosesə istiqamət verən rəngarəng mövzulu əsərlər yaratmış və xalqın çoxəsrlik bədii-mədəni fikir xəzinəsini daha da zənginləşdirmişdir. Ədibin yaradıcılığı bütövlükdə ana dilinə həssas yanaşmanın və onun poetik imkanlarından yüksək sənətkarlıqla bəhrələnmənin qiymətli nümunəsidir. İsa Muğanna tarixi gerçəkliklərin obrazlı təcəssümünə çevrilmiş və Azərbaycan kinematoqrafiyasının qızıl fonduna daxil olmuş bir çox filmin ssenari müəllifi kimi də tanınırdı.

    Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 109-cu maddəsinin 32-ci bəndini rəhbər tutaraq, Azərbaycan ədəbiyyatının və kino sənətinin inkişafında təqdirəlayiq xidmətlər göstərmiş görkəmli yazıçı İsa Muğannanın 90 illik yubileyinin keçirilməsini təmin etmək məqsədi ilə qərara alıram:

    1. Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Nazirliyi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin təkliflərini nəzərə almaqla, xalq yazıçısı İsa Muğannanın 90 illik yubileyinə həsr olunmuş tədbirlər planını hazırlayıb həyata keçirsin.

    2. Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti bu Sərəncamdan irəli gələn məsələləri həll etsin.

    İlham Əliyev
    Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
    Bakı şəhəri, 31 may 2018-ci il.

    Mənbə: https://president.az

  • “Müəllim ömrü”

    İnsan çox zaman illərin necə ötüb keçdiyinin fərqinə varmır. Amma nə vaxtsa dönüb geriyə baxmağa, ömrünün enişli-yoxuşlu çağlarına nəzər salmağa daxili ehtiyac duyur. İlləri yelə vermədiyinə, həyatını mənasız yaşamadığına əmin olanda isə özündə mənəvi rahatlıq tapır. Təbii ki, belə ömür hamıya qismət olmur. Taleyi bu qismətdən yan keçməyən insanlar da az deyil.

    Belə insanlardan biri də şüurlu həyatını müəllimlik peşəsinə bağlayan, ömrünün 50 ilini pedaqoji işə həsr edən tanınmış ziyalı Yaşar Hüseynovdur. O, 1939-cu ildə Yevlax şəhərində müəllim ailəsində dünyaya göz açıb. Əslən Şuşanın Malıbəyli kəndindən olan atası Bəşir Hüseynov müxtəlif illərdə Bərdədə və Yevlaxda müəllim və məktəb direktoru işləyib. Savadsızlığın ləğv edilməsində fədakarlıq göstərib.

    Ziyalı ailəsində böyüyüb ərsəyə yetişməsi Yaşarın taleyində dərin izlər buraxıb. Əhatə olunduğu mühit onun dünyagörüşünün formalaşmasında mühüm rol oynayıb. Doğulduğu şəhərdəki 2 saylı orta məktəbdə təhsilini 1957-ci ildə başa vuran Yaşar Hüseynov qəbul imtahanlarını müvəffəqiyyətlə verərək Azərbaycan Xalq Təsərrüfatı İnstitutuna (indiki İqtisad Universiteti) qəbul olunub. Sonra təhsilini Azərbaycan Dövlət Universitetində davam etdirib.

    Hələ tələbəlik illərindən ictimai fəallığı ilə seçilən Yaşar Hüseynov V kursda oxuyarkən “Sahələr iqtisadiyyatı və statistika” kafedrasında laborant işləyir. Bundan sonra onun təşkilatçılıq qabiliyyəti diqqət çəkir, Azərbaycan komsomolunun Mərkəzi Komitəsində təlimatçı vəzifəsinə işə götürülür. Lakin harada, hansı vəzifədə çalışmasından asılı olmayaraq müəllimlik sənətinin cazibəsindən çıxa bilmir. Ona görə də 1965-ci ilin sentyabrında elan olunmuş müsabiqədən keçərək universitetin “Mühasibat uçotu” kafedrasına müəllim seçilir, pedaqoji fəaliyyətlə yanaşı, elmi işə də ciddi maraq göstərir, 1972-ci ildə dissertasiya müdafiə edərək iqtisad elmləri namizədi alimlik dərəcəsi alır. 1977-ci ildən dosent seçilən Yaşar müəllim 1980-1986-cı illərdə “Mühasibat uçotu” kafedrasına rəhbərlik edir.

    Hazırda doğma kollektivdə iqtisadçı kadrların hazırlanmasına böyük əmək sərf edən, öz ixtisasını dərindən bilən iqtisadçı alim tələbələrin müasir dərsliklərlə bağlı problemlərinin həlli istiqamətində də bilik və bacarığını əsirgəmir. Bir çox elmi məqalələrin, o cümlədən dərs proqramlarının, metodik göstərişlərin müəllifi, “Mühasibat uçotu nəzəriyyəsi” dərsliyinin həmmüəlliflərindəndir. O, bakalavr və magistr tədris pillələrində ixtisas fənlərini yüksək metodiki səviyyədə tədris edir.

    Təbiətcə sadə, təvazökar insan olan Yaşar müəllim deyir:

    —Ölkə başçısı cənab İlham Əliyevin “Biz istəyirik ki, gənc nəsil bilikli, savadlı olsun, eyni zamanda vətənpərvərlik ruhunda tərbiyə alsın” fikrini fəaliyyət devizinə çevirən kollektivimiz müasir texnologiyanın imkanlarından yetərincə bəhrələnir, beynəlxalq əlaqələrini genişləndirir.

    Universitetdə aparılan təlim-tərbiyə və elmi tədqiqat işlərinin səviyyəsi ildən-ilə yüksəlir. Bu sahədə Yaşar müəllimin çalışdığı kafedranın üzərinə də xüsusi məsuliyyət düşür. Kafedranın müəllimləri tərəfindən yazılmış dərsliklərdən, dərs vəsaitlərindən, proqramlardan və metodik göstərişlərdən universitetin tələbələri və magistrləri ilə yanaşı, iqtisadi yönümlü digər ali məktəblərin tələbə və magistrləri də müvəffəqiyyətlə istifadə edirlər. Onun “Mühasibat uçotunun nəzəriyyəsi” kitabı artıq çapdadır. Rus dilində çap olunacaq bu kitab tələbələr, gənc iqtisadçılar üçün dəyərli vəsaitdir. Bugünümüzlə səsləşən kitabda iqtisadiyyat sahəsindəki yeniliklərə də geniş yer ayrılıb. Yaşar Hüseynov Boloniya prosesinin tələblərindən irəli gələn metodik üsulların tətbiqini də tədrisdə uğurla həyata keçirir. Bunun nəticəsidir ki, kredit sisteminin incəliklərini öyrətdiyi tələbələrinin testlə cavablarının göstəricisi həmişə 100 faiz olur.

    Yaşar müəllim beynəlxalq konqres və konfranslarda da dəfələrlə Azərbaycanımızı təmsil edib. O, Lomonosov adına Moskva Dövlət Universiteti nəzdində Həmrəylik Cəmiyyətinin, Mühasiblər və Auditorlar Assosiasiyasının üzvüdür. Elmi, pedaqoji və ictimai fəaliyyəti diqqətdən kənarda qalmayıb. Əməyi ayrı-ayrı vaxtlarda fəxri fərmanlarla qiymətləndirilib. “Qabaqcıl təhsil işçisi” adına layiq görülüb. Əslində heç vaxt təltif haqqında düşünməyən təvazökar alimin ən böyük mükafatı xalqına, millətinə təmənnasız xidmətidir.

    Sevib-seçdiyi müəllimlik sənətini həyatının ayrılmaz hissəsi hesab edən, bu adı şərəflə daşımaqdan qürur duyan Yaşar Hüseynov həm də vətəndaş mövqeyi ilə seçilən ziyalılardandır. Əsas amalı xeyirxahlıq olan Yaşar müəllim insanlardan qayğı və köməyini heç vaxt əsirgəmir.

    İşlədiyi kollektivin dərin hörmətini qazanan Yaşar Hüseynov bacarıqlı pedaqoq, isdedadlı alim olmaqla yanaşı, səmimi dost, qayğıkeş ailə başçısıdır. Ömür-gün yoldaşı Məfkurə xanım Azərbaycan Tibb Universitetinin Azərbaycan dili kafedrasının dosentidir. Böyük qızı Aygün xanım insanların sağlamlığı keşiyində dayanan həkimlik sənətini seçib. Ortancıl qızı Səadət iqtisadiyyat sahəsində çalışır. Kiçik qızı Aftab Azərbaycan Dillər Universitetinin “İngilis dili qrammatikası” kafedrasının işçisidir.

    Şərəfli ömür yolunun yarım əsri müəllimlikdə keçən, bu yaşında da gənclik enerjisi ilə çalışan, təmkini, sadəliyi ilə gənclərimizə örnək olan ali məktəb təşkilatçısı, iqtisadçı alim, həssas insan Yaşar müəllimi təbrik edir, ona elmi və pedaqoji fəaliyyətində yeni-yeni müvəffəqiyyətlər

    Əlişad CƏFƏROV,
    “Respublika”.

  • Azərbaycanda VIII Şairlər Günü qeyd olunacaq

    Gənc Şairlər Birliyinin və Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin təşkilatçılığı, İLESAM (Türkiyə Elm və Ədəbi Əsər Sahibləri Birliyi), TURKPA (Türkdilli Ölkələrin Parlament Assambleyası), Azərbaycan Mədəniyyət Nazirliyi, Azərbaycan Milli Kİtabxanası, TİKA, Azərkitab – Kitab Təbliğatı Mərkəzi, Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyinin təşkilati dəstəyilə may-iyun aylarında Azərbaycanda VIII Şairlər Günü qeyd olunacaq.

    Bu il Şairlər Günü mayın 29-da Tbilisidə Zəlimxan Yaqub və Alıkul Osmanovun xatirəsini anmaqla start götürəcək, daha sonra bölgələrdə silsilə tədbirlərlə davam edəcək: mayın 30-da Şamaxıda Fikrət Sadıq və Rauf Parfinin (Sabir Poeziya Günləri çərçivəsində), mayın 31-də Gəncədə Nigar Rəfibəyli və Nigar Binti Osmanın, iyunun 1-də Şəmkirdə Əhməd Cavad və Mehmet Akif Ersoyun, iyunun 2-də Tovuzda Mikayıl Azaflı və Cambul Cabayevin, iyunun 4-də Sumqayıtda Əli Kərim, Qabil və Abdurrahim Karakoçun, iyunun 6-da Bakıda – Beynəlxal Muğam Mərkəzində Mikayıl Müşfiqin, iyunun 7-də Beyləqanda Mücirəddin Beyləqani və Abdulhamid Süleyman Çolpanın, iyunun 8-də Şabranda Xaqani Şirvaninin əziz xatirəsinə həsr olunacaq.
    Bu barədə AYB-nin mətbuat xidmətinin, həmçinin layihənin rəhbəri, şair Xəyal Rza məlumat verib: “Şairlər Günü bütövlükdə poeziyaya, həm də milli şeirimizin çox sevilən nümayəndələrinə olan hörmətimizin təzahürüdür. Tədbirdə Türkiyədən dəvət olunmuş tanınmış şairlər, ədəbiyyat və sənət adamları iştirak edəcəklər.
    Bölgələrdə təşkil ediləcək tədbirlərdə Azərbaycan şairləri ilə yanaşı Türk Dünyasından – Türkiyə, Türkmənistan, Özbəkistan, Qazaxıstan, Qırğızıstandan olan şairlərin də xatirələri anılacaq”.

  • Xalq şairi Nəriman HƏSƏNZADƏ.Seçmə şeirlər

    TƏLƏSMƏ

    Dedim mən sevirəm, dedi sevginən,
    Dedim qoşa gəzək, dedi tələsmə.
    Dedim bağ içidi, dedi seyr elə,
    Dedim bir gül üzək, dedi tələsmə.

    Dedim bir vədə ver, xəyala varma,
    Dedi zəhmət çəkib özünü yorma.
    Dedim, qadan alım, dedi yalvarma,
    Dedim onda küsək, dedi tələsmə.

    Dedim mən aşiqəm al yanağına,
    Dedi bülbül qonar gül budağ

    MƏNİ BAYRAQ KİMİTUTUN YUXARI

    Mənim həyatımın nə mənası var,
    sizin üzünüzdə gülüş olmasa.
    Babamın yadigar bir duası var:
    səngər nəyə gərək döyüş olmasa.

    Həyatın əzəli qanunu budur,
    bağı dolaşırlar bağ bağ olanda.
    Hər torpaq dünyada
    məmləkət olmur,
    parça var – yaşayır bayraq olanda.

    İnsanlar olubdu dünyada bir vaxt,
    kimidən ad qalıb, kimidən əsər.
    Dibçəkdə bəslənən palıdlara yox,
    çöldə – ağaclara meşə deyiblər.

    Çətindir keçilən ömür yolları,
    yaşamaq özü də istəyir hünər.
    Məni bayraq kimi tutun yuxarı,
    sizə lazım olsam… o parça qədər.

    HAYANDA DURUM Kİ, GÖRƏSƏN MƏNİ?

    Elə dayanırsan, elə baxırsan,
    Elə bil qarşında quru bir daşam.
    İpək saçlarını bir vaxt oxşayan
    Elə bil hardasa mən olmamışam.

    Səni dostlarımla, tanışlarımla,
    Mən tanış edərdim nə vaxtsa bir-bir.
    İndi özgələri yad ehtiramla,
    Deyirlər tanış ol… –
    Nə qəribədir?!

    Yuxuda görərdin nə vaxtsa hər dəm,
    Yolumu gözlərdin yollardan uzaq.
    Mən sənin yuxundan çıxıb gəlmişəm,
    Bu da bir yuxudur,
    gəl, tanış olaq.

    Qoluna girərdim… bu, yadındadır,
    gedərdik… yolumuz , arzumuz şərik.
    Qolum qollarının lap yanındadır,
    toxunsa… biz indi üzr istəyərik.

    Hayanda oldumsa səhər, ya axşam,
    Aradın sən məni, gördün sən məni.
    İndi gözlərinin qabağındayam,
    Hayanda durum ki,
    görəsən məni?!.

    ***

    Bir yol ayrıcına bənzəyir həyat,
    Yaramaz həyatın üstündə əsmək.
    Cəsarət istəyir, bir də ehtiyat,
    Nə ləngimək olar, nə də tələsmək.

    Ehtiyat elədim orda ki, bir vaxt,
    Cəsarət hər şeyə, məncə, dəyərdi.
    Cəsarət göstərdim orda ki, ancaq,
    Adi bir ehtiyat bəs eləyərdi.

    Bu dünya qəribə bir əyləncədir,
    Dünya sərt, mən bəzən uşaqxasiyyət.
    Yaşadım, bilmədim bu dünya nədir,
    Bilmədim, dünyada nədir səadət.

    Kədərim dünyanın vecinə deyil,
    Sevincim necə bəs, düşürmü yada?
    Bəlkə dünya üçün, bu – heç nə deyil,
    Nə qədər sevinc var, qəm var dünyada.

    Dünya sərgisində göründüm, yetər,
    Həqiqət dedim mən ”yalan dünya”ya,
    Dünyanı əyləncə hesab edənlər,
    Əylənib baxsınlar bir an dünyaya.

  • Xalq şairi Zəlimxan YAQUB.Seçmə şeirlər

    ÇƏKƏR

    Görüş var bir ömrü versən də azdır,
    Görüş var getməyə adam can çəkər.
    Görüş var şadlığı sığmır illərə,
    Görüş var fərəhi bircə an çəkər.

    Yaşasan ən şirin arzuyla, kamla,
    Sevincin sel olar, dərdinsə damla.
    Ürəkdən verilən xoş bir salamla
    Əli əl isidər, qanı qan çəkər.

    Ayrılıq həyatda hər şeydən çətin,
    Min bir əzabı var bir məhəbbətin.
    Gəlməsən yandırar məni həsrətin,
    Gələrsən, nazını Zəlimxan çəkər.

    AĞRI

    Nələr çəkdik, dünya, sənin əlindən,
    Sinəmizin düyünü çox, dağı çox.
    Bəxtimizin ağlığına inanma,
    Saçımızın qarası çox, ağı çox.

    Canımızı dərdin odu yandırır,
    Zodduların gücü, zodu yandırır.
    Dilimizi dedi-qodu yandırır,
    Ömrümüzə qənim çoxdu, yağı çox.

    Su istədi yananların bağrı, su,
    Ağrı Vətən, ağrı Torpaq, ağrı Su,
    Qananların ürəyinin ağrısı,
    Nadanların ürəyinin yağı çox!

    QALARDIM

    Dağlar mənə gəl-gəl desə ürəkdən,
    Gəlib elə bu yerlərdə qalardım.
    Təbiətlə sevincimi, dərdimi
    Bölüb, elə bu yerlərdə qalardım.

    Nəfəsimdə yaşadardım ətrini,
    Əzizlərdim çiçəklərin xətrini.
    Ömrün-günün qiymətini, qədrini
    Bilib, elə bu yerlərdə qalardım.

    Nə gözəldi bu dağların lalası,
    Mən getsəm də, könlüm burda qalası.
    Sevsə məni bir zalımın balası,
    Ölüb elə bu yerlərdə qalardım.

    GÖZƏL DÜNYA, GÖZƏLLƏRĠN VAR OLSUN!

    Gülüşündə güllər açdı könlümüz,
    Gözəl dünya, gözəllərin var olsun!
    Vurğunu da, yorğunu da biz olduq,
    Gözəl dünya, gözəllərin var olsun!

    Ürəyi var – ürəklərin nəşəsi,
    Toxunarsan, pul-pul olar şüşəsi,
    Könül verib könül almaq peşəsi,
    Gözəl dünya, gözəllərin var olsun!

    Fərhadına yetişməsə Şirinlər,
    Qartal susar, pələng ağlar, şir inlər.
    Dayaz olmaz məhəbbəti dərinlər,
    Gözəl dünya, gözəllərin var olsun!

    Neçə dəfə pəncərədən daş gəlib,
    Neçə dəfə xumar gözdən yaş gəlib,
    Sevən kəslər Allaha da xoş gəlib,
    Gözəl dünya, gözəllərin var olsun!

    Qız çiçəkdir, o çiçəkdə şeh mənəm,
    Qız çəməndir, o çəməndə meh mənəm,
    Gözəlliyə beş-on günlük mehmanam,
    Gözəl dünya, gözəllərin var olsun!

    Əcəl ömrü zəmi kimi biçsə də,
    Bir qurtuma şərbət bilib içsə də,
    Vaxtlı-vaxtsız Zəlimxanlar köçsə də,
    Gözəl dünya, gözəllərin var olsun!

    BÜTÖV AZƏRBAYCAN DÜNƏNDƏ QALDI

    Bütün yaralılar baş-başa versə,
    Yoxdu mənim kimi yaralanmışı.
    Allahın özü də ovuda bilməz,
    Yurdundan, elindən aralanmışı.

    Qara günlərimin rəngi ağ olmaz,
    Belə düyün olmaz, belə dağ olmaz.
    Yazıyla, pozuyla yaşatmaq olmaz
    Fələk dəftərində qaralanmışı.

    Xoşbəxtlik nə səndə, nə məndə qaldı,
    Nə candan sevinən bir bəndə qaldı,
    Bütöv Azərbaycan dünəndə qaldı,
    Bu gün mənə çatıb paralanmışı.

    QAÇQINLIQ

    Bu necə ömürdü, bu necə gündü,
    Köhləndən aralı, yəhərdən qaçaq.
    Meh başa həsrətdi, şeh də ayağa,
    Düşmüşük axşamdan, səhərdən qaçaq.

    Hanı o gülyanaq, o gül dostlarım,
    Mənim can dostlarım, könül dostlarım.
    Yanağı kül olmuş, a kül dostlarım,
    Qaçaq, bu tüstüdən, zəhərdən qaçaq.

    Hərəmiz bir səmtə, bir yerə qaçdıq,
    Gah xeyrə qurşandıq, gah şərə qaçdıq.
    Kənddən baş götürüb şəhərə qaçdıq,
    Qorxuram indi də şəhərdən qaçaq.

    02.11.2007

    MƏNİMKİ SÖZ QƏSRİ, SÖZ QALASIDI

    Yoxdu yaş qorxusu sevilənlərə,
    Doxsanın içində, yüzün içində.
    Ürəyin nə qədər arzuları var,
    Nə qədər istək var gözün içində.

    Nə naxış gərəkdi, nə zər, daşıma,
    Tale yazdığını yazar daşıma.
    Söz olsun yaraşıq məzar daşıma,
    Siz məni basdırın sözün içində,

    Mənimki söz qəsri, söz qalasıdı,
    Söz Babək qalası, Bəzz qalasıdı.
    Qalsa Zəlimxandan söz qalasıdı,
    Yatanda kəfənin, bezin içində.

  • Xalq şairi Bəxtiyar VAHABZADƏ.Seçmə şeirlər

    BƏXTİYARAM MƏN
    Səninlə

    Ömrün payızında sevdim, sevildim,
    Elə bilirəm ki, ilk baharam mən.
    Arxanca sürünən kölgənəm sənin,
    Harda qərar tutsan, orda varam mən.

    Mey olsan, yanında bir qədəh ollam,
    Gül olsan, çətrini öpən meh ollam.
    Ot olsan, bir anda dönüb şeh ollam.
    Dağ olsan, zirvənə yağan qaram mən.

    Başımı qoyaram gündə yüz kərə
    Bir yol ayağını basdığın yerə.
    Eşqindir ucaldan məni göylərə,
    Bu eşqin gücünə minnətdaram mən.

    Sevgiyə hədd qoymaq, düzü günahdır,
    Cahilin hər işi, sözü günahdır.
    Eşqi günah saymaq özü günahdır,
    Kim deyir, eşqimdə günahkaram mən?

    Özün bir aləmsən, eşqin bir aləm,
    Sən olan könüldə nə kədər, nə qəm!
    Sənsiz bu dünyanın ən bədbəxtiyəm,
    Səninlə dünyada bəxtiyaram mən.

    Dekabr, 1962

    SƏN GETDİN

    Sən getdin, elə bil dünya boşaldı
    Yaz da köçüb getdi, yeri boş qaldı,
    Bahar ürəyimi sənsiz qış aldı,
    Mən yaza vurğunam, qışı neylərəm?

    Eşqimi aparıb sən getdin demək,
    Eşqsiz bir könül nəyimə gərək?
    Soyuq daşa döndü o gündən ürək
    Sinəmdən asılan daşı neylərəm?

    Həmişə ayrıyıq, gecə-gündüzük,
    Birimiz təpəyik, birimiz düzük.
    Üstünün qaşıyla tanmar üzük,
    Əgər üzük yoxsa, qaşı neylərəm?

    Niyə yaşayıram, mən niyə sənsiz?
    Nə yerə baxmaram, nə göyə sənsiz.
    Mən ki, kor olmuşam hər şeyə sənsiz,
    Kor gözün üstündə qaşı neylərəm?

    Mart 1967

    SƏNİN DİLİNDƏN

    İllərlə bir eşqin cövrünü çəkdik –
    Ayrılsaq, gün sönər, il qınar bizi.
    Eniş-yoxuşunu bir ötdüyümüz
    Yollara nə deyək, yol qınar bizi.

    Sən dedin, başlanan qurtarsın gərək!
    Mən dedim, doymayır arzudan ürək!
    Birgə əkdiyimiz gülü dərməsək
    Tikanlar əl çalar, gül qmar bizi.

    Bəs deyil bu ələm, bu kədər mənə.
    Elədin dünyanı sən hədər mənə.
    Gözəl sözlər dedin nə qədər mənə,
    Gəl indi danlama, dil qınar bizi.

    Çox çəkə bilmədik nazını eşqin,
    Qış gəlib, yaşadıq yazını eşqin.
    Yamanca sındırdıq sazını eşqin,
    Bilmədik, axırda tel qınar bizi.

    Dedin ki, eşqimlə bəxtiyaram mən.
    Dedin ki, dönmərəm qəlbin səsindən.
    İndiysə çəkinib el tənəsindən
    Deyirsən, ayıbdır, el qınar bizi.

    İyul 1967

    BAKIYLA TƏBRİZİN ARASINDAYAM

    Mənim qismətimdir alatoranlıq
    Gecəylə gündüzün arasındayam,
    Qurulur içimdə mizan-tərəzi,
    O gözlə, bu gözün arasındayam.

    Yollar ayrıcında çox talanmışam,
    Fikirlər əlində haçalanmışam.
    Təpədən qorxmuşam, düzü danmışam,
    İndi dağla düzün arasındayam.

    İlişib qalmışam qəm çalasmda,
    Bir gözəl tilsimin daş qalasında,
    Həmişə qapılar astanasında
    Bayırla dəhlizin arasındayam.

    Bəxtiyar, sinəndən neçə “mən” keçir
    Biri dərdli keçir, biri şən keçir,
    Məftilli çəpərlər sinəmdən keçir.
    Bakıyla Təbrizin arasındayam.

    May 1969

    QOCALMIR

    Qocaldır insanı, qocaldır zaman;
    Ürəyin atəşi, közü qocalmır.
    Dağları, daşları qocaldan zaman,
    Bilmirəm, bəs niyə özü qocalmır?

    Getdi baharımız, yer qışa qaldı.
    Düzlər qara qaldı, yağışa qaldı.
    Bizimki bir quru baxışa qaldı,
    Neyləyək arzunun gözü qocalmır.

    Bəxtiyar, düşünək biz dərin-dərin.
    Xəyallar möhtəşəm, arzular şirin.
    Əsl sənətkarın, əsl şairin
    Özü qocalsa da, sözü qocalmır.

    1965

  • Xalq şairi Vaqif SƏMƏDOĞLU.Seçmə şeirlər

    Günəşli yay günündə…

    Günəşli yay günündə
    göylərə qalxıb,
    buludlarda yolunu azan,

    qarlı-şaxtalı qış günündə
    yuvasını tapan
    göyərçin kimiyəm.

    Uşaqlıqda azıb,
    bir bağlı yuva qarşısında
    durmuşam neçə ildir.
    Dimdiyimdən
    qan damır yerə…

    1986

    Gəmiyə baxa-baxa…

    Gəmiyə baxa-baxa
    dənizi də yadımdan çıxartdım.
    Gəmiyə baxa-baxa
    unutdum gördüklərimi,
    tanıdıqlarımı.

    Yadıma görmədiyim limanlar düşdü.
    Qəribə dillər
    dəydi qulaqlarıma.
    Bir tanış insan üzü gördüm
    gəmiyə baxanda.
    Gəmiyə baxa-baxa qaldım…

    1986

    Şeir yazdığım zaman

    Şeir yazdığım zaman
    baxma gözlərimə, baxma
    Əllərimə də baxma,
    sən Allah, baxma
    Qaç evdən, get.
    hara istəyirsənsə,gülüm,
    gəz, dolan aləmi, utanma,
    qorxma elin sözündən,
    aldat məni,
    heç sıxma ürəyini.

    Ancaq, gülüm.
    baxma mənə,
    şeir yazdığım vaxt, baxma…

    1982

    Bütün pəncərələr yumulmuş gözdür

    Bütün pəncərələr yumulmuş gözdür.
    Bu evlər, küçələr deyilmiş sözdür.
    Yaralı buluddan
    yağan yağışdan
    günah yumasa da
    bir az bağışlar…

    Bəlkə bizdən bir az
    yan keçər bu gün,
    həyalı söyüşlər, doğma qarğışlar.
    Və quşlar,
    və quşlar qəfəsə vurğun,
    İlahi, çox sağ ol.
    Yenə də heysizəm, yenə də yorğun…

    1993

    Bacım bayquş, gözlərini ver mənə

    Bacım bayquş, gözlərini ver mənə
    Gecə düşüb, qaranlıqdır görmürəm,
    Gündüzlər də bu dünyanı seyr edib,
    Abadlıqdır, viranlıqdır, görmürəm.

    Bacım bayquş, ovun bir baxışladı,
    Allah səni gecəyə naxışladı,
    Mənə də bir ömür-gün bağışladı,
    Əbədidir, bir anlıqdır, görmürəm.

    Bacım bayquş, zülmətdə çıxdım yola,
    Neçə kərə yıxılmışdım az qala,
    Qurban olum, ulayanda bərk ula,
    Səsə gedim, dumanlıqdır, görmürəm.

    1995

  • Xalq şairi Süleyman RÜSTƏM.Seçmə şeirlər

    SÜLEYMANA GÖSTƏRİN!

    Cənublu qardaşlarıma

    Qırx il var ki, görməmişəm Təbrizi,
    Ordan mənə bir nişana göstərin.
    Özünüzü hər bu taya gələndə,
    Ayrılıqdan bağrı qana göstərin.
    Əlinizdə hər nə varsa oralı
    Şair könlü pərişana göstərin.
    Sinəsinə həsrət dağı çəkilmiş,
    Hamınızdan nigarana göstərin.
    Yaşarsa da bu görüşdən gözləri
    Onun kimi yana-yana göstərin.
    Heç olmazsa cansız kino lentada
    Təbrizini Süleymana göstərin.
    Sizin üçün böyük “günah” olsa da
    Mən imansız müsəlmana göstərin!

    HƏSRƏTİMİN YAŞI

    Həsrətimin yaşı çoxdur yaşımdan,
    Hicran dərdli bir insanam, a dostlar!
    Bu həsrəti soruşun göz yaşımdan
    Ayrılıqdan bağrı qanam, a dostlar!

    Döyüşlərdə mərd oğullar itirən,
    Bağçaları qara güllər bitirən,
    Dumalarla mənə xəbər yetirən
    O sahildən nigaranam, a dostlar!

    Mən nə çörək, nə şan-şöhrət acıyam,
    Nə məhəbbət, nə hürriyyət acıyam.
    Vahid vətən, vahid millət acıyam,
    Cənub dərdli Süleymanam, a dostlar!

    AZADIM

    Oğlumun ad gününə

    Sən mənim göz bəbəyimsən, öz adımsan, Azadım,
    Doğru yollarda qolumsan, qanadımsan, Azadım.

    Şerimin mənbəyisən, çeşməsisən, gulşənisən,
    Ən ağır gündə əyilməz poladımsan, Azadım.

    Sən qaranlıq gecədə sönməz işıqsan gözümə,
    Bu məhəbbət dolu qəlbimdə odumsan, Azadım.

    Belə xoşbəxt ola bilməzdi Süleyman Rüstəm,
    Sən canımsan, ciyərimsən, Azadımsan, Azadım!

    OĞUL

    Bu sözüm əfsanə yox, yalnız həqiqətdir, oğul
    Millətə namusla xidmət, bir səadətdir, oğul…

    Dostluğa, qardaşlığa and içmisən, əhsən sənə
    Aldığın bu yaxşı addım, ömrə zinətdir oğul.

    Andına sadiq vətənpərvərliyində möhkəm ol,
    Andı pozmaq məncə dəhşətdən də dəhşətdir oğul,

    Qoy vüqarın qol-qanad açsın, baharın lalələr,
    Millətin çünki qızıl bayraqlı millətdir, oğul.

    Mən Süleyman Rüstəməm, eldir, vətəndir, varlığım,
    Can evimdə ən böyük nemət bu sərvətdir, oğul.

    QIZIM ƏZİZƏYƏ

    Evimizə gələndə məhəbbət gətir, qızım…
    Öz hüsnünə bənzəyən təravət gətir, qızım!

    Uzun illər boyunca bu həyat yollarında,
    Adımıza, adına şan-şöhrət gətir, qızım!

    Kasıbın olduğundan süfrəmizdə hər nə var,
    Bizə ürəyin kimi bir dövlət gətir, qızım!

    Gəl, qızım bəxtimizin çırağı ol ömürlük,
    Həqiqət dünyamıza həqiqət gətir qızını!

    Sən əzizdən əzizsən bizim üçün, Əzizəm,
    Süleymanın evinə səadət gətir, qızım!

  • Əməkdar mədəniyyət işçisi Aşıq ŞƏMŞİR.Seçmə şeirlər

    KƏLBƏCƏR

    Xəstələrə dərman olan,
    Təbib bulaqlı Kəlbəcər
    İstisuyu səda salan,
    Səsli-soraqlı Kəlbəcər.

    Qədir bilən, yol saxlayan,
    Dostlar üçün gül saxlayan.
    Yayda ağır el saxlayan,
    Sərin yaylaqlı Kəlbəcər.

    Gözündə var əhdi-vəfa,
    Eyşi-işrət, zövqü-səfa.
    Gələn burda tapar şəfa,
    Boyük sınaqlı Kəlbəcər.

    Yaxşı keçir hər əhvalı,
    Yadındadı dost xəyalı.
    Çaylar kimi axır balı,
    Sarı qaymaqlı Kəlbəcər.

    Murov, Qonur, Dəlidağa,
    Xəstə gələn çıxır sağa.
    Tamam beş ay yaylanmağa
    Olur qonaqlı Kəlbəcər.

    Şəmşir üçün yandırdı şəm,
    Qoymadı ki, haldan düşəm.
    Döşlərindən süd əmmişəm,
    Ana qucaqlı Kəlbəcər.

    KİMİ

    Namərd sənin qulluğunda qul olar,
    öz işi düzəlib bitənə kimi.
    İrişə-irişə üzünə gülər,
    əli bir tərəfə çatana kimi.

    Dostunu tanımaz nadan sərsəri,
    Bu, elin sözüdür nə vaxtdan bəri.
    Qoy sellər aparsın nanəcibləri,
    Bax dalınca gözdən itənə kimi.

    Xoryatın ox sözü qəlbimə dəydi,
    Büküb qamətimi qəddimi əydi.
    Bildirçin də bir ay payızda bəydi,
    Darı sünbülündə yetənə kimi.

    Şəmşir gərək mərd ocağın qalasın,
    Hər kəs çəkər öz dilinin bəlasın.
    Qoy səni şir yesin, şir parçalasın,
    Tülkü kölgəsində yatana kimi.

    OĞLUYAM

    Qartal düşüncəli, şair xəyallı,
    Tərlan yuva salan dağlar oğluyam.
    Anam İstisudu, atam Dəlidağ,
    Murov, Lülpar, Qonur, Qoşqar oğluyam.

    Lalədi, nərgizdi evim, eşiyim,
    Köynəyim sıx meşə – qoymur üşüyüm.
    Qərənfildi, qızılgüldü beşiyim,
    Buz bulaqlı göy yaylaqlar oğluyam.

    Bədənim Ərgünəş, Gülüstan, Çilgəz,
    Vüqarım Şah dağı – əl çata bilməz.
    Məkanım Çalbayır, oylağım Kəpəz,
    Min çiçəkli bir laləzar oğluyam.

    Cəvahirdi Azərbaycan torpağı,
    Qızıl, gümüş – hər sərvətin yatağı.
    Uca zirvələrin lalə bayrağı,
    Şəmşirəm, nə gözəl diyar oğluyam.

    BEH MƏNƏ

    Bu gün çəmənzara qonaq gəlmişəm,
    Nərgiz verdi yarpağında şeh mənə.
    Yelpik çaldı dan yerinin qanadı,
    Sərin-sərin əsdi səhər meh mənə.

    Öpdüm yasəməni, sevdim lalanı,
    Göy meşəli, gül bulaqlı talanı.
    Dedim arılarım sizdən bal alı,
    Gülümsünüb süsən dedi: bəh mənə.

    Məni el yetirib, elə aşiqəm,
    Dərd bilənə, əhli-hala aşiqəm.
    Bilirsənmi niyə gülə aşiqəm,
    Bunlar çoxdan vermişdilər “beh” mənə.

    Bu səbəbdən vurulmuşam çiçəyə,
    Torpağının qəhrin unudum niyə?
    Bağça bəsləmişəm can deyə-deyə,
    Nə lazımdı ayaq basım lehmənə?!

    Təbim bülbül kimi bağa bağlıdı,
    Elin meyli yaz yaylağa bağlıdı.
    Şəmşirəm, çox sözüm dağa bağlıdı,
    Kim deyər ki, bu nə sözdü, eh, mənə.

    MƏNİ
    (təcnis)

    Olmadı qismətim ata-anadan,
    Gəzmədi ya bibi, ya xala məni.
    Ürəyimi yaralama, a nadan,
    Az yapış sinəmdən yaxala məni.

    Qoy işləsin, nə çərximi dayandır,
    Əlin saxla, insaf eylə, dayan, dur.
    Ya rəhmə gəl, yandırırsan da yandır,
    Alışdır odlara yax ala məni.

    Nə gözəldir bu dağlarda mənzərə,
    Ver naməni sizin mələk Mənzərə.
    Sərrafısan müştəri ol mən zərə,
    Sal qızıl teştinə, yaxala məni.

    Yollarında var uçurum yarğanım,
    Söylə nədir sənin meylin yar, qanım.
    Müjganınla az axıtsan, yar, qanım,
    Həna et ya ələ, ya xala məni.

    Şəmşirəm, sevirəm mərdi, mən əri,
    Gözləyirəm namus, qeyrət, mən arı.
    Sən çiçəkdə şirin balsan, mən arı,
    Qondur yanağına, ya xala məni…

  • Şair Bəhmən VƏTƏNOĞLU.Seçmə şeirlər

    BƏHMƏN VƏTƏNOĞLU (Bəhmən KalıĢ oğlu Abbasov – 1932 -2004)

    BƏHMƏN

    Bu mənəm, a qardaş, tanımadınmı?
    Könlü dərdli, dili nalalı Bəhmən.
    İndi yurdsuz qalıb, yuvasız qalıb,
    Gördüyün o yurdlu-yuvalı Bəhmən.

    Qəzalar, qədərlər əyibdi məni,
    Dərdim öz içimdən yeyibdi məni.
    Zaman zindanında döyübdü məni,
    Yoxdu o əzəlki havalı Bəhmən.

    Gələcək nəsilə şirin nağılam,
    Bir də bu dünyaya çətin doğulam.
    Daha nə vətən var, nə də oğulam,
    İndi mən olmuşam Bəlalı Bəhmən

    BİLƏR

    Nədir yar həsrəti, vüsal həsrəti,
    Həsrətdən titrəyən dodaqlar bilər.
    Ülvi məhəbbəti, nurlu isməti,
    Həyadan qızaran yanaqlar bilər.

    Bülbülsüz şöhrəti olmaz gülün də,
    Çəmənsiz bəzəyi yoxdu çölün də.
    Alışan, közərən şair əlində,
    Qələm nələr çəkir varaqlar bilər.

    Bəhmən, nə gəzirsən itən çağında,
    Min bir xatirə var ötən çağında.
    Ömrün yetmişinə yetən çağında,
    Sən niyə cavansan? – O dağlar bilər.

    ÇƏTİNDİ

    Allahın evinə yol tapıb iblis,
    İnsanların dolanmağı çətindi.
    Bir arxın başını yüz div kəsibdi,
    Bostanların sulanmağı çətindi.

    Daha rüşvət alır o fələk kişi,
    O da öz vaxtında görməyir işi.
    Qalıb qiyamatə yazın gəlişi,
    Axarların bulanmağı çətindi.

    Qışda qar tapılmır, yayda qış girir,
    Vaxtın qaş-qabağı yeri süpürür.
    Biz kibrit çəkirik şeytan üfürür,
    Ocaqların qalanmağı çətindi.

    Dəbə minib gədə-güdə peşəsi,
    Bu dərd olub qəlbimizi deşəsi.
    Arzuların, ümidlərin şüşəsi,
    Elə sınıb calanmağı çətindi.

    Dost aranı kəsdi getdi, a Bəhmən
    Xəzan yeli əsdi getdi, a Bəhmən.
    Şadlıq, sevinc küsdü getdi, a Bəhmən
    Qəm evinin talanmağı çətindi.

    DARIXDIM

    Axşam da qəribdi, mən də qəribəm,
    Nələr ürəyimdən keçdi, darıxdım.
    Zalım ayrılığın kamil ovçusu,
    Ox atdı sinəmi deşdi, darıxdım.

    Nə kövrək saatdı, nə kövrək andı,
    Nəfəsim təngidi, ürəyim yandı.
    Kəpəzdən bir çəngə bulud boylandı,
    Xəyal uzaqlara uçdu, darıxdım.

    Qoy yazım varağı qalmasın ağı,
    Kim çəkər həsrəti Bəhmən sayağı.
    Çox da müqəddəsdi Gəncə torpağı,
    Kəlbəcər yadıma düşdü, darıxdım.

    MƏN OLMALIYAM

    Qartal o zirvədən belə en, belə,
    İnsanam, zirvədə mən olmalıyam.
    Günəş yandıranda ana torpağı,
    Duman olmalıyam, çən olmalıyam.

    Zirvədən salıbdı yolu babalar,
    fikri kamal ilə dolu babalar.
    Müqəddəs yaşayıb ulu babalar,
    Mən də fitnələrdən gen olmalıyam.

    Kədər toy gətirməz, düyün gətirməz,
    Sükunət dünyaya bir ün gətirməz.
    Ağlamaq heç kimə ağ gün gətirməz,
    Nə qədər həyat var, şən olmalıyam.

    ***

    Zahirdə üzümə dost deyə-deyə,
    Yağı düşmən saldı məni nə qala.
    Dərdimi göylərə bülənd eylədi,
    Belə yüksək nə bürc olar, nə qala.

    Bu vətəndir torpağından el əmən,
    Mən elinəm, qurban olum elə mən.
    Öz-özümə od tutdum ki, elə mən,
    Ocağıma nə kösöv qoy, nə qala.

    Bəhmən, dərdi ürəyindən at, ayə,
    Kədərini ilə qoyma, at aya.
    Fərsiz övlad göz dağıdır ataya,
    Şüursuzdan nə qalıbdı, nə qala.!?

  • Şair ŞÜCAƏT.Seçmə şeirlər

    SÜCAƏT (Sücaət Yunus oğlu Əhmədov – 1946-2002)

    DAĞLAR

    Mən gedirəm qürbət elə,
    Sağ-salamat qal, a dağlar.
    Halallıq ver, qoy qalmasın
    Ürəyimdə xal, a dağlar.

    Hanı məndə dözüm sənsiz,
    Sönəcəkdir közüm sənsiz.
    Qan tökəcək gözüm sənsiz
    Olacağam lal, a dağlar.

    Dostum – yarım keçir gendən,
    Dərdim artır günü-gündən.
    Məni qəmdən, qəmi məndən,
    Al, a dağlar, al, a dağlar.

    Günəş gəzib yorulanda,
    Sazın simi qırılanda,
    Göydə qartal vurulanda,
    Məni yada sal, a dağlar.

    Qayaları ələ döndər,
    Cığırları telə döndər,
    Sücaəti külə döndər,
    Bir “Kərəmi” çal, a dağlar.

    KİMİ

    Kaş rəssam olaydım, elə rəssam ki,
    Çəkəydim bəxtimi olduğu kimi.
    Yazmaqla nə olsun, onda görəydim,
    Arzumu-eşqimi olduğu kimi.

    Eşqimin tufanın, boranın, yazın,
    Solmuş çiçəklərin, yox olmuş izin.
    Çəkəydim gözlərin sevdiyim qızın,
    Süzülüb xəyala daldığı kimi.

    Sücaət, mənalı yaşa, yarat, an,
    Vəfasıza ağrı gizlət, yara dan.
    Salmasın heç kəsi bir də yaradan,
    Məni nəzərindən saldığı kimi.

    ANAMIN

    Deyin, dustaqları buraxacaqlar,
    qoy qəm bozartmasın üzün anamın.
    Deyin, qırılacaq zülmün zənciri,
    birtəhər başını yozun anamın.

    Zəhər gizlənibmiş aşımın altda,
    Bir dərya var imiş qaşımın altda…
    Yastıq daşa dönür başımın altda,
    Burda hardan alım dizin anamın?

    Taleyi şil-şikəst, fikri sağ oldum,
    Sevinci bir zərrə, dərdi dağ oldum.
    Gah əsir, gah xəstə, gah dustaq oldum,
    Qoymadım quruya gözün anamın.

    Talanmış ömürdü, gündü, neyləyim,
    Baxtımın çırağı söndü neyləyim.
    Sevinci fəğana döndü, neyləyim,
    Söhbəti nəğmədən həzin anamın.

    Sücaət, etdilər talan ömrümü,
    Kor olsun daşlara çalan ömrümü.
    Talanan talanıb, qalan ömrümü
    Ömrünün üstünə yazın anamın.

  • Xalq şairi Məmməd ARAZ.”Əlvida, dağlar!”

    Bəlkə bu yerlərə bir də gəlmədim,
    Duman, salamat qal, dağ, salamat qal.
    Dalımca su səpir yoxsa buludlar? –
    Leysan, salamat qal, yağ, salamat qal!

    Qıy vuran qartallar yox oldu çəndə,
    Nərgizlər saraldı şehli çəməndə.
    Ey qaragöz pəri, dalımca sən də
    Boylan, salamat qal, bax, salamat qal!

    Gəldim, qarşıladı güllər-çiçəklər,
    Gedirəm, əl edir boz biçənəklər.
    Nidamı çaylara dedi küləklər:
    Bulan, salamat qal, ax, salamat qal!

    Dağların pələngi, şiri də sənsən,
    Şairi də sənsən, şeri də sənsən.
    Varı, bərəkəti, xeyri də sənsən,
    Çoban, salamat qal, sağ-salamat qal!

  • Xalq şairi Osman SARIVƏLLİ.Seçmə şeirlər

    SÖYLƏ

    Dərdim çoxdur, dərdin alım, ay aşıq,
    Al sazı, bu dərdi hər yana söylə.
    Əqildən kəm olan duymaz, anlamaz,
    Mənim sözlərimi qanana söylə.

    Adamı oynatmaq insanlıq deyil,
    Eşqi hiss etməmək cavanlıq deyil,
    Mənim şikayətim divanlıq deyil,
    Nə sultana söylə, nə xana söylə.

    Həmişə əlində saxla cilovu,
    Yalnız ovçu bilər oylağı, ovu.
    Kim oda düşməyib duymaz alovu,
    Məhəbbət oduna yanana söylə.

    Haqq olur… – mən hara, bu ilqar hara,
    Düşmüşəm nə edim, yoxdur bir çara.
    İşdir, yolun düşdü qarlı dağlara,
    Haray çək, ahımı dumana söylə.

    Tapılmaz eləsi bizim zamanda,
    O təkdir, heç misli yoxdur cahanda.
    Bəlkə bir gün gördüm toyda, nişanda
    Unutma ərzimi bir mana söylə.

    El ağzı fal olar, bunu sal yada,
    Sirri dosta vermə, söyləmə yada.
    Xeyir xəbər olsa eldə, obada,
    Qayıdıb gələndə Osmana söylə.

    DƏRDİN ALIM

    Çiçəklərdən səni könlüm,
    Dilər keçər, dərdin alım.
    Xəyalın tez-tez yanımdan
    Gülər keçər, dərdin alım.

    Dağ başını aldı duman,
    Körpə quzu anasından
    azıb ayrı düşsə, bir an
    Mələr keçər, dərdin alım.

    Demə: dünya bir qəfəsdir,
    Mahnılarım quru səsdir,
    Eşq, sevda bir həvəsdir,
    Gələr keçər, dərdin alım.

    Bahar çağı səhər erkən,
    Göy çəməndə gəzəndə sən,
    Bilirsənmi ürəyimdən
    Nələr keçər, dərdin alım?!.

  • Xalq şairi Hüseyn ARİF.Seçmə şeirlər

    VAR MƏNİM

    Yığılmır yollardan fikrim, xəyalım,
    Görən bu yollarda kimim var mənim?
    Sazda Kərəmiyə qoşulan səsim,
    Kamanda inləyən simim var mənim.

    Kəsilib qapıdan gedib-gələnim,
    Yox mətləb qananım, qədir bilənim.
    Dumanlar içində yorğun köhlənim,
    Tufanlar qoynunda gəmim var mənim.

    Hüseyn, nə oldu qönçə niyyətim?
    Daşlara toxundu ilk məhəbbətim.
    Özgəni güldürən sözüm-söhbətim,
    Özümü ağladan qəmim var mənim.

    YAş 60-A ÇATANDA

    Dağ başına qar gəlir,
    Yollar izlər dar gəlir.
    Dünən düşündüklərin
    Bu gün sənə dar gəlir,
    Yaş 60-a çatanda.

    Dərədən duman keçir,
    Keçir, nə yaman keçir.
    Dünən “gəl-gəl” deyənlər
    Bu gün səndən yan keçir –
    Yaş 60-a çatanda.

    Ağrılar cana keçir,
    Baхmayır, qana keçir.
    Хəyalından uşaqlıq,
    Könlündən ana keçir –
    Yaş 60-a çatanda…

    ANALAR

    Elə ki, balalar gəlir dünyaya,
    O gündən hey ölçüb-biçir analar.
    Mahnı da oxuyur, şeir də deyir,
    Bəstəkar analar, şair analar.

    Dözür hər əzaba o bilə -bilə.
    Yaşayır, sirrini salmadan dilə.
    Vaxt olur, qaldırıb ağını belə,
    Şərbət əvəzinə içir analar.

    Unudub illərin yorğunluğunu,
    Həyatda dincliyi, evdə yuxunu:
    Sevincin azını, qəmin çoxunu,
    Yükün ağırını seçir analar.

    Özüm də bilmirəm, Hüseyn, niyə?
    Başımın tüstüsü çəkilir göyə.
    Torpağım anasız qalmasın deyə
    Torpağın qoynuna köçür analar.

    SƏNİ UNUDA BİLMƏRƏM

    Ay dolanar, il dolanar
    Səni unuda bilmərəm.
    Könül yanar, can odlanar
    Səni unuda bilmərəm.

    Yaz üzülə, payız keçə,
    İstər gündüz, istər gecə,
    Neçə gözəl gəlib keçə,
    Səni unuda bilmərəm.

    Gözün saxladı sözümü,
    Gözün ovladı gözümü;
    Unutmayınca özümü,
    Səni unuda bilmərəm…

    ŞEİR DEYİLMİ?!

    Məndən təzə şer xəbər alan dost,
    Bəs yazın gəlməsi şer deyilmi?!
    Gəzməyə çıxanda – çölün, çəmənin
    Üzünə gülməsi şer deyilmi?!

    Yenə gözüm qalıb bağçada, bağda,
    Min-min gül açıldı aranda, dağda.
    Eyvana əyilən çarpaz budaqda
    Bülbülün nəğməsi şer deyilmi?!

    Seyr elə hüsnünü göydə durnanın.
    Qayada kəkliyin, göldə sonanın.
    Aynabənd otaqda gəlin anamın
    Şirin laylay səsi şer deyilmi?!

    Dərədə moruq dər, döşdə çiyələk.
    Gah yağış xoş gəlir, gah sərin külək.
    Yaş ötür, doymayır dünyadan ürək, –
    Yaşamaq həvəsi şer deyilmi?!

    Kim deyir şerin meydanı dardır?
    Sonu görünməyən bir ilk bahardır.
    Neçə ki, həyat var şer də vardır,-
    Həyatın nəfəsi şer deyilmi?!

  • Xalq şairi Səməd VURĞUN.”Yada sal məni”

    Aşıq Şəmşir, Dəlidağdan keçəndə,
    Kəklikli dağlardan xəbər al məni.
    Ceyran bulağından qızlar içəndə,
    Saz tutub, söz qoşub yada sal, məni.

    Hay vurub, qıy vurub, səs sal dağlara,
    Gözəllər oylağı göy yaylaqlara.
    Mənim bu dərdimi de oylaqlara –
    Sinəmdən oxladı bir maral məni.

    O ceyran baxışlı baxdı uzaqdan,
    Canımı odlara yaxdı nahaqdan.
    Yüz il də dolanıb keçsə o vaxtdan,
    Unutmaz aləmdə əhli-dil məni.

    Gəlmişəm gəzməyə sizin dağları,
    Baxım yaylaqlara doyunca barı…
    Bu yerə şairin düşdü güzarı,
    Gözəl qarşıladı xoş iqbal məni.

    Bəxt məni bu yerə qonaq göndərdi,
    Gedirəm, yamandır ayrılıq dərdi.
    Demə, Səməd Vurğun gəldi-gedərdi,
    Unutmaz bu oba, bu mahal məni…

  • Gənclərimizin sağlamlağına həsr edilmiş ömür

    Ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin başladığı və möhtərəm Prezidentimiz İlham Əliyevin uğurla davam etdirdiyi inkişaf strategiyasının məntiqi nəticəsi olaraq ölkəmiz dünyada qabaqcıl idman ölkələrindən birinə çevrilmişdir. Dövlətimizin iqtisadi qüdrətinin artması bütün sahələrdə olduğu kimi, idmanın tərəqqisinə də müsbət təsir göstərmişdir.

    Hazırda qələbə sədaları Olimpiya oyunlarından, Avropa çempionatlarından, beynəlxalq turnirlərdən gələn Azərbaycan idmançıları üçrəngli bayrağımızı yüksəklərə ucaldır, dövlət himnimizi qələbə qazanılan meydanlarda səsləndirirlər.

    Qazanılan qızıl və gümüş medalların sayı artdıqca, adlı-sanlı idmançılarımızın sayı da artmaqda davam edir. Ötən əsrin 50-60-cı illərində isə yüksək titul qazanmış idmançılarımızı barmaqla saymaq olardı. Qazax güləş məktəbinin yetirməsi, sərbəst güləş növü üzrə respublika və Ümumittifaq miqyasında böyük uğurlara imza atmış SSRİ idman ustası, əməkdar məşqçi Nəcəf Çöllüyev həmin o illərdə barmaqla sayılan ustad güləşçilərimizdəndir.

    Nəcəf Çöllüyev 1938-ci il may ayının 25-də Azərbaycanımıza böyük şairlər, yazıçılar və sərkərdələr bəxş etmiş Qazax rayonunun Yuxarı Salahlı kəndində dünyaya göz açmışdır.

    Əməkdar məşqçi Nəcəf Çöllüyevin 1956-cı ildə Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunun bədən tərbiyəsi və anatomiya-fiziologiya fakültəsinə daxil olması onun böyük idmana gedən yoluna işıq saçmışdır. İnstituta qəbul olunduqdan sonra o, adlı-sanlı güləş ustaları, tanınmış məşqçilər İnqilab Novruzov və İbrahimpaşa Dadaşovun rəhbərliyi altında sərbəst güləş növü ilə ciddi məşğul olmağa başlayır. Nəcəf müəllim institutun elə birinci kursundan müxtəlif səviyyəli yarışlarda iştirak etməyə başlayır. Elə həmin illərdə Ümumittifaq miqyaslı çempionatlarda uğurla çıxış edən, ölkəyə qalib olaraq fəxri fərmanlar, diplomlarla qayıdan Nəcəf müəllim hələ institutun ikinci kursundaykən SSRİ idman ustası adına layiq görülmüşdür.

    Nəcəf Çöllüyevin 1962-ci ildə Azərbaycan yığma komandası tərkibində İraqın paytaxtı Bağdada səfəri onun idman karyerasında daha əlamətdar olmuşdur. İraq və Azərbaycan güləşçiləri arasında keçirilən sərbəst güləş üzrə yarışda komandasına gətirdiyi parlaq uğura görə dövlətimiz tərəfindən yüksək qiymətləndirilərək 24 yaşlı gənc idman ustasına 8-ci kilometr qəsəbəsində ikiotaqlı mənzil hədiyyə edilmişdir. Nəcəf müəllim özünü İnqilab Novruzovun yetirməsi adlandıra-
    raq, ustad-şagird münasibətlərinin sonralar dostluğa çevrildiyini qeyd edir.

    Nəcəf Çöllüyev həm institutda təhsil alır, ustadının təkidi ilə həm də respublika yığma ko-mandasında məşqlər edirdi. Ustad güləşçi 1958-ci ildə Orconikidze (indiki Vladiqafqaz) şəhərində “Burevestnik” Cəmiyyəti Mərkəzi Şurasının SSRİ çempionu olmasında İnqilab müəllimin zəhmətini xüsusi minnətdarlıqla xatırlayır.

    Həmin illərdə güləş fəndlərindən biri “Nəcəfin fəndi” kimi çox məşhur imiş. Bir dəfə Batumidə keçirilən SSRİ birinciliyin-də Nəcəf müəllim həmin fəndi işlədərək gürcüstanlı rəqibini ani olaraq “yatıraraq” kürəyini yerə vurur. Gürcülərin məşqçisi bu fəndin mahiyyətini başa düşübmüş. Axşam oteldə Gürcüstan komandasının məşqçisi güləşçilərə sabahkı yarış üçün vaxtında yatmalarını tövsiyə etsə də, güləşçilərdən biri deyilənlərə qulaq asmır və yatmaq istəmir. Məşqçi həmin güləşçiyə deyir: – Bax sənə deyirəm get yat, Çöllüyevi çağıraram səni məcburi “yatırar”.

    Onillik güləş təcrübəsindəSSRİ idman ustası N.Çöllüyev ciddi uğurlara imza atmışdır. Ümumittifaq yarışlarından həmişə qələbə ilə dönən təcrübəli idmançı təkcə 1959-64-cü illərdə milli və sərbəst güləş üzrə açıq birinciliklərdə 13 dəfə respublika çempionu olmuşdur.1959-65-ci illər ərzində Nəcəf Çöllüyev sərbəst güləş üzrə respublika yığma komandasının “bir nö mrəli” üzvü olub. O, 1963-cü ildə “Azərbaycanın əməkdar idman ustası” fəxri adına layiq görülüb.

    Nəcəf Çöllüyevin idman bölməsinə rəhbərlik etdiyi Azərbaycan Memarlıq və İnşaat Universitetində onlarca SSRİ idman ustası, Azərbaycan çempionları və mükafatçıları hazırlanmışdır.

    Nəcəf Çöllüyev şəxsən özü bir məşqçi kimi çalışdığı 30 il ərzində 20-dən çox idman ustası, 300-ə yaxın idman ustalığına namizəd, yüzlərcə yuxarı dərəcəli idmançı hazırlamışdır.Əməkdar məşqçi Nəcəf Çöllüyev idmana elmi müstəvidə yanaşmış və gənclərimizin sağlamlığı keşiyində durduğu bu illər ərzində onun bu sahəyə öz elmi-metodik baxışları formalaşmışdır. O, ali məktəblərdə
    sərbəst güləş üzrə dərslərin təşkilinə və idmançı-güləşçilərin texniki hazırlığına aid bir sıra metodik göstərişlərin müəllifi kimi çıxış etmiş, dosent elmi dərəcəsinə yiyələnmişdir.

    Nəcəf müəllim 1964-75-ci illərdə Politexnik İnstitutunda, 1975-ci ildə isə İnşaat Mühəndisləri İnstitutunda (o zaman belə adlanırdı) bədən tərbiyəsi və idman kafedrasında idman müəllimi və məşqçi kimi fəaliyyət göstərib. Ömrünü gənclərimizin sağlam yetişməsinə, cəmiyyətə yararlı olmasına həsr edən Nəcəf Çöllüyevin əməyi yüksək qiymətləndirilmişdir. O,1989-cu ildə “SSRİ bədən tərbiyəsi əlaçısı”, 1994-cü ildə “Azərbaycanın əməkdar məşqçisi”, 1998-ci ildə isə “Azərbaycanın fəxri bədən tərbiyəsi və idman işçisi” kimi fəxri adlara layiq görülmüşdür.

    Sərbəst güləşin inkişafında əvəzsiz xidmətləri olmuş Nəcəf müəllimi 80 illik yubileyi münasibətilə təbrik edir, ona uzun ömür, cansağlığı arzulayırıq.

    Əlişad CƏFƏROV,
    “Respublika”.

  • Şəfa VƏLİYEVA.”Peçenyeləri sevirəm…”

    sxv

    “Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, AYB və AJB üzvü,
    Prezident təqaüdçüsü, Gənclər müfakatçısı

    ŞAHANƏ MÜŞFİQİN HEKAYƏ ALƏMİ HAQQINDA DÜŞÜNDÜKLƏRİM

    Peçenyeləri sevirəm… Hətta, o qədər sevirəm ki, bəzən heç alıb yemirəm də.

    Aleksey Tatarinovun təbirincə desək, “ruhi xəstə, suisidallığa meylli” olan yazıçıdan hər qəribəliyi gözləmək mümkündür. Bu mümkünlüyün əlhavasına yazırıq hamımız elə…

    Yazırıq, gülürük…
    Yazırıq, ağlayırıq…
    Yazırıq, öz gözümüzdən düşürük…
    Yazırıq, qürurlanırıq…

    lll

    Peçenyelərə olan sevgimi anlatdığım cümləni yazının müqəddiməsi etməyim elə-belə deyil… “Ulduz” jurnalının aprel sayında Şahanə Müşfiqin “Bir qutu peçenye” haqqındakı hekayəsi yer alıb. “Dərgidə kitab”ın bu dəfəki “ev yiyəsi” Şahanədir, qonaqlarından biri də mən… Və gənc qələm dostum məni “Bir qutu peçenye”yə, “Yarımçıq dönər”ə qonaq edəndən sonra qəfildən “Nə yazım?!” dedi. Bilirəm ki, bu sualı mənə ünvanlamayıb… Ümumiyyətlə, heç kimə ünvanlamayıb… Bu sualın cavabı elə onun bura qədərki yazdıqlarındadır…

    Düz bir il əvvəl, 2017-ci ilin aprelində də Şahanənin “Ulduz”da hekayəsi çıxmışdı; “Asflat çatı”… Atasızlığı öz kiçik düşüncəsiylə dünyanın olur-olmazlarından süzdürən balaca bir uşaq haqqındadı bu hekayə… O qədər duyğulanmışdım ki… Ona görə də 2017-ci ilin may “Ulduz”unda yazıçı Seyran Səxavətin “Sözün xətrinə” adı ekspert rəyindəki fikirlərlə razılaşmamışdım… Heç indi də razılaşa bilmirəm…

    Növbəti may “Ulduz”u əlimdə deyil. Ekspert rəyinin nə olduğundan da xəbərsizəm… Sadəcə, Şahanənin açdığı süfrənin bir kənarında bardaş qurub əyləşmişəm.

    lll

    “Bir qutu peçenye” ana haqqında romansdır. Notlarının hər biri beynəlmiləldir; mənim anam haqqındadır, Şahanənin anası haqqındadır… Bütün dünyanın anaları haqqındadır…

    Şahanə bu hekayədə oxucunun diqqətini “valideynsizliyə” çəkə bilir. Baxmayaraq ki, hekayənin qəhrəmanı olan ananın valideynləri sağdır, imkanları da pis deyil. Lakin onlar öz yoxluqlarını qızlarına yaşadırlar. Özü də adına “mental dəyərlər” dediyimiz yalançı bir məğrurluq üçün:

    “… Heç birinin ailəsi bu gənc ailənin çətin vaxtlarında onlara dəstək olmamışdı. Oğlan tərəf qıza elçi gedəndə “oğlumuza şəhərdə ev alacayıq” – desə də, sonradan bu vədinə əməl etməmiş, qızın ailəsi isə “siz ev almırsınızsa, biz də cehiz vermirik” – deyib guya acıq etmişdilər…”

    Olan isə gənc ailəyə olmuşdu… Onlar hələ onurğa sütunu bərkiməmiş ailələri üçün “valideynsizlik” ilə göz-gözə, burun-buruna dayanırlar…

    Körpəsinin aclığı ananın dünyayla savaşa girmə səbəbinə çevriləndə də o, anasız-atasız idi; valideynlər nəvə xətrinə belə bu gənclərə əl uzatmaq istəmirlər. Oxucu gənc ananın çarəsizliyi qarşısında hikkələnir, qınayır, üzülür, ağlayır… Şahanə yazıçı manevri ilə oxucuya bir obraz naminə hisslərin dörd fəslini yaşadır.

    Ananın ac körpəsinə canı yanması elə onun özünün can yanğısıdır; hansı ki, dünyanın ən möhtəşəm fədakarlığıdır. Nəhayət, yerə düşən bir qutu peçenye-bəşəriyyətin xilaskarı kimi obrazlaşdırılmış kiçicik nəsnə! Körpəsinin ağlamaq səsi altında ananın xoşbəxtliyin pik nöqtəsindəki sevinci!

    … Həmin an qadının sevinci yerə-göyə sığmırdı. Peçenye qutusunu sinəsinə elə basmışdı ki, sanki qoynunda xəzinə gizlətmişdi…

    lll

    “Yarımçıq dönər”in ana obrazı isə “Bir qutu peçenye”nin ana obrazı ilə təzad yaşayır. O, 12-13 yaşlı oğlunu işləməyə göndərir, özü yeni sevgilisi ilə macəra yaşamaqdan doymur. Bazarda araba sürərək qəpik-quruş qazanan uşaq aldığı bir dönəri sonunadək yeməyə ürək eləmir; yarısını anasına saxlayır. Hələ anasının sevdiyi “Coca-cola”nı da alıb. Evə gedir… Əmin deyil ki, anası sevgilisinin yanından qayıdıb, evdə onu gözləyir. Sadəcə, o – balaca Taleh ümid edir… Ümid edir ki, evdə onun üzünə qapını bu dünyada sığındığı tək həqiqət; anası açacaq.

    Hekayəni oxuduqca bir şeyi dərk etdim; həqiqət tək olduğu üçün biz onun kölgəsinə sığınırıq… Bu kölgə əjdaha kölgəsi olsa da!

    lll

    “Nə yazım?!” da ana haqqındadır…

    Nadir sinfin ən nadinc, ən intizamsız şagirdidir. Müəllim həmişə ondan narazıdır. O, heç vaxt inşa yazmayıb; həmişə köçürüb.

    “…Bu dəfəki mövzu onun kövrək uşaq qəlbini getdikcə üzürdü…”

    Bax bu cümlə Şahanənin oxucuya göstərdiyi şifrəli xəritədir. Hekayədə adı çəkilməyən, haqqında danışılmayan ana obrazına doğru aparan təfəkküri cığırın xəritəsidir özü də…

    Oxucu “mənzil başına” müəllimin Nadirin yazdığı bir neçə cümləni oxumasıyla çatır:

    “Müəllim bizə ana haqqında inşa yazmağı tapşırıb. Bayaqdan fikirləşirəm, ancaq yazmağa heç nə tapmıram. Axı, heç vaxt görmədiyim adam haqqında nə yazım? Anam mən doğularkən ölüb. Mənim “ana” deyəndə anladığım tək şey qəbiristanlıqda bizi gözləyən soyuq məzar daşıdı”.

    lll

    Ümid edirəm ki, may “Ulduz”unun eksperti Rahid Ulusel Şahanə Müşfiqin hekayələrinə lazımi təhlil verib. Axı, ümid etmək qəbahət deyil…

    Bir də, yadıma düşmüşkən, ən son yediyim peçenye limon dadırdı. Yasunari Kavabatanın “Kasıbların aşnası” hekayəsinin qəhrəmanını yadıma salmışdı…

  • Şəfa EYVAZ.Yeni şeirlər

    * * *

    Göz yaşını görə bilmir bu millət,
    bizim şüşüələrin iç üzü kirli,
    bizim şüşələrin üstü qapalı…
    silsək də iç üzünü…
    qoymayacaqlar görməyə
    dünyanın o üzünü…

    ..Bizim fərqimiz…

    Bilmirəm bəlkə də bir gün
    səni unudacağam,
    Ancaq içimdə ölən duyğularım bir də göyərməyəcək.
    Sən uzaqda – göylərin, lap dərinliyində
    parlayan bir ulduzsan
    Mənsə o ulduza həsrətlə baxan
    bir qızam.
    Sən göydən məhəbbətlə enən
    qar dənəciyi,
    Mən onu əlimdə saxlamağa çalışan uşaq.
    Sən məndən uzaqda yaşanmış keçmiş,
    Mən hələ yaşanacaq gələcəyəm.
    Bizi bir-birimizdən indi ayırır.
    Sevgilim,imkansız oldu sevgimiz,
    Ya çox uşaq olduq,
    ya da çox böyük,
    Doya-doya yaşamadıq onu biz
    Doya-doya yaşamadıq onu biz…

    _2007_

  • Gənc xanım yazar Şəfa Vəliyevanın şeiri “Dergizan” antologiyasında çap olunub

    Yeni nəsil Azərbaycan gəncliyinin istedadlı nümayəndəsi, Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatının Gündəlik Analitik İnformasiya Agentliyinin və Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş məsləhətçisi, «Gəncəbasar” bölgəsinin rəhbəri, “Nəsr” bölməsinin redaktoru, Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü, Prezident təqaüdçüsü, Gənclər mükafatçısı, gənc xanım yazar Şəfa Vəliyevanın şeiri “Dergizan” antologiyasında çap olunub.

  • “HEYDƏR ƏLİYEV (Əliyev Heydər Əlirza oğlu) Biblioqrafiya” kitabı işıq üzü görüb

    Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Nazirliyi ilə Azərbaycan Milli Kitabxanasının birgə təşkilatçılığı ilə gerşəkləşdirilən layihə çərçivəsində Müasir Azərbaycan Respublikasının qurucusu və memarı, ulu öndər, görkəmli ictimai-siyasi xadim, dahi şəxsiyyət Heydər Əliyevin anadan olmasının 95-ci ildönümü münasibətilə Azərbaycan Milli Kitabxanasının “Azərbaycanın görkəmli şəxsiyyətləri” seriyasından “HEYDƏR ƏLİYEV (Əliyev Heydər Əlirza oğlu) Biblioqrafiya” kitabı
    Bakı şəhərində 680 səhifə həcmində, 300 tirajla işıq üzü görüb. Layihənin rəhbəri Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət naziri, fəlsəfə üzrə fəlsəfə doktoru Əbülfəs Qarayev, tərtib edənlər Mədinə Vəliyeva, Mətanət İbrahimova, Aytən Hüseynova, elmi redaktor Azərbaycan Milli Kitabxanasının direktoru, Əməkdar mədəniyyət işçisi, professor Kərim Tahirov, redaktor Əməkdar mədəniyyət işçisi Gülbəniz Səfərəliyevadır.
    Azərbaycan Milli Kitabxanasının “Azərbaycanın görkəmli şəxsiyyətləri” seriyasından oxuculara təqdim etdiyi növbəti fundamental biblioqrafiya görkəmli ictimai-siyasi dövlət xadimi, Azərbaycan xalqının ümummilli lideri Heydər Əlirza oğlu Əliyevə həsr olunmuşdur. Bu göstəricidə Ulu öndərin öz əsərləri və onun haqqında yazılmış materiallar əhatə edilmişdir. Xalqımızın böyük oğlu Heydər Əliyevin titanik fəaliyyətinin çox genişəhatəli olduğu nəzərə alınaraq bu biblioqrafiyada yalnız Ulu öndərin kitab halında çap olunan əsərləri, kitablarda, elmi məcmuələrdə və elmi jurnallarda dərc olunan materiallar öz əksini tapmışdır. Biblioqrafiya elmi-tədqiqatçılar, kitabxanaçıbiblioqraflar və geniş oxucu kütləsi üçün nəzərdə tutulmuşdur.

    Kamran MURQUZOV,
    Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının
    Mətbuat xidmətinin rəhbəri,
    Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü

  • “MİR CƏLAL (Paşayev Mir Cəlal Əli oğlu)Biblioqrafiya” kitabı işıq üzü görüb

    Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Nazirliyi ilə Azərbaycan Milli Kitabxanasının birgə təşkilatçılığı ilə gerşəkləşdirilən layihə çərçivəsində Çağdaş Azərbaycan ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, filologiya elmləri doktoru, professor, Əməkdar elm xadimi, görkəmli ədəbiyyatşünas-alim, yazıçı Mir Cəlal Paşayevin anadan olmasının 110 illik yubileyi münasibətilə Azərbaycan Milli Kitabxanasının “Azərbaycanın görkəmli şəxsiyyətləri” seriyasından “MİR CƏLAL (Paşayev Mir Cəlal Əli oğlu)Biblioqrafiya” kitabı Bakı şəhərində 496 səhifə həcmində, 300 tirajla işıq üzü görüb. Layihənin rəhbəri Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət naziri, fəlsəfə üzrə fəlsəfə doktoru Əbülfəs Qarayev, tərtib edənlər Mədinə Vəliyeva, Mətanət İbrahimova, elmi redaktor və buraxılışa məsul Azərbaycan Milli Kitabxanasının direktoru, Əməkdar mədəniyyət işçisi, professor Kərim Tahirov, məsləhətçi Əməkdar mədəniyyət işçisi Şəmsəddin Axundov, , redaktor Əməkdar mədəniyyət işçisi Gülbəniz Səfərəliyevadır.
    Azərbaycan Milli Kitabxanasının “Azərbaycanın görkəmli şəxsiyyətləri”seriyasından tərtib etdiyi “Mir Cəlal” biblioqrafiyası Azərbaycan nəsrinin görkəmli nümayəndəsi, Azərbaycanın Əməkdar elm xadimi, yazıçı-alim, ədəbiyyatşünas, professor Mir Cəlal Paşayevin anadan olmasının 110 illiyinə həsr edilmişdir. Biblioqrafiyada görkəmli yazıçının həyat və yaradıcılığına aid zəngin material, habelə onun dünyanın ən zəngin kitabxanalarında mühafizə olunan nəşrləri öz əksini tapmışdır.

    Kamran MURQUZOV,
    Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının
    Mətbuat xidmətinin rəhbəri,
    Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü

  • Görkəmli Azərbaycanlı ədəbiyyatşünas Mir CƏLAL

    Paşayev Mir Cəlal Əli oğlu — yazıçı, ədəbiyyatşünas, 1934-cü ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Azərbaycanın Əməkdar Elm xadimi (1969), Lenin komsomolu mükafatının fəxri laureatı (1968), filologiya elmləri doktoru (1947), professor (1948).

    Mir Cəlal Paşayev 1908-ci ildə İranın Ərdəbil ostanının Əndəbil kəndində doğulmuşdur. Kiçik yaşlarında atası Gəncəyə köçdüyündən uşaqlığı burada keçmişdir. 1918-ci ildə atası vəfat etmiş, böyük qardaşının himayəsində yaşamışdır. 1918–1919-cu illərdə xeyriyyə cəmiyyətinin köməyi ilə ibtidai təhsil almışdır. Azərbaycanda sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra Gəncə Darülmüəlliminə daxil olmuşdur (1924–1928). Tələbə təşkilatının, sonra isə şəhər tələbə həmkarlar təşkilatının sədri seçilmişdir (1926–1927).

    Kazan Şərq Pedaqoji İnstitutunun ədəbiyyat şöbəsində (1930–1932), Azərbaycan Dövlət Elmi-Təqiqat İnstitutunun aspiranturasında təhsilini davam etdirməklə yanaşı, müəllimlik etmişdir (1932–1935). “Füzulinin poetikası” mövzusunda namizədlik dissertasiyası (1940), “Azərbaycanda ədəbi məktəblər” mövzusunda doktorluq dissertasiyası (1947) müdafiə etmişdir.

    Onun ədəbiyyat nəzəriyyəsinə dair araşdırmaları, xüsusilə məşhur “Ədəbiyyatşünaslığın əsasları” dərsliyi Azərbaycan filoloji mühitində diqqətəlayiq yer tutur. Ədibin “Klassik irs və müasirləri”mizə dair məqalələri, monoqrafik tədqiqatları, “Azərbaycanda ədəbi məktəblər” mövzusunda yazdığı doktorluq dissertasiyası, “Füzuli sənətkarlığı”, “Cəlil Məmmədquluzadə realizmi haqqında” və sair bu kimi əsərləri onun ədəbi-nəzəri düşüncə ilə ardıcıl və sistemli şəkildə məşğul olmasını təsdiqləyən çox ciddi faktlardır.

    1928-ci ildən ədəbi fəaliyyətə başlamışdır. “Kommunist” qəzetində şöbə müdiri, “Gənc işçi” qəzetində məsul katib, həm də Azərbaycan Elmlər Akademiyası Nizami ad. Ədəbiyyat İnstitutunda elmi işçi olmuşdur (1932–1935). Azərbaycan Dövlət Universitetində dosent, 1948-ci ildən professor kimi fəaliyət göstərmişdir. Azərbaycan ədəbiyyatı kafedrasının müdiri olmuşdur (1961-ci ildən).

    Sovet yazıçıları briqadası tərkibində Ağ dəniz – Baltik kanalında yaradıcılıq ezamiyyətində (1935), Moskvada keçirilən Azərbaycan ədəbiyyatı və incəsənəti ongünlüyündə (1940, 1950, 1960), SSRİ yazıçılarının II, III, IV qurultaylarında (1954, 1959, 1967) olmuşdur.

    Mükafatları

    “Qafqazın müdafiəsinə görə”, “Əmək igidliyinə görə” (1944) medalları, “1941–45-ci illərdə Böyük Vətən müharibəsində fədakar əməyinə görə” (1948), “Qırmızı əmək bayrağı” (1967), “Oktyabr inqilabı” (1978) və iki dəfə “Şərəf nişanı” (1950, 1958) ordenləri, iki dəfə Azərbaycan Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fəxri fərmanı və “Qabaqcıl maarif xadimi” nişanı ilə təltif olunmuşdur. 1978-ci il sentyabrın 28-də vəfat etmiş, ikinci Fəxri Xiyabanda dəfn edilmişdir. Bakı küçələrindən birinə onun adı verilmişdir.

    Heydər Əliyev fondunun prezidenti Mehriban Əliyevanın babasıdır.

    Kitabları

    Sağlam yollarda (oçerklər). Bakı: Azərnəşr, 1932, 46 səh.
    Boy (novellalar və oçerklər). Bakı: Azərnəşr, 1935, 123 səh.
    Dirilən adam. Bakı: Azərnəşr, 1936, 204 səh.
    Bostan oğrusu. Bakı: Azərnəşr, 1937, 46səh.
    Axundun iştəhası. Bakı: Azərnəşr, 1938, 63səh.
    Gözünaydın. Bakı: Azərnəşr, 1939, 477 səh.
    Füzulinin poetik xüsusiyyətləri. Bakı: Azərb. SSR EA nəşri, 1940, 96 səh.
    Bir gəncin manifesti. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1940, 258 səh.
    Bir gəncin manifesti. Bakı: Azərbaycan LKGİM nəşri, 1940, 258 səh.
    Xalqın ürək sözü. Bakı: Azərnəşr, 1941, 18 səh.
    Vətən (hekayələr). Bakı: Azərnəşr, 1942, 38 səh.
    İlyas. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1942, 24 səh.
    İsrafil. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1942, 26 səh.
    Şərbət. Bakarı. Bakı: Azərnəşr, 1943, 12 səh.
    Vətən yaraları. Bakı: Azərnəşr, 1943, 12 səh.
    Həyat hekayələri. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1945, 156 səh.
    İki rəssam. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1947, 12 səh.
    Yeni kəndin adamları. Bakı: Azərnəşr, 1948, 44 səh.
    İlk vəsiqə. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1949, 24 səh.
    Söyüd kölgəsi. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1951, 20 səh.
    Təzə şəhər. Bakı: Azərnəşr, 1951, 264 səh.
    Bir gəncin manifesti. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1953, 201 səh.
    Sadə hekayələr. Bakı: Azərnəşr, 1955, 224 səh.
    Fitnə. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1955, təkrar nəşri: 1962, 1966.
    Yaşıdlarım. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1955, 226 səh.
    Yuxu və külək. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1956, 12 səh.
    Seçilmiş əsərləri (iki cilddə). I c. Bakı: Azərnəşr, 1956, 500 səh.
    Seçilmiş əsərləri (iki cilddə). II c. Bakı: Azərnəşr, 1957, 532 səh.
    Yolumuz hayanadır. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1957, 247 səh.
    İnsanlıq fəlsəfəsi. Bakı: Azərnəşr, 1961, 408 səh.
    Bir gəncin manifesti. Yaşıdlar. Bakı: Azərnəşr, 1964, 452 səh.
    Bir gəncin manifesti. Bakı: Azərnəşr, 1965, 452 səh.
    Söyüd kölgəsində. Bakı: Maarif, 1965, 42 səh.
    Gülbəsləyən qız. Bakı: Azərnəşr, 1965, 334 səh.
    C.Məmmədquluzadənin realizmi haqqında. Bakı: ADU nəşriyyatı, 1966, 70 səh.
    Seçilmiş əsərləri (dörd cilddə), I c. Bakı: Azərnəşr, 1967, 519 səh.
    Seçilmiş əsərləri (dörd cilddə), II c. Bakı: Azərnəşr, 1967, 499 səh.
    Seçilmiş əsərləri (dörd cilddə). III c. Bakı: Azərnəşr, 1968, 526 səh.
    Seçilmiş əsərləri (dörd cilddə). IV c. Bakı: Azərnəşr, 1968, 474 səh.
    Gülüş bədii silah kimi. Bakı: ADU nəşri, 1968, 40 səh.
    XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı (dərslik). Bakı: Maarif, 1969, 348 səh. (şərikli).
    Kərpickəsən. Bakı: Gənclik, 1969, 12 səh.
    Şəfəqdən qalxanlar. Bakı: Gənclik, 1972, 272 səh.
    Ədəbiyyatşünaslığın əsasları. Bakı: Maarif, 1972, 280 səh. (şərikli).
    Klassiklər və müasirləri. Bakı: Azərnəşr, 1973, 296 səh.
    Silah qardaşlan (hekayələr). Bakı: Gənclik, 1974, 293 səh.
    Xeyir və Şər. Bakı: Gənclik, 1976, 19 səh.
    Dağlardiləgəldi. Bakı: Gənclik, 1978, 176 səh.
    Dahi söz ustası. Bakı: Yazıçı, 1978, 90 səh.
    Dirilən adam. Bakı: Yazıçı, 1978, 414 səh.
    Bir gəncin manifesti. Bakı: Gənclik, 1980, 256 səh.
    XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı. Bakı: Maarif, 1982, 428 səh.(şərikli).
    Yaşıdlar (roman və hekayələr). Bakı: Azərnəşr, 1984, 374 səh.
    Bir gəncin manifesti. Bakı: Yazıçı, 1984, 224 səh.
    Ləyaqət (hekayələr və povest). Bakı: Yazıçı, 1984, 360 səh.
    Seçilmiş əsərləri (iki cilddə). I c. Bakı: Azərnəşr, 1986, 463 səh.
    Seçilmiş əsərləri (iki cilddə). II c. Bakı: Azərnəşr, 1987, 445 səh.
    Ədəbiyyatşünaslığın əsasiarı (dərs vəsaiti). Bakı: Maarif, 1988, 279 səh.

    Filmoqrafiya

    Bir ailə (film, 1943)
    Mətbuat fədaisi (film, 2007)
    Üç zirvənin fatehi (film, 2008)

  • Görkəmli ədəbiyyatşünas Pənah XƏLİLOV

    Pənah Xəlilov (tam adı: Pənah İmran oğlu Xəlilov; 1 iyul 1925) — ədəbiyyatşünas, tənqidçi, tərcüməçi, 1963-cü ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, filologiya elmləri doktoru (1969), professor (1971).

    Həyatı

    Pənah Xəlilov 1925-ci il iyulun 1-də Gürcüstanın Borçalı rayonunun Sadaxlı kəndində ziyalı ailəsində anadan olmuşdur. İbtidai təhsilini kənddə almışdır. 1934-cü ildə ailəlikcə Gəncəyə köçdüklərindən M.Ə.Sabir adına 5 saylı şəhər orta məktəbində oxumuş, ADU-nun filologiya fakültəsini bitirib (1943-1948), orada Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi kafedrasının aspirantı (1948-1951), sonra həmin kafedrada baş müəllim, dosent (1951-1969), SSRİ xalqları ədəbiyyatı tarixi kafedrasının müdiri (1969-1989) olmuşdur. 1948-ci ildən fəal ədəbi yaradıcılığa başlamışdır. Ədəbi tənqid, ədəbiyyatşünaslıq və bədii tərcümə ilə məşğul olmuşdur. Azərbaycan ədəbiyyatı və keçmiş SSRİ xalqları ədəbiyyatı sahəsində ixtisaslaşmışdır. “Azərbaycan sovet ədəbiyyatı tarixi” (üç cilddə) və “Azərbaycan sovet ədəbiyyatı tarixi oçerkləri” (rusca) kitablarının müəlliflərindən biridir. Azərbaycan yazıçılarının VI qurultayında idarə heyətinə seçilmişdir.

    Əsərləri

    Sovet ədəbiyyatının son nailiyyətləri. Bakı: Azərtədrisnəşr, 1964, 156 səh.
    Azərbaycan sovet ədəbiyyatı. Bakı: Maarif, 1966, 436 səh. (şərikli)
    SSRİ xalqları ədəbiyyatı (iki cilddə). I c. Bakı: Maarif, 1966, 409 səh.
    SSRİ xalqları ədəbiyyatı (iki cilddə). II c. Bakı: Maarif, 1968, 401 səh.
    Sovet ədəbiyyatı (dərsliyə əlavə). Bakı: Maarif, 1970, 139 səh. (şərikli)
    Dostluğun gücü. Bakı: Gənclik, 1972, 34 səh.(şərikli)
    Ədəbiyyatşünaslığın əsasları. Bakı: Maarif, 1972, 280 səh. (şərikli)
    SSRİ xalqları ədəbiyyatı (iki cilddə, ikinci nəşri). I c. Bakı: Maarif, 1975, 416 səh.
    SSRİ xalqları ədəbiyyatı (iki cilddə, ikinci nəşri). II c. Bakı: Maarif, 1977, 360 səh.
    Nəsrimizin üfüqləri. Bakı: Yazıçı, 1982, 182 səh.
    Ədəbiyyat. Bakı: Maarif, 1983, 232 səh.(müştərək, bu (X sinif üçün) dərsliyin yenidən işlənmiş və təkmilləşdirilmiş 12-ci nəşridir).
    Sovet ədəbiyyatı. Bakı: Maarif, 1985, 232 səh.
    Ədəbiyyatşünaslığın əsasları. Bakı: Maarif, 1988, 279 səh. (şərikli)
    “Kitabi-Dədə Qorqud” – intibah abidəsi. Bakı: Gənclik, 1993, 172 səh.
    Türk xalqlarının və Şərqi slavyanların ədəbiyyatı. Bakı: Maarif, 1994, 429 səh.
    “Kitabi-Dədə Qorqud” – intibah abidəsi (II nəşri). Bakı: Universitet nəşri, 2001, 241 səh.
    Ukraynanın böyük kobzarı. Bakı: Azərnəşr, 1964, 45 səh.
    Ədəbiyyat dərslərində milli məfkurə təbliğinin imkan və üsulları (elmi-metodik vəsait). Bakı: Maarif, 1977, 30 səh.
    Əhməd Yəsəvi. Bakı: Azərnəşr, 1998, 43 səh.
    Əli və Nino problemləri. Bakı: Nurlan, 1999, 32 səh.
    “Kitabi-Dədə Qorqud”. Bakı: Elm, 1999, 166 səh.
    Nizami Gəncəvi və SSRİ xalqları ədəbiyyatı (məqalələr toplusu). Bakı: ADU nəşri, 1986, 75 səh.

    Tərcümələri
    (ruscadan)

    Üç qardaş. Bakı: Gənclik, 1972, 4 səh.
    Ağıllı qız. Bakı: Gənclik, 1972, 5 səh.
    Bir uşaq şəhəri necə xilas elədi. Bakı: Gənclik, 1972, 5 səh.
    Qızıl alma. Bakı: Gənclik, 1972, 6 səh.
    Dombra nə dedi? Bakı: Gənclik, 1972, 5 səh.
    Yarı qulağın nağılı. Bakı: Gənclik, 1972, 5 səh.
    Kəndlilər ağanı təbrik etdilər. Bakı: Gənclik, 1972, 6 səh.
    Çöl qazları. Bakı: Gənclik, 1972, 6 səh.
    Sehirli dəyirman. Bakı: Gənclik, 1972, 5 səh.
    Beş kökə. Bakı: Gənclik, 1982, 12 səh.
    Ərik çəyirdəyi. Bakı: Gənclik, 1982, 5 səh.
    İki Peters. Bakı: Gənclik, 1982, 13 səh.
    Kəndli və tamahkar pan. Bakı: Gənclik, 1982, 12 səh.
    Dabbağ Kiril. Bakı: Gənclik, 1983, 11 səh.
    Mikel de Servantes. Lamançlı Don Kixot (Dünya uşaq ədəbiyyatı kitabxanası, 50 cilddə) IV c. I kitab. Bakı: Gənclik, 1983, 518 səh.
    Mikel de Servantes. Lamançlı Don Kixot (II kitab). Bakı: Gənclik, 1985, 567 səh.
    Herodot. Tarix (I hissə). Bakı: Azərnəşr, 1986, 326 səh.
    Herodot. Tarix (9 kitabda). Bakı: Azərnəşr, 1994, 640 səh.

  • Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin gənclər üzrə katibi Rəşad MƏCİD

    resad_mecid

    Rəşad Məcid (tam adı Məcidov Rəşad Müseyib oğlu) — yazıçı, jurnalist, “525-ci qəzet”in baş redaktoru, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin katibi, Azərbaycan Mətbuat Şurasının İdarə Heyətinin üzvü, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Əfv Məsələləri Komissiyasının üzvü.

    Rəşad Məcid 1964-cü ildə Ağcabədi rayonunda anadan olub. 1979-cu ilədək Ağdam şəhərində yaşayıb, həmin vaxtdan Bakıya köçüb. 1988-ci ildə Bakı Dövlət Universitetinin jurnalistika fakültəsini bitirib. 1985-ci ildən “Elm və həyat” jurnalında korrektor kimi əmək fəaliyyətinə başlayıb, sonra 1990-cı ilədək həmin jurnalın müxbiri işləyib. 1990-1991-ci illərdə Azərbaycan Bədii Tərcümə və Ədəbi Əlaqələr Mərkəzində sədr müavini vəzifəsində çalışıb. 1991-1992-ci illərdə əvvəlcə “Ədalət” qəzetində, sonra isə “Azərbaycan” qəzetində baş redaktorun birinci müavini olub. 1992-ci ildə “525-ci qəzet”i təsis edib. 1993-cü ildə “Azərmətbuatyayımı” İstehsalat Birliyinin rəisi olub. 1994-1995-ci illərdə Azərbaycan Tərcümə Mərkəzində məsul katib vəzifəsində çalışıb. 1995-ci ildən “525-ci qəzet”in baş redaktorudur.

    Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin Həsən bəy Zərdabi adına mükafatına layiq görülüb.

    2004-cü ildə Azərbaycan Yazıçılarının XI qurultayında Birliyin gənclərlə iş üzrə katibi seçilib.

    Bakı Mətbuat Klubunun həmtəsisçisi, Dünya Qəzetçilər Assosiasiyasının (WAN) və Dünya Redaktorlar Forumunun (WEF) icraçı üzvüdür.

    Ölkə mətbuatında bədii və publisistik yazılarla çıxış edir. 1993-cü ildə “Hələ ki vaxt var” adlı şeirlər, 2004-cü ildə “10 sentyabr” adlı hekayələr kitabı çapdan çıxıb.

    Kitabları Redaktə
    “Hələ ki vaxt var” (şeirlər). 1993-cü il
    “10 sentyabr” (hekayələr). Bakı: Azərbaycan Tərcümə Mərkəzi, 2004-cü il, 408 səh.
    “Əlvida və salam”. 2009-cu il
    “Dəlicəsinə”. Bakı: Təhsil, 2014-cü il
    “Çiyələk qadın”. Bakı: Yazıçı, 2014-cü il
    “Bir də gəlməyəcək…”. Bakı: Təhsil, 2015-ci il
    “Cığıraçan”. Bakı: Vektor, 2015-ci il
    Filmoqrafiya Redaktə
    Ümid işığı (film, 2014) (əsərin müəllifi)
    İstinadlar

  • Azərbaycanda Atatürk Mərkəzinin direktoru Nizami CƏFƏROV

    Nizami Cəfərov (Nizami Qulu oğlu Cəfərov; d. 21 sentyabr, 1959) — Azərbaycanda Atatürk Mərkəzinin direktoru, Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputatı, filologiya elmləri doktoru (1992), professor (1994), əməkdar elm xadimi (2000), AMEA-nın həqiqi üzvü (2017)[1], Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Dünya Alpaqut Federasiyasının Prezidenti, BDU-nun ümumi dilçilik kafedrasının müdiri (2001—2015)[2]

    Həyatı

    Nizami Cəfərov 1959-cu 21 sentyabrda Ağstafa rayonunun Zəlimxan kəndində anadan olmuşdur. Azərbaycan Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsini bitirmişdir.

    1985-ci ildən Azərbaycan EA-nın Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunun elmi işçisi olmuşdur. 1987-ci ildən “Ədəbiyyat və incəsənət” qəzetinin şöbə müdiri, 1991-ci ildən Bakı Dövlət Universitetinin Türkologiya kafedrasının müəllimi, professoru, Filologiya fakültəsinin dekanı vəzifələrində çalışmışdır. 2000-ci ildən Bakı Dövlət Universitetinin kafedra müdiridir.

    Cəfərov Nizami Qulu oğlu elmi nəticələrinə və təhsil quruculuğuna görə 11 fevral 2000-ci ildə Azərbaycan Respublikasının “Əməkdar elm xadimi” fəxri adına layiq görülmüşdür[3].

    Yeni Azərbaycan Partiyasının üzvüdür.

    Azərbaycan Respublikası (II (2000-ci il), III (2005-ci il) və IV çağırış (2010-cu il) Milli Məclisinin deputatıdır. Parlamentin Mədəniyyət Komitəsinin sədridir. Azərbaycan-Türkiyə parlamentlərarası əlaqələr üzrə işçi qrupunun rəhbəri, Azərbaycan-Qazaxıstan, Azərbaycan-Qırğızıstan, Azərbaycan-Küveyt parlamentlərarası əlaqələr üzrə işçi qruplarının üzvüdür.

    Evlidir, 2 övladı var.

    Yaradıcılığı Redaktə
    Tədqiqatları Azərbaycan dilində sadə cümlənin struktur-semantik inkişafı, XVIII əsr Azərbaycan ədəbi dili, Azərbaycan türkcəsinin milliləşməsi və Azərbaycanşünaslığın əsasları və inkişafı tarixinə, qədim türk və türk xalqları ədəbiyyatı tarixi və müasir ədəbi proseslə bağlı problemlərə həsr olunmuşdur.

    Çox sayda elmi əsərin, o cümlədən 5 monoqrafiyanın müəllifidir. Əsərləri Türkiyə və İranda da nəşr edilmişdir.

    Rus, ingilis və fars dillərini bilir.

    Əsərləri Redaktə
    Füzulidən Vaqifə qədər (Monoqrafiya), Bakı, 1991
    Azərbaycan türkcəsinin milliləşməsi tarixi (Monoqrafiya), Bakı, 1995
    “Bəxtiyar Vahabzadə” Bakı, Azərnəşr-1996. 80 səh. şəkilli
    Eposdan Kitaba (Monoqrafiya), Bakı, 1999
    Azərbaycanşünaslıq məsələləri (Monoqrafiya), Bakı, 2001
    Azərbaycanlılar: etnokulturoloji birliyin siyasi-ideoloji üfüqləri (Monoqrafiya), Bakı, 2001.
    “Professor Sadıq Tural”. Bakı, 2006. (Nazir Əhmədli ilə birlikdə)
    Türk xalqları ədəbiyyatı,4 cilddə: I cild (Qədim dövr), II cild (Orta dövr), III cild (Yeni dövr). Bakı: Çaşıoğlu, Azərbaycanda Atatürk Mərkəzi, 2007.
    Filmoqrafiya Redaktə
    Susmuş vicdan (film, 2010)
    İstinadlar Redaktə
    AMEA-nın həqiqi və müxbir üzvlüyünə keçirilən seçkilərin nəticələri açıqlanıb
    VƏZİFƏLİ KAFEDRA MÜDİRLƏRİ (azərb.)
    “Məmmədəmin Rəsulzadə adına Bakı Dövlət Universiteti müəllimlərinə fəxri adların verilməsi haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİNİN FƏRMANI” (azərb.). https://e-qanun.az.+11 fevral 2000. Arxivləşdirilib: [1] saytından 27 fevral 2016 tarixində. https://web.archive.org/web/20160227070958/http://e-qanun.az/framework/89. İstifadə tarixi: 27 fevral 2016.

  • Azərbaycan Aşıqlar Birliyinin sədri Məhərrəm QASIMLI

    Məhərrəm Qasımlı (azərb. Qasımlı Məhərrəm Paşa oğlud. 1958, Tovuz rayonu, Alakol) — Filologiya elmləri doktoru, professor, AMEA Ədəbiyyat İnstitutunun direktor müavini, Azərbaycan Aşıqlar Birliyinin sədri (03.03.2016-indi),[1] ədəbiyyatşünas, folklorşünas, şair.

    Məhərrəm Qasımlı 1958-ci ildə Tovuz rayonunun Alakol kəndində anadan olub. Azərbaycan Dövlət Universitetinin filologiya ixtisasını bitirmişdir.

    AMEA-nın Ədəbiyyat institutunda işləyir. İnstitutun folklor şöbəsinin müdiridir. 1992-ci ildən Ədəbiyyat institutunda elmi işlər üzrə direktor müavini təyin olunub.

    1994-cü ildən “Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi” oncildliyi hazırlayanlardandır. 2003-cü ildən nəşr olunan “Folklor və etnoqrafiya” jurnalının baş redaktorudur.[2]

    2008-ci ildə “Novruz” ensiklopediyasını hazırlamışdır və onun baş elmi redaktorudur. 2010-cu ildə Türkiyədə “Ozan-aşık sanatı” adlı kitabı çap olunub.

    Orxan Paşa təxəllüsü ilə şeirlər də yazır. “Sənə sözüm var” (2004) adlı şeirlər kitabı çap olunub.

    “Ozan-Aşıq” ensiklopediyası üzərində işləyir.

    Azərbaycan Aşıqlar Birliyinin I katibidir.

    Azərbaycanda 250-dən çox elmi məqalələri və 2 monoqrafiyası çapdan çıxmışdır.

    Xaricdə isə 20 məqaləsi çıxmışdır.

    Azərbaycan Aşıqlar Birliyinin 1-ci katibi çalışmışdır.2016-cı ildə Birliyinin sədri seçilmişdi.

    Respublika Dövlət mükafatı laureatı

    “Əməkdar elm xadimi” fəxri adı — 03.11.2015[3]

    Kitabları

    “Aşıq sənəti”. Bakı, “Ozan”, 1996.
    “Sənə sözüm var” 2004,
    “Ozan-aşık sanatı” 2010, Türkiyə.

    Məqalələri

    Ozan-aşıq keçidi. Bakı, “Qobustan” jurnalı., 1991, №3
    “Ustad”, “Ədəbiyyat qəzeti”, 22 fevral 1991-cı il, №8.
    “Manas” dastanının anlatılış özəllikləri. Ankara, “Turk dünyası” dərgisi, 1995, №4
    Azərbaycan türklərində ad anlayışı. Azərbaycan interneyşel. dər. Vaşinqton, 1999, №11
    Aşıq sənətində informatik yük və repertuar problemləri. Bakı, 2001, Elmi əsərlər, №3-4
    Bayatılarımızın heyrət heykəli: Sarı Aşıq //Ədəbiyyat qəzeti.- 2015.- 5 sentyabr.- S.20-21.

  • Xəyalə SƏFƏROVA.” CAHİLİYYƏ CƏMİYYƏTİNDƏ EVDAR QADINLARIN QISQANCLIĞI…”

    Cahiliyyə cəmiyyətində qısqanclıq hökm sürür. Ancaq qeyd etmək lazımdır ki, bu xüsusiyyət cahiliyyə cəmiyyətində müsbət xüsusiyyət kimi qəbul edilir. Qısqanclığı sevgi və sədaqət əlaməti kimi göstərməyə çalışırlar. Əgər bir insan sevdiyini qısqanmırsa, onların fikrincə, bu, əsl sevgi deyil. Bu yanlış anlayışa əsasən, insanın qarşı tərəfin sevgisindən razı qalması üçün bütün insanlar arasında ancaq ona sevgi bəsləməlidir.

    Halbuki, bu, çox səhv düşüncədir. Çünki hər şeydən əvvəl, sevgi çox üstün duyğu və əxlaqi xüsusiyyətdir. İnsanın sevgidə qısqanclıq etməsi Quran əxlaqına uyğun deyil. İnsan sevdiyi şəxsə sevgisini sədaqəti, bağlılığı, şəfqəti, gözəl sözləri və rəftarı ilə göstərir. Bu da qarşı tərəfdə sevildiyinə dair qəti fikir formalaşdırır. Lakin insanın özündən başqa heç kimsənin sevilməsini istəməməsi eqoistlikdir.

    Cahiliyyə cəmiyyətində, xüsusilə də ailə həyatında qısqanclığa görə insanlar çox sıxıntı çəkirlər. Həyat yoldaşlarının analarına, atalarına, bacılarına, qardaşlarına, dostlarına və hətta uşaqlarına bəslədiyi sevgi belə eqoist xarakterli insanlara sıxıntı verir. Belə insanlar heç kimə özlərindən artıq və özlərinə olan qədər sevgi bəslənməsini istəmirlər.

    Evdar qadınlardakı qısqanclığın ikinci növü isə cahiliyyə cəmiyyətindəki evlilik sisteminin yanlışlığını bilmədiklərindən qaynaqlanır. Çünki təməli Allah rizasına, Allah qorxusuna və Allah sevgisinə əsaslanmayan heç bir evlilikdə əsl sevgi və sədaqət olmur. Cahiliyyə cəmiyyətindəki qadınlar da bu mühüm həqiqəti dərk etdiklərinə görə, hər an aldadılmaq, ikinci plana atılmaq və ya unudulmaq qorxusu ilə yaşayırlar. Odur ki, şübhələndikləri hər hadisədən narahat olur və qısqanclıq edirlər.

    Bu problemi həll etmək üçün əl atdıqları yollar isə vəziyyəti yaxşılaşdırmaq əvəzinə daha da çətinləşdirir. Səbəbsiz yerə küsmək və tərslik etməklə qarşı tərəfə mesaj verməyə çalışırlar. Hər an əlaqəsiz bir hadisədən şübhələnərək xəyali ssenarilər qurur və qurduqları ssenarilər əsasında kəskin qərarlar verirlər. Bütün bu hərəkətlər isə həyatlarını daha da sıxıntılı edir. Bundan əlavə, istədiklərinin tam əksinə, qarşı tərəfi özlərindən bir az da uzaqlaşdırırlar. Çünki nə vaxt, hansı hadisədən nə nəticə çıxaracağı bilinməyən bir insanla yaşamaq çox narahatlıq verir. Odur ki, evdar qadınların qısqanclığı, əsasən, ailələrinin dağılması ilə nəticələnir.

    Halbuki, bütün bunların həlli çox asandır. Quranda hər insanın nəfsində qısqanclıq hissi olması, ancaq nəfsini bu hissdən təmizləməyin doğru yol olduğu bildirilmişdir:

    … Ancaq nəfslərdə qısqanclıq həmişə mövcuddur. Əgər siz yaxşı dolanıb çəkinsəniz, (bu sizin üçün daha yaxşı olar). Şübhəsiz ki, Allah etdiyiniz hər bir işdən xəbərdardır! (Nisa surəsi, 128)

    Ona görə də Quran əxlaqı ilə yaşayan mömin qısqanclıq etməz. Çünki Allah qorxusundan qaynaqlanan qarşılıqlı sədaqət və etibar hissləri gərginliyin əmələ gəlməsini qarşısını alır.

  • E.H.Axundovaya “Xalq yazıçısı” fəxri adının verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı

    E.H.Axundovaya “Xalq yazıçısı” fəxri adının verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı

    Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 109-cu maddəsinin 32-ci bəndini rəhbər tutaraq qərara alıram:

    Azərbaycan ədəbiyyatının inkişafında böyük xidmətlərinə görə Elmira Hüseyn qızı Axundovaya “Xalq yazıçısı” fəxri adı verilsin.

    İlham Əliyev
    Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
    Bakı şəhəri, 25 may 2018-ci il.

  • Xalq şairi Nəriman HƏSƏNZADƏ.”Qadına məktub”

    Sizin qızınızla görüşürük biz,
    Gedirik gah yolla, gah kənar izlə.
    Bunu mən bilirəm, siz bilmirsiniz,
    O gəlir sizin öz icazənizlə.

    Tələbə yoldaşı, rəfiqəsi var,
    İşi də çox olur, bəzən dərsi də
    Mənəm qızınızın, necə deyərlər –
    “tələbə yoldaşı”, “rəfiqəsi” də

    Mən başa düşürəm siz anasınız
    Ürəyə sığışmır adi həyəcan
    O,evə dönüncə nigaransınız
    Evdə olanda da mənəm nigaran.

    Bir ömür mənzili uzun, ya qısa…
    Məhəbbət, doğmalıq – hansı qədimdir?
    O sızin adicə qızınızdısa,
    O mənim yeganə səadətimdir.

    Siz də heyransınız, mən də bir qıza
    Kimin qapısından o girməlidir?
    Dünya elədir ki, biri tapırsa,
    Biri… təbiidir itirməlidir.

    Duruluq rəmzidir sizin qızınız
    Gözündən oxunur qəlbi, istəyi
    Sizin bu sevdada uduzmağınız
    Sizin borcunuzdur, mənim qismətim.

    Sizin adınıza hörmət,ehtiram
    Qadın qarşısında baş əyir aləm
    Mən də baş əyirəm,vidalaşıram-
    Qızınız gələcək,mən getməliyəm.

  • Xalq şairi Zəlimxan YAQUB.Qəzəllər

    ÖLDÜRÜR

    Bu şeir Ağdaş rayonunda, böyük şairimiz Maqsud
    Şeyxzadənin anadan olmasının 85 illiyi ilə bağlı
    məclisdə xanəndə Ağaxan Abdullayevin ilahi dərəcədə
    gözəl çıxışından sonra yazılmışdır.

    Ellər, məni ürəyimdən axıb gedən qan öldürür,
    Muğam adlı bir sehrkar, səs adlı bir can öldürür.

    Nə dünənin həsrətində, nə sabahın eşqindəyəm,
    Məni bu gün yaşadığım müqəddəs bir an öldürür.

    Atəş kimi qarsaladı “Segah”ın fəryadı məni,
    Bu atəşdən yayınmağa yoxdu bir imkan, öldürür.

    Bu nə səsdi, bəlkə bu gün həzrəti Davud dirilib,
    Heyranların heyranıyam, məni bu heyran öldürür.

    Allah belə ölümləri duyanlara çox görməsin,
    “Şüştər” bu gün verib yenə qətlimə fərman, öldürür.

    Məni sevən dostuma bax, çevrilib cəlladım olub,
    Vallah, Zəlimxan ölməzdi, onu Ağaxan öldürür.

    GƏTİRƏ

    Bu şeir qarmonçalan Rəhmanın filarmoniyada
    keçirilən yaradıcılıq gecəsində oxunmuşdur.

    Çəkilə zülmət gecələr, vaxt üzümə dan gətirə,
    Azadlığın səhər yeli cansıza da can gətirə.

    Gözlədiyim o günləri öz vaxtında gətirməsə,
    Qorxum budur, həsrət mənim gözlərimə qan gətirə.

    Görüş yeri Təbriz ola, sevdamız bir dəniz ola,
    Bu görüşlər ömrümüzə ən istəkli an gətirə.

    Vurğun ilə Şəhriyarın səsi gələ qulaqlara,
    Bir millətin tarixinə şərəf verə, şan gətirə.

    Seyid, Cabbar şad xəbərə məzarından baş qaldıra
    Qarabağdan məclisimə şikəstəni Xan gətirə.

    Durna kimi səf-səf ola Azərbaycan gözəlləri,
    Elin bayram günlərinə gül dərə, reyhan gətirə.

    Kamil yenə qaboy çala, yandıra Habil kamanı,
    Uzaq yollar yaxın ola, qarmonu Rəhman gətirə.

    Ulu Tanrı, eşit məni, rəhm elə Rəhmanımıza
    Bəlkə, onun barmaqları dərdlərə dərman gətirə.

    Haqqın səsi bayraq ola, Bakı, Təbriz qucaqlaşa,
    Bu xoş günün müjdəsini xalqa Zəlimxan gətirə.

  • Xalq şairi Bəxtiyar VAHABZADƏ.Qəzəllər

    * * *

    Yenə bağlar o bağlardır, fəqət bağda gülüm yoxdur,
    Gülüm yoxdur, bu dünyada ayım yoxdur, ilim yoxdur.

    Zaman dönməz öz hökmündən… Biz ayrıldıq, tez ayrıldıq,
    Dilim bar verməz, ay dostlar, deyəm ki, sevgilim yoxdur.

    Çiçəklərdən, küləklərdən mən allam ətrini yarın,
    Dilək ölməz, ürək ölməz, sevənlərcin ölüm yoxdur.

    Gülüm əğyar qılıncıyla sevərkən ayrı düşdük biz,
    Bu həsrətdən, bu möhnətdən daha müdhiş zülüm yoxdur.

    Sevib yandım, külək qalxdı, külüm sovruldu əflakə,
    Məni gərmə bu dünyada odum söndü, külüm yoxdur.

    Ağac yansa, fəğan eylər, deyər öz dərdini aşkar,
    Deməkçün dərdimi yarə, bəmim varsa, zilim yoxdur.

    Səninlə Bəxtiyaram mən, ayım sənsən ilim sənsən,
    Bu dünyada mənim sənsiz ayım yoxdur, ilim yoxdur.

    Oktyabr, 1961

    ***

    Bu qədər saldı məni həsrət, amandan-amana
    Könlüm axırda mənim düşdü gümandan-gümana.

    Neçə alim yazıb öz dərdini izhar elədi,
    Aşiqin dərdi fəqət keçdi zamandan-zamana

    Dərdü-qəmdən usanıb düşdü könül hicr oduna,
    Eləyək indi şikayətmi yamandan-yamana?!

    Səni gördükdə mən ancaq belə dil-dil ötürəm,
    Boşalır göydə buludlar da dolandan-dolana…

    Demərəm görməmişəm mən səni çoxdandı, gülüm,
    Görürəm surətini yalqız olandan-olana…

    Könlümün üstə düşən kölgələr əlan silinir,
    Başımın üstünə sən kölgə salandan-salana.

    Neçə yol vədə verib əhdə vəfa qılmadı yar,
    Bəxtiyar! Qəlbin axır düşdü talandan-talana.

    Sentyabr, 1963

    ***

    Ağlar ürəyim, səs gələr, ah-azar görünməz.
    Gözdən yaş axar, qaynağı zinhar, görünməz.

    Ruzgar yenə tüğyan eləyir dalda, budaqda
    Toz-torpağı gördük, niyə ruzgar görünməz?

    Tonqal yanır, atəş görünür, atəşi yaxmış,
    Əl gizli səbəb, gizli səbəbkar görünməz.

    İllər üzərindən yön alıb yol gedirik biz
    İllər görünür, bəs niyə yollar görünməz.

    Qəmdən şad olursansa, könül mülkünə sən bax,
    Güllər açılıb, amma o gülzar görünməz.

    Bəxtin mənə yar olduğunu çoxları söylər,
    Bəxtim görünür, bəs niyə dildar görünməz?

    Avqust, 1970

    * * *

    Daş ürəklərdə yanıb daşları sındırdı muğam.
    Haqqa düşmən olanı haqqa tapındırdı muğam.

    Nə güman eyləmisən ondakı tilsimləri sən,
    “Kürü ahıyla qurutdu”, “salı yandırdı” muğam.

    Onun hər guşəsi bir xatirə, bir canlı kitab,
    Keçilən yolları hərdən bizə andırdı muğam.

    Su çilər kinli ürəklərdə qəzəb tonqalına,
    Neçə qəsdin önünü kəsdi, dayandırdı muğam.

    O – ürək yanğısı, göz yaşları, bir çəngə bulud,
    Oyadıb yaddaşı, vicdanı utandırdı muğam.

    Dəfn edin siz məni Zabul segahın mayəsinə,
    Deyirəm, bəlkə, məni bir gün oyandırdı muğam.

    Çox kitablar oxudum, zənn elədim bəxtiyaram,
    Mənə çox mətləbi ahəstəcə qandırdı muğam.

    1974

  • Xalq şairi Vaqif SƏMƏDOĞLU.Şeirlər

    Şeirlər

    Son gecədir bu gün yenə…
    Nəyin istisindən yananlar…
    Bir cüt ayaqqabı…
    Qağayı, axtar məni…

    Anara

    Birlikdən və tənhalıqdan…
    Bu payız da başlandı…
    Eşidirsənmi?..
    Mühit içində…
    Ədalarından çaşdığım qadın…
    Ev. Özgə otağının kiri. Divarda Stalin…
    Dənizdən ayrılmış qupquru qaya…
    Əyrin-üyrün, dar küçələrin…
    Doğuldum 1939-da…
    Uşaqkən ölənlərin…
    Bax bu kitabı da oxuyub…

    Füzuliyə

    Qış gələndə…
    Sən mənim doğma anamsan, Azadlıq…
    Vicdan kirəsi tək gəlir evimə…
    Olan-qalan yayımızı…
    Bir gün dəli olacağam…
    Əlimi uzatdım…
    Uşaqlığımın meşəsində…
    Mən ölən gün…
    Mənə bir az yağış…
    Bir gün səslənəcək bu telefon…
    İlahi, hansı dildə yalvarım sənə?..
    Kağızın üstünə düşüb…
    Ah çəkməyə bir yer…
    İçən günlərimi sayır…

    Aygünə

    Ölüm bir gün də tək qoymur məni…
    Allaha, bir də qadına…
    Məni sevib ayrılmağa…
    Salam, ata…
    Bu əllər əvvəl-axır…
    Ölüm ayağında yuyulan günah kimi…
    Biz yox, Allah inanmır bizə…
    Məzara bənzəyir yaxşı insan…
    Yaman həzin, yanıqlı bir nəğmə kimi…
    Dəlixanada axşamdır…
    Bu yorğunluq nəyə bənddir?..
    O əyri yol, tək vələs…
    Saat neçədir, qumru…
    Niyə görəsən adam bilmək istəyir…
    Gözəl qızlardan, qadınlardan…
    Mənə vətən yolu dar gəlir yenə…
    Sabah kiminsə gözündə nifrət…

    Yusif Səmədoğluna

    İndi gileydən, güzardan…
    O bayrağın kölgəsində…
    Pis olmazdı yavaş-yavaş…
    Günaha batmağım gəlib, ay Allah..
    Polyak qızı, mən sənə…
    Ömrümdə olmalıymış..

  • Rus şairlərindən çevirmələr – Xalq yazıçısı Anardan

    Aleksandr PUŞKİN
    QURANA BƏNZƏTMƏ

    Yer hərəkətsizdir yaranan andan,
    Göylərin tağını sən saxlayırsan
    Ey böyük Yaradan, ulu Yaradan!

    Sellər göylərdən axıb məhv edərdi həyatı
    Əgər sən olmasaydın,
    Günəş işıqlandırmazdı hər səhər kainatı
    Əgər sən olmasaydın.

    Yaradana dua qılaq,
    O möhtəşəmdi, güclüdü, mükərrəmdi,
    Küləklərə hökm edəndi O,
    Bürkü gündə buludları göndərəndi O,
    Mərhəmətlidi, fəzilətlidi.
    Həzrət Məhəmmədə
    Müqəddəs Quranı O nazil etdi.
    Onun yoluyla qoşub
    işığa yetdik.

    (Bu şeirinin altında Puşkin qeyd edir ki, yerin hərəkətsiz olması fiziki cəhətdən yanlışdısa, poetik obrazın özü əzəmətlidir)

    FAZİL XANA

    Bizim sərt Şimala düşübdü yolun,
    Bu yeni hünərin mübarək olsun.
    O yerlərdə çox qısadır bahar,
    Amma Hafizlə Sədini xatırlayırlar.

    Gecə diyarıdır yurdumuz bizim,
    Gecələri uzun, qaranlıq, gizlin.
    Əlvan Şərq əfsanələriylə
    Bəzə bizim diyarı,
    Şimal qarlarında qalsın qoy izin.

    (Puşkinlə yolda rastlaşan Azərbaycan şairi Fazil xan Şeyda)

    HAFİZDƏN

    (Fərhad bəyə)

    Döyüş şöhrətinə uyma, ey cavan,
    Qarabağlılarla savaşa girdiyin zaman.
    Bilirəm ki, əcəl qarşına çıxmaz,
    Əzrayıl da görüb yaraşığını
    canına qıymaz.
    Amma qorxuram ki, cənglər içində
    qeyb edəsən bir gün bu məlahəti,
    utancaq rəftarı, saf məhəbbəti.

    Mixail LERMONTOV

    Ayrıldıq, amma ürəyimdə
    Saxlamışam şəklini,
    Qəlbim yenə isinir
    Yada salanda səni.

    Bəlkə yenə sevdalarla başımı qatım,
    Qəlbimdəki o şəkli bəs hara atım?
    Tərk olunmuş məbəd də – məbəddir yenə,
    Yıxılan bütlər də bütdülər mənə.

    Darıxıb üzülürəm, əl verməyə kimsə yox,
    Qəlbim ümidsizliyə qapılan zaman
    Nəyi arzulayım? Nə olsun arzular hədsiz çoxdur çox,
    İllər ötüb gedir, ömrün gözəl illəri,
    Bir də geri gönməyən həftələri, günləri.
    Sevmək? Bəs kimi sevmək?
    Müvəqqəti sevgi kimə gərəkdi?
    Əbədi sevgi də olmur heç bir vaxt,
    Ən çılğın sevgi də keçib gedəndi.

    Öz içinə baxıb nə görəcəksən?
    Keçmişdən qalmayıb əsər-əlamət,
    Nə sevinc, nə əzab, nə dərd, nə möhnət.

    Ehtiraslar necə? Onlar da solacaq, itib ötəcək,
    Şüurun əmriylə çıxıb gedəcək.

    Soyuq-soyuq baxsan ətrafa hətta
    Çox boş və mənasız şeymiş həyat da…

    Nikolay NEKRASOV

    Dünən axşam altıda
    küçəyə çıxdığım vaxt
    gördüm qamçılayırlar
    cavan kəndli qadını,
    Çıqqırın çıxarmırdı
    Eşidilirdi yalnız amansız şallaq səsi,
    Qamçıların nəğməsi.
    – Bax – İlham Pərisinə bu zaman söylədim mən
    Sənin doğma bacındır, incidilən, döyülən.

    Afanasi FET

    Sənə heç nə demədim
    Niyə təlaşlanasan axı?
    Susduğum məsələyə işarə də vurmadım
    Onsuz da biləcəkdin bunları əvvəl-axır.

    Gecənin çiçəkləri bütün günü yatırlar,
    Amma meşənin üstə günəş qalxanda birdən
    Ləçəklərin açırlar,
    Mən də hiss eləyirəm ürəyimi beləcə
    Çiçəkləyir qəfildən.

    Xəstə, yorğun ürəyim hey əsir, hey titrəyir
    Əsib coşan mehlərdən,
    Sənə demədim bunu
    Gizli saxladım səndən.

    Pıçıltı, xəfif kədər,
    Bülbülün cəh-cəh səsi,
    Yuxulu bulaqların gümüşü titrəməsi.
    Gecə işıqları, sonsuz kölgələr
    Sevimli sifətin dəyişən zaman
    Nələr gəlir ağla, ah nələr, nələr..
    Göydə buludların dumanlı ağı
    Gözlədiyim sübhün ilk şəfəq çağı.

    Məndən aralanma, əzizim, heç vaxt
    Bircə an belə,
    Səninlə xoş keçir günlərim mənim
    Məndən uzaqlaşma heç zaman belə.

    Biri o birinə bu qədər yaxın
    Heç kim ola bilməz. Bir bunu düşün.
    Kədərlə başını əyib aşağı
    Məndən uzaqlaşma, bir saat, bir gün.

    Dağlara qızıl səpib
    Sakitcə sönür axşam,
    Hava da sərinləşdi,
    Uyu, uyu, balacam.

    Bülbüllər ötüb susdu,
    Toranlıq düşür müdam,
    Uyu, uyu, balacam.

    Simlər bir-bir titrədi,
    Ehtiras keçib gedir.
    Yalnız qəlbimdə səssiz,
    Xısın pıçıldayacam.
    Uyu, uyu, balacam.

    Yuxularından danış
    Söylə necəydi yuxu?
    Sözlərə sığmırlarsa
    Oxu yuxularını
    Nəğmə tək mənə oxu.

    Boris PASTERNAK

    HEFSİMAN BAĞI

    Uzaq ulduzların sayrışmasıyla
    Yolun dolayları işıqlanırdı.
    Dağın ətəyində Kedron axırdı
    Yollar Zeytun dağının başına dolanırdı.

    Çəmənlik yarıda parçalanırdı,
    Göydə Süd yoluna keçirdi ardı.
    Gümüşüyə çalan zeytunlar da ki
    Sanki bu boşluqda addımlayırdı.

    Kiminsə sahəsi, bağıyda bura,
    Tələbələrin qoyub üzü divara
    Söylədi: tək qaldım həsrət qəlbimlə,
    Siz də oyaq qalın, olun mənimlə.

    Birovuz şeylərdən əl çəkən təkin
    Artıq gərəyi yox müqavimətin,
    Ataraq qüdrəti və möcüzəni
    Adi bir insandı – hamımız kimi.

    Viranəlik yurdu, yoxluq diyarı,
    Kainat da boşdu bu gecə yarı
    Heçsizliyə təslim olmuş çağ idi,
    Həyat yeri yalnız bir bu bağ idi.

    Zülmət boşluğuna baxdığı zaman
    Əcəl piyaləsi yan keçsin deyə,
    Dualar edirdi Ataya hər an.

    Təsiri altında bu duaların
    Keçdi o tayına uca divarın
    Torpağın üstünə sərilmişdilər
    Oyaq qala bilməyən yuxulu tələbələr.

    Onları oyatdı: – Mənimlə birgə
    Həyat sürməyiniz – Tanrı qisməti,
    Yoxsa unutdunuz bu həqiqəti
    İnsan oğlunun da vaxtı bitməkdə,
    Özünü düşmənə təslim etməkdə.

    Bunu demişdi ki, hardansa birdən
    Qullar, sərsərilər çıxdı qəfildən,
    Məşəllər, qılınclar qabaqlarında
    Öndə də İuda – xəyanət öpüşü dodaqlarında.

    Pyotr qılıncla birinin qulağın kəsdi,
    Amma səs ucaldı: eləmə, bəsdi.
    Dəmirlə davanı həll etmək olmaz
    Heç vaxt heç zaman
    Qılıncı qınına sal, ey insan.

    Məgər ki, Atam mənim
    qanadlı mələkləri buraya göndərməzdi
    həm də – saysız-hesabsız.
    Başımdan bir tük də heç qoparmadan
    Düşmən qeyb olardı izsiz-soraqsız.

    Fəqət həyat kitabı gəlib o yerə çatdı,
    O yer müqəddəslərdən qat-qat daha qudsaldı.
    Yazılanlar artıq gələcək başa,
    Məqamı çatdı artıq əzəli Əmrin,
    Qoy, icra olunsun bu Hökm də. Amin!

    Görürsən əsirlər masal kimidir
    Yürüyə-yürüyə alışa bilər.
    Bu müdhiş əzəmət, qüdrət yolunda
    Könüllü sonluğa razısa əgər
    İnsan oğlu hər cür əzaba dözər,

    Çarmıxa çəkilib qəbrə gedəcəm,
    Üç gün sonra isə zühur edəcəm.
    Çaylarla bərələr üzüb gedən tək
    karvanlar sayağı yüzillər də ki,
    Mənim hüzuruma axıb gələcək.

    Tərcüməçinin qeydi: İncil əfsanəsinə görə, Hefsiman bağında Həzrət İsanı xəyanətkar İuda öpüşüylə düşmənlərə nişan verib, tanıdıb. Çarmıxa çəkilib məzara gömülən peyğəmbər üç gün sonra zühur etmişdir. Başqa şeirlərlə birlikdə “Doktor Jivaqa” romanında verilən “Hefsiman bağı” silsilənin son şeiridir.

    Mənbə: ayb.az

  • Qulu AĞSƏS.”Bir may səhəri…”

    zün dağ başına qoyan şəhərin
    ayağın xan kəndi yuyurdu
    kürəyinin təri
    cıdırda soyuyurdu.
    Girməzdi
    dumanına gün işığı
    havasına çay qaşığı.
    Qayaları sərxoş idi
    adamları tay-tuş idi
    küçələri taykeş idi.
    Qəbirüstü yazıları
    nəğmə kimi oxunurdu
    kolda-kosda tələf olan
    qurd-quşu gül qoxuyurdu.
    Kim idi qalxan o boyda dağı? –
    yağışdan sallanıb enirdi qonağı.
    …Dağın dizləri əsdi bir may səhəri
    gözünün yaşı ayağının suyuna qarışdı şəhərin…

    Mənbə: ayb.az

  • Mir Cəlalın xatirəsinə həsr olunan hekayə müsabiqəsinin qalibləri mükafatlandırılıb

    Mayın 23-də İçərişəhərdəki “Ədibin Evi”ndə Mir Cəlalın xatirəsinə həsr olunan hekayə müsabiqəsinin qalibləri mükafatlandırılıb. Müsabiqə müasir Azərbaycan ədəbi prosesinin və hekayə janrının inkişafına təkan vermək məqsədilə keçirilib.
    AZƏRTAC xəbər verir ki, tədbirdə Xalq Yazıçısı, müsabiqənin münsiflər heyətinin sədri Elçin görkəmli yazıçı və ədəbiyyatşünas alim Mir Cəlal Paşayevin zəngin yaradıcılığından, elmi və pedaqoji fəaliyyətindən və nəcib insani keyfiyyətlərindən söhbət açıb. Bildirib ki, böyük ədib və alim, görkəmli pedaqoq Mir Cəlal Paşayev müdrik insan, nəcib şəxsiyyət idi. Yazıçının müxtəlif janrlarda olan bədii əsərləri həm mövzu zənginliyi, həm də dil və üslub xüsusiyyətləri ilə diqqəti cəlb edir, böyük maraq doğurur.
    Elçin qeyd edib ki, ictimai fikrin formalaşmasında və inkişafında böyük xidmətləri olan Mir Cəlal Paşayev XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatının klassiklərindən biridir, böyük əsərlər, romanlar yazmasına baxmayaraq, hekayə janrı onun yaradıcılığında mühüm yer tutur. “Ədəbiyyatımızda hekayə janrının ötən əsrin ortalarında tam şəkildə formalaşmasında, aparıcı janrlarından birinə çevrilməsində görkəmli ədibin xüsusi rolu olub. Bu rol ikili səciyyə daşıyırdı. Mir Cəlal müəllim bir tərəfdən ədəbiyyatşünas alim kimi hekayə janrının mahiyyətini, xüsusiyyətlərini açıb göstərir, onun tədqiqi və təbliği ilə məşğul olurdusa, digər tərəfdən, özü hekayələr yazırdı. Bu mənada yazıçı hekayə janrının yüksək bədii-estetik səviyyəyə çatmasında mühüm rol oynayıb”, – deyə Elçin vurğulayıb.
    Ədəbi mühit barədə fikirlərini bölüşən münsiflər heyətinin sədri müsabiqəyə təqdim olunan hekayələrin ölkəmizdə bu janra olan maraqdan xəbər verdiyini qeyd edib, gənclərin dünyagörüşünün genişlənməsi və yaradıcılıq qabiliyyətinin püxtələşməsində mütaliənin böyük rolundan söz açıb.
    “Ədibin Evi”nin əməkdaşı Elnur İmanbəyli məlumat verib ki, bu müsabiqədə yaş fərqi qoyulmasa da, iştirak edənlərin əksəriyyətini gənclər təşkil edib. Səkkiz ay davam edən müsabiqəyə altı dildə 389 hekayə, o cümlədən bölgələrdən 15 hekayə təqdim olunub. Müsabiqə iştirakçıları arasında 165 məktəbli, habelə 20 əcnəbi vətəndaş var. Qaliblər Xalq Yazıçısı Elçinin sədrliyi ilə tanınmış yazıçı və tənqidçilərdən ibarət münsiflər heyəti tərəfindən müəyyənləşdirilib.
    Sonra müsabiqənin qaliblərinə diplom və pul mükafatı təqdim olunub. İki nəfər ikinci, altı nəfər isə üçüncü yerə layiq görülüb. Qaliblər arasında ölkəmizin tanınmış qələm sahibləri ilə yanaşı, bu sahədə yeni addım atan gənclər, hətta məktəblilər də yer alıb.
    Tədbirdə “Azərbaycan” jurnalının baş redaktoru İntiqam Qasımzadə, “Mədəniyyət” telekanalının direktor müavini, Əməkdar İncəsənət Xadimi İlham Rəhimli, Xalq Şairi Nəriman Həsənzadə, Azərbaycan Dillər Universitetinin rektoru, akademik Kamal Abdulla, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin katibi Rəşad Məcid görkəmli yazıçı Mir Cəlalın alim və müəllim kimi şəxsi keyfiyyətlərindən, yaradıcılığının özünəməxsusluğundan danışıb, onunla bağlı xatirələrini bölüşüblər. Qeyd edilib ki, müsabiqəyə təqdim edilən 389 hekayənin hər biri böyük sevgi ilə yazılıb və gənclərin hekayə janrına müraciət etmələri onların ədəbiyyata, mütaliəyə olan marağından irəli gəlir.
    Alimin ailəsi adından oğlu, “ADA” Universitetinin rektoru, professor Hafiz Paşayev çıxış edərək tədbirin təşkilində zəhməti olan hər kəsə təşəkkürünü bildirib. Bu cür tədbirlərin milli-mənəvi dəyərlərin qorunmasına, ədəbi mühitin formalaşmasına müsbət təsiri olduğunu vurğulayıb.
    Görkəmli yazıçının oğlu, Milli Aviasiya Akademiyasının rektoru, akademik Arif Paşayev belə müsabiqələrin mütəmadi keçirilməsini təklif edib.

    Mənbə: azertag.az

  • VIII Şairlər Günü Şabran Mədəniyyət Evində

    picture

    8 iyun 2018-ci il tarixində saat 15:00-da VIII Şairlər Günü ilə bağlı Şabran Mədəniyyət Evində Xaqani Şirvaninin əziz xatirəsinə həsr olunan tədbir keçiriləcək. Kütləvi informasiya nümayəndələrinin, ictimaiyyət nümayəndələrinin, mədəniyyət, ədəbiyyat, incəsənət xadimlərinin də iştirakı gözlənilir. İştirak etmək istəyən hər kəs dəvətlidir.

    Mənbə: ayb.az

  • VIII Şairlər Günü Beyləqan Mədəniyyət Evində

    picture

    7 iyun 2018-ci il tarixində saat 15:00-da VIII Şairlər Günü ilə bağlı Beyləqan Mədəniyyət Evində Mücirəddin Beyləqaninin əziz xatirəsinə həsr olunan tədbir keçiriləcək. Kütləvi informasiya nümayəndələrinin, ictimaiyyət nümayəndələrinin, mədəniyyət, ədəbiyyat, incəsənət xadimlərinin də iştirakı gözlənilir. İştirak etmək istəyən hər kəs dəvətlidir.

    Mənbə: ayb.az

  • Şair-publisist Xəyal RZA.Yeni şeirlər

    Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin Mətbuat xidmətinin rəhbəri,
    Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Gənclər Şurasının sədr müavini

    APAR MƏNİ

    Ey ruhumun qibləgahı, mənim sevgi uman yerim,
    Ey əqidəm, dinim mənim, ən şərəfli iman yerim,
    Köməyinə sığınmışam, təkcə sənsən güman yerim,
    Bu həsrətdən, əziyyətdən, tənhaliqdan qopar məni.
    Ya məhəbbət nəsib eylə, ya yanına apar məni!

    Qapıları bağlamısan, pəncərəni açıq saxla,
    Hər sınaqdan keçirmisən, yenə sına, yenə yoxla,
    Az versən də qaneyəm mən, aram yoxdur elə çoxla,
    Mən bu dərddən çox qorxuram, köpək kimi qapar məni.
    Ya məhəbbət nəsib eylə, ya yanına apar məni!

    Gecə-gündüz yola baxdım, bu gözlərim yolda qaldı,
    Dua etdim hər an sənə, könlüm onu xəbər aldı,
    Denən səndən ötrü ölən, bir biçarə gənc Xəyaldı,
    Sən adımı söylə ona, necə olsa tapar məni.
    Ya məhəbbət nəsib eylə, ya yanına apar məni!

    AXI BELƏ DEMƏMİŞDİN?!

    Üz döndərib getməmişdin, sanırdım ki, dönəcəksən,
    Şirin, dadlı xatirəni anırdım ki, dönəcəksən,
    Uzun zaman keçdiyini danırdım ki, dönəcəksən,
    Bilirəm ki, son sözünü bilə-bilə deməmişdin,
    Qayıt daha, çox gec oldu, axı belə deməmişdin?!

    Zaman ötür, ötənlərsə, ömrümüzdən gedir, anla,
    Qayıt geri, mənim kimi bu zamanı qına, danla,
    Ürəyimsən söyləmişdin, ürək ayrı olmaz canla,
    Həyatın xoş anlarını verək yelə deməmişdin,
    Qayıt daha, çox gec oldu, axı belə deməmişdin?!

    Uşaq kimi alışmışam, sənsiz həyat nəyə lazım,
    Aparmısan ilhamımı, necə deyim, necə yazım,
    Yaşım keçir, qocalıram, çoxu gedib, qalıb azım,
    Istəməzdin bu Xəyalın nakam ölə, deməmişdin?
    Qayıt daha, çox gec oldu, axı belə deməmişdin?!

    AYRILIQ NƏĞMƏSİ

    Kədərin qucağında, sənə nəğmə qoşmuşam,
    Ayrılıq adlandırıb, dinlədirəm hər kəsə.
    Sən demə dəmirmişəm, sən demə bir daşmışam,
    Məhəl belə qoymuram hər çağrıya, hər səsə.

    Pəncərəmə çırpılan yağış damlalarından,
    Soyuq divarlarımdan bəhs eləyir bu bəstə.
    Gözlərimin bətnindən doğuş damlalarından,
    Bir şərab düzəldmışəm, bir qədəh də sən istə.

    Gecənin sükutunu nəqarətə salmşam,
    Ayrılıq mahnısının ən sevilən yeridir.
    Dan yeri sökülürmü, mat-məətdəl qalmışam,
    Mənmi çox dinləmişəm, yoxsa saat geridir?

    Indi yatmaq vaxtıdır, artıq səhər açılır,
    Gedim yıxılım yatım, gecə məni gözləyir.
    Dostum olmayan günəş, yavaş-yavaş saçılır,
    Ayrılıq nəğməsicün ay günəşi izləyir.

    DƏNİZ

    Qəm-qüssə solumda, kədər sağımda,
    Vüsalım görünmür həsrət bağımda,
    Bəxtə bax, kimsəsiz bu dərd dağında,
    Əllərim qoynumda qalmışam dəniz.

    Zamanı ötürüb, vaxtı ötürüb,
    Qəlbimdə dözülməz kədər bitirib,
    Nəyim var idisə, inan, itirib,
    Meylimi ölümə salmışam dəniz.

    Yarına xəyanət edənə baxıb,
    Arxaya dönmədən gedənə baxıb,
    İslanmış yaylığı gözümə sıxıb,
    Önündə xəyala dalmışam dəniz.

    Şeytana, caduya, şərər uymayıb,
    Yalanı hər zaman bilmişəm ayıb,
    Eşqdən, məhəbbətdən hələ doymayıb,
    Sevgidən min ilham almışam dəniz.

    Qəmimiz qoşadır, dərdimiz qoşa,
    Yaşa bu dünyada, barı sən yaşa,
    Bizi saymayanlar etsin tamaşa,
    Tək sənin həmdəmin olmuşam dəniz!

    KAŞ…

    Bu həyat ömrümdə yellər əsdirib,
    Dərdlərin qoynunda yaşamışam mən.
    Kədərlə ömürlük kəbin kəsdirib,
    Sən görən sevinci boşamışam mən.

    Bu fani dünyanın mənası nədir,
    Yıxıla-yıxıla öyrəndim şükr.
    Fələklə dostluğum bir bəhanədir,
    Günümü göy rəngli əsgiyə bükür.

    Hərdən zarafatla sözlər atardın,
    “Nədəndir insanlar belə tez ölür?”
    Sən ölüb, canını yaxşı qutardın,
    Mən nələr çəkirəm bir Allah bilir.

    Belə tez getməkdə bildiyin vardı,
    Bir ömür yaşadın mənimlə o vaxt.
    Indi çox deyirəm, axı nolardı,
    Kaş mən də öləydim səninlə o vaxt.

    SƏNİ SEVƏN ÜRƏYİMDƏN

    Qara qanlar axır yenə,
    Səni sevən ürəyimdən.
    Şər qüvvələr baxır yenə,
    Səni sevən ürəyimdən.

    Bəxtim gülən zaman, getdin,
    Bir vermədin aman, getdin,
    Yaman gəldin, yaman getdin,
    Səni sevən ürəyimdən.

    Kimi baxdı, gülüb keçdi,
    Kimi dərdi bilib keçdi,
    Tale isə silib keçdi,
    Səni sevən ürəyimdən.

    Bu nə həyat, bu nə gündü,
    Gözün aydın, üzüm döndü,
    Gücün çatır soruş indi,
    Səni, sevən ürəyimdən!

    De, kim idi çəkdi aldı,
    Ah-naləsin tökdü, aldı,
    Bir daşınmaz yükdü, aldı,
    Səni sevən, ürəyimdən!

    ÜMİD OĞRULARI

    Əsəcək insafsız payız küləyi,
    Səni budağımdan qoparacaqdır.
    Sürüyüb ardınca ümidlərimi,
    Qaranlıq dünyaya aparacaqdır!

    Sənə oxşayacaq səndən olanlar,
    Qoşulub küləyə qaçacaq hamı.
    Kimsəsiz görənlər, tənha görənlər,
    Yada salmayacaq bu bəxtikamı.

    Istidə kölgəmə sığınanlarım,
    Soyuqda qolumu sındıracaqlar..
    Donacam, onlarsa qızınmaq üçün,
    Məni acımadan yandıracaqlar.

    Qocalıb düşəcəm ədən-ayaqdan,
    Beləcə bir ömür ötüb keçecək.
    Yeni bir ümidim cücərən kimi,
    Ümid oğruları onu biçəcək

    ÜRƏYİMƏ DƏYMƏ

    Gülüm, ürəyimə dəymə bu axşam,
    Hər sözdən inciyib, qırıla bilər.
    Küsər, bağışlamaz birdən ömürlük,
    Çəkdiyi cəfadan yorula bilər.

    Axı daşdan deyil, dəmirdən deyil,
    Bilmirsən nə qədər çətindir ona.
    Kədərə, qüssəyə salarsa meyl,
    Ömrü əbədilik yetişər sona.

    Yumruğum boydadı, nələrə dözür,
    Dünyanın dərdi var içində vallah.
    Elə hər kəs onu incidir, əzir,
    Bu qədər əzabı götürməz Allah.

    Yamanca kövrəkdir bu son zamanlar,
    Eyhamlı kəlmələr xətrinə dəyir.
    Qanıma susayan pislər, yamanlar,
    Yüz qram qanımı sümürür, yeyir.

    Gülüm, ürəyimə dəymə bu axşam,
    Üzmə çox, incitmə, küsdürmə belə.
    Hər kəsdən xəbərsiz fala baxmışam,
    Yaşamaq istəyir bu yazıq hələ.

    Mənbə: azyb.az

  • Fidan ABABSOVA.”Ümid tükənəndə səndə bitirsən”

    Ümid tükənəndə səndə bitirsən
    dağılır iç düünyan qəlbin daş olur
    Nə acı çəkərsinən yaxşı bilirsən
    o xoşbəxt günlərin gözdə yaş olur.

    Ruhun incik düşür baxdıqca səndə
    ətrafda hər nə var yadlaşır bir an
    Bu qədər acıya tab gələn sinə
    ürək olsa belə o da bir insan..

    Bəl kə də, doğrunu yalnış sanarkən
    bir anlıq xoşbətlik dadmaq üçünmüş
    Sənin yaddaşında izi qalarkən
    onun gözlərində çoxdan kiçilmiş.

    Nə deyim taleyin yazısıdır bu
    mən poza bilmərəm qismət kədəri
    Ömrümdən çaldığın saf sevgidir o
    boşuna günahkar saydım illəri.

  • Şəfa VƏLİYEVA.”Ədəbiyyatın “adqoydusu”, yaxud zombilərin yaradılış resepti”

    sxv

    “Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, AYB və AJB üzvü,
    Prezident təqaüdçüsü, Gənclər müfakatçısı

    Ədəbiyyat termin olmazdan öncə də vardı. O, hər insanla birgə doğulurdu. Amma adamlara ad qoyulurdu, o adsızlığıyla böyüyürdü. Hər yeni gün ayrı donda, ayrı formada həyatımızda boy verirdi.

    Bir gün adı “layla”ydı, səhərisi “oxşama”… Əkin tarlalarında “holavar”dı, yaylaqlarda “sayaçı sözləri”… Toyda “mahnı” olurdu, vayda “ağı”ya dönürdü. Hə, ədəbiyyat insan düşüncəsinin həyata nisbətində buqələmundu. İndi də elədi… Artıq adı olsa da yenə buqələmunluğuna sadiqdir. Axı, həyata adaptasiya olmağa məhkumdur.

    İnsanlara heç vaxt qara fondakı ağ nöqtə maraqlı olmayıb çünki. Bunun xüsusilik olduğunun fərqində olublar. Amma bu xüsusiliyi ya lənətləyiblər, ya da ondan qorxublar. Yalnız bəzi adamlar bu ağ nöqtəni anladan sözlər söylədikdən sonra yavaş-yavaş maraqlanmağa başlayıblar ki, “bu ağ nöqtə, görəsən, əslində nədir?” Elə bu sualla da o bəzi adamların arxasına düşüblər, başına toplaşıblar. Həmin adamların bəzisinin söylədikləri xoşlarına gəlib; başına sığal çəkib, adına hörmət ediblər. Bəzisinin söylədiklərisə xoşlarına gəlməyib; onu birliklərindən qovub, çöllərə salıblar, adını “dərviş” qoyublar, ya da daş-qalaq eləyib, insanın zülm eləmək qabiliyyətinin yaşatdığı dəruni ehtirasdan həzz alıblar.

    Xoşlarına gələn söylənənlər ağ nöqtəyə “ağ nöqtə” deməyib. Axı, ağ nöqtə olduğunu hamı onsuz da görürdü. Bəzi adamlar ağ nöqtəni “işıqlı gələcəyin müjdəçisi”, “zülmət saçlı gecənin qoynundakı sevgi ulduzu” kimi sözlərlə elə ahəngdarcasına anladırdılar ki… İnsanlar yavaş-yavaş beyinlərinin içində hansısa xoş, ülvi duyğunun tərpəndiyini, oyandığını hiss edirdilər. Bu, onlara xoş gəlirdi… Elə həmin xoşluqla da bəzi adamların söylədiklərinə həvəslə, maraqla qulaq asırdılar.

    Beləcə, ədəbiyyat terminoloji ünvanına doğru yol başlayırdı… Və bu yol minilliklər boyunca uzanırdı. İndi də uzanır…

    İkinci minilliyi tamamlamışıq, ədəbiyyatı öz adıyla tanıyırıq, sevib-sevməmək də əlimizdədir. Bizimlə birgə doğulan ədəbiyyata valideynlərimizin canının-qanının qarışdığını dərk edirik. Artıq ağ nöqtənin elmi, bədii, fəlsəfi, sosial, ictimai, informativ, primitiv, estetik, etik və sair və ilaxır aspektdən izahını verməyə qadirik. Lakin zülm eləmək qabiliyyətinin yaşatdığı dəruni ehtiras hələ bizim genlərimizdə özünü axtarışdadır. Elə buna görə də qəfildən, üçüncü minilliyin başlanğıcında ədəbiyyatda “zorlama” prosesi “bumm” elədi.

    Bu proses ədəbiyyata ad qoyulduğu gündən başlamışdı. Nə vaxt ki, ədəbiyyat elm kimi qəbul edildi, öyrədilməyə, öyrənilməyə başladı, ədəbiyyatın özülünü idrakında, ruhunda yaradan o bəzi adamlar anlamalıydı növbəti döngədə nələr olacağını…

    Demək, onlar anlamamışdılar. Yaxud anlamaq istəməmişdilər. Məsuliyyəti öz üzərlərinə götürmək istəməmişdilər. Ədəbiyyatın faciəvi aqibətini növbəti zaman döngəsinə – övladlarına ötürmüşdülər. Təbii, burda “özünüqoruma instinkti”ni müdafiə etmək labüddür. Lakin ədəbiyyatı çərçivələrə salıb, qanun-qaydalara bölüb, terminologiyanın məngənəsində sıxanlar “təbii” sözünü çoxdan quylamışdılar.

    Həmin quyunun kənarında da bir ağac vardı, bir də onun köklərini gəmirən iki siçan. Eynilə “Kəlilə və Dimnə”də anladılan kimi. O siçanlar ağacın kökünü gəmirdikcə, arı yuvasından süzülən baldan barmaq-barmaq dadmaq “həyat eşqi” adlanırdı.

    “Zorlama prosesi” ağ nöqtə haqqında bütün deyilmişləri inkarla təzahür etdi ilk dəfə. Çünki daha ağ nöqtə haqqında deyilməmiş xoş söz yoxuydu. İndi də başlandı, bəd sözlərin dilə gətirilməyinə. Bu da ədəbiyyatı çirkinləşdirməkdən başqa heç nəyə yaramadı. Beləcə, zövqsüzlük yarandı…

    Prosesin ikinci mərhələsi bir addım öndəkini aşağılamaqla davam etdi. Bir vaxtlar ağ nöqtə haqqında ən xoşagəlimli sözləri söyləmiş bəzi adamların nəvələri babalarının adının əvvəlində çirkin sözlər yazmaqdan çəkinmədilər. Bu, onların öz-özlərinə qarşı etdiyi mərhəmətsizlikdi…

    Üçüncü mərhələdə ədəbiyyat termininə sığınan kəlmələrin əksəriyyəti insan hisslərinin adını dəyişdirməyə meyilləndi. Bir vaxtlar insanların beynində oyanan xoş duyğulardan birinin adı “sevgi” idi… İndi ölüb-öldürməyin, asıb-kəsməyin, sevgidən məhrum olan hər şeyin adına “sevgi” deyilirdi. Bu da sevgisizliyin özüydü…

    Atalara sadiqliyin yeganə əlaməti onların hər şeyi “üçdən deməsi”nin lazımi məqamda “qızıl qayda” olmasıdı. Və üçüncü mərhələdə hər şey yenidən ilkə – birinci mərhələyə qayıtdı. Bu dövrilik üçüncü minilliyə başlayan insanın şüurundan yaşamına hopdu…

    Bu gün mən də yazıram… O da, o birisi də yazır… Yazılanları gün-gün, an-an müqayisə etdikcə zövqsüzlüyün, mərhəmətsizliyin, sevgisizliyin bir-birinə olan ədasından başqa heç nəyi tapa bilmirik. Ümumiyyətlə, heç axtarmırıq da…

    Əgər ağ nöqtə haqqında deyilən bütün “sizlik”lər bu günün insanının xoşuna gəlirsə, demək, yeni ictimai formasiyanın astanasındayıq. Demək, ədəbiyyatdakı ədəbsizliyimizlə zombiləri yaratmağa nail oluruq… Hətta, nail olmuşuq…

    Gəncə, 21 mart 2018

  • Şəfa VƏLİYEVA.”Keçən günün son kadrıdı”

    sxv

    “Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, AYB və AJB üzvü,
    Prezident təqaüdçüsü, Gənclər müfakatçısı

    keçən günün son kadrıdı
    islanmış balıncım…
    ovcumdakı göz yaşının
    rəngi bir az narıncı…

    igid adsız olmazdı…
    duyğularım qorxan oldu…
    eşq canımdan can almazdı…
    aldı..
    adı canan oldu…

    gün üzündə ay haləsi
    eşqdi, sevdam…
    burax,
    qoy ruhumdan
    bir mələk öpsün…
    bəlkə darıxmaq keçdi…
    keçdi…
    sevdam…

  • Şəfa EYVAZ.”Şuşam, bəyazlamış saçlarına qara bağlamış anam…”

    Şuşam, bəyazlamış saçlarına qara bağlamış anam…
    Ağlama… göz yaşını görə bilmir bu millət…
    Ağlama! Öz göz yaşlarında bərq vuran Şuşam,
    Bundan sonra da olacaq “sülh nağılları”,
    dəyişərmi bir günə…
    20 ilə dəyişməyən xislət?!

    Göz yaşını görə bilmir bu millət,
    bizim şüşüələrin iç üzü kirli,
    bizim şüşələrin üstü qapalı…
    silsək də iç üzünü…
    qoymayacaqlar görməyə
    dünyanın o üzünü…

    Ağlama Şuşam… lal olub oturmuşuq nə yazıq…
    sənin anım günün də gəlib keçir adi günlər kimi…
    mahnılı, çalğılı… hər gün kimi sıradan…
    Sülh deyib aldanmışıq iyrənc rəngli yalana…
    guya ki, “kiş deməklə donuz çıxacaqmış darıdan…”