Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalı

Author: Delphi7

  • Rahilə DÖVRAN.”Sən öyrətmisən” (Şəkilli şeir)

    rahileanam

    Şairə-jurnalist-publisist
    Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü,
    “Qızıl qələm” media mükafatı laureatı,

  • Şəfa VƏLİYEVA.”Bayram payı göndərmisən…”

    sv

    “Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, AYB və AJB üzvü,
    Prezident təqaüdçüsü, Gənclər müfakatçısı

    Baxışına qəmi yığıb
    Bayram payı göndərmisən…
    Hardan biləsən axı,
    Məni məndən döndərmisən…
    Bu quruca şəkil deyil,
    Mənsizliyin portretidi…
    “Gəlləm” -deyib əl eyləyir,
    Ümid də müvəqqətidi…
    Bəs mən sənə nə göndərim?
    Nə ağırdı qəm payından?
    Qorxuram, vüsal vədindən,
    Hər şey tez çıxır yadımdan…
    Kəniziyəm ayrılığın…
    Nə bilim…
    Bəxtə nə deyim…
    Sənin xoş gün axtardığın
    Bu ömür
    O ömür deyil…

  • Kənan AYDINOĞLU.”Ey mənim YUNUS ƏMRƏm, sənə salamlar olsun!”

    1902788_614529541965133_896121757_n

    XIII yüzil Ön Asiyada ilk türkdilli təsəvvüf şairi Yunus Əmrəyə ulu sayğılarla!

    Qaramandan, Ərzurumdan, ey Oğuz dillərinin
    Böyük şairi YUNUS, sənə salamlar olsun!
    ƏSKİŞƏHƏRdə belə məzarın olsa yenə,
    Ey mənim YUNUS ƏMRƏm, sənə salamlar olsun!

    MƏHƏMMƏDin həsrətin çəkəndə gözü dolan,
    MÖVLANA məclisində HAQQı deyən söz olan.
    Çəkib həsrətin yenə çiçəklər kimi solan,
    Ey mənim YUNUS ƏMRƏm, sənə salamlar olsun!

    HAQQın dininə yenə HAQQ kimi baxıb gələn,
    SARIKÖYdən yoğrulub su kimi axıb gələn.
    “ALLAHU ƏKBƏR” sözün bayrağa taxıb gələn,
    Ey mənim YUNUS ƏMRƏm, sənə salamlar olsun!

    HAQQın DİNi nur kimi dünyaya ələnəcək,
    HAQQ AYƏSİn dinləyib körpələr bələnəcək.
    Dünyanın şər, böhtanı gün gələr mələnəcək,
    Ey mənim YUNUS ƏMRƏm, sənə salamlar olsun!

    HAQQ dastanla yağının qəlbini dələn zaman,
    KONYAda mədrəsəni bitirib gələn zaman.
    Bir nur olub sufinin qəlbinə ələn, zaman,
    Ey mənim YUNUS ƏMRƏm, sənə salamlar olsun!

    Qoşma, gəraylılarda yağının gözün oyan,
    Gözləri HAQQ DİNİNDƏN tarix boyunca doyan,
    “RİSALƏTÜN-NUSHİYYƏ”, “DİVAN”ı miras qoyan,
    Ey mənim YUNUS ƏMRƏM, sənə salamlar olsun!

  • Sevgimizdən günəş kimi parlayan bayrağımız

    Mən 179 saylı məktəbin 2b sinif şagirdiyəm. Müəlliməm Nüşabə Xələfova bizə bayraq, vətən, torpaq sevgisini aşılamaqla, bizim bilikli, məsuliyyətli, vicdanlı və mübariz şəxs kimi yetişməmizə çalşır. Bu gün biz başa düşürük ki, vətənin bütün milli sərvətlərinə, milli dəyərlərinə, atributlarına sahib çıxmalıyıq və onu qorumalıyıq. Vətən sevgisinin ucalılığını biz müəlliməmizin dəstəyilə həyata keçirilən tədbirlərdə öz həmyaşıdlarımıza aşılayırıq. Onun zəhməti sayəsində 9 noyabr Azərbaycanda Dövlət Bayrağı Gününü məktəbimizdə qeyd etdik.
    Məktəbin direktoru Almaz İbrahimova, Təhsil Şurasının sədri professor Əjdər Ağayev, “Təhsil və zaman” qəzetinin əməkdaşı Böyükağa Mikayılov və Təhsil İnistitutunun əməkdaşı Könül Mikayılova da tədbirimizdə iştirak etdilər. Onların iştirakı bizi daha da ruhlandırdı və məsuliyyətimizi bir az da artırdı.
    Tədbirdə iştirak edən Əjdar Ağayev çox razılq və məmmunluğunu bildirdi. Professor Əjdər Ağayevlə tanış olduqdan sonra mən onu həm də dərslik kitabımızdakı “Payız” şerinin müəllifi olduğunu anladım və bu məni çox sevindirdi.
    Biz bu tədbirlərdə həm də başa düşdük ki, bayrağı sevdiyimizdən daha çox sevməliyik. Bayraq bizin üçün qeyrətdir, bayraq bizim üçün namusdur, bayraq bizim üçün şərəfdir.
    Azərbaycan bayrağı bizim sevgi və məhəbətimizlə hər zaman dalğalanacaq, sevgimizdən günəş kimi parlayacaq. Heç bir düşmən bu bayrağın ucalığına xələl gətirə bilməyəcək.
    Yanvar ayının 20-sində isə müəlliməmiz Nüşabə Xələfovayla birgə şəhidlərin 27-ci ildönümü münasibətilə “Şəhidlər” xiyabanına getdik. Biz Azərbaycan bayraqlarını dalğalandıraraq xiyabana daxil olduq. Azərbaycanın azadlığı uğrunda ölən bu şəhidlərin ruhunu şad edərək, onların şəninə şerlər dedik. Onları nə qədər dəyərləndirdiyimizi bir daha vurğuladıq.
    Azərbaycanın azadlığı uğrunda ölən igid oğullar sırasında bizim həmyaşdlarımızda vardı. İlqar və Larisada bu şəhidlər xiyabanında uyuyur. Biz bütün şəhidlərimizlə fəxr edirik.

  • Sumqayıt Regional Mədəniyyət və Turizm idarəsinin tabe müəssisələrində Xocalı faciəsinin 25 illiyi ilə əlaqədar silsilə tədbirlərə start verilib

    Sumqayıt Regional Mədəniyyət və Turizm idarəsinin tabe müəssisələrində Xocalı faciəsinin 25 illiyi ilə əlaqədar silsilə tədbirlərə start verilib.
    Sumqayıt şəhərinin Tarixi Muzeyində tərtib olunan sərgidə Xocalıda törədilmiş qanlı hadisələri özündə əks etdirən fotoşəkillər, faciənin minlərlə qurbanlarından biri Mələk Əyyubovanın muzeyin fondunda mühafizə olunan şəxsi arxivindən materiallar, müxtəlif rus, ingilis və azərbaycan dillərində çap olunmuş jurnallar, təsviri incəsənət nümünələri nümayiş olunub.
    S.Vurğun adına Mərkəzi kitabxananın uşaq şöbəsində də Xocalı faciəsinin qurbanları anılıb. Uşaq şöbəsində keçirilən xatirə gecəsi və poeziya dəqiqilərində oxuculara faciə haqqında geniş məlumat, “Xocalı qan yaddaşımızdır” adlı kitab sərgisindən biblioqrafik xülasə verilib. Daha sonra oxucuların ifasında faciəyə həsr olunmuş şeirlər dinlənilib.
    Zəngilan rayon Tarix Diyarşünaslıq Muzeyində “Xocalının səsi” adlı rəsm əsərlərindən ibarət sərgi təşkil olunub. Sərgidə Xocalı faciəsini əks etdirən rəsm əsərləri nümayiş olunub.
    Zəngilan rayon nümayəndəliyinin baş məsləhətçisi Mehman Nəsirov sərgiyə qatılaraq faciə haqqında ətraflı məlumat verib, tariximizin qara səhifəsini kətana köçürən şagirdlərə təşəkkür edib.
    Şuşa rayon nümayəndəliyinin Uşaq İncəsənət Məktəbində Xocalının mənzərələrini və müdhiş faciəni əks etdirən rəsm sərgisi təşkil olunub. Sərgidə İncəsənət məktəbi şagirdlərinin 25 sulu boya, qrafika, və estamp texnikasında işlənmiş rəsm əsərləri nümayiş olunub.
    Simarə Dərgahovanın “Ana fəryadı”, Tamerlan Rzazadənin “Xocalı faciəsi”, Aylan Bayramlının “Qan yaddaşı” və digər şagirdlərin əl işləri maraqla izlənilib.
    Şuşa rayon nümayəndəliyinin baş məsləhətçisi Zahid Abbasov, Uşaq İncəsənət Məktəbinin direktoru Mirkamil Ağamirov, Dövlət Rəsm Qalereyasının direktoru Rövşən Bayramov və digər qonaqlar sərgi ilə ilə yaxından tanış olublar.

    Sumqayıt Regional Mədəniyyət və Turizm idarəsinin Mətbuat xidməti

  • Xalq şairi Cabir NOVRUZ

    Cabir Novruz — Azərbaycan ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi, Azərbaycanın xalq şairi, Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi (30.07.1979)[2]

    Həyatı

    Cabir Novruz 1933-cü il mart ayının 12-də Xızı rayonunun Upa kəndində anadan olmuşdur. O, orta məktəbi bitirdikdən sonra M.Ə.Sabir adına Bakı Pedaqoji Texnikumunda təhsil almış və 1952-ci ildə Azərbaycan Dövlət Universiteti-nin jurnalistika fakültəsinə daxil olmuşdur. Bir il sonra Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının tövsiyəsi ilə təhsilini davam etdirmək üçün Moskvaya, Maksim Qorki adına Ədəbiyyat İnstitutuna göndərilmiş və 1957-ci ildə oranı bitirmişdir.[3]

    1958-ci ildə “Bakı” axşam qəzetinin ədəbiyyat şöbəsində ədəbi işçi kimi əmək fəaliyyətinə başlayan Cabir Novruz 1967-1970-ci illərdə “Azərbaycan” ədəbi-bədii jurnalının, 1991-1993-cü illərdə isə “Ədəbiyyat və incəsənət” qəzetinin baş redaktoru vəzifələrində çalışmışdır. O, 1970-1997-ci illərdə Azərbaycan Yazıçılar İttifaqıİdarə Heyətinin katibi olmuşdur.

    Yaradıcılığı

    Cabir Novruzun poeziyası XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatının parlaq səhifələrindən birini təşkil edir. Onun əsərlərində Milli irsimizin zəngin ənənələri müasir ədəbi cərəyanların tələbləri ilə üzvi şəkildə birləşir. Ədəbiyyat aləminə gəldiyi ilk illərdən şair yüksək bəşəri-mənəvi dəyərləri tərənnüm edən şerləri ilə oxucuların dərin məhəbbətini qazanmışdır. Onun qələmindən çıxan lirik poeziya nümunələri və epik lövhəli əsərlər bədii səviyyəsi, mövzu rəngarəngliyi ilə seçilir. Şairin yüksək mənəviyyata səsləyən yaradıcılığı və vətəndaş ruhunun hakim olduğu olduğu poeziyası öz dilinin bədii gözəlliyi və rəvanlığı ilə səciyyələnir. Onun sözlərinə bəstələnmiş çoxsaylı mahnılar musiqisevərlər tərəfindən həmişə böyük rəğbət və sevinclə qarşılanmışdır.

    Cabir Novruz yaradıcılığı vətənpərvərlik və mübarizlik ruhunun aşılanmasına mühüm xidmətlər göstərmişdir. Vəğənin taleyi üçün narahatlıq hissinin xas olduğu Cabir Novruz poeziyasının başlıca mövzuları azərbaycançalıq ideyaları ilə sıx bağlı olmuşdur. Şairin poetik təfəkkürü onun lirikasının tarixiliyini qüvvətləndirmiş və bu poeziyanı daha həyati etmişdir.

    Şairin əsərləri dünyanın müxtəlif xalqlarının dillərinə tərcümə edilərək nəşr olunmuşdur. Onun bədii tərcümələri sayəsində isə Azərbaycan oxucusu dünya poeziyasının bir sıra qiymətli nümunələri ilə tanış olmaq imkanı qazanmışdır.

    Cabir Novruzun ictimai fəaliyyəti də zəngin olmuşdur. O, həyatının bütün mərhələlərində Azərbaycanda gedən ictimai-siyasi proseslərin həmişə fəal iştirakçısı olmuş, xalqımızın həyatında baş verən təleyüklü hadisələrə düzgün qiymət verməsində əsl vətəndaşlıq mövqeyi nümayiş etdirmişdir.

    Şairin ədəbi və ictimai fəaliyyəti yüksək qiymətləndirilmişdir. O, “Əməkdar incəsənət xadimi”, xalq şairi fəxri adlarına, dövlət mükafatına, orden və medallara layiq görülmüşdür. Cabir Novruz 1995-ci ildə Azərbaycan Milli Məclisinin deputatı seçilmişdir.

    Azərbaycan ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi, əməkdar incəsənət xadimi, Azərbaycan Respublikası prezidentinin fərdi təqaüdçüsü, xalq şairi Cabir Mirzəbəy oğlu Novruzov (Cabir Novruz) 2002-ci il dekabrın 12-də ömrünün 70-ci ilində vəfat etmişdir.

    Şeirlərinə yazılmış mahnılar
    Video

    Şövkət Ələkbərova – Məhəbbət – musiqi: Oqtay Kazımi
    Yalçın Rzazadə – Bakının qızları – musiqi: Oqtay Kazımi
    Yalçın Rzazadə – Mənim duyğularım – musiqi: Oqtay Kazımi
    Zeynəb Xanlarova – Cavanlığım – musiqi: Oqtay Kazımi
    Zeynəb Xanlarova – Bulaq suyu, dağ havası – musiqi: Oqtay Kazımi
    Yalçın Rzazadə – Dünya düzələn deyil – musiqi: İqbal Ağayev
    Yalçın Rzazadə – Böyüməyə tələsmə – musiqi: İqbal Ağayev
    Manana Caparidze – Bu nə cür məhəbbətdir – musiqi: Eldar Mansurov
    Aygün Kazımova – Səsim səsinə öyrəşib – musiqi: Eldar Mansurov
    Mübariz Tağıyev – Ömür keçir – musiqi: Eldar Mansurov
    Ruhəngiz Abdullayeva – Məhəbbət ölməyəcək – musiqi: Eldar Mansurov

    Audio

    Ağadadaş Ağayev – Gəlin gələndə – musiqi: Oqtay Kazımi
    Mübariz Tağıyev – Sən oldun – musiqi: Eldar Mansurov
    Brilliant Dadaşova – Gecikmiş məhəbbət – musiqi: Eldar Mansurov
    İlqar Muradov – Sən oldun – musiqi: Eldar Mansurov
    Heydər Anatollu – Tənhalıq – musiqi: Eldar Mansurov
    Abbas Əhməd – Təki sənin səsin gəlsin – musiqi: Eldar Mansurov
    Səbinə Cabbarzadə – Məhəbbət – musiqi: Eldar Mansurov

  • Xalq şairi Nəbi XƏZRİ

    Babayev Nəbi Ələkbər oğlu (Nəbi Xəzri) — şair, nasir, dramaturq, publisist, tərcüməçi, ssenarist, 1945-ci ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Ümumittifaq Lenin komsomolu mükafatı laureatı (1968), SSRİ dövlət mükafatı laureatı (1973), Azərbaycan dövlət mükafatı laureatı (1982), Azərbaycan SSR Əməkdar incəsənət xadimi (1979), Azərbaycanın xalq şairi (1984).

    Həyatı

    Nəbi Xəzri 1924-cü il dekabrın 10-da Bakı şəhəri yaxınlığındakı Xırdalan kəndində tacir ailəsində anadan olmuşdur. Atası Kərbəlayi Ələkbər Baba oğlu (1873-1933) kəndin tanınmış tacirlərindən olub. Bir ilin içində üç oğlunun vəfatına dözməyib həmin il özü də dünyasını dəyişmişdir. Anası Pərixanım Cəfər qızı (1882-1969) evdar qadın idi. Orta məktəbi bitirib əmək fəaliyyətinə başlayan Nəbi Xəzri 1942–1943-cü illərdə İkinci dünya müharibəsində arxa cəbhədə iştirak etmiş, ordudan tərxis olunduqdan sonra isə 1943–1945-ci illərdə “Kommunist” qəzeti redaksiyasında korrektor və Azərbaycan radiosunda diktor vəzifələrində çalışmışdır. 20 yaşlı gənc şairin yaradıcılığı Səməd Vurğunun nəzərindən qaçmır və onu təkidlə 1945-ci ildə Yazıçılar İttifaqına üzvlüyə keçirir. “Çiçəklənən arzular” adlı ilk şerlər kitabı 1950-ci ildə çap olunmuşdur. O, 1945–1947-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Universitetində, 1947–1949-cu illərdə Leninqrad Dövlət Universitetində, 1949–1952-ci illərdə Maksim Qorki adına Ədəbiyyat İnstitutunda ali təhsil almışdır. Dənizi hədsiz sevdiyindən, xəzri küləyinin də insanlara dəniz ətrini bəxş etdiyinə görə 1958-ci ildə “Xəzri” təxəllüsü götürmüşdür. 1952-ci ildə təhsilini başa vuran Nəbi Xəzri 1957-ci ilədək Azərbaycan Yazıçılar İttifaqında məsləhətçi, 1957–1958-ci illərdə “Ədəbiyyat və incəsənət” qəzeti redaksiyasında ədəbi işçi olmuşdur. O, 1958–1965-ci illərdə Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının katibi, 1965–1971-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Televiziya və Radio Verilişləri Komitəsi sədrinin, 1971–1974-cü illərdə isə Azərbaycan mədəniyyət nazirinin müavini vəzifələrində işləmişdir. 1974-cü ildən etibarən Azərbaycanın Xarici Ölkələrlə Dostluq və Mədəni Əlaqələr Cəmiyyətinin rəyasət heyətinə sədrlik edən Nəbi Xəzri 1992-ci ildən “Azərbaycan Dünyası” Beynəlxalq Əlaqələr Mərkəzi adı altında fəaliyyət göstərən həmin təşkilatın prezidenti olmuşdur.

    Nəbi Xəzri 2007-ci ilin yanvar ayının 15-də səhər saat 10:45-də kəskin işemik insultdan vəfat etmiş və 16 yanvar tarixində 1-ci Fəxri Xiyabanda dəfn edilmişdir.

    Yaradıcılığı

    Nəbi Xəzrinin yaradıcılığı müasir Azərbaycan poeziyasının parlaq səhifələrindən birini təşkil edir. Altmış ildən artıq ədəbiyyata xidmət etmiş şairin əsərləri mövzu dairəsinin genişliyi və rəngarəngliyi ilə səciyyələnir. İnsanın mənəvi aləmini, düşüncə və axtarışlarını yüksək bədiiliklə əks etdirən və bəşəriliklə milliliyi üzvi şəkildə birləşdirən Nəbi Xəzri poeziyası dünya, insan və təbiət haqqında fəlsəfi məzmunu, yüksək humanizmi, böyük vətəndaşlıq qayəsi və milli koloriti sayəsində geniş oxucu kütləsinin rəğbətini qazanmışdır. Şairin müasirlərimizin, eləcə də tarixi şəxsiyyətlərin həyatından bəhs edən, lirik-epik lövhələrlə zəngin poemaları özünün dərin lirizmi, emosionallığı, orijinal üslubu və obrazlılığı ilə seçilir.

    Şair dilimizin poetik imkanlarından ustalıqla bəhrələnərək, poeziyanın gözəl nümunələrini yaratmaqla ədəbi dilimizin inkişafına töhfələr vermişdir. Poeziyasının dilinə xas olan şeriyyət, rəvanlıq və axıcılıq Nəbi Xəzri şeirlərinə bəstəkarların müraciət etmələri üçün zəmin yaratmışdır. Xalqımızın tanınmış sənət ustalarının repertuarında mühüm yer tutan bu əsərlər Azərbaycan musiqi mədəniyyətinin inciləri sırasına daxil olmuşdur.

    Nəbi Xəzrinin şeir və poemaları dünya xalqlarının dillərinə tərcümə edilərək nəşr olunmuş, onun bədii tərcümələri sayəsində isə Azərbaycan oxucusu dünya poeziyası nümunələri ilə tanış olmaq imkanı əldə etmişdir. Nəbi Xəzri qələminin məhsulu olan dram əsərləri Azərbaycan teatrlarında uğurla tamaşaya qoyulmuş, müəllifinə dramaturq kimi də şöhrət qazandırmışdır.

    Nəbi Xəzri ictimai xadim kimi səmərəli fəaliyyət göstərmiş, tutduğu bütün vəzifələrdə xalqımızın mədəniyyətinin inkişafı, milli sənət nümunələrinin dünyada tanıdılması naminə qüvvə və bacarığını əsirgəməmişdir. O, otuz ildən artıq Azərbaycan ədəbiyyatı və incəsənətinin xarici ölkələrdə təbliği istiqamətində təqdirəlayiq xidmətlər göstərmişdir.

    Nəbi Xəzrinin ədəbi və ictimai fəaliyyəti yüksək qiymətləndirilmişdir. O, bir sıra orden və medallara, o cümlədən Azərbaycan Respublikasının ali dövlət təltiflərinə — “Şöhrət” və “İstiqlal” ordenlərinə layiq görülmüşdür.

    “İllər və sahillər” (1969), “Ulduz karvanı” (1979), “Nəsillər-əsrlər” (1985), “Ağ şimşəklər” (1986), “Torpaq sənə and içirəm” (1989), “Ömür çinarından yarpaqlar” (1995), “Əsrin qanlı laləsi” (1996) və s. kitabların müəllifidir.

    Həmçinin Nəbi Xəzrinin seçilmiş əsərlərindən ibarət bir kitab 1988-ci il Piruz Dilənçinin vasitəsi ilə ərəb əlifbasına köçürülərək, Tehranda nəşr edilmişdir.

    Mükafatları

    SSRİ dövlət mükafatı
    Ümumittifaq Lenin komsomolu mükafatı
    Azərbaycan SSR dövlət mükafatı
    “Lenin” ordeni
    “Qırmızı Əmək Bayrağı” ordeni — 1975[1]
    Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi — 30.07.1979[2]
    “Şöhrət” ordeni — 17.12.1993[3]
    “İstiqlal” ordeni
    Bolqarıstanın Kiril Metodi ordeni

    Şeirlərinə yazılmış mahnılar

    Şövkət Ələkbərova – Dərələr – musiqi: Emin Sabitoğlu
    Elmira Rəhimli – Mavidir – musiqi: Emin Sabitoğlu
    Zeynəb Xanlarova – Gələrmi, gəlməzmi? – musiqi: Zeynəb Xanlarova
    Anatollu Qəniyev – Pəncərəmə qondu çiçək – musiqi: Tofiq Quliyev
    “Qaya” vokal kvarteti – Sən danışanda (Səsini eşidirəm) – musiqi: Tofiq Babayev
    Brilliant Dadaşova – Güllərim musiqi: Arif Məlikov

    Filmoqrafiya
    10 dəqiqə poeziya (film, 1965) (qısametrajlı sənədli film) (Aztv)
    Çiçəklənən Abşeron (film, 1967) (televiziya filmi) – ssenari müəllifi
    Zirvə buludu (film, 1972)
    Şeir mənim üçün bir kainatdır (film, 1984)
    Nəbi Xəzri (film, 1987)
    Şeirin xəzrisi (film, 2000)
    Sahil bağı (film, 1967) – ssenari müəllifi
    Anlamaq istəyirəm (film, 1980)(ikiseriyalı bədii film)-əsər müəllifi, ssenari müəllifi

  • Rafiq ODAY.”YANVAR QIRĞININDAN – XOCALI FACİƏSİNƏ”

    rafiqoday

    Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü,
    Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin Sumqayıt şəhər təşkilatının sədri,
    ”Möhtəşəm Azərbaycan” müstəqil ictimai-siyasi, ədəbi-bədii qəzetinin təsisçisi və baş redaktoru,
    ”Qızıl qələm”, “Həsən bəy Zərdabi”, “Qafqaz-Media” mükafatları laureatı,
    Əməkdar jurnalist

    ÖN SÖZ ƏVƏZİ

    Nədənsə, bu yazıya başlamaq istərkən, ilk olaraq yadıma düşən bir beyt oldu:

    «Bayrakları bayrak yapan üstündəki kandı,
    Toprak – uğrunda ölən varsa vatandı».

    Uğrunda ölən varsa – torpaq daha geniş və dərin məna kəsb edir, müqəddəsləşir – canımız, qanımız, anamız dediyimiz Vətən anlamına gəlir.
    Torpaq uğrunda ölmək – torpağı müqəddəs yurd yerinə çevirməkdi.
    Torpaq uğrunda ölmək – şəhidlik zirvəsinə yüksəlməkdi.
    Şəhidlik zirvəsinə yüksəlmək – əbədi məşələ dönməkdi.
    Şəhidlik – vətəni azad, müstəqil, firavan görmək istəyən insanların bu istək uğrunda mücadiləsidir.
    Bu istək əsrlərdən bəri ulu Dədəmiz Qorqudun «Torpağı əkib-becərmirsənsə qorumağına, qorumursansa əkib-becərməyinə dəyməz» sədasından süzülüb gəlir.
    Bu istək məmləkətimizin müqəddəs atributlarından biri olan himnimizin:
    «Səndən ötrü can verməyə cümlə hazırız,
    Səndən ötrü qan tökməyə cümlə qadiriz…» – nidasından süzülüb gəlir.
    Bu istək Məmməd Arazın (ruhu şad!):

    «Vətən mənə oğul desə, nə dərdim,
    Mamır olub qayasında bitərdim…»

    Və:

    «Vətən daşı olmayandan,
    Olmaz ölkə vətəndaşı…» – inamından süzülüb gəlir.

    Şəhidlik torpağını və vətəninin sevən hər bir vətən oğlunun istək və arzusu olsa da, hamıya nəsib olmayan bir xoşbəxtlikdir.
    Şəhidlik bir Tanrı istəyi, bir Tanrı qismətidir.
    Şəhidin ulu tanrı yanında yeri və dərəcəsi ən ali məqamdır. Müqəddəs kitabımız «Qurani-Kərim»də buyrulur:
    «İnsanların içərisində elələri də vardır ki, Allahla etdikləri əhdə sadiq olarlar. Onlardan kimisi (bu yolda – vətən, torpaq, namus yolunda) şəhid olmuş, kimisi (şəhid olmasını) gözləyir».
    (Əl-Əhzab, 23)
    «Allah (vətən, torpaq, din) yolunda öldürülənlərə (şəhid olanlara) «ölü» deməyin. Əksinə, onlar (Allah dərgahında) diridirlər…»
    (Bəqərə, 154).

    Ulu Tanrı tərəfindən belə qiymətləndirilən, dəyərləndirilən şəhidin xatirəsini əziz tutmaq, onu ehtiramla yad etmək, adını əbədiləşdirmək, ailəsinə qayğı və sayğı göstərmək hər bir Azərbaycan vətəndaşının, o cümlədən də dövlətin müqəddəs borcudur. Bu məsələ ilə bağlı hərə öz sahəsində əlindən gələn köməyi əsirgəməməlidir.

    70 İLİN ŞİRİN YALANI

    70 il Sovet imperiyasının tabeçiliyində yaşayan xalqlara və millətlərə Sovet təbliğat maşını o hissləri aşılamışdı ki, guya Sovet İttifaqı azad və demokratik bir qurumdur və bu qurumda təmsil olunan respublikalar sərbəst halda öz müqəddəratlarını təyin etmək hüququna malikdirlər. Kapitalist dövlətlərində isə hər şey bunun əksinədir. Burada insanlar miskin və acınacaqlı həyat tərzi sürür, heç bir hüquq və imtiyazlara malik deyillər. Bu maşın elə qurulmuşdu ki, insanları bu xoş yalana inandıra bilmişdi. Ancaq hər şeyin son həddi olduğu kimi, qan üzərində bərqərar olmuş bu imperiya da qan gölündə boğulmalı idi. Artıq respublikalarda və əyalətlərdə insanlar öz haqq səslərini ucaltmağa başlamışdılar. Bu səslərin içərisində Azərbaycanın səsi daha aydın, daha gur və daha ötkəm eşidilməyə başlamışdı. Çünki əsrin əvvəllərində Azərbaycan azadlığın tamını dadmış və hürr olmağın necə gözəl bir nemət olduğunu duymuşdu. Artıq Azərbaycan xalqı yalançı vədlərə inanmaq fikrində deyildi. O siyasi cəhətdən yetkinləşib, əqli cəhətdən kamilləşmişdi. Ona görə də qram-qram verilən imtiyazlarla barışa bilməzdi. Sevimli şairimiz Xəlil Rza Ulutürkün dediyi kimi:
    Azadlığı istəmirəm zərrə-zərrə, qram-qram,
    Qolumdakı zəncirləri qıram gərək, qram… qram!
    Xalqın öz azadlığı uğrunda mücadiləsi başlandı. Məğlubiyyətlə barışmaq istəməyən Sovetlər Birliyinin tör-töküntüləri hər vəchlə bu azadlıq sədalı hayqırtıları boğmağa, susdurmağa çalışırdılar.
    İmperiya yaxşı bilirdi ki, Azərbaycanı itirmək bütövlükdə Cənubi Qafqazda dayaqlarını laxlatmaq deməkdir. Eyni zamanda böyük yeraltı və yerüstü sərvətlərə malik olan Azərbaycan kimi «yağlı tikə»ni əldən verməyin nə demək olduğunu Moskvada yaxşı bilirdilər.

    YIRTILAN PƏRDƏ

    Beləliklə də Moskvada qara əllər, xain ürəklərlə tərtib olunmuş plan 1990-cı ilin yanvarın 19-dan 20-nə keçən gecə Bakıda gerçəkləşdi. Əliyalın küçələrə axışan xalqın ağlına belə gəlməzdi ki, 70 il çörəklə, su ilə, neftlə, pambıqla, nə bilim daha nələrlə təmin etdiyi bir millət onun qəniminə çevrilə bilər. Ancaq azğın imperiya cəlladlarının gözlərini qan elə tutmuşdu ki, bu anda nə dostluq, nə qardaşlıq, nə kəsilən çörək, nə içilən su yada düşürdü.
    Beləcə, o gecə yüzlərlə vətən övladının sinəsi güllədən qızılgülə döndü. Torpaq onu canları, qanları qədər sevən ər oğulların qanı ilə suvarıldı.
    RƏSMİ XRONİKA
    Yanvarın 19-dan 20-nə keçən gecə heç bir xəbərdarlıq edilmədən şəhərə daxil olan sovet qoşun hissələri küçələrə çıxıb öz etirazlarını bildirən dinc əhalini pulemyotlardan və avtomatlardan atəşə tutdu.
    Həmin gecə Bakının müxtəlif rayonlarında sovet əsgərləri tərəfindən 121 insan qətlə yetirildi, 700-dən artıq vətəndaş yaralandı və xəsarət aldı. Sonrakı günlər də daxil olmaqla 132 nəfər həlak olmuşdur ki, onlardan da 123-ü kişi, 5-i qadın, 4-ü uşaq idi.
    20 Yanvar faciəsində azərbaycanlılarla yanaşı, Bakıda yaşayan 6 rus, 3 tatar, 3 yəhudi həlak olmuşdur. Həlak olanların arasında 4 milis işçisi, 1 həkim, 1 aspirant, 3 elmlər doktoru olub. Qeydə alınan 700-dən çox yaralının 25-i qadın, 20-si uşaq idi.
    NÖVBƏTİ CİNAYƏT
    Yanvar qırğınından düz 2 il 1 ay 6 gün sonra XX yüzilliyin ən böyük faciələrindən biri olan Xocalı soyqırımı törədildi. Elə həmin plan, elə həmin sserani, elə həmin qanlı əllərlə.
    Ötən bu müddət ərzində bu ağrı bizi bir anda olsun tərk etmədi. Hər gün, hər saat, hər dəqiqə bizim canımızda, qanımızda dolaşdı. Körpə uşaqların, qız-gəlinlərin, qarı və qocaların harayı və imdad sədaları qulaqlarımıza hakim kəsildi. Bizi özümüzdən uzaqlaşmağa, soyumuzdan, kökümüzdən, varlığımızdan qopmağa qoymadı…

    RƏSMİ XRONİKA

    Bu qırğının nəticəsində 613 nəfər həlak olmuşdur, onlardan:
    uşaqlar – 63 nəfər;
    qadınlar – 106 nəfər;
    qocalar – 70 nəfər.
    8 ailə tamamilə məhv edilmişdir.
    25 uşaq hər iki valideynini itirmişdir.
    130 uşaq valideynlərindən birini itirmişdir
    487 nəfər yaralanmışdır, onlardan:
    uşaqlar – 76 nəfər;
    1275 nəfər əsir götürülmüşdür.
    150 nəfər itkin düşmüşdür.
    Dövlətin və əhalinin əmlakına 01.04.1992-ci il tarixinə olan qiymətlərlə 5 mlrd. rubl dəyərində ziyan vurulmuşdur.

    7-DƏN 77-YƏ

    Xocalıda ilk şəhidin 7, ən yaşlı şəhidin isə 77 yaş olduğunu (yaxın rəqəmlərlə) nəzərə alsaq, bu əməliyyatın dəhşətli mənzərəsi çılpaqlığı ilə gözlərimizin önündə canlanmış olur.
    7 yaşın insanın özünüdərk mərhələsinə qədəm qoyduğu an, 77 yaşın isə insanın orta yaş həddi (bəlkə də ömrün tükənən anları) olduğunu nəzərə alsaq görərik ki, bu faciə əsl soyqırım, genosid siyasəti idi. Bu siyasət azərbaycanlıların bir millət kimi yer üzündən silinməsinə yönəlmişdi.
    Eyni zamanda, 7 rəqəmi bir mifoloji rəqəmdir. Qüdrət, əzəmət rəmzi, igidlik, dəlilik simvoludur (7777 Koroğlu dəlisi və s.)
    Bu həm də, o deməkdir ki, bu xalqın, bu millətin 7-dən 77-yə qədər hər bir övladı bu YURD, bu TORPAQ, bu VƏTƏN uğrunda canını qurban verməyə hər an, hər dəqiqə hazırdır.
    … Həmçinin düşmənə bir xəbərdarlıqdır ki, məqamı gələndə bu millətin 7-dən 77-yə qədər hər bir nəfəri əlinə silah alıb öz torpağını müdafiə etməyə qadirdir.

    İSTİNAD NÖQTƏSİ

    Ümummilli liderimiz Heydər Əliyev 20 Yanvar şəhidlərini «Azadlığın ilk qaran¬quşları», Xocalı soyqırımını isə analoqu olmayan faciə adlandırdı. Prezidentliyi dövrün¬də də bəyan etdi: «Bizim borcumuz şəhidlərin qəhrəmanlığını əbədiləşdirmək, şəhid ailələrinə qayğı göstərmək və onların bütün problemlərini həll etməkdən ibarətdir. Əminəm ki, qədirbilən Azərbaycan xalqı öz şəhidlərini heç vaxt unutmayacaq və onların valideynləri, ata-anaları, övladları həmişə xalqın, dövlətin qayğısı ilə əhatə olunacaqdır».
    İndi Azərbaycan xalqı hər il yanvar ayının 20-də və fevralın 26-da ellikcə Şəhidlər Xiyabanına yollanır və şəhidlərin ruhuna dualar oxuyur. Artıq qara yanvar alınlarda qara yazıya yox, millətin üzağlığına çevrilib. Xocalı faciəsi isə bizdən ruhumuzu oyaq saxlamağı, hər an mücadiləyə hazır olmağı tələb edir.

    O GÜN UZAQDA DEYİL

    Müqəddəsləşən, and yerinə, iman yerinə çevrilən Vətən torpağı uğrunda mücadiləyə qalxaca¬ğımız gün uzaqda deyil. O gün gələcək. Mütləq gələcək! Gələcək və Ali Baş Koman¬danın bir əmri ilə, bir çağırışı ilə yaşından asılı olmayaraq bütün Azərbaycan ərləri, Azər¬baycan ərənləri yumruq kimi birləşərək bir bayraq altında – üçrəngli müqəddəs Azərbaycan bayrağı altında torpaqlarımızın azadlığı uğrunda mübarizəyə qalxacaq.
    Biz Prezidentimizə, Ali Baş Koman¬danımıza bütün varlığımızla inanırıq. Və onu da bilirik ki, bu gün bütün türk dünyasının gözü Azərbaycana dikilib, bütün dünya azərbay-canlıları Azərbaycana, onun Prezidentinə, Ali Baş Koman¬danına ümid, pənah və nicat yeri kimi baxırlar:

    Bütün türk dünyasının gözü dikilib sana,
    Türk dünyası bir yana, Azərbaycan bir yana,
    Yüz milyonluq millətə Azərbaycan bir ana,
    O mənim görən gözüm, o mənim cismim, canım,
    Ali Baş Komandanım!

    Şəhərlər kəndə dayaq, kəndlər şəhərə arxa,
    Ay gecəyə nur çilər, günəş səhərə arxa,
    Şükür, yenə su gəldi bir vaxt su gələn arxa,
    Azadlıq naxışıyla zinətlənir hər anım,
    Ali Baş Komandanım!

    Yacuc-Macuc «yan»ların – boyuna qibtəsi var,
    Min illik Dədə-Qorqud boyuna qibtəsi var,
    Vətən, millət sevdalı soyuna qibtəsi var,
    İnam, güvənc yerimsən – bunu mən necə danım,
    Ali Baş Komandanım!

    Neçə yüz milyonların çörəyi səndən keçir,
    Cahanın qan paylayan ürəyi səndən keçir,
    İlləri aydan soruş, ayları gündən keçir,
    Gör hansı kürsülərdən təriflənir ad-sanım,
    Ali Baş komandanım!

    Heydər baba naxşı var yurdun hər qarışında,
    Dünya baş əymiş ona siyasət yarışında,
    Bir çözümü olmalı sülhün də, barışın da,
    BMT-yə, ATƏT-ə nəsə qaynamır qanım,
    Ali Baş Komandanım!

    Bizə dostu düşməndən 20 Yanvar seç dedi,
    Şovinist ocağında neçə «yan» var – seç dedi.
    Önündə bir körpü var – bu körpüdən keç dedi,
    Qoy yazılsın tarixə haqq sədalı ünvanım,
    Ali Baş Komandanım!

    Xocalı faciəsi tarixin dərsi bizə,
    Neçə tale çarxının fırlandı tərsi bizə,
    Bizi ərzə tanıtdı, tanıtdı ərzi bizə,
    Bircə anda yetişdi dada Şahi-Mərdanım,
    Ali Baş Komandanım!

    İyirmi faiz torpağım yağıda qala bilməz,
    Çala, çapa, talaya, dağıda – qala bilməz,
    Bundan artıq millətim ağıda qala bilməz,
    Gülsün artıq çöhrələr, sevinsin dörd bir yanım,
    Ali Baş Komandanım!

    Vətənə layiq oğul, Sizə sadiq əsgərik,
    Haqqa qılınc çalanın qollarını bükərik,
    Yurdun hər kədərinə, sevincinə biz şərik,
    Vətən qürur mənbəyim, Vətən şərəfim, şanım,
    Ali Baş Komandanım!

    Azərbaycan güvənir müzəffər ordusuna,
    Qoymaz yağı önündə bu xalqı ordu, sına,
    İstər tufanda yoxla, yağışda, qarda sına,
    Bir nərə çək, dəniztək aşıb-daşsın meydanım,
    Ali Baş Komandanım!

    Ulu öndər eşqinə qılıncı qından çıxar,
    Gündə min dona girən iblisi dondan çıxar,
    Qanı qanla yuyarlar, bu xalqı qandan çıxar,
    Ucalsın haqq bayrağım, zəfərlə doğsun danım,
    Ali Baş Komandanım!

    Bax, onda biz şəhidlərimizin ruhu qarşısında alnı açıq, üzüağ hesat verə biləcəyik. Bax, onda biz bütün dünya millətləri arasında başımızı dik tutub gəzə biləcəyik.

    SON SÖZ ƏVƏZİ
    Ulu Tanrıdan bütün şəhidlərimizə rəhmət diləyir, millətimizi ruhlarını oyaq saxlamağa çağırırıq!
    Torpağı uğrunda, azadlığı uğrunda, namusu, qeyrəti uğrunda şəhid verməyi bacaran millət böyük millətdir.
    Eşq olsun bu böyüklüyə!

    Rafiq ODAY,
    AJB Sumqayıt şəhər təşkilatının sədri,
    Respublikanın Əməkdar jurnalisti.

  • Rahilə DÖVRAN.Yeni şeirlər

    rahileanam

    Şairə-jurnalist-publisist
    Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü,
    “Qızıl qələm” media mükafatı laureatı,

    GÖZ YAŞLARINA

    “Mənim dünyam” – silsiləsindən

    Dövran dönür, zaman keçir, vaxt təzələnir,
    Ömrə, günə acı-şirin anlar ələnir.
    Kimi gülür, kimi bədbin, kimi şellənir,
    Bu gün kimsə güvənməsin sərvət, varına-
    Fani dünya acımayır göz yaşlarına.

    Haramxorlar, haqq yeyənlər eşitsin, duysun,
    Bərk tutduğu dünya malın , əl çirki saysın.
    Bəsirətdən xilas olsun, qalxsın, ayılsın,
    Yığdıqları axirətdə gəlməz karına-
    Fani dünya inanmayır göz yaşlarına.

    Çox Səddamlar, Qəddafilər görüb bu dünya,
    Mübarəkin ehramları çatırdı aya.
    Taxt-tac üçün bu gün Əsəd , asi Tanrıya,
    Çeviribdir yazıq xalqı öz şikarına-
    Fani dünya acımayır göz yaşlarına.

    Tazı təkin arxalanıb öz yiyəsinə,
    Düşmən bizə caynaq atıb vəhşicəsinə.
    Bilərəkdən göz yumulur Haqqın səsinə,
    Həsrətdədir yurdda bülbül halal xarına-
    Fani dünya acımayır göz yaşlarına.

    Qış fəslinin yaraşığı dumandır, qardır,
    Dumanın da, boranın da bir sonu vardır.
    Sevin Dövran , qarşımızda, öndə bahardır,
    Qovuşacaq şikəstəmiz qaval, tarına-
    Son qoyacaq el-obamız göz yaşlarına.

    QURBAN OLDUĞUM

    “Könül dəftərim” – silsiləsindən

    Könül səni seçib, səni sevmişəm,
    Eşqinin gücündən ilham aldığım.
    Canımı- canına qurban demişəm,
    Sevdalı canına, qurban olduğum.

    Sarılam boynuna güllə, çiçəklə,
    Saçını oxşayam həzin küləklə.
    Vəsf edəm boyunu nəğmə, çələnglə,
    Sevdalı canına, qurban olduğum.

    Eşqinə, sevginə layiq olasan,
    Duyğusal qəlbimin qəhrin alasan.
    Ömürlük qanıma hopub qalasan,
    Sevdalı canına, qurban olduğum.

    Simruğun olaram, qanad çalaram,
    Ölüncən əhdimə sadiq qalaram.
    Gündə yüz yol gülüm, qadan alaram,
    Sevdalı canına , qurban olduğum.

    Gecə- gündüz deməm, hər an yoxlaram,
    Yarımı göz üstə, gültək saxlaram.
    Bir ömür telini öpüb, qoxlaram,
    Sevdalı canına, qurban olduğum.

    Əfsunun hökm etdi ürkək ceyrana,
    Siyarət eylədin ruha, həm cana.
    Oldun Allah lütfü, şair Dövrana,
    Sevdalı canına, qurban olduğum…

  • Əliağa KÜRÇAYLI.Şeirlər


    SƏNƏTİN QÜDRƏTİ

    Məşhur rus rəssamı K.P.Brüllovun
    “Türk qızı” şəklinə baxarkən

    O türk qızı başım üstə
    Dirsəklənib yatağına,
    Qara saçı halə kimi
    Dövrə vurub qulağına.

    Zər vaftalı qara donu,
    Allah, necə tutur onu!
    Əyilibdir yana boynu,
    Kölgə düşüb buxağına.

    Qaşlar – qara, göz – badamı,
    Dəli elər hər adamı.
    Bürünübdür gül əndamı
    Tirmə şalın saçağına.

    Çırtma vursan – yanağından
    Axacaqdır sanki al qan.
    Təbəssümdür, ya həyəcan
    Qonub onun dodağına?

    Seyr edirəm bu şəkli mən,
    Danışacaq sanki birdən.
    Türk gözəli, xoş gəlmisən
    Kürçaylının otağına.

    Moskva, 1950

    “Sevgidən danışan şeirlərimi”

    Sevgidən danışan şeirlərimi
    Siz əsla yazmayın mənim adıma.
    Yox, yox, sevməmişəm mən sizin kimi,
    Gizli görüşlər də gəlmir yadıma.

    Məhəbbət yaşına girdiyim ildə,
    Eşqin nəğməsini mərmilər dedi.
    Məhəbbət təşnəsi dodaq da, dil də
    “El-oba yasdadır, kim sevər?!” – dedi.

    O qız da…
    O qız da qaldı uzaqda,
    Bəlkə ölən eşqə yas saxlayır o?
    Kim bilir, bəlkə də məhəbbət haqda
    Yazılmış bir roman varaqlayır o?!

    Oxuyur özgənin macərasını,
    Gizli görüşləri, vüsal dəmini.
    Kitabla unudur könül yasını.
    Unudur ömrünün dərdi-qəmini?!

    Mən də özgələrin məhəbbətinə,
    Bəxtiyar eşqinə şeir yazıram.
    Oxuyan “bəxtəvər” söyləyir mənə,
    Qəlbimi yandırır, yaxır öz yaram.

    Bir şeir kitabım, qəflətən əgər,
    O qızın əlinə keçərsə bir gün,
    Yəqin o da mənə “bəxtəvər” deyər
    Sevgidən danışan şeirlər üçün.

    Yox, yox sevməmişəm mən sizin kimi,
    Gizli görüşlər də gəlmir yadıma.
    Sevgidən danışan şeirlərimi
    Siz əsla yazmayın mənim adıma.

    Ordakı hər sözə siz fikir verin,
    Hər xətdə bir tale, bir ünvan gəzin.
    Məhəbbət nəql edən o şeirlərin
    Bədbini mənimdir,
    nikbini sizin.

  • İbrahim DÜĞER.”BOZLAKLARIN BABASI MUHARREM ERTAŞ”

    Kırşehir Aşıkpaşa Gazetesi Köşe Yazarı

    Muharrem Ertaş’ın 1913 yılında Yağmurlu Büyükoba Köyü’nden başlayan ve 3 Aralık 1984 tarihinde Kırşehir’in Bağbaşı Mahallesi’ndeki gece kondu fakirhanesinde son bulan 71 yıllık yaşamı sefalet, sıkıntı, içerisinde diyar diyar göçerek sona ermiştir. Gezgin bir Abdal olarak yaşayan bozlakların babası Muharrem Usta sazı, sözü, mızrabı ile adeta Asya’daki ecdat müzik kültürünü Anadolu’ya taşıyan seslerden birisidir. Muharrem Usta’nın kader çizgisi hep tersliklerle kesişmiş kendi tabiriyle gariplik ta doğuştan alın yazısı olmuş.
    Bin dokuz yüz otuz sekiz yılının soğuk bir güz gününde bir taş plak firması Muharrem Usta’yı İstanbul’a götürüp türkülerini plak yaptıracaktı ama 10 Kasım 1938’ de Büyük Önder Atatürk vefat edince bu haberin duyulması ile plak okutulmadan geri gönderilir.
    Yağmurlu’dan Kırtıllar Köyü’ne göçer. Orada önüne bir de evlilik engeli çıkar. Hacı Taşan’ın babası “Sen ancak Hacı Taşan’a saz öğretirsen Döne ile evlenebilirsin.” der. Bu şartı kabul eder ve bir yuva kurar. Oradan İbikli Köyü’ne göçer, orada Neşet’in annesi Döne doğum esnasında vefat eder. Yine sıkıntılar bir birini kovalamaya başlar. Oradan da Yozgat’ın Kırık Soku Köyü’ne göçer. Burada Arzu Hanım ile evlenerek yine bir yuva kurduk derken ikinci cihan harbi başlar ve Muharrem Usta’yı askere alırlar. Buhranlı yıllar bütün dünyayla beraber ülkemizi de etkilerken Muharrem Ustayı da etkilemiştir.
    Bu bir alın yazısı ve nasiptir. Doğuştan başlar ve öyle devam eder. Sesi, sazı, sözü ile bir deha olan usta ömür boyu yokluk sefalet içinde olmuştur. Bu bir imtihandır. Hiç isyan etmemiş sabır ve şükretmesini bilip yaşamına devam etmiştir.
    Muharrem Ertaş şayet maddiyat ve şöhret sevdasına kapılsa idi, o zincirin halkası olan Neşet Ertaş olmazdı. Bir gün Neşet Ertaş’a TV programında sordular. Niye bu kadar eserin olan türkülerinden telif hakkı almadın? Rahmetli tek cümle ile cevap verdi “Haksızdan hak talep edilmez ki. Zaten vermiyorlar. Adli takipte bizim işimiz değil. Allah büyüktür, çok şükür geçinip gidiyoruz” demişti. Bu bir abdallık terbiyesidir. Bunlar hakka hukuka saygılı, devletine ülkesine bağlı, kimseyi incitmeyen gönül insanlarıdır. Bir türküsündeki dörtlükte adeta kendisini anlatıyor.

    Başımda altın tacım.
    Hem susuzum hem acım.
    Verin benim yârimi,
    Gerisi anam bacım.

    1960’lı yıllarda çocukluğumda tanıdım Muharrem Usta’yı. Eşek ile köylere düğün çalmaya gelirlerdi. Eşeği, sazı ve kekliği vardı. Ömrünün son zamanlarında kadim dostum Geyicekli Hüsamettin Ekim’le sık sık ziyaret ederdik. Yaşlanmıştı. Yaşlılığın verdiği rahatsızlıkları vardı ama bizi evinin kapısında karşılar “Merhaba dostlarım, hanem sizindir.” diye sazı ve yanık sesi ile türküyle başlardı. Hele Avşar Bozlağı’nı söyleyince adeta gençleşirdi. Yine bir gün evindeki bir ziyarette Hüsamettin Ekim üstat “sıkıtın var mı?” diye sordu. Sıkıntılı olduğu her halinden belli idi. “Yok gara müdürüm kömürümü ve odunumu sizler gönderiyorsunuz. Siz gibi dostların ziyaretleri beni mutlu ediyor. Allah devletimize ve milletimize zeval vermesin, çok şükür geçinip gidiyoruz, bu halimize de çok şükür” deyince ben çok duygulandım. Hüsamettin Bey o zaman Sanayi ve Teknoloji Müdürü idi. Yine bir gün Sanayi ve Teknoloji Müdürlüğü’ne Hüsamettin Bey’in yanına varmıştım. O dönem mazot, kömür karne ile alınıyordu. Kapıda uzunca sıra olmuşlar herkes fiş alacak. Muharrem Usta’da sırada bekliyor. Kömür fişi alacakmış. Kapı acılınca Hüsamettin Bey Muharrem Usta’yı görerek dışarı çıktı. Elinden tuttu ve odacısına “Bu adamı niye sırada bekletiyorsun? Sen içeri gel” diye koluna girdi. Muharrem Usta, “Hayır olmaz sıradakilere ayıp olur müdürüm, sıramı bekleyim” diyor. Hüsamettin Bey, “Senin sırada beklemen bizim ayıbımız, lütfen” diyerek içeri aldı. “Senin buraya gelmen bizim ayıbımız. Senin kömürün kapınıza dökülür” diyerek belediyeden araba isteyip kömürünü göndermişti.

    Misafire karşı güleçti yüzün,
    Bizi karşılarken o günkü sözün,
    Merhaba dostlarım hanemde sizin,
    Diye bize hürmet ettin Muharrem.

    Yine bir ziyaretimizde çocuklarından bahsetti. Özellikle Neşet Ertaş’dan bahsederken derin bir of çekti. Sazı eline aldı. ‘Küsmedim Neşedim kahrettim sana’ türküsünü söyledi ve ekledi, “Allah işini gücünü rast getirsin, sık sık Bekdikli Kadir Ağa’nın bakkalına telefon açar. Kadir Ağa da, Allah razı olsun, çocuklarını gönderir. Ben gelip konuşurum. Beş yüz marktan aşağı para salmaz ama yarısını kendimden daha düşkünlere veriyorum. Kalan parada bana yetmiyor” demişti. Kendisi yaşlı, hanımı rahatsız, üç tane de küçük çocuğu vardı yanında ama o paylaşmasını bilen bir insandı ve sanki vedalaşır gibi hanımını çağırdı, “Arzı, buraya gel. Ben ölünce sazımı gara müdürüme verin” diye söylemişti. Vefatından sonra Hüsamettin Ekim’e sordum “saz ne oldu” diye. Ustanın oğlu Cemal’in sazı başkasına sattığını ve Neşet Ertaş’ın da sazı geri satın aldığını söyledi. Bende bir dörtlük söylemiştim:
    Sağ iken el sürmek kimin haddine,
    Emanet etmedin kendi ceddine,
    Sazı verin dedin Hüsamettin’e,
    Sen ölünce cemal satmış M uharrem.

    Gönül insanları maddiyatı ve şöhreti insan sevgisi ve karakterin gerisine alırlar. Onlar için insan ve doğa sevgisi öne çıkar. Hak ve halk âşıkları yaşarken pek fark edilmezler. Öldükten sonra fark edilir aranır, araştırılır, adına anma geceleri yapılır, sempozyum ve paneller düzenlenir, heykelleri dikilir, caddelere, salonlara isimleri verilir, bunların hakkında derleme ve tez düzenlenir, üniversitelerde öğrenciye konu olur. Bu dünyada sefil sefalet içinde yaşarken ölünce zirveye çıkarlar. Zaten onlar şöhretten rahatsız olurlar. Günümüzde bunun örnekleri vardır. Yunus Emre, Pir Sultan Abdal, Dadaloğlu, Karacaoğlan, Âşık Sait, Âşık Hasan, Âşık Veysel, Neşet Ertaş ve Baba Muharrem Ertaş’da bunlardan birisi. Sefil sefalet içinde yaşadı ama öldükten sonra iadeyi itibar yapıldı. Şehrin iki yerine heykeli dikildi. Hem de emektar eşeği ile. Eski valilik konutunda saydığımız ozanların hepsine köşe verildi. Ahi Evran Üniversitesi’ndeki salona Muharrem Ertaş adı verilerek ölümsüzleştirildi. Mekânın Cennet olsun usda.

    BOZLAĞIN BABASI MUHARREM ERTAŞ

    Kıymetini bilmeyenler dışladı,
    Ekmek aş yok, soğuk damda kışladı,
    Mahallenin çocukları daşladı,
    Cahili dikkate almadın usda.

    Basardın bağrına meydan sazını,
    Çok dinlettin bize acem kızını,
    Avşar bozlağının yanık sözünü,
    Söyleyip ağladın gülmedin usta.

    Ah çektin sen Kerem gibi yanarak,
    Çok dolaştın sokaklarda sinerek,
    Ömür boyu hep eşeğe binerek,
    Bu dünyada huzur bulmadın usta.

    Mana vardı türkülerin sözünde,
    Dünya malı mülkü yoktu gözünde,
    Abdal idin, edep vardı özünde,
    Kimsenin hakkını çalmadın usda.

    Yağmurluda öğrenince işini,
    Gırtıllar da eş dost derdi başını,
    İbiklide kaybedince eşini,
    Küstün Çiçekdağ’da kalmadın usda.

    Yükleyip göçünü dağları aştın,
    Yozgat, Kırıkkale, Yerköy dolaştın,
    Keskin’den Kırşehir’e ulaştın,
    Çok çileler çektin yılmadın usda.

    Felek senin yollarını bağlattı,
    Acımadı hançer vurdu ağlattı,
    Gözyaşını bir sel gibi çağlattı,
    Akan yaşlarını silmedin usta.

    Diyardan diyara konup göçtünüz,
    Gönül kapınızı dosta açtınız,
    Bu fani dünyadan gelip geçtiniz,
    Yolunu yanlışa çelmedin usda.

    İbrahim der tek odada oturdun,
    Son ömrünü Bağbaşı’nda bitirdin,
    Neşed’i de ayucuna yatırdın.
    Heykelin dikildi ölmedin usda.

    Bu yazmış olduğum öykü ve şiir ile Muharrem Ertaş ile beraber olduğumuz günlerdeki bire bir görüşmelerimizdeki anılarımı yazmaya çalıştım. Beni derinden etkileyen ustanın sık sık kullandığı bir söz vardı. O sözün değerini şimdi daha iyi anladım. “Allah Devletimize ve Milletimize Zeval Vermesin” diye haline şükreder dua ederdi. Sınır komşularımızdaki iç savaş ve göç dalgasını görünce ne kadar haklı olduğunu anladım. Hak ve halk âşıklarının geleceği kalp gözüyle gördüklerine bir kere daha şahit oldum. Devlet olmayınca milletin olmadığı kanaati inancıyla saygılarımla.
    BEKDİKLİ HALK OZANIİBRAHİM DÜĞER

  • Əliağa KÜRÇAYLI.Şeirlər

    TURAC

    Çıxdı Kürün qırağında
    Qarşıma bir bala turac.
    Yada düşdü keçən günlər,
    Kaş o dəmlər ola, turac!

    Ürkək gözəl təkdi, keçdi,
    Kolluqlarda səkdi keçdi.
    Sinəmə dağ çəkdi keçdi,
    Getmə bir an, qal, a turac!

    A Muğanın gözəl qızı,
    Unutdunmu andımızı?
    At işvəni, burax nazı,
    Qon yamaca, yala, turac!

    Gəl səninlə səhər-səhər
    Seyrə çıxaq biz bir qədər.
    Ömrümüzdən keçən günlər
    Bir də dönmür dala, turac.

    Çöllər yanar Kür olmasa,
    Qəlb boş qalar sirr olmasa,
    İki ürək bir olmasa
    Dostlar getməz yola, turac.

    Kürçaylı adlanan kəsin
    Dərmanıdır sənin səsin.
    Sən oxu, o şeir desin,
    Qıyma əhli-hala, turac!

    1956

    HƏYAT

    Kiminə laləli seyrəngah olmuş,
    Kiminə quyudur, tələdir həyat.
    İnsanı üyüdür dəyirman kimi,
    Sonra da ələkdə ələdir həyat.

    Yolları gah nurlu, gah da dumandır,
    Gah bəla gətirən, gah qəm alandır.
    Kiminə dalğalı bir okeandır,
    Kiminə damcıdır, gilədir həyat.

    Kiminə şeş qoşa, kiminə dübir,
    Kimini şah edir, kimi vəzir.
    Kiminin gözündə kefdir, nəşədir,
    Kiminə ağır bir şələdir həyat.

    Gah qurur, yaradır, gah da sökdürür,
    Gözü gah güldürür, gah yaş tökdürür.
    Quzuya şir kimi nərə çəkdirir,
    Şiri quzu kimi mələdir həyat.

    Qəmə sevinc qatır, sevincə kədər,
    Verdiyi nəşə də əzabdan betər.
    Kürçaylı, bu giley, şikayət yetər,
    Əzəldən belədir, belədir həyat!

    1976

  • Azərbaycan Dövlət Aqrar Universitetinin rektoru, AMEA-nın müxbir üzvü, professor İbrahim Cəfərov ilin rektoru seçildi

    Aqrar Universitet ailəsinin qapısını daha bir şad xəbər döyüb. Təhsilin uğurlu inkişafına, güclü maddi-texniki bazanın mövcudluğuna, tələbə müəllim münasibətlərinin şəffaflığına və digər vacib amillərə görə çoxsaylı mükafatlara sahiblənən universitet daha bir qələbəyə imza atıb.
    Demək yerinə düşər ki, bu gün sosial şəbəkələrdə bütün sahələr üzrə bir-birindən maraqlı və zamanın tələbindən yaranan yarışmalar keçirilir və nəticə geniş izləyici auditoriyası tərəfindən qiymətləndirilir. Yəni, bu yarışmalarda insanlara təzyiq etmə, eləcə də saxta səs toplama imkanı olmur. Qalib yalnız ədalətli formada toplan səsin sayı ilə müəyyən edilir.
    Azərbaycan Dövlət Aqrar Universitetinin mətbuat xidmətinin rəhbəri Qalib Rəhimli Gundelik.info-ya bildirib ki, bir neçə gündür daha bir sorğu sosial şəbəkədə böyük rezonas yaradıb. Instagram sosial şəbəkəsində “Azerbaijani.studentss” səhifəsi tərəfindən keçirilən “ilin ən fəal və ən yaxşı rektoru” seçimi müsabiqəsi keçirilib. Şərtlərə görə müsabiqə-yarışmaya 13 rektor qatılıb. Yəni, 13 rektorun şəkili paylanılıb və nəticə bu şəkillərdən hansına bəyənilmənin daha çox verilməsi ilə qiymətləndirilib. Finala isə ən çox bəyən əldə edən iki rektor çıxıb və yarışma bu iki nəfərin arasında davam edib. Final yarışmasında təmsil olunan Azərbaycan Dövlət Neft Sənayesi Universitetinin rektoru Mustafa Babanlı ilə Azərbaycan Dövlət Aqrar Universitetinin rektoru İbrahim Cəfərov arasında gedən yarışma isə gərginliyi ilə bərabər həm də çox maraqlı olub. Azərbaycanın ali təhsil məkanında kifayət qədər çəkisi olan hər iki universitet rektoru da nüfuzuna və idarəetmə qabiliyyətinə görə həmişə hörmətlə xatırlanıb. Səsvermə isə ADAU-nun rektoru. Azərbaycan Dövlət Aqrar Universitetinin rektoru, AMEA-nın müxbir üzvü, professor İbrahim Cəfərovun xeyrinə yekunlaşıb. İbrahim Cəfərov 2.495 bəyənmə toplayaraq ilin rektoru secilib. Bu qədər səs isə ilk olaraq işə olduqca ciddi yanaşmanın, zəif bənd olan tələbənin həqiqi mənada dostu olmasından, rəhbərlik etdiyi təhsil müəssisəsində tələbənin mənafeyini bütün məqamlardan üstün tutmasından, ən başlıcası gələcək kadrların daha mükəmməl yetişməsinə imkanların birmənalı şəkildə səfərbər edilməsindən qazanılıb. Deməli, harda halallıq, vicdan və sabahın qurucularına diqqət, qayğı varsa orda tələbənin rəhbərinə sevgisi, ona dəstəyi də var. İbrahim Cəfərovun ilin rektoru seçilməsinin sirri də elə budur.
    Ötən il də Qafqaz regionu üzrə ən böyük təhsil facebook səhifəsi olan “Azərbaycan Universitetləri” səhifəsində “2015/2016-cı tədris ilinin ən yaxşı rektoru” nominasiyası üzrə sosial yarışmada, Azərbaycan Dövlət Aqrar Universitetinin rektoru, AMEA-nın müxbir üzvü, professor İbrahim Cəfərov 60,8 faiz səs toplayıb və tədris ilinin ən yaxşı rektoru” adına layiq görülüb.

  • “Temirlan” (“Əmir Teymur”) “Həmrəylik” qazandırdı

    Ötən il sentyabrın 9-da Moskvada keçirilən ” Müstəqil Dövlətlər Birliyinin XIII Beynəlxalq Həmrəylik Müsabiqəsi”nə yekun vurulldu.Müsabiqə çərçivəsində Qırğızıstanın Uluu Тооlоr nəşriyyatı tarixi əsərlər müəllifi Yunus Oğuzun “Əmir Teymur” ( Тemirlan) iki cildliyinin keyfiyyətli nəşrinə görə mükafatlandırılıb.
    Qeyd edək ki, nəşriyyat “Həmrəylik” nominasiyası üzrə II dərəcəli diplom alıb.Məlumata görə tədbirdə 9-10 ölkənin nümayəndələri iştirak edirdi .Ermənistan kitabın qalib olmasına əngəl törətmək istəsə də məqsədinə çata bilməyib.
    Xatırladaq ki, kitab Bişkekdə fəaliyyət göstərən Türkdilli Dövlətlərin Siyasətinə Dəstək Fondunun sifarişi ilə qırğız dilinə tərcümə edilib.

    Mənbə: http://www.olaylar.az

  • “Nağıl qəhrəmanlarının paradı” keçirildi

    Sumqayıt Regional Mədəniyyət və Turizm İdarəsinin Sumqayıt şəhər Nizami Gəncəvi adına Kitabxana Klubunda uşaqların mütaliə maraqlarının artırılması, Azərbaycan nağıllarının təbliği məqsədilə tədbir keçirilib.
    “Nağıl qəhrəmanlarının paradı” adlı tədbir Sumqayıt şəhər “Dostluq” mədəniyyət evinin “Təbəssüm” Uşaq Teatrı ilə birgə təşkil olunub.
    Kitabxana işçiləri tərəfindən balaca oxuculara tədbirin mahiyyəti haqqında geniş məlumat verilib və video çarx nümayiş olunub.
    Daha sonra məşhur nağıl qəhrəmanları olan “Tıq-Tıq xanım”, “Cırtdan”, ”Göycək Fatma”, “Qırmızıpapaq”, “Qaraca qız”ın personajları səhnəyə çıxaraq uşaqları salamlayıb və onların xalq nağıllarımız haqqında fikirlərini öyrəniblər.
    Sonda uşaqlar “Balalara hədiyyə” adlı sərgi ilə yaxından tanış olublar.

    Sumqayıt Regional Mədəniyyət və Turizm İdarəsinin Mətbuat xidməti

  • Xalq şairi Nəriman HƏSƏNZADƏ

    Həsənzadə Nəriman Əliməmməd oğlu — şair, dramaturq, Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının üzvü (1954), Filologiya elmləri namizədi (1965), Azərbaycanın əməkdar incəsənət xadimi (1981), Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin deputatı (1990-1995), Azərbaycanın xalq şairi (2005), “İlin şairi” makafatı laureatı (2010).

    Nəriman Həsənzadə 1931-ci il fevralın 18-də Qazax (indiki Ağstafa) rayonunun Poylu qəsəbəsində anadan olub. Bir yaşında atasını (1932), iyirmi üç yaşında isə anasını itirib (1954). İbtidai və orta təhsilini öz doğma rayonlarında alıb. 1949-cu ildə H.Zərdabi adına Kirovabad Dövlət İnstitutunun (indiki Gəncə Dövlət Pedaqoji Universitetinin) filologiya fakültəsinə daxil olmuşdur. 1953-cü ildə həmin Universiteti bitirmişdir. 1954-1956-cı illərdə ordu sıralarında hərbi xidmətdə olmuşdur. Azərbaycan Yazıçılar İttifaqı onu Moskvadakı İkiillik ədəbiyyat kursuna göndərir. Buranı bitirdikdən sonra Qorki adına Ədəbiyyat İnstitutuna daxil olur. Beş il burada təhsil alıb, Bakıya qayıdır.
    1962-1965-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Universitetinin “Azərbaycan Ədəbiyyatı tarixi” kafedrasının aspirantı olmuşdur.
    1965-ci ildə “Azərbaycan-Ukrayna ədəbi əlaqələri” mövzusunda dissertasiya müdafiə edərək filologiya elmləri namizədi alimlik dərəcəsini almışdır.
    1962-ci ildə Respublika Televiziya və Radio Verilişləri Komitəsində böyük redaktor, sonralar “Uşaq və gənclər ədəbiyyatı nəşriyyatı”nda redaktor, “Azərbaycan gəncləri” qəzetində, “Azərbaycan” jurnalında şöbə müdiri, “Ədəbiyyat və incəsənət” qəzetinin baş redaktoru (1976-1990) vəzifələrində işləmişdir.
    1975-ci ildə Belarusiya SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin fəxri fərmanı və medal ilə təltif olunmuşdur. SSRİ yazıçıları Ədəbiyyat Fondu Azərbaycan bölməsinin direktori olmuşdur.
    1991-2001-ci illərdə Mətbuat və İnformasiya nazirinin birinci müavini vəzifəsində çalışmış, Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 221 saylı sərəncamı ilə Mətbuat və İnformasiya nazirini əvəz etmişdir. Azərbaycanın və Belarusun Fəxri fərmanları ilə təltif olunub. Hazırda Azərbaycan Milli Aviasiya Akademiyasının “Humanitar fənlər kafedrası”nın müdiri vəzifəsində çalışır, dosentdir. Milli Aviasiya Akademiyası Elmi Şurasının üzvüdür. Azərbaycan yazıçıları XI qurultayında katibliyin qərarı ilə Ədəbiyyat Fondu İdarə Heyətinin sədri təyin edilmişdir (2004). 2002-ci ildə Beynəlxalq Elmlər Akademiyasının (Azərbaycan bölməsi) müxbir üzvü, 2004-cü ildə isə akademiki seçilmişdir. Müstəqil Azərbaycan Respublikasının “Şərəf” ordeni (2011)[1] ilə təltif olunmuş və Fərdi prezident təqaüdünə layiq görülmüşdür.
    Bir sıra Avropa və Şərq ölkələrində keçirilən elmi-ədəbi konfransların, poeziya simpoziumlarının, rəsmi dövlət səfərlərinin iştirakçısıdır. 1992-ci ildə Türkiyənin Böyük Millət Məclisində və Beynəlxalq konqresində xalq deputatı kimi nümayəndə heyəti adından çıxışlar etmişdir.
    Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı ilə 2005-ci ildə Azərbaycanın xalq şairi adına layiq görülmüşdür. Xalq şairi Nəriman Həsənzadənin xarici mətbuat səhifələrində “Vətənsiz” (Rumıniya, 2009) və “Nuru Paşa” (Türkiyənin 9 jurnalında) poemaları dərc edilmişdir.
    “Kayseri poeziya günləri”ndən (Türkiyə, 2009) şair yüksək təəssüratlar və ödüllərlə qayıtmışdır. N. Həsənzadə ilin şairi elan olunmuş, ona “Uğur – 2009” diplomu verilmişdir.

    Kitabları

    1.Dostlar gözləyir məni. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1956
    2.Qız ürəyi. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1957
    3.Haradasan. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1959
    4.Qaraca Çobanın hekayəti. Bakı: 1960
    5.Sizdən ayrılmadım. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1961
    6.Könlüm şer istəyir. Bakı: Azərnəşr, 1964
    7.Yadına düşəcəyəm. Bakı: Azərnəşr, 1966
    8.Nəriman. Bakı: Azərnəşr, 1968
    9.Niyə demədiniz. Bakı: Gənclik, 1970
    10.Zümrüd quşu. Bakı: Gənclik, 1973
    11.Mənim gecəm-gündüzüm. Bakı: Gənclik, 1973
    12.Nabat xalanın çörəyi. Bakı: Gənclik, 1974
    13.Zümrüd quşu. Bakı: Gənclik, 1976
    14.Nəriman. Bakı: Yazıçı, 1978
    15.Sən bağışladın. Bakı: 1979
    16.Bir az möhlət istəyirəm ömürdən. Bakı: 1981
    17.Fikir eləmə. Bakı: Gənclik, 1982
    18.Kimin sualı var. Bakı: Gənclik, 1984
    19.Nabat xalanın çörəyi. Bakı: Gənclik, 1986
    20.Seçilmiş əsərləri. Bakı: Azərnəşr, 1987
    21.Mənim nigahımı pozdu təbiət. Bakı: Yazıçı, 1989
    22.Bütün millətlərə. Bakı: Yazıçı, 1991
    23.Taleyin töhfəsi. Bakı: Gənclik, 1993
    24.Gəlimli-gedimli dünya. Bakı: Şərq-Qərb, 1995
    25.Pompeyin yürüşü. Bakı: “Azərbaycan ensiklopediyası”, 1995
    26.Seçilmiş əsərləri. Bakı: Şərq-Qərb, 2004
    27.Poylu beşiyim mənim. Bakı: 2007
    28.Nəriman. Bakı: 2009
    29.Seçilmiş əsərləri. Bakı: 2010
    30.Nuru Paşa. Bakı: 2010

    Poemaları

    1.Nəriman
    2.Zümrüd quşu
    3.Kimin sualı var?
    4.Atabəylər
    5.Pompeyin Qafqaza yürüşü
    6.Midiya sarayı
    7.Bəyanət
    8.Həsrət
    9.Vətənsiz
    10.Heybədə gəzən şeir
    11.Şahid ol, günəş
    12.Rəsul Həmzətova məktub
    13.Şəhid atası Şərif qağaya məktub
    14.Qafqaz
    15.Cavid
    16.Qaçaq Kərəm
    17.Səfirə
    18.Xarı bülbül

    Povesti

    Nabat xalanın çörəyi

    Filmoqrafiya

    1.Nəriman Həsənzadə (film, 2006)
    2.Qəmbər Hüseynli (film, 2007)
    3.Mən Hüseyn Arifəm… (film, 2010)

  • Xalq şairi Bəxtiyar VAHABZADƏ

    240px-Bəxtiyar_Vahabzadə

    Vahabzadə Bəxtiyar Mahmud oğlu (16 avqust,1925 – 13 fevral, 2009)- şair, dramaturq, ədəbiyyatşünas, 1945-ci ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Azərbaycanın xalq şairi (1984), filologiya elmləri doktoru (1964), professor, Azərbaycan MEA-nın həqiqi üzvü (2000), Azərbaycanın Əməkdar incəsənət xadimi (1974), Azərbaycan Dövlət mükafatı laureatı (1976), SSRİ Dövlət Mükafatı laureatı (1984), M.F.Axundov adına ədəbi mükafatın laureatı (1988), Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin deputatı (1990), millət vəkili (1995, 2000).

    Həyatı

    Bəxtiyar Vahabzadə 1925-ci ildə Şəki şəhərində fəhlə ailəsində anadan olmuşdur. Kiçik yaşlarında ikən ailəliklə Bakıya köçmüşlər (1934). Burada orta məktəbi qurtarandan sonra ADU-nun filologiya fakültəsində təhsil almışdır (1942-1947). Universitetin aspiranturasında saxlanmış, “Səməd Vurğunun lirikası” mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə etmişdir (1951). Bədii yaradıcılığa 1943-cü ildə “Ana və şəkil” adlı ilk şerini çap etdirdikdən sonra başlamışdır. O vaxtdan dövri mətbuatda şeirləri, elmi məqalələri, rəyləri müntəzəm çap olunur. “Mənim dostlarım” adlı ilk kitabında toplanmış lirik şeirlərdə faşizmə qarşı mübarizədə qalib çıxmış xalqın duyğu və düşüncələri əksini tapmışdır. Onun lirik şeir və poemalarında, mənzum pyeslərində müasir dövrün problemləri lirik-fəlsəfi planda, yeni əlvan boyalarla təsvir edilir. “İkinci səs”, “Vicdan”, “Yağışdan sonra”, “Yollara iz düşür”, “Fəryad” və “Hara gedir bu dünya”, “Özümüzü kəsən qılınc”, “Cəzasız günah”, “Dar ağacı”, “Rəqabət” (1960-2003) pyesləri Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrında tamaşaya qoyulmuşdur. Tənqidçi-ədəbiyyatşünas kimi də fəaliyyət göstərmişdir. “Səməd Vurğunun həyat və yaradıcılığı” mövzusunda doktorluq dissertasiyası müdafiə etmişdir (1964). Azərbaycan Dövlət Universitetində Müasir Azərbaycan ədəbiyyatı kafedrasının professoru vəzifəsində çalışmışdır (1950-1990). 1990-cı ildə təqaüdə çıxmışdır. Azərbaycan MEA-nın müxbir üzvü (1980), sonra həqiqi üzvü (2000) seçilmişdir. 1981-ci ildə SSRİ Yazıçılarının VII qurultayında SSRİ Yazıçılar İttifaqı İdarə Heyətinin üzvü seçilmişdir. O, həmçinin Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının İdarə Heyətinin və Ağsaqallar Şurasının üzvü idi (1991). Ədəbi-bədii prosesin yorulmaq bilməyən təbliğatçısı və təşkilatçısı kimi tanınırdı. Azərbaycan KP Bakı şəhər Komitəsinə üzv və bir neçə çağırış Bakı xalq deputatları Sovetinə və X çağırış Azərbaycan Ali Sovetinə, 1995 və 2000-ci illərdə Azərbaycan Milli Məclisinə deputat seçilmişdir. 1976-cı ildə “Leninlə söhbət” və “Muğam” poemalarına görə Azərbaycan Dövlət mükafatına layiq görülmüşdür. “Qırmızı Əmək Bayrağı” və “İstiqlal” (1995) ordenləri ilə təltif olunmuşdur.
    Bəxtiyar Vahabzadə 60-cı illərdən başlayan milli azadlıq hərəkatının öncüllərindən biri idi. O, 1958-ci ildə yazdığı “Gülüstan” poeması ilə iki yerə parçalanmış Azərbaycanın tarixi faciəsini dilə gətirmiş, rus və fars imperiyasının pəncəsi altında inləyən Azərbaycan xalqının azadlıq və istiqlal uğrundakı ədalətli mübarizəsinə qoşulmuşdur.
    Bu poemaya görə 1962-ci ildə şair “millətçi” damğası ilə Azərbaycan Dövlət Universitetindən çıxarılmış, yalnız 2 ildən sonra işə bərpa edilmişdir. (Zəruri qeyd: Professor Şirməmməd Hüseynov Bəxtiyar Vahabzadənin işdən çıxarılmadığını bildirir: “Bəxtiyarı işdən çıxara bilməzdilər, çünki bu, ciddi ajiotaja səbəb ola bilərdi. Məcburən onu doktorluq müdafiəsi üçün elmi məzuniyyətə göndərdilər). Sovet rejimində milli varlığı tapdanan, hər cür məhrumiyyətlərə məruz qalan millətin dərdlərini rəmzlər və müxtəlif ədəbi üsullarla ifadə etmiş, iri həcmli poemaları və pyeslərində hadisələri ya tarixə, ya da başqa ölkələrə keçirərək öz millətinin dərdlərini dilə gətirmişdir. Birbaşa Sovet diktaturasını ifşa edən əsərlərini isə şair, sovet ittifaqı dağılandan sonra “Sandıqdan səslər” başlığı altında nəşr etdirmişdir.
    B.Vahabzadə 70-dən artıq şeir kitabının, 2 monoqrafiyanın, 11 elmi publisist kitabın və yüzlərlə məqalənin, eləcə də tarixi və müasir mövzuda 20-dən artıq iri həcmli poemanın müəllifidir. Şairin əsərləri – şeir kitabları, dramları və publisistik yazıları dünyanın bir çox dillərinə, o cümlədən ingilis, fransız, alman, fars, türk, polyak, ispan, macar, keçmiş Sovetlər Birliyi xalqlarının dillərinə tərcümə edilmişdir.
    2009-cu il fevral ayının 13-də, 84 yaşında uzun sürən xəstəlikdən sonra Bakıda vəfat etmişdir.

    Xatirəsi

    Türkiyənin Adana şəhərində Bəxtiyar Vahabzadə adına Sosial Elmlər Litseyi var.
    Əsərləri[redaktə]1. Mənim dostlarım. Bakı: Azərnəşr, 1949, 65 səh.
    2. Bahar. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1950, 49 səh.333666
    3. Ədəbi heykəl. Bakı: Azərnəşr, 1951, 60 səh.
    4. Dostluq nəğməsi. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1953, 63 səh.
    5. Çinar. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1956, 62 səh.
    6. Sadə adamlar (poema). Bakı: Azərnəşr, 1956, 124 səh.
    7. Xalq şairi Səməd Vurğun. Bakı: ADU-nun nəşriyyatı, 1956, 129 səh.
    8. Ceyran. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1957, 163 səh.
    9. Aylı gecə. Bakı: Azərnəşr, 1958, 127 səh.
    10.Şəbi hicran. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1959, 89 səh.
    11.Seçilmiş əsərləri. Bakı: Azərnəşr, 1961, 273 səh.
    12.Etiraf; Şəbi hicran. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1962, 187 səh.
    13.İnsan və zaman. Bakı: Azərnəşr, 1964, 228 səh.
    14.Bir ürəkdə dörd fəsil. Bakı: Azərnəşr, 1966, 236 səh.
    15.Seçilmiş əsərləri. Bakı: Gənclik, 1967, 411 səh.
    16.Səməd Vurğun. Bakı: Azərnəşr, 1968, 346 səh.
    17.Köklər-budaqlar. Bakı: Gənclik, 1968, 134 səh.
    18.Dəniz-sahil. Bakı: Gənclik, 1969, 142 səh.
    19.Dörd yüz on altı. Bakı: Gənclik, 1970, 133 səh.
    20.Bir baharın qaranquşu. Bakı: Gənclik, 1971, 168 səh.
    21.Dan yeri. Bakı: Gənclik, 1973, 260 səh.
    22.Seçilmiş əsərləri (2 cilddə). I c. Bakı: Azərnəşr, 1974, 283 səh.
    23.Seçilmiş əsərləri (2 cilddə). II c. Bakı: Azərnəşr, 1975, 250 səh.
    24.Sənətkar və zaman. Bakı: Gənclik, 1976, 298 səh.
    25.Açıq söhbət. Bakı: Gənclik, 1977, 173 səh.
    26.Sadəlikdə böyüklük. Bakı: Yazıçı, 1978, 335 səh.
    27.Açılan səhərlərə salam. Bakı: Yazıçı, 1979, 230 səh.
    28.Pyeslər. Bakı: Gənclik, 1980, 355 səh.
    29.Payız düşüncələri. Bakı: Yazıçı, 1981, 365 səh.
    30.Muğam. Bakı: Yazıçı, 1982, 132 səh. (ərəb əlifbası ilə)
    31.Vətən ocağının istisi. Bakı: Gənclik, 1982, 181 səh.
    32.Seçilmiş əsərləri (2 cilddə). I c. Bakı: Yazıçı, 1983, 425 səh.
    33.Seçilmiş əsərləri (2 cilddə). II c. Bakı: Yazıçı, 1984, 448 səh.
    34.Səməd Vurğun. Bakı: Gənclik, 1984, 377 səh.
    35.Özümüzlə söhbət. Bakı: Azərnəşr, 1985, 264 səh.
    36.Dərin qatlara işıq (məqalələr). Bakı: Yazıçı, 1986, 318 səh.
    37.Axı dünya fırlanır. Bakı: Yazıçı, 1987, 204 səh.
    38.Gəlin açıq danışaq. Bakı: Azərnəşr, 1988, 210 səh.
    39.Lirika. Bakı: Azərnəşr, 1990, 214 səh.
    40.Ümidə heykəl qoyun. Bakı: Yazıçı, 1993, 124 səh.
    41.Vətəndaş. Bakı: Gənclik, 1994,
    42.Fəryad. Bakı: Azərbaycan, 1995,
    43.Körpü çaydan uzaq düşüb. Bakı: Azərbaycan, 1996,
    44.Bir ömür yuxu. Bakı: Azərbaycan, 1998,
    45.İstiqlal. Bakı: Gənclik, 1999,
    46.Ağıl başqa, ürək başqa. Bakı: Azərbaycan, 2000,
    47.Ağ atlı oğlan. Bakı: Təhsil, 2002,
    48.Əsərləri (I c.). Bakı: Azərbaycan, 2001, 544 səh.
    49.Əsərləri (II c.). Bakı: Azərbaycan, 2002, 576 səh.
    50.Əsərləri (III c.). Bakı: Azərbaycan, 2002,512 səh.
    51.Əsərləri (IV c.). Bakı: Çaşıoğlu, 2002, 608 səh.
    52.Əsərləri (V c.). Bakı: Çaşıoğlu, 2002, 504 səh.

    Filmoqrafiya[redaktə]1. Akademik Yusif Məmmədəliyev (film, 2005)
    2. Azərbaycan naminə (film, 2005)
    3. Bakı bağları. Buzovna (film, 2007)
    4. Bəxtiyar Vahabzadə (film, 1987)
    5. Bəxtiyar Vahabzadə (film, 2003)
    6. Bizim qəribə taleyimiz (film, 2005)
    7. Böyük ömrün anları (film, 2006)
    8. Dünya şöhrətli məzun (film, 2003)
    9. Habil Kaman (film, 1984)
    10.İstiqlal şairi (film, 1996)
    11.Kamil (film, 1997) 12.Qəmbər Hüseynli (film, 2007)
    13.Qisas (film, 1991)
    14.Qızlar (film, 2007)
    15.Liderlik missiyası. 1-ci hissə (film, 2008)
    16.Mətbuat fədaisi (film, 2007)
    17.Mirzə Babayev (film, 2001)
    18.Muğam (film, 1995)
    19.Muğamat var olan yerdə… (film, 2009)
    20.Toğrul Nərimanbəyov (film, 1966)
    21.Zirvəyə doğru (film, 2007)g

  • Kamran MURQUZOV.”DGTYB-nin uğurlu gənclər siyasəti”

    10730926_708473925888118_1815156677351752954_n

    1998-ci ilin sentyabrında Qazaxıstan Respublikasının Türküstan şəhərində keçirilmiş VIII Türk Dünyası Gənclik Günləri və Qurultayında təsis olunan Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyi (DGTYB) 1999-cu ilin iyun ayının 2-də Azərbaycan Respublikası Ədliyyə Nazirliyinin Kollegiyasında dövlət qeydiyyatına alınıb.Öz fəaliyyətini uluslararası hüquq qaydaları və Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası əsasında quran DGTYB çağdaş dönəmdə uğurlu gənclər siyasəti yürüdür.Geniş coğrafi arealı əhatə edən Böyük Türk dünyasına daxil olan dövlətlərin hər hansı birinin dilində yazıb, ədəbi-bədii yaradıcılıq fəaliyyəti ilə məşğul olan istedadlı yazarların təbliği yönündə yorulmaq bilmədən çalışmalar aparır.Azərbaycan-Türkiyə mədəni və ədəbi əlaqələrin daha da inkişaf etdirilməsi və genişləndirilməsi yönündə atılan və mühüm əhəmiyyət kəsb edən addımlar gənclər siyasətinin əsas istiqamətlərindən birini müəyyən edir.
    Əsası Müasir müstəqil Azərbaycan dövlətinin qurucusu və memarı, Azərbaycan xalqının ümummilli lideri, ictimai-siyasi xadim Heydər Əlirza oğlu Əliyev tərəfindən qoyulan gənclik siyasəti bugünkü dönəmdə (mərhələdə)Türk dünyasının mədəni və ədəbi həyatında baş verən ən son olayları ictimaiyyət nümayəndələrinin nəzərinə çatdıran DGTYB müxtəlif sahələrdə əməkdaşlığın inkişaf etdirilməsi üçün məqsədyönlü tədbirlər planı hazırlayıb, həyata keçirir.Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin sərəncamına əsasən, yaradılan və fəaliyyət göstərən Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Gənclər Fondu, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Qeyri-Hökumət Təşkilatları ilə əməkdaşlıq etməsi, maliyyə dəstəyi ilə layihələr həyata keçirməsi, xüsusilə də həmin layihələr çərçivəsində nəfis tərtibatla antologiyaların işıq üzü görməsi, layihələrdə fəallıq nümayiş etdirən gənc yazarların sertifikatlara və ödüllərə layiq görülmələri,həmin addımların geniş oxucu auditoriyası tərəfindən rəğbətlə qarşılanması və digər bu kimi humanist addımların atılması DGTYB tərəfindən qəbul edilmiş qərarların dövlət gənclik siyasətinə uyğun olduğunu bir daha sübut edir.
    Xüsusilə də, 2013-cü il DGTYB üçün önəmli oldu.Çünki özünün 15 illik yubileyinə böyük təntənə ilə hazırlaşan DGTYB yenə də ənənələrinə sadiq qalaraq, genişmiqyaslı tədbirlər həyata keçirmək üçün Bakı şəhərində bir neçə layihə həyata keçirmək məqsədilə Azərbaycan Respublikası Gənclər və İdman Nazirliyi və Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Gənclər Fondunun maliyyə dəstəyi ilə bir neçə layihə gerçəkləşdirdi.
    Gerçəkləşən həmin layihələr çərçivəsində bir neçə antologiya və ya toplu işıq üzü gördü, ictimaiyyət nümayəndələrinin nəzərinə çatdırıldı.Kütləvi informasiya vasitələrinin nümayəndələri isə öz növbəsində həmin faktorları diqqət mərkəzində saxlamağa müəssər oldular.
    Ən önəmli layihələrdən biri Azərbaycan Respublikası Gənclər və İdman Nazirliyinin maliyyə dəstəyi ilə gerçəkləşən “Gənc Yazarların Bakı Görüşü” oldu.Layihə dövlət əhəmiyyətli olduğu üçün genişmiqyaslı tədbirlər fonunda respublikanın paytaxtı Bakı şəhərində, Rəşid Behbudov adına Dövlət Musiqi Teatrında həyata keçirildi.Respublikanın müxtəlif bölgələrində yaşayıb, ədəbi-bədii yaradıcılıq fəaliyyəti ilə məşğul olan yeni nəsil Azərbaycan gəncliyinin nümayəndələrini bir araya gətirmək və şeir şöləni keçirmək baxımdan çox böyük əhəmiyyət kəsb etdi.Geniş oxucu auditoriyası üçün nəzərdə tutulan “Çağdaş Azərbaycan ədəbi qurumları” kitabının ən yeni nəşri (ən son redaktə və dəyişikliklər edilməklə) Bakı şəhərində, “Nurlan” nəşriyyatı tərəfindən 180 səhifə həcmində, 1035 tirajla nəşr olundu.Tanıtım kitabında Azərbaycan Respublikasında fəaliyyət göstərən dövlət qeydiyyatından keçmiş ədəbi birliklər, dərgilər, qəzetlər, veb saytlar haqqında məlumatlar öz əksini tapdı.Layihənin rəhbəri DGTYB Başkanı Sayın Əkbər Qoşalı oldu.
    Həmin il Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Gənclər Fondunun maliyyə dəstəyi ilə gerçəkləşən “Türk Dünyası Gənc Yazarların Bakı Toplantısı” layihəsi çərçivəsində Sumqayıt şəhərində, “Bilik” Poliqrafiya Mərkəzi tərəfindən 200 səhifə həcmində, 2000 tirajla işıq üzü görən “Nakam şairlər” (Gənc yaşlarında həyata gözlərini yummuş yeni nəsil Azərbaycan şairlərinin şeirləri) kitabı geniş oxucu auditoriyasının istifadəsinə verildi.Kitabda nakam şairlər haqqında bilgilər və örnəklər yer aldı.Layihənin rəhbəri və kitabın ümumi redaktəsi yenə də DGTYB Başkanı Sayın Əkbər Qoşalının üzərinə düşdüşən.Layihə rəhbəri bu dəfə də bu məsuliyyətli işin öhdəsindən layiqincə gəlməyi bacardı.
    2013-cü ilin noyabr və dekabr ayları DGTYB üçün əhatə dairəsinin genişləndirilməsi yönündə xüsusi əhəmiyyət kəsb edən bir dönəm (mərhələ) kimi yadda qaldı.Respublikanın müxtəlif bölgələrində yaşayıb, ədəbi-bədii yaradıcılıq fəaliyyəti ilə məşğul olan yeni nəsil Azərbaycan gəncliyinin nümayəndələrinin DGTYB üzv qəbul edilməsi kimi səciyyələndi.2012-ci ildə Azərbaycan Respublikası Gənclər və İdman Nazirliyinin maliyyə dəstəyi ilə həyata keçirilən “Bölgələrdə yaşayan yaradıcı gənclərlə görüşlər” layihəsi çərçivəsində Sumqayıt şəhərində, “Bilik” Poliqrafiya Mərkəzi tərəfindən 240 səhifə həcmində, 500 tirajla işıq üzü görən və bölgələrdə yaşayan gənc yazarların yaradıcılığından örnəkləri özündə cəmləşdirən “Bölgələrdən səslər” kitabının (əslində həmin kitabı antologiya da dalandırmaq olar) birinci hissəsində respublikasının 28 şəhər və rayonumuzdan 75 yazarın yaradıcılıq nümunəliri dərc oluanaraq, ilk dəfə olaraq, respublika səviyyəsində ictimaiyyət nümayəndələrinin nəzərinə çatdırılıd.Respublikanın aparıcı kitabxanalarına pulsuz paylandı.Layihənin rəhbəri DGTYB Başkanı Əkbər Qoşalı, kitabın tərtibatçısı isə DGTYB Baş katibi Rəsmiyyə Sabir oldu.

    Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının
    Mətbuat xidmətinin rəhbəri,
    Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü
    Bakı şəhəri.29 noyabr 2015-ci il.

  • Kənan AYDINOĞLU.””Nəriman Həsənzadə yaradıcılığında “istedad” anlayışı”

    1902788_614529541965133_896121757_n

    Çağdaş Azərbaycan ədəbiyyatında özünəməxsus yeri var şair-dramaturq Nəriman Həsənzadənin.Keşməkeşli, əzab və əziyyət dolu şərəfli ömür yolu keçmiş yubilyar müxtəlif illədə qələmə aldığı ədəbi-bədii nümunələrdə, poeziya örnəklərində daha çox oxucunu düşündürən məsələlər ətrafında özünəməxsus bir tərzdə-şair-filolosof olaraq, fikir mübadiləsi aparmağı bacarır özü də ustalıqla-peşəkarlıqla.
    Yaradıcılığı boyu daha çox ictimaiyyət nümayəndələrini həyatı boyu düşündürməyə vadar edən əhəmiyyətli məsələlərə yönəltməyə müəssər olan geniş oxucu auditoriyasının rəğbətini qazanmış Sevimli, sevimli olduğu qədər də əziz və qayğıkeş insan, istedadlı qələm sahibi Nəriman Həsənzadə öz dəsti-xətti ilə yaşadığı dönəmdə (xüsusilə də sovet hakimiyyi illərdən bu günə qədər) həm müasirlərindən, həm də yaşıdlarından zəngin yaradıcılıq yolunu keçməsi baxımından köklü sürətdə fərqlənir.Bədii ədəbiyyatda həyatı əks etdirmənin hər üç növündən (istər lirik, istər epik, istərsə də dramatik) məharətlə istifadə etməklə yeni yaradıcılıq nümunələri ərsəyə gətirməyə müəssər olan müəllif oxucusu ilə daim ünsiyyətdə olmağa çalışır.Bu humanist addımı, təbii ki, geniş oxucu auditoriyası tərəfindən həm müsbət qarşılanır, həm də gələcək üçün zəmin hazırlayır.İlk baxışda müdik-filosof təsiri bağışlayan şair Nəriman Həsənzadə hər şeydən öncə xalqın keçmişinə, bu gününə müraciət etməklə qədim və tarixi ənənələrə malik olan böyük bir xalqın-Azərbaycan xalqının şairi olduğuna görə çox xoşbəxt görünür.Şairlik özü də əslində Nəriman Həsənzadə üçün öncədən müəyyən edilmiş dərin fəlsəfi hikmətdir.Həyarl boyu öz fəlsəfi dünyagörüşünə sadiq qalmağı bacaran və günbəgün bu dərk olunmuş fəlsəfi hikməti inkişaf etdirməyə müəssər olan Çağdaş Azərbaycan ədəbiyyatının zənginləşməsi yönündə öz töhfəsini verən istedadlı yazarlardan biri və bəlkə də ən birincisi elə əslində Nəriman Həsənzadədir.
    Şair anlayaşı isə məxsusi olaraq, geniş oxucu audiyoriyasının nəzərindən yayınmır.“Şairi itlərdən qoruya bilmir” şeirini deyilənlərə ən bariz nümunə kimi göstərmək olar:

    Şirin xatirədir bu acı xiffət,
    Şair taleyindən yarıya bilmir.
    Niyə sağlığında susur cəmiyyət,
    Şairi itlərdən qoruya bilmir?!

    Özü də fikir vermişəm, Sevimli Xalq şairimiz Nəriman Həsənzadənin ədəbi-bədii yaradıcılığında “istedadlı” və “istedadsız” anlayışına rast gəlinir.Dolayısı yolla müəllif müxtəlif məqamlarda hər iki anlayışı qarşılaşdırır, müsbət və mənfi cəhətlərinə aydınlıq gətirir.
    Nəsr sahəsində ən uğurlu nümunələrdən hesab olunan “Nabat xalanın çörəyi” povestinin oxucusu Lalə Rasim qızına sevgi və sayqıyla həsr etdiyi “Lalə Rasim qızına” şeirində yer alan aşağıdakı bənddə atası dəmirçi Əliməmməd kişiyə müraciətlə yazdığı bənddəki fikir öz dolğunluğu ilə diqqəti cəlb edir:

    Niyə istedadlı arxasız olur,
    Niyə istedadsız güclüdür, ata?

    Akademik Bəkir Nəbiyevə həsr etdiyi “Dünyada tərfili bir gün olmadı” şeirində öz fəlsəfəsini qətiyyətlə ictimaiyyət nümayəndələrinin nəzərinə çatdırmaqdan çəkinmir.Eyni zamanda inkişafı üçün də zəhmətə qatlaşır və sualın cavabını sanki qələm yoldaşı Bəkir Nəbiyevdən soruşub, öyrənməyə çalışır:

    Niyə istedadsız düşür qabağa,
    İstedad arxadan ona əl çalır?

    Çağdaş dönəmdə də öz zəngin yaradıcılıq yolunu uğurla davam etdirən milyonların sevimlisi, lirik şeirlərin müəllifi USTAD Nəriman Həsənzadəyə yeni yaradıcılıq uğurları diləyirəm!
    İnşAllah səsinizin və xoş xəbərlərinizin Ana yurdumuz AZƏRBAYCANIMIZIN əzəli və əbədi torpağı-QARABAĞDAN gəlməyi diləyi ilə

    Gündəlik Analitik İnformasiya Agentliyinin
    Mətbuat xidmətinin rəhbəri,
    Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü.
    Bakı şəhəri.13 mart 2016-cı il.

  • Günel Süleymanovanı doğum günü münasibətilə təbrik edirik! (17 fevral 1990-cı il)

    Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatının Gündəlik Analitik İnformasiya Agentliyinin Rəhbərliyi və Kollektivi Sizi, doğum gününüz münasibətilə səmimi qəlbdən təbrik edir, Sizə uzun ömür, möhkəm cansağlığı, xoşbəxtlik, bol-bol uğurlar diləyir! Dodaqlarınızdan gülüş, yanaqlarınızdan təbəssüm əskik olmasın! Sevib, sevdiyiniz insanların əhatə dairəsində olun! AMİN! İnşAllah!

    Mətbuat xidməti

  • Orxan Süleymanovu doğum günü münasibətilə təbrik edirik! (17 fevral 1990-cı il)

    Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatının Gündəlik Analitik İnformasiya Agentliyinin Rəhbərliyi və Kollektivi Sizi, doğum gününüz münasibətilə səmimi qəlbdən təbrik edir, Sizə uzun ömür, möhkəm cansağlığı, xoşbəxtlik, bol-bol uğurlar diləyir! Sevib, sevdiyiniz insanların əhatə dairəsində olun! AMİN! İnşAllah

    Mətbuat xidməti

  • Aşıq ədəbiyyatında işlənən şeir janrları

    Baglama_turc_manche_long

    Qoşma

    Aşıq ədəbiyyatının ən geniş yayılmış janrlarından biri də Qoşmadır.Hər bəndi dörd misradan və hər misrası on bir hecadan ibarət olan şeir şəklinə Qoşma deyilir.Ədəbiyyatşünaslıqda qoşmaya
    “məhəbbət şeiri” və ya “aşiqanə şeir” də deyilir.Qoşmanın ilk bəndində birinci və üçüncü misralar sərbəst olur.İkinci və dördüncü misralar isə bir-biri ilə qafiyələnir:abcb.Sonrakı bəndlərdə isə ilk üç misra öz aralarında qafiyələnir, dördüncü misra isə birinci bəndin ikinci və dördüncü misrası ilə qafiyələnir:çççb,dddb…Qoşmada bəndlərin sayə tək və cüt olur.Azərbaycan Ədəbiyyatında bəzi qoşmalar 3,5,7; bəziləri isə 2,4,6,8 bənddən ibarət olur.Qoşmanın son bəndində müəllif adətən öz təxəllüsünü göstərir.Həmin bənd “möhürbənd” adlanır.Ədəbiyytaşünüslıqda son bəndə bəzən “tapşırma” da deyilir.Qoşma əsasən heca vəznində olur.Misra daxili bölgü 6+5,5+6,4+4+3 şəklində olur.Aşıq ədəbiyyatında və klassik ədəbiyyatda da işlənir.
    Azərbaycan ədəbiyyatı tarixində özünəməxsus yer tutan görkəmli xalq şairlərimizin də yaardıclığında qoşma janrında yazılmış şeirlərə rast gəlinir.Məsələn,Nəriman Həsənzadənin “Mən”,”Ay Həkim”,Zəlimxan Yaqubun “Gəlib”, “Dəli olmağıma bir addım qalıb”,Bəxtiyar Vahabzadənin “Bakıyla Təbrizin ararsındayam”,”Səninlə dünyada bəxtiyram mən” və

    Gəraylı

    Aşıq ədəbiyyatının ən geniş yayılmış şeir janrlarından biri də gəraylıdır.Hər bəndi dörd misradan, hər misrası 8 hecadan ibarət olan şeir şəklinə Gəraylı deyilir.Gəraylının ilk bəndində birinci və üçüncü misralar sərbəst olur.İkinci və dördüncü misralar isə bir-biri ilə qafiyələnir:abcb.Sonrakı bəndlərdə isə ilk üç misra öz aralarında qafiyələnir, dördüncü misra isə birinci bəndin ikinci və dördüncü misrası ilə qafiyələnir:çççb,dddb… Gəraylıda bəndlərin sayə tək və cüt olur.Azərbaycan Ədəbiyyatında bəzi gəraylıda 3,5,7; bəziləri isə 2,4,6,8 bənddən ibarət olur.Gəraylının son bəndində müəllif adətən öz təxəllüsünü göstərir.Həmin bənd “möhürbənd” adlanır.Ədəbiyytaşünüslıqda son bəndə bəzən “tapşırma” da deyilir.Gəraylı əsasən heca vəznində olur.Misra daxili bölgü 4-4, 5-3, 3-5 şəklində olur.Aşıq ədəbiyyatında və klassik ədəbiyyatda da işlənir.

  • Klassik ədəbiyyatda işlənən şeir janrları

    QƏZƏL VƏ ONUN XÜSUSİYYƏTLƏRİ

    Klassik ədəbiyyatın ən geniş yayılmış şeir janrlarından biri də qəzəldir.Qəzəl ərəb mənşəli sözdür.”Qadına məhəbbət” mənasını bildirir.Yaxın Şərq ədəbiyyatında daha çox istifadə olunur.Müxtəlif bəhrlərdə yazılır.Daha çox əruz vəzninnin həzəc və rəməl bəhrində olur. Beytlərin sayı 5-10 olur.(daha çox 7 beyt)
    Qəzəlin ilk beytinin hər iki misrası öz aralarında qafiyələnir :aa. Sonrakı beytlərdə isə birinci misra sərbəst olur, ikinci misra birinci beytin hər iki misrası ilə qafiyələnir: ba,ca, ça,da…
    Qəzəlin ilk beyti “mətlə beyt” adlanır. Günəşin doğulduğu yer mənasını bildirir. Bu da qəzəlin ilk beyti olduğunu göstərir.
    Azərbaycan Ədəbiyyatı tarixində ana dilində yazılmış ilk qəzəlin müəllifi İzzəddin Həsənoğludur .Ədəbiyyatımızda qəzəlin ən gözəl nümunələrini İmadəddin Nəsimi, Şah İsmayı Xətayi, Məhəmməd Füzuli və başqaları yaradıb.

    QƏSİDƏ VƏ ONUN XÜSUSİYYƏTLƏRİ

    Klassik ədəbiyyatın ən geniş yayılımış şeir janrlarından biri də qəsidədir.Qəsidə də ərəb mənşəli sözdür.Yaxın şərq ədəbiyyatında daha çox istifadə olunan şeir janrlarından biridir. Dəbdəbəli,təntənəli üslubu ilə seçilir. Qafiyə quruluşu qəzəldə olduğu kimidir. aa,ba, ca, ça, da,.Qəsidədə beytlərin sayı 15-200 arası olur.Daha çox saray ədəbiyyatında işlənib.
    Qəsidənin məzmununa görə əsasən aşağıdakı növləri var:
    1.Tövhid 2.Minacat 3.Nət 4.Mədhiyyə 5.Fəxriyə 6.Həcv 7.Mərsiyə
    Tövhid-Allahın birliyinin tərənnümü
    Minacat-Allaha yalvarış
    Nət-Peyğəmbərin tərifi haqqında
    Mədhiyyə-hökmdarın tərifi haqqında
    Fəxriyə-Şairin özünün şairlik qüdrətindən bəhs edilir.
    Həcv-Tənqidi məzmun daşıyır.
    Mərsiyə-Müqəddəs şəxslərin və ya yaxın qohumun ölümü münasibəti ilə yazılan şeir növü.

    QİTƏ VƏ ONUN XÜSUSİYYƏTLƏRİ

    Klassik ədəbiyyatda işlənən şeir janrlarından biri də qitədir.Qitə ərəb mənşəli alınma sözdür.”Parça”, “hissə” mənasını bildirir.Qitə öz qafiyə quruluşuna görə qəzələ və ya qəsidəyə oxşadığı üçün belə adlanır.Ancaq qəzəldən və qəsidədən fərqli olaraq, ilk beyti qafiyəlnmir: ab.Sonrakı beytlərdə isə ikinci misra birinci beytin ikinci misrası ilə həmqafiyə olur: cb, çb, db və s.
    Qitə həcmcə kiçik olur.Daha çox 2-10 beytdən ibarət olur.Qitə, əsasən, ictimai-siyasi, əxlaqi-fəlsəfi mahiyyət daşıyır.Qitənin son beytində müəllif öz adını göstərmir.

    MƏSNƏVİ VƏ ONUN XÜSUSİYYƏTLƏRİ

    Klassik ədəbiyyatda işlənən şeir janrlarından biri də Məsnəvidir. Məsnəvi ərəb mənşəli sözdür.”İkilik” mənasını bildirir. Ancaq hər ikilik məsnəvi adlana bilməz.Məsnəvi olması üçün misralar bir-biri ilə qafiyələnməli və bir fikri
    Ifadə etməlidir. Məsnəvi öz qafiyə quruluşuna görə həm qəzəldən, həm qəsidədən, həm də qitədən tamamilə fərqlənir.
    Məsnəvinin hər iki misrası öz aralarında qafiyələnir: aa, bb, cc, …Məsnəvidə beytlərin sayı çox olur. Məsnəvinin belə qafiyələnməsi şairrə imkan ayardır ki, öz fikrini daha qabarıq şəkildə bildirsin.
    Məsnəvi formasında həm şeir şəkli, həm də şeir janrı var. Ədəbiyyatımızda bir çox sənətkarları məsnəvi yazıblar.
    Məsələn, Ə.Xəqani “Töhfətül-İraqeyn”, Ş.İ.Xətayi “Dəhnamə” və s.

  • Abdulla MƏMMƏD.Yeni şeirlər

    abdullamuellim

    GERÇƏK YUXULU GECƏ.

    Abdulla Məmməd

    Bu gecəni sükut yeyir,
    Bu gecə-sənsiz bir gecə.
    Sənli günü həsrət geyib,
    Bu gecədən çətin keçəm.

    Bu gecə neçə söz ölüb-
    Dirilir,qatır başımı.
    Bu gecə-göydən süzülən
    Ulduz-ulduz göz yaşımı?!

    Üzümdə ayın işığı,
    Gözümdə dərd gecələyir.
    Üzür məni tənhalığım,
    Ürəyimi gecə yeyir.

    Üşütməzdi qəm sevgimi,
    Gəlməzdi həsrət qapıma.
    Ulduzları təsbeh kimi
    Düzsəydim sevda sapına.

    Ulduzların misra-misra
    Durulsam süd baxışında,
    Nə dərdim olar,nə yaram-
    Yuyulsam söz yağışında.

    Gilə-gilə gilələnir,
    Ulduzlar göyün üzündə.
    Sanki göydən nur ələnib
    Zülməti yuyur gözümdən.

    Ay öpdükcə baxışımı,
    Təskinləşir ürəyim də.
    İçib ulduz yağışını,
    Söz cücərir ürəyimdə.

    GECƏLƏR GÜNDÜZLƏR
    Abdulla Məmməd.
    (Şair dostum Yavuz Cəlilə)
    ****
    Gecənin sükutu,gündüzün küyü-
    Ovsunlu görünür bu günlər mənə.
    Gündüzün əlindən gözünü döyüb,
    Gecə tənhalığı düyünlər mənə.
    ****
    Gecənin üzündə süni təbəssüm,
    Gündüzün gözündə ögey işartı…
    Gündüzlər arxamca sürünən ölüm,
    Gecələr önümdə gözün ağardır.
    ****
    Bezikib qulağım boş vədələrdən ,
    Gözünü gizləyir “gəl-gəl” deyənlər.
    Gündüzü ötürüb daş vədələrdə,
    Gecə baş girləyir daşı öyənlər.
    ****
    Yorulur gümanı gəzən gözlərim,
    Susayır ürəyim dərd çəkə-çəkə.
    Yolları həsrətlə üzən gözlərim,
    Damır misra-misra, yol çəkə-çəkə.
    ****
    Əriyir günlərim vaxt axarında,
    Gecəli-gündüzlü ömürdür gedən.
    Yollar tək yapşıb ayaqlarımdan,
    Hallalım qoyarmı haramı güdəm?!
    ****
    Gündüzlər dünyadan bezən əllərim,
    Gecələr havadan aslı qalır.
    Ovcunda ürəyə dözən əllərim,
    Tənha bir qüssədən asılı qalır.
    ****
    Taleyim Tanrının ixtiyarında,
    Əllərim varağa ürəyin açir.
    Ürək boşaldiqca söz axarında,
    Ruhum sübh çağının dalınca qacır…
    ****
    Bu da bir ömürdür ağlı-qaralı,
    Qarişir gecəmə gündüzüm mənim.
    Gündüzün əlindən günüm qaralır,
    Gecənin əlində gün üzür məni.
    ****
    Gecənin sükutu,gündüzün küyü-
    Yaman ovsunlayır bu günlər məni.
    Zaman dəyirmanı gündüzü üyüb,
    Gecə tənhalığa düyünlər məni.

    Abdulla Memmed
    Azərbaycan. Quba.
    05.11.2015

    BAŞ ALIB GEDİRƏM ÜZÜ PAYIZA.

    Abdulla Məmməd.

    Hər günüm ömürdən qaçan ilmədi,
    Əlim günlərimə çata bilmədi.
    Sözlə eşqə ocaq çata bilmədim,
    Baş alıb gedirəm üzü payıza.

    Kiminin qəlbində fikir daşıyam,
    Kiminin həmdəmi fikirdaşıyam.
    Bir ürək nə qədər fikir daşıyar?
    Baş alıb gedirəm üzü payıza.

    Novruz tonqalında illər qalanır,
    Alın qırışımda səhvlər qalanır…
    Yanlış, etirafmı mənə qalanı?!
    Baş alıb gedirəm üzü payıza.

    Varı ehsan edən yoxundan çəkir,
    Yada doğmalaşan yaxından çəkir.
    Gecələr ömrümü yuxumdan çəkib
    Baş alıb gedirəm üzü payıza.

    Ürəyi kinlilər dərdə yaramır,
    Sevincə sülənən yerdə yarımır…
    Qədərlə sarıyıb həsrət yaramı
    Baş alıb gedirəm üzü payıza.

    Sevinc məndən qaçır, dərd məndən kəsir,
    Günlərim gümanın əlində əsir.
    Didərgin şərqisi dilimdə əsir,
    Baş alıb gedirəm üzü payıza.

    Yağı tapdağında yurd üzü qara,
    Gözləri yol çəkən dərd üzü qara.
    Yurdumda yuvasız, pərt, üzüqara,
    Baş alıb gedirəm üzü payıza.

    Gün günə calanır, axar su kimi
    Axır yaddaşıma bahar su kimi.
    Deməyin dünyaya tamarzı kimi
    Baş alıb gedirəm üzü payıza.

    Abdulla Memmed.
    Azərbaycan. Quba.

  • Əliağa KÜRÇAYLI.Şeirlər

    FİLLƏR DƏ AĞLAYAR

    Dolaşıb yanımda öz adətinlə
    Atılıb düşürsən, oyun açırsan.
    O şıltaq, o şeytan təbiətinlə
    Hərdən yıxılırsan, durub qaçırsan.

    Sənə qoşulurdum həmişə mən də
    Hay-küy də salırdın, qab da qırırdın,
    Qəlbinə dəymirdim.
    İşdən dönəndə
    Sən mənə nağıl da danışdırırdın.

    Bu gün elə deyil, kədərliyəm mən,
    Şıltaq oyunların açmır qəlbimi.
    Əlini qeyzlə çəkdim üzümdən,
    Baxdın gözlərimə oxlanmış kimi.

    Mən heç vaxt qəlbinə toxunmamışdım,
    Bu gün ürəyimdən xəbərin varmı?
    Baxdın gözlərimə — gözlərim yaşdı,
    Kişi də…
    Ata da heç ağlayarmı?

    Yox. Yox, sən uşaqsan, kişiksən hələ,
    Atanı ağladan səbəb var, qızım.
    Azman görkəmiylə o fillər belə
    Bəzən dözməyərək ağlayar, qızım.

    Həyat bəsləyibdir möhkəm, sərt məni,
    Heç vaxt bilməmişəm bahardı, qışdı.
    Aldığım zərbələr, aclıq, dərd məni
    Heç zaman, heç zaman ağlatmamışdı.

    Baban bu dünyadan köçüb gedəndə
    Atanın indiki yaşında idi.
    (Atalar gənc ölür…
    Kim bilir mən də…)
    Onda ağlamadım, fəqət qəm yedim.

    Nənən də öləndə ağlamadım mən,
    Qəlbimə axırdı gözümün yaşı.
    Deyirlər, su içir saçlar ürəkdən,
    Budur bax,
    Ağarır atanın başı.

    Gülüm, bilirsənmi şairdir atan,
    Söylə, bilirsənmi, şairlik nədir?
    Gözümün yaşını bu gün axıdan
    Səbəb də, günah da şairlikdədir.

    Yox, təvazökarlıq tutmur bu yerdə,
    Şairəm, özü də yaxşısındanam.
    Bunu yüz yol deyib tənqidçilər də,
    Lap heç dəməsinlər.
    Məgər nadanam?!

    Gücümü, qüvvəmi görmürəm məgər,
    Məgər mən görmürəm yaxşını, pisi?
    Öz zövqüm mənimçün dünyaya dəyər,
    Gəlsə də dünyanın min tənqidçisi.

    Bir də
    İndi şair artıb o qədər,
    Bahar seli kimi hey gəlir ardı.
    Onların yanında mənim kimilər
    Puşkindi, Sabirdi, Pol Eluardı.

    Düzdür, şeiriyyətin yolunda mən də
    Elə bir uca dağ yaratmamışam.
    Lakin xoşbəxtəm ki, sözü deyəndə
    Bir əvəz almağa can atmamışam.

    Mən çalışmamışam xoşa gəlməyə,
    Çoxları ucalıb bu yolla, nə qəm.
    Dalda dodaq büzüb, üzə gülməyə
    Can bala, əvvəldən öyrənməmişəm.

    Şair var, görürsən, hər kəlmə başı
    “Dərdin alım” deyir qadınlar kimi.
    Baxırsan gövdəsi dəyirman daşı,
    Hərlənir sənətdə payı var kimi.

    Ötəri insana, ötəri hissə
    Şeir yazmamışam. Şadam buna da.
    Nəğməmin ürəyi vətən deyilsə,
    Mənə oğul deməz doğma ana da!

    Lakin sözlərinə çox inandığım,
    Dönməz, ləyaqətli insan sandığım,
    Şəninə nəğmələr qoşduğum insan
    Qəlbimi tapdadı bu gün, balacan.

    O dedi üzümə:
    “Lazımsa əgər,
    İnsan sözünü də dəyişməlidir.
    Tufanlara qarşı dursa bir nəfər
    Xəstə yatağından qaçan dəlidir…”

    O dedi:
    “Nəsimi dönsəydi bir an
    Söylə diri-diri soyulardımı?
    Cordano Bruno hətta yalandan
    Dönsəydi, tonqalda kül olardımı?”

    Bunları o dedi,
    O dedi, bəli,
    Quruyub mən daşa döndüm az qala.
    Mərdliyin, sərtliyin uca heykəli –
    Mən ona bu sayaq baxardım, bala.

    İndi ağlayıram mən bu dərd ilə,
    Yandırır sinəmi qəm-qubar, qızım.
    Azman görkəmiylə o fillər belə
    Bəzən dözməyərək ağlayar, qızım.

    Yerə təbaşirlə çəkib xanalar,
    Siz dünən həyətdə oynayırdınız.
    Sənin özün kimi qəşəng bir qız var,
    Çığallıq elədi oyunda o qız.

    Balaca əlini ölçə-ölçə sən
    Sübuta yetirdin haqq olduğunu.
    O qız da dönmədi öz dediyindən,
    Durub seyr edirdim kənardan bunu.

    Nəsihət verməyi sevir böyüklər,
    Yanaşıb mən səni danladım bir az.
    Özgə uşağına adam nə deyər? –
    Sənə açıqlandım, dedim: yaramaz!

    Dedim güzəştə get, olsan da haqlı!
    Oyundan kənara çəkildin həmən.
    Baxdın gözlərimə sən qaşqabaqlı,
    Hönkürdün, hıçqırdın, ağladın birdən.

    Mənə haqsız dedin; haqlıykan dönmək
    Balaca qəlbinə gəldi ar, qızım.
    Uşaq heç,
    Haqsızlıq önündə demək
    Bəzən böyüklər də ağlayar, qızım.

    Mənə “sözlərini dəyiş!” söyləyən
    O əmi görəydi səni bu anda!
    Görəydi atanın önündə də sən
    Sözündən dönməyib məğrur duranda.

    Balaca boyunu,
    Şah vüqarını
    Görüb bir xəcalət çəkəydi barı.
    Görəydi özünü, övladlarını
    Dönməyib ölümə tapşıranları.

    İnsanlar bir ömür yaşayır ancaq,
    Demək sürünmək də, uçmaq da olar.
    Çətindir kürrənin üzünü tapmaq,
    Şüşə güzgününsə bircə üzü var.

    Bir üzlü, bir sözlü – demiş atalar,
    Yüz ildir belə bir ömrün bir günü.
    Bu odlar yurdunda bir məsəl də var:
    Kişilər yalamaz tüpürdüyünü.

    O isə yaladı,
    Hətta mənə də
    Belə rəzaləti gördü məsləhət.
    Bax, qızım, gözlərim doldu yenə də,
    Sinəmdə nifrətə döndü məhəbbət.

    Sən başa düşməzsən, uşaqsan hələ,
    Atanı ağladan səbəb var, qızım.
    Azman görkəmiylə o fillər belə
    Bəzən dözməyərək ağlayar, qızım!

    1967

    ADSIZ ŞEİRLƏRİM

    Ad qoymuram sizə mən
    Təzə olmuş uşaqtək.
    Düzdüz, körpəliyindən
    Uşaq ad alsın gərək.

    Ad veririk biz bəzən
    Əzvaylara – Mehriban,
    Qorxaqlara – Qəhrəman,
    İdbar insana – Mələk,
    Çirkin insana – Çiçək,
    Cəllad insana – Adil,
    Nadan insana – Aqil…

    Bəzən də çirkin adda
    Rast gəlirik ilahi,
    Gözəl-göyçək qadına.
    Belə olur həyatda –
    Çox zaman bənzəməyir
    İnsanlar öz adına.

    Ey adsız şeirlərim,
    Ad qoymuram sizə mən.
    Qəlbimin parçasıtək
    Qopdunuz ürəyimdən.
    Bircə onu bilirəm
    Yaranıbsız, varsınız.
    Yaşamağa haqqınız
    Olsa
    Ad alarsınız!

  • Rahilə DÖVRAN.”Özümə”

    rahileanam

    Şairə-jurnalist-publisist
    Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü,
    “Qızıl qələm” media mükafatı laureatı,

    “Mənim dünyam” – silsiləsindən

    Dövran, ömür boyu qaldın intizar,
    Qışda güllü yaza, yayda xar qara.
    Səndən yan ötmədi kədər, ahu-zar,
    Sahib olsan belə,vəfadar yara.

    Qüssəli çox günlər bir-birin qovdu,
    Nə eynin açıldı,nə qəlb ovundu.
    Fələk hey söylədi:-meydan onundu,
    Könül aldı saysız,hesabsız yara.

    Bəzən göz qaranı,ağı seçmədi,
    Nə əkdin dəryazın, məhsul biçmədi.
    Bir loxman boğazdan, haram keçmədi,
    Sənə həyan oldu, Pərvərdigara.

    Olmadı verdiyin “çörəyin duzu”,
    Üşütdü qəlbini, dostların buzu.
    Üzsə də dönüklər səntək ulduzu,
    Oldular önündə, hey üzü qara.

    Hər zaman ümidin Rəbbin, qələmin,
    Mübarək dilində, hey dua, amin.
    Qələmdən süzülən nəğmələr min-min,
    Qıymasın Yaradan səntək Nigara.

    Qail ol qismətin halal azına,
    Gəl, sitəm eyləmə alın yazına.
    Yurdda vurğun hamı, xoş avazına,
    Sevin, qul olmadın sərvətə, vara.

    Qəmi-qəm üstünə az yığ,-ütülə,
    Könül ver bülbülə, könül ver gülə.
    Keçir qısa ömrü şən,gülə-gülə,
    Dön Dövran, yenə dön, güllü bahara.

  • Sündüs ARSLAN AKÇA.”AŞK DİYORDU ŞUARA”

    Her şair; biraz deli, biraz veli ve çokça hüzün… Kahkahaları arasında süzülen gözyaşlarına tanık olursunuz. Gözlerinde taşır bütün yükünü, çocuklaşan bakışlarına daldıkça, kendinizi dipsiz bir kuyuda bulursunuz.
    Ki şair dostlarınız olduysa her birlikteliğiniz özleme gebe kalarak gider. Heyecanla, umutla ve belki aç, susuz gibi beklerken gidişleri yüreğinizde derin izler bırakır. Nihayetinde öyle de oldu. Heyecanlı bekleyişim dört gün içinde kış güneşi gibi söndü. Yüreğimin yorgunluğu bedenimi aştı. Şiir meclislerinin özlemi gitmeden köşesine kuruldu. Sobadan çıkan çıtırtılar eşliğinde çayını yudumluyor.
    Gittiniz sessiz sedasız, şiirlerinizi gömerek yüreğime. Gittiniz gelme umuduna beleyerek yüreğimi. Belkiler biriktiriyorum yine. Ömrün kalanına şiir üfleyerek…

    “Ne zaman ay çıkar bir hüzün çöker
    Aşığın, düşlere bin umut eker
    İhsan et, bir gece gel ey Mahpeyker
    Varsan şad olurum yoksan ölürüm // Kenan Yavuzarslan”

    Şairin şiirlerinde, edasıyla ince ve ay parçası yüzüyle dolaşan Mahpeyker, ‘’kadın şiirdir’’ diyen başka bir şairi hatırlattı.
    Şair, Mahpeyker’i yüreğimize nakış nakış işleyip gitti. Şiirin hikâyesi de şiirler kadar güzeldi. Tebessümü yüzümüze sadaka niyeti ile bırakıp…
    Şiir yeni başlıyordu. Niksar ve Tokat’ta art arda iki gün iki gece süren şiir şölenleri yeni başlıyordu, kırk gün kırk gece sürecekmiş gibi.
    Evet, şiir yeni başlıyordu ve şuaranın toplandığı bugünde yürekler şiir devşiriyordu. Biz susuyorduk dizeler konuşuyordu bu gece. Ruh, kana kana nasipleniyordu dizelerden.

    Ve Sustu Kuşlar
    ‘’…
    Hayat
    Bir damla su kaçağı serinliğinde çarptı yüzüme
    Denizin çalıp kaçtığı kum taneleri doldurdu gözlerimi
    Acıttım büsbütün iki büklüm yüreğimi
    Sıktıkça dişlerimi inci doğurdu bakışlarım
    Sustu içimde kuşlar // Hava Köseoğlu ‘’
    …

    Parmaklarım okşuyor ağrıyan dizelerin saçlarını. Sustukça kuşlar, büyüyor çığlıklarım. Dizeler kalbimin nabzını tutuyor. Öylece bırakıyorum kendimi…
    Derin bir suskunluk sarmalamış salonu, büyü bozulacakmış gibi. Bir güzel adam kalkıyor yerinden sahneye doğru. Duruşu mütevazı, yüreği engin… Bütün yaşanmışlıklar yüzünde yer bulmuş kendine
    Dilimize dolanan o güzel türkü ki şairin yüreğinden kopup gelen dizelerden ve şairin hayatından kesitler biliyorsanız bir o kadar daha anlamlı oluyor şiir de türkü de…
    ‘’yazın yağar kar başıma’’ diyor Osman Nebioğlu,

    “Hışır Osman yanar bitmez
    Ocak içte baca tütmez
    Zalim felek sanki yetmez
    Bir de vurur yâr başıma.”

    Bu şiir ve ezgi ile ilk görev yerim olan Erzurum’da tanışmıştım. Odur budur da söylenir dilden dile, dokunur gönüllere…
    Alkışlar şiir içindi, şair içindi ve devamı içindi. Kendisine kalan, alkışlar bir de yürek terinden damlalar olan dizeler…
    Zaman akıp gidiyordu. Tenler eskiyordu zaman içinde. Kıyametler koparıyordu şair, bazen de durağanlaşıyordu… Hayatın sundukları ve yerden yere vuruşları iyiden iyiye güçlendiriyordu şairi. Sabrın ve tevekkülün sırrına erince insan gülüp geçebiliyordu sıkıntılarına. Kabulleniş sarmaladıkça yüreği, sevgi bayrak açıyordu. Dört bir yanın rengârenk çiçeklerle donanıyor. Hüzün de bu bahçenin çiçeklerindendi hiç solmayan…
    Ve şair bir hüzün çiçeğinden geliyordu;

    “düşsel varlığın belki gözlerimde kalan,
    sen ey hüzün bulutum,
    sen girmeye başladın ya düşlerime,
    ben, beni unuttum
    yıldızlara gözlerimi emanet ediyorum,
    çoban yıldızına ıslığımla,
    “sevda yüklü kervanlar” şarkısını dinletiyorum.
    ve her uyanışımda senli geceden
    sensiz sabaha // Nermin Akkan”

    Öyledir…
    Parmakları tütün gözleri hasret kokan bir uykusuz düş görürken gündüz vakti, bir martı simidini düşürürken denize, su yutarken bir balık, bir yalnız göğe batırırken kirpiklerini ve kararırken gün aniden; bir sahil kasabası Eylüle, Eylül güze, güz hüzne, hüzün yağmura döner yüzünü.
    Birkaç damla düşer kâğıda ve adı: ‘’şiir’’ olur.’’ diyor şair; Yavuz Doğan. Ve ardından

    ‘’Seni sevmek aynada gördüğüm yüze bakıp
    Kudretini yeniden anlamak Yaradan’ın
    Kimliğimi sahipsiz bir yetime bırakıp
    Yelkovan suretiyle sahibi olmak anın. ‘’

    Şiir doruğa doğru tırmandıkça şairinde bakışlar bir o kadar aşağı iner. Ruhundaki inceliği ve mahcubiyeti duruşundan, gözlerinden okursunuz. Gidip gelmeler boy verir yüreğinde. Bazen an’a sığdırılan kahkahalardan gözyaşı bırakır size. Ve sessizlik çöker üzerinize, şiir dersiniz…

    “Tanımam Leyla, Şirin; Aslı’nın da aslıyım!
    Son asırlık sevdanın, sürüp giden faslıyım;
    Gülistanı tarumar bülbül gibi yaslıyım!
    Can evime kor alev düştü seni beklerken!”

    Dizeleri ile gelir Deniz Garipcan. Gönlünü kalemine yaslayan güzel… Sesindeki sükûnet, yüreğin çırpınışlarına gem vurmuş sanki. Ve şiirler açılan kapı ve şiirler yüreğin gözesi şairde.
    Süzgün bakışlarımda sürgün veriyordu hüzün. Bu bahar epey yol alacağa benzer. Toprak uyandıkça kökleneceğe benzer.
    Sarı sıcağın koynunda ter döküyorum. Dumanı üstünde duygular, is tutacak zaman sonra.
    Karasına vebal çalacağım biliyorum. Tutacak iki yakamdan yine.
    Hüzün şairinin dizeleri dolanıyor dilime,

    “Heybemde derviş işçiliği bir sabır
    Uyur da uyanamaz ömrü vefasız olanlar
    Sahi ne çok insan büyütmüşsün gözüm
    Yerini y’ellere bırakan // Recep Yılmaz”

    Dağılmıştık her birimiz farklı iklimlerin sığınağına. Etrafımızda kalabalıklardan barikatlar… Bulunduğumuz şehirler dardı yüreğimize. Kendimize sustuklarımız boyumuzu aşmıştı. İsimlendiremediğimiz bir haldi bizimki.
    Ve acı neredeyse biz ordaydık. Acıya başkaldırışımız, zulme isyanımız şiir kadardı. Ağrıyan yanlarımızı belerken yine dizelere sığınmıştık. Susma vakti…

    “Hangi mazlumun ahı çare olur bu derde?
    Yaradan hesap sorsun merhametsiz namerde
    Ateş yanar, kor olur kavrulan yüreklerde
    İsmi Karabağ olan közün durur Can diyar // Zübeyde Gökbulut”

    Şiir, yürekleri yakın kılandı. Ritmine bıraktığınızda sizi alıp götürüyordu ötelere.
    Nerede olduğunuzdan bihaber hayalin salıncağında salınıp durursunuz. Diyar diyar dolaştırır sizi. Bir çeşme başında testisini dolduran yârin oyasına bağlar yüreğinizi. Bir bakışın esiri eder ömrünüzce.
    Anadolu; duygunun, şiirin beşiği değil midir? Aşkla yoğrulmuş bu toprakların her zerresinden şiirler, türküler filizlenmiştir. Ve filizlenmeye de devam edecektir.

    Ve şiir diyelim biz yine…
    “Bir nakkaş gibi oyardım yüreğimin ortasına ismini
    Adın ne zaman söylense deli çaylar gibi coşardım
    Dökülürdüm yükseklerden görklü çavlanların sesiyle
    Alçaklara inerdim; durulurdum, dinginleşirdim
    Bir söğüt ağacına yaslanırdım mavi sular başında
    Zeytin yaprakları açardı, Maraş’a gelirdi ilkyaz
    Sen, Maraş’ta gözlerimin nişanıydın Ferahnaz… // Celalettin Kurt”

    Gelip geçiciliğin hissiyatına büründük iyiden iyiye. Mekânlar elimizden tutup varlığın içinde dolaştırıyordu. Ve yokluk mırıldanıyordu kulağımıza sevginin sadece arkamızda kalacağını. Ve yokluk dokunduruyordu eksik yanlarımızın gün gelecek tamamlanma fırsatını bulamayacağını ve yok oluşun asıl varlığın ilk basamağı olduğunu söylüyordu Yaradan. Biz yok olmadan var olmanın inancına bürünerek ve eksik yanlarımızı rahmet yağmurları ile yıkayarak gidiyorduk. Ve şair hissiyatın dizeye dönüştüğü yerden sesleniyordu.

    “Şu yalan dünyada üryan gezerim
    Gömleğimi yırtan eli affettim
    Fukarayım harman harman gezerim
    Tanemi seçmeyen yeli affettim // Nedime Ekinci”

    Çocuk diyor şair ve bir çocuğun yüreğinden köprü kuruyor yüreklerimize. Büyük kavgalarımızla dünyayı kendilerine dar ettiğimiz çocuklarımız… Korkunun, endişenin ve kaybedişin çığlıklarında boğulan çocuklarımız…
    Ve binlerce ölen çocuklarımız…
    Ölüm, en çok da sana yakışmıyor çocuk. En çok da sana…

    ‘’…
    Bir tek ben seslendiğimde koşan
    Sinesinde sadece
    Benim kokumu saklayan
    Elinde başka birisinin biberonuyla
    Odadan odaya koşturmayan
    Kokusu hep aynı kalan
    Önlüksüz formasız
    Öyle üç beş tane değil,
    Tek bir annem olsun,
    Sadece benim olsun // Âlim Yavuz’’

    Aşk diyordu Şuara…
    “Şimdi Aşk” diyordu şair. O aşk değil miydi ilhamı kalplerimize sunan. Sunağından nasiplendiren. O aşk değil miydi, tiryakisi kılan…
    Kalpler aşk ile açılıyordu, dizeler savruluyordu sağa sola. Eksik kalıyordu savrulanlar, yetmiyordu, yetemiyorduk. Ve yüreğin çırpınışı bitmiyordu. Ve duman bürümüştü yüreklerimizi. Bütün dizeler uçup gidiyordu kuş kanadında.
    Ve şair Aşk diyordu;

    ….
    ‘’ey bütün zamanların çıldırtan gözyaşları
    şimdi bir tek damlanla yüreğimizde tufan
    şimdi kıyam
    şimdi aşk
    başka ne varsa yalan
    şimdi secdedeyiz
    şimdi bütün arzulara isyan

    toplamış geliyorlar sonsuz bir çığlığı
    bütün zamanların bütün mazlumlarından
    ve ölüm ve yoksulluk ve ayrılığı
    gönül çöllerinin yakıcı kumlarından // Sıtkı Caney’’

    Evet, aşk diyordu Şuara… Şuarayı, mevsimin en içlisinde dinledim bu sefer. Hüznün dudak kıvrımlarını her öpüşünde şiir düştü dilimize. Tuttum şiir yüklü yüreklerden ve yüreğimi üstüne koyarak bıraktım Niksar ovasına.
    Gittiniz ya, öyle suskun cümlelere koyup başımı, bakakaldım arkanızdan. Geride bıraktığınız dizelerle oyalıyorum kendimi. Her birinize uğruyorum ara ara, dokunuyorum sessizce mısralara.
    Gitmediniz biliyorum, saklandınız kalbimin her bir köşesinde. Sayışmanın sonunu bekliyorsunuz. Kaldırırsam başımı sobeleyeceksini

  • Mahmut HASGÜL.”EY SEVGİLİ, EN SEVGİLİ”

    14 Şubat sevgililer günü.
    Eski Roma’dan kalma bir gelenek.
    Öğretmenler günü, anneler günü, gibi bir güne sıkıştırılmış hatırlamaların günü.
    Hediye alıp vererek hediyelik eşya pazarının can bulduğu gün.
    Diğer 365 günde hissedilmeyen inceliklerin yaşandığı gün.
    Herkes bu sebeplerden ötürü karşı çıkabilir böyle günlere.
    Ben de eleştirebilirim bazı açılardan. Ama topyekun cephe almak da doğru değil.
    Söz konusu olan dünya genelinde kutlanan sevgililer günü, anneler günü..vs. “Dünya Kin Günü” değil, “Diğerlerine Lanet Okuma Günü” değil… Sevme ve sevilme günü, hediyeleşme günü. Güzel şeyler yapma, güzel şeyler düşünme günü. Başkalarının adetiymiş, küresel bir sömürü sistemiymiş. Allah aşkına sömürüldüğümüz onca şey varken, insanların sevgiyi, aşkı hissettiği günleri mi görüyor gözümüz.
    Aşk ve sevgi öyle kutsal duygular ki ancak kişinin kalbinin güzelliği kadar güzel, büyüklüğü kadar büyük, temizliği kadar temiz, masumluğu kadar masumdur. Hiç sevmemiş, hiç âşık olmamış kişi bir bakıma yaşamamış kişidir. Bir bakıma“ainesi aşktır kişinin.”
    Aşk insanın alışveriş düşünmeden, menfaat gözetmeden yaşadığı bir halet-i ruhiyedir. Saygınlığı da asaleti de buradan gelir. Aşk adına kötülük, zulüm, çirkinlik yapılamaz. Aşk bir güzelden esinlenilerek güzellikler inşa etme niyetidir.
    Aşk mantıkla ilgisi olmayan ama mantığın temel problemlerinden olan yaratılışın hikmetine çok farklı ve kestirme bir yoldan cevap arama macerasıdır. Aşk olgunlaştırır. Gönül yoluyla aklı ehlileştir.
    * * *
    Alemler yaratılmazdan evvel Cenabı Hak Teala bilinmek ve sevilmek diledi. Kendi nurundan Alemlere Rahmet olarak nitelendirdiği Muhammed Mustafa’yı yarattı.Onun nurundan da alemleri yarattı. Bu alemle ilgili tüm yaratılmışlıkların hikâyesi böyle başladı tasavvufa göre. “Muhabbetten Muhammet oldu hasıl” yaratılışın kaynağı muhabbet duygusuydu. “Aşk imiş alemde ne varsa/ Gayrısı kıyl-u kâl imiş.”
    Muhabbetin tecellisi Hz. Muhammed’in veladeti ne güzel bir tesadüftür ki 14 Şubat Sevgililer gününe rastlamıştır bu sene. Sevgililer sevgilisi, en sevgili bu güzel günde dünyaya gelmiştir. Cihanı nura gark eden, gelmiş geçmiş en yüce insan bu günde doğmuştur. Hediyeler sunmalı ona. Mesela temiz bir yürek, halis bir dua, pırıl pırıl bir fatiha, içten bir salâvat… Bu gün bir yetim bulmalı örneğin. Adı her neyse ona Mustafa demeli. Okşanmaya hasret saçlarına dokunmalı. Bir eksiği giderilmeli sessizce. Gözlerine tebessümle bakmalı. Bir lütufta bulunurcasına değil, bir şefaat umarcasına bakmalı o gözlere. O gözlerde görmeli Amine’nin yetim oğlu Mustafa’nın hüzünlü gözlerini. İşte o zaman yanmalı yürek içten içe çöl kumları gibi.
    Bugün sevgiden bahsetmeli her şeye rağmen. Kin, nefret, haset, gıybet, bir kenara bırakılmalı. Kötülüklerden ve kötülerden hiç bahsedilmemeli. Aşk anlatılmalı, aşkın kirletilmeyecek kadar kutsal bir duygu olduğu öğretilmeli yeni nesillere. “Melali anlamayan nesle aşina değiliz.” Diyor A.Haşim. Yeni nesle melali anlatmalı. Aşk kalpte duyulan ince bir sızıdır denmeli. Aşkın onuru vardır denmeli. Mevlana’dan, Yunus’tan, Hacı Bektaş’tan sözler söylemeli, şiirler okumalı. Bugün tüm derslerin konusu aşk olmalı.

  • Mahir GÜRBÜZ.”ŞİKÂYETİM VAR”

    Gönül avcısından şikâyetim var
    Yaralı bırakıp gitti hâkim bey,
    Bekledim dönmedi bugüne kadar,
    Biçare, aşkımız bitti hâkim bey.

    Arzuhale geldim yüce makama
    Başka gül koklamam, takmam yakama
    Mazide ne varsa aldım arkama
    Hasreti gözümde tüttü hâkim bey.

    Bu ayrılık belki uzun sürecek
    Araya set çekip, ağlar örecek
    Kalbimin acısı nasıl dinecek
    Sevene bu zulüm yetti, hâkim bey.

    Gönül sermayemi ona bağladım
    Gözyaşım dinmiyor, yeter ağladım
    Yaklaşayım derken hep adım adım
    Beni de canımdan etti, hâkim bey

    Aşka ihanetten müebbet alsın
    Hakkın adaleti yerini bulsun
    Beni anlamazsan sanın sağ olsun
    Umutlarım zaten bitti, hâkim bey

  • YALÇIN YÜCEL.”MARAŞ’IM DİYE”

    175054_178868168822977_4360000_o

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    Bir köşesinde yüreğimin
    Gider gelir Maraş’ın sesi
    Duyduğum bir şiirdir
    Ya da okunur öyküsü kahramanlığın
    Bir yanımda özgürlük
    Diğer yanımda sevinç
    Sevgisi eser
    Gül yüzlü sabahlara şehitlerimin
    Yüreğimin perdesindedir eli
    Maraş’ım açar yaşam ışığımı her gün
    Ve ben Necip Fazıl’ı okurum bir namaz sonrası
    Kulak veririm bir de Şevket Yücel’e
    Uzunoluk’tan aşağı
    Çınarlar uzar asırlıktır hepsi de
    Bir konuşabilseler ah
    Kim bilir neler neler anlatacaklardır size
    Bir köşesinde yüreğimin
    Gider gelir Kapalı çarşı
    Allı yazmalar, fistanlar
    Hepsi birdir, düğün yeri gibi bu dulda da
    Sonra bakırcılar duyururlar seslerini
    Ardından demirciler
    Biraz ötede ”Bal şerbet” der bir şerbetçi
    Diğeri dondurma
    Çıkmaz sokaklarda
    Külah çatılı ahşap evler de vardır
    Sanki halaya durmuş
    Çeteler gibidir toprak damlar
    Boşuna dememişler “Bir başkadır” diye
    Kovanından bal sarkıtmış arılar gibidir
    Nice yiğitler ki sahiplenmiş
    Can vermişler bu topraklarda, Maraş’ım diye

  • Harika UFUK.”GÜVEN MESELESİ”

    h

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    Şu günlerde çevremdekilerin ağız birliği etmişlercesine söyledikleri bir cümle var: “Bu devirde kimseye güven kalmadı.” Neredeyse hepimiz “Neden bu hallere düştük?” diye kara kara düşünmekteyiz. “İnsanoğlu çiğ süt emmiş.” sözü de yeni değil, yıllardır söylene söylene dillerde pelesenk olmuş. Gazete haberlerini okuduğumuzda şaşkınlık içinde kalıyoruz. Televizyonda haberleri izlemeye çekinir olduk.
    Yapılan haksızlıklar, şiddet ve saldırılar kanımızı donduruyor. İnsan, karşısındakine inanmak ve güvenmek ihtiyacı duyuyor. Kötülük yapan kişiye ”Neden bunu yaptınız?” diye soruyorsunuz cevap kısa, öz ve bir o kadar da düşündürücü… “Canım öyle istedi!” Sorumsuzluğun, terbiyesizliğin, hadsizliğin, haksızlığın özeti… Yaptığımız her şeyin makul bir açıklaması olmalıdır. Topluma zarar verecek davranışlardan daima uzak durmalıyız.
    Bir zamanlar çalıştığım okula giderken oldukça kalabalık belediye otobüsünde yaratığın birinin liseli bir kız öğrenciye tacizde bulunduğunu gördüm. “Otobüs kalabalık da ondan…” bahanesinin arkasına sığınan sapığa ters ters baktım, kıza da “Bana doğru yaklaş.” dedim. Elimden geldiğince o öğrenciyi korumaya çalıştım. Neden güven içinde yaşayamıyoruz? Evimize, iş yerimize, okulumuza giderken neden huzur içinde değiliz?
    Anlatılanlar gençleri korkak ve güvensiz yapıyor. . Elinde bir adresle karşımıza çıkıp tarif isteyenlere de kuşkuyla bakar olduk. Yolda karşıdan karşıya geçmek için yardım isteyen yaşlı kadın kızı bayıltarak bir taksi çağırıp “Kızım fenalaştı.” diyerek götürebiliyor. Ya kadın tacirlerine pazarlanıyor, ya böbreği çalınıyor. Yahut bir delikanlı çok güzel bir bayandan etkileniyor, onun teklifini kabul ederek partiye gidiyor. Kendince eğleniyor, içki içiyor, sabah buz dolu bir küvette böbreği alınmış halde gözlerini açıyor.
    Hayatınız boyunca dürüstlüğü ilke edinirseniz gece başınızı yastığa koyduğunuzda huzur içinde uykuya dalarsınız. “Temiz bir vicdan kadar yumuşak bir yastık yoktur.” Fransızların bu atasözünde olduğu gibi önemli olan vicdanını temiz tutmaktır. Hayret ediyorum her türlü kötülüğü yapanlar rahat uyuyabiliyorlar mı?
    Bu gidişle kız ve erkek çocuklarımızın, genç kızlarımızın yetişkin erkeklere potansiyel sapık olarak bakacakları düşüncesi bile çok ürkütücü… Toplumda kadın-erkek omuz omuza, sırt sırta, el ele yaşarsa hayat güzelleşir. Birbirimizi ötelemeye başlarsak “Ne olacak kadın milleti! Saçı uzun, aklı kısa…” veya “Ne olacak erkek milleti işte… Güven olmaz onlara… En iyisinin canı cehenneme…” dersek kutuplaşırız. Toplumu zedeleyen tutumların başında ötekileştirmek gelir.
    İnsanlar artık birbirlerine güvenmiyorlar, inanmıyorlar. Kimi insanlar da güven oluşturmak için en kutsal değerler üzerine yalan yere yemin ediyorlar. Sonra da “Yalandan kim ölmüş!” diyerek gülüyorlar. Neden bol bol yemin ederiz hiç düşündünüz mü? “Karşıdakini inandırmak için…” dediğinizi duyar gibiyim. Oysa doğru söz, yemin istemez. Güvenilir insan olursanız zaten yemine hiç de gerek kalmayacaktır. Ne acıdır ki insanlar birbirlerine güvenemezken paranın gücüne güveniyorlar. “Para her kapıyı açar.” düşüncesi egemen olmuş maalesef…
    Toplumda huzur içinde yaşamak istiyorsak önce kendimizdeki ve ailemizdeki aksaklıkları gidermeliyiz. Çocuklarımıza sahip çıkmalıyız ama yetmez; onlara akıllarını kullanmayı ve empati kurmayı da öğretmeliyiz. Bize yapılmasını istemediğimizi başkasına yapmamayı ilke edinmeliyiz. Güvenmek istiyorsak güvenilir olmayı başarmalıyız. Güvenilir bir insan olmak kadar onur veren hiçbir mertebe yoktur.

    Adana.19 Şubat 2015 SAAT: 16.30
    NOT: Bu yazı 2 Haziran 2016 tarikinde Edebiyat Evi Sitesinde yıldızlı yazı ve günün yazısı seçilmiştir.

  • Əbədiləşən ədəbi sima–RASİM GƏNZƏLİ

    Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin Natəvan klubunda yazıçı-publisist Rasim Gənzəlinin 55 illiyi münasibətilə tədbir keçirildi. Görüşdə həmçinin oxuculara yazıçının yenicə çapdan çıxmış “Qərib gecələr” kitabı da təqdim olundu.
    Qeyd edək ki, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Prezident mükafatçısı Rasim Gənzəli 12 kitabın müəllifi, eyni zamanda geniş oxucu kütləsinin sevgi və ehtiramını qazanmış qələm sahibi kimi nəinki ölkəmizdə, hətta ölkə hüdudlarından kənarda da ədəbiyyatsevərlər tərəfindən yaxşı tanınır və sevilir. Yaradıcılıq gecəsinin təşkilatçısı və aparıcısı, “Hüseyn Cavid ədəbi məclisi”nin sədri, şair Kəmaləddin Qədim məclisin bu vaxtacan keçirdiyi tədbirlərdən danışaraq, bugünkü görüşün böyük əhəmiyyət daşıdığını xüsusi vurğuladı, Rasim Gənzəli yaradıcılığına kiçik ekskurs etdikdən sonra ilk olaraq sözü AMEA Ədəbiyyat İnstitutunun direktor müavini, professor Məmməd Əliyevə verdi. M.Əliyev R.Gənzəlini 55 illik yubileyi münasibətilə təbrik edərək, onun nəsr yaradıcılığı barədə məruzə ilə çıxış etdi, yazıçının əsərlərindəki milli ruhu, türkçülük ideyalarını yüksək dəyərləndirdi.
    Daha sonra “Rasim Gənzəlinin bədii nəsri” kitabının müəllifi, professor Mahmud Allahmanlı və professor Asif Rüstəmli Azərbaycan ədəbiyyatı xəzinəsinə dəyərli töhfələr vermiş yazıçının yaradıcılıq yolu barədə ətraflı çıxış edərək, R.Gənzəliyə bundan sonra daha böyük yaradıcılıq uğurları arzuladılar.
    Professor Elçin İsgəndərzadə yazıçı haqqında xoş sözlər söylədikdən sonra müəllifə “Türk Dünyası Araşdırmaları Uluslararası Elmlər Akademiyasının fəxri professoru” diplomunu təqdim edərək, bu münasibətlə dostunu bir daha təbrik etdi.
    AMEA Folklor İnstitutunun şöbə müdiri, şair Nizami Muradoğlu yazıçının əsərlərindəki yüksək ideallara böyük dəyər verərək, həmin əsərlərin dissertasiya mövzusu kimi tədqiqata cəlb olunmasının vacibliyini diqqətə çatdırdı.
    Filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, şair Adilə Nəzər R.Gənzəlinin əsərləri haqqında danışarkən, yazıçının qazandığı uğurlarda sevimli həyat yoldaşı, şair Kamilə Dönməzin sevgisinin əhəmiyyətli rolu olduğunu bir daha diqqətə çatdırdı.
    Tanınmış qiraət ustası Pünhan İsmayıllı da öz növbəsində yubilyarı və onun ömür-gün yoldaşını təbrik edərək, Kamilə Dönməzin Rasim bəyə ünvanladığı səmimi sevgi şeirini səsləndirməklə məclisə xoş ovqat bəxş elədi.
    Tədbir iştirakçılarından şair Oqtay Rza, Səfər Alışarlı, Şəmistan Əlizamanlı, Aləm Kəngərli, Kamil Məhərrəmoğlu, Giya Paçxataşvili, Etibar Qərib, Ələsgər Talıboğlu, Qiymət Məhərrəmli, Xanəmir Telmanoğlu, İsmayıl Həkim, Fazil Kərimov, Hüseyn Sözlü, Arzu Nehrəmli və başqaları Rasim Gənzəliyə xoş arzularını bildirdilər, ona yeni-yeni yaradıcılıq uğurları arzuladılar.
    Yazıçının qardaşı, professor Hacı Müzəffər duyğulu çıxışı ilə mərasim iştirakçılarını bir anlıq Rasimin uşaqlıq illərinə qaytardı, onun necə dəyanətli və fədakar bir şəxsiyyət olduğundan qürurla söhbət açdı.
    Sonda müəllif görüşdə iştirak edən bütün qonaqlara, əsasən də tədbirin qədirbilən təşkilatçılarına dərin minnətdarlığını bildirdi, oxucularını hələ neçə-neçə dəyərli əsərləriylə sevindirəcəyinə söz verdi.

    Qiymət MƏHƏRRƏMLİ,
    Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının
    Bakı şəhəri üzrə xüsusi müxbiri,
    filologiya üzrə fəlsəfə doktoru

  • Tofiq Salmanovu doğum günü münasibətilə təbrik edirik! (16 fevral 2008-ci il)

    Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatının Gündəlik Analitik İnformasiya Agentliyinin və Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Rəhbərliyi və kollektivi Sizi, doğum gününüz münasibətilə səmimi qəlbdən təbrik edir, Sizə uzun ömür, möhkəm cansağlığı, xoşbəxtlik, işlərinizdə, bol-bol uğurlar diləyir! Sevib, sevdiyiniz insanların əhatə dairəsində olun! AMİN!

    Mətbuat xidməti

  • Ahmet DİVRİKLİOĞLU Hocamızın doğum gününü kutluyoruz! (16 Şubat)

    ad

    GERİYE DÖNÜŞ YOK

    Dipsiz girdaba düştüm döndükçe dönüyorum
    Ben beni yitirmişim bulmaya niyetim yok
    Garip kuşlar gibiyim halime gülüyorum
    Diyorum, buna şükür; kimseye diyetim yok

    Bir lokma bir hırkaya sebil ettim bu ömrü
    Ölü gezdim dünyada sandılar canlı, diri
    Kılavuzumdur benim Yesi’nin gönül eri
    Bu yüzdendir kimseye kinim yok, garazım yok

    Dedikçe omuzlarım yükü kaldırmaz oldu
    Yani gönül bardağım damla almıyor, doldu
    Toz pembe hayallerim soldu sarıya çaldı
    Hazanda domurmaya takatim, gayretim yok

    VATAN DİYENDE

    MENE GUYU GAZANI BİLMEZMİYEM MEN LELE
    İNDİRTER BAYRAĞIMI GÖRMEZMİYEM MEN LELE
    GÖVDEMİ GURT KEMİRER CÜMLELER GÖRE,GÖRE
    BU GADDAR MANKUTMUYAM SEZMEZMİYEM MEN LELE

    DÜŞMENE GÜLLER VERER AŞIMLA BESLEDİĞİM
    O Kİ YADIM DEDİKÇE GARDAŞCA SESLEDİĞİM
    CAN İÇİMDE CAN ÜZER GÖZELLİK DÜŞLEDİĞİM
    BÖYLESİ HAYINLIHDAN BEZMEZMİYEM MEN LELE

    DUR DEREM NEÇE DERDİN MENLE DE Kİ ANLAYAM
    YASINLA YAS ÇEKEREM TOYUNDA ZATEN VARAM
    GARDAŞ CANI YENER Mİ YİYENE DENER YAMYAM
    YAMYAM GARDAŞ OLAR MI SİLMEZMİYEM MEN LELE

    OĞULU,UŞAĞINI BASARAM MEN BAĞRIMA
    NENESİ MENİM NENEM EŞ EDEREM ANAMA
    HALA HAYINLIH EDER GEDER CAN AĞIRIMA
    MENDE GAYRI DEFTERİN DÜRMEZMİYEM MEN LELE

    BU TORPAH ATA CANI ECDADIN YADİGARI
    DİYEREM BU BAYRAĞIM GIP GIZIL ATA GANI
    BERABER ÜCELTELİM DEDİKÇE BU VATANI
    BAYGUŞA PAY VERENE KÜSMEZMİYEM MEN LELE

    SUSARAM SABIR DEREM SANIRLAR GÖRMEZ KÖREM
    ÖZÜMDE ATAŞ DÖNER GORHU BİLMEZ NEFEREM
    MAVZU VATAN DİYENDE COŞARAM,DELİRİREM
    SIHILAN DÜŞMEN ELİ KESMEZMİYEM MEN LELE
    TUFAN OLUP ELİNDE ESMEZMİYEM MEN LELE

    ÖZLEM

    ÖZLETTİRDİN DOST KENDİNİ
    DİYECEKSİN HASRET YENİ
    BİRDE BANA SOR ÖYLEMİ
    DAĞ BAŞLARI TÜTENDE GEL

    YEŞİLLENİNCE ÇİMENLER
    KÖPÜRÜNCE Kİ DERELER
    DÜŞÜNCE SUYA CEMRELER
    PAPATYALAR BİTENDE GEL

    TAKLAYINCA LEYLEK DAMDA
    DEM ÇEKİNCE BÜLBÜL DALDA
    GÜLLER AÇINCA BAĞLARDA
    KİRAZ KUŞU ÖTENDE GEL

    DEVECİ’DEN KAR KALKINCA
    YÖRÜK YAYLAYA ÇIKINCA
    HER YAN BİRAZ ISININCA
    HAVA YAZA YETENDE GEL

    ZİLE SENİN ATA YURDUN
    ÖZLÜYORUM HEP DİYORDUN
    YEDİTEPE DE NE BULDUN
    BOŞ VER TUFAN DESENDE GEL

    DEREBOĞAZI’NDA BİRİNCİ CEMRE

    BİRİNCİ CEMRE DÜŞMEYE NE KALDI ŞURADA
    BAHAR UÇ VERDİ GÜZELİM
    BAKSANA YEŞİLE CAN GELDİ
    DALLARA KAN
    ÜŞÜMÜYOR ARTIK YÜZLERİM,ELİM

    GÖZELERDE AB-U HAYAT
    O SULARDA BİR RENK,BİR TAT
    KIR ÇİÇEKLERİ ALSIN ÇEVREMİ
    COŞ GELSİN GÖNLÜME KAT BE KAT

    DEREBOĞAZI’NDA YÜRÜYEYİM ŞÖYLE
    ZİLE DE BU MEVSİMİN AYNASIDIR ORALAR
    BÜLBÜL YUVASI’NDA KUŞ SESLERİ
    ÇORAKLIK’TA ALAKESELER
    KÖŞKLÜ DEĞİRMENİ SUSMUŞTA DİNLER
    BURDA ESEN SERİN YELİ

    YEL HİÇ KESİLMEZ Kİ BURADA
    BAHAR ESER,KIŞ ESER,GÜZ ESER
    HELE YAZDA,HELE YAZ DA İKİNDİ SONLARI
    BAĞRINI SOĞUTUR OVANIN
    RAHATLAR NEBAT,RAHATLAR İNSANLAR,BÖCEKLER

    BAHAR DEYİNCE DEREBOĞAZI GELİR AKLIMA
    GÜZ DEYİNCE,KIŞ DEYİNCE,YAZ DEYİNCE
    HER MEVSİM BİR GÜZELDİR BURADA
    HELE BAHAR,HELE BAHAR
    DAYAN GÖNLÜM,DAYAN GÜZELİM
    BİRİNCİ CEMRE DÜŞMEYE NE KALDI ŞURDA

  • Riyaz DEMİRÇİ.”Ey savatlı”

    rdh

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Irak temsilcisi

    Bülbülünüm
    Morgülünüm
    Bir kulunum
    Ey savatlı

    İlim sensin
    Selim sensin
    Dilim sensin
    Ey savatlı

    Gönlüm yara
    Çekmiş dara
    bahtım kara
    Ey savatlı

    Vurma beni
    Kırma beni
    Yorma beni
    Ey savatlı.

    Neye daldın
    Derde saldın
    Canım aldın
    Ey savatlı

  • Sumqayıtda Zahid Xəlilin yaradıcılığına həsr olunmuş tədbir keçirilib

    Sumqayıt Regional Mədəniyyət və Turizm İdarəsinin Sumqayıt şəhər Mərkəzi Uşaq Kitabxanasında “Bir kitabxana- Bir yazıçı” layihəsi çərçivəsində uşaq ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi Zahid Xəlilin yaradıcılığına həsr olunmuş tədbir keçirilib.
    Tədbirdə yazıçının həyat və yaradıcılığı haqqında geniş məlumat verilib.
    Bildirilib ki, çoxlu mənzum nağıl, poema, nəğmə mətnləri, yanıltmac və tapmacalar müəllifi kimi tanınan Zahid Xəlilin kitabları Moskvada, Sloveniyada, Fransada, Almaniyada və başqa xarici ölkələrdə çap olunaraq yayılıb.
    Daha sonra tədbirdə oxucuların ifasında müəllifin heyvanlar haqqında yazılmış şeirləri səslənib, “Qaraqulaq ağ küçük” nağılı əsasında kitabxana işçilərinin tərəfindən səhnələşdirilmiş kukla tamaşası nümayiş etdirilib.
    Sonda Zahid Xəlil yaradıcılığına həsr olunmuş “Uşaqların yaxın dostu – Zahid Xəlil ” adlı kitab sərgisi haqqında qısa xülasə verilib.

    Sumqayıt Regional Mədəniyyət və Turizm İdarəsinin Mətbuat xidməti

  • Səfərbərlik və Hərbi Xidmətə Çağırış üzrə Dövlət Xidmətinin 5 illiyi qeyd edilib

    Sumqayıt Regional Mədəniyyət və Turizm İdarəsinin Abşeron rayon nümayəndəliyində Səfərbərlik və Hərbi Xidmətə Çağırış üzrə Dövlət Xidmətinin yaradılmasının 5-ci ildönümünə həsr olunmuiş tədbir keçirilib.
    Xırdalan şəhər Heydər Əliyev Mərkəzində baş turtan tədbirdə Abşeron rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı İradə xanım Gülməmmədova iştirak edib. İcra başçısı tədbirdə çıxış edərək Səfərbərlik və Hərbi Xidmətə Çağırış üzrə Dövlət Xidmətinin şəxsi heyətini təbrik edib, xoş arzularını çatdırıb.
    Tədbirdə Abşeron rayon Mədəniyyət Mərkəzinin “Musiqili Komediya Xalq Teatrı”nın aktyorlarının ifasında “Ana mən əsgər gedirəm” adlı ədəbi-bədii kompozisiya nümayiş olunub.
    Daha sonra Mədəniyyət Mərkəzinin musiqi kollektivlərinin ifasında hərbi vətənpərvərlik mövzusunda musiqi nomrələri ifa olunub.

    Sumqayıt Regional Mədəniyyət və Turizm idarəsinin Mətbuat xidməti

  • Rafiq ODAY.Yeni şeirlər

    BİRDƏMİ GƏLSİN

    Uydum ulduzların ən qəlbisinə,
    Çətin bu ulduzla bu qəlb isinə,
    Nə qədər gəzdirsin daş qəlbi sinə? –
    Nə qədər dözsün ki, bir dəmi gəlsin?!

    Uçurdun komanı dərdin əliylə,
    Nə əkdin, özgənin dərdin əliylə,
    Fələkdən kənar dur – derdin, – əliylə
    Yaxandan tutmağa birdəmi gəlsin?

    Gör neçə il uyduq yada, oynadıq,
    Aldanıb bir quru ada, oynadıq,
    Yetər, “do”da çaldıq, “fa”da oynadıq,
    Dünya dağılmaz ki, bir də “mi” gəlsin!

    GÖZƏL, NƏ GÖZƏL…

    Çarıq geyib, düşdüm yola, gedirəm,
    Heç baxmadan sağa, sola, gedirəm,
    Qırx budaqlı ağac* ola, – gedirəm,
    Altının gölgəsi gözəl, nə gözəl!

    Ozanlar axışıb gələ dalımca,
    Nadanlar baxışıb gülə dalımca,
    Xaqanlar yığışıb gələ dalımca, –
    Metesi, Bilgəsi gözəl, nə gözəl!

    Sel çəkilə, lax durula qəlblərdə,
    Haqq əliylə baxt qurula qəlblərdə.
    Eşq adında taxt qurula qəlblərdə,
    Əhd-peyman bəlgəsi gözəl, nə gözəl!

    Köksümün altında alışan köz var,
    Hələ yol gözləyən gör neçə söz var,
    Eşqimi bir qıza eylədim izhar,
    Zalımın “bəlkə”si gözəl, nə gözəl!

    Saflıq, paklıq dində ola – öyünək,
    Tabaqlarda kündə ola – öyünək,
    Yalan, riya gendə ola – öyünək, –
    Deyələr ölkəsi gözəl, nə gözəl.

    * 4o dil, ləhcə və ya şivədən ibarət Türk dilləri ailəsi nəzərdə tutulur

    ***

    Onun ağlı topuğunda,
    bunun hörükləri.
    İkisinə də baxanda
    ürəyim körüklənir.
    Biri yanğını artırır,
    Biri sərinlik gəririr.
    Allah, Allah,
    nə gözəl olurmuş
    atəşin gətirdiyi
    sərinlik ətri.

    ***

    Mən həp səni
    ağlı başında olan
    birinə bənzətdim,
    Sən də həp
    ağlı başında olan
    birinə
    bənzəyərək qaldın, –
    Heç ağlı başında olmadın.

    Yola ver

    Kül olsun oğul başına,
    Girələ, günü yola ver.
    Hər axşam gələn sabahı
    Kirələ, günü yola ver.

    Dərd səni çıxarmaz dağa,
    Öyrəşməyib bu üz ağa,
    Vücudundan sola, sağa
    Kir ələ, günü yola ver.

    Az gözlərə torpaq ələ,
    Həqiqətə tor bax hələ,
    Tanrım, bunu torpaq ilə
    Bir elə, günü yola ver.

    HƏR GÜN BİR İLMƏ DƏ SÜZÜLÜR ÜMİDİN ƏTƏYİ

    Yerdən-göydən əllərini üzüb,
    ümidin ətəyindən yapışanların
    sayı çoxaldıqca,
    Hər gün bir ilmə də süzülür
    ümidin ətəyi.
    Bir soran tapılmır ki,
    bu əllərin bu ətəkdə ölümü nə?! –
    Beləcə fərman verilir
    ümidlərin ölümünə.
    “Ən son ölən ümidlərdir” deyiminin
    həqiqət olduğuna inansaq,
    Demək ki,
    sonu yaxınlaşır hər şeyin,
    Sonu yaxınlaşır
    içimizdəki sevgilərin,
    pisliklərin, kötülüklərin.
    Sonu yaxınlaşır
    cəllad baltalarının,
    Üstündə çubuq döğranan
    kötüklərin –
    Bir sözlə, sonu yaxınlaşır
    dünyanın.
    Allah-taalanın işi başından aşacaq
    innən belə,
    Daha heç kim
    mühakimə edə bilməyəcək
    Uca Yaradanı,
    Düşük-düşük
    danışa bilməyəcək
    Qurandan belə,
    dinnən belə….
    Hamı saman çöpü kimi
    Haqq divanina yığışacaq,
    Mütləq hakim isə – O!
    Hələ iynənin ucu boyda olsa da
    ümid qalıb, –
    Heç kimin ümidini öldürməyin,
    arkadaşlar!
    Heç olmasa özünüzə yazığınız gəlsin…

    SƏN YER ADAMI DEYİLSƏN

    Özün şəklindən qəşəngsən,
    Şəklin də özündən gözəl.
    Həyat səni düşürməsin,
    Heç zaman gözündən, gözəl.

    Bu necə bir gözəllikdi? –
    Eşqə sığışdırmaq olmur.
    Üzündən süzülən nuru,
    Yığıb-yığışdırmaq olmur.

    Baxırsan həyat dolusu,
    Qadınsan – adın üstündə.
    Yıxılır evi baxanın,
    Kül olur odun üstündə.

    Yığış, tez get buralardan,
    Sən yer adamı deyilsən!
    Gəlişinlə yer üzünü
    Tutsun qadamı deyirsən?!

    Gör necə əsir etmisən,
    Düzü-dünyanı özünə.
    Səni görən zindan sanır,
    Düzü, dünyanı özünə.

    Apar, Tanrım, bu gözəli,
    Mələklərə ortaq eylə.
    Hamı azad olsun deyə,
    Öz hücrəndə dustaq eylə.

  • Rahilə DÖVRAN.Yeni şeirlər

    rahileanam

    Şairə-jurnalist-publisist
    Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü,
    “Qızıl qələm” media mükafatı laureatı,

    BUNDAN BELƏ

    Bilirəm ki, darıxmısan mənim üçün,
    Ayrı qala bilməz gülüm, cüt qumrular.
    Aşiqlərin nəbizləri qoşa vurar
    Nədir görən bizi edən incik, küskün,
    Bilirəm ki, darıxmısan mənim üçün.

    Cananıma uzaqlardan baxan oldum,
    Ümidsizlik, çarəsizlik üzür məni.
    Dərdlər didir ac qurd kimi, hey sinəmi
    Əhvalını özgələrdən xəbər aldım,
    Cananıma uzaqlardan baxan oldum.

    Qırılıbdır qol- qanadım, pərişanam,
    Qan ağlayır anam, bacım, dost- tanışım.
    Yanağımda iz salıbdır axan yaşım
    Sudan çıxmış balıq kimi yarımcanam,
    Qırılıbdır qol- qanadım, pərişanam.

    Hər həsrətin, hər hicranın bir sonu var,
    Yetər bizi üzdü məlal, qadan alım.
    Dön yanıma, üzə gülsün bal vüsalım
    Artıq bitsin bu intizar, bu ahu- zar,
    Hər həsrətin, hər hicranın bir sonu var.

    Gəl can deyək, can eşidək, bundan belə,
    Hamı duysun xoş baharın müjdəsini.
    Dövran qoşsun sevə- sevə nəğməsini
    Pak sevdamız bulaşmasın fitnə- felə,
    Gəl can deyək, can eşidək, bundan belə…

    XIDIR BAYRAMI

    Bu gün Ulu Yurdumuzda Xıdır Həbi bayramıdır

    Gəldi xıdır bayramı,
    Millətin ehtişamı.
    Bayram edir el, hamı,
    Sevindirsin hər qəlbi-
    Yaşasın Xıdır Nəbi!

    Bir-birindən qoçaqlar,
    Baca gəzir uşaqlar.
    Dolub torba, papaqlar,
    Hər kəsin dolsun cibi-
    Yaşasın Xıdır Nəbi!

    Yoxdur nemətin sayı,
    Göndərib əmi, dayı.
    Hər evdə Xıdır payı,
    Gətirib xala, bibi-
    Yaşasın Xıdır Nəbi!

    Xıdıra-xıdır deyərlər,
    Hər nemətin yeyərlər.
    Xudaya həmd edərlər,
    Yad edək Ulu Rəbbi-
    Yaşasın Xıdır Nəbi!

  • Şəfa VƏLİYEVA.Yeni şeirlər

    sv

    “Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, AYB və AJB üzvü,
    Prezident təqaüdçüsü, Gənclər müfakatçısı

    ****

    Bir səni qıymadı…

    Gözlərinin şöləsinə büründüm,
    Bəxtəvəri oldum qəmli nağılın…
    Eşq tozunun arxasınca süründüm,
    Şirin xəyalımda titrək vüsalın.

    Bir səni qıymadı bəxtimə dünya,
    Əllərim tutsa da bərk ətəyindən…
    Razıyam, əlimlə gözümü oyam,
    Çəkib ala bilsəm dərinliyindən…

    Gecələrdə tənhalığın iziylə,
    Gözlərimin qarasına köçmüsən.
    Həsrətin naxışı-gəlinliyimdə,
    Sən ki, onu ayrılıqdan biçmisən.

    ***
    Bütün yeni illər ayrılıq qoxur…
    Burnumda tütürəm köhnə illəri…
    Hər qış nənəm mənə papaq toxuyur,
    Hər yay darıxdırır dəmir milləri…

    Hər il bir səssizlik vədiylə gəlir,
    Halbuki, arzular susmağı bilmir…
    Hər il yolkaların dalıyca gedir,
    Sevdiyim… Bilirəm, gedənlər gəlmir…

    Mən onun ömrünün qara sevdası…
    Bəzəməz illəri qar topaları…
    İndi əyləncəmiz ayrılıqlardı,
    Çoxdan unutmuşuq qartopuları…

  • Əziz MUSA.Yeni şeirlər

    em

    Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü,
    “İlham çeşməsi” qəzetinin təsisçisi və baş redaktoru,
    Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü

    SONUNCU GÜLLƏ

    De niyə gərəkdi bu dava, dalaş,
    Axı nə üçündü bu qan, bu qada.
    Niyə qurumasın gözdən axan yaş,
    Qoy sevinc, səadət gülsün dünyada.

    Bir günəş altında deyək, gülək biz,
    Qoy hamı yaşasın üzü gülər, şən.
    Olsun Yer kürəsi doğma evimiz,
    Olsun dünya cənnət, yer üzü gülşən.

    Qəzəbdən, nifrətdən qalmasın bir iz,
    Mehriban yaşayaq, dost olsun hamı,
    Sevgiylə döyünsün ürəklərimiz,
    Bir süfrə başında yandıraq şamı.

    Sonuncu gülləni çaxın sinəmə,
    Sonuncu bombanın qurbanı olum.
    Bütün kin-küdrəti sıxın sinəmə,
    Azadlıq gətirsin sonunca yolum.

    Razıyam sülh deyib, gül kimi solum.
    Təki son qoyulsun oda, alova.
    Sonuncu şəhid də qoyun mən olum,
    Təki Yer üzündən silinsin dava.

    UNUTMAZ MƏNİ

    Səhərlər mən şehə, suya batmışam,
    Hər çinar dibində ocaq çatmışam,
    Üstündə baş qoyub, daş tək yatmışam,
    O, sərin bulaqlar unutmaz məni.

    Dərdə dərman idi buz kimi sular,
    Orda gül açırdı şirin arzular,
    Hərdən mələşirdi qoyun, quzular,
    Yamyaşıl yaylaqlar unutmaz məni.

    Yığıb yığışdırmaq olmurdu barın,
    Tanrı bərəkətli etmişdi varın,
    Dərərdim almasın, heyvasın, narın,
    O, bağçalar, bağlar unutmaz məni.

    Sevgiylə, istəklə könül açdığım,
    Hər gün qanadlanıb qanad açdığım,
    Qəlbimin oduyla alışdırdığım,
    O, isti ocaqlar unutmaz məni.

    Hər gün xatırlayıb, hər gün andığım,
    Eşqiylə, alışıb şam tək yandığım,
    Ana tək başına hey dolandığım,
    O, vüqarlı dağlar unutmaz məni.

  • Əliağa KÜRÇAYLI.Şeirlər

    YALAN

    Başçı yalan danışsa
    Ellər çəkər xəcalət.
    O torpaqda, o yerdə
    İtər xeyir-bərəkət.
    Gül-çiçəklər saralar,
    Vaxtsız solar bahar, yaz.

    Sevən yalan danışsa
    Ləkələnər məhəbbət.
    Dönüklük at səyridər,
    Ölər vəfa, sədaqət.
    Dodaqda nəğmə donar,
    Susar kaman, telli saz.

    Şair yalan danışsa
    Qara geyər həqiqət.
    Göydə günəş qaralar,
    Örtər torpağı zülmət.
    Allah yalan danışar,
    Şair yalan danışmaz!

    Budur, şair yalanı,
    Dinləmişəm onu mən,
    Dinləmişəm onu mən
    Bir şairin dilindən:
    “…Bir qolsuz əyləşibdir
    Piano arxasında,
    Kor not varaqlarını
    O çaldıqca çevirir.
    Bir lal nəğmə söyləyir
    Səhnənin ortasında,
    Kar dinləyir, düşünür,
    Kədərlənir, sevinir…”

    1977

    YEDƏK GƏMİSİ

    Dartınır arxada yedək gəmisi,
    Gedir sükançısı özündən qabaq.
    Böyük paraxoddan onu cəmisi
    Yüz qulac yoğun ip ayırır ancaq.

    Ona ağır gəlir dalda sürünmək,
    Yedəkdə dartınır hər axşam-səhər.
    Nə vaxtsa qərq olmuş bir cənazətək
    Onu sudan-suya sürükləyirlər.

    Körfəzdə dayanmaq istəmir bəzən,
    Dərin dəryaları o arzulayır.
    Tərpənə bilməyir fəqət yerindən,
    Durğun günlərini beləcə sayır.

    O fitli-tüstülü paraxoda bax,
    Gəmini hər yana dartsa – dartacaq.
    O getsə — gedəcək , qalsa – qalacaq,
    Bir gün də qərq olub batsa – batacaq.

    Sən neçin olubsan yedək gəmisi?!
    Özün keç hünərlə neçə dənizdən.
    Bir ömür verilib sənə cəmisi,
    Sürünmə,
    Yedəksiz yaşa onu sən.

    Arxada sürünən bir ömür boşdur,
    Harda alqışlanıb gerilik, harda?
    Yedəklə salamat qalmaqdan xoşdur
    Müstəqil qərq olmaq fırtınalarda.

    1966

  • Abdulla MƏMMƏD.Yeni şeirlər

    abdullamuellim

    Səni düşünürəm, sənsizliyimlə

    Səni düşünürəm, sənsizliyimlə
    Dumanda yol azan gəmiyəm, ay qiz.
    Nəyimlə fəxr edim-sənsiz nəyimlə?
    Sünbülü sovrulan zəmiyəm, ay qiz.

    Səni düşünürəm, qulaqlarimdan
    Getmir bir an belə piçiltilarin.
    Donur tebessümüm dodaqlarimda,
    Gəzir divarlari siziltilarim.

    Özümdən qaçsam da səndən qaçmaram,
    Ürəyim daş deyil daşinim səndən.
    Mən ki sən deyiləm gendən qaçmaram,
    Əşya da deyiləm daşinim səndən.

    Ağlağan uşağa dönüb günlərim,
    Kədəri neynirəm kədərəm sənsiz.
    Sənin tək əhdinə dönük günlərin
    Əlindən baş alib gederem sənsiz.

    Qara bir buluddur sevincim mənim,
    Bir himə bənd imiş-hönkürür indi,
    Sənin tək unutdu sevincim məni,
    Ayriliq bənd imiş-o da sənindi.

    Səni düşünürəm, səni-sən indi
    Mənə dünənimdən yaxinsan, yaxin.
    Demirəm-ürəyim qəlbim sənindi,
    Demirəm sən məni yaxin san, yaxin…

    Sahilə çirpilan dəli dalğayam,
    Məni dəniz belə qoynuna almaz.
    Sənli günlərimi mənə bağlayan
    Sevdali qəlbimdə sevgim qocalmaz!

    Azərbaycan Quba.
    22.05.1991.

    BƏYAZ SEVDALI HƏSRƏT

    Bəyaz sevdasıdır yağan qar qışın,
    Sənli xatirələr qarla bələnir.
    Bu qar nəmli qəlbin bəyaz qarğışı,
    Göz açan səhərə dərdin ələnir.

    Sazaqlı ömrümün çiçəkli yazı,
    Gözüm səni gəzir intizar ilə.
    Qayıt,baxışının mehrində azım,
    Gülüm,günüm gülməz ahu-zar ilə.

    Sevdalı qəlbində bəyaz ümidəm,
    Tək mənə bağlıdır-mənə ürəyin.
    Kaş ki çiçəkləyə bu yaz ümidin,
    Yenə də qovuşa sənə ürəyim.

    Gümana bağlayıb son ümidimi,
    Alışıb yanıram hey için-için.
    Sözümdə ağlayan ümidin qəmi,
    Gözündə yol çəkir o günlər üçün.

    Bəyaz sevdaların qara buludu,
    Qanım tək gözümdə qaralıb qalır.
    Olub keçənləri necə unudum?
    Həsrəti üzümdə saralıb qalır.

    Yağı kəsilmişəm-özümə yağı,
    Qonağım olaydın kaş xəyal kimi.
    Yağır həsrətimə-bəyaz qar yağır,
    Gözümü oxşayır xoş xəyal kimi.

    Sən demə həsrətin ömür yoldaşım,
    Sənsiz dağ çəkərmiş sevgi ömrümə.
    Bu qar dənələri bəyaz göz yaşın,
    Ayazı gətirir,sanki ömrümə.

    Bəyaz sevdasıdır yağan qar qışın,
    Sənli xatirələr qarla bələnir.
    Bu qar qəmli qəlbin nəmli göz yaşı,
    Buludun gözündən ümid əlnir.

    Azərbaycan.Quba.
    11.02.2017.

  • Kamran MURQUZOV.”Azerbaycan toprağına düşüp güzarın, Yunusum!”

    10730926_708473925888118_1815156677351752954_n

    HOCAM Yunus Emrenin kutsal ruhuna sevgi ve sayqıyla!

    Multu olmak ne güzelmiş, bu dünyada karip-karip
    Azerbaycan toprağına düşüp güzarın, Yunusum!

    Hakkı buldun, çok sevindim Senin arzun gerçekleşdi,
    Kader gibi unutulsun azar-bezarın, Yunusum!

    Hasret çektim güller gibi Sene kovuşmakçün ben,
    Oldum bu karip dünyada Seninn yazarın, Yunusum!

    Dergahına geldim Senin kulun bugün Seni ister
    Nerde kaldı söyle görüm, Senin mezarın, Yunusum?!

    Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının
    Mətbuat xidmətinin rəhbəri,
    Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü
    19 Kasım 2016 yıl.Bakü, Azerbaycan

  • Kənan AYDINOĞLU.”Salam, ey gözəl insan, sənə salamlar olsun!”

    1902788_614529541965133_896121757_n

    Tələbə yoldaşım Əsmər Rəsulovaya.

    Meydanda cəsarətdə geridə qalmamısan,
    Kim deyir ki, Vətəni yadına salmasısan?!
    Kim deyir ki, ilhamın Məkkədən almamısan,
    Salam, ey gözəl insan, sənə salamlar olsun?!

    Gözəllikdə gözəlsən gözəllərin içində,
    Dastanlara dönəsən qəzəllərin içində.
    Nura boyansın ömrün göz, əllərin içində,
    Salam, ey gözəl insan, sənə salamlar olsun!

    Doğmaya ömrü boyu doğmadan da doğmasan,
    Fəryada dönürsən sən günəş kimi doğmasan.
    İnciyərəm sən şəri ilan kimi boğmasan,
    Salam, ey gözəl insan, sənə salamlar olsun!

    Qəlbindəki həsrətin dönsün gözün yaşına,
    Gözəllikdə bənzərsən gözəllərin qaşına.
    Gözəl qalasan ömrün çatanda yüz yaşına,
    Salam, ey gözəl insan, sənə salamlar olsun!

    Qəlbini oxşamısan həm doğmanın, həm yadın,
    Gözəllikdə gözəldi yenə də gözəl adın.
    Göz yaşı kimi durudu qəlbin, ey gözəl qadın,
    Salam, ey gözə insan, sənə salamlar olsun!

  • Saqif QARATORPAQ.Yeni şeirlər

    s

    * * *

    Bu gün sevgililər günüdü axı…

    Dedim bir şeir yazım
    ikimizin adından.
    Elə yazım,çıxmasın
    ancaq heç nə yadımdan.

    Elə yazım,döyünsün
    ürəyim hər misrada.
    Saçlarının qoxusu
    o saat düşsün yada.

    Necə üzür gör məni
    ayrılığın,həsrətin.
    Bu eşqin əzabına
    dözmək gör necə çətin…

    Nola,bir az oxşaya
    gözünün qarasına.
    Sonra basım bu şeri
    qəlbimin yarasına…

    Hər hərifi od alsın
    ürəyimin odundan.
    Sənə hədiyyə edim
    gül kimi öz adımdan.

    * * *

    İçinə su dolan gəmi kimiyəm,
    Elə qərq olmuşam ümidsizliyə.
    Qəfil yıxılmışam arzularımdan,
    Daha bircə kimsə yetməz köməyə.

    Tufanlar qabartmaz ağ yelkənimi,
    Mənə yoldaş olan yellər susdular.
    Yolumu gözləyən gözlər yoruldu,
    Arxamca əl edən əllər susdular…

    Mənsiz qəribsəməz bir doğma liman,
    Adım bir sahilin yadından çıxar.
    Ürəyim bir qara qutudan betər,
    Yanmış xatirələr altından çıxar.

    Ömür bir səfərdi,bitər nə vaxtsa…
    Yalan elə şirin, həqiqət acı.
    Mən elə ölmüşəm biganəlikdən,
    Daha təsəlliyə yox ehtiyacım.

  • Görmə qabiliyyəti olmayan əlaçı tələbə: “Anam kitabı oxuyur, mən onun səsini telefonun diktofonuna yazıram və öyrənirəm”

    “Dünya siyasi liderlərinin şəkillərini yığırdım, onların adlarını əzbərləyirdim”

    Müsahibimiz gənc Amal Əkbərlini adi gənclər sırasından çıxaran görmə qabiliyyətinin olmadığı halda ali məktəbdə əlaçı tələbə kimi təhsil almasıdır.
    1993-cü ildə Bakı şəhərində doğulub, orta təhsilini Nərimanov rayonu 5 nömrəli orta internat məktəbində alıb. 2014-cü ildə Qərb Universitetinin Siyasi elmlər və beynəlxalq münasibətlər fakültəsinin Politologiya ixtisasına daxil olub, hazırda 3-cü kursda təhsil alır. Amalla elə təhsil aldığı Qərb Universitetində görüşdük.

    – Orta məktəb illərində necə oxuyurdun?

    – Bu suala cavab verərkən bir az qeyri-təvəzökarlıq etməli olacam, ancaq həqiqətdir ki, yaxşı oxuyurdum. Əlimdən gələni edirdim ki, yüksək nəticələr göstərim. Hətta 11-ci sinifdə oxuyarkən şərəf lövhəsində şəklim var idi, əlaçı idim.

    – Orta məktəbdə oxuyarkən hansı istiqamətlərə xüsusi marağın var idi?

    – İctimai-siyasi sahə mənim üçün çox maraqlı idi. Bu sahəyə uyğun olan fənlərə də xüsusi maraqla yanaşırdım. İctimai-siyasi mövzulara marağım o qədər böyük idi ki, bütün xəbərlər və siyasi proqramları izləməyə çalışırdım. Anam da burdadır, təsdiqləyər ki, hələ məktəbə getmirdim, başqa uşaqlar cizgi filmlərini izləyəndə, mən siyasi verilişlərə baxırdım. Hətta o qədər azarkeş idim ki, dünya siyasi liderlərinin şəkillərini yığırdım, onların adlarını əzbərləyirdim. Bu, mənim ən sevimli məşğuliyyətim idi. Əslində, heç əzbərləməyə ehtiyac da yox idi, o qədər informasiya buraxılışlarını izləyirdim ki, bütün liderlərin adları istər-istəməz yadımda qalırdı.
    O vaxtlardan istəyirdim ki, ali təhsil alım və bu təhsil mütləq və mütləq ictimai-siyasi sahə ilə bağlı olsun – əlbəttə, bu, politologiya da ola bilərdi, siyasi jurnalistika da ola bilərdi, hər halda siyasətlə bağlı olmalı idi.
    İndi peşə baxımından özümü çox xoşbəxt hiss edirəm.
    Uşaqlar adətən ya müəllim olmaq istəyir, ya həkim, ya polis. Məndə isə bir qədər fərqli idi və şükür edirəm ki, arzuladığım sahə üzrə təhsil alıram.

    – Amal, ali məktəbə hansı formada imtahan verdin?

    – Şifahi imtahan verdim. Hamı kimi 5 fənn üzrə. Sadəcə, TQDK tərəfindən bizim kimi imtahan verənlərə xüsusi köməkçilər ayrılır, onlar imtahan verənin seçdiyi variantı cavab kartında qeyd edir.

    – Dərslərə fiziki olaraq necə hazırlaşırsan?

    – Anam kitabı oxuyur, mən onu telefonun diktofonuna yazıram və öyrənirəm. Bu vasitə mənə çox kömək edir. Həm də tez mənimsəyə bilirəm. Tam sağlam adamlar var ki, bir cümləni öyrənmək üçün on dəfə oxuyur, məndə elə problem yoxdur, yaddaşım çox yaxşıdır. Təhsil aldığım istiqamət mütaliə, geniş biliklər tələb edir. Ona görə elektron kitablardan da geniş istifadə edirəm. Yalnız dərslərə hazırlaşmaq kifayət etmir. Gələcək siyasi icmalçıya nələr lazım ola bilər: siyasi biliklərlə yanaşı, iqtisadi və coğrafi biliklər, tarixi biliklər və s. Buna görə də mən daim yeni məlumatlar toplamağa çalışıram. Bir gün ərzində 50 səhifədən çox kitab oxuduğum olub. O kitabları internetdən götürürəm və MP 3 faylına çevirməklə oxuyuram.
    Anam mənə çox kömək edir. Biz ana-övlad münasibətlərindən əlavə həm də dostuq. Universitetə hazırlaşdığım illərdə oturub, evdə söhbət edərkən həmişə deyirdim ki, mən məcburi təhsil ala bilmərəm – tutaq ki, ictimai-siyasi elmləri sevirəmsə, heç vaxt riyaziyyat-fizika sahəsində, lap humanitar sahə olsun – hüquqşünaslıq sahəsi üzrə təhsil ala bilmərəm. Diplom xatirinə oxuya bilməzdim.

    – Necə oxuyursan?

    – Əla deyə bilərəm. Çalışıram ardıcıl olaraq yüksək nəticə göstərim.

    – Hansı əlavə məşğuliyyətlərin var?

    – Yazıram.

    – Nəzm, yoxsa nəsr?

    – Hər ikisi. Cızma-qara edirəm deyərdim. Yazmaq məni çox yüngülləşdirir. Bəzən kədərlənəndə, nədənsə təsirlənəndə yazıram. O düşüncəni adi sözlərlə ifadə etmək olmur, şeirə, hekayəyə və s. çevrilir. Bədii ədəbiyyatı, mütaliə etməyi də çox sevirəm. Az-çox musiqi ifa etmək qəbiliyyətim də var, məsələn, həvəskar səviyyədə qarmonda ifa edə bilirəm.

    – Sentimentalsan, hər şeydən təsirlənənsən, özünə qapanansan, yoxsa qaynayıb-qarışan?
    – Bu, həssas nöqtədir mənim üçün. Çox maraqlıdır ki, yaşıdlarımdan daha çox özümdən böyüklərlə, hətta 10-15 yaş böyüklərlə daha rahat ünsiyyət qururam, onlarla münasibətim daha yaxşı alınır.

    – Müəllimlərinlə, tələbə yoldaşlarınla münasibətlərin necədir?

    – Öncə deyim ki, Qərb Universiteti mənim ikinci evimdir. Burda özümü çox rahat hiss edirəm. Bizə yüksək səviyyədə təhsil verməklə yanaşı burada bütün tələbələrlə müəllimlər arasında səmimi-demokratik münasibət var. Universitetimizdə özünü inkişaf etdirmək üçün çox yaxşı mühit və imkanlar yaradılıb. Qiymətləndirmə şəffafdır, yaxşı oxuyan tələbələri stimullaşdırırlar – bu isə şübhəsiz, hər birimizi daha yaxşı oxumağa təşviq edir. Tələbə yoldaşlarımla da çox isti münasibətlərimiz var, məni özləri kimi qəbul edirlər, dostcasına münasibət göstərirlər.

    – Politologiya sahəsində təhsil alırsan. Yəqin ki, müasir siyasətlə də maraqlanırsan. Dünyada siyasi kataklizmlər bir-birini əvəz edir. Bir gənc politoloq kimi səni daha çox nələr narahat edir?

    – Bu sual ətrafında çox geniş danışa bilərəm. Dünyada baş verən siyasi proseslər çox mürəkkəb və ziddiyətlidir. Amma hər bir azərbaycanlı kimi məni də ilk növbədə Dağlıq Qarabağ münaqişəsi narahat edir. Münaqişənin faktiki olaraq “dondurulmuş münaqişə”yə çevrilməsi cəhdləri çox acı təəssüf doğurur. Bəzi siyasi güclərin bu münaqişə ətrafındakı maraqları Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü bərpa etməsinə mane olur. Ancaq görünən odur ki, Azərbaycan çox güclü diplomatik siyasət aparır, beynəlxalq nüfuzunu, mövqelərini gücləndirir və istənilən halda, haqq öz yerini tutmalıdır və tutacaq.

    – Sənə stimul verən nədir?

    – İlk növbədə, əlbəttə ki, yaxınlarım. Daha sonra təhsil aldığım sahəyə sevgim. Və məndə bir hissin daha qabarıq şəkildə özünü göstərdiyini hiss edirəm: liderlik hissi. Etiraf edirəm ki, bir az şöhrətpərəstəm. Əlbəttə ki, bu da bir stimuldur.

    – Bəs əsas hədəf?

    – Müəyyən yaşdan sonra ölkənin ən tanınmış politoloq və yazıçılarından biri olmaq. Bunun üçün də çalışıram.

    – Yəqin ki, politoloq kimi efirdə görünmək, ictimai-siyasi verilişlərdə şərh vermək istərdin?

    – Bəli, ən böyük arzularımdan biridir. Deyərdim ki, həyatda ilk müəllimim televiziya olub. Bu sahə üzrə təhsil almazdan öncə siyasi proseslərlə məhz daha çox televiziya vasitəsilə maraqlanırdım, nəzəri bilikləri isə burada – universitetdə öyrənməyə başladım. Çox istərdim ki, hətta televiziyada çalışım, müəllif proqramım olsun.

    – Müasir politoloqlardan kimləri daha çox izləyir, nəsə öyrənməyə çalışırsınız?

    – Dünyasını dəyişmiş Vəfa Quluzadənin şərhlərini çox diqqətlə izləyirdim. İndi isə müəllimimiz Fikrət Sadıqovu qeyd etmək istərdim. Fikrət müəllim ilk dəfə bizim auditoriyaya daxil olarkən yanaşı oturduğum qrup yoldaşıma dedim ki, hələ universitetdən çox-çox öncə onu tanıyır, rəğbət bəsləyirəmm. Belə tanınmış şərhçinin, maraqlı insanın müəllimimiz olması biz tələbələrə çox şey qazandırır. Deməliyəm ki, Qərb Universitetində belə müəllimlər çoxdur, biz bu fürsətdən istifadə etməliyik.

    Amalı universitetə – dərslərə aparıb gətirən anası Durna Həsənovanın dediklərindən:

    – Amal çox çalışqandır, istəklidir, çox böyük həvəslə hazırlaşır dərslərə. Evimizdə kitaba, təhsilə çox böyük maraq olub həmişə. Görünür, bu, Amala da keçib… Orta məktəb illərindən məktəbin bütün tədbirlərində Amal fəal iştirak edirdi.

    Söhbətləşdi: Tural

  • “Ədəbiyyat-Az.Com” saytının 5 yaşı tamam olur

    Təsisçisi və direktor: Rafiq ODAY

    cenabrafiqoday

    Rafiq ODAY ( Bayramov Rafiq Hüseyn oğlu) 23 iyul 1960-cı ildə Naxçıvan MR Şərur rayonunun Şəhriyar kəndində anadan olub. 1983-1988-ci illərdə Naxçıvan Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsində təhsil almışdır. Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvüdür.Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin Sumqayıt şəhər təşkilatının sədridir.”Möhtəşəm Azərbaycan” müstəqil ictimai-siyasi, ədəbi-bədii qəzetinin təsisçisi və baş redaktorudur.Azərbaycan Respublikasının “Əməkdar jurnalisti”dir.Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatının Gündəlik Analitik İnformasiya Agentliyinin və Azərbaycanın Mədəniyyət və Portalının təsisçisi və direktorudur.Qardaş Türkiyə Cümhuriyyətinin Tokat şəhərində fəaliyyət göstərən TOSAYAD (Tokat Şairler ve Yazarlar Derneği) rüblük orqanı “Kümbet” eğitim, kültür, sanat ve edebiyat dergisinin Azərbaycan təmsilcisinin Başkanıdır.”Qızıl qələm”, “Həsən bəy Zərdabi”, “Qafqaz-Media” mükafatları laureatıdır.”Çağdaş Azərbaycan ədəbiyyatının inkişafına dəstək”, “Çağdaş Türkiyə ədəbiyyatının inkişafına dəstək”, “Kütləvi informasiya vasitələrinin inkişafına dəstək” layihələrini həyata keçirən ilk AZƏRBAYCANLI ŞAİRDİR.

    Baş redaktor: Kənan AYDINOĞLU

    Photo Kenan

    Kənan AYDINOĞLU (Murquzov Kənan Aydın oğlu) 1989-cu il oktyabr ayının 25-də Bakı şəhərində ziyalı ailəsində anadan olub.2008-2012-ci illərdə Sumqayıt Dövlət Universitetinin Filologiya fakültəsində bakalavr dərəcəsi üzrə ali təhsil alıb.”Ömürdən bir səhifə” (Bakı, “Adiloğlu”, 2007) və “Ömrün yarı yolunda” (Bakı, “MK”, 2010) şeirlər kitabının müəllifidir.Gündəlik Analitik İnformasiya Agentliyinin Mətbuat xidmətinin rəhbəridir.Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının baş redaktorudur.Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvüdür.

    Baş məsləhətçi: Şəfa VƏLİYEVA

    1915291_748109358667106_2463672035380493579_n

    Şəfa VƏLİYEVA (Şəfa Elxan qızı Vəliyeva) 1988-ci il iyulun 22-də Göyçə mahalının Dərə kəndində dünyaya göz açıb.2005-2009-cu illərdə Azərbaycan Müəllimlər İnstitutunun Gəncə filialının “İbtidai təhsilin metodikası və pedaqogikası” fakültəsində bakalavr dərəcəsu üzrə ali təhsil alıb. İlk kitabı kiçik həcmli hekayələrdən ibarət olan “Ümiddən olan qurbanlar” 2010-cu ildə işıq üzü görüb. “BUTA” -2012 Qadın yazarlar seminarının iştirakçısıdır.
    2012-ci ildə Azərbaycan Respublikası Gənclər-İdman Nazirliyi tərəfindən maliyyələşdirlilən və Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyi tərəfindən həyata keçirilən ”Bölgə yazarlarına dəstək” layihəsi çərçivəsində “Bölgələrdən səslər” kitabında hekayəsi dərc olunaraq ilk dəfə olaraq Respublika səviyyəsində ictiamiyyətin nəzərinə çatdırıldı.
    2014-cü ildə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Gənclər Fondu tərəfindən maliyyələşdirilən və həyata keçirilən “Vətən sevgisi sərhəddən başlamır, sərhəddə bitmir” layihəsi çərçivəsində işıq üzü görən “Bitməz könlümüzün Vətən sevgisi” antologiyasında şeiri dərc olunaraq ictimaiyyətin nəzərinə çatdırılıb.Həmin layihədə fəal iştirakına görə Sertifikata layiq görülüb.
    2015-ci ildə “Zərrələr” layihəsi çərçivəsində işıq üzü görən “Zərrələr” antologiyasında şeirləri dərc olunaraq ictimaiyyətin nəzərinə çatdırılıb.
    “Qafqaz Media” İctimai Birliyi tərəfindən “Cəsarətli qələm” və “Peşəkar jurnalist” media mükafatlarına layiq görülüb.
    Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatının maliyyə dəstəyi ilə həyata keçirilən “Yeni nəsil Azərbaycan gəncliyinin inkişafına dəstək” layihəsi çərçivəsində “Ən sadə şəkil” hekayəsi Türkiyə türkcəsində Qardaş Türkiyə Cümhuriyyətinin Tokat şəhərində fəaliyyət göstərən TOSAYAD (Tokat Şairler ve Yazarlar Derneği) rüblük orqanı “Kümbet” eğitim, kültür, sanat ve edebiyat dergisinin yeni 40 sayında dərc olunub.
    Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatının Gündəlik İnformasiya Agentliyinin və Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş məsləhətçisi və “Nəsr” bölməsinin redaktorudur.Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin, Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyinin üzvüdür.Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi ilə Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin birgə layihəsi olan 3-cü “Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimidir. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Təqaüd Fondunun təqaüdçüsüdür.Gənclər mükafatçısıdır.

    Məsul katibi: Şəfa EYVAZ

    1423756700_sefa-xanim

    Şəfa EYVAZQIZI (Kazımova Şəfa Eyvaz qızı) 1987-ci ildə Gədəbəy rayonunun Qoşabulaq kəndində dünyaya gəlmişdir. İlk təhsilini doğma kəndində almışdır. 2003-cü ildə Bakı Qızlar Universitetinə daxil olmuş, həmin universiteti fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir. 2007-ci ildə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinə magistraturaya qəbul olmuş və 2009-cu ildə həmin universiteti də fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir. 2012-ci ildən Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin dissertantıdır. Təhsil Problemləri İnstitutunun Kurikulum Mərkəzinin böyük elmi işçisidir.
    Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatının maliyyə dəstəyi ilə həyata keçirilən “Yeni nəsil Azərbaycan gəncliyinin inkişafına dəstək” layihəsi çərçivəsində “Məhəbbət” şeiri Azərbaycan türkcəsində Qardaş Türkiyə Cümhuriyyətinin Tokat şəhərində fəaliyyət göstərən TOSAYAD (Tokat Şairler ve Yazarlar Derneği) rüblük orqanı “Kümbet” eğitim, kültür, sanat ve edebiyat dergisinin yeni 41 sayında dərc olunub.

    Mətbuat xidmətinin rəhbəri: Kamran MURQUZOV

    10730926_708473925888118_1815156677351752954_n

    Kamran AYDIN (Murquzov Kamran Aydın oğlu) 1989-cu il oktyabr ayının 25-də Bakı şəhərində ziyalı ailəsində anadan olub.2008-2013-cü illərdə Azərbaycan Dövlət İqitisad Universitetinin Mühasibat Uçotu və Audit fakültəsində bakalavr dərəcəsi üzrə ali təhsil alıb.2013-cü ilin avqust ayının 28-də etibarən, Gündəlik Analitik İnformasiya Agentliyinin Baş redaktorudur.2012- ci il fevral ayının 14-dən etibarən, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Mətbuat xidmətinin rəhbəridir.Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvüdür.

    Sayt 2012- ci il fevral ayının 14-də Azərbayacan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatının maliyyə dəstəyi ilə həyata keçirilən ”Çağdaş Azərbaycan ədəbiyyatının inkişafına dəstək” layihəsi çərçivəsində istifadəyə verilib.

    E-mail: azerbaycanedebiyyati@gmail.com; edebiyyat-az.com@mail.ru

    Əlaqə saxlamaq üçün 051 785 44 33; 051 795 44 33

    Ünvan: Azərbaycan Respublikası, Sumqayıt şəhəri, 2-ci mikrorayon

  • Fidan ABBASOVA.”Gecəmdəki ayımsan günəşimsən”

    Bu şeri xusui sevgililər gününə özəl yazdım…. 14.02.2017-ci il.

    Gecəmdəki ayımsan günəşimsən sayımsan
    ən gözəl arzularım ən gözəl duyğularım
    mənim sevinc payımsan.
    Fəsilərin içində ən qızmar bir yayımsan
    baharımsan , gülümsən bircə bunu unutma
    sən mənim hərşeyimsən…
    İnsan nəfəs almazmış sevgini itirəndə
    şükür edib duayla qəlbinə gətirəndə
    tanrının hədiyyəsi sevginin bir barı tək
    gül bağında en gözəl çiçəyi bitirəndə
    bircə bunu unutma sən mənim dünənimsən..
    Unudarmı heç ürək , o gözəl baxışını
    sevgin qəlbimə çəkib ən gözəl naxışını
    yolların enişini, yolların yoxusunu
    gösdərib sevgin mənə
    bircə bunu unutma sevirəm səni hələ…
    Mən qorxmuram ayrılıq yeni deyil mənimçün
    bir kərə yıxılanda ağlamıram səninçün
    bilirsənmi gözlərim ölənədək səninçün
    baxacaq ətrafına baxacaq ürəyinə
    sən mənim gerçəyimsən
    bircə bunu unutma sən mənim hərşeyimsən…
    Bir sırada dayanma sevməyənlər içində
    ömür yaman qısadır sevib böyüt gözündə
    Bu Fidanın nə varsa dediyi hər sözündə
    yalan yoxdur bilirsən axi məni hamıdan\
    hamıdan çox sən yaxşı tanıyırsan görürsən
    bircə bunu unutma sən mənim hərşeyimsən……

  • Fidan ABBASOVA.”Üzlər gördüm bu həyatda…”

    İstisinə qızınmayan
    taleyinə yazılmayan
    min cür yerə yozulmayan
    üzlər gördüm bu həyatda…

    Razı olmaz öz payına
    uymaz inan öz tayına
    arxalanıb daydayına
    satan gördüm bu həyatda..

    Qınamıram heç kimi mən
    belkə heç mən mən deyiləm
    çətin bu yolda əyiləm
    düzlər gördüm bu həyatda..

    Unutmuram keçmişimi
    sıxa-sıxa öz dişimi
    unutduran vərdişimi
    sözlər görüdüm bu həyatda..

    Ürək necə dözür hələ
    hər kəs qurur bizə tələ
    öz ömrünü verib yelə
    ölən gördüm bu həyatda..

    Bir gün məndə gedəcəyəm
    sanma vaxtsız öləcəyəm
    bir gün gəlsə gələcəyəm
    Fidan gördüm bu həyatda…….

  • Fidan ABBASOVA.”Ürək yalnız bircə kərə sevəndir”

    Bir kitabsa ömrün bütün səhfəsi,
    oxuduqca qəlbə, ruha yayılır.
    Ürəyimin içindəki o səsə,
    yatmış hissim öz özünə ayılır.

    Qulaq verib o rəngbərəng səhfəni,
    dönə-dönə oxuyuram ucadan.
    Bu ömrümə həyatıma gəlməni
    bir ilmətək toxuyuram sabahdan.

    Hər səhfəmdə yeni bir sən görüncə,
    nə yaşadım hamsı onun əsəri.
    Ürəyimdə səni hər gün sevincə,
    hey azalır nifrətimin kəsəri…

    Biz olmasaq , bizdən qalan nə olar?
    bir xatirə, bir az ümid, bir az sən.
    Düşünmə ki, gedəndə yeri dolur,
    gedirsənsə, yenə dönüb gələrsən…

    Həsrət acı,kədər boyun əyəndir,
    salma bizi bu möhnətə, əzizim!
    Ürək yalnız bircə kərə sevəndir.
    sevmişiksə, elə bu sevgi bizim….

  • Sumqayıt Regional Mədəniyyət və Turizm idarəsinin Sumqayıt şəhər S.Vurğun adına Mərkəzi Kitabxanasının uşaq şöbəsində “Beynəlxalq Ana Dili Günü” ilə əlaqədar tədbir keçirilib

    Sumqayıt Regional Mədəniyyət və Turizm idarəsinin Sumqayıt şəhər S.Vurğun adına Mərkəzi Kitabxanasının uşaq şöbəsində “Beynəlxalq Ana Dili Günü” ilə əlaqədar tədbir keçirilib.
    Tədbirdə AYB Sumqayıt bölməsinin sədri şair Sabir Sarvan iştirak edib.
    Tədbiri uşaq şöbəsinin müdiri Yeganə Hüseynova açaraq Azərbaycan dilinin dərin tarixi köklərindən, xalqın həyatı ilə bağlı olan xüsusiyyətlərindən, müasir inkişafından, məna dolğunluğu və estetik gözəlliklərindən bəhs edib.
    Balaca oxucular Rəsul Bəhmənli, İsmayıl Hüseynov, Zəhra Bəşirli, Ülkər Salayeva, Əli Hüseynov, Xoşqədəm Bağıyeva, Ləman Ramazanova, Zeynəb Hüseynəli, Gülşən Ağayeva , Cavidan Hüseynov və Ramil Zeynalovun ifasında vətənə, ana dilinə həsr olunmuş şeirlər valideynlər və kitabxana işçiləri tərəfindən maraqla dinlənilib.
    Sonda şair Sabir Sarvan çıxış edərək uşaqların bədii zövqünün formalaşmasında, mütaliə bacarığının artması və söz ehtiyatının yaranmasında belə tədbirlərin böyük əhəmiyyət daşıdığını bildirərək davamlı olmasını arzulayıb.

    Sumqayıt Regional Mədəniyyət və Turizm idarəsinin Mətbuat xidməti

  • ŞƏKİDƏ TÜRK DÜNYASININ BƏXTİYARI SEVGİLƏRLƏ ANILDI…

    “Oğuzdan törədim, türk oğlu türkəm,
    Poladdan kövrəyəm, dəmirdən bərkəm.
    Alçalda bilməzsən məni, a nadan,
    Mən bu görkəmimlə dünyaya görkəm!”

    Şəki Dövlət Regional Kollecində yuxarıdakı möhtəşəm misraların müəllifi, Türk Dünyasının Böyük Mütəfəkkir Şairi BƏXTİYAR VAHABZADƏnin xatirəsinə həsr olunmuş anım gecəsi keçirildi. Tədbirdə Şəki Rayon icra başçısının müavini Zərinə Cavadova, şairlərdən Vaqif Aslan, Qiymət Məhərrəmli və Məhəmməd Köçkün çıxış etdilər. Çıxış edənlər şairin unudulmaz xatirəsinə ehtiramlarını ifadə edərək bildirdilər ki, artıq 9 ildir aramızda olmasa belə, özündən sonra qoyduğu bənzərsiz əsərləri və nəsillərə örnək ola bilən ömür yolu onu bizə hər an daha da yaxınlaşdırmaqda, daha da sevdirməkdədir. Bu gün bu misilsiz söz sənətkarı ilə öyünən təkcə doğulduğu Şəki torpağı deyil, bütövlükdə TÜRK DÜNYASIDIR.
    Gecədə Bəxtiyarsevərlərə şair-publisist Dərviş Osman Əhmədoğunun unudulmaz müəlliminə həsr etdiyi “219-cu auditoriya” kitabı da təqdim olundu. Kitabın tərtibçisi və redaktoru Qiymət Məhərrəmli tədbir iştirakçılarının nəzərinə çatdırdı ki, “219-cu auditoriya” oxucuları müəllifin Azərbaycan Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsində təhsil aldığı illərə – Bəxtiyar Vahabzadənin dərs dediyi auditoriyaya səyahətə aparacaq. Halal bir tələbənin öz halal müəlliminə övladlıq borcu kimi araya-ərsəyə gələn bu işıqlı toplu əsas etibarilə müəllifin “Elimiz.Günümüz” qəzetinin 2011-2012-ci illər ərzində işıq üzü görmüş 21 sayında dərc edilən “219-cu auditoriya: Bəxtiyar Vahabzadə dərsləri…” adlı silsilə yazıları əsasında tərtib olunmuşdur. Həzin, kövrək yaşantılar, qanadlı xatirələr əsasında qələmə alınmış bu kitab Osman Əhmədoğlunun sevimli müəllimi, Türk Dünyasının fəxri, unudulmaz xalq şairi Bəxtiyar Vahabzadə haqqında sənədli povesti də adlandırıla bilər.
    Mərasimdə kollecin müəllim və tələbələrdən ibarət özfəaliyyət kollektivinin ifasında şairin şeirləri və sözlərinə yazılmış mahnılar böyük sevgiylə təqdim olundu.
    Ruhun şad olsun, UNUDULMAZ ŞAİRİMİZ!

    Qiymət MƏHƏRRƏMLİ,
    Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının
    Şəki şəhəri üzrə xüsusi müxbiri,
    filologia üzrə fəlsəfə doktoru

  • Sumqayıtda şairə-publisist Qaratel Azərinin “Mən də bu ünvana gəldim” şeirlər kitabının təqdimatı keçirildi

    Fevralın 11-də Sumqayıt şəhərində yerləşən “Azəri” Nəşriyyat-poliqrafiya müəssisəsinin konfrans zalında şairə-publisist Qaratel Azərinin “Mən də bu ünvana gəldim” kitabının təqdimat mərasimi keçirilmişdir.
    Müəllifin qələm dostlarının, iş yoldaşlarının, ədəbiyyat və incəsənət nümayəndələrinin, yaxınlarının və əzizlərinin iştirak etdiyi tədbiri Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatının sədri, respublikanın Əməkdar jurnalisti, şair-publisist Rafiq Oday giriş sözü ilə açmış, Qaratel Azərinin həyat və yaradıcılığı haqqında oxuculara geniş məlumat vermişdir.
    Tədbirdə Azərbaycan poeziyasının görkəmli nümayəndəsi, Əməkdar mədəniyyət işçisi, şair Əşrəf Veysəlli, respublikanının Əməkdar artisti, tanınmış aktyor və bədii qiraətçi Ağalar Bayramov, Qaratel Azərinin sənət dostları əməkdar artistlər Nizaməddin Bağırov, Növrəstə Həşimova, İlahə Səfərova, qələm dostları Asif Asiman, Firdovsi Cəfərxan, Eldar Xanlaroğlu, Rəfail Laçınlı, gənc yazarlar Polad Sabirli, Sevda Kərimli, Sevinc Qərib, jurnalist Elcan Oruclu və digərləri çıxış edərək Qaratel xanımı yeni kitabının işıq üzü görməsi münasibətilə təbrik etmiş və yeni yaradıcılıq uğurları arzulamışlar.
    Qaratel Azərinin qələm dostları Əli Nəcəfxanlı, Namiq Dəlidağlı, Xatirə Fərəcli, Nisə Qədirova, Aygün Hacıyeva, Rahilə Veysəlli, Mədaxil Cavadlı, Nizami Kolanılı, Fərhad Nəhmətoğlu, Xürrəm Qafanlı, Elbrus Qayalı, Ədalət Nicat, Usta Fəxrəddin, Namiq Məmmədli, Natiq İsmayıloğlu rəsmi çıxış etməsələr də, tədbir boyu öz xoş arzularını müəllifə ünvanlamışlar.
    Tədbirdə Qaratel Azərinin şeirlərindən nümunələr bədii qiraət olunmuş, tarzən Əli müəllimin müşayiəti ilə xanəndə Məlahət xanım tərəfindən şairənin şeir və qəzəllərindən seçmələr muğam üstündə ifa olunmuşdur.
    Qaratel Azəri tədbirin təşkilatçılarına – AJB Sumqayıt şəhər təşkilatına, “Azəri” Nəşriyyat-poliqrafiya müəssisəsinin rəhbərliyinə, həmçinin tədbirdə iştirak edən bütün qələm dostlarına minnətdarlığını ifadə etmiş və yeni şeirlərini oxumuşdur. Sonda xatirə şəkilləri də çəkilmişdir.

    Gülnarə ŞÖHRƏDDİNQIZI,
    “Möhtəşəm Azərbaycan”

  • Xalq şairi Mirvarid DİLBAZİ

    Mirvarid Dilbazi (tam adı: Dilbazi Mirvarid Paşa qızı) — azərbaycanlı şairə, 1934-cü ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Azərbaycanın Əməkdar mədəniyyət işçisi (1976), Azərbaycanın ilk qadın Xalq şairəsi (1979). “İstiqlal” ordeni ilə təltif olunub (1997).

    Həyatı

    XX yüzillik Azərbaycan şeirinin görkəmli yaradıcılarından biri-xalq şairi Mirvarid Dilbazi 70- ildən artıq yaradıcılıq yolu keçmiş, lirikamızın rəngarəng və kamil nümunələrini yaratmışdır[1]. Mirvarid Dilbazi 1912-ci il avqust ayının 19-da Qazax rayonunun Xanlıqlar (indiki Musaköy) kəndində anadan olmuşdur. APİ-nin dil və Ədəbiyyat-İctimayyət fakültəsində təhsil almışdır (1929). İnstitutu bitirdikdən sonra gənc şairə Quba Partiya Məktəbinə ədəbiyyat müəllimi təyin olunmuşdur. İki ildən sonra Bakıya qayıdan Mirvarid xanım Azərbaycan EA-nın Əlyazmaları fondunda şöbə müdiri (1934-1938), Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatında tərcüməçi (1938-1940) vəzifələrində çalışmışdır.
    “Qadınların hüriyyəti” adlı ilk şeri 1927-ci ildə “Oktyabr alovları” adlı məcmuədə dərc edilmişdir. Bu dərgidə o cümlədən şairənin keçən əsrin 20-ci illərinin axırlarında yazılmış, Azərbaycan qadınlarının yeni həyat yollarını tərənnüm edən “Zəhra”, “Qurtuluş”, “Qadın” kimi şerləri dərc olunmuşdur. Böyük Vətən müharibəsi illərində bir çox sənətkarlarımızda olduğu kimi, M.Dilbazi yaradıcılığında da vətəni müdafiə mövzusu əsas yer tutmuşdur. Bu illərdə şairənin yeddi kitabı çap olunmuşdur ki, bunların altısı Vətən müharibəsinə həsr edilmişdir. “Məhsəti” (1945), “Əlcəzairli qız” (1961), “Partizan Aliyə” (1972) poemalarının müəllifidir.
    Şairin “Məhsəti” poeması süjetinin genişliyi,məzmun zənginliyi baxımından seçilən əsərlərindəndir. “Məhsəti” poeması məşhur rübai ustası M.Gəncəvinin həyatı, ədəbi və ictimai fəaliyyətindən bəhs edir. “Əlcəzairli qız” əsəri real faktlar əsasında yazılmışdır. İkinci dünya müharibəsindən sonra Şərqdə genişlənən azadlıq hərəkatı, müstəmləkəçiliyə qarşı mübarizə yeni mərhələyə daxil olmuşdur. Bu illərin siyasi mənzərəsini diqqətlə izləyən şairə Əlcəzair hadisələrinin mərkəzində dayanan Cəmiləni və onunla bağlı azadlıq hərəkatını poeması üçün mövzu seçmişdir.
    M.Dilbazinin şeirləri yalnız mövzu rəngarəngliyi ilə deyil, həmçinin forma müxtəlifliyi və fikrin bədii ifadəsi baxımından da yetkin sənət nümunəsi səviyyəsinə qalxmış,şeir xəzinəmizi zənginləşdirmişdir. M.Dilbazinin 70-80-cı illərdə “Bənövşələr üşüyəndə” (1970), “Ana qanadı” (1972),”Dağ çiçəyi” (1977), “Yasəmən fəsil”, “Seçilmiş şeirlər” (1979) şeir kitabları və nəhayət, 3 cilddə “Seçilmiş əsərləri” (1982-84) çap olunmuş, ona Azərbaycanın Xalq şairi fəxri adını qazandırmışdır[2].
    Bəstəkarlardan Süleyman Ələsgərov, Tofiq Quliyev, Fikrət Əmirov, Şəfiqə Axundova, Ağabacı Rzayeva və başqaları şairənin sözlərinə mahnılar, romans və oratoriyalar bəsləmişlər.
    Nizami Gəncəvi, Xaqani Şirvani, Əlişir Nəvai, Aleksandr Puşkin, Taras Şevçenko, N.Tixonov, Samuil Marşak, Sergey Mixalkov və başqa şairlərin əsərlərini, Evripidin “İppolit” faciəsini tərcümə etmişdir. Əsərləri xarici dillərə tərcümə olunmuşdur.
    2001-ci il iyulun 12-də [3] vəfat etmişdir.

    Mükafatları

    • İki dəfə Şərəf Nişanı ordeni
    • “Qırmızı Əmək Bayrağı” — 17.08.1982[4]
    • “İstiqlal” ordeni
    • Azərbaycan SSR xalq şairi — 23.02.1979[5]

    Kitabları

    Müharibəyə qədər işıq üzü görən kitabları
    • Bizim səsimiz 1934
    • İlk bahar 1937
    Müharibə mövzusuna həsr olunmuş kitabları
    • Döyüş mahnıları 1941
    • Kamal 1942
    • Ağarzayev 1942
    • Neft 1942
    • Vətən eşqi 1942
    • Qoçaq ataların qoçaq övladlarına 1942
    • Xatirələr 1945
    Sonrakı dövrlərdə çap olunan kitabları
    • Sənətkarın xəyalı 1948
    • “Seçilmiş şerlər” 1957
    • Məhəbbət bizimlə qoşa doğulur. Bakı: Gənclik, 1959, 227 səh.
    • Şerlər. Bakı: Azərnəşr, 1962, 22 səh.
    • Xatirələr olan yerdə 1964
    • Həyat lövhələri 1967
    • Bənövşələr üşüyəndə 1970
    • Ana qanadı (şeirlər, poemalar və hekayələr). Bakı: Gənclik, 1972, 489 səh.
    • Yasəmən fəsli 1976
    • Dağ çiçəyi. Bakı: Gənclik, 1977, 320 səh.
    • Seçilmiş əsərləri (üç cilddə) 1981-1983. Bakı: Yazıçı, I cild, 324 s.; II cild, 336 s.; III cild, 218 səh.
    • Qar çiçəkləri (şeirlər, poemalar, pyeslər). BakıI Gənclik, 1984, 280 səh.
    • Durnalar ötüşəndə. Bakı: Yazıçı, 1989, 272 səh.
    • Çiçəkdən-çiçəyə. Bakı: Gənclik, 1991, 287 səh.
    • Seçilmiş əsərləri. Bakı: Lider, 2004, 278 səh.

    Uşaqlar üçün yazdığı kitablar

    • Nağıllar 1940
    • Şerlər 1951
    • Kiçik dostlarıma 1956
    • Gülbahar 1957
    • Yaz gəlir (Bahar nəğmələri) 1968
    • Lalənin ağacları 1970
    • Abşeron bağlarında (hekayələr, kiçik və orta yaşlı məktəblilər üçün). Bakı: Gənclik, 1984, 96 səh.

    Haqqında olan ədəbiyyat

    • Ə.Əhmədova. Bu ellərə vurulmuşam. Bakı: Yazıçı, 1978, 79 səh.
    • H.Həmidova. Mirvarid Dilbazi: Biblioqrafik göstəricilər. Bakı: M.F.Axundov kitabxanasının nəşriyyatı, 1990, 130 s.
    • B.Nəbiyev. Söz ürəkdən gələndə. Bakı: Yazıçı, 1984, 282 s.
    • H.Əliyev. Xalq şairi Mirvarid Dilbazinin 85 illiyinə həsr olunmuş təntənəli yubiley gecəsində Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin nitqi//Azərbaycan qəzeti, 1998, 25 aprel, səh.2-4.
    • Son mənzil: (Xalq şairi Mirvarid Dilbazi ilə vida mərasimi)//Azərbaycan qəzeti, 2001, 13 iyul, səh.3.
    • Z.Şahsevənli. Gözü yaşlı bənövşə: (Xalq şairi Mirvarid Dilbazi haqqında)//Günay qəzeti, 2005, 3 sentyabr, səh.10.

    Rus dilində əsərləri

    • Вспоминаю вас (стихи). Баку: Азернешр, 1964, 51 стр.
    • Яблоневая ветка. Москва: , 1965, 151 стр.

    Yaradıcılığı

    XƏSTƏXANADA
    Dörd divar,
    Bir tavan,
    Bir döşəmə.
    Bir də
    Ürəyimdə sıxıntı,
    Kədər.
    Sabahı gözləyən ümidlər…
    Sabahım da bu günümə bənzəsə əgər?.
    .
    Mənbə

    • Müasir Azərbaycan ədəbiyyatı. II cild,Bakı-2007,561 s.

  • Xalq yazıçısı Mehdi HÜSEYN

    Hüseynov Mehdi Əli oğlu (Mehdi Hüseyn) (1909-1965) — azərbaycanlı yazıçı, nasir, dramaturq, tənqidçi, 1943-cü ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Azərbaycanın Xalq yazıçısı (1964), SSRİ Dövlət mükafatı laureatı (1950), Stalin mükafatı laureatı (1950).1941-cı ildən Sov.İKP üzvü.

    Həyatı

    Mehdi Əli oğlu Hüseynov (Mehdi Hüseyn) 22 mart 1909-cu ildə. Qazax mahalının Şıxlı kəndində anadan olmuşdur.O, fəaliyyətə hekayə ilə başlamış, ilk hekayəti 1927-ci ildə nəşr edilmişdir. İlk iri həcmli əsərlərinə məhəbbət mövzusunda yazdığı “Kin” povesti və siyasi motivli “Daşqın” romanı aiddir. 30-cu illərin hadisələrini əks etdirən “Tərlan” romanı da onun qələminin məhsuludur. Müharibə mövzusunda isə “Nişan üzüyü” hekayəsini, “Fəryad” və ürək povestlərini yazmışdır.
    1948-ci ildə Bakı neftçilərinin bədii obrazını “Abşeron” romanında əks etdirmişdir. Yazıçının tarixi mövzulu dram əsərlərində: “Cavanşir”, “Nizami”,[1] “Şamil” görkəmli şəxsiyyətlərin obrazları hazırlanmışdır. M.Hüseyn şəxsiyyətə pərəstiş dövrünün acınacaqlı təsvirini “Yeraltı çaylar dənizə axır” romanında bədii şəkildə, sənətkərlıqla əks etdirə bilmişdi.O, Azərbaycan yazıçısı, dramaturq, tənqidçi, ictimai xadim, Azərbaycan xalq yazıçısı (1964) və SSRİ Dövlət mükafatı laureatıdır(1950).Azərbaycan Dövlət Universitetinin pedaqoji fakültəsinin tarix şöbəsini (1929) və Moskvada Dövlət Kinematoqrafiya İnstitutu yanında akademiya tipli kinossenariçilər kursunu (1938) bitirmişdir. Azərbaycan Proletar Yazıçıları Cəmiyyətinin məsul katibi, Azərbaycan Sovet Yazıçıları İttifaqı Təşkilat Komitəsinin məsul katibi (1930-34), Azərbaycan Yazıçılar İttifaqı İdarə Heyətinin birinci katibi, SSRİ Yazıçılar İttifaqı İdarə Heyətinin katibi (1958-65) olmuşdur.Yaradıcılığa müxbir yazıları ilə başlamışdır. İlk tənqidi məqaləsi («Bizdə futurizm cərəyanı») 1926 ildə, ilk hekayəsi («Qoyun qırxımı») isə 1927 ildə dərc edilmişdir. «Bahar suları» (1930), «Xavər» (1930) kitablarındakı hekayələrdə Azərbaycan kəndində yeni həyat uğrunda mübarizənin səciyyəvi epizodları, dövrün koloriti əksini tapmışdır. «Tunel» (1927), «Qan intiqamı» (1928), «Kin» (1935), «Daşqın» (1933-36) romanında Mehdi Hüseyn fərdi xüsusiyyətləri ilə seçilən sujetlər yaratmışdır.Azərbaycan ədəbiyyatında ilk tarixi povest olan «Komissar»da (1942-49) pəşəkar inqilabçı M.Əzizbəyovun surəti ön plana çəkilmişdir. Ən mü¬hüm tarixi əsəri olan «Səhər» (1953), «Tərlan» (1940), «Vətən çiçəkləri» (1942), «Moskva» (1942), «Ürək» (1945), «Fəryad» (1945) əsərlərində vətənpərvərliyin qüdrəti, adamların mərdliyi və qəhrəmanlığı tərənnüm olunur. Neftçilərin həyatından bəhs edən «Abşeron» (1949), müəyyən mənada onun davamı olan «Qara daşlar» (1957-59) və ölməz «Yeraltı çaylar dənizə axır» (1965-1966) romanları ictimai, mənəvi əxlaqi problemlərə cəsarətli müdaxilə baxımından diqqətə layiqdir.Mehdi Hüseyn dramaturq kimi də tanınmışdır. O, dram yaradıcılığına «Şöhrət» (1939) pyesi ilə başlamışdır. «Nizami» (1942) və «Cavanşir» (1957) tarixi dramlarında Azərbaycan xalqının vətənpərvəliyi, qəhrəmanlıq ənənələri əks olunmuşdur. «Alov» (1961), «İntizar» (1944, İ.Əfəndiyevlə birgə), «Şamil» (1940-41) və «Qardaşlar» (1948) pyesləri, habelə xatirələri, yol qeydləri «Bir ay və bir gün» (1963), gündəlikləri var. «Şair» (1939), «Fətəli xan» (1947, Ə.Məmmədxanlı ilə birgə), «Səhər» (1958), «Qara daşlar» (1958) kino ssenarilərinin müəllifidir.Mehdi Hüseyn tənqid və publisistika sahələrində də fəaliyyət göstərmişdir. Onun əsərləri bir sıra xarici dillərə tərcümə olunmuşdur.
    Görkəmli ədib Mehdi Hüseyn 10 mart 1965-ci ildə Bakıda vəfat etmişdir.

    Əsərləri

    Mehdi Hüseyn. Seçilmiş əsərləri: I cild – Hekayələri, “Yeraltı çaylar dənizə axır” romanı;
    Mehdi Hüseyn. Seçilmiş əsərləri: II cild – “Abşeron” romanı;
    Mehdi Hüseyn. Seçilmiş əsərləri: III cild – Pyesləri, ədəbi-tənqidi məqalələri.

    Filmoqrafiya

    1. Şair (film, 1939)
    2. Fətəli xan (film, 1947) (Ənvər Məmmədxanlı ilə birgə)
    3. Qara daşlar (film, 1956)
    4. Səhər (film, 1960)
    5. Mənim dostum (film, 1963)
    6. Mehdi Hüseyn (film, 1969)
    7. Vulkana doğru (film, 1977)
    8. Bizim qəribə taleyimiz (film, 2005)
    9. Üç zirvənin fatehi (film, 2008)

    İstinadlar

    1. Jump up↑ “Sinifdənxaric tədbirlər zamanı tarixi şəxsiyyətlərə dair materialların öyrənilməsi”. Afaq Qasımova. Yeniyetmələrin tarixi şəxsiyyətlərin nümunəsində tərbiyə edilməsi. Bakı: Nurlan, 2006. – səh. 125.

    Mənbə

    • Şəmsəddin Abbasov. “Sovet Azərbaycanının kinosu” //Kommunist.- 1958.- 29 avqust.
    • Xamis Muradov. Kinofabrikdən başlanan yol. Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına “Azərbaycanfilm” kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim “Azərbaycanfilm”. 1923-2003-cü illər. Bakı: Mütərcim, 2004.- səh. 4.
    • Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına “Azərbaycanfilm” kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim “Azərbaycanfilm”. 1923-2003-cü illər. Bakı: Mütərcim, 2004.- səh. 90.

  • Xalq yazıçısı Yusif SƏMƏDOĞLU

    Vəkilov Yusif Səməd oğlu (Yusif Səmədoğlu) — Azərbaycanın xalq yazıçısı, 1958-ci ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Azərbaycan Komsomolu mükafatı laureatı (1970), Azərbaycan SSR Əməkdar İncəsənət xadimi (1979), Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin deputatı (1990)

    Həyatı

    Yusif Səmədoğlu 1935-ci il dekabrın 25-də Bakı şəhərində anadan olmuşdur. Moskvada Yazıçılar İttifaqı nəzdində olan M.Qorki adına Ədəbiyyat İnstitutuna daxil olmuşdur (1953). Həmin İnstitutun IV kursundan ADU-nun Filologiya fakültəsinin beşinci kursuna dəyişilmişdir (1957-1958). “Azərbaycan” jurnalı redaksiyasında ədəbi işçi, nəsr şöbəsinin müdiri (1960-1965), C. Cabbarlı adına “Azərbaycanfilm” kinostudiyasında kinostudiyanın ssenari redaksiya heyətinin üzvü (1965-1969)[1], baş redaktoru, “Azərbaycanfilm” kinostudiyasının direktor müavini (1969-1976), “Ulduz jurnalının baş redaktoru (1976-1987), “Azərbaycan” jurnalının baş redaktoru (1987-ci ildən) vəzifələrində işləmişdir. Azərbaycan Yazıçılar Birliyi katibliyi heyətinə (nəsr üzrə katib) seçilmişdir (1991).
    “220 saylı otaq” (1960), “Qalaktika” (1973), “Qətl günü” (1987) kitablarının müəllifi olmuşdur.
    1998-ci il avqustun 17-də vəfat etmişdir.

    • Azərbaycanın xalq şairi Səməd Vurğunun oğludur.
    • Əməkdar mədəniyyət işçisi Xavər Vəkilovanın oğludur.
    • Əməkdar mədəniyyət işçisi Aybəniz Vəkilovanın qardaşıdır.
    • Azərbaycanın xalq şairi Vaqif Səmədoğlunun qardaşıdır.
    • Görkəmli ictimai-siyasi xadim, tarixçi alim, yazıçı, pedaqoq, Mehdixan Vəkilovun qardaşı oğludur.

    Mükafatları

    • Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi — 30.07.1979[2]
    • “Şöhrət” ordeni — 19.12.1995[3]

    Roman

    1. Qətl Günü

    Hekayə

    1. Xəzri
    2. Yaddan çıxmış sözlər
    3. Gözlər
    4. Qartal
    5. 220 №-li otaq
    6. Güllər
    7. Saat işləyir
    8. Simurq quşu
    9. Qalaktika
    10. Soyuq daş
    11. Beşik
    12. 46-cı ilin oyunları
    13. Foto-fantazoiya
    14. Astana
    15. Bayatı-Şiraz
    16. İncə dərəsində yaz çağı

    Filmoqrafiya

    1. Axırıncı maqın sonu (film, 1974)
    2. Azərbaycan SSR (film, 1971)
    3. Azərbaycan teatrının 100 illiyi (film, 1974)
    4. Cəlil Məmmədquluzadə (film, 1966)
    5. Çiçək yağışı (film, 1971)
    6. Dostluq məşəli (film, 1965)
    7. Səməd Vurğun (film, 1966)
    8. Foto “Fantaziya” (film, 1970)
    9. Göllərin tacı (film, 1966)
    10. Qətl günü (film, 1990)
    11. Monrealda Azərbaycan günü (film, 1967)
    12. Polşada Azərbaycan günləri (film, 1970)
    13. Səmt küləyi (film, 1973)
    14. Yeddi oğul istərəm… (film, 1970)

  • Xalq şairi Vaqif SƏMƏDOĞLU

    Vaqif Səmədoğlu (azərb. Vəkilov Vaqif Səməd oğlu; d. 5 iyun, 1939, Bakı – ö. 28 yanvar, 2015, Bakı) — şair, dramaturq, publisist, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü (1970), Azərbaycan SSR Əməkdar incəsənət xadimi (1989), Azərbaycanın xalq şairi (1999), Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputatı (2000, 2005), “Nəsimi” mükafatı laureatı (2014).

    Həyatı

    Vaqif Səmədoğlu 1939-cu il iyunun 5-də Bakı şəhərində, məşhur Azərbaycan şairi Səməd Vurğunun ailəsində anadan olmuşdur. Bülbül adına musiqi məktəbində, Üzeyir Hacıbəyov adına Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında təhsil almışdır. Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası Baş redaksiyasında incəsənət redaksiyasının müdiri (1968-1971), “Oğuz eli” qəzetinin baş redaktoru (1992-1994) vəzifələrində çalışmışdır.
    Çaykovski adına Moskva Konservatoriyasında ixtisas kursu keçib (1962-1963). Sonra Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında fortepiano üzrə ixtisas müəllimi (1963-1971). C.Cabbarlı adına “Azərbaycanfilm” kinostudiyasında kino-aktyor teatrının ədəbi hissə müdiri vəzifəsində (1982-1985) işləyib.[3] Poeziya, teatr və dramaturgiya sahəsində də ciddi fəaliyyət göstərib. “Yeddi şeir” adlı ilk mətbu əsəri 1963-cü ildə “Azərbaycan” jurnalında dərc olunub. Bundan sonra dövri mətbuatda vaxtaşırı çıxış etmiş, “Oğuz eli” qəzetinin baş redaktoru vəzifəsində çalışmışdır (1992-1994)[4].
    Azərbaycanın Milli Məclisinə deputat seçilib (2000).
    Vaqif Səmədoğlu 2015-ci il yanvarın 28-i Bakıda dünyasını dəyişib. 29 yanvarda Birinci Fəxri xiyabanda dəfn olunmuşdur.

    Mükafatları

    • Azərbaycan Respublikasının Xalq Şairi
    • “Əməkdar İncəsənət Xadimi”
    • “İstiqlal” ordeni
    • “Şərəf” ordeni
    • “Humay” mükafatı laureatıdır (1998).
    • “Nəsimi” mükafatı (2014)[5].

    Ailəsi

    • Azərbaycanın xalq şairi Səməd Vurğunun oğludur.
    • Əməkdar mədəniyyət işçisi Xavər Vəkilovanın oğludur.
    • Azərbaycanın xalq yazıçısı Yusif Səmədoğlunun qardaşıdır.
    • Əməkdar mədəniyyət işçisi Aybəniz Vəkilovanın qardaşıdır.
    • Görkəmli ictimai-siyasi xadim, tarixçi alim, yazıçı, pedaqoq, Mehdixan Vəkilovun qardaşı oğludur.

    Kitabları

    • Yoldan teleqramlar. 1968
    • Günü baxtı
    • Mən burdayam, ilahi. 1996
    • Uzaq, yaşıl ada. 1996

    Dram əsərləri

    • Bəxt üzüyü
    • İntizar
    • Uca dağ başında
    • Lotereya
    • Yayda qartopu oyunu,
    • Yaşıl eynəkli adam,
    • Generalın son əmri,
    • Mamoy kişinin yuxuları

  • Xalq şairi Səməd VURĞUN

    Səməd Yusif oğlu Vəkilov, d. 21 mart 1906 – ö. 27 may 1956) — görkəmli Azərbaycan şairi, Azərbaycanın ilk xalq şairi (1956), Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi (1943), iki dəfə Stalin mükafatı laureatı (1941, 1942) və 2 dəfə Lenin Ordeni kavaleri, Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının sədri (1941-1948), Azərbaycanın Xarici Ölkələrlə Mədəni əlaqə Cəmiyyətinin sədri, Azərbaycan SSR EA-nın akademiki (1945) və vitse-prezidenti (1954-1956).

    Həyatı

    Səməd Yusif oğlu Vəkilov 21 mart 1906-cı ildə Qazax qəzasının Yuxarı Salahlı kəndində bəy nəslinə mənsub ailədə anadan olmuşdur. Kosalı ağaları, sonradan isə Vəkilovlar adlanan nəslin azı 400 illik tarixi məlumdur. Şairin anası da həmin nəsildəndir. Atası Yusif ağa kənddə, ömrünün son illərini isə Qazax şəhərində yaşamışdır. Gözəl saz ifaçısı olması məlumdur. Şair uşaqlıq illərini doğma kəndində keçirmiş, ibtidai təhsilini kənddəki rus-tatar məktəbində almışdır.
    Onun 6 yaşı olarkən anası Məhbub xanım 28 yaşında vəfat edir. Səməd atası Yusif ağanın və ana nənəsi Aişə xanımın himayəsində böyüyür. Şairin ana babası Mehdixan ağa Köhənsal təxəllüsü ilə tanınan el şairi idi. Şairin ana nənəsi Aişə xanım görkəmli Azərbaycan şairi və dövlət xadimi Molla Pənah Vaqifin nəslindən idi.
    1918-ci ildə görkəmli ədəbiyyatşünas və maarifçi Firudin bəy Köçərli Qori müəllimlər seminariyasının Azərbaycan şöbəsini Qazaxa köçürərək, Qazax müəllimlər seminariyasını təşkil edir. Bu məktəbə qəbul olunan kənd uşaqları arasında Səməd və Mehdixan Vəkilov (1902-1975) qardaşları da var idi. Mehdixan Vəkilov Səmədin böyük və yeganə qardaşı olmuşdur. Qardaşı Hacıməmməd və bacısı Nabat isə uşaq yaşlarında vəfat etmişdilər. Firudin bəy Köçərlinin həyat yoldaşı Badisəba xanım Köçərli də şairin yaxın qohumu idi.
    Səməd Vurğun seminariyanı bitirdikdən sonra (1924) Qazax, Quba və Gəncədə Azərbaycan dili və ədəbiyyatını tədris etməyə başlayır. 1920-1930 illərdə şairin səsi ciddi surətdə ədəbi mühitin və geniş oxucu kütlələrinin nəzərini cəlb edir. 1930-cu illərdə o, Aleksandr Puşkinin “Yevgeni Onegin”, Maksim Qorkinin “Qız və ölüm”, Şota Rustavelinin “Pələng dərisi geymiş pəhləvan”, Nizami Gəncəvinin “Leyli və Məcnun” əsərlərini Azərbaycan dilinə tərcümə edir.
    Səməd Vəkilov gəncliyində hər şeylə maraqlanan, həssas, bununla yanaşı çox qətiyyətli, möhkəm iradəli, hazırcavab olmuşdur. Təhsilə başladığı ilk günlərdən ondakı fitri istedad özünü göstərmişdir. Bu illərdə o, Vaqif, Vidadi, Zakir və Sabir yaradıcılığı ilə yanaşı, Puşkin və Lermontovun, türk şairlərindən Tofiq Fikrət, Namiq Kamal, Mehmed Eminin əsərləri ilə də tanış olur. Məlahətli səsi olduğundan gözəl oxuyur, məharətlə saz və skripka çalır, şeir deyir, həvəskar tamaşalarda çıxış edirdi.
    1922-ci ildə şairin atası Yusif ağa, bir il sonra isə nənəsi Aişə xanım vəfat edir. Bundan sonra Səmədə və qardaşı Mehdixana onların bibisi qızı pedaqoq Xanqızı (Bıjı, yəni, bacı) Vəkilova qayğı göstərir.

    Yaradıcılığı

    Seminariyada o, ilk şeirlərini qələmə alır. Bunlar xalq poeziyası formasından biri olan lirik qoşmalar idi. Yazdığı şeirlər seminariyanın divar qəzetində çıxırdı. Şairin ilk çap əsəri olan “Cavanlara xitab” şeiri 1924-cü ildə Tiflisdə çıxan “Yeni fikir” qəzetində dərc olunmuşdur. Bu şeiri o, seminariyanı qurtarması münasibətilə yazmışdı.
    Poeziya get-gedə şairin bütün varlığına hakim kəsilir. Gənc şair öz xalqını, vətənini, doğma torpağının əsrarəngiz təbiətini sevdiyi üçün özünə “Vurğun” təxəllüsünü götürür. Digər bir versiyaya görə isə sevdiyi qıza ünvanladığı şeirləri Vurğun təxəllüsü ilə imzalamış və beləcə də davam etmiş, tanınmışdır.
    1929-cu ildə Səməd Vurğun İkinci Moskva Universitetinin ədəbiyyat fakültəsinə daxil olur. Moskvadakı təhsil illərində o, fəal yaradıcılıqla da məşğul olur. Həmin illər yazdığı siyasi məzmunlu və lirik şeirlər onun 1930-cu ildə çap olunmuş “Şairin andı” adlı ilk kitabında toplanmışdır.
    1930-1940-cı illər Vurğun istedadının çiçəklənməsi və yüksəlişi dövrüdür. 1934-cü ildə şairin “Könül dəftəri” və 1935-ci ildə “Şeirlər” adlı kitabları nəşr olunmuşdur. Bu dövrdə şair, Azərbaycan poeziyasının dilini bir çox əcnəbi sözlərdən təmizləyərək, Azərbaycan ədəbiyyatını və dramaturgiyasını yeni əsərlər hesabına zənginləşdirmişdir. Yalnız 1935-ci ildə Səməd Vurğun 7 poema və 100-ə yaxın şeir yazmışdır. 1934-cü ildə yazılmış “Azərbaycan” şeiri Azərbaycan ədəbiyyatının incilərindəndir. Bu şeirdə şair öz vətəninin qədim tarixi, təbii gözəlliyi, nemətləri, xalqın xeyirxahlığı, açıqürəkliyi və qonaqpərvərliyini tərənnüm etmişdir.
    Elə həmin il Səməd Vurğunun şəxsi həyatında yenilik baş verir. Belə ki, o, Abdulla Şaiqin yaxın qohumu Xavər xanım Mirzəbəyova ilə ailə həyatı qurur.
    1936-37-ci illərdə yeni əsərlər yazmaqla yanaşı tərcüməçiliklə də məşğul olaraq, Puşkinin “Yevgeni Onegin” mənzum romanını Azərbaycan dilinə tərcümə etmişdir. Bu tərcüməsinə görə şairə Puşkin komitəsinin “A.S.Puşkin medalı” təqdim olunmuşdur. Bu illər şair Şota Rustavelinin “Pələng dərisi geymiş pəhvəlan” əsərinin bir hissəsini böyük ustalıqla tərcümə etmiş, buna görə Gürcüstan SSR MİK-in fəxri fərmanı ilə təltif edilmişdir. Eləcə də şair Taras Şevçenkonun, İlya Çavçavadzenin və Cambul Cumayevin bir çox şeirlərini dilimizə tərcümə etmişdir.
    1937-ci ilin ikinci yarısında Səməd Vurğun özünün ölməz dram əsərini – “Vaqif”i yazır. “Vaqif” dramını 3-4 həftə ərzində, heyrətləndirici bir sürətlə tamamlayan şair əsərdə Molla Pənah Vaqifin faciəli həyatını, şair böyüklüyünü, insanlıq kamilliyini ustalıqla, məhəbbətlə əks etdirmişdir. “Vaqif” dramına görə Səməd Vurğun 1941-ci ildə “Stalin mükafatı”na layiq görülmüşdür.
    1937-1938-ci illərin qanlı repressiyaları Səməd Vurğundan yan keçməmişdi. Onun yüksək sənət qüdrəti, nüfuzu və ona olan xalq məhəbbətinə qısqanan adamlar şairi millətçilik böhtanları ilə ləkələmək və cərgədən çıxartmağa can atırdılar. Müxtəlif dairələrdə dəfələrlə “onun məsələsinə” baxılmış, böyük şair “ölüm və ya ölüm” dilemması qarşısında qalmalı olmuşdur. Şairi aidiyyəti idarələrə tez-tez çağırırdılar.
    Nizami Gəncəvinin 800 illik yubileyinə hazırlıq işində fəal iştirak edən Səməd Vurğun 1939-cu ildən başlayaraq Nizami haqqında məqalələr yazmış, elmi məruzələrlə çıxış etmiş, onun “Leyli və Məcnun” poemasını məharətlə Azərbaycan dilinə çevirmişdir. 1939-cu ildə şair inqilabçı Xanlar Səfərəliyevin həyatından bəhs edən ikinci mənzum dram əsəri olan “Xanlar”ı yazmışdır. Həmin il onun “Azad ilham” kitabı nəşr edilir.
    1941-ci ildə Səməd Vurğun Nizaminin “Xosrov və Şirin” poemasının motivləri əsasında mənzum dramını yazır. Müharibə dövründə yazılmış bu dram əsərində böyük vətənpərvərlik duyğularının tərənnümü xüsusi məna kəsb edirdi. Səməd Vurğun 1942-ci ildə bu əsərə görə ikinci dəfə “Stalin mükafatı”na layiq görülür.
    Şairin yaradıcılığında Böyük Vətən müharibəsi dövrü xüsusi yer tutur. Müharibə illərində sənətkar 60-dan artıq şeir, bir neçə poema, o cümlədən “Bakının dastanı” poemasını yazmışdı. Bu illərdə Səməd Vurğun sənətinin şöhrət miqyası çox genişlənir. Onun yazdığı “Ukrayna partizanlarına” şeirinin mətnləri təyyarədən Ukrayna meşələrinə səpələnərək partizanlara çatdırılmışdı.
    1943-cü ildə ABŞ-da keçirilən müharibə əleyhinə yazılmış ən dəyərli əsərlər müsabiqəsində şairin yazdığı “Ananın öyüdü” şeiri çox yüksək qiymətləndirilmiş və dünya ədəbiyyatında bu mövzuda yazılan ən qiymətli 20 əsərdən biri kimi Nyu-Yorkda çap etdirilərək hərbçilər arasında yayılmışdır. Müharibə illərində vətənpərvər şairin atəşli səsi ön cəbhədə, xəstəxanalarda, radioda daha əzəmətli səslənirdi. Müharibənin ağır şəraitində Səməd Vurğun Krım, Mozdok, Qroznı, Novorossiysk cəbhələrində olmuşdur. 1943-cü ildə onun təşəbbüsü ilə hərbi tədbirlər, cəbhəçilər və onların doğmaları ilə görüşlər keçirmək üçün Füzuli adına Ziyalılar evi yaranmışdır.
    1945-ci ildə yazdığı fəlsəfi dram olan “İnsan”da şair gələcəyi romantik vüsətlə əks etdirməyə çalışmış, müharibənin odlu-alovlu günləri içərisində insan zəkasının qüdrətini göstərmişdir. Şairin bu əsərdə yaratdığı “Qardaşlıq şəhəri”ndə dünyanın eyni arzu və ideallarla yaşayan insanları toplaşmışdır.
    Səməd Vurğun təkcə məşhur şair deyil, eyni zamanda böyük alim, əvvəzsiz təşkilatçı və nəzəriyyəçi idi. 1945-cı ildə o, Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının akademiki seçilmişdir. Elə həmin il Bakıda İranla Mədəni Əlaqələr Cəmiyyəti yaranır. Bu cəmiyyətin rəhbəri Səməd Vurğun təyin edilir. İlk gündən şair tərəfindən cəmiyyətin qarşısında duran vəzifələr təyin edilir. O, İran Azərbaycanı ilə Azərbaycan SSR arasında mədəni körpü yaradılması işində fəal iştirak edir. Ulu öndər Heydər Əliyev xalq şairi Səməd Vurğunun 90 illik yubileyinə həsr edilmiş gecədə nitqində S.Vurğunun akademik fəaliyyətinə toxunmuşdur: “Səməd Vurğun eyni zamanda böyük alim, filosof idi. Səməd Vurğun Azərbaycan Elmlər Akademiyasının təsisçilərindən, yaradıcılarından biridir. Səməd Vurğun Elmlər Akademiyasının yaradılmasının təşəbbüsçülərindən biridir. O, sadəcə akademik seçilmiş bir adam deyil. Səməd Vurğun və məhz onun kimi Üzeyir Hacıbəyov, Heydər Hüseynov, Yusif Məmmədəliyev, Mustafabəy Topçubaşov, Mirzə İbrahimov və başqa belə insanların təşəbbüsü nəticəsində 1945-ci ildə Azərbaycan Elmlər Akademiyası yaranıbdır. Bu, böyük tarixi hadisədir. Burada Səməd Vurğunun xidmətləri böyükdür. Ən böyük xoşbəxtlik ondadır ki, Səməd Vurğun ömrünün son illərində həmin akademiyanın vitse-prezidenti vəzifəsini daşımışdır və Azərbaycan elminin, ədəbiyyatşünaslığının inkişafında çox əvəzsiz xidmətlər göstərmişdir.” [1]
    Müharibədən sonrakı illərdə Səməd Vurğun görkəmli ictimai xadim kimi dünyada sülhün bərqərar olması işində fəal iştirak etmişdir. SSRİ Ali Sovetinin deputatı kimi şair 1947-ci ildə görkəmli ədəbiyyat və mədəniyyət xadimləri ilə birgə Londona səfər etmiş, yolüstü Berlində də olmuşdur. Burada şairi böyük sevinc gözləyirdi. Onun “Vaqif” dramı Berlin teatrında səhnəyə qoyulmuşdu. Teatrın yaradıcı kollektivinə müəlliflə görüşmək, onun fikrini öyrənmək çox maraqlı olur. Alman rejissoru kiçik dəyişiklik etmiş, Ağa Məhəmməd şah Qacarın obrazında Adolf Hitlerə məxsus cizgilər vermişdi.
    1948-ci ildə Səməd Vurğun Polşanın Vrotslav şəhərində keçirilən Mədəniyyət Xadimlərinin Ümumdünya Konqresinin iştirakçısı olmuş, konqresdən qayıtdıqdan sonra “Zəncinin arzuları” poemasını yazmışdır. Həmin il poema Polşada çap edilmişdir. Xarici səfərlərlə bağlı yazdığı şeirlərini Səməd Vurğun məşhur “Avropa xatirələri” adı ilə çap etdirmişdir.
    1951-ci ildə şair “Bolqar-sovet dostluğu cəmiyyəti”nin xəttilə Bolqarıstanda olmuşdur.
    Səməd Vurğunun müharibədən sonrakı dövr yaradıcılığı da çox məhsuldar olmuşdur. Şair bir-birinin ardınca “Muğan” (1948), “Aygün” (1950-1951) və “Zamanın bayraqdarı” (1952) poemalarını qələmə almışdır.
    Həyatının son illərində yazdığı şeirləri onun yaradıcılığının yeni mərhələsini təşkil edir. Onlar rəngarəngliyi və poetikliyi ilə seçilən şeirlərdir. Bu şeirlər həyata bağlılıq, insanların dotluq və xeyirxahlıq kimi keyfiyyətlərini əks etdirməklə yanaşı, şairin vətən və xalq qarşısındakı müqəddəs borcunun ifadəsi idi.
    Səməd Vurğunun bu illərdə yaradıcılıq uğurlarına baxmayaraq o, 1953-cü ildə haqsız hücumlara, təzyiqlərə məruz qalır. “Aygün” poeması tənqid edilir, şairin Moskvada çap edilmiş “Şairin hüquqları” məqaləsi ona qarşı hücumları daha da kəskinləşdirir. Respublika rəhbərliyinin göstərişi əsasında məqalə Azərbaycan Yazıçılar ittifaqında müzakirə edillir, onun əleyhinə məktub yazılıb Moskvaya göndərilir. Şair yenə də millətçilikdə təqsirləndirilir. Kitablarının kitabxanalardan, dramlarının səhnədən götürülməsinə göstəriş verilir. Şairə şəhərdən çıxmaq qadağan edilir. Lakin, həmin il Stalinin ölümündən sonra SSRİ və respublika rəhbərliyində baş verən dəyişikliklər nəticəsində bu tədbirlər baş tutmur.
    1953-cü ildə ölkədə və respublikada böyük dəyişikliklər baş verir. 1954-cü ildə Səməd Vurğun Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının vitse-prezidenti vəzifəsinə təyin edilir. İşlədiyi dövrdə ictimai elmlər qarşısında böyük problemlər qoyur, saatlarla bu problemlərin, elmi əsərlərin müzakirələrini keçirir, problemlərin həllini təşkil edir. Həddən ziyadə xeyirxah bir insan olan Səməd Vurğun vitse-prezident vəzifəsində çalışdığı zaman da, ayrı-ayrı insanlara öz kömək əlini uzatmışdır. Akademiklərdən Sara Aşurbəyovanın, Püstəxanım Əzizbəyovanın Elmlər Akademiyasına gəlmələri Səməd Vurğunla bağlıdır. Bundan əlavə, dilçi alimlərdən Türkan Əfəndiyeva, Vaqif Aslanov, filosof Camal Mustafayev, tarixçi Mahal Məmmədov və onlarla belə insanların elmə gəlməsi Səməd Vurğunun təkidi və köməkliyi nəticəsində olub. Moskvaya oxumağa göndərdiyi aspirantların ailəsinə kömək edər, təqaüdü az olanlara maddi yardım göstərərdi.[2]
    O zamanki SSRİ məkanında Səməd Vurğunun böyük nüfuzu var idi. O, müxtəlif illərdə SSRİ-nin ən yüksək orden və medalları ilə təltif edilmiş, sovet xalqlarının sevimli şairi olmuşdu.
    1954-cü ildə Sovet Yazıçıların İkinci Ümumittifaq Qurultayında “Sovet poeziyası haqqında” məruzəni Səməd Vurğun etmişdi. Çoxmillətli və həmin dövr üçün təxminən 200 mln.-luq SSRİ xalqları arasından azərbaycanlı şairin Qurultayda “Sovet poeziyası haqqında” məruzəni etməsi, bütövlüklə, Azərbaycan ədəbiyyatı, onun nümayəndələrinə və şəxsən, Səməd Vurğuna verilən olduqca böyük qiymət kimi dəyərləndirilə bilər.

    Ölümü

    1955-ci ilin oktyabr ayında Səməd Vurğun SSRİ nümayəndə heyəti tərkibində Vyetnama gedərkən yolda xəstələnir və səfərini yarımçıq saxlamalı olur. Çində onu Pekin xəstəxanalarından birində müayinə edirlər. Bir neçə həftədən sonra şair vətənə qayıdır. Onun xəstəliyi şiddətlənir.
    1956-cı ilin martında Səməd Vurğunun 50 yaşı tamam olur. Şairin yubileyinin keçirilməsinə hazırlıqlar çərçivəsində Azərbaycan SSR rəhbərliyi tərəfindən “Azərbaycanın xalq şairi” adı təsis edilir və ilk dəfə bu ada Səməd Vurğun layiq görülür. May ayının 12-də opera və balet teatrında SSRİ-nin ədəbi ictimaiyyətinin və xarici qonaqların iştirakı ilə şairin təntənəli yubiley gecəsi keçirilir. Yubiley təntənəsindən iki həftə sonra 1956-cı il may ayının 27-də, saat 19:30-da şairin gözləri əbədi yumulur. May ayının 28-dən 30-na kimi şairin cənazəsi Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasının binasında qoyulur. Şair may ayının 30-da Bakıda Fəxri Xiyabanda dəfn edilir.
    Şairin övladları da atalarının yolunu davam etdirmiş və ədəbiyyat sahəsində böyük uğurlara imza atmışlar. Azərbaycan mədəniyyəti qarşısındakı xidmətlərinə görə oğlu Yusif Səmədoğlu Azərbaycanın xalq yazıçısı, Vaqif Səmədoğlu Azərbaycanın xalq şairi, qızı Aybəniz Vəkilova isə əməkdar mədəniyyət işçisi fəxri adına layiq görülmüşdür.

    • Xalq yazıçısı Yusif Səmədoğlunun atasıdır.
    • Əməkdar incəsənət işçisi Aybəniz Vəkilovanın atasıdır.
    • Xalq şairi Vaqif Səmədoğlunun atasıdır.
    • İctimai-siyasi xadim Mehdixan Vəkilovun qardaşıdır.

    Əsərləri

    • Səməd Vurğun. Seçilmiş əsərləri: I cild – Şeirləri;
    • Səməd Vurğun. Seçilmiş əsərləri: II cild – Şeirləri;
    • Səməd Vurğun. Seçilmiş əsərləri: III cild – Poemaları;
    • Səməd Vurğun. Seçilmiş əsərləri: IV cild – Dram əsərləri;
    • Səməd Vurğun. Seçilmiş əsərləri: V cild – Məqalələri, məruzələr, nitqlər, oçerklər.

    Haqqında yazılmış əsərlər
    • Adilxan Bayramov, “Yaşayan ömür”, Bakı, “İşıq”, 1990, 88 səh. ISBN 5-89650-104-8

    Filmoqrafiya

    1. Komsomol nəsli (film, 1938)
    2. Səməd Vurğun (film, 1958)
    3. Aygün (film, 1960)
    4. Səməd Vurğun (film, 1966)
    5. Muğanın dastanı (film, 1968)
    6. Xalq şairi Səməd Vurğun (film, 1969)
    7. Yeddi oğul istərəm… (film, 1970)
    8. Səməd Vurğun (film, 1976)
    9. Nə yaxşı ki, dünyada Səməd Vurğun var (film, 1976)
    10. Vurğun ocağı (film, 2003)
    11. Monoloq (film, 1987)
    12. Hər şey olduğu kimi. Beşinci film. Rəşid Behbudov (film, 2000)
    13. Qəmbər Hüseynli (film, 2007)
    14. Üç zirvənin fatehi (film, 2008)

    Əsərlərinə tamaşalar

    • Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrı – Fərhad və Şirin (2002)

    Şeirlərinə musiqi əsərləri
    • Vaqif (opera)
    • Humay (balet)
    • Mələkxanım Əyyubova – Şəfqət bacısı, musiqisi Üzeyir Hacıbəyovundur

  • Rahilə Dövranı doğum günü münasibətilə təbrik edirik! (12 fevral)

    Gündəlik Analitik İnformasiya Agentliyinin Rəhbərliyi Sizi, Çağdaş Azərbaycan ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsini, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvünü, “Qızıl qələm” media mükafatı laureatını, Gündəlik İnformasiya Agentliyinin və Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Naxçıvan Muxtar Respublikası Bürosunun Rəhbərini və əmədaşını doğum gününüz münasibətilə səmimi qəlbdən təbrik edir, Sizə uzun ömür, möhkəm cansağlığı, xoşbəxtlik, ailə səadəti, ədəbi-bədii yaradıcılığında bol-bol uğurlar diləyir! Sevib, sevdiyiniz insanların əhatə dairəsində olun!

    Mətbuat xidməti

    HƏSRƏT KÖRPÜSÜ

    Həsrətin bağrı yarıldı,
    Ümüddən körpü quruldu,
    Zülmün zənciri qırıldı,
    Salam türklər, salam türklər.

    Ömür uca pilləkəndi,
    Könlümüzə nur ələndi,
    Göz yaşlarım gilələndi,
    Salam türklər, salam türklər.

    Boğduq düşmənin selini,
    Qurduq dostluq heykəlini,
    Kəsdik fələyin əlini,
    Salam türklər, salam türklər.

    Müqəddəsdir iki rəhbər,
    Süleyman bəy, Ulu Heydər,
    Qanlı döyüşdə müzəffər,
    Salam türklər, salam türklər.

    Alqışlayaq biz İlhami,
    Türk elinin ehtişamı,
    Qalxın söyləyin-Siz hamı:
    Salam türklər, salam türklər.

    AĞRI DAĞ

    Ey türk torpağının qüdrət simvolu,
    Varlığın düşməni əzir, ağrıdır.
    Zirvəndən başlanır kəhkəşan yolu,
    Yurdun qeyrətisən adın Ağrıdır.

    Sıldırım qayalar nəhəngdən nəhəng,
    İgid babaların başda börküdür.
    Mərd oğlun, mərd qızın qəzəbli pələng,
    Qartal avazları mahnı, türküdür.

    Köksündə neçə min düyünlü sirr var,
    Laçınlar, şahinlər qıyya çəkərlər.
    Parlayan ulduzlar qəndil, çıraqlar,
    Buludlar çiçəyi şehə bükərlər.

    Haçadağ bir ömür qəmini çəkdi,
    Külək gətirərdi sənə xəbəri.
    Qardaşsız qəlbinə qaranlıq çökdü,
    Səndən böyük idi onun kədəri.

    Sənə qovuşalı bilmirəm nədən,
    Türkün zəfərinə ellər əl çalır.
    Sevincdən yatmıram gecə sübhəcən,
    Zirvən ucaldıqca düşmən alçalır.

    Ağrı, Haçadağa sarılıb deyə,
    Dövranam, zamanı alqışlayıram.
    Həsrət buxovları qırılıb deyə
    Tarixin səhvini bağışlayıram.

    TÜRKÜM DEYƏNƏ

    Daşın, torpağın ulu,
    Tarixin zəfər dolu.
    Yolun Oğuz, Hun yolu,
    Türk adlı millətin var.

    Təkbir, duan dilində,
    Doğuldun at belində.
    Akınların selində,
    Danılmaz qüvvətin var.

    Oxudun “Mehtər marşı”,
    Silkələdin dağ, daşı.
    Qazandın hər savaşı,
    Yenilməz qüdrətin var.

    Inancın Quran, azan,
    Həm qəhrəman, həm ozan.
    Qılıncla tarix yazan,
    Müqəddəs Hicrətin var.

    Yaraşır hər təntənə,
    “…Mutlü türküm deyəmə!”
    Dövran valehdir sənə-
    Dünyaca şöhrətin var.