Category: Azərbaycan ədəbiyyatı

BAĞIŞLA

Dedim: – Bu dünyada həmdəmim ol, gəl,
Mənim öz sevincim, öz qəmim ol, gəl,
Bir səsəm, həm zilim, həm bəmim ol, gəl,
Bilmədim, xətrinə dəydim, bağışla.

Küsmə ətəyindən gəl tök daşını,
Səpməyib arxanca mən göz yaşımı.
Heç vaxt əyilməyən məğrur başımı.
Mən sənin önündə əydim, bağışla,
Bilmədim, xətrinə dəydim, bağışla.

Mən sənin möhtacın, mən sənin xəstən,
İnsaf et, yerimi sal sinən üstdən.
Eşqindən, sevgindən öylə sərməstəm,
O gün də sərxoşdum, nəydim, bağışla,
Bilmədim, xətrinə dəydim, bağışla.

Elə ki, səsləndi dilində adım,
Çıxdı öz yadımdan yaddaşım, yadım.
Sevgindən bu yerə, göyə sığmadım.
Dünyanı əynimə geydim, bağışla,
Bilmədim, xətrinə dəydim, bağışla.

Əhdini öz əhdim, ilqarım bilib,
Səni öz sevgilim, öz yarım bilib.
Özümü mən sənin Eldarın bilib,
Bir qədər yanında öydüm, bağışla,
Bilmədim, xətrinə dəydim, bağışla.

30.09.1995

BİLSƏM SEVİRSƏN MƏNİ

Boylanaram gözlərindən yaz kimi,
Bilsəm sevirsən məni.
Qədəminə yol tək sərrəm fikrimi,
Bilsəm sevirsən məni.

Günəş olub göylərində yanaram,
Gülüş olub dodağına qonaram,
Öz ömrümə səni zirvə sanaram.
Bilsəm sevirsən məni.

Səhrana su, yağışına çətirəm,
Çiynimə dağ yükləsələr, götürrəm,
Xoşbəxtliyi ayağına gətirrəm,
Bilsəm sevirsən məni.

Yazılmısan yaddaşıma, yadıma.
Qanadlannam göyün yeddi qatına.
Ulduzlardan çələng hörrəm adına,
Bilsəm sevirsən məni.

Səni görcək uçunaram, əsərəm,
Sənsiz keçən günlərimdən bezərəm,
Səhərləri kirpiyinə düzərəm,
Bilsəm sevirsən məni.

1982

Ölümə gedirəm

Nələr çəkdiyimi bir Tanrı bilir,
Durmuş başımızın oyaq üstündə.
Köksümdə bir qəlb var, qəlbimdə min dərd,
Dayanıb bircə cüt dayaq üstündə.

Mənliyi, qüruru qoru həyatda,
Əfəli, acizi sevmir həyat da.
Yad qızıl axtarır yurdumun altda,
Biz də günümüzü sayaq üstündə.

Ay Namiq, bu dünya gəlməz amana,
Meydan vermə, meydan oxu yamana,
Sürünə-sürünə gəldim cahana,
Ölümə gedirəm ayaq üstündə.

Tikəmizin duzu yox

Tikəmizin duzu yox,
Şitlikdən yorulmuruq.
Çalxalandıq yüz kərə,
Arınıb-durulmuruq.

Ömür yolumuz ağ qar,
Həyatımız lal axar.
Döyməli başımız var,
Başımıza vurmuruq.

Namiq, söz demək artıq,
Söz kara gəlmir artıq.
Yatsaydıq, oyanardıq,
Ölmüşük ki, durmuruq.

Gedirəm

Cənnətlə cəhənnəm fərqi bilmədən,
Tanrı sevgisində uyub gedirəm.
Dağ boyda yığılan günahlarımı,
Dəryaca qəmimlə yuyub gedirəm.

Acından ölənə çörək deyiləm,
Cahanda heç kəsə dirək deyiləm.
Daha bir kimsəyə gərək deyiləm.
Bu acı dəhşəti duyub gedirəm.

Cahana sığmayan bir susmaz ünəm,
Elə yanmadım ki, mən bir də sönəm,
Azadlıq eşqilə alışır sinəm,
Dünyanı bir məhbəs sayıb gedirəm.

Dərd-kədər alsa da dörd bir yanımı,
Təslim eyləmədim şərə canımı,
Vermədim yellərə bircə anımı,
İzimi, sözümü qoyub gedirəm.

Tanrıya düz oldum, sevgimə sadiq,
Yaşadım ömrümü, yaşıma layiq,
Deməyin dünyadan tez getdi Namiq,
Dünyadan, insandan doyub gedirəm.

Sizi

Verin dərdi dərd üstündən,
Gülüb yandıracam sizi.
Qanlı yaşı gözlərimdən,
Silib yandıracam sizi.

Həm savab, həm suçum ilə,
Gedirəm qəm köçüm ilə,
Dərdimi öz içim ilə,
Bölüb yandıracam sizi.

Şər işləri nə danmadız,
Nə pislikdən usanmadız.
Yaşadım, mənə yanmadız,
Ölüb yandıracam sizi.

Gündəlik Analitik İnformasiya Agentliyinin
Mətbuat xidmətinin rəhbəri,
Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü.

ŞAİR OLMAĞIMA BİR ÖMÜR QALIB

Bilmirəm,nə üçün doğulmuşam mən,
Əldə kündə olub yoğrulmuşam mən.
Çox çətin günlərdən yorulmuşam mən,
Şair olmağıma bir ömür qalıb.

Kədəri sevinclə görəndə birgə,
Bəxtimin üstünə düşəndə kölgə,
Gülüb şadlananda böyük bir ölkə,
Şair olmağıma bir ömür qalıb

Dünyanın sirrini aça bilmədim,
Dərdlərin əlindən qaça bilmədim.
Nə qol-qanad açıb uça bilmədim,
Şair olmağıma bir ömür qalıb.

VURĞUN

Xalq şairi Səməd Vurğuna

Başın ağrısa da, durmadı əlin,
Yazdığın hər sözün qalandı, Vurğun.
Vətənə sən dedin həmişə ana,
Vətənin şairi balandı, Vurğun.

Xalqına həmişə hörmət bəslədin,
Hamını sənətə, şerə səslədin.
Bu elə-obaya sən nur çilədin,
Sənsiz hər bir vətən yalandı, Vurğun.

Dirçəltdin şeiri torpağın kimi,
Qoruyub saxladın ocağın kimi.
Qədrini bilimisən bayrağın kimi,
Adına tonqallar qalandı, Vurğun.

GüllərMƏMMƏDQIZI
(Sadıqova)

1928-ci ildə doğulduğu Kəlbəcərin Otaqlı kəndini itirdikdən sonra bədii yaradıcılığı ədəbi ictimaiyyətə daha çox məlum olan Güllər Məmmədqızının ürəyini kəlbəcərsizlik paralamışdı. Həkimlərinə, ona müvəqqəti sağlamlıq verənlərə şirin-şirin kəlmələr deyər, özünü onlara sevdirərdi. Dərdini punhan çəkməyi sevərdi. Çox gec bilmişdilər onun yaradıcılığı barədə. Əslində, qələmə aldığı nəğmə deyil, haray idi, fəryad idi. Nəvəsi Sənana gizlicə demişdi: «Bu yazıları məndən sonra bildirərsən atana». Amma onun «sirri» pünhan qalmayıb. Bu yazılarından hiss olunurdu ki, o, şeirin müxtəlif formalarına yaxından bələddir. Axı, o, uzun müddət, gənclik illərində rayonda kitabxanaçı vəzifəsində işləmişdi. Ona görə də klassik Azərbaycan ədəbiyyatına dərindən bələd idi. Kəlbəcərdən didərgin düşdükdn sonra Gəncənin Hacıkənd qəsəbəsində məskunlaşmışdı. Onu yazmağa vadar edən amillər təkcə həyatının amansız dönəmlərinin çox olması deyildi. O, gənclik illərindən şeirə-sənətə vurğunluğunu ailə sadətinə qurban vermişdir. Amma, bu, ötəri bir gənclik həvəsi və hissi olmadığından, yetmiş beş illik bir ömür yolunda ona dostluq və sirdaşlıq etmişdir.
Güllər Məmmədqızı Kəlbəcərdə şeir yazan ilk qadın deyildi. Hələ ötən əsrin ortalarında Kəlbəcərin Ayrım bölgəsində, Lev kəndində anadan olmuş nakam taleli Aşıq Bəstidən bu yana neçə-neçə ağzıyaşmaqlı nənələr öz dövrünün mənzərəsini poetik dildə, xalq yaradıcılığı və klassik aşıq şeiri üslubunda yazıb-yaradıblar. Lakin o yerlərdə tərbiyə, əxlaq dərsləri imkan verməyib ki, hamısı da üzə çıxsın.
Güllər Məmmmədqızının yaradıcılıq nümunələrinin əksəriyyəti Kəlbəcərdə qalıb. Toplanıb nəşr edilən şeirləri şairə xanımın son illər qələmə aldığı və şifahi söylədiklərindəndir.
2001-ci ildə «Qəriblər ağısın oxuyan durna» adlı ilk şeirlər kitabı «Təfəkkür» nəşriyyatında nəşr edilib.
Kəlbəcərli yüz şairin şeir nümunələrindən ibarət «Kəlbəcər dünyası: yüz şairin bir kitabı» antologiyasında onun da yaradıcılıq nümunələri verilmişdir. 2005-ci il may aının 03-də ürək çatışmazlığından vəfat etmiş Güllər Məmmədqızının ikinci kitabı («Orda açıb, burda solan bir güləm») 2006-cı ildə «Adiloğlu» nəşriyyatı tərəfindən çapdan buraxılmışdır.

OĞUL

Ömrün çoxu-azı olmaz,
İnsan kimi yaşa, oğul.
Hər doğulan yurdda qalmaz,
Dön yurdunda daşa, oğul.

Dolansan sən yurdda, eldə,
Nəğməyə dönərsən dildə.
Kişi kimi beş-on ildə
Ucalarsan başa, oğul.

Bir cüt gözüm, həm qolumsuz,
Həm sağımsız, həm solumsuz.
Qardaşım, həm cüt oğlumsuz,
Daim olun qoşa, oğul.

MƏNİM

Gözlərimin qalmayıbdı qarası,
Kəlbəcər əlimdən gedəndən mənim.
Sızıldayır, qan ağlayır yarası,
Kəlbəcər əlimdən gedəndən mənim.

Duman-çiskin dağlarımı bürüyür,
Dərd üstümə dəstə-dəstə yeriyir.
Günü-gündən can-cəsədim əriyir,
Kəlbəcər əlimdən gedəndən mənim.

Güllərəm mən, dərd bəsləyir, əkirəm,
Belə yükü görün necə çəkirəm?!
Yaş nədir k, gözümədən qan tökürəm,
Kəlbəcər əlimdən gedəndən mənim.

MƏNİ DƏ YAZ

Köçürüb gözünə Vətən yanğısın,
Yaz, ay oğul, o kitaba məni də yaz.
Dinlə bayatısın, bir də ağısın,
Yaz, ay oğul, o kitaba məni də yaz.

Yandırdılar imanımı, dinimi,
Qaldırdılar asimana ünümü.
Özün gördün Murovdakı zülmümü,
Yaz, ay oğul, o kitaba məni də yaz.

Kəlbəcərin tarixini soraqla,
Taleyini səhifələ, varaqla,-
Öyrənmisən, ya şam ilə, çıraqla,
Yaz, ay oğul, o kitaba məni də yaz.

Kim deyir ki, yurdu qoyub qaçmışam,
Murovdağı sürünərək aşmışam.
Tərtər olub, qışda da mən coşmuşam,
Yaz, ay oğul, o kitaba məni də yaz.

Gəlini olmuşam ulu ocağın,
Xeyir-bərəkətli, dolu bucağın.
Yamanca bağlanan yolu qucağın,
Yaz, ay oğul, o kitaba məni də yaz.

Yeddi ildir, qan tökürəm gözümdən,
Tabım gedib, taqət düşüb dizimdən.
Kəlbəcərin dərdi keçir üzümdən,
Yaz, ay oğul, o kitaba məni də yaz.

Güllərin dərdini qoşa yaz orda,
Kəlbəcərdən öncə, başa yaz orda.
Qayıtsan, adımı daşa yaz orda,
Yaz, ay oğul, o kitaba məni də yaz.

DURNA

Dərdimi nəğmənlə çatdır dağlara,
Qəriblər ağısın oxuyan durna.
Çatarmı harayım ötən çağlara,
Həsrətdən bir yuva oxuyan durna,
Qəriblər ağısın oxuyan durna?!

Söylə, qəriblərdən küsmüsənmi sən?!
Onunçün aranı kəsmisənmi sən?!
Kəlbəcərin üstündə əsmisənmi sən,
Bu hicran nəğməsin oxu, yan, durna,
Qəriblər ağısın oxuyan durna.

Çəmənim, çiçəyim, gülüm-gülzarım,
Güllərəm, çətin ki, düşə güzarım.
Yetir Kəlbəcərə bu ahu-zarım,
Daha düşüb o da məndən yan, durna,
Qəriblər ağısın oxuyan durna.

GÖR NEÇƏ İLDİ?!

Oğlum Məhəmməd Nərimanoğluya

Elə tamarzıyam dağ havasına,
Uduram zəhəri gör neçə ildi?!
Hamı çəkiləndə öz yuvasına,
Açmıram səhəri gör neçə ildi?!

Kəlbəcərsiz dözümə bax, yaşa bax,
Min bir dərdə tab eləyən başa bax.
Ömrə gələn çox vədəsiz qışa bax,
Dolandıq sərsəri gör neçə ildi?!

Yetimxana, yardım payı, təsaddıq,
Tanımazdıq, tanıtdılar, biz «daddıq».
Qəriblikdə ömrü yaman uzatdıq,
Görmürük Tərtəri gör neçə ildi?!

Oğul-uşaq bir-birindən aralı,
Hamısı da sinəsindən yaralı.
Gül rəngimiz xəzan kimi saralı,
İtirdik təpəri gör neçə ildi?!

Güllər kimi xəstəhallar az deyil,
Kəlbəcərsiz ömrə gələn yaz deyil.
Sızıldayan kaman deyil, saz deyil,
Köklənmir telləri gör neçə ildi?!

Hacıkənd, 2003.

İbrahim SƏFƏRLİ (Sadıqlı İbrahim Nəriman oğlu) 1961-ci ildə Kəlbəcər rayonunun Otaqlı kəndində anadan olub. Kəlbəcər şəhər 1 saylı orta məktəbini bitirdikdən sonra Rusiyanın Penza şəhərində Penza İnşaat Mühəndisləri İnstitutunun mülkü tikinti fakültəsini bitirib.
Uzun müddət Kəlbəcər rayon Aşıq Şəmşir adına mədəniyyət evində ədəbi işçi, bədii qqiraətçi vəzifəsində çalışıb. Bədii qiraət ustası kimi tanınan İbrahim Səfərli o zamanlardan dövri mətbuatda şeir və yazıları ilə çıxış edib. «Yenilik Press» və «Yeni bəşər» qəzetlərinin Gəncəbasar üzrə bölgə müxbiri vəzifələrində çalışıb. Hazırda Kəlbəcər rayon Dövlət Arxivinin müdiri, Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvüdür.
Şeirləri 2005-ci ildə çapdan buraxılmış «Kəlbəcər dünyası: yüz şairin bir kitabı» antologiyasında dərc edilib. 1998-ci ildə «Gənclik» nəşriyyatında çapdan buraxılmış «Qanlı köynəklər» adlı şəhidlər kitabının və 2009-cu ildə «Adiloğlu» nəşriyyatının buraxdığı «Məhəmməd Nərimanoğlu: Ömrüm kitab ömrü» toplusunun tərtibçi həmmüəllifidir.
Evlidir, üç uşağı (Samirə, Güllər və Ələkbər), bir nəvəsi var.

KƏLBƏCƏR

Ayrılığın bir dərd olub sinəmə,
Bu niskili necə yazım, Kəlbəcər?!
Düşüb boranına, çovğununa mən,
Murovda, Keytidə azım, Kəlbəcər.

Bağlanıb yolların, ellər aralı,
Həsrətdən çəməndə güllər saralı.
Oxumur bülbüllər, dillər yaralı,
Girovdu sədəfli sazım – Kəlbəcər.

Əlim ətəyindən üzülü qalıb,
Sinəmdə dağ-düyün düzülü qalıb.
Qönçəsi açılmır, büzülü qalıb,
Şirin ləhcəm, xoş avazım – Kəlbəcər.

Nazını çəkmədik çiçəyin, gülün,
Bir ağır mahalın, bir ağır elin.
Düşdük girdabına biz daşqın selin,
Gəlməyəydi bax o yazın, Kəlbəcər.

GÖRƏSƏN

Yazdığım misralar qəm-kədər yükü,
Sonu puç sevdanın boş, hədər yükü.
Budur tale yükü – bu qədər yükü…
Ümidli bir şeirim varmı görəsən?

Sualı verən kim, cavab verən kim,
Mənim dərdlərimi axı, görən kim?
Bir ümid əkdim ki, ümid dərəm ki,
Ümidli bir şeirim varmı görəsən?

Baxma dən düşməyib hələ başıma,\
Cavan sayma məni, baxıb yaşıma.
Demə ki, daşürək çıxıb qarşıma,
Ümidli bir şeirim varmı görəsən?

İbrahim Səfərlinin sual-cavabı,
Almasın ürəkdən dözümü, tabı.
Yazıram, dadılsın sevincin dadı,
Ümidili bir şeirim varmı görəsən?

DEYİM

Qardaşım Məhəmməd Nərimanoğluya

Əziz qardaş, qönçə gülüm,
Qismət oldu xara, deyim?!
Yad olubdu qohum-qardaş,
Yox dərdimə çara, deyim?!

Xoş günü yox qürbət elin,
Doğma yurdun qədrin bilin.
Səsi yox Sarı bülbülün,
Bəlkə dərdin sara deyim?!

Ömrün yetkin çağlarında,
Soldu bağça, balarım da,
Bir ehtiyac dağlarında
Yaman düşdüm dara deyim.

İbrahimi əzəl gündən
Fələk salıbdı nəzərdən?!
Bəlkə Allah qəzbindən
Olub bəxtim qara, deyim?!

Penza, 1990

YAMAN YAŞADIM

Qaçqınam, köçkünəm, bilmirəm kiməm,
Bilirəm yamandan yaman yaşadım.
Nə vardı çiynimə şələ yükləyim,
Qəlbimdə dərd-qəmi haman daşıdım.

Elim vardı – urvatlıydı əzəldən,
Yaylaqlarda yatağımız xəzəldən.
Perik düşdü cavanları gözəldən,
Baba olub indi mənim yaşıdım.

Nə çəmən var, nə çiçəyi, nə gülü,
Ömür keçir hey yuxulu, mürgülü.
Bir daşım da qalmayıbdı hörgülü,
Öz əlimlə taxt-tacımı aşıdım.

Çiçəklərdən ətrini alırmı arı,
Getməmiş Qarnağın xarramış qarı?!
Ömrümüz olubdu günbəgün yarı,
Qalmayıbdı nə sevincim, nə şadım.

İbrahimi yesir saydı gədələr,
Dözəmmədi, dözəmməzdi dədələr.
Saralarmı nadan vuran zədələr?!
Pak ruhumu bədənimdən boşadım.

AĞLAMA

Yaman günün ömrü azdır, ay ana,
Belə qalmaz, ötüb-keçər, ağlama.
Kəlbəcər elinə zülm eyləyən
Əcəl şərbətini içər, ağlama.

Altun sarayların şamın söndürən,
Neçə zülmkarı dilə gətirən,
Fironu taxtından vaxtsız endirən
Yaxşını yamandan seçər, ağlama.

Bir elin varına göz dikənləri,
Nahaqdan torpağa qan tökənləri,
Saxta var-dövlətlə ev tikənləri
Zaman dəryazıyla biçər, ağlama.

İbrahim, Fələyin budur gərdişi,
Düşməsin heç kimin tərsinə işi.
«Günü günortadan qaytaran kişi»,
Bir qapı bizə də açar, ağlama.

Hacıkənd, 1994

GECƏLƏR

Tənhalığın şəkilini mən necə,
Qalmasaydım, çəkərdimmi gecələr?!
Ömürdən tək bircə xatirə qalar,
Qovuşsa həsrətlə vüsal gecələr.

Lal duyğular dil də açar, dillənər,
Dərdlər cövlan edər, zilə zillənər.
Kədər hücum çəkər elə, sellənər,
Həsrət donlu, baxışı lal gecələr.

Ay qaranlıq, çay da axır aramla,
Çarpışıram, vuruşuram yaramla.
İbrahiməm, Xan Çoban tək Saramla,
Üzür bizi belə bihal gecələr…

ALA GÖZLƏRİN

Bir xəyal çeşməsi durulub orda,
Könlümdən süzülə ala gözlərin.
Necə qıyım, sınıq könlüm dözərmi,
Ömürlük yollarda qala gözlərin?!

Yarın həsrəti də yara yaradı,
Düşməz dildən yar sevdası, yar adı.
Bu məhəbbət, yarım, bil ki, yaradı,
Uzanmasın çox da yola gözlərin.

Həyatımı verdim sən gözələ, sən,
Sağalar yaralar, sən gözələsən.
Vüsal leysanını sən döz, ələ, sən,
İbrahimi salar belə hala gözlərin.

AYRILIQ

Vətənə eşq dedim, ürəyə möhnət,
Kəsildi ömrümə yağı ayrılıq.
Nə gözdə nur qaldı, nə dizdə taqət,
Çəkibdi sinəmə dağı ayrılıq.

Çəmənə şeh düşmür, dağlara qırov,
Hürküb bərəsindən, görünmür bir ov.
Kəkliklər qayada, daşlarda girov,
Meyvədən salıbdı bağı ayrılıq.

Millət qara gündə, yas içindədi,
Zamana uğursuz tas içindədi.
Bənövşə gizlənib, kol-kos içindədi,
Qorxur ki, tapdaya yağı, ayrılıq.

Lalə, nərgiz, lilpar, maralçiçəyi,
Olublar həmişə dağlar göyçəyi.
Saralıb çəməndə gülün ləçəyi,
Unudulub ötən çağı, ayrılıq.

Ətək-ətək qırxbuğumu, yarpızı,
Toplayardı Kəlbəcərin hər qızı.
İbrahimə loğman olub qar-buzu,
Tapdanmamış bir də tağı, ayrılıq.

Hacıkənd, 1994

ANA

Ömür boyu qəmli gördüm üzünü,
Bircə yolsa üzün gülmədi, ana.
Qəm-qüssəli, məşəqqətli günlərin
Fələk taleyindən silmədi, ana.\

Sənsiz açılmayır gecəm sabaha,
Qalmadı ümidim, pənahım daha.
Çox yalvardım, çox yaxardım Allaha,
Dərdini mənimlə bölmədi, ana!

Pərinin dərdini çəkirdin elə,
Öz halın düşmədi bəs niyə dilə?!
Açıldı gül üzün, sevindin hələ,
Dağlara hay-haray gəlmədi, ana!

Minayəni düşünürdün, anırdın,
Sən Zöhrənin taleyinə yanırdın.
Mahirəni hey kimsəsiz sanırdın,
Sənin yoxluğunu bilmədi, ana!

Yurdsuzluq qəlbində yuva bağladı,
Dağ çəkib sinəmə dağın dağladı.
İbrahim sənin tək – dilsiz ağladı,
Ölmədi, ölmədi, ölmədi, ana!

Hacıkənd 3 may 2005-ci il.

AĞLADI

Dərddən qala qurdu anam, bir qala,-
Kimsəyə açmadı, pünhan ağladı.
İtkin qardaş, xəstə ata dərdinə
Cahanda tapmadı dərman, ağladı.

Cismini didirdi keçmişin dərdi,
Həsrət becərəndən dərd əkdi, dərdi.
Daldada sızladı, üzdə kiridi,
Etdi könülləri viran, ağladı.

Bir yandan yandırdı yurdun həsrəti,
Getmədi üzündən abır, isməti.
Bu imiş yəqin ki, köçkün qisməti,
Qürbət məzar oldu, üryan ağladı.

Yaş tökürdü, el eşitsə sözünü,
Görən dedi: «keçirmisən yüzünü?»
Qəm-qüssəli, nəmli görən gözünü\
İtirib dözümün hər an ağladı.

İbrahimin çox çəkmişdi arzusun,
İstəmişdi Tanrısından ruzusun.
Qismət imiş qərib məzar qazılsın,
Kənddə qalan bağlı Quran ağladı,
Can, ay ana, tufan, boran ağladı..

03 may 2005-ci il.

AĞILAR-BAYATILAR

Bir qara yel əsdi, hey,
Ümidimi kəsdi, hey!
Samirəsiz gəlmişəm,
Anam məndən küsdü, heyy!

Eləmi hər ayı,
Sızıldaram hər ayı.
Sənə yetmir, ay ana
Gülbənizin harayı…

Anamı anan ağlar,
Həm Sənan, Kənan ağlar.
Ələkbəri, Gülüsü,-
Canından yanan ağlar.

Qətibən qalıbdı yetim,
Olmaz belə ölüm-itim.
Sən gedəli, ay ana,
Küskünləşib sənətim.

Qara bulud gəldi hey,
Səmaları dəldi, hey!
Qan ağlayan, yaş tökən,
Tək gəzdiyin çöldü, heyy!

Yardıma əl açmadın,
Qızılgül tək saçmadın.
Sinən dolu getmisən,
Neçə ağı qoşmadın.

Eləmi qara yaz,
Al qələmi, qara yaz.
Çoxuna güllü bahar,
Bizə gəldi qara yaz.

Ana – Vətən qoşadı,
Ömürlük baş-başadı.
Hər ikisin itirdik,
Ümidlər göz yaşadı.

1957-ci il fevral ayının 18-də Azərbaycan Respublikasının Kəlbəcər rayonunun Otaqlı kəndində anadan olub. 1974-cü ildə Kəlbəcər şəhər 2 saylı orta məktəbini, 1982-ci ildə Gəncə Politexnik Texnikumunu, 1990-cı ildə M.A. Əliyev adına Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetini, 1993-cü ildə Jurnalist Peşəkarlığı İnstitutunu bitirmiş, ixtisaca rejissor-jurnalistdir.
Hal-hazırda Azərbaycan MEA-nın Ədəbiyyat İnstitutunun dissertantıdır. 1987-ci ildən 1993-cü ilədək Kəlbəcərdə çıxan «Yenilik» qəzetində ədəbi işçi, müxbir, şöbə müdiri, məsul katib, 1993-95-ci illərdə «Respublika», 1995-2000-ci illərdə «Yeni Azərbaycan» qəzetlərində məsul katib, 2000-2003-cü illərdə «Gələcək», «7-ci qitə», «Yeni bəşər» və «Ozan» qəzetlərində redaktor və baş redaktor vəzifələrində çalışmış, 2003-cü ildən 2010-cu ilin aprel ayınadək Dövlətqaçqınkomun orqanı olan «Vətən səsi» qəzetinin şöbə müdiri vəzifələrində, həmin vaxtdan Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinin orqanı olan, rəsmi dövlət qəzeti – «Azərbaycan»da çalışır.
Ədəbi yaradıcılığa orta məktəb illərindən başlayıb, dövri mətbuatda məqalələrlə müntəzəm çıxış edib.
1994-cü ildə ilk kitabı («Dağların sinə dağı», «Azərbaycan» nəşriyyatı), 1995-ci ildə «Yurd göynərtisi» («Azərbaycan» nəşriyyatı), 1996-cı ildə «Ümid işığı» («Səda» nəşriyyatı), 1998-ci ildə «Dədə ocağı», «Qanlı köynəklər», «Qiyamətə qalan qisas» («Gənclik» nəşriyyatı) 2001-ci ildə «Kəlbəcər- Azərbaycanın qala qapısı», «Şərəfli ömürlərin işıqlı yolları» («Təfəkkür» nəşriyyatı), 2005-ci ildə «Kəlbəcər dünyası: yüz şairin bir kitabı», 2006-cı ildə «Kəlbəcər: sazın-sözün harayı», 2008-ci ildə «Heydər Əliyev: Astara – Azərbaycanın cənub mirvarisi», 2009-cu ildə «Türklərə qarşı törədilmiş erməni terrorunun qısa xronikası», 2010-cu ildə «Kəlbəcər dünyası: folklor nümunələri», beş dildə (Azərbaycan, rus, ingilis, fransız və ərəb dillərində) «Ağdaban faciələri» və «Kəlbəcər – təbii sərvətlər və möcüzələr diyarı», «Kəbədə möcüzə» (Bakı, «Adiloğlu», 2010) kitabları kütləvi tirajla nəşr edilmişdir.
Yüzlərlə kitabın naşiri və redaktorudur. Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin və Azərbaycan Mətbuat Şurasının üzvüdür.
Ailəlidir, həyat yoldaşı Sadıqova Gülbəniz Vəli qızı xeyli müddət müxtəlif redaksiyalarda çalışmışdır, hazırda evdar qadındır.
İki oğlu (Sənan Sadıqzadə Azərbaycan Texniki Universitetini bu il bitirib, hazırda hərbi xidmətdə zabit kimi xidmət edir, Kənan Sadıqzadə isə Azərbaycan Texnologiya Universitetinin III kurs tələbəsidir) var.
Ailəsi Kəlbəcərin Ermənistan tərəfindən işğal olunduqdan sonra Bakı şəhərinin Qaradağ rayonunun Müşfiqabad qəsəbəsində müvəqqəti məskunlaşmışdır.

KƏLBƏCƏRİMİN

Əzəldən yaranıb hüsnü-tamaşa,
Vurğunam qışına Kəlbəcərimin.
Sübhün işığından axşam çağına
Dolanam başına Kəlbəcərimin.

Heyranam, vurğunam bulağa, çaya,
Aran haraylayır, tələsir haya.
G/öylərə ucalan min-min sal qaya,
Yaşıddı yaşına Kəlbəcərimin.

Baldı dodağımda şirin ləhcəsi,
Tarixdir, muzeydir hər bir guşəsi.
Məhəmməd, dövranın, zamanın səsi
Yazılıb daşına Kəlbəcərimin.

DAĞLARI

Dədə Şəmşir, bilirsənmi gül açmır,
Xəzan vurub bahar çağı dağları?!
Balaları şirin-şəkər dil açmır,
Bürüyübdü fəryad, ağı dağları.

Köç eyləyib, ellər səndən aralı,
Sinəsindən çalın-çarpaz yaralı.
Alıbdı nişana körpə maralı,
Salıbdı kəməndə yağı dağları.

Məhəmmədəm, ocağım yox bu yanda,
Qılınclar yamanca pas atır qında.
Hər «Novruz» günündə, bayram ayında
Dağlayır sinəmin dağı dağları.

HAYANA

Kəlbəcərdən özgə diyar görmədim,
Nəzər saldım nə zamandı ha yana.
Odu qalmaz hər doğulan övladın,
Yad ocaqda ha alışa, ha yana.

Çox dözmüşəm, əzab verib and içə,
Oğulsansa, bu torpağa and iç, ə!
Oğul odu el başına and içə,
Qeyrətindən kömək uma, hay ana.

Bu sinəmdə bir düyün var – yarandı,
Həsrətimi andısa da, yar andı.
Dərd köksümdə yara üstə yarandı,
Məhəmmədəm, verəmmədim hay, ana!

DÜZ ON ÜÇ İLDİ

Xəyalıyla qovrulduğum yurdum
Açılmır səhəri düz on üç ildi.
Yəhərsiz-yüyənsiz, həm də ki, nalsız
Minilir kəhəri, düz on üç ildi.

İzim düşmür cığırına, yoluna,
Meşəsinə, talasına, koluna.
Tamarzıyıq pətəyində balına,
Dadırıq zəhəri düz on üç ildi.

Zəngilan, Qubadlı, xan Şuşam hanı?!
Batdımı Ağdamın, Laçının qanı?!
Cəbrayıl, Füzuli… neçədi sanı?!
Dağılıb məhvəri düz on üç ildi.

Məhəmmədə hücum çəkir dərd-qada,
Həsrətdi bir isti ocağa, oda.
Qalıbdı yağıya, quldura, yada,
Neçə ləl-kövhəri düz on üç ildi.

Bakı, 2006

YAVAŞ-YAVAŞ

Ömür-gün yoldaşım Gülbəniz xanım Vəli qızına

Siz gedəli könlüm gülü saralır,
Alır bağça-bağı qış yavaş-yavaş.
Ağıl çaşıb, hövsələ də daralır,
Süzülür eynimdən yaş yavaş-yavaş.

Vədəni uzatdın həftədən aya,
Ötən hər anları düzürəm saya.
Ürək tablaşarmı bu ahı-vaya?!
Bağladın bağrına daş yavaş-yavaş?!

Könlümün gülüsən – güllü bənizim,
Ayrılıqdan istəyirsən mən bezim?
Həsrətin üzübdü canı, əzizim,
Gəl, uca dağları aş yavaş-yavaş.

Ocağımın odu sönüb havaxdan,
Bərəkəti yoxa çıxıb tavaxdan.
Məhəmmədin gözü yolda savaxdan,
Deyəsən, oluram çaş yavaş-yavaş.

ÖMRÜMÜN KÖÇKÜN İLLƏRİ

Gözlərimin yaşındadı,
Ürəyimin başındadı.
Erkən gələn qışındadı,
Ömrümün köçkün illəri.

Yaşdandı,
Gözüm yaşla yaşdandı.
Qəmnən cığırlandı üzüm,
Dedilər ki, yaşdandı.

Nə yaman ağrılı imiş,
Yarama naşımı dəymiş?!
Yardımlardan libas geymiş
Ömrümün köçkün illəri.

Odu söndü,
Ocağın odu söndü.
Bacarırsan sinəmdən
Sən qalxan odu söndü.

Odu sönən ocaqdı ki,
Bir körpəsiz qucaqdı ki,
Bərəkətsiz bucaqdı ki,
Ömrümün köçkün illəri.

Sındı əyilmdə piyalə,
Eşidilməz bu ah-nalə.
Çoxmu uzanacaq hələ
Ömrümün köçkün illəri?!

Dərdə məni,
Tuş etdin dərdə məni.
Dərdindənmi, ay ana,
Bükürdün dərdə məni?!
Məhəmmədə verib dərdi,
Bircə-bircə uddu mərdi.
Başdan-başa dərddi-sərdi,
Ömrümün köçkün illəri.

Dərd əməni,
Üzübdü dərd, ə, məni.
Baxışından tanıram
Qəm içib, dərd əməni.

Gündəlik Analitik İnformasiya Agentliyinin
Mətbuat xidmətinin rəhbəri,
Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü.

TARİXİN ÖZÜ DƏ ŞAHİD OLUBDU

Halaldan danışan yalançı molla,
Eşitdim məclisdə yaman qusubdu.
“İstiqlal”, “Azadlıq” söyləyən millət,
Danışmır, dinməyir, niyə susubdu?!

Olmaya onun da gödək dilini,
Kəsib doğrayıblar ölülər kimi.
Dərdini özgəyə deməsin deyə,
Damğa vurubdular dəlilər kimi.

Halbuki, əslində döyüşən millət,
Can verib, qan töküb bu Ana yurdda.
Deyərdim, onlarda olan cəsarət,
Bəlkə tapılmazdı şahində, qurdda?!

Tarixin özü də şahid olubdu ,-
Axan göz yaşına, tökülən qana.
Döyüşə-döyüşə vahid olubdu,
Kədəri qoyduqca hərə bir yana.

Bölüblər millətin gözü önündə,
İkiyə bölünməz Azərbaycanı.
Şükür, sağ-salamat gördük, ay Allah,
Yenə də silinməz Azərbaycanı.

Nələr söyələrdik özüm də bilməm,
Cavanşir, Babəkin ruhu yanında.
“Koroğlu nərəsi”, “Çoban hünəri”,-
Əgər olmasaydı xalqın canında.

RÜBAİLƏR

Gözlədik, gəlmədin yolunu, qardaş,
Yoxla gəl, sağını-solunu, qardaş!
Şükür ki, tanıya bilmisən indi,
Tək olan Allahın qulunu, qardaş!

“Böyük türk xalqından sənə qorx!”-dedim,
Güllə atsanız da “eybi yox”- dedim.
Fəqət toxunmayın gülümə mənim,-
Mən ki bu kəlməni indi çox dedim.

Həftələr tarixə şahid olubdu,
Döyüşən bir millət vahid olubdu.
Nizami şahlara ibrət verəndən,
Şahlardan irəli zahid olubdu.

Cana can söylədim, qana qan dedim,
Hər şirin kəlməyə yenə can dedim.
Üst-üstə yığılan dərdi görəndə,-
Roma papasına mən də yan deidm.

Dağ dağa söykənib bir də dağ olubdu,
Millətin üzünə millət ağ oldu.
Yenə də gözünün yaşın tökməyən,
Qəm-kədər içində bağça-bağ oldu.

Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü,
“İlham çeşməsi” qəzetinin təsisçisi və baş redaktoru,
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü

Öpür saçlarını əsən küləklər,
Səni küləklərə qısqanıram mən.
Sıxırsan köksünə bənövşələri,
Səni çiçəklərə qısqanıram mən.

Öldür qaşla, gözlə ay ceyran məni,
Qoyma bu dünyada peşiman məni,
Qoyma ki, öldürsün bu hicran məni,
Səni mələklərə qısqanıram mən.

Kaş ki, yar yarına həsrət qalmasın,
Dərddən, ayrılıqdan gözlər dolmasın,
Hər isti ürəkdə yerin olmasın,
Səni ürəklərə qısqanıram mən.

Sənin həsrətindən ürəyim yanır,
Ruhum gecə-gündüz hey səni anır,
Qəlbimdə min arzu, istək oyanır,
Səni diləklərə qısqanıram mən.

Gözəl yaradıbdı səni yaradan,
Gözəl doğulmusan vallah anadan,
Əlimi üzmürəm heç zaman haqdan,
Səni fələklərə qısqanıram mən.

Ömür elə macəradı bildiyin,
Macəradan macəraya can atma.
Siftələrin dadı-tamı qaçıbsa,
İkiləri,altıları sanatma.

Ömür elə macəradı bildiyin,
Macəradan macəraya can atma.
Siftələrin dadı-tamı qaçıbsa,
İkiləri,altıları sanatma.

Sevdiyin də kədərinə gülürsə,
Göz yaşını yadın yadı silirsə,
Yaşadığın yuxu kimi gəlirsə,
Yaraların üz bağlayır, qanatma.

Kənd balası,şəhər sənə qənimmi?
Təmizliyin taleyinə zaminmi?
Bu nə güvən, atandımı, əminmi?
Kənd balasın bu şəhərə tanıtma.

Qapı-qapı, baca-baca gəzməmiş,
Betərin də betərinə dözməmiş,
Bəndələrdən əllərini üzməmiş,
Yoluna dön, Allahını unutma.

Ovsunla həsrəti, dizlərində yat,
Bu nə yolçuluqdu,bu necə mənzil?!
Məni bu dağılmış ürəyindən at,
Səni bu dağılmış ürəyimdən sil.

Düşmə gözlərimdən,öz-özünü yıx,
Ömrümdən mərd oğlu,kişi kimi çıx,
Məni həsrətinin sinəsinə sıx,
Səni bu dağılmış ürəyimdən sil.

Gözümdə bir damcı yaş saxlamadın,
Ağlımın üstündə baş saxlamadın,
Qəlbimdə daş üstə daş saxlamadın,
Səni bu dağılmış ürəyimdən sil.

Hara getsəm,yanımdadı,
Mənə yanandan incimə.
Dərdim məni bir də doğub,
Ana, anamdan incimə.

Saçımdakı dəndi dərdim,
Alnımdakı qırışdadı,
Məndə izi olmaq üçün
Anam ilə yarışdadı.

Boğazımda qəhər boğub,
Sovurmayıb yelə,doğub,
Düz otuz dörd ilə doğub,
Ana,anamdan incimə.

Səndən başqa hər kəslərə
Kor gözümə sevgi dedim.
Baxışlarım külə döndü,
Düz üzümə sevgi dedim.

Birdəfəlik duyğulara,
Kabus dolu uyğulara,
Ağzı açıq yaralara,
Kəc yazıma sevgi dedim.

Nifrətin bir addımıykən
Çox azıma sevgi dedim.
Allah bəlamı verməsin,
Mən özümə sevgi dedim.

Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü,
“İlham çeşməsi” qəzetinin təsisçisi və baş redaktoru,
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü

Vurulma dünyanın gəlhagəlinə,
İnsanı tələyə salan, dünyadı,
Bəzəyir gah qıza, gah da gəlinə,
Vəfasız dünyadı, yalan, dünyadı.

Ay ötür, il ötür, dolanır fəsil,
Bir təzə nəgmədi, hər gələn nəsil,
Hamının olsa da, heç kəsin deyil,
Bulud tək boşalıb, dolan, dünyadı.

Gah bizi aldadır işvə, nazıyla,
Gülür üzümüzə, güllü yazıyla,
Gah bizi oynadır telli sazıyla,
Verdiyin geriyə alan, dünyadı,

Qoşa yaranıbdı xeyiri, şəri,
Ha at, qoşa düşmür həmizə zəri,
Bizim qəlbimizi əzəldən bəri,
Kaman tək inlədib, çalan, dünyadı.

Gah bizi ağladır, gah da güldürür,
Çox sirrin gizlədir, azın bildirir,
Bir gün yaratdığın, bir gün öldürür,
Bizi yola salıb, qalan dünyadı.

Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü,
“İlham çeşməsi” qəzetinin təsisçisi və baş redaktoru,
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü

Ürəyini verirsən,
Uşaqlara hər zaman,
Gələcəyi görürsən,
Sənsən tale, bəxt yazan.

Günəş kimi nur saçır,
Sevgi dolu gözlərin,
Bizə həyat öyrədir,
Nəğmə dolu sözlərin.

Zirvələrə uzanan,
Yollar qəlbindən keçir,
Dərs dediyin hər uşaq,
Ağı, qaradan seçir.

Səndən bilik öyrənir,
Körpə, fidan balalar,
Başına hey dolanır,
Səndən bilik umanlar,

Halallıq var səsində,
Haqqa, sülhə dayaqsan,
Sən zülmət könüllərə,
İşıq saçan mayaqsan.

Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü,
“İlham çeşməsi” qəzetinin təsisçisi və baş redaktoru,
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü

Canını ver o gözələ, can deyəndə can desin,
Hər sözünə, hər kəlmənə, can sənə qurban desin,

Dərdə düşsən yar əlindən, bir loğmana ağız aç,
Qoy dərdinə məlhəm kimi o, yarı dərman desin.

Könlün yansa dərdən qəmdən,dönmə bu sevdadan sən,
Dərdini qoy fələklərə bir nazlı ceyran desin,

Eşq əlindən Məcnun kimi düşsən əgər səhraya,
Bax onda vüsal yolunu, qoy sənə sarvan desin,

Əziz Musa eşq yolunda alış yan pərvanə tək
Qoy el-oba bu sevgidən bir nağl, dastan desin.

Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü,
“İlham çeşməsi” qəzetinin təsisçisi və baş redaktoru,
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü

Gözlərində şimşək çaxır,
Qəlbimi yaxdırıb yaxır,
Elə odlu-odlu baxır,
Gözlərin öldürür məni.

Könlümü əsir eyləyib,
Yerə-göyə nur ələyib,
Məni sevgiyə bələyib,
Gözlərin öldürür məni.

Alovuyla alışıram,
Bu sevdayla barışıram,
Sənə nəğmələr qoşuram,
Gözlərin öldürür məni.

Daha sənə yoxdu sözüm,
Günahkaram vallah özüm,
Od-alova necə dözüm,
Gözlərin öldürür məni.

Xoşdu mənə belə ölüm,
Sənsiz necə deyim, gülüm,
Xəbərin varmı ay gülüm,
Gözlərin öldürür məni.

Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü,
“İlham çeşməsi” qəzetinin təsisçisi və baş redaktoru,
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü

Ətirli çiçəyim, nazlı çiçəyim,
Mənim qızılgülüm, mənim göyçəyim,
Sənsiz qoy üzümə gülməsin bahar,
Sənsiz bu dünyanın nə ləzəti var.
Sənsən sevincim də, səadətim də.
Eşqim də,sözüm də, məhəbbətim də.
Gəl mənim könlümü nurlandır gülüm,
Gəl , gəl səni görüb, sevinib, gülüm.
İnan görməyəndə bircə an səni,
Həsrətin alovu yandırır məni,
Mən qurban demişəm sənə canımı,
Görüb duymursanmı həyacanımı?
Daha sən olmudan gecəm, gündüzüm,
Sənsiz neyləyərəm ay canım, gözüm,
Qoyma arzularım gözümdə qalsın,
Könlümü, gözümü duman , çən alsın.
Sevirəm mən səni dünyalar qədər,
Sənsiz üzər məni, üzər qəm, kədər.
Eşqinlə döyünür, vurur ürəyim,
Adınla bağlıdır hər bir istəyim,
Başımın tacısan,sevimli yarım,
Ömrümə bəzəksən dövlətim, varım,
Gözəl yaradıbdı səni yaradan,
Sənin vüsalındı dərdimə dərman.

Mən köhnə kişiyəm, bala,
Nuh adlı sirdən gəlmişəm.
Hara türk ayağı dəyib,
Mən həmin yerdən gəlmişəm.

Bir az şaman duasıyam,
Bir az günəş şüasıyam,
Gələn əsrin havasıyam,
Ötən əsrdən gəlmişəm.

Dodağımda türkü, şərqi,
Dolanmışam qərbi, şərqi.
Ya cüt, ya tək, eh… nə fərqi
Hansı səbrdən gəlmişəm.

Bu dağlar tərs, avand yerim.
Qayalar sapand yerim.
Hər şəhid qəbri –and yerim…
Gör neçə pirdən gəlmişəm?!

“37” ağrım, acım.
Bu taledən hara qaçım?!
Qalmayıb özgə əlacım,
Adsız qəbirdən gəlmişəm.

Təbrizim arzum, murazım.
Taleyimdə qara yazım
Bir az səbr et, xan Arazım,
Mən dəli Kürdən gəlmişəm.

Sibirel, sənə yaxınam.
Gözündən qaçan yuxunam,
Sürgündə qalan ruhunam,
Qarlı Sibirdən gəlmişəm.

1999

Bu dünyaya gələndən,
Yol gedirəm ölümə.
Vallah, mənəm dözürəm
Bu dərdə, bu zülümə.

Dərd deməyə adam yox,
Adamlar arasında
Gün-gün, ay-ay ölürəm
Nadanlar arasında.

Yenə haqqın gözünə
Kül ələyə bilmirəm.
Mən özümü özümdə
Dəfn eləyə bilmirəm.

Öz odum yandıracaq
Özümü əzəl-axır.
Bilsəm də ki, haqq sözün
Çörəyi daşdan çıxır.

Haqq söz dar ağacısa
Alsın məni qoynuna,
Ömrümü kəfən kimi
Dolamışam boynuma.

1993

Bu axşam nədənsə yaman kövrəyəm,
Közərib od alır fikrim, xəyalım.
Bu axşam həsrətlə vuran ürəyəm.
Dağılıb, pərişan olubdur halım,
Sənsən, doğma yurdum, könlümə düşən,
Bu gün səndən ötrü qəribsəmişəm.

Hanı bir mahnının tilsimiylə mən,
Bir yaşıl çəməndə yatıb qaldığım?
Qaçan cüyürlərin çəhlimiylə mən,
Yorub yollarını əldən saldığım,
Ay Damğaçı düzüm, ay Yanıq meşəm,
Bu gün səndən ötrü qəribsəmişəm.

Hanı dalğa-dalğa coşub-kükrəyən
Sevgi fərəhimin uçan gülüşü?
Zalım qardaşından qorxub titrəyən
Bir qız dodağının qaçan gülüşü?
Görüşə gecikən, gözü-bənövşəm,
Bu gün səndən ötrü qəribsəmişəm.

Görəsən, fikrindən keçirir nələr?
Gözü yolmu çəkir anamın indi?
Beşiyim başında uzun gecələr
Yuxuma da layla çalanım indi.
İstərəm bu dərdi sənlə bölüşəm,
Ana, səndən ötrü qəribsəmişəm.

1972

Bu torpağın hər qarışı möcüzə,
Zirvədə qış, dərədə yaz yaşayır.
İldırımda ərənlərin qəzəbi,
Çiçəklərin gözündə naz yaşayır.

Çovğun günü xeyirxahın, təmizin,
Ey ümidim, baxışında qız, isin.
Gül tək ömrü dondurmağa xəbisin
Nəfəsində şaxta, ayaz yaşayır.

Gülüm, gördün eşqin dönür nağıla,
Az qalır ki, buxarlanıb soğula.
O gün baş qoy sinəm üstə, yuxula
Orda hisslər oyadan saz yaşayır.

Bütün dünya ürəyimə yerləşir,
Xəzər dalğam dəcəlləşir, kürləşir.
Bir gözümdə Xramla Kür birləşir,
Bir gözümdə qəmli Araz yaşayır.

Ana yurdun qayasıyam, daşıyam,
Buludunun gözlərinin yaşıyam,
Ümidini gələcəyə daşıyan
Ürəyimdə arzu, muraz yaşayır.

Ey Nəsibli, gecə-gündüz söz ovla,
Heç kim deməz ilhamını cilovla.
Səndən əvvəl sən yandığın alovla
Bu dünyada Məmməd Araz yaşayır.

BU DÜNYAYA GƏLƏNDƏN

Bu dünyaya gələndən,
Yol gedirəm ölümə.
Vallah, mənəm dözürəm
Bu dərdə, bu zülümə.

Dərd deməyə adam yox,
Adamlar arasında
Gün-gün, ay-ay ölürəm
Nadanlar arasında.

Yenə haqqın gözünə
Kül ələyə bilmirəm.
Mən özümü özümdə
Dəfn eləyə bilmirəm.

Öz odum yandıracaq
Özümü əzəl-axır.
Bilsəm də ki, haqq sözün
Çörəyi daşdan çıxır.

Haqq söz dar ağacısa
Alsın məni qoynuna,
Ömrümü kəfən kimi
Dolamışam boynuma.

1993

Ürəyi bərk-bərk döyünürdü. Bayaqdan bəri azı yüz kərə yaxınlaşdığı aynanın qarşısına bir də keçdi. Darağı götürüb yenidən saçlarını daradı. Yenidən ətirləndi. Aynadan ona boylanan uzun şabalıdı saçlı, şabalıdı gözlü qıza bir də baxdı. Gülümsündü. Aynaya, darağa, ətirə nəzər salıb ətli dodaqlarını büzdü: “Nədi, bezdiniz, sevinin ki, sizə toxunan mənəm” – deyərək yerində fırlandı. Əyninə kip oturan bəyaz rəngli donu mürgüdən ayılırmış kimi “gərnəşdi”…
Gözəl idi, şirin idi, cazibədar idi. Amma bu gözəlliyi, cazibədarlığı hamı görə bilməzdi. Görmək üçün əvvəl onun gözlərinə, sonra isə ürəyinə baxmaq lazım idi. Bax, onda bu gözəllik qəlbləri ovsunlayır, zövqləri oxşayırdı.
Özü yaxşı bilirdi bütün bunları. Özü-özünü tanıyırdı. Elə ona görə də darıxanda, əsəbi olanda, hətta sevinəndə aynanın qabağına yaxınlaşır, gözlərindən ürəyinə boylanırdı.
Xoşbəxt idi. Soruşsaydılar ki, bu xoşbəxtliyin səbəbi nədir, bilməz, sadəcə gülümsünərdi. Amma onun xoşbəxtliyini də hər kəs görməzdi. Xoşbəxtliyini də gözlərinin dərinliyində gizlədər, təkcə özü boylanardı sevincinə.
Gündüzü sevmirdi. Onunçün dünya gecədən, Aydan, ulduzlardan, küləyin səsindən, yarpaqların xışıltısından, gecə quşlarının nəğmələrindən, ürəyinin döyüntüsündən və… və şirin, ehtiraslı bir səsdən ibarət idi.
Gecəni həsrətlə gözləyirdi. Hətta, bəzən Günəşə yalvarırdı ki, “nə olar get!”
O xoşbəxt gecələrdə telefon dəstəyindən süzülən şirin pıçıltılar, ruhunun qidası, yaşamı idi. O səsi eşidəndə gözlərinə sevinc, bədəninə hərarət gəlirdi. Hərdən ona elə gəlirdi ki, qanadları var, istəsə səmaya uçar, göylərdə pərvaz edər.
Gecənin pıçıltıları səhər azan çəkilənə qədər davam edərdi. Bu səsə hər ikisi eyvana çıxar, Allahın evindən gələn o müqəddəs sədanı birgə dinləyərdi. Onlara elə gəlirdi ki, o səs hər ikisinin ürəyinin səsidir. Və onların qəlbinin səsini bütün şəhər dinləyir.
…Yenə də aynanın qarşısına keçdi. Gözlərinə, gözlərindən də özünə boylandı. Sevdi özünü. Sevindi özündə. Ürəyi döyündü. Ürəyinə döndü və onu şirin, nağıllı bir dünyaya aparan ürəyini yenidən sevdi…
Saat 23:45-i göstərirdi. Görüş vədəsinə 15 dəqiqə qalırdı. Dünəndən qərara gəlmişdilər ki, saat 00:00 da görüşsünlər. Onlara elə gəlirdi ki, bu saatda dünya bircə anlıq susacaq, uyuyacaq və onlar həmin bircə anı özlərininki edəcəklər. Şərtləşdikləri kimi telefonları və işığı söndürməli idilər. Qaranlqda görüşəcək, elə qaranlıqda da ayrılacaqdılar. Hər ikisi bunun çox çətin olacağını bilsələr də, sözlərinə əməl edəcəklərinə əmin idi.
Saat 23:58-i göstərəndə əlləri əsə-əsə otağın işığını söndürdü. Onun işığı söndürməyi ilə qapının döyülməyi bir oldu. Bir müddət yerindən tərpənə bilmədi. Ürəyinin döyüntüsü ilə qapının səsini səhv salmışdı. Qapıya tərəf getdi və əlini cəftəyə atdı. Lakin, açmağa cürət etmədi. Qapı yenidən döyüləndə qeyri-ixtiyari cəftəni burdu…
Qaranlıq idi. Qapının kandarında donub qalmışdılar. Danışmasalar da ürəklərinin döyüntüsünü hər ikisi eşidirdi.
– Salam! – Rüfət pıçıldadı.
– Salam!
– Bəs evə ötürmürsən?
– Həə, bağışla, keç içəri.
– Keçim ey, amma qaranlıqdı axı, ha tərəfə keçim?
Hər ikisi gülümsündü. Bu təbəssümü gözlər görməsə də ürəklər duydu. Rüfət bayaqdan bəri açıq qalmış qapını örtdü və Günaya tərəf döndü. Yavaş-yavaş Günayın kölgəsi hiss olunurdu…

***

İkisi də xoşbəxt idi. Telefonun dəstəyinden Rüfətin səsi eşidildi:
– Günay!
– Haycan!
– İlk tanışlığımız yadındadı?
– Yadımdadı!
– Deyəsən yuxun gəlir?
– Yoox, niyə ki?
– Səsindən hiss elədim.
– Necə ki?
– Nə bilim, amma sənə deyim, yuxulu olanda səsin elə şirin, elə ehtiraslı çıxır ki, adamın ürəyini lap yerindən oynadır.
– Rüfət!
– Haycaan!
– Demək istəyirsən ki, oyaq olanda şirin deyil hə səsim?
– Ay dəli, bilirsənmi səsin məni elə ovsunlayıb ki, bütün günü işdə də səsini eşidirəm. Təsəvvür edə bilmirəm ki, sənin səsin olmasaydı nə edərdim.
– Rüfət!
– Haycaaaaan!
– Rüfət, “haycan”ın da boyu əməllicə uzanıb. Ömrüm, niyə ilk tanışlığımız yadına düşdü?
– Nə bilim, niyəsə həmin gün yadıma düşəndə gülməyim gəlir. Dedim: “Xanım qız, bağışlayın, sizin nömrəniz məndə var, amma bilmirəm kimsiniz?” Dedin: “Siz kimsiniz ki?” Dedim: “Mən Rüfətəm!” Bir minnətlə cavab verdin ki: “Nə olsun Rüfətsən, sözünü de!” Onda elə pərt oldum… Amma doğrudan da nömrən telefonumda var idi. Ona görə zəng elədim…
Günay Rüfətin sözünü kəsdi:
– Hə, sən də zəng elədin, əyər kişi səsi eşitsəydin telefonu qapadacaqdın, hə? Qız səsi eşidən kimi qərara gəldin ki, tanış olasan.
– Hə də, sən qızcığaz da tezcə tanış oldun.
Dəstəyin o başından Günayın cingiltili qışqırığı eşidildi:
– Pis, nə vaxt tanış oldum? Sən söhbəti elə başladın ki, özüm də çaşdım. Elə bildim qohumumsan…
Rüfət bir az yumşaq səslə dilləndi:
– Yaxşı daa, zarafat edirəm. Amma gördün də, tanış olmaqda necə mahirəm?
– Yaxşı, özünü öymə, bilirəm o sənin peşəndi!
– Gülüm, səsin məni elə ovsunlamışdı ki, səni tanımaq üçün lap ilanı da yuvasından çıxarardım. Yadında, onda mənə sual verdin: “Sən haradasan?” Dedim: “Bakıda!” Dedin: “Hə, aramızda 365 km məsafə var” onda təxmin elədim ki, Gəncədəsən. Çox sevindim, sevindim ki, sən də gəncəlisən.
Günay tələsik onun sözünü kəsdi:
– Mən gəncəli döyüləm!
– Di yaxşı, gəncəli döyülsən! – Rüfət də “deyilsən”i eynən Günayın ləhcəsi ilə dedi. – Onda bilmirdim axı gəncəli deyilsən. Bir də ki, nə fərqi var, Gəncədə yaşayırsan. Günay, yadındadı səhərisi sənə zəng vurdum dedim: “Olar, sənə sabah da zəng edim,” elə kobud şəkildə dedin ki: “Sən mənimçün maraqlı deyilsən!” Ələsgər demiş “sındı qol-qanadım yanıma düşdü”…
– Neynəməliydim, deməliydim ki, hə elə, ölürəm zəngin üçün?
Rüfətin gülüşü eşidildi:
– Aha, deməli ölürdün zəngim üçün?
– Yox eee, – Günayın səsi titrədi, – sözgəlişi deyirəm. Birdə ki, mən də səni tanımaq istəyirdim axı…
– İndi tanıyırsan?
– Necə ki? Hə, tanıyıram!
– Sən ki məni görməmisən, bilmirsən keçələm, ya koram.
– Sən də məni görməmisən. Bəlkə, elə mən koram, ya keçələm?
– Keçəl olsan əladı da, gündə salonlarda qalmazsan.
– Yaxşı daaa, Rüfət!
– Neyniyim ey, qabağıma elə şərtlər qoydun ilk gündən: şəkil istəmə! Həmin gündən telefonun MMSi bağlı qaldi. Netde yalnız yazışaq! Kompüterin kamerasi məndən küsdü. Sen evinizə gələndə söz ver ki, biz tərəflərə gəlməyəcən! Dedim o da baş üstə! Nə edim ey “Ağa deyir sür dərəyə sürməliyəm! Qorxumdan sizin tərəflərə ayağımı da basmadım.
– Yalançı! Ona görəmi ünvanımı məndən yaxşı bilirsən?
– Gülüm, dinlə, mənə sənin xarici görünüşün önəmli deyil. Mən sənin ürəyini görürəm. Amma bir həqiqəti də deyim ki, daha dözmürəm. Səni görmək istəyirəm. Zarafat deyil, altı aydır tanışıq, bir birimizi görməmişik. Günaaaay!!!
– Haycaaan!!!
– Sənin də “haycan”ın böyüyür ee, gülüm! Noolar, gəl görüşək, axı səni görmək istəyirəm.
Əslində Günay da Rüfəti görmək istəyirdi. Amma qorxurdu. Qorxurdu ki, xəyallarında, arzularında gördüyü, səsini eşitdiyi, duyduğu Rüfəti reallıqda duya bilməsin. Hər dəfə Rüfət görüşmək istəyini bildirəndə bir bəhanə ilə söhbəti dəyişirdi.
Hər ikisi gecəni çox sevirdi. Hər ikisinin musiqi zövqü, həyata baxışları, intellekti üst-üstə düşürdü. Bu gecə həyatının, virtual görüşün reallığa çevrilən zaman öz mənasını itirəcəyindən qorxurdu Günay.
– Rüfət!
– Haycaaaaaan!
– Ağlıma bir fikir gəldi.
– Söylə.
– Ürəyim, səni görmək, səsini yanımda eşitmək istəyirəm. Amma qorxuram. İnanırsan, bütün bunlardan qorxuram.
– Aman Allah! Ay qız, mən səni yeməyəcəm. Söz verirəm. Hərçəndi, adam yeyənəm, amma səninlə görüşəndə başqasını yeyib, doyandan sonra gələcəm.
– Yaxşı, zarafatsız deyirəm. Eh, gəl qışda görüşək.
– Nədi, fikirləşirsən ki, mən ayıyam, qışda yuxuda olacam, səni yeməyəcəm?..
– Ey Rüfət!
– Gülüm, başa düş, mən səni görmək, əllərindən tutmaq, ürəyinin səsini eşitmək, saçlarını sığallamaq istəyirəm.
Günay ürəyində dedi: “Eh, Rüfət bütün bunları mən də istəyirəm. Sənin səsini hər dəfə eşidəndə ürəyim yerindən atlanır. İstəyirəm məni bağrına basasan, oxşayasan, öpəsən, səni duymaq, sənin olmaq istəyirəm, Rüfət!”. Amma bütün bunları dilinə gətirə bilmirdi. Hərdən fikirləşirdi ki, keşkə Rüfətlə həyatda tanış olub, sonra telefonla danışaydı. Bəlkə, onda daha asan olardı. Aylardır həsrətini çəkdiyi, öyrəşdiyi, darıxdığı, çox istədiyi, aman Allah! Özünə belə etiraf etməkdən çəkindiyi, özünə belə demək istəmədiyi bir həqiqət – sevdiyi, bəli, sevdiyi Rüfətin gözlərinə baxmaq onunçün çox çətin idi. O, qorxurdu. Qorxurdu ki, Rüfətin gözlərində başqasını görər. O, qorxurdu ki, gözlədiyi istiliyi, hərarəti, sevgini Rüfətdə tapa bilməz. Pıçıldadı:
– Rüfət!
– Haycaaaaan!
– Rüfət, görüşək. Amma gecə. Razısan?
– Günay, nə fərqi var, təki səni görüm.
– Yox eee, qaranlıqda. İstəmirəm məni görəsən. Mən də səni görməyim.
– Gözlərimizi bağlayaq?
– Hə! Ya gözlərimizi bağlayaq, ya da qaranlq bir yerdə görüşək.
– Maraqlıdır. Bəs necə görüşək?
– Bilirsən, qaranlıqda görüşək. Bir sən ol, bir də mən. Səsimizi eşidək…
Rüfət onun sözünü kəsdi və:
– Maraqlıdır. Səsimizi eşidək, ürəyimizin döyüntüsünü hiss edək… Ay qız, demirsən, qaranlıqda başqasınnan yapışaram?
– Ey… Rüfət, razısan?
– Razıyam, gülüm, razıyam. Sən necə istəsən. Təki yanımda olasan. Onda vaxtı de.
– Yaxşı da, Rüfət, hələ indi danışdıq ki, vədələşmək də qalsın gələn dəfəyə.
– Noolar, heç olmasa gec olmasın, noolar, gülüm.
– Yaxşı, deyəcəm həvədə.
– Nəəəə?
– Deyəcəm də vaxtı.
– Yox elə bil nəsə başqa söz dedin.
– Ehh, dedim deyəcəm həvədə.
– Həvədə nədi?
– Yəni ki, nə vaxt.
– Oy sənin ləhcənin qadasın alım. Ay kəndçi, səbirsizliklə gözləyəcəm…
Sübh azanını birgə dinlədilər. Sağollaşdılar. Hər ikisi yatağına uzandı. Hər ikisi şirin, həm də həyəcan dolu xəyalların qoynunda çırpındı. Amma həmişəkindən fərqli olaraq xəyal onları ovsunlaya, yuxuya apara bilmədi. Qərara gəlmişdilər. Görüşməli idilər. Qorxurdular. Bu görüşdən hər ikisi qorxurdu. Altı aydır tapdıqları dostu, həmdəmi, sirdaşı, səmimiyyəti, sevgini itirə biləcəklərindən qorxurdular.
Görüş söhbətini saldığına Rüfət peşman olmuşdu. Keşkə Günay yenə də razılaşmayaydı. Belə fikirləşirdi… Amma yox, axı o, Günayı görmək, ona daha yaxın olmaq istəyirdi.
Hər ikisi gec yatdı həmin gün. Oyananda hər ikisi günün bitməsini, gecənin gəlməsini səbirsizliklə gözlədi

***

Rüfətin əlləri Günayın saçlarında dolaşdıqca o, ürəyində bir istilik hiss edirdi. Rüfət onun yanında idi. O, Rüfətin səsini eşidir, nəfəsini duyur, sevdiyi insanın təmasını hiss edirdi. ilk dəfə yaşadığı bu məhrəm hisslər onu həmişə arzuladğı bir dünyaya aparmışdı. O dünyanın sakinləri yalnız mələklər idi. Sevginin qanadlarıyla uçan mələklər. Elə onun özü də qanadlı bir mələk idi. Göylərdə pərvaz etdikcə yaşamaq, yenə də yaşamaq istəyirdi.
Unutmuşdu hər şeyi. Ürəyinin pıçıltılarını eşidirdi: “Sən dünyanın ən alisisən. Doğulan gündən səni gəzmişəm. Bir gün bu dünyadan əlimi üzsəm, içimdə sən boyda bir dünya aparacağam əbədiyyətə. Səni bir anın içində sevdim. Elə bircə anda əmin oldum ki, illərdir yolunu gözlədiyim, yuxularda gördüyüm, səsini eşitdiyim, duyduğum o kəs, məhz, sənsən. Gözləyirdim səni. Gecələrimdən nicat umurdum ki, səhəri gətirsin, səhərimə yalvarırdım ki, gecənin qoynuna dolsun. Sənin gəlişin mənimçün Ayla Günəşin, ağla qaranın, yaxşıyla pisin üz-üzə gələcəyi qədər çətin olsa da, içimdəki inam o çətinliyi hər an dəf etməyə hazır idi. Nəhayət, Sən gəldin!”
Günaya elə gəlirdi ki, Rüfət onun qəlbinin pıçıltılarını dinləyir. Elə eynən həmin pıçıltıları Rüfət də Günaya söyləyir…
Titrəyirdi. Bapbalaca quşcuğaz hərarətə sığınanda necə tir-tir əsirdisə Günay da Rüfətin ağuşunda eləcə əsirdi. Saçlarına toxunan hənir üzünə, dodaqlarına, boğazına dəydikcə ayaqları sustalır, ürəyi daha da şiddətlə döyünürdü. Telefonun dəstəyindən gələn pıçıltını belə yaxından eşitdiyinə inanmasa da, o pıçıltıya sığınır, bütün varlığını o hənirə təslim edirdi.
Rüfətin qupquru, ipisti dodaqları dodaqlarına toxunduqca hələ indiyəcən duymadığı bir gizilti, bir istilik bütün bədəninə yayılırdı. Bu istiliyə dözə bilməyəcəyindən ehtiyat etsə də, dodaqlarını yavaş-yavaş qupquru dodaqlara yaxınlaşdırır, lakin bu səadətin bitəcəyindən qorxaraq geri çəkirdi.
Hər ikisi bəxtəvər idi. Hər ikisi iki canda bir qəlbin döyüntüsünü eşidirdi. Aylardır həsrətində olduğu bütün yanında olmasına inanmayan Rüfət ona çox ehtiyatla yanaşır, dodaqlarını o bütün saçlarına, yanaqlarına, dodaqlarına, toxundurur, içindəki atəşdən qorxaraq geri çəkilirdi. Cənnətdəki bəmbəyaz almaya toxunmaqdan qorxan Adəm kimi qorxur, lakin, içində ona toxunmaq arzusunun böyüklüyü altında qıvrılırdı. O, bir həqiqətə əmin idi ki, xoşbəxt olmaq üçün Tanrının bəndələrə bəxş elədiyi ən böyük nemət sevgidir. Sevgi varsa fani cisim adiləşir. Bax, o Günayı görmür. Günayın gözlərinin rəngi, dodaqları, saçları… o bütün bunları hiss edir, yaşayır və özünü dünyanın ən xoşbəxt bəndəsi sanır.
Rüfət yenidən barmaqlarını Günayın saçlarına toxundurdu. Sanki, güclü bir cazibə onun əllərini aşağıya doğru çəkirdi. O, yavaş-yavaş qarşısındakı bütün müqəddəsliyində özü də bütə çevrilirdi. Günayın sinəsi, yupyumuru bir cüt sinə qabarı, mütənasib vücudu, əynindəki kip donuna sığışmırdı. Rüfət də bunu duyurdu. Elə duyduğu üçün də bircə anda bu əsrarəngiz gözəlliyi xilas etmək istəyirdi. Və elə titrək əllərinin köməkliyi ilə bütü qəfəsdən azad elədi….
Artıq xoşbəxtliyin göylərində pərvaz edən Günay özü də o kip geyimdən qurtulduğuna sevindi sanki… Rüfətin əlləri onun bədənində gəzindikcə içindəki giziltilərin çoxaldığını, ürəyinin harasa tələsərək onu da tələsdirdiyini hiss edirdi.
Birazdan Rüfətin öpüşləri Günayın döşəməyə səpələnmiş saçlarında, qupquru, sopsoyuq dodaqlarında, açıq sinəsində dolanırdı. Bu öpüşlər daha heç yana tələsmirdi.
Azan səsinə hər ikisi diksindi. Telefonda olduğu kimi hər ikisi o səsin sehrinə düşdü. Deməli, ayrılmalı idilər. Birazdan onları ayıran səhər açılacaqdı…

***
Son zamanlar telefon danışıqları gecə görüşləri ilə əvəz olunmuşdu. Həyat yenə də onlar üçün gecədən, pıçıltılardan ibarət idi. Yenə də xoşbəxt idilər. Yenə də azan səsini birgə dinləyəndən sonra ayrılır, gecəni gözləyirdilər…
***

…Günəşin al şəfəqləri gözünə düşdükcə bir əli ilə gözlərini örtməyə çalışır, o biri əli ilə yuxusunun ətəyindən bərk-bərk yapışırdı. Yox, deyəsən şipşirin yuxusu onu tərk etmək üçün elə özü bəhanə gəzirdi. Yerində qurcalandı. Gözlərini ovxalayaraq balışa səpələnmiş saçlarını yığıb sağ döşünün üstündə sahmanladı. Elə bilki, çarpayısı balacalanmışdı. Fikirləşdi “bu nədir, nə yaman narahatam, eh yerim daralıb deyəsən”. İstəməsə də gözlərini açıb yan-yörəsinə boylandı. Çarpayısının bir tərəfini zəbt edən qara, arıq, çilimsiz, həm də ona yadlardan yad olan kişini görəndə özünü itirdi. Yaşadığı sevgi dolu aylar, pıçıltılı gecələr, yanındakı yad kişinin qara qıvrım saçlarında əriyərək alnında muncuqlandı.
Dönüb onu oyadan Günəşə acı-acı boylandı…

Sənnən xəbər gözlədim,
Kipriyə qaş düşəndə.
Quru-quru alışdım
Araya yaş düşəndə.

Oxunnan çıxıb yayım,
Oxuma! Yatıb toyum!
Ətaydı buta payım,
Yuxuma daş düşəndə.

Bu nə tale, nə yazı,
A baharım, ayazım?
Sən mənim alın yazım
Alnıma qış düşəndə!

Azərbaycan Respublikasının Prezident Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü,
Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü

Pul ver, öz yasıma nəmər yollayım

Ağ kölgə kimiyəm gör, neçə vaxtdır,
Bəlkə hisslərimə kəmər yollayım?
Neynim, üzüm gəlmir əl açım şərə,
Pul ver, öz yasıma nəmər yollayım.

Mən dünən ölmüşəm, indi bilirlər,
Ruhum ilmə tutub hanamdan betər.
Şəklimin yerindən kitab asıblar,
Şeytan ağı deyir anamdan betər.

Duyğumu bükməyə ağ axtarmayın,
Cana işıq verir cuna da, şükür…
Kimsə nalə çəkir bayatı üstə,
Mən «Segah» sevərdim, buna da şükür…

…Hey səni gözlədim ölü rəngində,
Qapımı döyən qız Yetər imiş ki…
Öldüm, elə bildim canım qurtardı…
Ölmək ölməməkdən betər imiş ki…

Mən sevgiyə inanmıram, əzizim

Şeh düşməyən cığırlara tor atma,
Canı candan aralayır gor, atma…
Əbəs yerə ürəyimə qor atma, –
Mən sevgiyə inanmıram, əzizim.

Söz şərabdı, camı sındır, qələmlə.
İşin yoxdur pas bağlamış tələmlə.
Çox əlləşmə cadu ilə, ələmlə, –
Mən sevgiyə inanmıram, əzizim.

Pul tapmadım şərab içib hallanım,
Çıx get, qəmin nəşəsində ballanım…
Atam deyil, anam deyil allanım, –
Mən sevgiyə inanmıram, əzizim.

Kimi kimə görk eləyib, andırıb?
Həvvanı da, Adəmi də qandırıb…
Məcnunları, Kərəmləri yandırıb, –
Mən sevgiyə inanmıram, əzizim.

Həyat mənə zülm elədi qul qədər,
Canım əldən-ələ düşdü, çul qədər.
Dəyəri yox beş-on manat pul qədər, –
Mən sevgiyə inanmıram, əzizim.

***

…Tək, ruhumdu yaşıdı…
Bəlkə dürdü, qayədi;
Bəlkə namaz daşıdı,
Bəlkə də bir ayədi,
Sənə yazdığım şeir?!

Üstündədi qızlığı…
Əzrayılın ahıdı…
Adəmin yalqızlığı,
Həvvanın günahıdı
Sənə yazdığım şeir.

Demə, Hikmət naşısa…
Bəlkə torpaqdı, gildi…
Bir əlcə başdaşısa,
Bir əlcə boz şəkildi
Sənə yazdığım şeir.

***

İçimdəki şeytanla nərd atırıq arada, –
Sanıram o, sevincin, qəmin bilir bu işin.
Zəri elə cütləyir, mat qalırsan doğrusu,
Zalım oğlu elə bil çəmin bilir bu işin.

Şeytandı da, onun da öz Allahı, piri var,
Nə vaxt qonağı olsan, şər alasan əlinə…
Qarşısına keçəni mars eləyir dalbadal,
Üzün gəlmir bir daha zər alasan əlinə.

Mən «Allah» deyib girdim onun ilə oyuna
O, məni mat elədi hər oyunda on kərə.
Bundan sonra yəqin ki, ayrı düşən zərləri
Əzrayılla oyunda cütləyərəm son kərə.

«Pənc-yek»-«du-bir» sevdası heç çıxmır ki, başımdan,
Cüt «sə»lərlə elə bil cadu verdi zər mənə…
Çoxu atmaq istədi taleyi «şeşqoşa»tək…
Mən də atdım, ya «cahar», ya «du» verdi zər mənə.

Zərin işığı qalıb barmağımın ucunda,
Tanrı məni tanıyır ya çöl kimi, ya damtək.
İndi sakit durmuşam günahımın önündə,
«Şeş» umanda, bəxtinə cüt «beş» düşən adamtək.

Nərd də bir şans işidi, bəxtim yoxdu, neyləyim,
Bu həyatın zərini tərs götürüm arada?
Düz adamdan nədənsə, xoşu gəlmir Allahın,
Gərək mən də şeytandan dərs götürüm arada.

Dünya

Zəlimxan Yaqubun «Gəl, şəklini çəkim, dünya» şeirinə nəzirə

Yada verdin ləlimi sən,
Ağıllımı, dəlimisən?
Buraxmırsan əlimi sən,
Gəl, nazını çəkim, dünya.

Tutmaq olmur, yaman atsan,
Qınamazlar zaman atsan…
Kimdən kimə amanatsan?
Gəl, nazını çəkim, dünya.

Cadugərsən, falın yoxdu,
Yollar daşlı, nalın yoxdu,
Naz çəkməli halın yoxdu,
Gəl, nazını çəkim, dünya.

Ərə getdin, ər görmədin,
Gəlin oldun, zər görmədin.
Mən boyda dərd-sər görmədin,
Gəl, nazını çəkim, dünya.

Üzük taxdın, qaşı düşdü,
Koma tikdin, daşı düşdü,
Oğlun-qızın naşı düşdü,
Gəl, nazını çəkim, dünya.

Sahilində qayıq gördüm,
Ürkək gördüm, sayıq gördüm,
Səni tez-tez ayıq gördüm,
Gəl, nazını çəkim, dünya.

İman ayrı, din ayrıdı,
Nifrət ayrı, kin ayrıdı,
Hikmət ayrı, cin ayrıdı,
Gəl, nazını çəkim, dünya.

77-in kutlu olsun
Uca dağların şairi!
Gülqarışıq söz bitirən
Bağça-bağların şairi!!!

Günlərdən; Çağdaş Azərbaycan poeziyasının və elminin ünlü ismi, əsil və əsl türk aydını, dəyərli dost ELÇİN İSGƏNDƏRZADƏnin 55 illik yubiley günü. Kutlu olsun! Təbrik edirəm, ən xoş diləklərimi ismarlayıram! 50 illik yubiley günündə adına ünvanladığım şeiri dostlarla paylaşıram.
Bir il öncə keçdim o körpüdən mən,
Gəlib sənə çatdı sıra, bax, Elçin.
Əlli yol talandıq Ələsgərmisal,
Əlli yerdən aldıq yara, bax, Elçin.

Yol yola calandı, yol yolu qırdı,
Sol sağı əylədi, sağ solu qırdı.
Yüz min qol yığışıb bir qolu qırdı,
Qolu qırıqlarıq hara bax, Elçin.

Ah, o kaman ki var, sızlar yalınca,
Çalmasaq yeyiymiş onu çalınca…
Göyçədən sürülən sazın dalınca
Şuşadan sürülən tara bax, Elçin.

Nolsun ömür sürdük – bu ömürdümü?
Qara qatıqdımı, ağ kömürdümü?!
Yurdu yağmalanan bə görmürdümü,
Haqq necə çəkilir dara, bax, Elçin.

Dilimin altda buz, üstə köz qalıb,
Yenə “tabla” qalıb, yenə “döz” qalıb.
Ruhumun taxtında üçcə söz qalıb –
Qarabağ, Qarabağ, Qarabağ, Elçin!

İbrahim İlyaslı

Ayrıldım, ayrılmaq istəməsəm də,
Bir həyat neməti tapdım-itirdim.
Məni qınamayın acı desəm də-
Şəkəri, şərbəti tapdım-itirdim.

Vamı mənim kimi dərd çəkən aşiq,
Dönüb zülmət oldu gözümdə işıq,
Hanı o şirin dil, o xoş danışıq,
Hər sözü-söhbəti tapdım-itirdim.

Üstümə gülməsin yaxınım, yadım,
Şair çağrılsa da, həyata adım,
Necə indən belə yazım, yaradım,
Şeri, şeriyyəti tapdım-itirdim.

Oğrun-oğrun baxdın mənə,
Gözünə heyifim gəldi.
Busə verdin bir nadana,
Üzünə heyifim gəldi.

Yaman yerdə can darıxdı,
Ağrılar qəlbimi sıxdı,
Dilindən bir yalan çıxdı,
Sözünə heyifim gəldi.

Bağ saralıb, çəmən solub,
Göy dərələr çənlə dolub,
Hüseynə olan olub,
Özünə heyifim gəldi.

Ay dolanar, il dolanar,
Səni unuda bilmərəm.
Könül yanar, can dolanar,
Səni unuda bilmərəm.

Yaz üzülə, payız keçə,
İstər gündüz, istər gecə,
Neçə gözəl gəlib keçə,
Səni unuda bilmərəm.

Sözün saxladı sözümü,
Gözün ovladı gözümü,
Unutmayınca özümü,
Səni unuda bilmərəm.

Sən gəzərsən, a bəxtəvər,
Çiçəklə gül arasında.
Mən qalmışam səhər-səhər,
Alovla kül arasında.

Gülüşündən gül çilənir,
Yanaqların qönçələnir.
Tər bədənin cilvələnir,
İpəklə tül arasında.

Dost aralı, yad yaxındı,
Kim gedib kimə sığındı.
Hüseyn Arif, nə qırğındı,
Gözlə könül arasında?!

Ötən çağını düşünək,
Gələn çağını, ay oğul.
Möhnət solumu qurudub,
Həsrət çağımı, ay oğul?

Bəxt ulduzu axdı ömrün,
Ümidini yıxdı ömrün.
Qarasımı çoxdu ömrün,
Görən ağımı, ay oğul?

Arifi nələr ağrıdır,
Eniş çətin, yoxuş ağır,
Ata dağını ağırdır,
Oğul dağını, ay oğul?..

Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü,
“İlham çeşməsi” qəzetinin təsisçisi və baş redaktoru,
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü

Ha yüyürdüm, çatmadım
Uzandı bu yol, gülüm,
Dayan, qoy gəlim, çatım,
Getmə mənim ol, gülüm.

Sən mənim ürəyimsən,
Ətirli çiçəyimsən,
Bir nazlı mələyimsən,
Məni yada sal, gülüm.

Yaman gecikdi səhər,
Sənsiz dözüm nə təhər,
Hər sözün şirin, şəkər,
Dodaqların bal, gülüm.

Məndən uzaq gəzmə sən,
Gözlərini süzmə sən.
Ürəyimi üzmə sən.
Gəl yanımda qal, gülüm.

İnsaf eylə sən, sən mənə,
Yolumu salma çənə,
Canım qurbandı sənə,
Gəl canımı al, gülüm.

Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü,
“İlham çeşməsi” qəzetinin təsisçisi və baş redaktoru,
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü

Vallah şirin olur, gözün ilk ovu,
İlk eşqim, son eşqim sənsən dünyada,
Məni qorxuzmayır eşqin alovu,
Daha öyrənmişəm aha, fəryada.

Mənim bu sevdadan bir istəyim var,
Sönməsin qəlbimdə ocağım, közüm,
Tanrıdan bir arzu, bir diləyim var,
Yollarda qalmasın heç zaman gözüm.

Qoyma ümidlərim solsun gül kimi,
Sənə taleyimi vermişəm gülüm,
Sevgiylə dillənir qəlbimin simi,
Sevgi olan yerdə gücsüzdür ölüm.

Ay mənim ömrümün nurlu səhəri,
Gəl daha unudaq dərdi, hicranı,
Mən səni sevəndən ey nazlı pəri,
Sənə tapşırmışam bu sevən canı.

Mən keçib gəlmişəm qardan, tufandan,
Güllərin ədası, nazı başlayıb,
Sən mənim qəlbimdə qərar tutandan,
Ömrümün baharı, yazı başlayıb.

Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü,
“İlham çeşməsi” qəzetinin təsisçisi və baş redaktoru,
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü

Qızıldı, gümüşdü , dürdü, incidi,
Ömrün şah budağı, qoludu sevgi.
Dünyada hər şeydən o, birincidi,
Həyatın bənzərsiz yoludu sevgi.

Göylərin nurudu, yerin bəzəyi,
Tanrının ən zərif gülü, çiçəyi,
Odur döyündürən odlu ürəyi,
Nəğməylə, şeirlə doludu sevgi.

Bir könül səsidi ucadan uca,
Onunla tanınır hər gənc, hər qoca,
Həmişə, hər yerdə o, dönür taca,
Sevən ürəklərin quludu sevgi.

Ömrün xoş baharı, havası odu,
Həyatın məqsədi , mənası odu,
Bütün gözəlliyin mayası odu,
Dünyanın ən şirin balıdı sevgi.

Tanrının müqəddəs, ülvü işidi,
Göylərin yerlərə bir bəxşişidi,
Ürək sevincidi, göz gülüşüdü,
Əzəldi, gözəldi, uludu sevgi.

Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü,
“İlham çeşməsi” qəzetinin təsisçisi və baş redaktoru,
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü

Qəlbimimi , könlümü vermişəm sənə,
Məni incidirsən sən bilə-bilə,
Vəfasız söyləmə gülüm sən mənə,
Mənim tək bir sevən olmayıb hələ.

Sənsiz bircə günüm olmasın canım,
Eşqin ilk harayım, ünün olubdu.
Sənsiz yaşamaram ay mehribanım,
Baxışın işıqlı günüm olubdu.

Varlığım sənindir, ruhum sənindir,
Vallah bu dünyaya vermərəm səni.
Nə olar can deyib sən məni dindir.
O xoş sözlərinlə sevindir məni.

Eşqin yolçusuyam səni görəndən,
Sən məni atmısan alova, oda,
Gözlərim dərdindən qəm süzür hərdən,
Sən məni qısqanma özgəyə, yada.

Gəl, gətir ömrümə baharı yazı,
Bizə dikilibdi hamının gözü,
Mən səndə görmüşəm ən şirin nazı,
Mən sənə yazıram ən dadlı sözü.

Gündəlik Analitik İnformasiya Agentliyinin
Mətbuat xidmətinin rəhbəri,
Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü.

Yenə səssizlikdi mənim könlümdə,
Elə bil dərdimi soruşan yoxdu.
Misralar içndə, kəlmə içində,
Adından bir dastan danışan yoxdu.

Baxma ki, keçibdi gün qatar kimi,
Yenə də qəlbimdə həsrət qalıbdı.
Yolun gözləyəndən bir körpə kimi,
Könlümü təbiət özü alıbdı.

Bir də bilirsənmi sənin yolunu,
Yenə gözləməkdən yorulmadım heç?!
Qəlbimi sevgiyə, şeri sevgiyə,
Bu gün səsləməkdən yorulmadım heç.

Dastan söylədiyim həmin o əsər,
Əslində sözünün kəsəriymiş, eh.
Bəlkə də dilindən çıxan bir kəlmə,
Şairin ən böyük əsəriymiş, eh.

Gündəlik Analitik İnformasiya Agentliyinin
Mətbuat xidmətinin rəhbəri,
Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü.

Hər dəfə gələndə üz-üzə yenə,
Nələr söyləyəcək o qara gözlər?!
Duyğumu, hissimi qoparıb məndən,
Hara aparacaq, de, hara gözlər?!

Zülmətdən ayırlıb işığa dönər,
Hüsnü camalından o yara gözlər.
Çəksəm də həsrətin illər uzunu,
Çəkməsin heç məni qoy dara gözlər.

Danışmaz dərdini dərdli olsa da,
Nə saza, kamana, nə tara gözlər.
Tökülsə üstünə qəm-qübar sənin,
Telin tək kpriyi sən dara gözlər.

Leyliyə çevrilib gözüm önündə,
Səhrada Məcnunu sən ara gözlər.
Tökməz dərd-sərini Ana torpaqda,
Heyvaya, almaya, eh nara gözlər.

Bir həssas baxışdan bürünər yenə,
Bulaq tək dumuduru ağ qara gözlər.
Yönəltməz fikrini yorğun olsa da,
Dövlətə, zinətə nə vara gözlər.

Bulacaq aşiqə bir təbib kimi,
İnan ki, yanında bir çara gözlər.
Hər dəfə gələndə üz-üzə yenə,
Nələr söyləyəcək o qara gözlər?!

21-22 may 2010.
Lökbatan qəsəbəsi.

Gündəlik Analitik İnformasiya Agentliyinin
Mətbuat xidmətinin rəhbəri,
Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü.

“Koroğlu” dastanında Çənlibel
xanımlarının ağbirçəyi Nigar xanıma.

Çənlibel yurdunda cavan Eyvazdan,
Söylə sən bir xəbər, ay Nigar xanım.
Övladsız qalsan da qüssələnmə heç,
Çəkilsiz qoy kədər, ay Nigar xanım.

Nəbi də, Həcər də qəhrəmanlıqda,
Olmaz heç sən qədər, ay Nigar xanım.
Çıxanda dəlilər səfərə bu gün,
Səslənsin qoy zəfər, ay Nigar xanım.

Gözünə ələnən bəyaz nisgilin,
Ruhu, canı kəsər, ay Nigar xanım.
Fəqət dağılanda göz yaşın sənin,
Gülsün üzə səhər, ay Nigar xanım.

Koroğlu at üstə nərə çəkəndə,
Titrəyən xan əsər, ay Nigar xanım
Döyüş ki, meydanda zəfər himnini,
Eşitsin kənd, şəhər, ay Nigar xanım.

*qaralar-gələcəkə zaman mənasında qaralayar sözünün şəkilçiləşmiş formasıdır.
**yaralar-gələcəkə zaman mənasında yaralayar sözünün şəkilçiləşmiş formasıdır.

Gündəlik Analitik İnformasiya Agentliyinin
Mətbuat xidmətinin rəhbəri,
Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü.

Fəryad qoparanda analar eldə,
Dağların başını qar alar gedər.
Matəm simvoludur, bilirəm, yenə,
Ağın arxasınca qaralar gedər.
Kitabdan silinən bir xatirə tək,
Qələm də adını qaralar*gedər.

Dillərdən tökülən neçə kəlməni,
Ovsunlu baxışla yar alar gedər.
Sərhədi keçəndə kədərlə birgə,
Sevinclər vurulub, yaralar gedər.
Ovçunun əlindən qaçan maral tək,
Güllələr yanbayan yaralar** gedər.

*qaralar-gələcəkə zaman mənasında qaralayar sözünün şəkilçiləşmiş formasıdır.
**yaralar-gələcəkə zaman mənasında yaralayar sözünün şəkilçiləşmiş formasıdır.

İstanbul qızının teli darandı,
Dedi: – Gözəldimi?
Dedim: – Gözəldi!
Büllurdan töküldü, nurdan yarandı,
Dedi: – Gözəldimi?
Dedim: – Gözəldi!

Qulağın sırğası, saçın cunası,
Barmağın üzüyü, əlin xınası,
Elin yaraşığı, gölün sonası,
Dedi: – Gözəldimi?
Dedim: – Gözəldi!

Üzün təbəssümü, yanağın xalı,
Qəlbin hərarəti, dodağın balı,
Belin incəliyi, gərdənin şalı,
Dedi: – Gözəldimi?
Dedim: – Gözəldi!

Sevgi yollarıyla çıxılan yoxuş,
Tanrı əlləriylə vurulan naxış,
Vurulan, durulan, süzülən baxış
Dedi: – Gözəldimi?
Dedim: – Gözəldi!

Baxışı söndürdü odlanan şamı,
Görüşlər həyatın ləzzəti, tamı.
Nurlu İstanbulun aylı axşamı
Dedi: – Gözəldimi?
Dedim: – Gözəldi!

Ağlımı, ruhumu əlimdən aldı,
Ney kimi göynətdi, saz kimi çaldı.
Axırda bir şirin xəyala daldı,
Dedi: – Gözəldimi?
Dedim: – Gözəldi!
Ömürdən saymadı boş keçən ömrü,
Bahara döndərdi qış keçən ömrü.
İnsanın insanla xoş keçən ömrü,
Dedi: – Gözəldimi?
Dedim: – Gözəldi!

Qəlbimin qanını sızan elədi,
Məni eşqə saldı, yazan elədi.
Şair Zəlimxanı ozan elədi,
Dedi: – Gözəldimi?
Dedim:-Gözəldi!!!

İstanbul, 1991

Yanağın güldən zərif,
Belin telindən incə.
Dilin sözündən şirin,
Sözün dilindən incə.
Göy suların ağ quşu,
Sən mənim nəzərimdə
Dünyanın ən gözəli!
Çin qızı, Çin gözəli!

Dünyanın heç yerində
Sənin kimi pəri yox,
Həyatın səndən baha
Sərvəti yox, zəri yox.
Bu, Allahın işidi,
Sənin gözəlliyindən
Bəndənin xəbəri yox.
Yaradanın, Tanrının,
Allaha tən gözəli!
Çin qızı, Çin gözəli!

Bu ağlıq ki səndə var,
Süd gölündə çimənsən.
Bu ətir ki səndə var,
Yamyaşıl bir çəmənsən.
Bu qiymət ki səndə var,
Ləlsən, yaqut, yəmənsən.
Süd yox, ana döşündən
Ay işığı əmənsən.
Türk gələ, İran gələ,
Külli Hindistan gələ,
Yerini verə bilməz
Dünyanın min gözəli!
Çin qızı, Çin gözəli!

Səni ana doğmayıb,
Səni ata əkməyib.
Buludun arasından
Hazır enmiş mələksən.
Heç kəs səni böyüdüb,
Zəhmətini çəkməyib.
Bir səsə bax, ay Allah,
Nəfəsə bax, ay Allah,
Qumru belə ötməyib,
Kəklik belə səkməyib.
Heç yerdə görməmişəm
Belə zərif, belə şux,
Bir belə şən gözəli!
Çin qızı, Çin gözəli!

Mən indi başa düşdüm,
Niyə Nizami babam
Çin yazıb, Çin deyirmiş!
Mən indi başa düşdüm,
Niyə Füzuli babam
Sevgiyə din deyirmiş!
Mən indi başa düşdüm,
Nə üçün Molla Pənah
Çinü-Maçin deyirmiş!
Qar zirvənin şöhrəti
Dağların çən gözəli!
Dünən babalar olub,
Bu gün heyranın mənəm,
Çin qızı, Çin gözəli!

Mart, 1994, Şanxay

Bir məclisds qızlarımıza “Çin gözəli”
şerini oxuyurdum. Nəsibə adlı gözəl bir
qız şeri axıra qədər dinləmədən küsüb
bayıra çıxdı ki, nə üçün belə gözəl bir
şeri Azərbaycan gözəlinə yox, Çin qızına
yazmısınız.

Küsmə məndən gözəl mələk, gözəli Allah yaradır,
Mənim kimi qullar üçün gözəlləri şah yaradır.
Məcnunları gecə-gündüz salır sonsuz səhralara,
Harda sevən Leyli varsa, orda bir dərgah yaradır!

Bircə gözəl yaradıbsa, bütün Çinə qurban olum,
Hansı dində olur-olsun, mən o dinə qurban olum,
Yaradanın eşq adlanan hikmətinə qurban olum,
Yeri-göyü sevmək üçün insanda tamah yaradır!

Bakı hara, Pekin hara, könlüm onu yada salır,
Günahkaram, günahlarım ruhuma qan-qada salır,
Qadir Allah sevənləri diri gözlü oda salır,
Yazıq bəndə sevə-sevə gündə bir günah yaradır!

Gələndə yaşımı heç soruşmadı,
Baxmadı zamana, yaşa bu sevgi.
Birdən bir dəlisov oğlana döndü,
Tutdu pəncərəmi daşa bu sevgi.

Dedilər yol axtar qız ürəyinə,
Süzül damla-damla, süz ürəyinə.
Od qoydum yanmışın buz ürəyinə,
Az qaldı dünyanı aşa bu sevgi.

O səslər hələ də qulağımdadı,
Baharın həsrəti yanağımdadı.
Hələ ki, payızın sınağındadı
Görək, dözəcəkmi qışa bu sevgi.

Ulduz olub uzaqlarda dayanma,
Mənə gəlsin gözlərinin qadası.
Yanmalıdır eşqimizin ocağı,
Bir od vurub çatasıyam, çatası.

Hey düşürəm arzuların dalına,
Əl atıram dəymişinə, kalına.
İnam adlı bir köhlənin yalına
Yatasıyam, yatasıyam, yatası.

Üzmədiyim ümman qədər dərinsən,
Çatmadığım arzu qədər şirinsən.
Üz döndərib dumanlara bürünsən,
Elə bilmə batasıyam, batası.

Xan Kərəmi yada sala, andıra,
Həsrət məni buğum-buğum yandıra,
Birdəfəlik bu ayrılıq andıra
Öz əlimi qatasıyam, qatası.

Əllərimi dağ doğraya, daş kəsə,
Taqətimi gözdən axan yaş kəsə,
Aylar-illər pambıq ilə baş kəsə,
Yenə sənə çatasıyam, çatası.

Oğlan çox oynadı öz şadlığından,
Onu alqışladı toy decəsi də.
O gecə qızların bir neçəsi də
Ayırmaq bilmədi gözünü ondan.

Yatdı ürəklərə çirin sözü də,
Hələ zarafatla şərə saldılar.
O gecə gəlin də, bəyin də özü də
O tanış oğlandan razı qaldılar.

Lakin sevdiyin qız bunu görərək,
Çevrilib başqa cür baxdı oğlana.
Köksündən neçə yol çırpındı ürək,
Özgənin evində nə desin ona?!

Gülmədi o, neçə cavan içində,
Gözlər gah oğlana, gah qıza döndü.
Elə tutuldu ki, bir an içində
Bənizi ağappaq kağıza döndü.

Üz-üzə dayandı qız ilə oğlan,
Hiss edən olmadı lakin heç nəyi.
Oğlanın əlindən düşüb bu zaman,
Oldu çilik-çilik dolu qədəhi.

O gənc utanaraq tez əyildi ki,
Sınmış qədəhini qaldırsın bu an.
Ancaq, toy gecəsi elə bildi ki,
Zarafat edirmiş iki mehriban.

Baxışlar toqquşdu burda yenidən.
Kim deyir məclisdə qədəh sınmasın,
Görün nə oxudum o gözlərdə mən:
Təki qədəh sınsın ürək sınmaın.
1956

Üzümü xoş görüb, xoşbəxt deyirsən,
Ağrı içimdədi, yara içimdə.
Dərdimi soruşma, a dırdin alım,
Gəl axtar içimdə, ara içimdə.

Qapalı ümmandı elə bil sinə,
Çalxalanır, sığışmır öz hövzəsinə.
Qızıl balıq kimi üzür tərsinə,
Ürəyi salıblar tora, içimdə.

Ürəkdən çəkirəm, ürək acıyam,
Fikir dünyasıyam, söz yamacıyam.
Özüm özüm boyda dar ağacıyam,
Dara çəkilirəm, dara içimdə.

Taleyim xeyrə yox, şərə qol çəkir,
Dərdi ya qız çəkir, ya oğul çəkir.
Nazim fikirlidi, gözü yol çəkir,
Xatirə yanımda, Sara içimdə.

Çətindir mənimlə birgə yaşamaq,
Bəzən gözlərimdə dəyişir aləm .
Mənimlə ömür – gün yoldaşı
olmaq
Bir az da çətindir ,
Başa düşürəm .
Nə duman çəkilir , başımdan nə
çən ,
Tufanlı boranlı dağam mən ,
nəyəm ?!
Nə bilim ,
Dünyada mən öz əlimdən
Bəlkə də birinci şikayətçiyəm .
Məndə bir ” mən ” də var ….
Məndən bixəbər ,
Nə eşidər məni , nə sayar məni .
Yer var ki o məni hörmətsiz
eylər ,
Yer də var şöhrətə çatdırar məni .
Bir qəmi bir ürək gəzdirə bilər ,
Yüz ürək qəmi var bu bir
sinəmdə .
Mən yerdən göylərə baxsam da
əgər ,
Göy ürəyimdədir….
Yer ürəyimdə .
Bir insan olsaydım nə idi dərdim ,
Yaşardım hər fəsil bir paltar
geyib ,
Evimdə çay içib ,
Çörək də yeyib
Bir insan qəmini çəkə bilərdim .
Sinəmdə xalqların bədbəxt taleyi ,
Bəzən bir aldanmış qadın gileyi ,
Bəzən bir torpağın batan
çeşməsi ,
Bəzən bir üzsüzün üzə düşməsi ,
Könlümün yayını çəkib qırırlar ,
Səndən diqqətimi yayındırırlar .
Elə ki , tutuldum , gözlə bir qədər ,
Bir az qayğıkeş ol sən ana kimi .
Yağış yağan kimi açılır göylər ,
Mən də yağmalıyam …..
Yağana kimi .

Pəncərəm önündə sular çağlayır,
Xal düşür gecənin aydınlığına.
Qollarım üstündə bir qız ağlayır,
İnana bilməyir qadınlığına.
Başının örpəyi yana sürüşüb,
İçməyib,məst olub………
Səbəbi nəydi?
Yerin çəkisizlik qütbünə düşüb,
Bu qütbü nə vaxtsa o,keçməliydi.

Özü gözlədiyi bir gün gəlibdi,
İndi soruşmayın, heç bilməyir o.
Qadınlıq qızlığa üstün gəlibdi,
Ağlaya-ağlaya gülümsəyir o.
Açıb gözlərini indi qalxacaq,

Tanımır özünü şirin röyada.
Qızlar nə deyəcək ,bilmirəm,ancaq
Mübarək!
Bir qadın artdı dünyada.
Bir kişi qayğısı artdı,
Mübarək!

Bu gecə hər qəlbə nur ələnibdi.
Nəqədər qadın var ,o qədər demək
Dünyaya qayğılar səpələnibdi.
Azalır o bəzən,artır o bəzən
Sınanır varlığı, yoxluğu üçün.
Bəlkə mən, sevirəm dünyanı qəlbən,
Qadın təbiətli olduğu üçün.

Bəzən bir eyhamla, ya baxış ilə
Nə qədər istəsən söz demək olur.
Yalnız bir qadının təbəssümüylə
Yüz ağlayan olsa,kiritmək olur.

Köksündə gizlicə sevən ürəyi
Gözündə həmişə məlum olubdu.
Kişilər önündə cəbrlə deyil,
Qadınlar xahişlə məğlub olubdu.

O ən müqəddəsdi,ən mədənidi,
Bəşər nəslimizə o həyat verir.
Qadının sərvəti- öz bədənidi,
Onu da kişiyə mükafat verir.

Qollarım üstündə bir göz yaşını
Bir qərib gülüşü öpürəm hələ.
Özü qız saçını,qadın saçını
Üzümə dağıdır öz əllərilə.

Haqdan qulağıma tanış səs gəlir,
Bir az yorğun gəlir, təngnəfəs gəlir,
Adını çəkirəm, adın nəs gəlir,
Dünya burtəhərdir, Budaq müəllim.

Biz həyat deyirdik, həyat yuxuymuş,
O bu gün varıymış, sabah yoxuymuş,
Şirini nəymiş ki acısı buymuş?
Şərbəti zəhərmiş, Budaq müəllim.

Çağırsam uzaqdı, səsim yetişməz,
Canda can yarası sızlar, bitişməz,
Mənsiz ötüşən iş sənsiz ötüşməz,
Əyən əyilərmiş, Budaq müəllim.

Ruhunmu toxunub bu şerin üstə?
Nə göyün altdayam nə yerin üstə,
Dünən yağış töküb qəbrinin üstə,
Göy otlar göyərmiş, Budaq müəllim.

Sən ki o vətənə qayıdasıydın,
Qaçqının, köçkünün soy atasıydın,
Təzədən böyüyüb boy atasıydın,
Bax, buna dəyərmiş, Budaq müəllim,
Dünya birtəhərmiş, Budaq müəllim!

Salam. Necəsən adaş?
-Salam. Sağ olun, şükür Allaha, pis deyiləm.
Özünüzü necə hiss edirsiniz, sıxılmırsınız ki?
-Haqsızlığı böyük olan ölkədə sıxılmamaq olar. Ancaq bu sıxılmaların içində də bir gözəllik var. İnsan sıxıldıqca mətinləşir, güclənir. Sıxıntılardan yorulduğum zaman həqiqətimin qələbəsi istirahətimin ləziz xörəyinə çevrilir.
Özünüzlə üz-üzə tez-tez dayanırsınız. Belə vaxtlarda cənnətə üz tutursunuz, yoxsa cəhənnəmə?
-Cənnətdə qalib iblis olmaqdansa, cəhənnəmdə mələk olmaq daha yaxşı- dır. Bir də ki, Əzraryıl öz dərkənarını qoymayıb ki…
Yaxşılıq etməyi çox sevirsiniz, yoxsa pislik etməyi?
-Həyatda iki şeyi unutmaq lazımdır: Bir sənin kiməsə etdiyin yaxşılığı, bir də kiminsə sənə etdiyi pisliyi. Kim nə edirsə özü üçün edir.
Ən böyük sevinciniz?
-Yaxşılıq etməkdən böyük sevinc yoxdur. Onun mükafatını Allah verir.
Sizin üçün tərbiyə nədir?
-Tərbiyə mənəvi saflıq, ruhi təmizlikdir. İnsanda tərbiyə ruhən olmalıdır. Yoxsa onun cismi çirkli, vicdanı ləkəli olar..
Bağışlamağı bacarıırsınız, yoxsa kinli-küdurətli olmağa üstünlük verir- siniz?
-Allah da bağışlayandı. Əslində bağışlamaq yaxşı insanların intiqamıdır. Bağışlamaq olmasa qalib gəlmək də mümkün deyil. Qaldı ki, kin-küdurətin özündə də bir mübarizlik var.
Özünüzə çox inanırsınız, yoxsa gücünüzə?
-Həqiqət həmişə ağıllı və düşüncəli insanların ağiına yol tapır. Olan həqiqəti aşkara çıxarmayınca özümə inanmıram. Yalançılığa və yamanlığa sürüklənən gözlərimi isə çıxarmağa belə hazıram.
9.Sevgidə güclüsünüz, yoxsa nif rətdə?
-Hər ikisində. Sevirsənsə, nifrət etməyi bacarmalısan. Dahi Bəxtiyar deyir ki;
Sevirəm nifrətin lap son həddini,
O sevgi doğacaq, o sevgi ancaq!
Sevgi, məhəbbət, eşq. Bunlara münasibətiniz?
– Məhəbbət qəlbin cərrahı, sevgi onun bıçağı, eşq isə qansoranıdır. Həqiqətdə isə məhəbbət ağlın və idealın, qəlbin və bədənin, səadət və borcun birliyidir. Bir sözlə, mənəvi tərbiyədir. Sevgi məhəbbətin tələbindən doğan və ondan yaranan bağlılıq, əxlaqi uyğunluqdur. Eşq isə məhəbbətin ən yüksək dərəcəsidir. O, ruhun tələbi olaraq can verməyin çətinliklərini aşiqə yüngülləşdirir, onu dünyanın qeydindən azad edir.
Sevməkdən qorxmursunuz ki?
-Qorxduğun və səndən qorxan bir kimsəni sevə bilməzsən. Sevirsənsə qorxma, qorxursansa sevmə. Sevgi nə yaş tanıyır, nə də qorxu. Dahi Bəxtiyar yazır:
Sevgi yaş tanımır, qəlbini yandır,
Yanaraq yaşasan yaş düşməz yada.
Sevən doxsanında da elə cavandır.
Sevməyən qocadır otuzunda da.
Ağlınıza çox güvənirsiniz, yoxsa ?
-Qadınlar ağlından, kişilər isə gözündən bəlaya düşərlər. Həmişə ağlıma güvənmişəm. Ağlımla əldə edə bilmədiyimi haqqıma arxalanıb gücümlə əldə etməyə çalışmışam.
Ağıllı adam səhf edə bilər? Özünüz necə?
-Puşkin deyib ki, bütün böyük səhflərin arxasında bir insan qüruru vardır. Ağıllı adam səhv edə bilər. Pis iş və alçaqlıq onlara yaraşmaz. Ən pis işlərimizin isə şahidi vicdanımızdır. Ağıllı adamın səhfini yox, alçaqlığını ən böyük cinayət sayıram.
Tənha qalmağı deyəsən çox sevirsiniz…
-Bütün ümidlərimin işartısını tənhalıqda daha yaxşı görürəm. Bu zaman dərdlərimin sirdaşı, ağrılarımın həkimi oluram. İçimdəki mənlə özüm- özümü mütaliə və tənqid edirəm.
Yaşamaq gözəldir, yoxsa yaşatmaq?
-Hər ikisi gözəldir. Ancaq nə qədər yaşamağın deyil, necə yaşamağın mühümdür.
Düşməniniz çoxdur, dostunuz?
-Qorxaq dostdan, cəsarətli düşmən yaxşıdır. Qorxaq dost düşməndən də qorxuludur.
Sirr deyilsə, kimdən çox qorxursunuz?
Məndən qorxanlardan. İlan adamdan qorxduğu zaman vurur, it də qorxduğu zaman tutur.
Kimlərlə dostluq edirsiniz?
Mənəviyyatı saf, düşüncəsi dərin, qəlbi düzgün insanlarla.
Onlar da barmaq sayı qədərdi. Deyirlər ki, göyərçin qarğalarla dostluq edərsə, qanadları deyil, ürəyi qaralar.
Gözəllik qadın üçün nədir?
Qədrini bilsə xəzinə, bilməsə əyləncə.
Bəs Sizin üçün Nəcibə İlkin kimdi?
-Tövbə ilə günah arasında olan məsafə. Müsafirlərim mövzularımdı.
Yaradıcılığınızda çox bədbinsi-niz. Bu bədbəxtlikdi, yoxsa?
-İki bədbəxt bir yerdə xoşbəxtdir.
Şeirləriniz çox sevilir, yoxsa özünüz?
-Hər kəsin qəlbində doğru baxana əyri göz də var.
Şöhrətpərəstliyə can atırsınız?
-A. Bakıxanov deyirdi ki, “Şöhrətpərəstlik insana qalib gələrsə, onu nəfsinin qulu edər”. Mənsə deyərdim ki, şöhrətpərəstliyin ən böyük zirvəsi şərəfli ölməkdi.
Çox danışmağı sevirsiniz, yoxsa çox deməyi?
-Heç birisini. Hörmətli olmaq istəyirsənsə çox demə, sağlam olmaq istəyirsənsə çox yemə.
Olduğunuz mühitdə qəbul edə bilmədiyiniz haqsızlıq çoxdur?
-Ədəbi və mətbu haqsızlığın pərdəsi o qədər qalındır ki, ondan yaxşı heç nə görünə bilməz. Lap teatrın pərdəsi kimi…
Deyirlər ki, qələm süngüdü. Kimə tuşlamısınız qələminizi?
-Millətin düşmənlərinə və cəmiyyətdəki parazitlərə.
Öz dərdinizi çox çəkirsiniz, yoxsa başqasının?
-S. Şirazi deyir ki:
Özgələr dərdini çəkməyən insan,
İnsanlıq adına ləkədir hər an.
Pula çox qənaət edirsiniz, yoxsa vaxta?
-Pula qənaət edirəm, vaxta xəsislik. Pula xəsislik rəzalətdir, vaxta xəsislik şərafət.
Varlı olmaq istərdiniz?
-Varlılığın cənnətindənsə, yoxsullu- ğun cəhənnəmi yaxşıdır.
Deyirlər çox səbirlisiniz?
-Səbr acı olsa da, dadlı meyvələri var.
Həyat sizə nələri qazandırıb?
-Ən böyük qazancım, mənəvi zənginliyimdir.
Bəs itirdikləriniz?
Gəncliyim, bir də…(kövrəlir). Nə isə…
Deyirlər, sözü deməkdən çəkinmirsiniz. Bəs söz necə sizdən çəkinmir ki?
-Sözü çəkinə-çəkinə demək qorxaqlara məxsusdur. Elə söz də özü qorxaqlardan çəkinir.
Düşündükləriniz çoxdur, yoxsa həyata keçirdikləriniz?
-Həyata keçirdiklərim çox olsaydı, ölümə “yox” deməzdim.
Harayçı həqiqət, lal haqsızlıq. Hansını seçərdiniz?
Harayçı həqiqət elə həqiqətin özüdür məncə. Lal həqiqətdə isə bir mütilik çaları var. Çalışmaq lazımdır ki, şəraitin qulu olmayasan.
Ədəbi mühitin haqq qapısı üzünüzə bağlanmayıb ki?
-Ədəbiyyatın qapısı yox. Ədəbi mühit üçün isə hələ ki, haqq qapıları inşa edilməyib.
Həyati gerçəkliyin ümid pənc-ərəsinə hardan boylanırsınız?
-Həyatımın ümid pəncərəsi məni sevən və sevdiyim insanların ürəyindən keçir. Oradan boylananda yaşamaq istəyirəm.
Zaman sizə qalib gəlir, yoxsa siz zamana?
-Bu suala zaman özü cavab verər.
Ümidiniz boşa çıxanda kimə sığınırsınız?
-Bir oian Allahıma
Gileyiniz çoxdur, gümanınız?
-Giley gümanın düşmənidir. Gümanım isə tükənməyib.
Ümid yaxşıdı, inam?
-Yaxşılara inam ümidi yaşadır. Əbədi inama isə eşq olsun!
Nə fikirləşirsiniz?
-Fikirlərimi ipə-sapa düzsəm, Yer kürəsini on dəfə dolanıb üstümə qayıdar.
Zamanla döyüşünüz, vaxtla savaşınız necə gedir?
-Qarabağ müharibəsi kimi.
Nədi, yoxsa könlünüzdən döyüş keçir.
-Hər gün elə döyüşürük də. Gərək elə Qarabağ olsun. Döyüşüb Qarabağı əldən vermişik, deyirsən özümüzü də əldən verək. Onsuz da nəyimiz qalıb ey…
Başa düşmədim sizi…
-Burda çətin nə var ki. Papağımızı vermişik, namus-qeyrətimizi vermişik, torpağımızı vermişik. Bircə qalıb ruhumuz. Onu da azadlığın, müstəqilliyin ipindən asmışıq, quruduruq. Güclü külək əssə, onu da əlimizdən alıb aparacaq.
Yaman sərt danışırsınız, qor-xmursunuz ağzınızdan atarlar?
-Həqiqəti düz deyənin ağzından atır- lar ki. Axı müstəqilik, azadıq…
Elə bil kiməsə güvənirsiniz?
-Məni qoruyana. Yəni Allahıma
Sizə eiə gəlmirmi ki, dəyişmisiniz?
-Dəyişməmişəm, dəyişiblər.
Fikriniz nədi?
-Hara baxıram cəhənnəmin qapılarını görürəm. Cənnətin iyi çoxdan çəkilib.
Yoxsa burnunuza ölüm iyi gəlir?
Guya diri idik ki…
Nə demək istəyirsən?
-Heç deyirlər axirət dünyası yaxınlaşır. Mən də fikirləşirəm ki, görəsən bizə yer verəcəklər o dünyada?
Camaat Ayda yer axtarır, sən də o dünyada?
-Qadası, Ayda yer alanlar cəhənnəmin kirayənişinləridir. Biz isə cənnətin xozeynləri. Çünki nə talamışıq, nə də qan içmişik. Halal çörəyimizin halal ağası olmuşuq.
Ən çox kimdən zərbə almısınız?
-İnsanlara çox inanıram, özüm qədər. Deməli, özümdən.
Axı, zaman dəyişib. Bir az ayıq olmaq lazımdır.
-Məgər o vaxt sərxoş idik ki? Yox, sadəcə yalanları o qədər içmişik ki, təsirindən sərxoş olmuşduq. İndi də “paxmenik” də…
Qadında xoşunuza gəlməyən cəhət?
-Xəbərçilik və yaltaqlıq.
Bəs kişidə?
-Yalançılıq və yaltaqlıq.
Deyəsən, yaltaqlıqla heç aranız yoxdur?
-Mənlik, ləyaqət qadının, şərəf, qeyrət kişinin tacıdır. Bunların cəmi insanlıq zirvəsi deməkdir.
Zaman çox şeyləri əlimizdən alıb axı?
-Ağlımız ki, yerindədir. Hər kəs bunları edirsə deməli, əqidəsiz və şüursuzdu.
Dolanışığınız necədi?
iqtisadiyyatı güclü olan bir ölkədə necə ola bilər? Yəqin ki, ƏLA!
Yəni bir ziyalı kimi özünü təminetmə yerindədir?
-Kiminsə qapısını döyməliyəm ki…
Deyirlər şairləri və yazıçıları Allah dolandırır. Bəyəm Allah Sizə maaş kəsib?
-Ədəbiyyat kürsüyə dönəndə, biz də ağzımızı göyə tuturuq də…
Sizin üçün ən çətin şey?
-Özünü dərk etmək.
Siz necə?
-Özümü dərk edə bilsəydim peyğəmbər olardım ki…
Özünüzə nə arzulardınız?
-Növbəli ölüm.

Vətən həsrətini çəkən qardaşım,
Soruşma necədir halı vətənin.?
Qəriblik çəkirik doğma vətəndə,
Dönübdür zəhərə balı vətənin.

Əlimiz, qolumuz bağlı haldayıq.
Başımız dərddədir qalmaqaldayıq.
Bilmirik öndəyik, yoxsa daldayıq.?
Talanır sərvəti, malı vətənin.

Dəyənək görənin quruyur sözü,
Haqq deyən kəslərin oyulur gözü,
İtibdi qeyrəti, sırtılıb üzü,
Haramdır o kəsə yalı vətənin.

Haqsızlıq baş alıb gedir, dayanmır,
Bu millət qəflətdən vallah oyanmır.
Qan içən qanına niyə boyanmır.?
Dəyəsən dəyişib valı vətənin.

Bölünməz vətəni axır böldülər.
Millətlə əylənib sonda güldülər.
Vətəni a qardaş çapıb sürdülər.
Paslanıb yerimir nalı vətənin.
Soruşma necədir halı vətənin.

(səni yasaqlarda sevdim…)

Sirrimiydin…
Sirriniydim…
Sirrə bürünüb gedirəm.
Aç qəlbini, hamıya aç!
Son kəz görünüb…
Gedirəm!

Can verdikcə can yasağa,
Qürub çökdü gözdə ağa,
Sən olmuşdum, mən olmağa
Sənnən arınıb gedirəm…

Elə susdum… eşitmədin,
Elə yandım… qış ötmədi.
Məni bu dərd üşütmədi,
Səndə qorunub gedirəm…

Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü,
“İlham çeşməsi” qəzetinin təsisçisi və baş redaktoru,
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü

QOYMA QOCALMAĞA

Soruş aşiqinin hər gün halını,
Qoru gözün kimi şanda balını,
Kəs payız yolunu, kəs qış yolunu,
Qoyma qocalmağa sən məni, gülüm.

Şirin təbəssümlə, xoş nəvazişlə,
Ömrümə nur çilə şirin gülüşlə,
Odlu məhəbbətlə, odlu atəşlə,
Qoyma qocalmağa sən məni, gülüm.

Hər vaxt bəxtimizin taxtı, tacı ol.
Dərdimin, qəmimin bir əlacı ol,
Mənim tər çiçəyim, bar ağacım ol,
Qoyma qocalmağa sən məni, gülüm.

Adın ki, düşməyir heç vaxt dilimdən,
Nəğmə oxuyuram hər gün gülümdən,
Hər yerdə, hər zaman tut sən əlimdən,
Qoyma qocalmağa sən məni, gülüm.

Gecə yuxumda ol , gündüz yanımda,
Ruhunla bəzənir vallah canım da,
Mənə təsəli ver hər bir anımda,
Qoyma qocalmağa sən məni, gülüm.

Bezmərəm nə qədər eyləsən də naz,
Hərdən könlümü al nə olar, bir az,
Denən qarşıdadı hələ bahar, yaz,
Qoyma qocalmağa sən məni, gülüm.

HƏR ZAMAN

Düzlük, etibar görərsən hər bir zaman düz əldən.
Vəfa etibar gözləmə hər gördüyün gözəldən,
Bu dünyada sevinc də var, göz yaşı da, kədər də,
Belə olub, onu bil ki, fani dünya əzəldən.

Təbiətin hər qarışı tamaşadı, tamaşa,
Ayı, Günü nur çiləyir hər çiçəyə, hər daşa,
Gözəlliyi bəxş eləyir gündə neçə göz, qaşa,
Hər şeyi gözəl yaradır yeri, göyü düzəldən.

Gecəsi aylı, ulduzludu, günəşlidi səhəri,
Hər şeyin öz zamanı var, hər bir şeyin öz yeri,
Hələ aça bilməmişik çox qıfılı, çox sirri,
Yaranan torpağa dönür, gül göyərir xəzəldən.

Hər sənəti biləndə də gərək kamil biləsən,
El-obanın məclisinə alnı açıq gələsən,
Əziz Musa ağır otur, çox da qalxma zilə sən,
Şeir, sənət meydanında bir qala qur qəzəldən.

Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü,
“İlham çeşməsi” qəzetinin təsisçisi və baş redaktoru,
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü

Bu sevgimiz bir bəzəkdi aləmə,
Gəl könlümü sən viranə eyləmə,
Bir gülüşün dəyər min-min məlhəmə,
İstəmirəm göz yaşımı görəsən

Bilirsən ki, odsuz-közsüz yanmışam,
Gülüm səni qəlbim, gözüm sanmışam,
Səni görüb ayı, günü danmışam,
İstəmirəm göz yaşımı görəsən.

Bu məhəbbət Məcnun edib məni də,
Gözlərimdən qovub duman, çəni də,
İstəyirəm gülər görəm səni də,
İstəmirəm göz yaşımı görəsən.

Bir qönçəsən, tər ətirli çiçəksən,
Sən ömrümə yaraşıqsan, bəzəksən,
Göydən gələn naz-qəmzəli mələksən,
İstəmirəm göz yaşımı görəsən.

Bu sevdadan inanma ki, mən dönəm,
Al canımı qaş gözünlə ey sənəm,
Öldürəcək vallah məni qüssə-qəm,
İstəmirəm göz yaşımı görəsən.

Əziz Musa məhəbbətə baş əyər,
Dözmək olmur çatılıbsa qaş əyər,
Ürək yanıb, süzülürsə yaş əgər,
İstəmirəm göz yaşımı görəsən.

Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü,
“İlham çeşməsi” qəzetinin təsisçisi və baş redaktoru,
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü

Taleyim, qismətim tuş gəldi qəmə,
Dərdimi, qəmimi qoymuşam dəmə,
Bu sevgi bir quru nağılmış demə,
Daha nağıllara inanmıram mən.

Xoşdu söz eşitmək gözəl dilindən,
Neyləyim ayrıldım qönçə gülümdən,
Sevdalı günlərim uçdu əlimdən,
Daha nağıllara inanmıram mən.

Dindirsən bir qəhər boğacaq məni,
Çəkəcək qoynuna od-ocaq məni,
Bu həsrət deyəsən udacaq məni,
Daha nağıllara inanmıram mən.

Döndü gizlənpaça sevda oyunu,
Sevdim, əzizlədim bəstə boyunu,
Əzbərdən bilirəm”Leyli Məcnun”u,
Daha nağıllara inanmıram mən.

İndi nağılları gözüm söyləyir,
Nağılar gecəni səhər eyləyir,
Ötən günlər üçün qəlbim göynəyir,
Daha nağıllara inanmıram mən.

Mən torpağam

Mən torpağam, məni atəş yandırmaz;
tərkibimdə kömürüm var,
külüm var.
Mən baharam çəmən-çəmən
çiçəyim var, gülüm var.
Mən küləyəm, əsməsəm,
kim bilər ki, mən varam.
Mən buludam, səhraları susuz görüb,
ağlaram.
Mən ürəyəm, döyünməsəm
ölərəm.
Mən insanam,
sadə insan əlinin
yaratdığı nemətlərlə öyünməsəm
ölərəm.
Mən işığam – qaranlığın qənimi,
Mən insanam,
daşıyıram qəlbimdə
dünyaların sevincini, qəmini.
Maraq dolu gözəm mən,
baxmaya bilmərəm.
Qarlı dağdan süzülən çayam mən,
axmaya bilmərəm.
Mən insanam,
vətənim var, elim var.
Ən böyük həqiqəti,
azadlığı, məhəbbəti, nifrəti –
söyləməyə qadir olan
dilim var.
Mən bir qranitəm ki,
hər parçamda duyulur
bərkliyim,
döyüşdə möhkəmliyim,
ülfətdə kövrəkliyim.
Mən insanam, ülfətsiz –
ölərəm.
Məhəbbətsiz, nifrətsiz –
ölərəm.
Mən bulağam,
tapşırıqla axmıram.
Mən həyatam,
həmişə yoldayam:
nəfəsdəyəm, arzudayam,
baxışdayam, ürəkdəyəm, qoldayam.
Mən torpağam, nemətimi, varımı
zəhmət sevən insanlarla bölərəm.
Mən ürəyəm, döyünməsəm
ölərəm.

1963

Torpaq

Torpaq bomboz;
elə bil ki, üzünə
dəmrov düşüb.
Bir yanda çadar-çadar,
bir yanda doxsan yaşlı qoca üzü kimi
bürüşüb.
Bir yanda anasını görmüş uşaq kimi
sevincli, çiçəkli,
bir yanda susuz.
Bir yanda sudan bezar.
Bir yanda qumu qaynar.
Bir yanda örtüyü qar.
Torpaq həm çörək verir bizə,
Həm su.
Həm son mənzilimizə yer verir.
Nəsil-nəsil qəlbimizdə yaşayır
onu itirmək qorxusu.

1965

Soruş

Od nə çəkdi,
küldən soruş!
Baş nə çəkdi,
dildən soruş!
İşə susuz barmaqların
kədərini insan bilir.
Nəğmələrin həsrətini
bir qırılmış teldən soruş!
Ömrün çətin yollarında
daşa ləpir salsa ayaq,
gün nə çəkdi,
ildən soruş!
Zülmətliyin möhnətini
kor söyləsin!
Bəm xalların fəryadını
zildən soruş!
Mən kölgəsiz bağ görmədim,
El dərdi tək dağ görmədim,
Gözlərimi yumub açdım
neçə dostu sağ görmədim.
Nələr çəkdi çaylaq daşı
seldən soruş!
Yollar uzun, mənzil uzaq.
Sərt daşlara dözmür ayaq.
Dözsün gərək.
Dözsün gərək.
Kim zirvəyə qalxar, deyin,
Yollar boyu hər pilləni
birgünləri, yüzilləri
qəlbimizlə,
beynimizlə
ömrümüzlə
doldurmasaq.
Mən yolçuyam
Od nə çəkdi,
küldən soruş!
hansı şerim,
hansı sözüm
yaşayacaq məndən sonra?
Mən bilmirəm,
eldən soruş!

Bakı, yanvar, 1964

Darısallıq

Uzun illər sıxdı məni:
gah çəkmələrim –
bəzən uzunu, bəzən eni ilə,
Gah ötüb keçən ilə təəssüfüm.
Gah ümidim, yeni ilə.
Gah dünyanın dərdi, qəmi sıxdı məni,
gah corablarımın boğazı,
Gah alçaq buludların qalın pərdəsi;
Gah bir nadan qələmindən
tökülən yazı.
Gah avtomat qələmin bahalığı.
Gah sözün ucuzluğu.
Gah köynəyimin yaxalığı.
Qırıb çıxmaq istədim
“olar”, olmaz” çərçivəsindən.
Dedilər yox, yox!
Dəblərə, qaydalara gir!
Vərdişləri, adətləri gözlə!
Sığallı dillə yaz!
Sıxdılar məni,
maddələrlə, sözlərlə…
İş otağım
on iki metr yarım.
Altısında
mən,
yazı masam,
həsrətim, ümidim.
Sabir.
Heminquey.
Tavandan süzülən damcıların izi.
Bricid Bordonun
bığsız, pişik üzü.
Falk, Mikayıl,
Tağı,
Bəhlulun nəvəsi.
İlk sırada olmaq
və qalmaq həvəsi.
Altı metr belə.
Altı yarım:
kitablar, kitablar, kitablarım.
Pəncərələr sıxdı məni
uzunsov dördbucaqda göstərib
küçənin evlərlə sərhədlənmiş yarğanını.
Maşınlar sıxdı məni
markalarına münasib.
Sıxdı məni vaqonların
güzgülü kupeləri və
yol hesabatını yoxlayan mühasib.
Məsafələr metrlərlə,
işıq kilovatlarla doldurulub.
Nəğmələr oktava içində
Xəstələrin hərarəti
dərəcələr içində.
İri meyvələr dənələrə,
üzüm-göz yaşı gilələrə dolub.
Şəhərimin yaşıllığı
ölçülüb, biçilib
salınıb rəqəmlərə.
Dağlar darıxıb göyə qalxıb
dərələr çöküb yerə.
Darıxır insan
hüdudlar, ölçülər içində.
Yayda uzun gündüzlər,
qışda uzun gecələr içində.
Deyirəm:
öləndə, atın
ən dərin dəryaya məni;
qaldırıb buludlardan yuxarı!
Son yolum uzun,
son mənzilim geniş olsun barı
Yox, yox.
Ən dərin dəryalar da
sahillərin çənbəri içindədir.
Görünür,
darısqallıq kənarda deyil;
hər meyvənin tumunda,
hər canlının hüceyrəsində,
hər binanın daşında, kərpicindədir.
Görünür,
yolumuz budur.
Zərurəti dərk etməyincə
gedirik, gedəcəyik
Darısqallıqdan keçə-keçə…

1967

ANARA

Hicranın ağırdır, dözə bilmirəm,
O uca dağlardan en gəl, Anarım!
Körpə ayaqların yaman yorulub,
Sinəmin üstündə dincəl, Anarım.

Sənsiz nə gecəm var, nə də gündüzüm,
Sən gedəndən bəri gülməyib üzüm,
Gəl uzun kiprikli körpəcə quzum,
Anarım, Anarım, gözəl Anarım!

Sən ceyran gözlüsən, çatmaqaşlısan,
Tayın-tuşun yoxdur, yar-yoldaşlısan,
Bəlkə məndən ayrı gözü yaşlısan,
Olmuş bu ayrılıq əngəl, Anarım!

Dağların sinəsi lalə, bənövşə,
Yaylaqlar qonağı ol sən həmişə,
Qoyma bu daqlara bir xəzan düşə,
Tökülə yollara xəzəl, Anarım!

DURNA

Mən
yuxuda durna oluram
gecələr,
Çırpıb qanadlarımı
yerdən üzülürəm.
Geniş-geniş havalarda səf çəkən
Durnaların qatarında düzülürəm.
Uçuruq uça bildikcə,
Uçuruq diyar-diyar…
Uçuruq – qəlbimizdə
Torpaqdan aldığımız
Ən şirin,
Ən incə,
Ən sevimli arzular.

Uçuruq uça bildikcə…
Bizə həsrət qalan ellərə
Qanad salırıq,
Uca-uca dağların başında
Əylənib qonaq qalırıq.
Torpağın ətrini aparırıq
Ulduzların aləminə.
Həyat səsi qatırıq
Göydə soyuq-soyuq işıqlanan
ayın yalqızlıq qəminə.
Səhər
şəfəqlər oyadır məni.
Sevinə-sevinə durub
Qalxıram ayağa:
Sonra bütün günü
Nə həvəsim olur,
Nə macalım,
Bir də yerdən üzülüb
durna olmağa.

HƏBİBƏYƏ

Gənclik şəklimə baxdın
– Nə gözəldin, nə incəydin, – dedin.
Fikrə daldın. Gözlərin doldu.
– Niyə ağlayırsan, – dedim.
Şükür Allaha, ölməmişəm ki…
Dinmədin. Gözlərinin inci yaşı
Damla-damla töküldü
yanağından…
Anlayırdım, sən
gözəlliyin, incəliyin,
bir də əbədi olaraq
ötüb-keçən gəncliyin
ölümünə ağlayırdın…

13 aprel, 1963

DÜŞÜNCƏLƏR

Ağır düşüncələr içindəyəm
bu axşam,
Bilmirəm,
ömrümü düzmü,
əyrimi yaşamışam.
Ömür keçdi
axıb gedən sular kimi.
Əsib keçdi sevinclərim
bir qanadsız rüzgar kimi.
İndi ağır düşüncələr içindəyəm,
Bilmirəm
kiməm
nəyəm?
Ey mənim gəncliyimi xatırladan, təzə qız,
bu sözləri səninçün
yazır titrəyir əlim,
Yazır ki, sən heç zaman,
ey ağıllı gözəlim,
Olmayasan mənimtək
dünyada yapyalqız.
Saçına dən düşəndə
ömrünün budağından
bir yarpaq salmayasan.
Belə həzin axşamlar
ağır-ağır fikirlər
bəhrinə dalmayasan.

BAHAR NƏĞMƏSİ

Yaşıllanır çöllər, oyanır torpaq,
Bəzənir gəlintək hər dərə, hər dağ,
Ruhuma bir adət olur çırpınmaq.
Məhəbbətim səndə, könlüm səndədir,
Bahar nə nazəndə, nə nəzandədir.

Gah yoluna çıxdım, gah yola saldım,
Gah intizar çəkdim, həsrətdə qaldım.
Qışda sorağını uzaqdan aldım,
Dedim əmanətim, eşqim səndədir,
Bahar nə nazəndə, nə nəzandədir.

Xoş nəğmələr qoşdum sənin adına,
Saf bir nəfəs kimi çatdın dadıma.
Bir həzin axşamda düşsəm yadına
Bil ki, məhəbbətim, könlüm səndədir,
Bahar nə nazəndə, nə nəzandədir.

Dəlidir

Demə Məcnuna dəli, bəlkə də Leyla dəlidir
Eşq olan yerdə bütün aqilü dana dəlidir.

Saldı Yusif kimi öz sevgilisin zəncirə
Qoydu rüsvalıqı aləmdə Züleyxa dəlidir.

Eşq zincirinin iftadəsi bir mən degiləm
Həvəs-i silsileyi eşq ilə dünya dəlidir.

Sarılır çiğninə gah qoynuna, gah qamətinə
Əjdəhalər kimi ol zülfi çəlipa dəlidir.

Bir vəfasız gül üçün naləsi dünyanı tutur
Aşiqin qəlbi kimi, bülbülü şeyda dəlidir.

Bircə Şirin ilə Fərhada məzəmmət yoxdur
Vadiyi eşqdə Varmiq dəli, Əzra delidir

Əl götürməz bu qara gözlülərin zülfündən
Hər yetən zənn eləyir Vahidi guya dəlidir.

Gözəldir

Hər aşiqə öz istədiyi yarı gözəldir,
Hər bülbülə öz sevdiyi gülzarı gözəldir.

İlqarı gözəl olmayanı istəməz aşiq,
Can ver elə cananə ki ilqarı gözəldir.

Mən bir uca boylu gözəlin zülfünə bəndəm
Rüxsarı gözəl, şivəsi, rəftarı gözəldir.

Yüzlərlə gözəl başqa vilayətdə də çoxdur,
Amma bizim ölkə bütün – elcari gözəldir.

Yar olsa mənimlə mənə biganə nə eylər?
Uçmaz elə bir xanə ki memarı gözəldir.

Mən istədiyimçün o gülü qeyri də sevdi
Qiymətli o şeydir ki xiridarı gözəldir.

Vahid, mənə insaf elə, sima ilə baxma,
Əhsən elə bir şairə əşarı gözəldir.

Bəs nə deyim?

Mən o şuxə güli-rəna deməyim, bəs nə deyim?
Aşiqə bülbülü-şeyda deməyim, bəs nə deyim?

Min gözəl görsə gözüm, bir kərə doymaz könlüm,
Bu kiçik qətrəyə dərya deməyim, bəs nə deyim?

Mən əgər eşqidə Məcnun deyiləm bəs nəçiyəm?
Sevdiyim dilbərə Leyla deməyim, bəs nə deyim?

Çırpınır quş kimi hər zülfünü gördükcə könül,
Mən bu divanəyə rüsva deməyim, bəs nə deyim?

Gözlərin həsrətini çəkməyən aşiq yoxdur,
Sənə mən afəti-dünya deməyim, bəs nə deyim?

Bu şirinlik, bu lətafət ki, sənin var gözəlim!
Sənə güldən də mən əla deməyim, bəs nə deyim?

Eşqidən bir bu qədər söyləmək olmaz Vahid,
Mən bu məcnunluğa sevda deməyim, bəs nə deyim?

Dindir məni hərdən, gözəlim

Dindir məni hərdən, gözəlim, fürsət olanda,
Vəslin bizə bir an, nə olar, qismət olanda?

Bax, gör, məni zülfün ne perişanliğa saldı
Bir gün açaram dərdimi cəmiyyət olanda.

Yüzlərlə cəfa etsən, unutmaz seni könlüm
Fikrimdəsən, ey gül, yenə hər söhbət olanda

Biganə əgər olmasa, tez vəslə yetərdik
Kim xeyr görüb düşməni kəmfürsət olanda?

Zülfün ki, tutub ruyini, çox qorxuram ondan
Aləm toxunar bir-birinə zülmət olanda

Könlüm necə sənsiz, gözəlim, naləsiz olsun
Bülbül dayanarmı gülünə həsrət olanda?

Vahid,hələ qarşında böyük bir gələcək var
Dünya bizə ləzzət verəcək cənnət olanda!

Nə dedin bəs?

Məndən, könül , o nazlı nigarə nə dedin bəs?
Çəkdin o güləndamı kenarə,nə dedin bəs?

Əvvəl bunu bildim ki,dedin aşiqin öldü
Ondan sora ol şuxə dübarə nə dedin bəs?

Mən məst yıxıldım o dilaramı gorəntək,
Evlər yıxan o çeşmi-xumarə nə dedin bəs?

Meydənmi qızarmışdı onun arizi-ali,
Ziynət vərən ol baği-baharə nə dedin bəs?

Mən xəsteyi-eşq olduğumu sordumu səndən,
Göstərdimi bimarinə çarə,nə dedin bəs?

Dami-qəmi-hicranə nəhayət verəcəkmi,
Bu barədə ol laləuzarə nə dedin bəs?

Dərdindən ölən Vahidi heç bir soruşurmu,
Ol bikəsi kim qoydu məzarə, nə dedin bəs?

Yalvarma

Könül, vəfasız olan nazlı yarə yalvarma!
Nə e’tibar ona, bi’etibarə, yalvarma!

Darıxma, yaxşı-yaman ruzgarımız keçəcək,
Bu beş gün ömrə görə ruzgarə yalvarma!

Sənin də bir gün olar novbaharın, ey bülbül,
Xəzan cəfasına səbr eylə, xarə yalvarma!

Faqirə, aciz, məzlumə ehtiram eylə,
Əduyə, qaniçənə, zülmkarə yalvarma!

Vətən uğrunda ölüm mərd üçün səadətdir,
Həyat üçün fələki-kəcmədarə yalvarma!

Müxalif əhlinə baş əymə, sən də Mənsur ol,
“Ənəlhəqq” üstə çəkilsən də darə yalvarma!

Məhəbbət əhlinə, Vahid, həmişə xidmət eylə,
Nə təcdarə, nə bir şəhriyarə yalvarma!

Olsa

Ölməzdim əgər sən kimi bir dilbərim olsa,
Bir afəti-çan, şuxi-mələkmənzərim olsa.

Hər gun dolanıb başına qurbanin olardım,
Pərvanəsifət ucmağa balüərim olsa.

Mən də sevilərdim bütün aşiqlər icində,
Ahuləri Məçnun eləyən gözlərim olsa.

Kuyində mənə qoy nə bilir eyləsin əqyar,
Əlbəttə, çəzasın cəkər ALLAH kərim olsa.

Biganəyə mən bir belə minnətmi edərdim,
Könlüm kimi bir yari-vəfapərvərim olsa.

Vahid demərəm dərdimi mən başqa nigarə,
Yarım bilir eşgində nə dərdi-sərim olsa.

Olmasa da

Yanında dilbərimin etibarım olmasa da,
Yenə qəmin çəkərəm, qəmküsarım olmasa da.

Bədəndə yarı canım qalmayıb, gedib yarım,
Gərək dözəm qəmi – hicranə, yarım olmasa da.

Günüm ki, tar olub o zülf əlindən, ey tari,
Tərənnüm eylə, səni tari, tarım olmasa da.

Üzün xəyali bəsimdir behişti – kuyində,
Yüz il xəyalıma gəlməz, baharım olmasa da.

Ləbinlə məst gözün hər düşəndə xatirimə,
Şərabə rəğbətim artır, xumarım olmasa da.

Mənim bir ahim ilə şəmlər yanır gecələr,
Toxunma, şöleyi – eşqəm, şərarım olmasa da.

Kəməndi – zülfilə, Vahid, özüm şikar oldum,
Mənim o ahu baxışlı şikarım olmasa da.

Eylər

Vətən oğlu öz canını
El uğrunda qurban eylər.
Aşıq coşar məclislərdə
Bu şöhrəti dastan eylər.

Gəlmə düşman, gəlmə düşman,
Məndən sənə olmaz aman.
Hər daşımda var bir aslan,
O, qalxanda tufan eylər.

Çala bilməz sər tərlanı,
Bu elləri yaxşı tanı.
Gəl başına gen dünyanı
Məğrur ordum zindan eylər.

Çox güvənmə, gəl özünə
Mil salaram cüt gözünə.
Bir damcı qan əvəzinə
Qoç Koroğlum min qan eylər.

Keçdi

Yenə gülşəndən ötüb gözləri afət keçdi.
Yenə şahanə xuram etdi, qiyamət keçdi.

İzlədim sayə kimi yar baxıb güldü qəşəng,
Göstərib aşıqinə xeyli nəzakət keçdi.

Coşdu şaxlardakı bülbül onu gördükdə yenə,
İlk baharım verərək bağə təravət keçdi.

Unudub yar məni zənn eyləyəcək küsmüşdüm,
Onu gördükdə sönüb cümlə ədavət keçdi.

Ahu gözlüm yenə səyyad kimi gəlsin Rahim,
Aşıqin günləri ol şux ilə şərbət keçdi.