Rahilə xanım DÖVRAN.Seçmə şeirlər

Şairə-jurnalist-publisist Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Naxçıvan Muxtar Respublikası Bürosunun Rəhbəri, “Qızıl qələm” media mükafatı laureatı

NAXÇIVANIN GECƏLƏRI

/”Vətənimdir”- silsiləsindən/

Gündüz Ona hamı aşiq,
Axşam başqa bir yaraşıq.
Çil- çıraqdır, nur qarışıq,
Naxçıvanın gecələri.

Hər köşədə bir çal- çağır,
Bayram edir zəfər, uğur.
Sanki göydən ulduz yağır,
Naxçıvanın gecələri.

Alqışlayır dostu, yarı,
Vəfadarı, düz ilqarı.
Könül açan “Arazbarı”,
Naxçıvanın gecələri.

Tərk edibdir qəm, kədəri,
Firəvanlıq bəzək, zəri.
Alqışlayır xoş səhəri,
Naxçıvanın gecələri.

Əcəminin ruh, nəfəsi,
Ana Xatun məqbərəsi.
Atabəylər əfsanəsi,
Naxçıvanın gecələri.

Nazlanır “Qızlar bulağı”,
Aşiqlər olur qonağı.
Allanır üzü, yanağı,
Naxçıvanın gecələri.

Ay şövq ilə yana- yana,
Sığal çəkir həyəcana.
Ilham, təb gəlir Dövrana,
Naxçıvanın gecələri…

OLASAN

/”könül dəftərim” – silsiləsindən/

Səni sevdim gözəlim, bəlkə mənə yar olasan,
Hər ağır, dar günümdə qəlbimə qəmxar olasan.

İstədim sənlə qoşum həyatımın şən nəğməsin,
Köksümə sıxam sənı, sarı simli tar olasan.

İlk bahar zənn elədim eşqimizin hər fəslini,
Sanmazdım yaz günündə şaxta, dolu, qar olasan.

Təmannam oldu Rəbbdən tez yetirsin sevdiyimi,
Demədim ta dönəsən, sevginə əğyar olasan.

Bilməzdim bu sevdanı sarar riya, məkri- yalan,
Sən də ki, bir vəfasız, qaniçən, qəddar olasan.

Yaradan etsin islah, tez dönəsən haqq yoluna,
Rahilə Dövran kimi, eşq üçün zəvvar olasan.

QƏDİM NAXÇIVAN
/ 2-cı kitabından bir nümunə/

Görənlər bir daha geriyə dönməz,
Vətən məhəbbəti alışar,sönməz.
Azman qayaları dayanıb dinməz,
Həmişə gəncləşən, həmişə cavan,
Cənnətə dönübdür qədim Naxçıvan!

Babəkim daşıyır mərdimin adın,
Sərkərdəmtək igid hər kişi,qadın.
Burnunu ovubdur yağının,yadın,
Bunu gözəl bilir hər gənc, hər cavan,.
Cənnətə dönübdür qədim Naxçıvan!

Culfa ,İlanlı dağ, Kəmki, Əlincə,
Oğlanlar bahadır, qızları incə.
Ürəyi atlanır insan bilincə,
Tutubdur hər zaman düşmənə divan,
Cənnətə dönübdür qədim Naxçıvan!

Ordubad elimin cənnət bağıdır,
Ən yüksək zirvəsi Soyuq dağıdır.
Hər zaman burada bahar çağıdır,
Səidim,Yusifim yenə novcavan,
Cənnətə dönübdür qədim Naxçıvan!

Şahbuz əzəmətdir, bir tacdır başda,
Canlı salnamədir yazılıb daşda.
Yağı oxları var qayada, daşda,
Ərənlər tutubdur düşmənə divan,
Cənnətə dönübdür qədim Naxçıvan!

Şərur düzlərində tarixin izi,
Bükülüb burada düşmənin dizi.
Şanlı keçmişimə qaytarır bizi,
Təzə gəlin kimi çiçəklər əlvan,
Cənnətə dönübdür qədim Naxçıvan!

Sədərək vətənin qeyrət qalası,
Şəhid qanındandır gülü, lalası.
Qədim Naxçıvanın igid balası,
Düşmənə verməyib meydanda aman,
Cənnətə dönübdür qədim Naxçıvan!

Kəngərli tarixin daş səhifəsi.
Yaradan əllərin gözəl töhfəsi.
Burda insanların gülür çöhrəsi.
Saza öz yerini veribdir kaman,
Cənnətə dönübdür qədim Naxçıvan!

SÖZÜ ÇOX
/ 9- cu kitabından bir nümunə/

Dinsizlərdən din, mərhəmət umuruq,
Gerçəklərə gözümüzü yumuruq.
Görmürük ki, kimə dəyir yumuruq,
Ocaq yanır odu bizim, közü yox.

Hamı duyur, hamı görür hər halı,
Bazarında iti atdan bahalı.
Bəxtə düşüb armudların ən kalı,
Kor fələyin baxışı var, gözü yox.

Günümüzdür, günü- gündən qaralan,
Gözümüzdür, öz- özünə toralan.
Yoxsa azmı kirpiyilə qor alan?
Ev- eşiyə boş getməyə, üzü yox.

Həkimləri günlük çörək peşində,
Müəllimləri kərpickəsən işində.
Azmı insan, ruhu- canı dişində?
Ruh ölüdür, can çalışır, özü yox.

Çox kitabım sandıqdadır, əlyazma,
Çoxu deyir bu halları, gəl yazma.
Heçalarda, qafiyədə çox azma,
Çərx fırlanır, Dövran dönür, sözü çox..

Şairə-publisist Nəcibə İLKİN.Seçmə şeirlər

Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü,
Azərbaycan Respublikası Prezidenti Təqaüd Fəndunun təqaüdçüsü,
“Azad qələm” ədəbi-bədii, ictimai-publisistik qəzetinin və
“Ali Ziya” ədəbi-bədii, elmi-publisistik jurnalının təsisçisi və baş redaktoru

MƏN SƏNİ SEVƏN DEYİLƏM

Bir sevgisən, öz içimdə,
Lal olubdu söz içimdə,
Yanar köz olsan içimdə,
Mən səni sevən deyiləm.

Bu eşqin baxıb dadına,
Heç yaraşdırma adına,
Gəl məni salma oduna,
Mən səni sevən deyiləm.

Xəyal olub düşdüm yola,
Yenə də sənlə qol-qola,
Milyon varın, sözün ola,
Mən səni sevən deyiləm.

Əlim əlindən asılı,
Könlüm könlünə qısılı,
Desələr bu baxt yazılı,
Mən səni sevən deyiləm.

Mən bir azca utancağam,
Könül isitməz ocağam,
Yaxın dursanyanacağam,
Mən səni sevən deyiləm.

Deyən, çox etdim ərkimi,
Sözüm yandırsın hər kimi,
Sən məni sevdiyin kimi,
Mən səni sevən deyiləm.

ÖZÜMÜZƏ TALE YAZDIQ

Üzülməyən sevgimizin,
Ürəyini niyə üzdük,
Özümüz də heç bilmədən,
Yolumuzu tərsə düzdük.

Yol gözləyən izimizin,
Dedik həsrət, kədər bizim,
Şirin dadan sevgimizin,
Badəsinə acı süzdük.

Kim uduzub, kim nə udub,
Şirin anları unudub,
Fələyin əlindən tutub,
Özümüzə tale yazdıq.

DUYĞULARIN QANADIYAM

Buz bağlayan yollarını,
Nəfəsimlə əridəydim,
Bu ağlayan sevdamızı,
Gücüm çata, kiridəydim.

Bir dünyalıq can oduyam,
Duyğuların qanadıyam,
Mən sevginin öz adıyam,
Göydə sevib, yerə dəydim.

Yaz dərdimi, yaz aramla,
Nə yaşıyım bu yaramla,
Vüsalımı damla-damla,
Ürəyinə yeridəydim.

Xatirə FƏRƏCLİ.Yeni şeirlər

Göylərdən gəlmişdi

Demişdim soyutma özündən məni,
hədər deməmişdim,
hədə deyildi.
Bir yolda ki,
yoldaşın eşq olarsa,
Fərq etməz, yolçuluq an, ya yüz ildi.

Mən ürək quluyam, mən ruh adamı,
Mən bu eşqi arzum kimi yaşadım.
Tam təslim olmuşdum duyğularıma,
Ürəklə, istəklə mən baş-başaydım.

Dünyama gün kimi doğmuşdu bu eşq,
Göylərdən gəlmişdi bu hiss, bu istək.
Ürək olan yerdə hər şey səadət,
Pərvanə olardın bu eşqə gərək.

***
Könlüm
yaşanmamış sevgilər,
yalançı sevdalar məzarlığı,
baş daşları fərqli,
sən də qoşuldun onlara,
elə bil
çox illər öncə çıxmışdın qarşıma,
elə bil
çox illər öncə
bu sevgi yaşanıb və bitib,
mamır basıb o günləri,
mamır basıb sənli xatirələri,
heyif, çox heyif,
qəlbimdə sənə qurduğum
o boyda taxtı
dəyişdin baş daşına.

Bəlkə

Elə narahatam, elə gərginəm,
Görəsən, nədir bu içimə dolan?!
Belədə, deyirlər, darıxanın var,
Doğruysa, odurmu düşünən, anan?

Mənim andığımtək anıb adımı,
O da mənim kimi darıxır bəlkə?!
Bir ad qoya bilmir baş verənlərə,
Qırılan bağlara yanıxır bəlkə?!

Bəlkə dar ağacı qurub içində,
Edam kötüyünə qoyub başımı?!
Yarıb,
yarğılayır duyğularını,
Bu çökən bir eşqin son təlaşımı?!

Canım dar qəfəsdə girinc,
giriftar,
Gümanlar, şübhələr çapır azad, hürr.
Bu kömköhnə dünya, təzə dünyada
Çox gizlinlər aşkar, hər aşkarda sirr.

Bir qucaq açmışdım

Özüm də bilmirəm nədən küsmüşəm,
Ömrəmi, bəxtəmi, şəxsəmi küsdüm?!
Bir qucaq açmışdım ürəyim boyda,
Elə o boyda da boşluğa düşdüm.

Mən hansı zamana, hansı məkana,
Hara aid olub, düşmüşəm hara?!
Bu dünya mənə yad, o dünya yalan,
Başqa dünya varmı, köç edəm ora?!

Yaşayıb keçdiyim yırtıq günləri,
Bu yamaq həyatı boşlayıb gedəm.
Ancaq acı verən bu karsız ömrü
Bircə bayatıyla oxşayıb gedəm.

Özüm də bilmirəm nədən küsmüşəm,
Əslində səbəb var, əslində heç yox.
İynə ucu boyda işıq gəzirəm,
Olmayan işığa pərvanəyə bax.

Xatirə FƏRƏCLİ.Yeni şeirlər

Bu nədi?

Sən niyə baxırsan yollara, niyə,
Kimi gözləyirsən,gözüm, bu nədi?
Ürəyim, köksümü dağıtma, toxta,
Yoxsa tükənibdi dözüm, bu nədi?

Nədir bu intizar, bu qüssə, ələm?
Könlümü uçurur boğulan naləm.
Çökübdür çöhrəmə qəlbimdəki qəm,
Solub yanaqlarım, üzüm, bu nədi?

Köçüm uzaqlarda, ömür də yarı…
Yağır çalınçarpaz taleyin qarı.
Yeriyir üstümə qəm karvanları,
Bəs hanı təpərin, dizim, bu nədi?

Bu darıxmaq

Bu darıxmaq, aman Tanrım,
Buraxmır yaxamı nədən,
Darıxıram, darıxıram,
Dar gəlir ruhuma bədən.

Qara qarışqalar kimi
Yol gedirik, yön fələyin.
Yolumuz bir mənzilədir,
Kimi asta, kimi yeyin.

İçimizdən alışırıq
Kül olub sönənə qədər.
Heçdən gələn darıxacaq
Heçliyə dönənə qədər.

Qatar gözləyirəm

Bu qatar da ötüb getdi,
Ünüm yetmədi, yetmədi.
Gedib, gedib gözdən itdi,
Güman itmədi, itmədi.

Bir dəli inada qulam,
Könlümdə dağıntı, savaş.
Nagüman qatar gözləyib,
Nə çəkirəm, biləydin kaş.

Söykənib tənha söyüdə,
Budaqdan bar gözləyirəm.
Qatarlanıb illər gedir,
Mənsə qatar gözləyirəm.

İNDİ

Bir ömrün səadət payına həsrət,
Yarımı itirmiş yarıyam indi.
İnanma, kimisə xoşbəxt eyləyəm,
Kiminsə bəxtinə yarıyam indi.

Bir küskün ovqatam, kədərli çağam,
Səhra dolaşıram, gülzarım vağam.
Hərdən Tanrıma da asiyəm, ağam,
Sancmağa can gəzən arıyam indi.

İçimdə payızdı,çölümdə yazdı,
Deyirlər, bəxtəvər işvədi, nazdı.
Bir üzüm gəlindi, bir üzüm qızdı,
Fikrimdə yüz yaşlı qarıyam indi.

Dərdimə girovdur məhəbbət, həvəs,
Bu bəxtlə dünyaya gəlmişəm əbəs.
Ay məni özünə yar istəyən kəs,
Mən dərdin, kədərin yarıyam indi.

Şəfa VƏLİYEVA.Yeni şeirlər

“Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Gənclər Şurasının və Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş məsləhətçisi, Prezident təqaüdçüsü, Gənclər müfakatçısı

***

sığındığım köşəyə
rəsmini Tanrı çəkmiş…
qorxma dərdim üşüyə,
dərdə qoxunu səpmiş…

Bəlkə unutdun sən də
mənim kimi o toyu?
bəxtmi unutdu səndə
o buxunu, o boyu?

saçındakı dənləri
bağla qızıl üzüyə…
göndər gələn-gedənlə
bəlkə ömrü bəzəyə…

* * *

bütün ayrılıqlar doğma…
bütün xoşbəxtliklər yad…
səninlə yaşanan hər nə varsa
adını qoymağa çalışma…
heç məndən də soruşma…
adı üstündə yazılı: HƏYAT…

bağırma, çağırma…
sükutunu qucaqla…
dərdini bas bağrına…
bir də görərsən ki,
qapın döyülür…
pəncərəndən pıçıltılar tökülür-
gecikmiş “Bağışla” adıyla…

yalan demirəm sənə…
İnanmasan da olur…
daha eynimə gəlmir
məni necə bilirsən…
daha əynimə gəlmir
“qadın nazı”… Bilirsən…

bütün səssizliklər haray…
bütün anlayışlar fəryad…
səninlə yaşanan hər nə varsa
adı üstündə yazılı: HƏYAT…

Şəfa EYVAZ.”Hopur”

Təhsil Problemləri İnstitutunun Kurikulum Mərkəzinin böyük elmi işçisi, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Məsul katibi

Ürək sızıldayır, gözdən yaş gəlmir,
İnsan taleyində qiyamət qopur.
Bahar taleyini yaşaya bilmir,
Payızın kədəri yarpağa hopur.

Sevinc köçəridir ömür evində,
Bir anlıq qonaqdır yükü belində.
Kədər yuva salır elə dərində,
Gəlir ətə hopur, dırnağa hopur…

Ömrə iz salmayan “nağıl” dərdləri,
Gəlir unutdurur mağıl, dərdləri,
Dünyanın çəkilmiş ağır dərdləri,
Dönür bir şairə torpağa hopur.

Əziz MUSA.Yeni şeirlər

Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü,
“İlham çeşməsi” qəzetinin təsisçisi və baş redaktoru,
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü

HARA GEDİRSƏN

Hələ yol gözləyir o görüş yeri,
Bizi bir görüblər əzəldən bəri,
Qayıt, yalvarıram, qayıt, dön geri,
Məni tənha qoyub, hara gedirsən?

İnsafın yoxdurmu ay zalım qızı,
Qışa döndərmisən baharı, yazı,
Qaytar qoy yerinə ayı,ulduzu,
Məni tənha qoyub, hara gedirsən?

Ürəyim dalınca yeriyər , gedər,
Qoymaz göz açmağa, qoymaz qəm, kdər,
Sənsiz ömür hədər, sənsiz gün hədər,
Məni tənha qoyub, hara gedirsən?

Neyləyim mən yazıq boş ürək ilə,
Bacara bilmirəm mən fələk ilə,
Ürəyim danışmaz hər mələk ilə,
Məni tənha qoyub, hara gedirsən?

Mən Əziz Musayam yox idi dərdim,
Eşqinlə şam kimi yandım, əridim,
Ağlayan ürəyi necə kiridim,
Məni tənha qoyub,hara gedirsən?

QARABAĞDAN DANIŞIN

İnciməsin qoy nə ata, nə ana,
Ay el-oba, siz baxmayın ad, sana,
Çörək qalsın, Quran qalsın bir yana,
Danışanda Qarabağdan danışın.

Məclislərdə yada salın dağları,
Unutmayın cənnət,məkan bağları,
Yada salın Şuşa adlı ağları,
Danışanda Qarabağdan danışın.

İncitməyin şəhidlərin ruhunu,
Biz deyəsən unutmuşuq çoxunu,
Hazır tutun əldə qəzəb oxunu,
Danışanda Qarabağdan danışın.

Qoymayın ki gor yerləri dağılsın,
Yolu, izi, duman alsın, çən alsın,
Qoymayın ki qanlı yara sağalsın,
Danışanda Qarabağdan danışın.

Aldanmayın yağlı vədə, xoş sözə,
Kömək olmaz özgə bizə, yad bizə,
Durmalıyıq düşmənlərlə üz-üzə,
Danışanda Qarabağdan danışın.

Yaralıdı sevən ürək, sevən can,
Qarabağdan qoy oxusun oxuyan,
Döyüşlərə hazır olun hər zaman,
Danışanda Qarabağdan danışın.

Yadlar orda binə salır , yol çəkir,
Bizim hələ gözlərimiz yol çəkir,
Cəbrayılım qan ağlayır, ah çəkir,
Danışanda Qarabağdan danışın,

Yurd-yuvanı yaddaşlardan silməyin,
Məzar yeri tapılmırsa ölməyin,
Demirəm ki, oynamayın, gülməyin,
Danışanda Qarabağdan danışın.

Hikmət MƏLİKZADƏ.Yeni şeirlər

Azərbaycan Respublikasının Prezident Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü

Biz zülmün atdığı daşa bələdik…

Qəfil tindən çıxan kölgədi ölüm,
Əcəl bir kimsədə xətir saxlamaz.
Biz zülmün atdığı daşa bələdik,
Haqdan gələn daşı çətir saxlamaz.

Tale əl çatmayan pillədi, getmə,
Mən belə itirdim atamı, dəli.
Mən sənə baxıram, sən uzaqlara,
Tez-tez sənə baxmaq xatamı, dəli?

Hər fikrin altında bir təmənna var,
Libasın soyunub çəmən, deyən qız.
Daha güvənməyək bir-birimizə,
Nə sən deyən oldu, nə mən deyən, qız.

Yeməli deyil ki,
qəmdən dadasan…

Beş deyil, on deyil, min kilodu eşq,
Ürək necə çəksin, dayağı yoxdu.
Nədən qınayırsan bu çılpaq ruhu,
Görmürsən çolaqdı – ayağı yoxdu?!

Elə bil doqqaza ipək səriblər; –
Hər qoyun köçündən yun qalıb burda.
Yeməli deyil ki, qəmdən dadasan,
Qorxma, bir kündəlik un qalıb burda.

Bir az rəng dağılıb masanın üstə,
Qoy şərnən xeyirin davasın çəkim.
Dünəndən arxamca iki göz baxır,
Fikrim kürt düşmür ki, havasın çəkim.

Sevgi bu qədərmi sərt?

Sevgi bu qədərmi sərt?
Bax, sevənlər mum kimi…
Kim onu, bezib atıb
Ac quşlara, tum kimi?

Gözlərini günə ver,
Duyğular nəm, – yaş olur.
Sevmədiyim o qız da
Mənimlə həmyaş olur.

Sən də, ey könül, uyu,
Bir də bu sapı açma…
Yuxunda görmədiyin
Adama qapı açma.

Eldar Nəsib SİBİRYEL.Seçmə şeirlər

Torpaq nəğməsi

Ana torpaq, ilk məskənim, son yerim
Dağın, dərən mənə arxa, həyandı.
Boynubükük bənövşələr-kədərim,
Alovlanan lalələrin-həyamdı.

Üfüqlərin xəyalımın yoludu,
Hər qarışın müqəddəsdi, uludu,
Yanğım olsa, göylərinin buludu,
İstəyimi bir baxışdan duyandı.

Bir zərrən də səni məndə yaşatdı,
Yaddan çıxsa bir yer adı, daş adı-
Küləklərin yaddaşıma daş atdı,
Mürgüləyən xatirələr oyandı.

Min il keçsə ömür sənə yad olmaz,
Sənsiz bir gün ürəyimdə od olmaz,
Nəm duyğular atəşindən od almaz,
Ha yelpiklə, ha alışdır, ha yandır.

Baş açmadım, heç bu necə sirr idi?
Eşqim dəcəl uşaq kimi kür idi.
Bir gözəli görən kimi kiridi,
Axşam, səhər yollarında dayandı.

Ana torpaq susdurmaqçün düşməni,
Al, güllətək sinəsinə sıx məni.
Bir saz üstə zəfər adlı nəğməni,
Sazım, sözüm bu dünyaya yayandı.

Məni

Ömür keçdi, getdi …ulu təbiət
İnanma, təzədən yoğura məni.
Bir bulud ömründə yağış eyləyib,
Çiləyə yar gələn cığıra məni.

Yadda yox, özümdə axtardım eyib.
Haqq gəzdim, dəmirdən çarıq da geyib.
Tale gecikdirdi hər zaman, heyif…
Həyatda qismətə, uğurla məni.

Bəxtim də mənimlə kəcinə çəkdi.
Mən kölgəyə çəkdim, o, günə çəkdi.
Həyatda bir dəfə nə önə çəkdi,
Nə də ki saxladı axıra məni.

Sənin ürək adlı mülkün var – deyə,
İldırımdan ağır yükün var – deyə,
Öndə torpaq altı çəkin var – deyə,
Bölmədi yüngülə, ağıra məni.

Həsrəti, möhnəti yorub gələrəm,
Bütün bənd-bərəni qırıb gələrəm,
Ölsəm, məzardan da durub gələrəm,
Təki ilk məhəbbət çağıra məni.
Sibirel, dünyanın nəyini bölək?!

Bir üzü iblisdir, bir üzü mələk.
Əgər dar etməsə yerimi fələk,
Bəndə döndərəmməz fağıra məni.

Bu gecə

Bu gecə pərvanə işığa gəlməz,
Bu gecə işığım soyuq kimidir,
Bu gecə ürəyim rahatlıq bilməz,
Tufanlar qoynunda qayıq kimidir.

Bu gecə qaranlıq gümanlarımı,
Nurlandıra bilməz ay işığı da.
Bu gecə təsəlli umanlarımın,
Mənəm böyüyü dəcəl uşağı da.

Bu gecə tüstümü içəri təpən
Küləklər bayırda narahat gəzər.
Şirin xatirəmə göz yaşı səpən
Buludlar bu gecə duzlu dad gəzər.

Bu gecə tale də yazımı bilməz,
Salar bədxahlığın boran, qarına,
Üşüyən ürəyim qızına bilməz,
İlk eşqin ilahi baxışlarına.

Bu gecə qayatək susar harayım
Boğulub bataram bu sukutda mən.
Bu gecə özümü necə arayım
Doğma ünvanda mən, doğma adda mən?

Bu gecə – önümdə qaralan hasar,
İşığa tutaram, hörgüsü uçmaz.
Bu gecə bələdçi yollarım azar,
Sayıq gözlərinin mürgüsü uçmaz.

Bu gecə çəkdiyim qəmlər, əzablar
Baş aça bilmərəm, kimə xoş gələr.
Bu gecə istəyi çətin tapılar.
Əlidolu ilham əliboş gələr.

Bu gecə göylər də sərxoş kimidir,
Bir qədəh ulduzu salar əlindən.
Bircə dan yerinə dönüb ümidim
Məni bu gecənin alar əlindən.

Mən köhnə kişiyəm…

Mən köhnə kişiyəm, bala,
Nuh adlı sirdən gəlmişəm.
Hara türk ayağı dəyib,
Mən həmin yerdən gəlmişəm.

Bir az şaman duasıyam,
Bir az günəş şüasıyam,
Gələn əsrin havasıyam,
Ötən əsrdən gəlmişəm.

Dodağımda türkü, şərqi,
Dolanmışam qərbi, şərqi.
Ya cüt, ya tək, eh…nə fərqi
Hansı səbrdən gəlmişəm.

Bu dağlar tərs, avand yerim.
Qayaları sapand yerim.
Hər şəhid qəbri – and yerim…
Gör neçə pirdən gəlmişəm?!

37 ağrım, acım.
Bu taledən hara qaçım?!
Qalmayıb özgə əlacım,
Adsız qəbirdən gəlmişəm.

Təbrizim arzum, murazım.
Taleyimdə qara yazım.
Bir az səbr et, xan Arazım,
Mən dəli Kürdən gəlmişəm.

Sibirel, sənə yaxınam.
Gözündən qaçan yuxunam,
Sürgündə qalan ruhunam,
Qarlı Sibirdən gəlmişəm.

Yunus OĞUZ.”İşverən” (Felyeton)

Ölkədə hamı bir-birinə iş verir. Kimisi iş verir, kimisi də işlə yüklənir. Məni ali şüur maraqlandırır. Xırım-xırda işlərlə heç aram yox. Amma, çox nahaq. Sən demə ən böyük işlər elə xırdalıqlardan başlayırmış. Xırdalar birləşib (əgər birləşə bilsələr) nəhəng işlərin təməlini qoyurlarmış.
Yenə qəzet almağa gedirdim. Səhər-səhər özümçün dünyanı fikirləşə-fikirləşə evdən çıxdım. Qələbə meydanından “İnşaatçılar” metrosuna doğru addımlamaq istədim, bacarmadım. Baho… o… o… sokakda küçə ticarətinin əlindən tərpənmək olmurdu. Bəs deyirdilər ki, bununla mübarizə aparırıq, hamısı da möhtəkirlər. Gedib “Meyvəli”dən alıb gətirirlər, üstünə də nə qədər qoyurlar bir Allah bilir. Yaxınlaşdım bir möhtəkir qardaşa və dedim ki, mənə beş səbəb göstər ki, burada yolu kəsib ticarət edə bilərsən. Meyvə-tərəvəz və puldan başqa heç nə fikirləşməyən bu dəllalın gözlərinin böyüyüb döyüklüklə mənə baxmasından başa düşdüm ki, bununla ali şüur dilində danışmaq əbəsdir. Vallah gülməkdən özümü güclə saxladım. Elə bil mən onun gözlərinə lupa altından baxırdım. İrişə-irişə dedi:

– Başa düşmədim müəllim, nə beş səbəb, nə ticarət?
Dedim ki, mən sənə ən azı beş səbəb göstərərəm ki, sən burada küçə ticarəti apara bilməzsən.
Möhtəkir qardaş özünü yığışdırdı. Elə bildi ya vergidənəm, ya da haranınsa müfəttişiyəm. Yekə başı sağ çiyninə doğru əyildi. Məzlum görkəmi aldı.
Dedim:
1. Sənin küçə ticarəti etmək haqqında icazən yoxdur;
2. Vergi qeydiyyatın olmadığından vergi vermirsən;
3. Sanitar epidemioloji stansiyadan məhsulun keçməyib;
4. Gətirdiyin məhsulların haradan gəldiyi mə…
O məni daha danışmağa qoymadı.
– Müəllim, nə qədər verim?
İndi də mənim gözlərim bayaq onun böyüyən gözlərinə oxşadı. Özümü ələ alıb dedim:
– Adə, vələdüzna, mən pul alana oxşayıram?
Möhtəkir qardaş qəddini bir az da yığdı. Ürəyində qalan sözü mənə tərəf şappıltı ilə atdı.
– Pul almırsansa, deməli işverənsən.
Dedim:
– Ay qırışmal, əvvəla iş verən mən deyiləm.
Polis düzüb qoşur, toxuyur, prokuror iş istəyir, oxuyur, hakim də iş verib içəri soxur, bildin? Get kağız-kuğuzu düzəlt.
Amma söz məni tutmuşdu. İşverən, işverən deyə-deyə getdim qəzet almağa.
Doğurdan hakim iş verir? O gün qəzetdə oxuyuram ki, hakim hindquşu oğurlayana altı il iş verib. Di get, yat. Amma milyon mənimsəyəni üç il yarımla cəzalandırıb. Rəhmətliyin oğlu, bu yazıq ömründə altı il yeyəcək bir quş oğurladı, özü də ilk dəfə. Görürsən ki, milyon oğurlamağa şərait və imkanı yoxdur. Deməli, məhkəmə də iş verir, özü də necə. Yox mən demirəm ki, o milyon oğurlayan hakimə nəsə pay-püş ayırıb. Əksinə, bu hindquşunu oğurlayana acığım tutur. Zalım oğlu gəlib bunun kababını ya rəislə, ya da hakimlə yeyərdin. Day bundan sonra hakim qardaş özünə iş kəsməyəcəkdi ki?
Bir dəfə bərk küləkdə yol gedirəm. Elə külək əsir ki, az qalır adamı qucağına alıb qaçırsın. Görürəm qabaqdan ətəyi gen tuman geyinən bir qadın gəlir. Mənə çatanda külək bir az da güclənib bu xanımın gen ətəyini qaldırıb başına şal kimi saldı.
Bu xanım da Merlin Monro kimi bir əlini arxasına, o birini də qabağına tutub həyəcanla dedi:
– Vay, biabır oldum.
Dedim:
– Bacı, səndə heç bir günah yoxdur, günah küləkdədi, işverənlik eləyir. Evdən çıxanda pəncərədən bir boylanardın da.
İşverənlər deyəsən çoxdur. Hamı hamıya iş verir, bircə iş adamlarından başqa.
Bir bərk gedən iş adamından o gün bir məclisdə soruşuram ki, neçə adama iş vermisən indiyə qədər?
Ədalı-ədalı dilləndi:
– Biz iş vermirik, işçimizə çörək veririk. Adam işləyir, evinə çörək aparır.
Zarafatla söylədim:
– Yaxşı ki, arpa vermirsən, çörək verirsən.
Qayıdıb mənə nə desə yaxşıdır:
– Elə çörəyi apadan bişirtdirib veririk, hər gün evinə hər kəs iki arpa çörəyi aparır.
Day söz deyə bilmədim, əlim üzümdə qaldı. Hələ mənim Mirzə dostuma bax. Bir neçə gün bundan öncə “Mişar daşı” adlı məqalə yazmışdı. Məğzi bu idi ki, könüllər yaxın olsun deyə həm qəlbinizdəki, həm də həyəti hasarla mühasirəyə aldığınız mişar daşlarını söküb atın. Qardaş, ay Mirzə, sən neyləyirsən, nə təklif verirsən? İndi işsizliklə mübarizə gedir. Çalışırıq ki, ölkədə heç kim işsiz qalmasın. Sən də deyirsən mişar daşlarından istifadə etməyin. Nədi daş karxanalarının işini dayandıraq? Ay Mirzə, incimə, sən iş verən olmadın, iş dayandıran oldun. Bax, hasarlar tikilməsə gör neçə adam evinə çörək apara bilməyəcək? Karxanalar dayanacaq, sement lazım olmayacaq, deməli qum da getdi işinin dalınca. Bunun fəhləsi, ustası, sürücüsü, məmuru, canım sənə desin, lap yol polisi qaldı işsiz. Yox Mirzə, mən buna qol qoya bilmərəm. Buradan inqilab iyi gəlir. Elə yerlərdə də mən yoxam. Bax, o gün hörmət etdiyim bir deputat çıxış etdi və dedi ki, ey sabiq nazirlər, məmurlar, bizim sayəmizdə bu qədər pul yığmısız, var-dövlət əldə etmisiniz. Oturub xımır-xımır yeyirsiniz, arada bizdən küsdüyünüzdən müxalifətə də pul buraxıb iş, çörək verirsiniz. Mövqeyinizi bildirin. Yaman deyib, ha. O demək istəyib ki, təkcə müxalifətə iş verməyin, fəaliyyətinizi bir az da genişləndirin. Jurnalistlərə də bir az yığdınızdan xərcləyin, onlar da sizin piarınızı aparsınlar. Onsuz da nə qədər xərcləsəniz qurtaran deyil. Hamıya iş vermək lazımdır. Ancaq, sayın deputat mövqesiz sabiq olmayan nazirlərə, məmurlara, şöbə müdirlərinə, sektor yiyələrinə toxunmayıb. Onların da “dosye”lərini masanın üstünə qoymaq lazımdır. Elələri var ki, ortada yeyib qıraqda gəzir. Lazım olanda köpək uşaqları buqələmun kimi rənglərini dəyişirlər. İstəsələr iqtidar, istəsələr müxalifət, lap bədhəbəddə kosmopolit olurlar. Hələ mən cinsi azlıqlar müstəvisinə keçmirəm. Təklif edirəm, qoy o mövqesizlər, saat altıdan sonra mövqelərini ortaya qoysunlar. İş qurtardı məmur mövqesizliyi qurtardı. Bundan sonra, qoy vətəndaş mövqeyini ortaya qoysunlar. Qoymazlar. O məmurlardan vallah elələrini tanıyıram ki, ortalığa mövqe qoysa, şəxsi büdcəsi hesabına Qarabağ haqqında on dənə bədii film çəkdirər, uf da deməz. Deyəsən mən də işverənliyə başladım. Gör hardan hara gəldim. Bir sözlə işverən olun, o zaman yaxşı həyat tərzinə təminat verilir.
19.09.19

Mənbə: http://olaylar.az

Yunus OĞUZ.”Üç İsa” (Esse)

Akademik İsa Həbibbəylinin yetmiş illiyinə

Mənim həyatımda İsa peyğəmbər rol oynamayıb. Bəlkə də dolayısı ilə təzahürü olub, amma əlimdə bilgilər yoxdu. Düzdür, istəsəm telepatiyanın gücünə öyrənə bilərəm. Amma zamanı və məkanı dəyişdirməyə ehtiyac duymadığımdan bunu lüzumsuz saydım. Həyatımda Məhəmməd peyğəmbər (c) rol oynayıb, çünki hal-hazırda bu islam dininin daşıyıcılarından biriyəm. Onun (salavutallahın) şəhadətinə görə İsa peyğəmbər peyğəmbərlərin ən önəmlisi idi və İsanın (ə) İncildə dediyinə görə “məndən sonra sonuncu peyğəmbər “Əhməd” gələcək”. Məhəmməd peyğəmbər (c) ondan öncə olan peyğəmbərlər arasında vəsilə yaratdı və bunu da “Qurani- Kərim”də möhür kimi qeyd etdi. Müsəlmanlar yaxın tarixə qədər övladlarına digər peyğəmbərlərin də adını verirdilər. Bunu niyə keçmiş zamanda yazdım? Təəssüflər olsun ki, son zamanlar xurafat və cahillik artıq buna imkan vermir, hətta bir yas yerində “başqa peyğəmbərlərin adını bilirsənmi” sualıma cahillərdən biri “başqa peyğəmbərlər olubmu?” cavabını verdi. XXI əsrdə hansı zamana gəlib çıxdıq? Yüz illərdir atalarımız övladlarına demək olar ki, bütün peyğəmbərlərin adlarını veriblər: Adəm, Nuh, Lut, Saleh, Yunus, İsa, Davud, Süleyman, Məhəmməd və sairə, sairə… 124 min.

İsa peyğəmbər bizə çox doğmadır, çünki sonuncudan əvvəlkidir. Buna görə yüz illərdir atalarımız övladlarına “İsa”adı verməkdə yanılmayıblar.

Mənim həyatımda üç İSA var. Bəlkə bu təsadüfdən, bəlkə də zərurətdəndir.

Birincisi atam İsaxandır. Bilmirəm, türk əsilli olduğumuz üçün, xristianlığa nə vaxtsa tapındığımız üçün, tanrıçılığı dinimizin əzəlində hesab etdiyimiz üçün məndən öncə olan soy-köküm dünyanın bütün məşhur peyğəmbərlərinin adlarını övladlarına isim kimi verirdilər, amma köklərini, hardan gəlib, hara getdiklərini yaddan çıxartmamaq şərtilə. Bizim tərəflərdə etnik kimlik əsas şərtlərdən biri idi. İllah da sovet vaxtında. Baxın! Babam Babaxanın üç oğlu olub: Əmirxan, Mirzəçan, İsaxan.

Məhz üçüncünün, yəni atam İsaxanın daima məni kitaba, sonralar elmə həvəsləndirdiyini nə zamansa xatirələrimdə yazacam.

İkinci isə adı İsa olan qayınatamdır. Düşünürəm, İsa kişi elmə, təhsilə, bu qədər qiymət verməsəydi, kim bilir, ailə qurduqdan sonra haralardaydım… “Hər güclü erkəyin arxasında, onu başa düşən güclü qadın var” deyimi tamamilə doğrudur. Hələ mən bizim, iki insanın davamçısı olan mükəmməl qızımız haqqında yazmaq istəmirəm. Bu da başqa mövzudur.

Üçüncü İsa isə mənəvi dünyası zəngin, mərifət və şərafətinə görə akademik İsa Həbibbəylidir. Qabaqcadan deyim ki, birinci iki İsaya sonsuz sevgim olsa da, mənə mənəvi dünyanın ənginliklərinə baş vuran, hər sözündən, sətrindən yüzlərlə İSA doğulan İsa Həbibbəyli daha yaxındır. İsa Həbibbəyli maddi dünya deyil, vücud deyil, bu böyük İNSAN SÖZ-dür. Sözdən yoğrulan İNSAN , sonra da ALİM-ə çevrilən İNSAN.

Bu tərif deyil. Onun içində bir can var. Canın içində can! Bəzən çoxları başa düşmürlər ki, bu İNSAN-ı, bu CAN-ı bizə sevdirən nədir? Sözünün içində bir CAN var. Canın içində od var, alov var, enerji var. Heç kimə baxmaz, heç kimə SÖZ-ün qüdrətini çatdırmaz, amma elə yazar ki, SÖZ-ün arxasından SÖZ-ün qüdrəti özü görünər. İNSANIN arxasından SÖZ görünər, boy verən SÖZ böyüklüyü görünər. Yalnız bunun arxasından şəxsiyyət görünər, elə üçüncü İSA görünər.

Candan yazdıq. Can mühərrikdi. Sözdən yazdıq. Söz mühərrikdi. Cismin mühərriki (motoru) istənilən insanda nə zamansa dayanacaq, amma CAN-ın və SÖZ-ün mühərriki əbədidir. Bunlar dayanan deyil. Onların enerjisi gələcək nəsillərə ötürülür. İncildə və Quranda yazıldığı kimi; öncə SÖZ gəldi dünyaya, yalnız bundan sonra on səkkiz min aləm yarandı.

SÖZ-ün qədrini və qüdrətini bilən İSA Həbibbəyli hər yeni sözə ruh verir, istiqamət verir. İstedadları yönəldir, arxasında durur.

Bilirəm bədxahlarımız mənim müqayisə üçün yazdıqlarıma ağız büzəcək, küfrlə günahlandıracaq. Olsun, amma ölmüş SÖZ-ü kimsə dirildəcəksə, ona yeni həyat verəcəksə, o elə İSA-dır!

Nə qədər ki, SÖZ-ün mahiyyətini, zatını, sifətini cəmiyyət anlamayacaq, İsa Həbibbəyli kimi alimlər elə İSA-dır. Təəssüflər olsun ki, belə İSA-lar çox azdır.

Onun canında bir CAN da var. Bu AZƏRBAYCAN-dır. İliyinə qədər işləyən bu sözün adı çəkiləndə hər şeyini unudan bir CAN. Çoxları bunu anlamırlar, başa düşmürlər. Arada bir sual da verirlər: bizim canımızdan onun CAN-ı nə ilə fəqlənir? Onun CAN-ı SÖZ-ünün qüdrətindədir. Azərbaycan sözünün içində qüdrətini, möhtəşəmini gözləyən bir CAN.

Kimsə ehtiramını, möhtəşəmləyini, faniliyini bu dünyaya dəyişir. Dünyanın sözünü dünyaya çatdırır. İSA isə o dünyadakı sözün möhtəşəmliyini və həşəmətini bu dünyaya çatdırır. Anlayan anlasın, anlamayan isə yenə “alim”liyini etsin.

İçində Azərbaycan, millət, xalq, kökünə və törəsinə, dövlətinə bağlı olan nə qədər İSA-mız var? Barmaqla sayıla bilər. Elə günümüzdə yaşayan belə Məhəmmədlər, Salehlər, Süleymanlar, Yunuslar, Davudlar, Lutlar, Nuhlar nə qədərdir? Yenə barmaqla saymaq olar.

Can enerjidir. əbədi mühərrikdir. Canın istədiyini, bildiklərini SÖZƏ çevirib CİSMƏ ötürmək çox ağır məsələdir, çoxları üçün arximüşküldür. Bu seçilmişlərə aiddir.

Sözü cismə ötürmək, cismi SÖZ-ə və CAN-a çevirmək hər adama müyəssər olmur. İSA bunu bacarır, çünki o seçilmişlərdəndir. Cismi CANa, sonra isə əksinə CANı cismə çevirmək onun qismətinə yazılıb. Ortada isə SÖZ var. Dünyanın ən böyük xalqı o xalq olacaq ki, o SÖZ-ünə sahib olacaq, SÖZ-ün dəyərini biləcək. İsa Həbibbəyli xalqının söz sahibi olması uğrunda canını və qanını ortalığa qoyan bir insandır. Alimliyi sonradır, əsas İNSAN-lığıdır.Əsas İSAlığıdır!

SÖZ-ün mübarək, USTAD!

…Üç İSA-m var. Biri qanım, biri sümüyüm, biri isə canım.

Canım əbədi olmasa, qanım və sümüyüm sonradan unudulacaq, kiməsə yamaq olacaq, necə ki, indi bunun çox zaman şahidi oluruq.

İsa Həbibbəyli canımızdır. Canımızın vasitəsilə qanımızı, sümüyümüzü özündə birləşdirən Azərbaycanımız!

P. S. Duydum ki, çevrəmizdə dördüncü İsa da var. İsa Həbibbəylinin nəvəsi İsa. Qanımız, sümüyümüz, canımız olacaq, bunu zaman göstərəcək. Hər üçünün babasındakı kimi vəhdətdə olmasına heç də şübhə etmirəm. Axı kiçik İsa SÖZ-ün nəvəsidir.

12.10.19

Mənbə: http://olaylar.az

Yunus OĞUZ.”Cızığından çıxan” (Felyeton)

Bir gün Molla Nəsrəddinin evinə oğrular girir. Kişini arvadı ilə bir yerdə evin ortasına qoyub bir cızıq çəkir və hədələyirlər ki, nəbadə ayağınızı bu cızığdan kənara qoyasınız, yoxsa başınıza elə oyunlar açarıq ki, dəymişiniz dura-dura kalınız tökülər.

Nə isə oğrular evi yığıb-yığışdırır, gözə dəyən nə varsa kürəklərinə şələləyib aparırlar. Evin ortasında qorxudan heykəl kimi donub qalan arvad birdən özünə gəlir və mollanın başına taraz qapaz ilişdirir.

– Kül sənin kişi başına, – deyir, – adını da kişi qoymusan. Oğrular evi silib-süpürdülər, sənsə cızığdan çıxa bilmirsən.

Molla gülə-gülə cavab verir:

– Arvad, səs salma, oğruların dədəsini yandırmışam.

– Nətəhər yandırmısan?

Molla qayıdır ki, arvad, sən belə usta şeyləri bilməzsən. Onlar evin yükünü bellərinə şəlləyəndə mən ayağımı cızığdan üç dəfə kənara qoymuşam…

Molla Nəsrəddinin bu lətifəsini niyə yazdım? Son vaxtlar molla kimi cızığından çıxan adamlar peyda olub, özü də adamın üzünə dururlar ki, yaxşı eləyib cızığımızdan çıxırıq. Allah vurmuşdu sizi! Bəs bilmirdiniz o cızığı çəkən var? Bax elə biri son vaxtlar qəttəzə ad almış “söyüş müxalifəti”. Guya mitinq etmək istəyirlər, guya demokratiyadan, söz azadlığından adamın canına yağ kimi yayılan “mərifətli” sözlər deyəcəklər. Yox balam, bu hökumət sizin dabbaqda gönünüzə bələddir. Bilir ki, bir yerə yığışan kimi cızığınızdan çıxıb söyüşə, təhqirə keçəcəksiniz, necə ki, bunu sosial şəbəkədə eləyirsiniz. Ona görə də heç “Məhsul”u da sizə qıymadılar. Di gedin, mişar daşı ilə hasara alınmış Qaradağ stadionuna. Orada hər şey qəttəzədir.

Həm də bu iqtidar sizi yoxlayır ki, görüm bunların gerçəkdə nə qədər tərəfdarları var. Yoxsa day 20 yanvardakı kimi olmasın. Xalq anım tədbirinə gedir, bunlar camaatın içinə girib selfi eləyirlər, sonra lazım olan yerə göndərib pul-para istəyirlər ki, bəs bunlara heç nə çatdırmaq olmur. Əjdaha kimi ağızlarını açıb elə “ver-ver” deyirlər. Onlar da belə selfini görüb fikirləşirlər ki, aha, deməli bu hökumətin axırıdır. Eləcə torbalarının ağızlarını açırlar. Pulnan yanaşı o torbalardan söyüş müxalifəti də çıxır. Bax yenə deyirəm. Cızığınızdan çıxmayın. Gördünüz türmədən çıxan o Fuad əkənin başına nə gəldi? Day dalısını yazmıram. Onsuz da hər kəs ağcaqanadın nə etdiyini gözəl bilir.

Mişar daşından yazmışkən. Bu barədə məqalə yazan Mirzə dostum lap cızığından çıxıb. Qələmini dərzi iynəsi kimi yaxasına taxıb, deyir ki, “Vətən namusdur, vətən qürurdur,vətən sonuncu qorunacaq tək hədəfdir” və bu barədə prezident yanındakı qeyri-hökumət təşkilatından layihə keçirib. Pah, peşiman olub e… Elə canfəşanlıq eləyib ki, az qalıb cızığından çıxsın. Lənkəranda bunu qoymayıblar cızığından çıxsın. Deyiblər a kişi, nə vətən, nə qürur, nə namus? Rayonda bunların hamısı elə özümüzük.

Yox, Bakıdan gəlib Lənkəranda qızışıb söz deyəcəksən? Mirzə, sənə bu lazımdır? Az qalmışdı gecə Prezident Aparatından səlahiyyətli kişiləri yuxuda oyadıb deyəsən ki, mənə Lənkərana getməyə izn verin. A kişi, get də. Bəlkə ora getmək üçün diplomatik pasport düzəldək? Axırda Lənkəranda buna dedilər ki, get, vətəni sonuncu hədəf kimi, qoru, amma cızığından çıxma.

Görürsənmi hörmətli Mirzə, hər kəs üçün bir cızıq çəkilib.

Redaksiyaya hərdən universitetin jurnalist tələbələri bir aylığa təcrübəyə gəlirlər. O gün görürəm birinin dəftərçəsi masamın üstündə qalıb. Dedim görüm bunlar tələbə ikən nə ilə nəfəs alırlar? Açdım dəftərçəni baxdım. Bu qırışmal tələbə, gələcəyin müxbiri olmaq istəyənlər hər şeyə necə də kreativ, yaradıcı yanaşırlar. Dəftərçədə guya abbreveturanı öyrənirlər. Lap cızığlarından çıxıblar. Gör nə yazırlar.

Milli Məclis (MM) – Mənə də məmə,

Post Patrul Xidməti (PPX) – pulu püflə xarala,

Yol Polis Xidməti (YPX) – yığ pulu xarala,

Mətbuat Şurası (MŞ) – Amaşov

Kütləvi infortmasiya vasitələrinə dəstək fondu (KİVDF) – yox, bunu yazmıram, bakanımız məndən inciyər.

Qafqaz Müsəlmanları İdarəsi (QMİ) – qayıt mollalığa, istəsən

Daxili İşlər Nazirliyi (DİN) – dinmə

Milli Şura (MŞ)- mənə də şans

Azərbaycan Xalq Cəbhəsi (AXC) – axtar xeyiri cibimdə

Azərbaycan Yazıçılar Birliyi (AYB) – ancaq yanımdakı bilir

Avropa Şurasının Parlament Assembleyası (AŞPA)- aş şüyüdlü, plov alçalı

Birləşmiş Millətlər Təşkilatı (BMT) – başlarını məclisdə tovla

Azərbaycan Respublikasının Prezident Administrasiyası (AR PA) – yox bunu heç yazmaram, olmaz, cızığımdan çıxaram…

Bu kreativ tələbələr bir yana, bunlara olar. Bunlar hər şeyə qapıları bağlı auditoriyadan baxırlar. Bəs bu deputatlar niyə tez-tez cızığlarından çıxırlar?

O dee, o gün Rəfail polkovnikimiz deputat mandatını qoyub, nə az, nə çox, yarım milyon biznes üçün pul götürüb. Bu bizneslə məşğul olur, başa düşdük. Bəs o müəllimə pulu hardan götürüb, hələ qozu-qozu da deyir ki, bəlkə kommunistləri geri qaytardılar. O üçrəngli bayrağın altında necə oturursan? Bəs o üçrəngli bayrağı ilk dəfə dövlət səviyyəsində Naxçıvanda qəbul edən rəhmətliyə nə deyəcəksən?

Cızıqdan çıxmaq budur e…

“Relax”da hələ də rahatlanan o İqbalı demirəm. Deyəsən onun cızığını geri çəkiblər, day səsi çıxmır. Qədeş, o zonada səndən də güclü “Palıd”lar, “Bəşəru”lar var, e. Gör, deputat da olsalar səsləri çıxır? Yox, çünki, cızığlarını çoxdan müəyyənləşdiriblər.

Bu deputatlardan səliqə ilə beş-on nəfər götürsək ticarətdir, biznes nədir bilməzlər. Amma deməyin ki, bu beş-on nəfərin içində Tahir kimilər də var. Ət- tövbə. Siyasi dəllallıq elə biznesin ən böyüyüdür də. Ona da elə cızıq qoyulub.

Qalan deputatlar qaz vurub qazan doldurur, hələ mən xəlilovları demirəm. Onlardan birinin cızığı Çexiyada kazinoya qədər cızılıb.

Nə isə, deputat cızığından bu qədər. Onsuz da seçkilərə az qaldığından ürək-göbəklərini yeməyə başlayıblar. Gül ləçəklərilə fala baxırlar:

“Olacam, olmuyacam” Sevir, sevmir?” Hələ bundan sonra cızıq tamaşaları çox olacaq.

Deyəsən, o Koka-kola da cızığından çıxıb. Bizdən bu qədər pul basıb yeyir, ancaq Qarabağda xəbərsiz tədbir keçirir. Burda deyəsən kuratoru güclüdür. Yoxsa, çoxdan şələ-küləsini qoltuğuna verib deyərdilər ki, bəsdi bu xalqı zəhərlədin.

Cızıqdan birini də yazım, ta bəs deyim.

Bir tanışım danışıb bunu. Deyir, çox varlı iş adamı məni apardı beş mərtəbəli villasında həddən artıq kitablarla dolu bir otağa. Nadir kitablar hündürlüyü beş metrlik olan otağın tavanına dirənmişdi. O qədər oxunmalı kitab var idi ki… Nə isə bu iş adamı kitabların içində mənim sağlığıma yüz viski vurub soruşdu:
– Necədir, kitab kabinetim xoşuna gəldimi?

Dedim: “Əladır.”

Dedi ki, o zaman düzünü söylə, mən ziyalıya oxşayırammı?

Əlim üzümdə qaldı. İndi bu da özünə ziyalı cızığı çəkib. Kitab yığmaqla guya aydın, nə bilim ziyalı olacaq. Ay- hay!

Ay qardaş, çoxları elə bilir ki, cızığı buralarda çəkirlər. Yox canım, nə danışırsan? Cızıq göylərdə çəkilir. Sadəcə olaraq sən yerdə ya onu irəli, ya da geri çəkə bilərsən. Cızığınızdan çıxmayın! Bilirsiniz də sonra nə olur?..

4.10.19

Mənbə: http://olaylar.az

YUNUS OĞUZ.”Eşşək otaran” (Felyeton)

Deyirəm “eşşək” ismindən “ş” hərfinin birini götürsək, söz “eş” və “ək” felinə çevriləcək. Torpağı eş, sonra isə ək. Yəni, bu bir tarlaya arpa, buğda, qarabaşaq əkmək deyil ha! Buralarda əvvəl şumlayırsan, sonra torpağa səpirsən, əkirsən. Görün nə gözəl dilimiz var. Zənginlik içində itib-batır. Pulumuz olmasa da, dilimiz var-dövlətimizdir. Ona görə də sənətkarlar sözü sözdən, tükü tükdən seçir, yumurtadan yun qırxırlar. “Eş” və “ək” bir növ heyvani anlamdadır, instinkt onlarda, şəhvət də insanlardadır. Özünüz başa düşdünüz də.., daha dərinə getmirəm. Bütün canlılarda bu var, amma nədənsə biz bunu “eş” …ş… “ək” ə şamil etmişik. “Eş və ək”, nəslini artır, çoxalt, yəni eşşək. Ondan başqa bir şey haqqında fikirləşmə: Ye, iç, çoxal, “eş” və “ək”…

Girişi nəyə görə bu qədər uzatdım? Mən yazım, siz də oxuyun.

Deməli, varlı-kallı bir dostum var, özü də məmurdur. Məmur işindən savayı nə işlə deyirsən məşğul olur. Arada deyirəm ki, get biznesinlə məşğul ol, qoy bir yer boşalsın. Sənin yerinə can atanlar qoy dövlət imtahanı verib o BOŞ yeri tutsunlar. Gülə-gülə deyir ki, ay-hay! O BOŞ yerə heç kim imtahan verib keçə bilməz. Müqəddəs yerlər Boş qalmır. Belə yerlər mənimkimilər üçündür. Birdə ki, mənim biznesim elə məmur olmağımdadır…

Xülasə, bir gün əl telefonuma zəng gəldi. Nömrəyə baxdım, biznesmen məmur dostum idi.

-Mirzə, salam! – Əleykdən sonra keçdi mətləbə. – Mirzə, məmurlara yaman sataşırsan, ha! Arada ad çəkmədən mənə də söz şilləsi çəkirsən. And olsun oxuduğum kitaba (bilmədim hansı kitabı deyir, çünki o, puldan başqa heç nə oxumur. Bəlkə də sayıb kitab halına gətirdiyi qat-qat paraları nəzərdə tutur) mənə ləzzət eləyir, amma ona görə zəng etməmişəm.

– Buyur, eşidirəm! – Səsim bir az quru çıxsa da, dostum sözün tonuna fikir vermədən dilləndi:

– Mirzə, körpüdən keçən tanış ortağım var.

Termin mənə qəribə gəldi – “körpüdən keçən”

Soruşdum:

– Nə işlə məşğul olur o körpüdən keçən tanış ortağın?

– Eşşək başıdır.

Düşündüm ki, yəqin bu mənimlə məzələnir. Keçdim zarafata:

– Yəqin sizləri də qatıb qabağına otarır, – dedim.

– Ə, canınçün zarafat etmirəm, eşşək başıdır, yəni eşşək ferması var. Özü də böyük ferma. Mən də arada-sırada ondan eşşək südü alıram. Bir oğlu var, instituta (belə də dedi) girmək istəyir. Dedim mənim bir Mirzə dostum var, qoy onunla söhbət etsin, görək başında nə var, nə yox?

Day məzələnmək damarım tutmuşdu deyə atmacamı atdım:

– Öz başını eşşək sürüsünə bağlamısan, məni də yanına həmtay aparırsan?

– Yox, canınçün, düz sözümdür, qoy yanına gəlsin, bir az söhbət elə, sonra fikrini deyərsən.

Əlimə yaxşı girəvə düşmüşdü, fürsəti qaçırsaydım, Mirzə olmazdım ki, “Gəlsin” dedim.

İki saatdan sonra yanıma cılız, günəşin altında yanan, amma gözlərindən cin yağan, kömür kimi bir qarabala gənc gəldi.

Bilmirəm bu millətə nə olub (getdikcə cırlaşır. Mənim boyum bir səksəndir, amma mən atalarımızın yanında cırtdan sayılırdım. Köhnə kişilər hər mənada nəhəng idilər. İndi mən bunların yanında nəhəng görünürəm. Hamısı elə bil standart doğulur- bir əllidən bir altmış beşə qədər. Bunların geni nədən dəyişir, qoy baş doxtorumuz və ərzaq təhlükəsizliyinə cavabdeh olan kişi açıqlasın.

Əlqərəz, bu gəncə yer göstərib soruşdum:

Oxuduğun bir şey varmı, yaxud dil bilirsənmi? İndi dil bilmək çox vacibdir. Bunsuz karyera qurmaq mümkün deyil. (Elə danışıram ki, elə bil fəlsəfə elmləri namizədi ilə söhbət eləyirəm)
Bu vələdizna irişə-irişə, özü də parıldayan gözlərini məndən çəkmədən nə desə yaxşıdır?

Müəllim, düz on dörd ildir eşşək otarıram. İndi iyirmi dörd yaşım var. Heç əsgərlikdə də olmamışam. Atam o zaman nazirliyə dörd-beş eşşək verdi, adımı hərbiyyə yazdılar, özümsə eşşək otarırdım. Hərbidə eşşəklər çox qiymətlidir Bilirsən də? Qaldı dilə, eşşək dilindən başqa heç bir dil bilmirəm.
Bahoo, işə düşmədik! Düşündüm bunun dalınca deyəcək ki, atam instituta da beş-on eşşək verib diplom alar. İnsafən demədi.

Yaxşı, bir halda ki, eşşəklərin dilini bilirsən, o zaman sənə elə onlardan bir neçə sual verəcəm, görüm qabiliyyətin nəyə çatır.
Gədə qulaqlarını şəkləyib sualı gözlədi.

De görüm, iki eşşəyin arpasını bölə bilərsənmi?
Bundan asan nə var ki, müəllim? – Pəncəyinin cibindən on kiloluq əl tərəzisi çıxartdı. – Bununla elə bölürəm ki, bir artıq arpa o birisinə keçmir. Atam da, mən də razı, o iki eşşək bizdən daha çox razı.
Ürəyimdə “bərəkallah” deyib ikinci sualı verdim:

Yaxşı, “get anqır tayını tap” nə deməkdir?
Gədənin qara üzünə işıq gəldi:

Anqırmaq daha çox erkək eşşəklərdə olur. Dişi eşşəklə cütləşmək istəyəndə… müəllim, göstərim? Mən elə anqıra bilirəm. – Az qaldı əlini qulağının dibinə atsın.
Adə, bizi biabır eləmə! Saxla görək! Bura çöllük deyil. Onu güclə sakitləşdirdim.
Allah, bu cılız qarabalanın içində nələr varmış? Eşşək haqqında nələr bilirmiş… Daha çox danışmağa qoymadım, soruşdum:

A bala, səndəki bu keyfiyyətlər var, daha oxumağı neynirsən, elə atanın eşşək işini davam etdir də.
Sıxılaraq cavab verdi:

Müəllim, eşşəklərin bir gözəl işi də var. Girdiyi palçığa ikinci dəfə öldür, girməzlər. İndi mən oxumaqla o qoduqluqdan çıxmaq istəyirəm.
İstədim deyəm ki, a bala, Quran oxumaqla donuzu samanlıqdan çıxartmaq olmaz. Gərəkdir ki, onu kötəkləyib çıxarasan, elə eşşəyi çırpdığın kimi. Daha heç nə demədim. Bu eşşəyi birtəhər yola saldım.

Səhərisi gün dostum mənə telefon açdı:

-Nətəhərdi, bir işə yarayar?

Deyəsən mən də eşşək dilini əxz etməyə başlamışdım:

Get anqır, tayını tap, eşşək otaran!
Telefonda onun yalnız qəhqəhəsini eşitdim…

27. 06. 19

Mənbə: http://olaylar.az

Əziz MUSA.”Gözlərin öldürür məni”

Belə odlu-odlu baxma,
Gözlərin öldürür məni.
Qəlbimi yandırıb yaxma,
Gözlərin öldürür məni.

Ömrümə tale yazmısan,
Tanrı yazanı pozmusan,
Gəlib gözümdə azmısan,
Gözlərin öldürür məni.

Tay sənin göz dustağınam,
Gözündə qarayam, ağam,
Yaxşı ki, hələ mən sağam,
Gözlərin öldürür məni,

Gözəldi qız gözəlliyi,
Canımdı söz gözəlliyi,
Tutub yenə dəliliyi,
Gözlərin öldürür məni.

Bir çiçək ver öz əlindən,
Bal süzülür sözlərindən,
Xəbərin yox, gözlərindən,
Gözlərin öldürür məni.

Şair-tədqiqatçı Hikmət Məlikzadənin “Xatirə Fərəcli yaradıclığının poetik təzahürü” adlı yeni işıq üzü görmüş kitabının təqdimat mərasimi və imza törəni keçiriləcək

22 oktyabr 2019-cu il tarixində saat 14:00-da Çağdaş Azərbaycan ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Azərbaycan Respublikasının Prezident Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü, Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatının Gündəlik Analitik İnformasiya Agentliyinin (gundelik.info) və Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının (edebiyyat-az.com) Məsul katibi, şair-tədqiqatçı Hikmət Məlikzadənin “Turan” ədəbi məclisinin, TÜDSER-in (Türk Dünyası Sanat ve Edebiyat Platformu) üzvü, Azərbaycan Respublikasının Prezident Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü, şairə-publisist Xatirə Fərəclinin zəngin həyat və yaradıcılığına həsr olunan “Xatirə Fərəcli yaradıclığının poetik təzahürü” adlı yeni kitabı işıq üzü görmüş kitabının təqdimat mərasimi və imza törəni keçiriləcək.

Kütləvi informasiya nümayəndələrinin, ictimaiyyət nümayəndələrinin, mədəniyyət, ədəbiyyat, incəsənət xadimlərinin, müəllifin yazar dostlarının da iştirakı gözlənilir. İştirak etmək istəyən hər kəs dəvətlidir.

Ünvan: Azərbaycan Respublikası, Bakı şəhəri, Səbail rayonu, Ə.Xəqani küçəsi 25.

Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Mətbuat xidməti və İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsi.

Gülnar SƏMA.Seçmə şeirlər

“Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Gənclər Şurasının və Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyinin üzvü, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Tovuz Bürosunun Rəhbəri, Prezident təqaüdçüsü, Gənclər müfakatçısı

Sənsizlik

Sənsizliyin gözəlliyi
Sənsizlikdə imiş elə.
Həsrətimdən duyuq düşən
Hicranı demirəm hələ.

Sənsizliyin gözəlliyi
Sənsiz olanda bilinir.
Sənsizliyin özəlliyi
Mənsiz qalanda bilinir.

Səninlə hər şey gözəldi
Sənsizlik də ona bənzər.
Bu hər şeyin başlanğıcı
İlk baxışdan sona bənzər.
Ürəyimə düşdün

Elə düşdün ürəyimə,
Söz yerinə düşən kimi.
Ürəyim od tutub yandı,
Köz yerinə düşən kimi.

İndi ki, məni duyursan,
Qəlbimə təşrif buyursan.
Niyə yerində sayırsan
Öz yerinə düşən kimi.

Yerin ürəyimin içi,
Ömür yolun ordan keçir.
Nə əkirsə, onu biçir,
Yoz, yerinə düşən kimi.

Ayrılıq bəhanəsi

Ayrılıqlar həmişə
Öz bəhanəsiylə qonaq gəlir.
Sən “olmaz” dediyin şeylər
tez-tez gündəmə gətirilirsə,
demək, növbəti dayanacaq
ayrılıqda dayanmayacaq.

Sürət daha da artacaq
olmazlar özlərinə yer edəcək.
Sənin görmək istəmədiyin situasiyalar
əslində ayrılığın əlamətləridir.
Ayrılıq isə bədii təyin deyil,
əbədi təyinatdır.
Ayrıldınsa, bəhanələrin də
canı qurtarır.
Onları da boş-boşuna
narahat etmirsən.
Hər şey üstünə gəlir,
amma sən heç yerə getmirsən.

Səbəbsiz bəhanələrin
nəticəsini alqışlamaqdan başqa
seçimin qalmır.
Yox əgər hələ bəhanələr qalıbsa,
onda bu ayrılıq olmur.

Sən ki yaxşı bilirdin…

Ömrümə gələnlərin,
Gedənlərin sayı yox.
Bu həyat mənimkidir
Bir kimsənin payı yox.

Gəlib neynəmişdin ki,
Gedib də neynəyəsən?!
Məni nə göynətdin ki,
Özün nə göynəyəsən?!

Sən ki yaxşı bilirdin
Bilmədiyin hər şeyi.
Öyrəndin ki, getməyin
Dəyişmədi heç nəyi.

Ömrümə gələnlərin,
Gedənlərin sayı yox.
Bu həyat mənimkidir
Bir kimsənin payı yox.

Ceyhunə MEHMAN.Yeni şeirlər

Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü,
Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Gəncəbasar Bürosunun Rəhbəri

* * *

Uçuq daxma kimisən,
Tökülürsən başıma.
Nə gəlmisən, ay adam,
Bu itən yaddaşıma?!

Hələ qış ürəyimdə
Tükənməyib qar payı.
Sənə yer yox evimdə,
Təkadamlıq çarpayı.

Nə birlikdə həyat var,
Nə qaçmağa yerimiz.
Çoxdan intihar edib,
Qoşa şəkillərimiz.

Gedəcəksən, indi get,
Get! aldatma özünü.
Mən səni unutmuşam,
Xatırlatma özünü…

* * *

Adını bilmədiyi
fəsillərdə yaşayırdı,
Yaddaşını muharibədə itirən qoca.
Qış çoxdan haqlamışdı ömrünü,
Günəş də təsir etmirdi
kipriyin qırovuna.
Qəribə düşüncələri vardı;
Göylər-dəniz
Ulduzlar-balıq idi,
Və hər gecə göylərə tilov atardı,
Bircə “balıq” düşməzdi tilovuna

* * *

Yenə soyuqluğun cəllada dönüb,
Hələ almadığın neçə can durur?
Sənin buz ürəyin, qış nəfəsinmi
Mənim ürəyimi belə dondurur?

Ürəyim o qədər üşüyür, hətta
İsti göz yaşımı hiss edə bilmir.
Gözümdə bir soba dərd qalasam da,
Soyuq ürəyimi isidə bilmir.

Elə uzaqlaşır getdiyim qatar,
Arxamca ha səslən, ha yüyür indi.
Soyuyub arzum da, xəyallarım da,
Bütün xatirələr üşüyür indi.

* * *

Bu ayrılıq yük olurmu sənə də,
Əzablarım sol çiynini əyirmi?
Görən məni bitirən bu suallar,
Sənin bircə cavabina dəyirmi?!

Nə demədim sənə “unut”, “ayrılaq”,
Nə demədim, “dəli kimi sev məni”
Görən yenə tövbə edib gecələr,
Gündüzləri pozursanmı tövbəni?!

Fikirlərin qarışırmı arabir,
Xəyalların yenə duyuq düşürmü?
Mənim burda itirdiyim yuxular,
Sənin orda yastığını deşirmi?

Qaçmaq üçün gecələri kabusdan,
Verirsənmi yuxularda nəzir sən?
Baxışların soyunurmu əksimi,
Yoxsa yenə hamıda mən gəzirsən?

* * *

Nə biləsən, ayrılığın səhəri,
Gizli-gizli pıçıldaşır yağışlar.
Nə biləsən, əgər geri qayıtsan,
Tanrı səni göz yaşıma bağışlar.

Nə biləsən, soyuyubdur göz yaşım
Yanağıma kədər yağır, qar düşür.
Gözlərimdə iki dünya qovuşur,
Dodağımda ölüm necə öpüşür.

Nə biləsən, səndən sonra hamının
Mənim ilə davası var, dərdi var.
Çoxdandır ki, taleyimin yükünü,
Daşıyammır ömür adlı nərdivan.

Nə biləsən, bu bitməyən əzablar
Ürəyimi ac qurd kimi yeyirlər.
Bənizimdə həsrətindi saralan,
Həkimlərim “qanazlığı” deyirlər.

Nə biləsən, mənəm səni unudan,
Sənsən məni hər gün bir az itirən.
Nə biləsən, gözlərimdən tökülüb,
Yavaş-yavaş külə dönür xatirən.

Yurd yuvası talanmış yaxın Şərq ölkəsiyəm,
Sərhədlərə sığmayan bir dərdin kölgəsiyəm.
Bilməm, kimin “kaşki”si,
kimlərin “bəlkə”siyəm
Kimlərin dünəniyəm, kimin sabahıyam mən…

Gözlərimdən sürüşüb, ovcuma tökülürəm,
Açılmayan boğçatək içimdə bükülürəm
Gecələr edam olub, çarmıxa çəkilirəm,
Kiminsə duasıyam, kiminsə “ahı”yam mən.

Bilməm, harda itirdim o vicdanı qalnımı?!
Bilməm, harda unutdum o ürəyi yalnımı?!
Yoxluğunu büt edib, söykəmişəm alnımı,
Bütün günahsızların ortaq günahıyam mən.

Sənsiz bu boş şəhərdə, bu çatısız evdəyəm.
Tərk edilmiş kilsəyəm, güllələnmiş kəbəyəm,
“İncil”dəki yasağam, “Tövrat”dakı tövbəyəm
Nə deyim, bu həsrətin, dərdin Allahıyam, mən.

Gəlmə

Gəlmə, başına dönüm,
gəlmə, soyuq bir daşam.
Tərk edilmiş şəhərəm,
itirilmiş yaddaşam.

Töküldüm yarpaq-yarpaq,
söküldüm ilmə-ilmə.
Gəlmə, dərdim, dərmanım,
ölüm fərmanım, gəlmə.

Bilmə, başına dönüm,
bilmə, kiməm, nəçiyəm.
Öz dərdini yamayan,
ən naşı pinəçiyəm.

Gəlmə, sirrim, söhbətim,
Qəlbimdə qalanımsan.
Ən yalan həqiqətim,
ən gerçək yalanımsan.

Bilmə, necə yaşayıb,
sənsiz necə ölürəm.
Xəbərin yox, a zalım,
hər gün sənə gəlirəm.

Bir gün dinəcək inan,
qəlbindəki ağrılar.
Səni incitməyəcək,
Bu naxələf doğrular.

Biləndə ki, ən doğma,
ən yaxın, kəsin yoxdur.
Yəni intihar etsən,
ipini kəsən yoxdur.

Biləndə ki, bu dünya,
Hələ çox dəyişəcək.
Atmadığın tilova,
“Qızıl balıq” düşəcək.

Biləndə ki, səninki,
Yalquzaq tənhalığı.
dəryaya atacaqsan
O gün “qızıl balığı”.

Səni incitməyəcək,
işgəncələr zülümlər.
Adiləşəcək inan,
Ayrılıqlar, ölümlər..

Gözlərin dolsa belə
hönkürüb susacaqsan.
Bütün peşmanlıqları
gözündən qusacaqsan.

Tutacaq əllərindən
keçmişin əsa kimi
Çəkiləcək çarmıxa,
Ürəyin “İsa” kimi.

Dəyişə bilmədinsə,
Sən bu “ağ-qara” fonu
Bağlanacaq pərdələr,
Bu da filmin sonu…

Rahilə xanım DÖVRAN.Seçmə şeirlər

XATIRLA MƏNİ

Kor olsun talenin, qismətin gözü.
Görən necə qıydı, ayırdı bizi.
Baxma ki, “soyuqdur torpağın üzü”,
Hər nəfəs alanda, xatırla mənı.

Hər axşam al günəş qürub edəndə,
Hər payız durnalar köçüb gedəndə.
Hər kədər, hər qüssə, qəlbə yetəndə,
Hicranda qalanda, xatırla məni.

Gecələr təklikdən yuxun qaçanda,
Səhər pəncərəndən şəfəq saçanda.
İlk bahar yasəmən, nərgiz açanda,
Payızda solanda, xatırla məni.

Axşam ay çıxanda, ulduz doğanda,
Həsrət güc gələndə, qəhər boğanda,
Şimşəklər çaxanda, yağış yağanda,
Buludlar dolanda, xatırla məni.

Soyuq otağımda tənha qalanda,
Gözlərin şəklimə baxıb dolanda.
Xəyal, xatirələr saçın yolanda,
Sübh, əzan olanda, xatırla məni.

Qəmimi çatdırsın dağların mehi,
Qüssəmi anlatsın lalənin şehi.
Həsrətim şeirimin bəhri, təşbehi,
Yadına salanda, xatırla məni.

Hərdən sevənləri qoşa görəndə,
Saça taxmaq üçün çiçək dərəndə.
Çobanyastığından çələng hörəndə,
Xəyala dalanda, xatırla məni.

Xatırla Dövranı, yaşat bu gün də,
Siması dayansın hey göz önündə.
Hər bir ziyafətdə, toyda, düyündə,
“Vağzalı” çalanda, xatırla məni…

GƏMİQAYA

“Vətənimdir” – silsiləsindən

Daş dövrünün düşüncəsi,
Daşdan qopan insan səsi.
Əsrlərin daş nəğməsi
Hər vərəği bir sal-qaya,
Daş kitabım, Gəmiqaya.

Tutub əldə ox-kamanı,
Dayandırıb vaxt, zamanı.
Tariximin əhd-peymanı
Iffət, namus, qeyrət, həya,
Daş kitabım, Gəmiqaya.

Məkanıdır ilk insanın,
Gündoğanın, günbatanın.
Əkiz tayı Qobustanın,
İlk əlifba bu dünyaya,
Daş kitabım Gəmiqaya.

Valeh edibdir bəşəri,
Od oğlunun daş əsəri.
Daşa yazılmış zəfəri
Rəsm, təsvir gəlməz saya,
Daş kitabım, Gəmiqaya.

Başı üstə duman, tüldür,
Dörd bir yanı çiçək, güldür.
Hər səhifəsi milyon ildir
Sığmaz əsrə, günə, aya,
Daş kitabım, Gəmiqaya.

EL TƏNƏSİ

9-cu kitabından bir nümunə

Gör nə günə qalıb sevgi, məhəbbət,
Insanların ülviyyəti itibdi.
Yox olubdu ülfət, sevda, sədaqət,
Bağ-bağçada yaban güllər bitibdi.

Avropaya zillənibdi baxışlar,
Yırtıq şalvar, kəsik tuman dəbdədi.
Korlanıbdır milli buta, naxışlar,
Namus, qeyrət, ülfət pulda, cibdədi.

Oğullar var qulağında sırğası,
Qızlar taxır sünü kirpik, sünü qaş.
Bazar köhnə, dəyişibdir darğası,
Çaş- baş qalıb yurdda əsil vətəndaş.

Toyxanalar, şou- biznes,- məsxərə,
Yumurtadan yun qırxırlar saraylar.
Bir saatda cib soyurlar min kərə,
Toy edənlər imdad deyə- haraylar.

Göbələktək artıb çalıb, oxuyan,
“Xalq artisti” olub hətta züy tutan.
Şeir yazır həllac, corab toxuyan,
Alimimiz- motal, pendir, şor satan.

Biganəlik, laqeyidlik ta bəsdi,
Millət versin arsızlığın dərsini.
Çoxu üçün bu qayğılar əbəsdi,
El söyləsə eşidərlər səsini.

Müdrük sözü, el tənəsi çağlasın,
Dövran görsün kəsərini, gücünü.
Yad ünsürlər şüvən salsın, ağlasın,
Bu millətin zövqü alsın öcünü.

OLMAZ

“Düşüncələrim” – silsiləsindən

Gəlin sizə mən söyləyim adba ad,
Bir sərvətdir ağıl, savad, istedad.
Soydan gələr hər insana təmiz ad,
Kökü yoxsa ağac belə ucalmaz-
“Boş quyuya su tökməklə su olmaz.”

Bəzən gülər tale, qismət insana,
Yiyələnər şan-şöhrətə, ad-sana.
Harınlayıb sığışmazsa cahana,
Əsər külək qum üstündə iz qalmaz-
“Boş quyuya su tökməklə su olmaz.”

Kamil insan meyl eyləməz harama,
“Bəlli olar köhnə mitil – ha yama.”
Əyri kəsdə insaf, mürvət arama,
Ha doldur sən, yırtıq çuval heç dolmaz-
“Boş quyuya su tökməklə su olmaz.”

Çomaq verib kor şeytana, dəliyə,
Kəc baxsalar dərrakəyə, biliyə.
Savad, ağıl hopar qana, iliyə,
Qızıl torpaq altında da pas almaz-
“Boş quyuya su tökməklə su olmaz.”

Həyat məktəb, yaşamımız açıq dərs,
Dəyanət də, ləyaqət də müqəddəs.
Ey :”şərəfli”,”hüququnu bilən kəs”,
Vüqarlı dağ yastan kimi alçalmaz-
“Boş quyuya su tökməklə su olmaz.”

Keçmişimdən salhamədir hər daşım,
Hər bir qala, qəsr, türbə sirdaşım.
Zəmanədən qorxub qaçan qardaşım-
Vətən sevən qürbətlərdə qorunmaz,
“Boş quyuya su tökməklə su olmaz.”

Şairə-publisist Nəcibə İLKİN.Seçmə şeirlər

BİLİNMİR

Aman Allah bir od düşüb canıma,
Zəli kimi dərd daraşıb qanıma,
Bu zamanın sərt üzünü tanıma,
Nə köhləni, nə yorğası bilinmir.

Oda düşdüm yanar oldum, yanmadım,
Həqiqəti düz söylədim danmadım,
Şair gördüm sözlərini qanmadım,
Nə çobanı, nə qağası bilinmir.

Alovlanır ürəyimdə sözlərim,
Çox haqsızlıq görüb bu kor gözlərim,
Qında gördüm yalan, yaltaq üzləri,
Nə tülküsü, nə bağası bilinmir..

Nəcibə, elə bil düşmüsən tora.
Bu dərd səni nə öldürə, nə yora.
Bir çox oxuyandan üzümüz qara,
Nə bülbülü, nə qarğası bilinmir.

ALIŞAYDIN, YANAYDIN

Məndən uzaqlara çıxıb getmisən,
Könlümə qəm odun yaxıb getmisən,
Bir özgə gözlərə baxıb getmisən,
Nə deyim, bu eşqi kaş ki, anaydın,

Bu eşqimin boy atmadı gülşəni,
Bircə baxışınla yandırdın məni,
Mən yorğun bir yolçu, sən yol gedəni,
Getdiyin yollarda kaş ki, donayadın,

Mənim kimi alışaydın, yanaydın.
Aran oldum, yollarımda kol-tikan,
Dağa döndüm, başım üstə çən-duman,
Ömrümü eylədim ömrünə qurban,

Qalan günlərimi gəlib sanaydın,
Mənim kimi alışaydın, yanaydın.
Bu eşqimin odu düşüm canıma,
İşliyibdi iliyimiə, qanıma,

Bircə dəfə qayıdaydın yanıma,
Həsrətini ürəyimdən yonaydın,
Mənim kimi alışaydın, yanaydın.
Nəcibəyəm, eşq havası içimdə,

Kim olar ki, məntək eşqi seçimdə,
Bu sevgimi qoydun yarı biçimdə,
Eşqinin gölündə üzən sonaydım,
Ay vəfasız, kaş ki, bunu qanaydın,
Mənim kimi alışaydın, yanaydın.

Şəfa VƏLİYEVA.Yeni şeirlər

* * *

Tənha aşiqlərə keşik gecələr,
Mənim təkliyimə yiyə çıxmadı…
Fələklə əlbirdi keşiş gecələr,
Ümiddən düymələr heç açılmadı…

Yiyəsiz sevdanın saçı pırtlaşıq,
Daha indən belə hörüyə gəlməz …
“Yanıq Kərəmi”yə ağlayan aşiq,
Güzgü qabağında gülməyə bilməz…

Dedin, göz yaşıyla islanmışdılar
Pəncərən önündə qızılgüllərin…
Səni xatirəylə ağlatmışdılar?
Ay şehi qurusun qızılgüllərin!

Yarpaq ayrılığı

Pəncərəmdən boylanır
Yaşılı getmiş yarpaq.
Baxışlarım xoflanır:
-Payıza kim qalacaq?

Yarpaq…Yarı yaşıldı,
Budağa yaraşırdı.
Fəsil-ömür yaşıdı…
Fəsil onu atacaq…

Bu da bir ayrılıqdı…
Rənglərə bulaşıqdı…
Dərdim hələ uşaqdı,
Payızla oynayacaq.

Şəfa EYVAZ.Seçmə şeirlər

Təhsil Problemləri İnstitutunun Kurikulum Mərkəzinin böyük elmi işçisi, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Məsul katibi

Qorxu…

Qorxaq doğulduq bu həyata…
qorxaq.
daha gözümüz açılmadan
üsyan etdik həyata, qorxularla
səsimizlə…
qorxduq həyatın bizə hazırladıqlarından…
bəlkə daha doğular-doğulmaz,
əl-ayağımıza vurulan buxovlar qorxutdu bizi…
həyat bu olsa gərək…
bizi azadlıqdan ayıran bələk.
bəlkə də.

Qorxaq doğulduq həyata…
yetmədi, qorxaq böyüdük…
uşaqkən əllərimizə vurdular
öyrənmək istədiyimizə toxunduğumuzda,
istiyə toxunduq… oddan qorxduq,
yıxıldıq, yeriməkdən…
həyata ilk addımlar atdığımızda.

Qorxaq doğulduq həyata…
qorxduq.
qarşımıza çıxan təpələri dağ sandıq,
kiçicik baryerləri yüksək divarlar…
öyrəndik lazımsızları gözümüzdə böyütməyə
beləcə aldandı gözlərimiz də…
qorxaq böyüdük…

Qorxmamaq lazımdı halbuki…
qorxmamaq.
barmağımızı çatdıra bildiyimizə həyatımızla tutunmaq
savaşa bilmək əllərimizi yandıran odla,
mübarizə aparmaq dizimizi sıyıran
daşla-torpaqla…
yenmək qorxularımızı
irəliyə addımlamaq, ancaq irəli
hətta bəlkə həyatımız bahasına…
bacarmadıq…

Biz həyata qorxaraq doğulduq…
qorxaraq böyüdük…
qorxaraq öləcəyik
Əcəl adlı zəngin son sədasından…

nə idi qorxu, qorxmaq?!
Bəlkə də qorxmaq, qorunmaqdı yox olmaqdan…
kim bilir???

11 sentyabr 2012…

* * *

Soyuq olur torpağın üzü
Öldüyüm günü unutmuşam…
Hər axşam gün batımından sonra
qaranlığın dizlərinə baş qoyuram.
yuxum gəlmir,
gözlərimin qarasında
daldalanıb
gecəni sabaha uğurlayıram…
Qebirlerin fonunda
gün batımı başqa olur…
Adsız qəbirlərlə doludu dörd yanım.
hamı kimi menim de
ünvansızdı başdaşım…
rəsmim yoxdu, günahdı.
Öldüyüm günü də yazmayın
dedim axı…
Öldüyüm günü unutmuşam…
_2013_

Kənan AYDINOĞLU.Seçmə şeirlər

Gündəlik Analitik İnformasiya Agentliyinin
Mətbuat xidmətinin rəhbəri,
Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü.

* * *

Sevən dostlarıma.

Bir şair olmazdım axı, saralıb-solmazdım axı.
Yaşayıb qalmazdım axı,sevən dostlar olmasaydı.

Dağlarında görünməzdim,yarpağına bürünməzdim,
Dizin-dizin sürünməzdim, sevən dostlar olmasaydı.

Ömrün qədrin bilərdimmi, sevincimi bölərdimmi,
Fəqət hər an gülərdimmi, sevən dostlar olmasaydı?!

Alışmazdım yana-yana, şeir yazmam hələq-qana.
Gələrdimmi görən cana, sevən dostlar olmasaydı.?!

Şimşək olub çaxmazdım ki, bir çay olub axmazdım ki,
Gözəlliyə baxmazdım ki, sevən dostlar olmasaydı.

Yerə vurmam kürəyimi, girov qoymam ürəyimi.
Kəsməzdim duz-çörəyimi, sevən dostlar olmasaydı.

Sayanmazdım vaxtı, anı, narahat görürəm canı.
Tanıtmazdı el Kənanı, sevən dostlar olmasaydı.

Oktyabr, 2009.Sumqayıt-Bakı.

* * *

Dağlar da şux görünür, günəş doğana qədər,
Şeri bitirim gərək, yağış yağana qədər.

Topa-topa yığılır göyün üzünə bulud,
Külək əsənə qədər, şimşək çaxana qədər.

Yanımda olmadınsa anlamasan yaxşıdı,
Nələr keçirirəm mən, nəfsi boğana qədər.

Seyr etdikcə dünyanın ağını, qarasını,
Narahat oluram mən, sənə baxana qədər.

Qalır gözü bu ara, həsrət ilə yollarda,
Gözümdən tökülən sel, keçib axana qədər.

Oktyabr, 2009.Sumqayıt

Saqif QARATORPAQ.Yeni şeirlər

Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü,
“Hüseyn Arif” Ədəbi Məclisinin sədri

* * *

Mən sükutun dilini elə gözəl bilirəm,
Mənim kimi susmağı daha kimsə bacarmaz.
Gülə-gülə ağlayıb susanların içində
Zalım,mənim adımı birinci sırada yaz!

Bu səhər də oyandım,şükür,hələ ki sağam,
Şirin yalanlar deyib azdırmışam ölümü…
Sirr deyil ki qoy deyim,ürəyimdən asmışam
Adının baş hərfinə uzanan sağ əlimi.

Daha bizdən danışmaz o küçə də,o yol da,
Başı elə qarışıb təptəzə nağıllara.
Bir xatirə boynunu büküb içimdə ağlar,
Hər gecə köks ötürüb boylanar uzaqlara.

Bəlkə şirin yuxuymuş başımıza gələnlər,
Ayrılığa “sağ ol” de,bizi yaxşı oyatdı.
Ayağımın izini göz yaşlarım yuyandan
Nə varsa bu ömürdə,elə hamsı boyatdı.

Elə də çətin deyil,vallah,bəhanə tapmaq,
Nə var nağıl uydurub özünü altadmağa.
Hər gecə üz-gözümü yuyub ay işığında,
Gedirəm bir misranın qolu üstə yatmağa…

* * *

Yenə gözdən uzağam,
heç düşmürəm yadına.
Yollarıma boylanıb,
baxmırsan saatına…

Başını iş- güc qatıb,
öz içində itmisən.
Ömür yolu bir addım,
qaça-qaça getmisən.

Sevgi çoxdan köhnəlib,
atmısan,küncə düşüb.
Könlündə bir qız ağlar,
yumaq kimi büzüşüb…

Saçların yadırğayıb
gör haçandı sığalı.
Yenə ağlın başında
dolanırsan havalı.

Xatirələr boy vermir,
boğulursan,batırsan.
Ömür-bir oyuncaqdı,
sən başını qatırsan…

Şair-publisist İbrahim İLYASLI.Yeni şeirlər

Azərbaycan Respublikasının Prezident Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü,
Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Sumqayıt Bürösunun Rəhbəri

Getsin

Gəl sənə bir yalan uydurum, könül,
Adına aldanıb yaşa da, getsin.
Ən böyük yalanmış doğru deyilən,
Doğruçu olmağı boşla da getsin.

Dosta yalan danış, yara yalan de,
Dağa dərə söylə, quşa ilan de.
Baxıb olmazlara: budu olan, – de,
Oxunu daşlara tuşla da, getsin.

Təpil yarğanlara, çəkil çallara…
Boylan məzə kimi qeylü-qallara.
Çürük matahını bürü şallara,
Bəh-bəhnən alınsın, xoşa da getsin.

Nə gözəl toxunub fələyin toru? –
Adam özü qaçır ağzına doğru.
İçində quldurdu, çölündə oğru,
İçini-çölünü xışla da getsin.

Ömür deyiləni qılıqla, yanla,
Fanidə oyun qur cisimlə, canla.
Bir zaman qapına gerçək yalanla
Qoşamı gəlmişdi? – Qoşa da getsin!

Bilirəm

Olur bil də “olmaz”ı,
Olmaz bil də “olur”u.
N.Fazil Qısakürək

Başıma olmazın oyunlar gəlir,
Daha “olmaz”ları “olar” bilirəm.
Mən nələr çəkirəm bir Allah bilir,
Elə ki, gecənin bağrını yarıb,
Oxuyan quşları “Qu”lar bilirəm.

Dərd bilib özümü atıram oda,
Məni bu alovlar yandırar çətin.
Udduğum havada, içdiyim suda
Düşmən məhəbbəti, dost xəyanəti,
Axır məqsədini bular, bilirəm.

Gördüm bir səhranın yüz çuxurunu,
Görək çuxurunu, söz çuxurunu.
Allaha aşikar, bəndədən gizlin,
Axıb tapmayanda öz çuxurunu,
Harda veyillənir sular, bilirəm.

Adamlar ağzına su alıb susur,
Qaraca daşları dinən görürəm.
Beş dərə bir dağın dibini pusur,
Havalı başımdan çəkilir duman;
Uca zirvələri enən görürəm,
Dibsiz quyuları “dolar” bilirəm.

Təbrizim döyülür, Şuşam talanır,
Sabahım göynəyir güman içində.
Gecələr yuxuma xəncər saplanır,
Səhərlər dururam al-qan içində…

Bal kimi uduram bu təsəllini,
Palıd koğuşunda nolar, bilirəm.
Başıma olmazın oyunlar gəlir,
Daha “olmaz”ları “olar” bilirəm.

Şair-publisist Əkbər QOŞALI.Seçmə şeirlər

* * *

Dünən biziydik orda –
O kafe, o masada.
Bu gün iki gənc gördüm,
bizim masamızdaca
vermişdilər baş-başa.
Səndən nə gizlədim, elə qısqandım,
istədim içəri keçəm, səs salam…
Ancaq
demədiyin sözə ayıldıım…
Və ən yeyin addımla
uzaqlaşdım özümdən…

Dünən qaldı dünəndə
Dünən masada qaldı,
Kor cərrah bıçağıdı –
Xatirə işə gəlməz.

Guya neynəmişdik ki?
Sən öz telinnən oynadın,
Ürəyim mənnən oynadı.
Hər təbəssüm edəndə,
çökəldi gözəl üzün
və mən zalımcasına dözdüm o gözəlliyə…

Dünən neynəmişdik ki? –
Bir az söhbət elədik
və baxışdıq bir xeyli.
Sən Bakıdan danışdın, mən Daşkənddən,
Sən Bakını təriflədin, mən Daşkəndi;
Mən əslində səndən danışır,
səni tərif edirdim,
yəqin, sən də düşündün ki,
mən heç nə anlamıram,
anlamıram ki,
bir şəhəri bu qədər adamlaşdırmaq olmaz…
Nə dedinsə, sağ ol,
sağ ol, çox sağ ol.
Amma
mənim Bakılığım qoy hələ qalsın.
sənsə dəqiq Daşkəndsən –
həsrətin daş kimi düşür ürəyə.

Dünən başqa dünəndi,
gah hər şeydən danışdıq,
gah hər bir sözə susduq,
üzə daldıq,
üzdə qaldıq…

Dünən nəydi,
nəydi dünən, İlahi?
Hər şeydən danışırdıq,
amma büsbütün sözlər
gəlib-gəlib tıxanırdı bir yerdə.
Hər şeydən danışırdıq,
amma o hər şey dediyin
tək bircə kəlməyə xidmət edirdi –
ikimiz də bilirdik,
noolsun, ikimiz də deyə bilmirdik…

Sahi, nə deyəcəkdik?
Məndən heç soruşma,
Mən nə dediymi bilmirəm,
zalim,
Sənsə bildiyini demirsən

Bu gün o iki cavan
dirsək qoyan masada
ürək qoyub gəlmişik,
onlar hardan biləcək?..
Eh, hardan bilsinlər ki,
dünən elə ordaca
necə vurub ürəklər,
boğaz necə quruyub,
topuq çalıb necə dil?

Nəydi kafenin adı? –
birdə geri dönməyim.
Sən də xatırlamazsan,
Sevgistan olsun –
İki nəfərçün bir ad…

Dünən dünəndə qaldı,
Dünən qaldı masada.
Kor cərrah bıçağıdı,
xatirə işə gəlməz…

2019

ÜSKÜP LÖVHƏSİ

Axşam düşür, dükanlar bağlanır,
hər dükanda sönən işıq
bir küçə fənərinə daşınır sanki…
Dükanlar bağlanır, kafelərsə açıqdı.
Şəhərin ən hündürdabanlı qızıyla gedən oğlanın
ürəyi açıqdı,
hündürdabanın kürəyi…
Qarşıda barda açıqdı, camedə,
gənclər nə bara, nə cameyə girir,
bir bağlı qapını açıb, özlərinə çəkilir…
Burda –
mən əyləşən kafedə qulluqçu
dağınıq fikrimi toplayır sanki:
– Əfəndim, qəhvəmi, çaymı? –
Artıq bilirəm,
burda qəhvələr çox tünddü, çaylar açıqdı –
“orta şəkəri türk qəhvəsi” deyirəm –
necə olsa, yanında su var.
Ürəyim açılıb, nəsə –
hamıyla danışmaq,
hamıyla tanışmaq istəyirəm –
Bəzən bilməz insan – nəyə sevindiyini,
necə sevindiyini…
Ancaq hər kəs öz işindədir,
mən də qapanıram özüm özümə.
Səfərə gedərkən
yola düşməyə,
səfərin ta ikinci günündəsə evə tələsirəm;
Kafedə internet açıqdı,
“elektron bilet”imə baxıram –
Sən demə, “Bakıya dönüş tarixi” açıqmış…

(Abşeron, 2018)

Əziz MUSA.Yeni şeirlər

SƏN OLMASAYDIN

Ruhumu oxşayıb, güldürən gözəl,
Eşqini gözüylə bildirən gözəl,
Məni baxışıyla öldürən gözəl,
Susardı bu dilim, sən olmasaydın.

Düşməzdi bəxtimə taledən bir pay,
Qəlbimi didərdi acı hay, haray,
Sönərdi gözümdə nurlu günəş, ay,
Gəlməzdi xoş ilim, sən olmasaydın.

Bar, bəhər gəlməzdi güllü bağlara,
Qovuşa bilməzdim gözəl çağlara,
Uca zirvələrə, uca dağlara,
Yetişməzdi əlim, sən olmasaydın,

Çıxmazdım zülmətdən gün işığına,
Dönüb, dolanmazdım şamın başına,
Baxıb təbiətin yaraşığına,
Sevinməzdi elim, sən olmasaydın.

Sən oldun sevdirən dünyanı mənə,
Baxıb heyran oldum gözəlliyinə,
Vallah minnətdaram əzizim sənə,
Solardı tər güllər, sən olmasaydın.

ANA

Ana, həsrətinə tablaşmır ürək,
Sənsiz dünya, aləm nəyimə gərək,
Niyə sənə qıydı, o zalım fələk,
Yaşaya bilmirəm mən sənsiz, ana.

Qayğısız günlərim qaldı arxada,
Həsrətin qəlbimi salıbdı oda,
Sən məni çatdırdın şöhrətə , ada,
Yaşaya bilmirəm mən sənsiz, ana..

Sənsiz qırılıbdı qolum, qanadım,
Zirvə yollarında büdrəyib atım,
Sənsiz qəm-kərərdi ömrüm, həyatım.
Yaşaya bilmirəm mən sənsiz,, ana..

Ruhumu oxşamır açılan səhər,
Dilimi bağlayır acı bir qəhər,
Ömür, gün sürürəm indi bir təhər,
Yaşaya bilmirəm mən sənsiz, ana..

Gecələr cıxmırsan yuxumdan mənim,
Dərd, qüssə yapışır yaxamdan mənim,
Göylər alovlanır ahımdan mənim,
Yaşaya bilmirəm mən sənsiz, ana.

Hikmət MƏLİKZADƏ.Yeni şeirlər

Azərbaycan Respublikasının Prezident Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü

***

Şeytan, közümdən götürüb
Közünün üstünə qoyur.
Günahı çörəktək öpüb
Gözünün üstünə qoyur.

Arzularım güvə tutub,
Dua evim damır ancaq.
Adam çörəyi tapdayır,
Günahı tapdamır ancaq.

Mən Adəm olandan, nəsə
Çaşır, bir daş atır hərə.
Adamda şeytanlığa bax,
Məni də öyrədib şərə.

Bir misralıq canı varmış əcəlin…
Çoxu ölüm əkəcəkdi orada…
Sən kölgəmin komasını uçurtdun,
Kimsə əzan çəkəcəkdi orada.

Dualarım ətəyimə ilişdi,
Kara yetdi səhv qurduğum tələ də.
Ruhum qatı gecələrə bulaşıb,
İşıq yoxdu üst-başında hələ də.

Barmaq vurma tətiyinə ölümün,
Tanrı qədər, balan qədər əzizsə.
Necə çıxım gözlərindən bu qızın,
Sevgi mənə yalan qədər əzizsə?!

Canım kilsə qapısıdı elə bil,
Çox açırlar onu həddən ziyada.
Bir gün məni axtarsalar, deyərsən:
– Pul atlıydı, o yazıq da piyada…

Əziz MUSA.”Mənəm”

Xəyalım dolanıb dağlardan keçir,
Ruhum sevgi üçün saf ürək seçir,
İlhamım bahar tək yaşıl don biçir,
Məni sevgi üçün doğubdu anam.

Mən şeir adamı, söz vurğunuyam,
Alovu can alan göz vurğunuyam,
Qəlbimi titrədən naz vurğunuyam,
Məni sevgi üçün doğubdu anam.

Sevgi, məhəbbətdir varım, dövlətim,
Məcnunam, Kərəməm, vardır qeyrətim,
Güldən, çiçəkdəndir sözüm, söhbətim,
Məni sevgi üçün doğubdu anam.

Sevirəm həyatı ürəkdən , candan,
Gözəl yaradıbdı,yurdu yaradan,
Gileyli deyiləm taledən, baxtdan,
Məni sevgi üçün doğubdu anam.

Canımı bu yurda qurban deyirəm,
İgidlər önündə mən baş əyirəm,
Vətəni canımdan çox istəyirəm,
Məni sevgi üçün doğubdu anam.

Əziz MUSA.”Bu sevdaya düşən gündən”

Başımın tacı olmusan,
Bu sevdaya düşən gündən.
Tay məni məndən almısan,
Bu sevdaya düşən gündən.

Sənə qurban dünya, aləm,
Sən varsansa nə dərd, nə qəm,
Əvvəlki adam deyiləm,
Bu sevdaya düşən gündən.

Üzün ayı, günü danır,
Ruhum, qəlbim səni anır,
Ürəyim alışıb yanır,
Bu sevdaya düşən gündən.

Qurbam olum mən Allaha,
Qoymur batam mən günaha,
Bu dünya mənimdi daha,
Bu sevdaya düşən gündən.

Gündüzlərim noğul olub,
Gecələrim nağıl olub,
Ürəyim nəğməylə dolub,
Bu sevdaya düşən gündən.

Əziz MUSA.Qürbət bayatıları

Əzizim incə-incə,
Yaman uzandı gecə,
Vətən deyib ağlaram,,
İnan kı, mən ölüncə.

Əzizim kimə qalar,
Ağlamaq simə qalar,
Ayrılıq ağır dərddi,
O da yetimə qalar.

Əziziyəm o bağlar,
O dövranlar o çağlar,
Qardaş yurddan köçkünəm,
Ürəyim qubar bağlar.

Əziziyəm dağda çən,
Dost olmaz ki, hər yetən,
Hərə bir dərddən ölür,
Mən yurdun həsrətindən.

Əziziyəm gündə mən,
Soyuqda mən, gündə mən,
Din-imandan olmuşam,
Yurddan ayrı düşəndən.

Əzizim ulu dağlar,
Çeşməli, sulu dağlar,
Unutsanız Əzizi,
Göy kişnər, bulud ağlar.

Əziz MUSA.”Bu qız”

Bahar ətirlidi, qönçə çiçəkdi,
Camalı mat qoyur ayı, ulduzu,
Bilmirəm hüridi, yoxsa mələkdi,
Gözəllik tacıdı zalımın qızı,

Elə bil şəfəqdən, nurdan yaranıb,
Adamın ağlını başından alır,
Gör necə bəzənib, necə daranıb.
Baxışı adamı odlara salır,

Gülüşü, baxışı aləmdi, aləm,
Belə bal olarmı, qaymaq olarmı,
O, olan dünyada nə qüssə, nə qəm,
Belə bir gözəldən doymaq olarmı?

Əziz MUSA.”Bilsən”

Qəlbimi, könlümü vermişəm sənə,
Saxla ürəyində, saxlaya bilsən.
Dərdimi, qəmimi demişəm sənə,
Ağla için-için, ağlaya bilsən,

Bir bax, gözlərimə, bir bax, nə deyir,
Həsrət əyilməzi, bir gör, nə əyir,
Qəlbim sızıldayır, yaram göynəyir,
Bağla öz əlinlə, bağlaya bilsən,

Cənnətin özü də sevgi bağıdı,
Ayrılıq ən böyük həsrət dağıdı,
Dur gəl otağıma, vüsal çağıdı,
Dağla qəm-hicranı, dağlaya bilsən.

Vətən daşı olmayandan, olmaz ölkə vətəndaşı

Bu gün Xalq şairi Məmməd Arazın anadan olmasından 86 il ötür

Xalq şairi Məmməd Araz Azərbaycan ədəbiyyatında çoxcəhətli və zəngin ədəbi irsinə, sənətkarlıq qüdrətinə görə özünəməxsus yeri və mövqeyi olan görkəmli söz ustadıdır. Məmməd Araz mənalı, keşməkeşli və şərəfli, bütövlükdə Vətənə və sənətə həsr olunmuş əsl şair- vətəndaş ömrü yaşayıb. Sənətkarın tərcümeyi-halının, taleyinin daha çox onun yaradıcılığında öz əksini tapıb. Məmməd Araz özü də şeirlərində bunu dəfələrlə etiraf edib. Kitablarından birinə yazdığı müqəddimədə deyilir: “Əsl tərcümeyi-hal şairin şeirləridir. Şair çox halda öz yazılarının baş qəhrəmanı ola bilir”.
Dərin məzmunlu, oxunaqlı və milli mündəricəli şeirlərilə Məmməd Araz vətəndaş qeyrətli ədəbiyyat nəhəngidir. Bu görkəmli şair həm də milli azadlıq ideyalı əsərlərilə istiqlal şairi olaraq əbədi şöhrət qazanıb.
AZƏRTAC xəbər verir ki, bu gün Xalq şairi Məmməd Arazın anadan olmasının 86-cı ildönümü tamam olur. Böyük sənətkarın təkrarolunmaz yaradıcılığı zəngin ənənələrə malik milli ədəbiyyatımızı yeni mərhələyə çıxarıb, Azərbaycan fəlsəfi və siyasi lirikası onun dühası hesabına daha da zənginləşib.
Məmməd Araz böyük poetik ilhama malik olan sənətkarlardan idi. Sözün və sənətin Məmməd Araz zirvəsinə gedən yol heç də həmişə hamar olmayıb. Onun həyatı da sənəti kimi daşlı-qayalı yollardan keçib.
1933-cü il oktyabrın 14-də Şahbuz rayonunun Nursu kəndində dünyaya göz açan Məmməd Araz ilk təhsilini həmin kənddə alıb. 1954-cü ildə Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunu bitirən böyük sənətkar 1961-ci ildə Moskvada Maksim Qorki adına Ədəbiyyat İnstitutunda oxuyub. Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatında bədii ədəbiyyat redaksiyasının müdiri, sonra isə baş redaktorun müavini, “Ulduz” jurnalında məsul katib, “Ədəbiyyat və İncəsənət” qəzetində baş redaktorun müavini işləyib. 1971-1981-ci illərdə Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının poeziya bölməsinə rəhbərlik edən Məmməd Araz 1974-cü ildən ömrünün sonunadək “Azərbaycan təbiəti” jurnalının baş redaktoru olub.
Böyük sənətkar 2004-cü ilin dekabrın 1-də Bakıda vəfat edib və Fəxri xiyabanda dəfn olunub.
Harada işləməsindən, hansı vəzifəni tutmasından asılı olmayaraq, Məmməd Araz əslində bütün ömrü boyu bir vəzifəni icra edib. O da poetik Azərbaycan dünyasına xidmət, Vətən qarşısında vətəndaşlıq borcunu yerinə yetirməkdir. Böyük istedadı və poetik bacarığı sayəsində Məmməd Araz Nizami Gəncəvi, Məhəmməd Füzuli, Mirzə Ələkbər Sabir və Səməd Vurğun poeziyası ilə ona qədər gəlib çatan klassik şeir ənənəsini və üslubunu təkmilləşdirərək hamının gördüyü və bildiyi, lakin dilə gətirməyi bacarmadığı məsələləri ictimai düşüncənin məhsulu edib, Azərbaycanda vətəndaşlıq poeziyasının əsasını qoyub. Gənc yaşlarından başlayaraq yarım əsrdən artıq davam edən Məmməd Araz yaradıcılığı mənsub olduğu xalqa layiqli şair – vətəndaş xidməti nümunəsidir. Onun şeirinin əvvəli də, axırı da Vətəndir. Məmməd Araza məxsus “Vətən daşı olmayandan olmaz ölkə vətəndaşı” məşhur misraları müasir dövrdə poeziyada və ictimai mühitdə vətəndaşlığın milli düsturu kimi qəbul olunur.
Məmməd Araz yaradıcılığının baş qəhrəmanı Azərbaycandır. Onun “Vətən mənə oğul desə”, “Məndən ötdü, qardaşıma dəydi”, “Mənim Naxçıvanım”, “Ata ocağı”, “Ana yurdum, hər daşına üz qoyum” şeirləri vətən mövzusunda ən yaxşı əsərlər kimi dillər əzbəridir. Poeziyamızda Azərbaycan mövzusunda çox yazılıb. Azərbaycana çoxlu şeirlər ithaf olunub. Amma Məmməd Arazın “Azərbaycan – dünyam mənim” şeirinin bənzəri yaradılmayıb. Bu şeirin bütün intonasiyası şair qəlbinin ağrılarından, fəal vətəndaş narahatlığından keçir. Şeir yaradıcılığında olduğu kimi, poemaları ilə də Məmməd Araz təkrarsızdır. Onun “Üç oğul anası”, “Araz axır”, “Mən də insan oldum”, “Paslı qılınc”, “Əsgər qəbri”, “Atamın kitabı” poemaları hər şeydən əvvəl insan mənəviyyatının mürəkkəbliyi, tarix və müasirlik, milli tale və tarixi yaddaşın bərpası kimi fundamental məsələlərə həsr olunub.
Ümummilli lider Heydər Əliyev Xalq şairi, poeziyamızın istedadlı nümayəndəsi Məmməd Araz yaradıcılığına və şəxsiyyətinə daim yüksək qiymət vermişdir. Təsadüfi deyil ki, Məmməd Araz ilk yaradıcılığa ötən əsrin 50-ci illərindən başlasa da, onun təkrarsız istedadı 1970-ci illərdə, Ulu Öndərin Azərbaycana rəhbərliyinin birinci dövründə parlamışdır. Məmməd Araza böyük şöhrət gətirən “Atamın kitabı”, “Həyatın və sözün rəngləri”, “Oxucuya məktub”, “Qanadlı qayalar”, “Aylarım, illərim” kitabları məhz bu illərdə çap olunub, əsərləri xarici dillərə tərcümə edilərək geniş oxucu kütləsinin məhsuluna çevrilib. 1975-ci ildə Azərbaycan Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fəxri Fərmanı ilə təltif olunan böyük şairə 1978-ci ildə “Əməkdar Mədəniyyət İşçisi” fəxri adı verilib, 1995-ci ildə isə ümummilli lider Heydər Əliyev Xalq şairi Məmməd Arazı “İstiqlal” ordeni ilə təltif edib. Ulu Öndər Məmməd Araz sənətini yüksək dəyərləndirərək deyib: “Bu gün bir daha Məmməd Arazın Azərbaycan xalqının mədəniyyətinə, ədəbiyyatına verdiyi töhfələri gördük, eşitdik və bunların xalqımız üçün nə qədər faydalı olduğunu bir daha bildik, bir daha dərk etdik ki, Azərbaycan xalqının həyatında Məmməd Arazın yaradıcılığının nə qədər böyük əhəmiyyəti var”. Ümidvaram ki, Azərbaycan xalqı daim müstəqilliyini qoruyub saxlayacaq və müstəqil Azərbaycanın ilk “İstiqlal” ordeninə layiq görülmüş şəxsiyyətlərdən biri kimi Məmməd Araz, Azərbaycan xalqının tarixində indi olduğu kimi, gələcəkdə də öz yerini tutacaqdır”.
Azərbaycan ədəbiyyatının inkişafındakı xidmətlərini nəzərə alan Prezident İlham Əliyev görkəmli sənətkarın xatirəsinin əbədiləşdirilməsi, yubileylərinin keçirilməsi haqqında sərəncamlar imzalayıb. Bu sərəncamlar Azərbaycan ədəbiyyatının, bütövlükdə yaradıcı ziyalıların, o cümlədən Məmməd Araz sənətinin və şəxsiyyətinin böyük himayədarı, ulu öndər Heydər Əliyev ənənələrinin müasir şəraitdə uğurlu davamı kimi yüksək dəyərə malikdir.

Mənbə: https://azertag.az

Şair-publisist Əli Rza XƏLƏFLİ.”Bir çinar hekayəti” (Xatirə-poema) İxtisarla

Araz ağrısında yeri göynəyən,
Yaddaşın bir çinar hekayəti var.
Axşamda, səhərdə qapımı döyən
Uşaqlıq çağımın əmanəti var.

Yağı qabağında qürurlu çinar,
Dayanar budağı, qolu sınsa da.
Donar, yaddaşında bir Araz donar,
Hər iki sahildə Vətən yansa da.

Yolub saçlarını yellərə verib,
Şapalaq yarpaqlar ələm-ələmdi.
Ümid bu yerlərdə qəribdən-qərib.
İnam qara geymiş dərdli qələmdi.

Babəkin vurulmuş qolları sayaq,
Budaqlar qırılıb yanına düşüb.
Bəlkə, olanları birbəbir sayaq;
Görək, hansı olay necə ötüşüb?

Deyirəm bu dünya heç belə getməz,
Yaddaş yuxuların çin olmağı var.
Demə bu dünyanın qovğası bitməz
Haqqın-ədalətin can almağı var.

…Babama dost olan, atama sirdaş,
Şəkərəli əmi yaxşı kişiydi.
Hər sözü xatirə, kəlməsi yaddaş,
Kənddə xeyir əməl onun işiydi.

Xoş qılıq danışıq, sözü bütövdü,
Hərdən şirin-şəkər gülməyi vardı.
Xoş xəbər dilində sovqatdı, sovdu
Pis sözü dilindən seçib qovardı.

Keçmişi iştahla çözələyərdi,
Əlində yediyi dürməyi kimi.
Qismətə baş qoyar, boyun əyərdi
Haqqı nizamında görməyi kimi.

Bir gün də atama xoş xəbər dedi:
Şər daban göstərsin, gülsün səhərin.
Qismət məni çəkdi, istək yeridi.
Çiçəyi çırtlasın sevinənlərin.

Getdim Haraylana… oğluna de ki,
Adına, bəxtinə bir çinar əkdim.
Boy atıb böyüsün o çinar təki
Söylə ki, taxtına bir ağ yol çəkdim.

Min doqquz yüz əlli üçüncü ili
Zaman yola salır… payızı, qışı…
Bir insan əlinin xeyir əməli
Bir gün qada sovar, kəsər qarğışı.

Şəkərəli əmi illər uzunu,
Əkdiyi çinara məni tay tutdu.
Araz ağrısının sükut buzunu
Qıran xatirələr sözə “toy tutdu”.

Şirvan bulağının dumduru suyu,
Çinarın boyunu, soyunu sevdi.
Qismətim bəxtimə çalınan toyu
Taleyim bu toyda “oyunu” sevdi.

Oxatan bürcündə, ilan ilində,
Bir bulaq başına əkildi qələm.
Tanrı dəftərində, mələk əlində
Bir tifil bəxtinə çəkildi qələm.

Oğul adınadı – bitsin, göyərsin,
Şəkərəli əmi bir çinar əkdi.
Qundaqda inləyən tifil nə bilsin,
O, çinar əkən gün tale dərd əkdi.

Evimiz hündürdə, çinar dərədə
Baxıb qürurumla qoşa durardım.
Odlu gəncliyimi güdüb bərədə
Mən özüm-özümə pusqu qurardım.

Çinarın gövdəsi boyu, budağı,
Kölgə əlləriylə başımda gəzdi.
Acı xatirəsi bir ağrı dağı,
Həsrəti ömrümdə, yaşımda gəzdi.

Hərdən Şəkərəli əmi qolumdan tutub
Əkdiyi çinara baxıb öyərdi.
Ömrün axarında yolumdan tutub
Bəlkə, yaddaşıma naxış döyərdi.

Doğuldum, sevindi uruğum, tirəm,
On dörd günü qalmış payız qarında.
Dil açdım dil tapam, qəlbinə girəm,
Boğuldum həyatın caynaqlarında.

Xeyir əməl kişi bulaq başında
Bir çinar qələmi sancmışdı yerə.
Bir qələm tutanın öz yaddaşında
İndi ağlar qalıb o dağ, o dərə.

Nənəm deyərdi ki, sən olan günü,
Bir ulduz yanırdı göyün üzündə.
Dan üzü səhərdə öz gördüyünü,
Bəxtimə yozmuşdu suyun üzündə.

Göbəyimi kəsən Sənəm nənənin
Dilləri Araza tapşırdı məni.
Üyünər ağzında bu dəndənənin
Araz ağrısıyla ömrümün dəni.

Yağda piltə tutan Zülfü nənəm də
Qurbani pirinə nəzir aparır.
İndi karxana var dağlı sinəmdə
Yaddaş qəlpə-qəlpə qaysaq qoparır.

İllərin qovğası ömrümü yedi,
Bilmədim o çinar necə böyüdü.
Taleyim üzümə güldü-gülmədi,
Alnıma yazıldı çinar öyüdü.

Sinəmdə min dərdin gülləri bitdi,
Ömür bulağından əzab içdikcə.
Hər dəfə inamdan bir zərrə itdi
Sınıq körpülərdən ötüb keçdikcə.

…Mənim ürəyimdə Xan Çinar adlı,
Hələ yazılmayan bir kitab yatar.
Ömrün dan üzündən yol gələn atlı
Gün kimi doğular, Ay kimi batar.
***
Bu gecə yuxumda öpdüm yolları,
Xaraba yurdları Araz boyunca.
Bədənsiz başları, kəsik qolları
Sıxdım qucağıma, sıxdım doyunca.

Yanımca gedirdi şəhid oğullar,
Çinar oğulların boyunu gördüm.
Bitib-tükənməzdi burda nağıllar,
Sonunda almalar oyunu gördüm.

Bizi içimizdən çağıran səsə
Əl-ələ, qol-qola haray verək biz.
Şəhid oğullarla nəfəs-nəfəsə,
Zamanın özünə sinə gərək biz.

Arzunun, istəyin diləyi gülsün,
Arazı yol bilək Vətənə sarı.
Qəzəbin tufanı tüğyana gəlsin,
Dağılsın, sökülsün bu dərd hasarı.
***
Vətənin sinəsində,
Dərd yarpağı saralar,
Ümidlərin səsində
Nəfəs yanar, qaralar.

Dedim sözüm göyərər,
Ümidim xəzan oldu!
Soraq salar göy ərər,
Arzular nə tez soldu…

Göynəyən ürəklərdə,
İnam göy daşa döndü.
Vədəsiz küləklərdə
Bir çıraq yandı, söndü.
***
Həmyaşıdım çinar təki boy verib
Ürəyimdə bitən dərdin ağacı.
Ucalığı günəş dərib, Ay dərib,
Vüsal adlı meyvəsindən bar acı.

Gövdəsində göynəyidi harası,
Kövrək-kövrək əyrilənib budaqlar.
Qabıq-qabıq, qaysaq-qaysaq yarası
Dağ-dağ olub boy göstərir bu dağlar.

Ömür keçir günüm fəsil sorağı,
Yarpaq-yarpaq, dilək-dilək saralar.
Oxunmadı bu kitabın varağı
Tapılmadı bu dərdimə çaralar.

Küştü tutduq, cəng aradıq, nə fayda?
Mən qəmləri, qəmlər məni ötmədi.
Həsrət məndə, vüsal qalıb o tayda
Ha çağırdım, harayıma yetmədi.

Budağına, meyvəsinə baxıram,
Ağrı-ağrı, yara-yara barı var.
Bəxtim gülür, dərd selində axıram,
Deyin kimin mənim kimi varı var?!
***
Bəxtimə əkilən çinar qardaşım,
Gövdələr, budaqlar, gözlə, gələrəm.
Mənim ömür payım – kitab yaddaşım,
Qələmlər, varaqlar, gözlə, gələrəm.

Yaddaş tufanından yağar bir dolu,
Taparam xatirə ağacı, kolu…
Ot-alaf bassa da çığırı, yolu,
A yollar, yolaqlar, gözlə, gələrəm.

Ula, ulamağın canımdan keçsin,
Səsin qana dönsün, qanımdan keçsin.
Ağzı yanmış qurdum yanımdan keçsin,
Közərən ocaqlar, gözlə, gələrəm.

O dağ da, dərə də nəfəsə gəlsin,
Yerisin qol-qola, qoy kəsə gəlsin.
Dirilsin daş-qaya, bu səsə gəlsin,
A batmış soraqlar, gözlə, gələrəm.

Başımda ağ çiçək – gülüm gətirər,
Həsrətinə yansam, külüm gətirər.
Sözü dilim-dilim dilim gətirər,
Sinəm üstə dağlar, gözlə, gələrəm.

Quş kimi sıçrayıb keçdiyim sallar,
Bələni qıy tutan təpələr, yallar.
Sevgimə şahidsən çəpərlər, çallar,
A günlər, a çağlar, gözlə, gələrəm.

Başımda dolanan, yanan eşməsən,
Ürəyimi bu yol üstə deşmə sən.
Könlümə, gözümə dolan çeşməsən,
Öpdüyüm bulaqlar, gözlə, gələrəm.

Gözlərim qaralıb tora düşsə də,
Xal-xal ürəyimə yara düşsə də.
Diləyim, istəyim tara düşsə də,
Soyuqlar, sazaqlar, gözlə gələrəm.

Məni bir alagöz qəbir gözləyir,
Daşında yazılan səbir gözləyir.
Neçə-neçə yaddaş bir-bir gözləyir,
Qara üstə ağlar, gözlə, gələrəm.

Mənbə: http://edebiyyatqazeti.az

Şairə-publisist Nəcibə İLKİN.”Bilmirəm”

Sən ömür baharı, mən könül qışı,
Haraya gedəcək bu yol, bilmirəm.
Mən bəxtin önündə payız yağışı,
Alırsan könlümü gəl al, bilmirəm.

Ayrılıq deməyə gəlmədi üzüm,
Verdiyin vədəndə qışladı sözüm,
Həsrəti eyləyib dağ, dərə, düzüm,
Çəkdin sinəm üstə min yol, bilmirəm.

Könlümün evinə bir yol uçduğun,
Gözümdən gizlənib nədən qaçdığın,
Hər məni görəndə geniş açdığın,
Kimlərə açılır o qol, bilmirəm.

Deməyin sərxoşam, xumar çəkibdi,
Mənə nə dağ çəkib o yar çəkibdi,
De kimin saçına tumar çəkibdi,
Əlimdə buzlayan o əl, bilmirəm..

Şairə-publisist Nəcibə İLKİN.”Bu yağış”

Döyür pəncərəmi payız yağışı,
Dəli sevgimizin göz yaşı kimi,
Səni arzulayır kövrək baxışım,
Neçə min illərin sirdaşı kimi.

Elə möhtacam ki, bax bu an sənə,
Qəlbimin ağrısın yağış da duyur.
Səngimək bilməyə bu yağış yenə
Bəlkə sevgimizin günahın yuyur.

Həsrət ünvanlıdı, vüsal gileyli,
Mənə gizli-gizli baxan bu yağış.
Baxışı Məcnundu, gedişi Leyli,
Sevdalı qəlbimə axan bu yağış.

Gəl tut əllərimdən ürəyimizi –
Yağışın altında boşaldıb, doyaq.
Gizlədək, yağışdan gileyimizi,
Özümüz sevginin günahın yuyaq.

Şəfa VƏLİYEVA.”Poçtalyona məktub”

Qaytar mənim məktubumu,
Aparma yara, poçtalyon…
Qırma yarın ürəyini,
Eyləmə para, poçtalyon…

Dəyişik sal o ünvanı,
Başqa qapını silkələ…
O ağlayaraq oxuyar,
Başqaları gülə-gülə…

Qaytar geri günahımı,
Savabın da qoy bu olsun…
Girmə mənim günahıma,
Qıyma ki, gözləri dolsun…

Qaytar geri məktubumu…
Gəldiyi ünvana göndər…
Vallah, ağladacaq onu,
Titrəyəcək açan əllər…

Hirsini sənə tökəcək…
Ayrılıqdan yaman qorxar…
Ümid evini sökəcək,
Çətin bir də təzdən qurar…

Qaytar, poçtalyon, qaytar,
Vallah, mən də ağlayacam…
Ona doğru gedən yollar
Bu məktubla bağlanacaq…

Qaytar mənim məktubumu,
Aparma yara, poçtalyon…
Qırma yarın ürəyini,
Eyləmə para, poçtalyon…

Şəfa VƏLİYEVA.”Gözlədiyim Mikroavtobus” (Esse)

Yenə də yağış yağır… Göylər mənim səbrimimi sınayır? Ürəyimi çırpıb yolların səkilərinə, qaçıram, qaçıram həmin yerə… Burda dayanacağam, bax burda; bu böyük şəhərin ensiz bir yolunun kənarında… Gələcək indi mikroavtobus… İnsanlar həyatın rəngləri içərisində bir az qəmli, bir az boz… Onların nəsibi olmayıb axı, hardasa rəngarəng bir göy qurşağı… Yağışdan az sonra o görünəcək… Mənim gözlədiyim mikroavtobus gələcək…

Gələcək ki, gətirsin mənə gözəl gözləri… Axı çoxdan itirmişəm sahilli dənizləri… İndi axtarmıram nə sahil, nə qum; indi axtardığım taleyimin məni hardasa unutduğu, hakimi tənhalıq olan bir ada… Bir də… Bir də nə yaxşı ki, o gözlər var dünyada!

Sərt baxışlar… Dünəndən qalan “bağışla” kəlməsinin həyata ətasıdır… Kim bilir, bəlkə bu arzu da ömrümün xətasıdır?! Sabah baxıb danlayacağam özüm-özümü…

Amma…Amma, yenə çəkə bilmirəm yoldan gözümü. Gələcək… Gələcək gözlədiyim mikroavtobus… O baxışlarda isə sehr, amma mənə hədiyyəsi yox….

Nolur, ay ürəyim, dayan! Dinmə! Sus! Yalan ümidlərdən qırılmısan çox… Ya da yox! Ümid sonuncu ölür… Bəlkə də hər gün yenidən doğulur, kim bilir?!

Nə isə…Ümiddən bezmişəm…Ümiddən…

Nə isə…Çırpın ay ürək, mikroavtobus gəlir…

(2010)

Şəfa EYVAZ.”Bir şəklin qalaydı”

Təhsil Problemləri İnstitutunun Kurikulum Mərkəzinin böyük elmi işçisi, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Məsul katibi

O ötən günlərdən xatirə kimi,
Nə ola bir şəklin qalaydı məndə.
Qırıq ürəyimə kömək, təsəlli,
Nə ola bir şəklin qalaydı məndə.

Gecdi göz yaşımı töküm o günə,
Günlər yas saxlamır itkin ömrünə.
Mən kölgə oluram yollara yenə,
Nə ola bir şəklin qalaydı məndə.

Bilirəm rəsmin də qəm gətirəcək,
Zilimi udacaq, bəm gətirəcək,
Quruyan gözümə nəm gətirəcək,
Nə ola bir şəklin qalaydı məndə.
Nə ola bir şəklin qalaydı məndə.

Şəfa EYVAZ.”Kim bilir”

Təhsil Problemləri İnstitutunun Kurikulum Mərkəzinin böyük elmi işçisi, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Məsul katibi

Alnıma yazılan yazıya bir bax,
Kim bilir daha nə görəcək gözüm?!
Vaxtsız sönən məhəbbətin yasına,
Görəsən çoxmu yaş tökəcək gözüm?!

Üzümdə izini buraxır illər,
Saralır içimdə açılan güllər.
Gün-gündən rəngini itirir tellər,
Deyəsən çuxura düşəcək gözüm!

Düz yollarım döndü oldu çəpəki,
Dağ-dərə önümü kəsib hələ ki.
Çox yüyürdüm çatammadım sənə ki
Elə baxa-baxa öləcək gözüm.

Əziz MUSA.”Neylər”

Eşqinlə döyünsə sinəmdə ürək,
Üstümə tuşlanan daş mənə neylər,
Nəzərin üstümdən çəkməsə fələk,
Gözümdən süzülən yaş mənə neylər.

Dözərəm həsrətə sən mənim olsan,
Dünya mənim olar yanımda qalsan,
Qaşınla, gözünlə canımı alsan,
Tutsan əllərimdən qış mənə neylər.

Sevda yolçusuyam əzəldən bəri,
Dilimin hər zaman sənsən əzbəri,
Baxma saçlarıma, ey nazlı pəri,
Ürək yorulmasa yaş mənə neylər.

Əziz MUSA.”İndi”

Bir səni sevirəm mən bu dünyada,
Mən səni vermərəm özgəyə, yada,
Gecə də, gündüz də düşürsən yada,,
Eşqinin oduna yanıram indi.

Dünyanın ən zərif çiçəyi sənsən,
Güllərin ən gözəl, göyçəyi sənsən,
Tanrının sevimli mələyi sənsən,
Eşqinin oduna yanıram indi.

Gəl dönüm başına pərvanə kimi,
Əsir eyləmisən sevən qəlbimi,
Sənsiz neyləyirəm dünya, aləmi,
Eşqinin oduna yanıram indi.

Qayıt gəl ömrümə nurlu günəş tək,
Sənsiz nalə çəkir sinəmdə ürək,
Gəl birgə sevinək, gəl birgə gülək,
Eşqinin oduna yanıram indi.

Əzizin sözündə axtarma yalan,
Ürəyim, canımsan ey nazlı ceyran,
Sənsən bu qəlbimi odlara salan,
Eşqinin oduna yanıram indi.

Hikmət MƏLİKZADƏ.”Pul, məndən niyə qaçağsan?”

Azərbaycan Respublikasının Prezident Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü

40 yaşımda təbrik gözlədiyim bir adamın «Pul səndən niyə qaçaqdır» sualına ağı

Qırx ildi çəkirsən dara,
Dərdimə olmursan çara,
Qaragün adama qara,
Ağgun adama da ağsan,
Pul, məndən niyə qaçağsan?

Atım yox, səyirdim, çapım,
Ta dartma, qırılır sapım,
Üzünə bağlıdır qapım?
Günahı saçağ-saçağsan,
Pul, məndən niyə qaçağsan?

Hələ də xal altda xalam,
Eh, arzum dəymədi, kalam.
Uşağın yanında lalam,
Sənin nə vecinə, cağsan,
Pul, məndən niyə qaçağsan?

Hirsimdən ağ gördüm çölü,
Gümanım lal sevda gölü…
Kiminin gözündə ölü,
Kiminin gözündə sağsan,
Pul, məndən niyə qaçağsan?

Tamarzıdı canım axı,
Boşa gedir anım axı.
Nə qədər utanım axı,
Əlçatmaz təpəsən, dağsan,
Pul, məndən niyə qaçağsan?

Məni quru ah bilirlər,
Gah bilmirlər, gah bilirlər.
Sənisə Allah bilirlər,
Nolar başımıza yağsan…
Pul, məndən niyə qaçağsan?

Ruhum bir qövmə «nun» olsun,
Ya Atilla, ya Hun olsun…
Adamsan, Allahun olsun,
Bir yol da bu canı bağ san,
Pul, məndən niyə qaçağsan?

Hikmət MƏLİKZADƏ.”Qorxudur canımı ayrılıq köçü”

Azərbaycan Respublikasının Prezident Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü

Qorxudur canımı ayrılıq köçü,
Hər addım səsindən qapım titrəyir.
Nə vaxtdır ucuna üzük bağlanıb,
Suya sallamaqdan sapım titrəyir.

Şeytan adam kimi təmənnadadır,
Nə bir sevməyi var, nə bir sevdası.
Dualar ovcumda çürüyür elə,
Artıb torpağın da qəbir sevdası.

Bu boyda şəhərdə bir adam yoxdur,
Təklik acısından solur şam bədbəxt.
Sənin bir günahlıq alın yazın var,
Mən başdan-ayağa günaham, bədbəxt.

Dolu küçələrdə boşluq qıy vurur,
Yaman öyrəşibdi möhnət, qəm bura.
Bu şəhər elə bil bir quyu olub,
Kim kəsib kəndiri, düşmüşəm bura?!

Elə bulanmışam, min il gərəkdi
Sakit bir hücrədə kükrəyim, çöküm.
Adam axtarıram, tutub əlindən
Üstünə ağrımı-acımı töküm.

Bu boyda şəhərdə təkəm elə bil,
Sən də, elə bil ki, zəlisən artıq.
Mən sənə demişdim, bu qədər sevmə,
Gecdir… gözün aydın, dəlisən artıq.

Şairə-publisist Nəcibə İLKİN.Seçmə şeirlər

* * *

ANA DİLİM, AZƏRİ DİLİM

Sən mənim dünyamsan, mənim həyatım,
Sən mənim varlığım, toyum-büsatım,
Sən ana laylamsan, sən ilk bayatım,
Mənim Ana dilim, Azəri dilim.

Fizuli dünyamın sözü-söhbəti,
Nizami eliminin şanı-şöhrəti,
Sən Oğuz yurdumun Qorqud qeyrəti,
Mənim Ana dilim, Azəri dilim.

Sənsən Üzeyrimin nəğməli dili,
Sənsən Babəkimin vuruşan əli,
Uca dağlarımın kükrəyən seli,
Mənim Ana dilim, Azəri dilim.

Səndə gözəlləşir ruhumun səsi,
Səndə doğmalaşır, eşqin həvəsi,
Səndən ilham alır, şerin nəfəsi,
Mənim Ana dilim, Azəri dilim.

Bu dildə tapmışıq haqqı, salamı,
Bu dildə tanıdıq şuru, muğamı,
Sən ulu xalqımın müdrik kəlamı,
Mənum Ana dilim, Azəri dilim.

Səni qeyrətinə sığışdırmayan,
Səni ülfətiylə qoşa tutmayan,
Gəlsin gözlərindən süd zaman-zaman,
Mənim Ana dilim, Azəri dilim.

NİYƏ SEVƏMMƏDİK BİR-BİRİMİZİ

Ömrümə-günümə bir baxışıydın,
Mən külək, sən isə gur yağışıydın,
Çiçəkli bahardın, mən naxışıydım,
İndisə baharın solub bənizi,
Niyə sevəmmədik bir-birimizi?!

Mən qumlu-qayalıq, sənsə səhraydın,
Axı, sən əzəldən mənə doğmaydın,
Mən coşğun bir dəniz, sənsə dalğaydın,
Yuduq sahillərdən izlərimizi.
Niyə sevəmmədik bir-birimizi?!

Baxır əksimiz də bulaq gözündən.
O vaxtdan bizləri salıb gözündən,
Beləcə, qəm çəkən eşqin izində,
Qarışıq salmışıq sözlərimizi.
Niyə sevəmmədik bir-birimizi?!

Çiçəyin rəngiydik, gülün rəngiydik,
Coşan qəlbimizin eşq çələngiydik,
Axı, bu yollarda niyə ləngidik?
Daşamı çırpmışıq ürəyimizi?!
Niyə sevəmmədik bir-birimizi?!

Bir cavab tapmadıq nə sabahlara,
Döndük günahlara, döndük ahlara,
Ağ günlü sevgiyə geydirib qara,
Həsrətə qərq etdik gözlərimizi,
Niyə sevəmmədik bir-birimizi?!

Neçə açılmamış sabah içində,
Qovduq gecələri günah içində,
Ömrümüz-günümüz min ah içində,
Güldürə bilmədik taleyimizi!
Niyə sevəmmədik bir-birimizi?!

Bu eşqin yolunda çəkilməz dərdi,
Sərdi sinəm üstə hicranlar sərdi,
Nəcibə çox dedi, çox qəmlər yedi,
Daha bağışlamaz bu sevgi bizi!
Niyə sevəmmədik bir-birimizi?!

Şəfa VƏLİYEVA.”İş və İşşa” (Hekayə)

Kişi canındakı ağrıların adını bilmirdi. Qollarının arxasında iki qanad yeri göynəyirdi. Nə vaxtsa qanadlarının olduğunu xatırlamağa çalışırdı. Bacarmırdı… Ya yaddaşı yoxa çıxmışdı, ya da heç əvvəldən qanadları olmamışdı. Bəs, o, yaşıl-boz dağların üstündən necə uçmuşdu? Bura necə gəlib çıxmışdı? Bu susuzluqdan cadar-cadar olmuş torpaqda onun nə işi vardı?

Ayağa qalxıb sağ əlini alnına qoydu, üfüqə doğru baxmağa başladı. Burnuna gələn yanıq qoxusuna tərəf addımladı. Birinci addımı çox ağrılı idi; elə bil ayaqları onun gücü üçün hesablanmamışdı. Hər güc verdiyində qabırğaları dartılır, şiddətli ağrıdan dişlərini qıcayır, gözlərini qıyırdı. İkinci addımı birincidən az ağrılı oldu… Üçüncü… Dördüncü… Kişi on üçüncü addımı atanda uzaqdan çıxan narıncı tüstünü gördü. Yanıq iyi də getdikcə kəskinləşirdi.

…Kişi boz torpaq yığınının üstünə yalın ayaqlarını qoyanda qabırğalarındakı ağrı xəfifləmişdi. O, bu ağrıya mətanətlə dözürdü… Dözməliydi… Axı, kişi idi! İndi narıncı tüstünün ağ-mavi alovdan çıxdığını da görürdü, üzü alova tərəf dayanan qadını da… Qadının əllərində qanad qırıntıları vardı. O, bu qırıntıları dırnaqları ilə didişdirir, alova atır, başını yelləyir, uzun şabalıdı saçlarının kürəyindəki rəqsindən xoşhallanırdı. Kişi irəli addımlayıb qadınla üzbəüz dayandı. Qadın əvvəlcə ürkdü, qanad qırıntılarını didişdirməyi bir anlığına dayandırdı. Diqqətlə kişinin gözlərinin içinə baxdı. Kişi onun baxışlarındakı rəngarəng alovun odunda bütün ağrılarının şirinləşdiyini hiss etdi… Əzalarındakı gərilmənin səbəbini beyninin içində axtarmağa çalışdı, bacarmadı… Əlini qarnının aşağısına uzatdı…

Qadın əlindəki sonuncu qanad parçasını alovun üstünə elə hünərlə atdı ki… O, öz qalibiyyətindən məst olmuşa bənzəyirdi. Kişinin gərilən əzalarına zidd olaraq onun bütün gücü yoxa çıxırdı… Sanki indicə kişinin körük kimi qalxıb-enən burun pərələrindən isti səhra küləyi çıxıb onu başdan-ayağa qarsalayacaqdı… Qadın qarsalanmaq ehtimalından xoflanan kimi oldu, lakin tezcə də sonunu düşünmədən özünü kişinin qolları arasına atdı…

…Deyilənə görə, Lusiferin kitabında Gehenna düzünün alovları ağ-mavi, tüstüsü narıncı rəngdə çəkilib… Və həmin gündən sonra qadın alovu unudub, kişi isə bunu onun yadına salmaqdan ehtiyat edib. Uzun müddət bəşəriyyət odsuz yaşayıb. İnsan oğlunun odla barışması unutmağı öyrənməsindən çox sonra olub…

…Kişi tapdığı qırmızı giləmeyvələri sol ovcuna yığdı, birdəfəlik ağzına tullayıb çeynəməyə başladı. İkinci dəfə ovcunu yenə doldurdu. Yenə ağzını açıb əlini ağzına yaxınlaşdırdı. Bir anlığa baxışları donuqlaşdı, ağzını bərk-bərk yumdu. Ovcundakı giləmeyvələrə baxa-baxa ilk dəfə özünü günahlandırdı. Sağ əlini sol ovcuna dayaq edib ehtiyatla qadına tərəf addımladı. Qadın tapdığı bitki kökünü daşa sürtür, torpağını təmizləməyə çalışırdı. Kişi ovcundakı giləmeyvəni onun ağzına tökdü. Qadın ağzını marçıldadıb gülümsədi, əlindəki bitki kökünü iki yerə böldü. Nisbətən böyük hissəni kişiyə uzatdı…

…Kişi sarmaşıqlardan hördüyü tələyə yaxınlaşdı. Tələdəki quşun gözəlliyinə baxa-baxa qaldı. İlk dəfə bu cür quş görürdü; uzun lələkli, hər lələyi də başqa rəngdə. Quşu boğub öldürməyə əli gəlmədi. Onu hər iki əliylə ehmalca göyə qaldırdı, üzünü səmadakı bircə əlçim buluda tutdu, quşu buraxdı. Quş mavi səmanın ənginliyində gözdən itdi. Kişinin əlləri uzun müddət göyə uzalı qaldı.

Qadın uzaqdan kişiyə baxır, onun bu duruşunu diqqətlə izləyirdi. Sol əliylə dikələn qarnını sığallayır, sağ əliylə qarnının aşağısına bürələdiyi əncir yarpağının qurumuş saplağını dartışdırırdı. Qəfil tutan sancı qadını dizləri üstə düşməyə məcbur etdi. İlk dəfə hiss etdiyi nəfəskəsici sancı azca avazıyan kimi üzünü kişiyə tərəf tutub uladı. O, bu ulartını gecələr boyunca çox eşitmişdi. Bir boz qurdun tənhalığını ifadə etmək üçün çıxardığı səsi yamsılamaqla özünün təkliyini və bu təklikdən necə dəhşətlə qorxduğunu anlatmağa çalışırdı.

Kişi qaçırdı, qadına tərəf atdığı hər addımda içindəki qorxusu böyüyürdü. O, qadınına nəsə olmağını istəmirdi. Əslində, aylardır qadının az-az şişən qarnına baxır, bunun niyə baş verdiyini anlamağa çalışırdı. Arada öz qarnının da nə vaxtsa şişəcəyini ehtimal edirdi. “Bəs, görəsən, niyə ikisinin də qarnı eyni vaxtda şişməmişdi? Niyə qadının qarnı ondan qabaq şişmişdi? Yoxsa, bu, qadının ondan daha üstün olduğunun göstəricisi idi? Bəlkə, doğrudan da, qadın ondan güclüdür?”. Fikirlər kişini çox yorurdu… Bu yorğunluqdan qaçıb qurtulmağa yer tanımırdı… İndi isə qadınının harayına çatmaq istəyirdi. O da ulartının təklikdən qaynaqlandığını bilirdi…

…Qadın bir oğlan doğmuşdu. Kişi uşağa baxdıqca heyrətdən bəbəkləri genəlirdi. Necə yəni, aylardır bu balaca insan qadının qarnının içindəymiş? Yaxşı, bu hardan girib ora? Niyə girib? Sonra qadının qarnının tədricən böyüdüyünü xatırladı. Deməli, bu uşaq əvvəlcə balaca imiş, lap balaca. Sonra az-az böyüməyə başlayıb. O, böyüdükcə qadının qarnı şişməyə başlayıb… Kişi öz kəşfindən xoşhallanıb gülümsündü. Amma bitib-tükənməyən şübhələr təbəssümünü yarıda kəsdi. Uşağı daha diqqətlə süzməyə başladı. Baxdıqca da, onun üzündə, əl-ayağında özünə oxşarlıqlar tapırdı. Körpənin qarnının aşağısındakı kiçik çıxıntını görəndə isə bütün şübhələri dağıldı; bu balaca onun bir parçası idi! Onun balacası idi! Kişi əlini uşağa doğru uzatdı. Ehtiyatla barmağını yanağına toxundurub geri çəkdi.

Qadın qınayıcı nəzərlərlə kişiyə baxırdı. Onun əlini geri çəkməsi xətrinə dəymişdi. Şəstlə uşağı götürüb kişinin qucağına uzatdı. Kişi iki əliylə uşağı ehmalca götürdü, əvvəlcə tüklü sinəsinin üstünə qoydu, sonra yavaş-yavaş dikəldi, ayağa qalxdı. İkiəlli uşağı üzü səmaya doğru uzatdı… Amma, uşaq rəngarəng quş kimi uçub getmədi, balaca barmaqları ilə kişinin baş barmağından bərk-bərk yapışdı. Kişi anladı ki, bu barmaqlar həmişə onun barmağından asılı qalacaq… Nə qədər ki, o, əlini çəkməyib, balaca onu buraxmayacaq. Kişinin çiyinləri yük götürmüş kimi azca büküldü, dizlərindən xəfif titrərti keçdi. Lakin o, təpərini itirməməyə cəhd göstərdi. Dərk etdi ki, yıxılsa, balacası əlindən düşəcək və daşa-torpağa bərk dəyib ağrıyacaq.

Ağrı… Söz bu torpağa gəldiyi ilk günü kişinin yadına saldı. Kürəyindəki göynərtinin xatirəsi də ağrıverici idi. Sadəcə, bu dəfə kürəyi yox, elə bil ürəyi ağrıyırdı. Qorxa-qorxa uşağın kürəyinə baxdı. Orda qanad yox idi! Kişi sevincini qadınına bildirməyə tələsdi; dodaqlarını geniş açıb bütün dişlərini göstərdi. Sinəsindən bir “ah” qopdu, ardınca da hırıldadı. Qadın kişinin sevincinin səbəbini çoxdan anlamışa bənzəyirdi. O da gülürdü. Amma onun gülüşündəki sevinc şəlaləsinə hiyləgərlik lili də qarışmışdı.

…Kişi anlayırdı ki, etdiyi günah doğum sancısı çəkir. Ölümün doğulmağına az qalıb… Bəlkə bir addım, bəlkə də iki barmaq… Qadın əlindəki quru çiçəyi daş oyuğundakı suyun içinə ovxalayır, əndişəylə kişini süzürdü. Hərdən də baxışlarını yaxınlıqdakı boz təpəyə tərəf çevirirdi. Gün ağaranda oğlu evdən çıxmışdı. Söz vermişdi ki, bütün boz təpələri aşacaq, yaşıl dağların zirvələrinə çıxacaq, atasının haqqında danışdığı bağı tapacaq, həyat ağacının meyvəsindən qoparıb gətirəcək… Atası da o meyvədən yeyib ayağa qalxacaq və bir daha ölümün doğulmasını iztirablı intizarla gözləməyəcək…

Amma gün çoxdan boz təpənin keçəl başının üstünə çatsa da, oğuldan xəbər yox idi. Qadın çiçək qurusu qatdığı suyu ovuclayıb kişinin boynuna-boğazına sürtdü. İkiəlli onun ayaqlarını ovxalamağa girişdi. Yavaş-yavaş hiss edirdi ki, kişinin ayaqları əlinin altında soyuyur… O bu soyuqluqdan qorxurdu… Qışda, qar yağanda onun özünün də əl-ayağı buz kəsirdi. O qədər olmuşdu ki, bir əliylə ərinin, o biri əliylə oğlunun ayaqlarını ovxalayıb isitdiyi. Onda soyuq ayaqlar əlinin altında isinirdi. İndi də ayaq həmin ayaq, əl həmin əl idi. Bəs niyə getdikcə buza dönürdü? Qadın qorxurdu… Tək qalmaqdan qorxduğu kimi heç nədən qorxmamışdı indiyədək… Vəhşi heyvanlar, tikanlı kollar, qar uçqunları, aylarla yağış üzü görməyən sarı-boz çınqıllı torpaq; heç nə, heç nə onu təklik qədər qorxutmurdu…

Kişinin boğazındakı xırıltı artırdı, elə bil kimsə onun nəfəsinin ucundan tutub canından çıxarmaq istəyirdi. Qadın gah gözünü açmağa taqəti qalmayan kişiyə, gah da boz təpənin arxasına gizlənmək üçün yavaş-yavaş aşağı enən günə baxırdı. Hələ ümidi ölməmişdi; oğlu hər an əlində həyat meyvəsi təpədən enən cığırda görünə bilərdi…

Gün təpənin arxasında gizləndi, işığından bir süzümlük ayrılıb təpənin başının üstündə cilvələndi. Hər gün bu vaxtlarda təpə bənövşəyi rəng olurdu. Qadın boynunu irəli uzadıb təpəyə daha diqqətlə baxdı. Bəbəkləri parıldadı; oğlunun qaraltısı cığırda görünmüşdü… Qadın kişini silkələdi ki, gözünü açsın. Kişi qadınına hay vermək istədi, kirpiklərini tərpətdi, amma gözlərini açammadı. Qadın azca dikəldi. Oğlunun əlindəki həyat meyvəsini görmək üçün səbirsizlənirdi…

Oğul əliboş gəlmişdi… O, atasının son ümid yerini – həyat ağacı bitən bağın yolunu tapmamışdı… Qadın iki əlini üzünə tutub hönkürür, ürəyində gah özünü, gah oğlunu günahlandırırdı… Başını qaldırmağa cəsarət eləmirdi; birdən oğlu onun gözlərindəki peşmançılığı görər, hər şeyi başa düşər… Axı, o, heç vaxt günahsızlığın bəkarətini pozan kimi xatırlanmaq istəmirdi. Əksinə, istəyirdi ki, qadın bəkarəti məsumluğun simvoluna çevrilsin… Bu arzusunun gerçəkləşməsi üçün o, insanlığın ilk qurbanını vermişdi; kişinin qanadlarını oda atıb yandırmış, odu lənətləmişdi… Bundan sonra olacaqların günahkarını göstərmək üçün əbədi olaraq şəhadət barmağını kişinin sağ qabırğasına doğru uzatmışdı…

Kişi son dəfə dərin bir nəfəs alıb susdu… Daha nəfəsi gəlmədi… Ölümün doğum anında o, qadının bütün günahları üçün həmişə sinəsini irəli verdiyini, oğluna da məhz bunu miras buraxdığını dərk etmişdi… Vicdanı hər yanağında bir gilə göz yaşının içində gizlənmişdi… Yavaş-yavaş bu damcılar da unudulacaqdı…

…İş və İşşanın insanlığa qoyduğu miras ölümlə bərabər, bir də həyat ağacının meyvəsini axtarmaq oldu… O gün-bu gündür oğul nağıla dönmüş Cənnət bağını və sonunda göydən düşən üç almanı axtarır… Bu almalardan biri dünya xalqlarının folklorundakı “sehrli alma”ya dönüb… Məlikməmmədi qırx arşın quyunun dibinə çəkən bu alma idi. Qəribədir ki, Məlikməmməd həyatın “ağ qoç-qara qoç” nizamını da ancaq quyunun dibində dərk edib… Nağılın sonundakı bəxtəvərlik isə insanlığın heç vaxt ölməyən ümidləridir…

İkincisi hələ də assasinlərin (ismayillilərin) özünütəsdiq üsuludur. Hələ də onlar bütün dünyanı həyat almasının yerini bildiklərinə, onu bütün bəşəriyyətdən qoruduqlarına inandırmaq istəyirlər.

Üçüncü alma isə çoxdan yeyilib… Onu İşşa dişləmişdi… İş də öz payını yemişdi. Amma üçüncü alma həyatın sonu yox, əvvəli üçün xammal idi; insanın əmələgəlmə prosesindəki insan vasitəçiliyi İşşanın ilk dişləyindən sonra meydana çıxmışdı… Övlad – ikinci ömürdür… Övladdan övlada, ömürdən ömrə ölümsüzlük qazanan da həyat ağacının özü idi!

Şəfa EYVAZ.Seçmə şeirlər

Təhsil Problemləri İnstitutunun Kurikulum Mərkəzinin böyük elmi işçisi, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Məsul katibi

Dilimi dişimə sıxıb saxlasam,
Yaşımı gözümə sıxıb saxlasam?
Yazımı qışıma sıxıb saxlasam,
Görən qaytararmı səni Yaradan?!

Gülnar SƏMA.Seçmə şeirlər

Yetim xoşbəxtlik

Yetim xoşbəxtliyə ögey anayam,
Ona balam dedim, bəlama döndü.
Hər yetən verməyə can atır sanki,
Xoşbəxtlik mənimçün salama döndü.

Salamtək verdilər, aldılar məndən,
Bir Allah bəndəsi qıymadı mənə.
Dedim, çox sevəcəm səni balamtək,
O bədbəxt xoşbəxtlik uymadı mənə.

Bircə şans vermədi, vermədi ki o,
Mən də qismətimi bir də sınayam.
Mənə möhtac qaldı anası ölmüş,
Yetim xoşbəxtliyə ögey anayam.

Gəlmişəm

Əlindən tutmağa əlim gəlmədi,
Ayrılaq!- deməyə dilə gəlmişəm.
Sənə od qoymuşam… Od da müqəddəs,
İndi də əlimdə tələ gəlmişəm.

Bilmirəm, sən hansı tora düşəcən,
Sevsən də, ikinci tura düşəcən,
Nə bilim ordan da hara düşəcən,
Haradı bilmirəm, hələ, gəlmişəm.

Gəl burdan ayrılıq tərəfə gedək,
Ömürlük həsrətin xeyrini güdək.
Onsuz da bilirsən ömrü çox gödək,
O qəlbinə düşən xala gəlmişəm.

Günlərin bir günü

Sən mənim ömrümə gələndən bəri,
Mən sənin ömründən günündən keçdim.
Sən mənim qarşıma çıxandan bəri,
Görmədin, mən sənin önündən keçdim.

Keçdim günah kimi ömründən sənin,
Keçmə günahımdan, önə keçmə sən.
Mən sənin günahın olmaqdan qaçdım,
Qaçma günahımdan, önə qaçma sən.

Nəyimiz vardı ki, arxada qoyaq,
Ayrılıq gələndə qabağa düşdük.
Biz necə bir ömrə sahib olmuşuq,
Günlərin bir günü özümüz çaşdıq…

Əziz MUSA.Yeni şeirlər

GƏLİR

Ürəklə sevəsən sevəndə gərək,
Sevgi gələndə də, ürəklə gəlir.
Sükutla gəlməyir, gələn nə varsa,
Gələndə yaz, bahar küləklə gəlir.

Oxuyur şövq ilə şeyda bülbüllər,
Coşur, nərildəyir dərədə sellər,
Açılır hər yanda al-əlvan güllər,
Çəmənə naz-işvə çiçəklə gəlir.

Çəkilir dağlardan qar, çovgun, boran.
Yamyaşıl boyanır hər tərəf, hər yan,
Yenə çomağına söykənir çoban,
El-oba yaylağa tütəklə gəlir.

Hər bulaq təptəzə bir nəğmə çalır,
Hər yerdən bir sevinc səsi ucalır,
Durnalar göylərdə hay-haray salır,
Baharın nəfəsi lələklə gəlir.

Uçur qaranquşlar hey dəstə-dəstə,
Gözəllər nazlanır bulaqlar üstə,
Can alır yenə də bir boyu bəstə,
Gözəllik dünyaya mələklə gəlir.

GÜLÜM

Qayıt gəl ömrümə bahar, yaz kimi,
Sevgi nədir bilək,, səninlə gülüm.
Bezdim ayrılıqdan, həsrətdən daha,
Sevinci biz bölək, səninlə gülüm.

Bu sevən ürəyim qəlbim sənindi,
Nə olar sevgilim, gəl məni dindi,
Sənsiz bir çeşmədi gözlərim indi,
Gəl bu yaşı silək, səninlə gülüm.

Şirin vüsalına təşnəyəm sənin,
İtmişəm içində dumanın , çənin,
Gül, bülbülü olaq bağın, çəmənin,
Sevinib bir gülək, səninlə gülüm.

Hikmət MƏLİKZADƏ.Yeni şeirlər

Azərbaycan Respublikasının Prezident Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü

***

Kimik? Bir qaşıq suyuq.
Ol! – demə, vallah, olmur.
Hər dua pıçıltısa,
Hər Tanrı Allah olmur.

Haqq – Haqdı, quzum, Onda
İrəli-geri yoxdu.
Bu boyda Yerin üstdə,
İbadət yeri yoxdu…

Şeytan salıb duvağa,
Elədiyim zikri də.
Sabaha saxla, yozaq
Eh, dünənki fikri də…

Getdik, nəfsə dəyişdik
Şərəfi biz, şanı biz.
Hardan tapaq, Allaha,
Küfr etməyən canı, biz?

Qürub çağı mələklə söhbət

Yenə tufan qopur sübh çağı çöldə,
Ötür namaz vaxtı, əzan qurtarır.
Təsbeh oynatmaqdan bezib əllərim,
Bu payız ömrümdən xəzan qurtarır.

Sanki köç anıdı, bayırda səs var,
Yuxum gözlərimi sınağa çəkir.
Qapımın önündə dayanan mələk,
Məni sakit-sakit qınağa çəkir:

– Sən ölüm diləmə özünə, onun
bura qayıtması tezdir, – deyirlər.
Sonra da üzümə çəpəki baxıb,
Arabir – Get onu bezdir, – deyirlər.

– Nə üçün, mən axı nə etmişəm ki,
Yəni zərrə qədər imanım yoxdur?
Mən ki doğulandan zikr eləyirəm,
Allah dərgahında limanım yoxdur?

Harda lövbər salsın həqiqət gəmim?
Mənim günahım nə, savabım nədir?
– Üz vurma, sənöllə, mənöllə deyil,
Soruşma, bəs buna cavabım nədir.

– Mən əmr quluyam, sən sərbəst adam.
– Pul yoxsa, sərbəstlik boş şeydi, mələk.
Uşağın yanında hər gün utanmaq,
sən de, ata üçün xoş şeydi, mələk?

Mən Allah tanıdım İsa adında,
O, Hikmət adında bəndə tanımır.
Şeytan da, ruhumu necə salıbsa
ən çox bacardığı fəndə, tanımır.

Elə bil başıma yaz qarı düşüb,
Daha nərd atıram daş qəbir üstə.
Sən – səbr et, – dedikcə, səbrim daralır,
Ruhum namaz qılır yaş qəbir üstə.

Bir gün də görərsiz köç üstündədir,
Əlində bir əsa, key qoca adam.
– Bağışla, əlimdən nə gəlir axı,
Mən sənə nə deyim, ey qoca adam?

Çəkilir, mələyin kölgəsi itir,
Mənim gözlərimin ədası itmir.
Allahla, min ildi mənim aramda
«Səbr elə! Səbr elə!» sədası itmir.

Eldar Nəsib SİBİRYEL.Seçmə şeirlər

Deyiləm

Uzaqda dayanma, bir yaxına gəl,
Gəl, qorxma, sirrini yayan deyiləm.
Onsuz da o qədər aldanmışam ki,
Mən daha hər sözə uyan deyiləm.

Sevgimi umanlar sanki nağıldı,
Səni görən kimi qaçdı, dağıldı,
Mən indi dəliyəm, yoxsa ağıllı,
Özüm də özümə əyan deyiləm.

Bu həsrət vüsala qovuşar haçan?
Dünyada sən adlı bir ehtiyacam,
Ülvi gözəlliyə gözləri acam,
Ötəri baxmaqla doyan deyiləm.

Heyif ki…

Gözəl yaratsa da Tanrım bu qızı
Özü öz qədrini bilmir heyif ki…
İstəsə qəlbində sevinc çiçəklər,
Gözünün nəmini silmir, heyif ki…

Eşqinə yol alıb gələndən qaçır,
Dərdini onunla böləndən qaçır,
Dərdə bax, dərdindən öləndən qaçır,
Birinin dərdindən ölmür, heyif ki…

Gəlsə gəlişinə yollar açılar,
Eşqindən lal olan dillər açılar.
Gülsə, dodağında güllər açılar,
Bir dodaq tərpədib gülmür, heyif ki…

Dilində həyatın “neylim” , “neylim” i,
Bəyənmir Məcnunu, sevmir Leylini.
Qərib tənhalığa salıb meylini,
Allahın yoluna gəlmir, heyif ki…

Sibirel, dadına çatan istəyir,
İstəyir o səni, atam, istəyir.
Dünyada hər şeyi o tam istəyir,
Yastığı yarıya bölmür, heyif ki…

Görkəmli Azərbaycan şairi Adil CƏMİL

Cəmilov Adil Savalan oğlu — Azərbaycan şairi, tərcüməçi və ədəbiyyat tədqiqatçısı, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin (1985), Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü (1979), “Qızıl qələm” mükafatı laureatı (1998), Azərbaycanın əməkdar jurnalisti (2015).

Həyatı

Adil Cəmil 1954-cü il oktyabrın 8-də Azərbaycanın Kəlbəcər rayonunun Kilsəli kəndində anadan olmuşdur. Burada ibtidai məktəbi, Mingəçevir şəhərində isə 9 saylı orta məktəbi bitirmişdir. ADU-nun Jurnalistika fakültəsində təhsil almışdır (1972-1977). Təyinatla “Yazıçı” nəşriyyatının sərəncamına göndərilmişdir. Burada poeziya redaksiyasının redaktoru olmuşdur (1977-1990).
“Həqiqət” qəzetində baş redaktor, “Bakı” qəzeti redaksiyasında mədəniyyət şöbəsinin müdiri, “Boz qurd” qəzetində redaktor (1990-1993), Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi nəzdində olan mətbəədə nəşriyyat şöbəsinin rəisi (1993-1994), “Binəqədi” rayon qəzetinin redaktoru (1994-2001) işləmişdir. Hazırda “Ədəbiyyat qəzeti”nin şöbə müdiri vəzifəsində çalışır (2002-ci ildən). Hələ orta məktəb illərindən bədii yaradıcılığa başlasa da ilk mətbu şeiri – “Bahar” 1970-ci il martın 22-də “Mingəçevir işıqları” qəzetində dərc olunmuşdur. Bədii tərcümə ilə də məşğul olur. Rus, belorus, özbək, Latın Amerikası poeziyasından etdiyi tərcümələr qəzet, jurnal və toplularda dərc olunmuşdur. Onun mənzum tərcümə etdiyi “Manas” qırğız xalq qəhrəmanlıq dastanından müəyyən hissələr Azərbaycan mətbuatında dərc olunmuşdur.
“”Manas” eposu və türk dastançılıq ənənəsi” mövzusunda elmi tədqiqatını başa çatdırıb müdafiə etmiş, filologiya elmləri namizədi elmi dərəcəsinə layiq görülmüşdür (2004). Həmçinin iyirmiyə yaxın bədii filmi – “Məhəbbətin son mahnısı” (Türkiyə), “Samraat” (Hindistan), “13-cü nəvə” (Qırğızıstan), “Qayıtmağı unut” (Moldaviya) və s. doğma dilimizə çevirmişdir. Şeirləri qardaş sovet xalqlarının dillərinə tərcümə olunmuşdur. Mingəçevirdə yaşayıb-yaradan şairlərin poeziya-baxış müsabiqəsinin qalibi kimi (1976) respublika kitabsevərlər cəmiyyətinin və “Mingəçevir işıqları” qəzetinin Fəxri fərmanlarını almışdır. Kutaisidə keçirilən “Mayakovski poeziya günləri”nin (1985), Qırğızıstanda keçirilən “Manas” eposunun min illik yubileyinin (1995) iştirakçısı olmuşdur.
30 dekabr 2015-ci ildə Azərbaycanın əməkdar jurnalisti fəxri adına layiq görülmüşdür.

Əsərləri

İşıqlar, pərvanələr. Bakı: Yazıçı, 1980, 53 səh.
Gündoğandan günbatana. Bakı: Yazıçı, 1983, 72 səh.
Aylı gecə nağılı. Bakı: Gənclik, 1984, 104 səh.
Sözümün canı var. Bakı: Yazıçı, 1987, 112 səh.
Yuxusunda gülən qız. Bakı: Gənclik, 1989, 72 səh.
Ürəyimdə bir haray var. Yazıçı: 1992, 192 səh.
El üçün ağlayan gözüm (publisistika). Bakı: Azərnəşr, 1997, 208 səh.
“”Manas” eposu və türk dastançılıq ənənəsi”. Bakı: Elm, 2002, 204 səh.

Tərcümələri

“Manas” (eposdan parça). Bakı: Səda, 1995, 32 səh.

Şair-publisist Adil CƏMİL.Seçmə şeirlər

Yurd yerim – dərd yerim

İlahi, yurd yerim dərd yerim oldu,
Torpaqla sınağa çəkilməyəydim.
Dağlara baxıram dağlanır sinəm –
Bu dağla sınağa çəkilməyəydim.

Gəzir xəyalımda gəzdiyim yaylaq,
Saralmış yarpağam, qurumuş budaq.
Ürəyim deyəni demir ha dodaq,
Dodaqla sınağa çəkilməyəydim.

Bilmirəm qorxduqmu bir qaşıq qandan –
O torpaq uğrunda keçmədik candan.
Kişilik çıxmadı bu imtahandan,
Papaqla sınağa çəkilməyəydim.

Adiləm, özümdən bəzən küsdüm də,
Yansam “Vətən” deyər göydə tüstüm də…
Döyüşdə öləydim ayaq üstündə,
Yataqla sınağa çəkilməyəydim.

Gecə uçuşu

Buludlarin üstündə
Uçmaq necə gözəlmiş.
Uçuruq gecə vaxtı –
Göydə gecə gözəlmiş.

Yerdə işıqlar yanır,
Qaranlığı dağıdır.
Çilçıraqlı küçələr
Sanki boyunbağıdır.

Ulduzlar göy üzünə
Səpələnib nar kimi.
Çaylar uzanıb gedir
Gümüş cığırlar kimi.

Pəncərədən baxan Ay
Necə yaxından baxır.
Aya baxa bilmirəm
Baxdıqca gözüm axır…

Bir gümüşü balıqdır
Təyyarə göy üzündə.
Üzürük, ha üzürük
Bu səma dənizində…

Xumar və mən

– Мəni gəzməyə
Apar, ay ata.
Hamıdan gözəl
Sənsən dünyada…

– Yat, mənim quzum,
Аyım, ulduzum.
Аçılsın sabah,
Çıxaq səhərə,
Gedək şəhərə…

Gör Xumar balam
İndi nə deyir:
– Оnda, ay ata,
Sabahın xeyir…

Alma satan əvəz kişi

Аlma satır Əvəz kişi,
Аldatmaqla yoxdur işi…
Özü arıq, səsi qalın,
Çağırır ki, alma alın.

Bəzən düşür tələsiyə –
Bənd olmayır tərəziyə…
Аlmaları artıq çəkir,
Özü bilər – özü əkir …

Öz bağının meyvəsidir –
Аlmasıdır, heyvasıdır…
Bəzən kefi istəyəndə
(Gözümlə görmüşəm mən də…)
Uşaqları haylayır o,
Мüftə alma paylayır о.

Almanı « atmır xarala-
Qalsın sarala-sarala”…

Baba evi

Bu şəhərdə yaşayır
İki xalauşağı.
Metronun qatarları
Yaxın edir uzağı…

Görüşəndə ayrılmaq
Yamanca çətin olur.
Orxan ilə Elnurun
Uzun söhbəti olur…

O deyir gedək bizə,
Bu deyir gedək bizə.
Sonra qərar verirlər:
Gedəyin kəndimizə.

Bu şəhərdə hərənin
Nə qədər gör evi var.
Amma ki, kəndimizdə
Hamının bir evi var…

Şairə-publisist Nəcibə İLKİN.Seçmə şeirlər

GƏLMƏ GÖRÜŞÜMƏ

Gəlmə görüşümə, gəlmə,
Heç zəng də eləmə…
Unut olub keçənləri,
O mənli xatirələri…
Heç olmamış kimi
Qara bir örtüyə bük, bərk-bərk!
Üstündən qara bir xətt çək!
Hicranımın əli elə qanlıdı,
Səni yenidən ağuşuna alacaq,
Bakirə hisslərimi oyadacaq..
Yox .. istəmirəm, gəlmə.
Könlümün yuvasında sənin üçün
üşüyən günlərimi qoruyuram..
Yana-yana sevgi ilmələrimi toxuyuram.
Həsrətimin üzü elə soyuqdu,
Lap Sibirin uzaqları kimi…
Əllərim yanır, sənin üçün alışan
dodaqlarım kimi.
Sökəyirəm dodaqlarımı
həsrətimin buz aynasına,
Soyuq nəfəsində çırpınıram,
Özümü məhbəsdə sanıram.
Gəlmə görüşümə, gəlmə
Gəlsən də danışma, dinmə…
Get.. bütün ümidlərim sənin olsun,
Təkcə sənsizliyimi aparma…

Söz eləmisən

Səndə nə günah var, gedən ruhumu,
Qaytarıb yenidən təzələmisən.
Bir az alovunla, bir az odunla
Eşqimin bağına köz ələmisən.

Sev məni, beləcə sevdiyin kimi,
Olmuşam qəlbimin qəddar hakimi,
Hər nə edirəmsə kötür ərkimi,
Demə hər sözümü söz eləmisən.

Dəliyəm, gözümdən uzaqlaşanda,
Yaman kövrək ollam bir az coşanda,
Sənə vurulmuşam desəm son anda,
Axı, qış ömrümü yaz eləmisən.

İradə AYTEL.Yeni şeirlər

Azərbaycan Yazıçılar Birliyi (AYB), Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin (AJB), UASB-nin üzvü, “Kultur.az” internet dərgisinin təsisçisi və baş redaktoru, yazıçı-şair, publisist

Qəribəm

Duam Allaha yetmir,
Mən bu dində qəribəm.
Bir qərib də içimdə,
Birəm mində,
Qəribəm.

Məni doğan ögeyim,
Göynəmə göyüm-göyüm,
Suçuyam Yerin, Göyün,
Dolan gendə, qəribəm.

A balamın bələyi,
Yer, sənnəndir diləyim,
Aç köksünü gələyim,
Mən bu təndə qəribəm.

Ona deyin

Ona deyin, verdiyi
Dərdi də sevər oldum.
Gözüm hər acısını
Gördü də, sevər oldum.

Ona deyin, əcəl də
Məndən üz çeviribdi.
Təxti olan köksümü
Atəşi deviribdi!

Ona deyin, bahara
Çıxmam!
Çıxmam bu qışla.
Ona deyin can verən,
“Can” deyəni bağışla!
Ona deyin,
Bağışla!

Şəfa VƏLİYEVA.Yeni şeirlər

* * *

burax, əllərində ölsün qırışlar,s
çərçivə olmasın baxışlarına…
mənə çoxdan “xala” deyir uşaqlar,
nə tez “nənə” oldun, ay naxış anam?!

Mən elə bilirdim,
qocala bilməz
mən boyda “körpəsi” olan bir qadın…
Daha günlərimdən borc ala bilməz,
“olmazlar”…
Dilimdə təkbirdi adın…

burax, qoy qocalsın “Sabir küçəsi”…
heç kimin ilk sevda qəsri olmasın…
“saçımda ağ kağızın boz kölgəsi…”
-demişdin…
o kölgə heç canlanmasın…

burax, dizlərində kükrəsin zaman…
burax, at oynatsın sevinc üzündə…
mən sənin dizinə qısılıb yatan
“körpənəm”…
qalmışam şeir düzündə…

əllərim açılır dörd bir tərəfə-
mən bütün dinlərin bidətçisiyəm…
duam himn kimi…
“Laylay, bənövşəm…”
Lilitin sonuncu lənətçisiyəm…

sən nə tez yenildin ağrılarına?
nə tez zəfər himni çaldı “can hayı”?
sən nə tez qocaldın, ay naxış anam?
hələ cücərməyib candan can payım…

Yarpaq ayrılığı

Pəncərəmdən boylanır
Yaşılı getmiş yarpaq.
Baxışlarım xoflanır:
-Payıza kim qalacaq?

Yarpaq…Yarı yaşıldı,
Budağa yaraşırdı.
Fəsil-ömür yaşıdı…
Fəsil onu atacaq…

Bu da bir ayrılıqdı…
Rənglərə bulaşıqdı…
Dərdim hələ uşaqdı,
Payızla oynayacaq.

Şəfa EYVAZ.Seçmə şeirlər

Təhsil Problemləri İnstitutunun Kurikulum Mərkəzinin böyük elmi işçisi, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Məsul katibi

Payızdı içimdə bu gün

Payızdı içimdə bu gün
hər kəs çəkdi getdi,
hər kəs…
daha isti ürəklərə.
bir sən qaldın
ürəyimdə…
saralmış son yarpağım.
ya sən mənə tutundun
axırıncı pənahındım…
ya mən səni buraxmırdım
səninlə daha cox
oxşayırdım ağaca.
bilmirəm…
bildiyim nə var ki?!
anlamadım payızını bu ömrün
məndən köçən dostlarımın
isti fəsil axtarışını anlamadım…
bir sən qaldın
ürəyimdə…
yalan-yanlış naxışlarda,
küskün, nəmli baxışlarda
nə mən səndən ayrılıram,
nə sən getmək istəyirsən…
payızdı içimdə bu gün
hələ sənə gümanlıyam,
çıxıb getmə son yarpağım
keçirək bu qışı…
çünki mən
səninlə daha çox oxşayıram ağaca…

Payız eşqi

Mən payızam, sevmə məni.
Dumanım var, çiskinim var
üşüyərsən…
Günəşli günlər ardından
Nisgil dolu küsməyim var,
payızam mən…
Mən payızam, məni sevən
Üç-beş sarı yarpaqdı
ölümünə hazır olan…
Sərt bir qışın sonrasında
bahar görmək ümidilə
Boz sərçələr sevər məni…
Payız olmaq
tənha-tənha sevilməkdi…
Mən payızam, küləklərim
Günü-gündən adam kəsir.
Sevmə məni, bu sevginin
sonu birgə üşüməkdi…
Mən payızam, anlamazsan..,
məhəbbətim hissə-hissə
Göy üzündən yerə enər.
Hər yağışın islatdığı
Evsizlərin əliyəm mən,
buz kəsmişəm, sevmə məni…
Sevmə məni, mən payızam
Payız sevmək cəsarətdir.
Sevə bilsən bu payızı,
Qışdan sonra səadətdir.
Sevə bilsən… sevmə məni!
Mən payızam, sevmə məni,
Cəsaərtin yoxsa əgər,
Bu payızı sevməyin
Üzü qışa getməyi var.
Göy üzündən al günəşin
birdən-birə itməyi var,
payızam mən…
Mən payızam,
Hər kəs sevə bilməz məni.
Cəsarətin varsa əgər
Sevə bilsən…
Qışdan sonra səadətdir.

31.08.2018

Əziz MUSA.Yeni şeirlər

NƏ OLAR

Gəl baxım hüsnünə , gəl ay bəxtəvər,
Almısan əlimdən ürəyi , canı,
Sən Aysan, Güməsən, sən nurlu səhər,
Gəl könül bağımın nazlı çeyranı.

Çiçəkdən qəşəngsən, ləçəkdən incə,
Güllərin tacısan, könlümün şahı,
Gəl bəzə ömrümü ətirli qönçə,
Sənsiz nəyə lazım, bu dünya axı,

Səndən gözəl yoxdu bu yer üzündə,
Səni xoş günündə yaradıb fələk,
Od, alov parlayır qara gözündə,
Bəxtim, qismətimsən sevimli mələk.

Mən səni görəndə lal olur dilim,
Göz çəkə bilmirəm al yanağından,
Vallah Allaha da xoş gələr gülüm,
Gəl öpüm mən sənin bal dodağından.

SƏNƏ GÜVƏNDİYİM DAĞLAR

Sənə ğüvəndiyim dağlar,
Ümidimi puç eylədin,
Baş əydin düşmənə, yada,
Sən ömrümü heç eylədin.

Dağlar sənə qar yağarmış,
Dilimi eylədin gödək,
Haqsız bir dünya da varmış,
Tök başıma daşı görək,

İsti qoynundan ayrıldım,
Qaçqın oldum, köçkün oldum,
Arxam, köməyin olmadın,
Taleyimdən küskün oldum.

Sənə güvəndiyim dağlar,
Hanı yurdum, hanı elim?
Gözlərim elə hey ağlar,
Daha sənə çatmaz əlim.

Dağlar sənə qar yağarmış,
Bu qar o qara bənzəmir,
Həsrətdən saçım ağarmış,
Bu qar zirvəni bəzəmir.

Hikmət MƏLİKZADƏ.Yeni şeirlər

Azərbaycan Respublikasının Prezident Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü

MƏLƏK DEDİK, ŞEYTAN ÇIXDI

Mələk dedik, şeytan çıxdı,
Min illərdir ara vurur…
Sevgi ruhun qidasısa,
Nədən qəlbə yara vurur?

Selə düşüb sevda köçü,
İndi kimi tutum dilə?!
Hər yetən bir ocaq çatıb
Ürəyinin odu ilə.

Səndən sonra bu ocağı
Yüz yol eşdim, köz tapmadım.
Ürəyini varaqladım,
Mənə aid söz tapmadım…

Baxışlarım iti idi,
Tez görürdüm uzağı mən.
Allah, nədən görmədim bəs
Tale quran tuzağı mən?!

Bir xanıma

Yenə çatlamısan gülöyşə nartək,
Ruhum dəftərini cırıb elə bil.
Qəlbin qıyya çəkən yaralı quşdur,
Kimsə ürəyini qırıb elə bil.

Dünya bir tamaşa səhnəsidir, qız,
Mən onu bu kökdə kirə bilərəm.
Görən, küçənizdə bataqlıq yoxdur?
Bir gün eşq bağına girə bilərəm.

Ruh ruha yad olur sevdası solcaq,
Az qalır, fikrindən vərəm olum mən.
Nə səni qoymaram Əsli olasan,
Nə canım istəməz Kərəm olum mən.

QIZ, NİYƏ İNKAR ELƏDİN…

Dünya məgər zirvədi ki, yalı yox?
Dərd ağacım bar gətirib, kalı yox…
…Qız, niyə inkar elədin Allahı?
Mən ki səni vəsf elədim, xalı yox.

Yolçu toza sədd eləyib gözlərin,
At da tikanlıqda gəzir, nalı yox.
…Eşqi danıb sonra namaz qıldı ki,
Şeytana ehsan verəcək malı yox…

Kölgəmin üstündə əcəl şan qurub,
Gəl ki, çiçək yoxdu deyə balı yox.
Hikməti kimlər şərə mehman edib, –
Rövzeyi-rizvan olacaq halı yox?!

Eldar Nəsib SİBİRYEL.Seçmə şeirlər

DUYAN OLSA

Misra-misra ürək sancar sinəmdə,
Elə sanma ağrısından üzülləm.
Ömrun-günün səhərində şeh kimi,
Çiçəklərin yanağına düzülləm.

Dağ çayından ahəng alıb bu nəbzim,
Tufan olsa dalğasıyam dənizin.
Qayaların sərtliyindən, əzizim,
Göz yaşıtək damcı-damcı süzülləm.

Bir vüsalın güneyində gözüm var,
Hələ onun zirvəsində gözüm var,
Bu dünyada mənim bircə üzüm var,
Duyan olsa bir baxışdan sezilləm.

Arzularım, duyğularım təzə-tər.
Qara bulud görən kimi tez ötər.
Hədəfindən yayınsa da nə qədər,
Dəyər bir gün hədəfinə söz gülləm.

Daha məni xəyalına gətirmə,
Yollarında, izlərində bitirmə,
Demədimmi, gülüm, məni itirmə,
Tapammazsan axtarsan da yüz ilnən.

1980

SANKİ BU ŞƏHƏRDƏ
QƏRİB BİR SƏSƏM

Sanki bu şəhərdə qərib bir səsəm
Yatmır ayağıma yollar, səkilər.
Sanki öz duyğuma bir daş qəfəsəm
Ey tanrım, yazıqdır mənim təkilər.

Yazıqdır, yadlığa uyuşmur bir an,
Soyuq divardan da doğmalıq gəzir.
Yoxsa hər yetənin baxışlarından,
Şən təbəssüm umur, xoş qılıq gəzir?!

Hanı xışıltısı bu yağan qarın?
Onun da yerınə yoxsa caz yağır?!
Burdakı barların, restoranların
Çılpaq dəhlizindən ehtiras yağır.

Rəngli dodaqlarda siqar közərir,
Dillər dil açsa da, ürəklər dinmir.
Müstəri axtaran çılpaq dizlərin,
Açıq sinələrin sayı bilinmir.

Burda sevən ürək çətin isinə,
Dondurar eşqini soyuq öpüşlər.
Büllur qədəhlərin cingiltisinə,
Bir ucdan zuy tutur sərxoş gülüşlər.

O kimdir? – sevgisi başına darmı?
Gözündən oxunur ürəyindəki.
Hər kim olur- olsun , fərqinə varmır,
Qızmış bədənini soyutsun təki.

Don vurmuş nar kimi çatlayar bağrı
Burda saf arzunun, təmiz niyyətin.
Bizim başımıza kül ələ, tanrım
Beşiyi burasa mədəniyyətin.

1991, Moskva

BU SEVGİ

Qəlbimə gəlmişdi gözlənilmədən,
Deyərdim çətin ki, sönə bu sevgi.
Dağınıq, pərişan fikirlərimi
Salmışdı bir səmtə, yönə bu sevgi.

Gözəllər içindən seçilmiş idi,
Önündə zirvələr kiçilmiş idi,
Ulduzlar əyninə biçilmiş idi,
Taledən töhfəydi mənə bu sevgi.

Qəlbindən gələrdi sorağım hər gün,
Çiçəktək açardı marağım hər gün.
Deyərdi-sən çıxma, mən çıxım hər gün
Gah aya, gah da ki günə bu sevgi.

Gecələr saçına çökmüşdü onun,
Günəş öz suyuna çəkmişdi onu,
Ay da işığına bükmüşdü onu,
Qənimdi dumana, çənə bu sevgi.

Gözümdə həsrəti bitəsi imiş,
Könlümü güvətək didəsi imiş.
Qəfil gəldiyitək gedəsi imiş,
Ömrümdən, günümdən demə bu sevgi.

1981