QARABAĞIN ACI DƏRDİ
Bir gün bulud aldı vətən üstünü,
Dağlarda titrədi güllə səsindən.
Qovdular milləti öz obasından,
Qovdular milləti Xankəndimizdən.
Qovdular milləti dağdan,dərədən
Qovdular milləti ev-eşiyimizdən.
Azğın ermənilər it tək qudurdu,
Kiçikli-böyüklü evdən qovurdu.
Başladı bəlası Qarabağımın,
Bəlalı yurdumun torpaqlarımın.
Mundar ermənilər azğınlaşırdı,
Qudurub elimə tamah salırdı.
Susurdu mərkəzdə hakimiyyətdə,
Düşmüşdü el-obam ağır bir dərdə.
Erməni neftini tökürdü Ruslar,
Bizim xayinlərdə hey susurdular.
Vətən igidləri şəhid olurdu,
Yox idi nizamlı bir sərbəst ordu.
Qırğına gedirdi o boyda diyar
Daşnaqlar beləcə ayaq aldılar.
Bir gun Ağdamlılar qalxdı ayağa,
Dedi qudurubdu deyəsən dığa.
Yığışdı igidlər,yığışdı o gün,
Dedilər qırağın onların gözün.
Bərdə gəldi,Yevlax gəldi Ovşarda,
Ağcabədi,Gəncə gəldi o anda.
Qalxdı millət,yürüş etdi nə fayda,
Atıldı önünə o gün yaylıqda.
Əliylə,Bəxtiyar şəhid verildi,
Daha da artıldı millətin dərdi.
Qırdılar insanın qalxan əlini,
Anlamadı mərkəz elin dərdini.
Elin qollarını bağladı mərkəz,
Millətin qarşısın saxladı mərkəz.
Erməni qudurdu bildiyin etdi,
Hər yerdən güllələr səsi gəlirdi.
Beləcə başladı elimdə döyüş,
Hər gün şəhidlərdən səda gəlirdi.
Xankəndi dönmüşdü qan çanağına,
Gedirdi millətin soyqırımına.
Döyüşlər başladı,töküldü qanda,
Dəhşətlər yarandı Kosalılarda.
Malbəyli boğuldu qanın içində,
Ruslar birləşərək ermənilərlə.
Yağdırdı yurduma odu-alovlu,
Baxmırdı körpəyə,nə də qocaya.
Çatmırdı bu elin səsi-səmiri,
Nə mərkəzə,nədə ki,bu dunyaya.
Döyüşlər gedirdi eldə-obada,
Silaha sarıldı hətta uşaqda.
Vətəni satırdı satqın alcaqlar,
Al qana batmışdı bütün torpaqlar.
O illər tarixdən bizə bəllidi
İgidlər döyüşdə canın verirdi.
Çoxları Bakıda alver edirdi
Elin köməyinə kimsə gəlmirdi.
İtirdik Salatın,birdə Gültəkin,
Hayına gəlmişdi onlar vətənin.
Çingiz fəryad ilə dağlar gəzirdi,
Dönün vətən oğlu,dönüm deyirdi.
Təxribat gedirdi eldə-obada,
Torpaq satılırdı düşmənə,yada.
Çingizi vurdular,şəhid etdilər
Millətin ürəyin al-qan etdilər.
Şirini minaya saldılar bir gün,
Təbriz şəhid etdi,bu yolda özün.
Doxsan iki bizə ası kəsildi
Bir gecə alışdı,göylər də yandı.
Xocalı xalqına hücum başlandı,
25-i fevral dəhşətli gecə.
Xocalı bir anda qana boyandı,
366-ı ermənilərlə.
Milləti çovğunda dağlara saldı,
Əlif sinə gərdi düşmən gücünə.
Çırpındı qəlbində o,nifrətiylə,
Çəkilməyi o,ar bildi özünə.
Vuruşdu sübhəcən öz dəstəsiylə,
Neçə şəhid gördü o gözləriylə.
Vətəni uğrunda şəhid getdilər,
Geri çəkilməyi düşünmədilər.
Köməksiz qoydular Xocalı xalqın,
Arxası boş qaldı bu insanların.
Gecə yandırıldı Xocalı kəndi
Mərkəzsə bu zülmü heç düşünmədi.
Şaxtalı bir gecə,qar yağdı dizdən,
Elə bil bezmişdi,Allahda bizdən.
Dağıldı meşəyə,dağlara onlar
Ağdama çatmağa can atırdılar.
Neçəsi pusquya düşdü onların
Hər yerdə qızardı rəngidə qarın.
Vəhşi ermənilər azğınlaşmışdı,
Faşist ideyasın işə salmışdı.
Neçə igidlərin başı kəsildi,
Hamilə qadınlar süngülənirdi.
Gözlərin çıxardıb onlar meyidin,
Kəsirdi əsgərin silahlı əlin.
Qocaya-uşaqa baxmırdı onlar,
Bu rusla birləşən alçaq insanlar.
Yox-yox insan deyildi onlar
Dilsiz körpəyədə qıydılar onlar.
Gördükcə onlarda bu vəhşiliyi,
Qıydılar bacıya,qıydı qardaşlar.
Ata oğlun vurdu,oğul atasın
Ana qucağında boğdu balasın.
Düşmənin əlinə keçməsin deyə,
Ana qəst elədi dilsiz körpəyə.
Qızmışdı beləcə andraniklər
Səkkizi Şuşaya hücum etdilər.
Satdılar Şuşanı,satdılar dəhşət!
Cənnəti verdilər bu erməniyə.
Neçə igidlərim şəhid oldular
Daşaltında pusquda qırıldılar.
O gün əldən getdi bizim Şuşamız,
Satdı gözəl yurdu,satdı vicdansız.
Növbəti bir hədəf Laçınım oldu
O dağların gülü,çiçəyi soldu.
On səkkizi getdi dağlar qartalı
Qəhrəman Laçınım başı bəlalı.
Xocavənd döyuşdü odlu-alovlu,
Köməksiz qaldılar bu döyüşlərdə.
Hələdə susurdu mərkəz nədənsə
Köməyə gəlmirdi buraya kimsə.
Doxsan iki belə bir tarix oldu,
Neçə igid döyüş qurbanı oldu.
Gəlirdi doxsan üç,gəlirdi yaman,
Sanki qəst edirdi bu elə dövran.
İkisi apreldə getdi Kəlbəcər,
Yenə ayılmadı yatan ölülər.
On yeddisi aprel Ağdərə getdi,
Neçə igidlərim şəhiddə getdi.
İyirmi üç iyul dəhşətdi,dəhşət!
Töküldü çöllərə bu dərdli millət
O boyda bir şəhər oldu məşəqqət.
Qanla suvarıldı o gün torpağım,
Harda qaldı mənim dərdli Ağdamım?
Xıdırlını ermənilər yandırdı,
Sarcalıdan var-dövləti apardı,
Qaradağlı bizə həsrətlə baxdı.
İndi səbalarla gəlir sorağım.
Harda qaldı mənim dərdli Ağdamım?
Əhmədağalıda,Qalayçılarda,
Şurabatda,Güllücə,Şotlanlıda,
Papravənddə,Ağdamkənddə,dağlarda.
Şəhid oldu neçə-neçə övladım,
Harda qaldı mənim dərdli Ağdamım?
Allahverdi,Eldar elin oğluydu,
Ala Yaqub döyüşlərdə ad qoydu,
Şəhid oldu şəhidliyə qovuşdu.
Dağlarda əks etdi mənim harayım,
Harda qaldı mənim dərdli Ağdamım?
Ağdam getdi,Asif dözmədi dərdə,
Fred adın qoydu ona,vətən də,
Xudu pusqu qurdu dağda-dərədə.
Dedilər itməsin ismətim-arım,
Harda qaldı mənim dərdli Ağdamım?
Şirin canın verdi,Ağdam yolunda,
Canpolad vuruldu döyüş boyunda,
Təbriz qanın tökdü vətən uğrunda.
Dedi qoy ordunu önə aparım,
Harda qaldı mənim dərdli Ağdamım?
Şelli Xosrov canın verdi Şellidə,
Sanki dəryalarda batdı gəmimdə,
Dönmədi döyüşdən Şelli Bəylərdə.
Qan ağladı hər qaya,hər dağlarım,
Harda qaldı mənim dərdli Ağdamım?
Neçə şəhidləri dağdan gətirdik,
Torpaq necə getdi,onu bilmədik
Döyüş yollarında igidlər verdik.
Müqəddəs torpağa töküldü qanım,
Harda qaldı mənim dərdli Ağdamım?
Sonadək vuruşdu Nazim elimdə,
Ad qoydu bu yolda igid Cəfər də,
Dözürük hələ ki,bu ağır dərdə.
İl ötür dərd ilə gəlir sabahım,
Harda qaldı mənim dərdli Ağdamım?
Təyyarı itirdik biz yana-yana,
Gör gəlib çıxmışıq hansı dövrana,
Düşmüşük Ağdamın biz sorağına.
Tez-tez deyir mənə körpə övladım,
Harda qaldı mənim dərdli Ağdamım?
Nəsrəddin də vətənində can qoydu,
Ana oğul deyib saçını yoldu,
Ruhlar pərvaz edib bizlərdən sordu.
Haçan alınacaq yağıdan qanım?
Harda qaldı mənim dərdli Ağdamım?
Qartal dağ başına yaralı qondu,
Yenə acı hicran qəlbimi soydu,
Soltan da bu yolda ömrünü qoydu.
Əlçatmaz olubdu mənim dərmanım,
Harda qaldı mənim dərdli Ağdamım?
Ağdam Qarabağın vuran qoluydu,
Viranə etdilər bu gözəl yurdu,
Ağdam da o gündən bir xəyal oldu.
Sındı şah vüqarım,qeyrətim,arım,
Harda qaldı mənim dərdli Ağdamım?
Xankəndi dönmüşdü qan çanağına,
Dəhşətlər gəlirdi xalqın başına.
Alov bürümüşdü dörd bir tərəfi
Düşmən susamışdı insan qanına.
Bir-bir torpaqlarım əldən gedirdi,
Mərkəzsə susurdu biganə idi.
Cabrayıl,Fizuli Qubadlım mənim
Zəngilanım,çiçekli elim mənim.
Döyüş yollarında şəhidlər verdi,
Sığmayır dünyaya elimin dərdi.
Araz boyu səpələndi millətim
Sinəmdə çat verdi mənim bu dərdim.
Töküldü Araza körpə uşaqlar,
Erməni zülmündən can qurtaranlar.
Araz boyu insan seli axırdı,
Ana fəryad edib bala axtardı.
Həyat insanların qəsdinə dolmuş,
Azğın ermənilər yaman qudurmuş.
Səpələnib dağa-daşa millətim,
Kor olaydı görməyəydi gözlərim.
Araz boyu şəhidlərim düzülüb,
Göz yaşları Araz boyu süzülüb.
Qatışıbdı həsrət dolu bir çaya,
Gəlmədi kimsələr köməyə,haya.
5-ci fəsil
BİR GÜN QARABAĞIN AÇILAR YOLU
Hə mənim nəvələrim eşidin,
Elin faciəsin sizlərdə bilin.
Biri vardı,biri yoxdu beləcə
Çəkmişik əzabı bizdə beləcə.
O gözəl yurdlarım xaraba qaldı,
Biri satdı,birisə torpaq aldı.
Köçkün,didərgin deyirlər bizə,
Vurulub alnıma bu söz möhürlə.
Gözlədik el yolun bizdə illərcə,
Sanki qəlbimizə vuruldu nizə.
Əsrin dörddə biri belecə ötdü
Çoxları dözmədi,dünyadan köçdü.
Mənimdə ömrümə bir şey qalmayıb,
Bu köçkün sözündən edirəm ayıb.
İnaniram qayıdacaq torpaqlar,
Dönəcək yurduna məzlum insanlar.
Bir gün doğacaqdı günəş,bilirəm
O günü görəcəm? Onu bilmirəm.
Ümüd sizlərədi ay igidlərim,
Ölsəm,bil yumulmaz mənim gözlərim.
Qayıtsa torpaqlar,gedərsiz ora,
Mənimsə ürəyim olubdu yara.
Gedib gorgahları bir-bir gəzərsiz,
Ata-babalara salam verərsiz.
Ziyarət edərsiz şəhidləridə,
Doğruldarsız ölən ümüdləridə.
Qəbrimin üstünə bir gün gələrsiz,
Mən öləndən sonra sizdə deyərsiz.
Biri vardı,biri yoxdu uşaqlar,
Olubdu bu yurdda igid babalar.
Canların veriblər,şəhid olublar,
Vətənin yolunda igid durublar.
Bəli ay uşaqlar,Qarabağımız,
Düşmən əlindədi torpaqlarımız.
Əsirlikdə qalıb ərənlərimiz,
Artıq tükənibdi bilin səbrimiz.
Neçə qız-gəlinim əsir düşübdü,
Neçə ocaqların közü sönübdü.
Bakirə qızları düşmən apardı,
Bu qoca qəlbimə yaralar saldı.
Azəri görəndə gözü bərələn,
İndi torpaqları alıbdı bizdən.
Yaralar ürəkdə hələ qan verir,
Düşmən vəhşiliyin dünya da bilir.
Doğacaqdı batan günəş,bilirəm
Həsrət ilə o günü gözləyirəm.
Ya siyasət,ya döyüşdü yolumuz,
Vardı bizim dəyanətli ordumuz.
Komandan əmriylə bir gün qalxarıq,
Xankəndinə bayraqları taxarıq.
İnanıram günəş bizə güləcək,
Bu millətim oz yurduna dönəcək!!!
Bakı 12-03-2013,20-12-2015