Blog

Yuxuda gördüm ki, sevmirsən məni,
Bütün ümidlərim puçdur, nahaqdır,
Taleyim söyləmir könlüm deyəni,
Əllərin, gözlərin məndən uzaqdır.

Yuxuda gördüm ki, dodaqlarında
Mənim adım deyil…başqa bir ad var.
Ömrümün sevdalı gənc çağlarında
Mənə dönük çıxır vəfa, etibar.

Ayıldım yuxudan, qaraldı gözüm.
Bürüdü qəlbimi təlaşla qorxu.
Düşdü xatırıma sənin bu sözün:
“Əzizim, tərsinə yozulur yuxu

… Həyatdır, gah qalxdın, gah da ki, endin,
Qalxdın – qürrələndin, endin – süründün.
Gah şar, gah dördbucaq kimi göründün,
Hansıdır sifətin hələ bilmirəm.

Özünə ev tikib, evlər yıxmısan,
İnsan bada verib, dövlət yığmısan.
Yüz sudan min dəfə quru çıxmısan,
Mən səndən nə deyim elə? – bilmirəm!

Daha başda durub, öndə getməzsən,
Kökün çürüyübdür, daha bitməzsən.
Bir də fürsət düşsə nələr etməzsən –
Qatıram ayları ilə, bilmirəm!

… Gör necə də dəyişdin,
Sanki heç o deyilsən.
Sən ikiqat olursan
Bir rütbəli əyilsə.
Gör necə artırmısan
Sifətinin sayını.
Min cilidə girirsən
Almaq üçün payını.
Nə əvvəlki hünərin,
Nə cürətin qalıbdır,
Nə dosta örnək olan
Təbiətin qalıbdır.
Nə eşqin, nə əvvəlki
İstedadın qalıbdır.
Keçmişdən bir familin,
Bir də adın qalıbdır.
Tanımayır görənlər,
Kim deyər ki, beləydin?
Gərək onda öləydin,
Ay dost, gərək öləydin!

Harda olsam gələrəm,
Təki sən səslə məni.
Darda olsam gələrəm,
Təki sən səslə məni.

Yaxın olsun, ya uzaq,
Dərə olsun, ya da dağ.
Məni kim saxlayacaq?
Təki sən səslə məni.

Sənsən eşqim, əməlim,
Gəlsə də bir gün ölüm,
Vermərəm can, a gülüm,
Təki sən səslə məni.

Özünü dərk edib duyduğu gündən
İnsan taleyini “daşa bağlayıb”.
Təşnə dodaq üçün axıb dərindən,
Bulağın gözüylə daşlar ağlayıb.

Hələ ömr edəndə mağaralarda
İnsana daş balta silah sayılıb.
Deyirlər, nə qədər eldə, diyarda,
Daşa yaman demək günah sayılıb.

İnsan özü qurub daş zindanları,
İnsan özü yıxıb daş məhbəsləri.
İnsan daş bütləri, hökmranları
Ucaldıb, uçurub illərdən bəri.

Daş var-bu torpaqda sərhəddə dönüb,
Baisi olubdur qəm-kədərin də.
Daşlar Qobustanda şöhrətə dönüb,
Daşlar yetim qalıb Xudafərində.

Daş insan oğlunun evi, otağı,
Öləndə buz rəngli məzarı olub.
Daşlar dəyirmanda elin dayağı,
Heykəldə bir xalqın vüqarı olub.

Daşlar bünövrədə olaydı möhkəm,
Pıtılı, kövrəyi kaş olmayaydı.
İnsan sinəsində ancaq deyirəm:
Ürəyin yerində daş olmayaydı.

* * *

Haqdan qulağıma tanış səs gəlir,
Bir az yorğun gəlir, təngnəfəs gəlir,
Adını çəkirəm, adın nəs gəlir,
Dünya burtəhərdir, Budaq müəllim.

Biz həyat deyirdik, həyat yuxuymuş,
O bu gün varıymış, sabah yoxuymuş,
Şirini nəymiş ki acısı buymuş?
Şərbəti zəhərmiş, Budaq müəllim.

Çağırsam uzaqdı, səsim yetişməz,
Canda can yarası sızlar, bitişməz,
Mənsiz ötüşən iş sənsiz ötüşməz,
Əyən əyilərmiş, Budaq müəllim.

Ruhunmu toxunub bu şerin üstə?
Nə göyün altdayam nə yerin üstə,
Dünən yağış töküb qəbrinin üstə,
Göy otlar göyərmiş, Budaq müəllim.

Sən ki o vətənə qayıdasıydın,
Qaçqının, köçkünün soy atasıydın,
Təzədən böyüyüb boy atasıydın,
Bax, buna dəyərmiş, Budaq müəllim,
Dünya birtəhərmiş, Budaq müəllim!

Qadın

Pəncərəm önündə sular çağlayır,
Xal düşür gecənin aydınlığına.
Qollarım üstündə bir qız ağlayır,
İnana bilməyir qadınlığına.
Başının örpəyi yana sürüşüb,
İçməyib,məst olub………
Səbəbi nəydi?
Yerin çəkisizlik qütbünə düşüb,
Bu qütbü nə vaxtsa o,keçməliydi.

Özü gözlədiyi bir gün gəlibdi,
İndi soruşmayın, heç bilməyir o.
Qadınlıq qızlığa üstün gəlibdi,
Ağlaya-ağlaya gülümsəyir o.
Açıb gözlərini indi qalxacaq,

Tanımır özünü şirin röyada.
Qızlar nə deyəcək ,bilmirəm,ancaq
Mübarək!
Bir qadın artdı dünyada.
Bir kişi qayğısı artdı,
Mübarək!

Bu gecə hər qəlbə nur ələnibdi.
Nəqədər qadın var ,o qədər demək
Dünyaya qayğılar səpələnibdi.
Azalır o bəzən,artır o bəzən
Sınanır varlığı, yoxluğu üçün.
Bəlkə mən, sevirəm dünyanı qəlbən,
Qadın təbiətli olduğu üçün.

Bəzən bir eyhamla, ya baxış ilə
Nə qədər istəsən söz demək olur.
Yalnız bir qadının təbəssümüylə
Yüz ağlayan olsa, kiritmək olur.

Köksündə gizlicə sevən ürəyi
Gözündə həmişə məlum olubdu.
Kişilər önündə cəbrlə deyil,
Qadınlar xahişlə məğlub olubdu.

O ən müqəddəsdi,ən mədənidi,
Bəşər nəslimizə o həyat verir.
Qadının sərvəti- öz bədənidi,
Onu da kişiyə mükafat verir.

Qollarım üstündə bir göz yaşını
Bir qərib gülüşü öpürəm hələ.
Özü qız saçını,qadın saçını
Üzümə dağıdır öz əllərilə.

Mən də yağmalıyam…

Çətindir mənimlə birgə yaşamaq,
Bəzən gözlərimdə dəyişir aləm.
Mənimlə ömür – gün yoldaşı
olmaq
Bir az da çətindir,
Başa düşürəm.

Nə duman çəkilir, başımdan nə
çən,
Tufanlı boranlı dağam mən,
nəyəm?!
Nə bilim,
Dünyada mən öz əlimdən
Bəlkə də birinci şikayətçiyəm.

Məndə bir mən” də var…
Məndən bixəbər,
Nə eşidər məni, nə sayar məni.
Yer var ki o məni hörmətsiz
eylər,
Yer də var şöhrətə çatdırar məni.

Bir qəmi bir ürək gəzdirə bilər,
Yüz ürək qəmi var bu bir
sinəmdə.
Mən yerdən göylərə baxsam da
əgər,
Göy ürəyimdədir…
Yer ürəyimdə.

Bir insan olsaydım nə idi dərdim,
Yaşardım hər fəsil bir paltar
geyib,
Evimdə çay içib,
Çörək də yeyib
Bir insan qəmini çəkə bilərdim.

Sinəmdə xalqların bədbəxt taleyi,
Bəzən bir aldanmış qadın gileyi,
Bəzən bir torpağın batan
çeşməsi,
Bəzən bir üzsüzün üzə düşməsi,
Könlümün yayını çəkib qırırlar,
Səndən diqqətimi yayındırırlar.

Elə ki, tutuldum, gözlə bir qədər,
Bir az qayğıkeş ol sən ana kimi.
Yağış yağan kimi açılır göylər,
Mən də yağmalıyam…
Yağana kimi.

İçimdə

Üzümü xoş görüb, xoşbəxt deyirsən,
Ağrı içimdədi, yara içimdə.
Dərdimi soruşma, a dırdin alım,
Gəl axtar içimdə, ara içimdə.

Qapalı ümmandı elə bil sinə,
Çalxalanır, sığışmır öz hövzəsinə.
Qızıl balıq kimi üzür tərsinə,
Ürəyi salıblar tora, içimdə.

Ürəkdən çəkirəm, ürək acıyam,
Fikir dünyasıyam, söz yamacıyam.
Özüm özüm boyda dar ağacıyam,
Dara çəkilirəm, dara içimdə.

Taleyim xeyrə yox, şərə qol çəkir,
Dərdi ya qız çəkir, ya oğul çəkir.
Nazim fikirlidi, gözü yol çəkir,
Xatirə yanımda, Sara içimdə.

GÖZLƏR

Oğlan çox oynadı öz şadlığından,
Onu alqışladı toy decəsi də.
O gecə qızların bir neçəsi də
Ayırmaq bilmədi gözünü ondan.

Yatdı ürəklərə çirin sözü də,
Hələ zarafatla şərə saldılar.
O gecə gəlin də, bəyin də özü də
O tanış oğlandan razı qaldılar.

Lakin sevdiyin qız bunu görərək,
Çevrilib başqa cür baxdı oğlana.
Köksündən neçə yol çırpındı ürək,
Özgənin evində nə desin ona?!

Gülmədi o, neçə cavan içində,
Gözlər gah oğlana, gah qıza döndü.
Elə tutuldu ki, bir an içində
Bənizi ağappaq kağıza döndü.

Üz-üzə dayandı qız ilə oğlan,
Hiss edən olmadı lakin heç nəyi.
Oğlanın əlindən düşüb bu zaman,
Oldu çilik-çilik dolu qədəhi.

O gənc utanaraq tez əyildi ki,
Sınmış qədəhini qaldırsın bu an.
Ancaq, toy gecəsi elə bildi ki,
Zarafat edirmiş iki mehriban.

Baxışlar toqquşdu burda yenidən.
Kim deyir məclisdə qədəh sınmasın,
Görün nə oxudum o gözlərdə mən:
Təki qədəh sınsın ürək sınmaın.

1956

ÖMRÜM

Çәkmәlisәn, çәk yükünü dünyanın,
Şair ömrüm, ozan ömrüm, hac ömrüm.
Ömrü boyu qәm sarıdan gözü tox,
Bu dünyanın sevincinә ac ömrüm.

Kimdi qalan bu dünyada әbәdi,
Mәhәbbәtdi insanlığın mәbәdi.
Qәmli könlüm mәndәn ötrü Kәbәdi,
Öz dәrdiylә dәrdlilәrә tac ömrüm.

Vaxtımızı qovur saat, qovur an,
Vaxt özüdü ömrü göyә sovuran.
Öz içimi öz yağımda qovuran,
Kösöv ömrüm, ocaq ömrüm, sac ömrüm.

Dada çatmır Mәkkә, Mәşhәd, Kәrbәla,
Harda olsa mәni tapır hәr bәla.
Mәndәn ötrü göy bәladı, yer bәla,
Heç almadım bu dünyadan bac, ömrüm.

BƏNZƏTMƏ
Şair dostum Musa Yaquba

Qardaşıma bir bәnzәtmә tapmışam,
Musa Yaqub dağ kәlinә bәnzәyir.
Başı zirvә, döşü yamac, özü dağ,
Şeriyyәtin heykәlinә bәnzәyir.

Qızıl qaya, yaşıl çәmәn, göy meşә,
Qayalarda baş-başadır, döş-döşә.
Kövrәlәndә boynu bükük bәnövşә,
Kükrәyәndә dağ selinә bәnzәyir.

İlham ona, o ilhama anadı,
Tәbiәtdi duyğusunun qanadı.
Nәğmәlәri sığallanmış sonadı,
Hәr misrası bir gәlinә bәnzәyir.

Bir çiçәkdi, tәravәtin dilidi,
Halallıqdı, lәyaqәtin dilidi.
Danışdığı tәbiәtin dilidi,
Süleymanın quş dilinә bәnzәyir.

Acı deyil şan-şöhrәtin, ad-sanın,
Dalğasıdı söz adlanan dәryanın.
Bir gözü tox balasıdı Şirvanın,
Öz yurduna, öz elinә bәnzәyir!

TORPAQ

Bax buna deyәrәm torpağa sevgi,
Sevәndә torpağı belә sevәrlәr.
Güvәnib gövdәyә, bağlanıb kökә,
Ağacı, yarpağı belә sevәrlәr.

Burnunda çiçәyi, gülü qorunar,
Altında mәxmәri, tülü qorunar.
Ətәyi yellәnәr, әli qorunar,
Bar verәn budağı belә sevәrlәr.

İpә dә, sapa da, çöpә dә sevgi,
Bu dağ da, bu daş da, tәpә dә sevgi.
Dalğa da, damla da, lәpә dә sevgi,
Çeşmәni, bulağı belә sevәrlәr.

Halal zәhmәtindәn bar dәrә-dәrә,
Xalqın taleyini tutarlar zәrә.
Yurdunda bir cәnnәt yaradıb hәrә,
Hәr küncü-bucağı belә sevәrlәr.

Yaşıl tarlasında alaq görmәdim,
Qara yollarında yalaq görmәdim.
Nә gördüm bütövdü, calaq görmәdim,
Qurulan növrağı belә sevәrlәr.

Çöllәrә baxıblar, çöllәr varlanıb,
İsti baxışlardan gül xumarlanıb.
Əllәr sığal çәkib, daş tumarlanıb,
Yurd adlı çırağı belә sevәrlәr.

Allahı qanundu, tanrısı qayda,
Gözü yox heç kәsin verdiyi payda.
Dövlәtsiz dövlәtdәn kimә nә fayda,
Sәrhәdi, bayrağı belә sevәrlәr!

SİZİ QINAMIRAM

Bu əsəri mənə Xocalı dərdi,
Şuşa əzabı, Laçın ağrıları yazdırıb.

Sizi qınamıram ay Xocalılar,
Sizin başınızda şimşək oynadı.
Sizin başınızda dumanlar oldu,
Millətin dağ boyda fəlakətinə,
Gözünün ucuyla dönüb baxmayan,
Nazlanıb gözünü yumanlar oldu!
Mən qurban görmüşdüm qoçdan, quzudan,
Mən qurban görmüşdüm qoyun qurbanı.
Bir belə milləti, bir belə xalqı,
Gör kimlər elədi oyun qurbanı.
Ay Laçın! Yaralı canına qurban,
Ay Şuşa! Ağlama boyuna qurbanı!
Namussuz olanın nə vecinədir,
Harda namus gedir, harda ar gedir.
Hələ tapammırıq oyunçuları,
Ortada şıdırğı bir qumar gedir.
Laçın qayıtmasa Laçınlığına,
Şuşa qayıtmasa Şuşalığına,
Min dəfə şübhəm var, tərəddüdüm var
Bugünkü bəylərin bəy olmağına!
Bu gün paşaların paşalığına!
Vaxtında yumasaq günahımızı,
Goru çatlayacaq babalarımın,
Sultan bəy Laçından baş qaldıracaq!
Pənah xan Şuşanın qalası boyda,
Bizim başımıza yağdırmaq üçün
Qaya uçuracaq, daş qaldıracaq!
Yerin ağırlığı, göyün ləngəri,
Sıxıb xıncım-xıncım əzəcək bizi.
Çox əllər tutacaq çox yaxalardan,
Ruhlar addım-addım gəzəcək bizi!
Ruhlar deməyəcək günah kimdədi,
Həkimdə, şairdə, ya həkimdədi.
Ruhlar deyəcək ki, düşünəcək ki,
Dünyanın düz vaxtı bu yer üzündə
Xocalı adlanan qırğın olubsa,
Bir nəsli qırıbsa oğul-uşaqlı,
Qıranlar özünə vurğun olubsa,
Cavanlar yollarda pələsəng olub,
Qocalar çöllərdə yorğun olubsa,
Tək bircə nəfərin bu xalq içində,
İsməti, namusu ləkələnibsə,
Bir Vətən övladı, bir Vətən qızı,
Ağrılar əlində yeddi qat olub,
Düşmən sevincindən yekələnibsə,
Məğrur bir dədəni kimsəsiz görüb,
Bir gədə üstünə kəkələnibsə,
Belə bir Vətənin vətəndaşları,
Yersizdi üstündə yaraq gəzdirə!
Artıqdı başında papaq gəzdirə!
Belə bir torpağın adamlarına,
Yüz dəfə, min dəfə haqlıdı düşmən,
İt kimi yal tökə, yalaq gəzdirə!
Allah! Görünməmiş möcüzə göstər,
Qaldır bir anlığa Xanı məzardan.
Diriynən ölünü üz-üzə göstər,
Qurtarsın yatanın canı məzardan.
İxtiyar vaxtında, qoca yaşında,
Qəlyan damağında, papaq başında,
Qoy görsün Şuşası nə günə düşüb!
Ellər tamaşası nə günə düşüb!
“Qırmızı qoftalı, yaşıl tumanlı,
Şuşanın dağları başı dumanlı”,
Bu ulu mahnını mənim Xan babam,
Oxumaq istəsə oxuya bilməz!

Ancaq qan qoxuyar onun nəfəsi,
Yəqin ki, gül-çiçək qoxuya bilməz!
Oxumaz, qavalı daşlara çırpar!
Oxumaz, başını daşlara çırpar!
Səni and verirəm qadir Allaha,
Oxuma, ay Qədir, oxuma daha!
Cabbardan ayıbdı, Xandan ayıbdı,
Natəvan ağlayıb göz yaşı tökür,
Şəhəri dağılıb, ondan ayıbdı!

SƏN NİYƏ QALDIRDIN
YUXUDAN MƏNİ?

Sәn niyә qaldırdın yuxudan mәni,
Rahatca göylәrdә uçub gedirdim.
Qara buludları, ağ ulduzları
Mәrtәbә-mәrtәbә qucub gedirdim.

Ucalıq eşqinin başqa sehri var,
Orda dәrd yox imiş, әlәm yox imiş.
Yuxuda gördüm ki, qәmsiz, qayğısız,
Uçmaqdan müqәddәs alәm yox imiş.

Arzular qanadı, ümidlәr göyü,
Salar bu dünyaya nәzәr, qayıdar.
Merac gecәsi var şair ömrünün,
Dünyanı başabaş gәzәr, qayıdar.

Sәs-sәs, nәfәs-nәfәs ömrü boyunca,
Kövrәk duyğulara hoparmış insan.
Yüzillik hәyatda görmәdiyini
Bir anlıq yuxuda taparmış insan.

2000, 10 aprel

İYİRMİ BEŞ İL
Ömür yoldaşıma

Elə bil dünəndir Sabir bağında
Çıxdın qabağıma ağ çiçək kimi.
Elə bil dünəndir, ağ paltarında
Qondun evimizə kəpənək kimi.

Nə tez başa gəldi iyirmi beş il?
Balalar yetişir, qocalırıq biz.
Nələri itirdik – qayıdan deyil,
Görəsən, nə imiş bəs qazancımız?

Sönməmiş könlümün odu, həvəsi,
Balalar səslənir: “Bəsindir dayan!”
Oğlumuz toy umur, bizim toy səsi
Hələ getməmişkən qulağımızdan.

Bu necə dünyadır? Yolu bir qarış,
Ayıra bilmirsən çoxunu azdan…
Həzzindən, zövqündən hələ doymamış
Çəkirlər süfrəni qabağımızdan.

Bu necə dünyadır anlamıram mən,
Nə gəliş bəllidir, nə gediş bizə.
Xəbərimiz olmur gəlişimizdən,
İnana bilmirik getməyimizə.

Vurduq bir zindana iyirmi beş il,
Ötdü günlərimiz ağlı-qaralı.
Sənin duyğuların – bir nəğməli göl,
Mənim duyğularım min macəralı…

Sən nə dalğalandın, nə çalxalandın,
Haldan-hala düşdüm mən hər dəm, gülüm,
Sən məni bir dəfə sevib dayandın,
Mən səni hər rəngdə sevirəm, gülüm.

Daş atdım,
Əlimdən çıxdı bir xata.
Bulana-bulana yenə duruldun.
Könlümdən keçəni duymadınsa da,
Ömrümə, günümə havadar oldun.

Düşdü yuvamıza, düşdü qan-qada,
Başımız üstündə ildırım çaxdı.
Səsimiz, nəğməmiz bir olmasa da,
Suyumuz, selimiz bir arxdan axdı.
Ata ocağının qələmdən çıxan
Çörəyi mənəmsə, ürəyi sənsən.
Başmda çal-çarpaz ildırım çaxan
İsti yuvamızın dirəyi sənsən.

Mənim xəyallarım uçdu havada
Sən məni göylərdən endirən oldun.
Bizim qurduğumuz isti yuvada
Fəhlə mən oldumsa, usta sən oldun.

Elə ki, bəxtimin gözü yumuldu,
Yoluma nur saçan çilçıraq oldun.
Mənim nəşələrim özümün oldu,
Ancaq dərdlərimə sən ortaq oldun.

Başıma dolanan dərd-sərimin
Odunu qəlbindən keçirən oldun.
Səndən gileylənən şeirlərimin,
Sahibi mən oldum, qulu sən oldun.

Yanıb yaxılanda şeirim üçün mən,
Sən elə bildin ki, gizli qəmim var.
Ayrıla bilmədin öz aləmindən
Bilmədin, mənim də öz aləmim var.

Gülüm, aynasıdır üzüm, üzünün,
Məni əldən saldı axtarışlarım.
Üzünə əks etdi mənim günbəgün,
Üzümdə açılan sərt qırışlarım.

Fikrim dərə keçdi, təpələr aşdı,
Ardımca bir addım gəlmədin ancaq.
Sən məni dindirdin,
Dilim danışdı,

Şerimi dindirə bilmədin ancaq.
Ötdüyün mahnını bir yol çaşmadın
Mən çaşdım…
Dərədən boylandım dağa.
Öz könül mahnını sən çalışmadın,
Mənim iniltimə uyuşdurmağa…

Elə bil dünəndir, Sabir bağında
Çıxdın qabağıma ağ çiçək kimi.
Elə bil dünəndir, ağ paltarında
Qondun evimizə kəpənək kimi.

Aradan nə keçdi? İyirmi beş ildə
Qara saçımızda ağardı illər!
Təkcə istəyimiz qaldı könüldə,
Qalan nə vardısa, apardı illər.

İndi xəyal yorğun, könül şikəstə…
Gəncliyi dadmamış qocalırıq biz.
Övlad qayğısında, bir murad üstdə
Birləşir uyuşmaz nəğmələrimiz.

Eyni yük altında neçə yoxuşu,
Arzumuz, qəsdimiz birgə aşıbdır.
Özgə budaqların iki yad quşu
İndi bir budaqda doğmalaşıbdır.
Budağın eşqinə darda, çətində
Nəfəsin könlümə qol-qanad vermiş.
Zaman ötüşdükcə
Məhəbbətin də
İlk rəngi, ilk dadı dəyişilərmiş.

Demə qocalmısan, gülüm, doğrusu
Mənimçün bir az da sonalaşmısan.
Balamın anası, nə sirrdir bu?
İndi mənimçün də analaşmısan.

Dekabr, 1974

İNSAN – GÖYDƏ AY KİMİDİR

Çəmənlikdə gül-çiçəyin
Sağ-solunda ələfi var.
Dünyada hər bədbəxtliyin
Həm zərəri, həm nəfi var.

Vaxt hakimlər hakimidir,
Həyat, varkən yox kimidir.
Yaydan çıxan ox kimidir,
Hər ömrün öz hədəfi var.

Ürəkdədir sözün kökü,
Ayıra bil tükdən tükü,
Çox ağırdır amal yükü,
Çəkə bilsən şərəfi var.

Ürək fikrin tilsimidir,
Hər qatı bir lay kimidir.
İnsan – göydə Ay kimidir,
Görünməyən tərəfi var.

İyun, 1978

GƏLİR

Tarıma çəkilmiş simə bənzə sən,
Titrə, bir yarpağın titrəməsindən.
Bil, dənizdə coşan suyun səsindən
Xəzri gəlir, yoxsa gilavar gəlir.

Bir az sıxnaşanda göydə buludlar,
Yavaşca titrəşir yerdə göy otlar,
Onlar da bilir ki, havada çən var,
Sabah yağış gəlir, sabah qar gəlir.

Hər kəsə müyəssər deyildir ancaq
Ürəkdən keçəni gözdən oxumaq.
Qaranquşdan qabaq, torpaqdan qabaq
Gərək biləsən ki, ilk bahar gəlir.

Qəlbim götürməyir bəri-bəzəyi,
Çətindir yamamaq sınmış ürəyi.
Özün dərk edəsən gərək hər şeyi,
Səni başa salmaq mənə ar gəlir.

Baxışdan söz götür, söz anla sözdən,
Həssas ol, sevgilim, ömrün boyu sən.
Əgər sevirsənsə, ayaq səsimdən
Gərək biləsən ki, Bəxtiyar gəlir!

BİR SALAMA DƏYMƏDİ

Bu gün mən səni gördüm,
Salam vermək istədim,
Üzünü yana tutdun.
Söylə, illərdən bəri
Qəlbimizin bir duyub
bir vurduğu illəri,
Axı, nə tez unutdun?
Beş ildə gözümüzdən axan o qanlı sellər,
Bir salama dəymədi?
Həyəcanla, fərəhlə, qəmlə dolu o illər
Bir salama dəymədi?
Heç üzümə baxmadan yanımdan necə keçdin?
Sən eşqin salamını qorxuyamı dəyişdin?
Yoxsa sən öz əhdinə, ilqarına ağ oldun?
O qədər yaxın ikən, bu qədər uzaq oldun.
Şirin gülüşlərimiz, acı fəğanlarımız
Bir salama dəymədi?
Qayğılı anlarımız, qayğısız anlarımız
Bir salama dəymədi?
Sən neylədin, bir düşün!
Yalnız indi anladım: ah, sən daha mənimçün
Əlçatmaz bir çiçəksən,
Yaşanmış günlərim tək geri dönməyəcəksən!…
Qop, ey tufan, əs, ey yel! Xəzəl olum, tökülüm
Düz beş il ürəyimdə
Bəslədiyim məhəbbət, bir salama dəymədi.
Bir günlük həsrətimə dözə bilməyən, gülüm,
Bəs nə oldu?
Bu həsrət bir salama dəymədi?
Getdin, dalınca baxdım, can ayrıldı canımdan,
Sən necə etinasız ötə bildin yanımdan,
Ah çəkdim, başım üstə yarpaqlar əsdi, gülüm,
Sənin qəlbin əsmədi.
Arxana da baxmadın!
Niyə sənin yolunu məhəbbətin kəsmədi?…
Qazancımız de, bumu?
Deyilməmiş o salam əlvidamız oldumu?
Sən mənə zülm eylədin, mənə zülm yaraşır.
Bir salama dəyməyən eşqə ölüm yaraşır.

Sentyabr 1961

ƏSARƏT-AZADLIQ

Əsarət odunda bişdi nəslimiz,
Azadlıq eşqinə yandıq, yaxıldıq.
Çatıb azadlığa, bu məbəddə biz,
Şükür namazını qibləsiz qıldıq.

İndi biz azadıq, bizi bir zaman,
Şeytandan qoruyan abır-həyadan.
Azadıq düşmənə qəzəbdən, kindən,
Millət hədəf olub öz nifrətinə.
Qurtarıb özgənin əsarətindən
Düşdük özümüzün əsarətinə.

Azadlıq rəhmdən, insafdan da biz,
Millətin haqqıya üzbəüz olduq.
Ana yurdumuzun qansız, rəhmsiz,
Qəddar talançısı özümüz olduq.

Yoxdur əvəzimiz yalançılıqda,
Bu ona şər atır, o, buna böhtan.
Yurdu dağıtmaqda, talançılıqda,
Azadlıq qorxudan, Allah xofundan.

İndi azadlığım mənə qənimdir,
Bu gizli oyundan baş açmır fələk.
Məni kor quyudan çıxaran kəndir,
İndi boğazıma keçib halqa tək…

17 avqust, 1996.

Yusif Səmədoğluna

Yorğunluq axşamıdır,
Böyüyüb saat səsi.
Evdə təkcə özüməm,
Gözləmirəm heç kəsi
.
İçimdə baş qaldırıb
Yenə də ölüm eşqi.
Ümid dərsləri bitib
Qurtarıb arzu məşqi.

Qızarılmış mal əti,
Bir az gürcü çaxırı.
Ya günün əvvəlidir.
Ya da ömrün axırı.

Bərq vuran tülkü gözü
Sönməz həyat şamıdır.
Böyüyüb saat səsi
Yorğunluq axşamıdır..

1995

Günaha batmağım gəlib, ay Allah…

Günaha batmağım gəlib, ay Allah,
Cəsarət dəmidir, saxlama məni,
Sənə inamdan da gözəl bir qız var,
Xəyanət dəmidir, saxlama məni.

Nə millət uğrunda, nə yurd uğrunda,
Nə türklük uğrunda, boz qurd uğrunda,
Sevdalı faciə, xoş dərd uğrunda
Fəlakət dəmidir, saxlama məni.

Özün bax, gör dünya nələrlə dolmuş.
Gör nələr olacaq, gör nələr olmuş,
Yalanla, şərabla, qəmlə yoğrulmuş
Həqiqət dəmidir, saxlama məni.

Qoy artsın dirimə, ölümə söyən.
Halıma ağlayıb dizinə döyən,
Baxtın şahə qalxan atı kişnəyən
Səadət dəmidir, saxlama məni.

Dəymə, qoy qəlbimə girsin bu ilan,
Onun zəhərinə indi can qurban,
Bütün qanunlara meydan oxuyan
Cinayət dəmidir, saxlama məni.

Qoy bu gün sevinim, utanım sabah
Yarımçıq çıxmasın sinəmdən bu ah,
Günaha batmağım gəlib, ay Allah,
Məhəbbət dəmidir, saxlama məni!

1996

Füzuliyə

Bu gün dənizi siləndə
Giləvarın yaylığı
Yenə dindi təkliyimin
Yorğun söz azadlığı…

Sən bəlkə də sevinərdin
Baxıb dənizə sarı.
Axı yuxuna girməzdi
Rus çarının tankları…

Bilirsənmi, vaxt dəyişib,
Məcnun fit çalır tində.
Özbəklər xələt paylayır
Sənin yubileyində…

Bilirsənmi, artıq kəsib
Ümid keçən yolları
Tikilməmiş türmələrin
Hörülməmiş hasarı…

Gecə yarı, ay sapsarı,
Nə yapışmışam səndən?
Yəhərlənməmiş dünyanın
Yıxılıram belindən…

1968

* * *

Şeir yazmaq tutub məni.
Ağlımı itirmişəm
şeir yazmaq arzusundan.
Dilimə gələn sözlərin quluyam,
ürəyimdə qalanların dəlisi.
Şeirə söykənib
baxmaq istəyirəm
dünya dediyimiz şeyə,
dünyadan
şeir arxasında gizləndiyim kimi…
Hər itkim bir şeirə dönüb,
hər sözümlə
ömrümdə nəsə sönüb.
Nə irəli getmək istəyirəm, nə geri.
Nə sola, nə sağa.
Dünya bəhanəymiş şeir yazmağa.

Bacarsaydım qurudardım,

Dünyanın dənizlərini,
Xəzər yudu bu gün, gülüm,
Sahildəki izlərini.
O balaca ləpirləri

Çoxmu gördü dünya mənə,
Gözmü dəydi izlərinə?
Yerə vurdun sözlərimi,
Dindi yerim sarı simi…

Eşitmişəm yol üstəsən,
Yaz, göndərim gözlərimi,
Harda ağlamaq istəsən…

MƏNİM FƏLSƏFƏM

Düyünlü sözlərdən heç gəlməz xoşum,
Aydın həqiqətdir mənim fəlsəfəm.
Vətənə, millətə, qardaş ellərə
Dərin məhəbbətdir mənim fəlsəfəm.

Dumanlı arzular, xam xəyal deyil,
Şan-şöhrət uğrunda qalmaqal deyil;
Fitnə-əsad deyil, puç amal deyil,
Haqdır, ədalətdir mənim fəlsəfəm.

Mən çox bəlalara gərmişəm sinə,
Haqqı yazmamışam heç vaxt tərsinə.
Ulu babaların yaxşı irsinə
Əbədi hörmətdir mənim fəlsəfəm.

Mənasız ədavət nəyimə gərək,
Dar gündə mal-dövlət nəyimə gərək,
Acizlik, ətalət nəyimə gərək,
Hünərdir, cürətdir mənim fəlsəfəm.

Xalqımın şöhrəti tutub cahanı,
Odur dilimdəki mahnımın canı.
Məslək düşməniylə döyüş zamanı
Yalnız rəşadətdir mənim fəlsəfəm.

Gərək son verilsin hər fəlakətə,
İnsanam, düşmənəm zülmə, vəhşətə;
Azadlıq aşiqi bəşəriyyətə
Can-başla xidmətdir mənim fəlsəfəm.

Zəhmətsiz bir ömrün nə mənası var?
İnsana zəfərsiz yaraşmaz vüqar.
Qardaşa, yoldaşa, dosta etibar,
Düşmənə nifrətdir mənim fəlsəfəm!

ANA ÇÖRƏYİ

Bu bağın başqa gözəllikləri var,
Boylanıb incə çiçəklər, otlar.
Oxşayır bir daha şair gözümü,
Burda sərbəst sanıram mən özümü.
Günəşimdən yenə qüvvət alıram,
Nə verirsə bu təbiət, alıram.
Neçə aydır ki, şəhərdən uzağam,
Su, hava, meyvə cəhətdənsə toxam.
Deyirəm mahnı yaşıl meynələrə,
Üzümü bəlkə bu yay bollu verə!
Yaşamaz, olmasa insanda inam,
Hələ sağdır qoca, ağbirçək anam.
Əlləşir eşq ilə mətbəxdə yenə…
Qocalar gəlməsələr bağ yerinə
Bir çox işlərdə biz aciz qalarıq,
Nə deyim, dadlı yeməksiz qalarıq.
Ana! Hər yerdə yetirsən köməyə,
Bələdəm sən bişirən hər xörəyə.
Yenə düşmüş başıma isti çörək,
Sözümü sən yerə, gəl, salma görək.
Ana can! Təndirə doldur odunu
Seyr edək təndirinin gur odunu.
Çək, tez ol kibriti, yansın təndir,
Bir qızıl rəngə boyansın təndir.
Göyə qalxsın bacamızdan tüstü,
Yığılaq dövrənə axşamüstü.
Qulaq as gör sənin ilkin nə deyir:
Sən məhəbbətlə yoğurduqca xəmir
Bu işindən, ana, ləzzət alırıq,
0 arıq əllərə heyran qalırıq!
Kəs, totuq kündələri, düz tabağa,
Canımız qoy sənə olsun sadağa.
Sənə zəhmətsə də, tez kündəni yay,
Yay, naxış vur, ana can, təndirə yap.
Yox, yanıldım, mənə bir an qulaq as,
Bəzə ancaq onu xaşxaşla bir az.
Bənzəsin bir qədər ulduzlu göyə,
Hər görən söyləsin əhsən çörəyə!
Görürəm kündələrin bolluğunu,
Gey qalın əlcəyini, qolluğunu.
Qoyma od qarsalasın əllərini,
Bağla yaylıqla dümağ tellrini.
Qoy bizim həsrətimiz tez bitsin,
Nə olar, bir neçəsi küt getsin.
Yenə canlansın uşaqlıq çağımız,
Gəzsin əllərdə qızıl qazmağımız.
Elə bil körpə uşaqdır oğlun,
Fərəhindən uçacaqdır oğlun!
Ana can! Kibriti çək, umsunaram,
Təndirin yanmasa, bil, mən yanaram.
Çarə tap bəslədiyim arzulara,
Çörəyin yaxşı bişəndən sonra
Bürüyüb əsgiya bir şorbalığı
Onu basdır külə, təndirdə bişir.
Oğlunun xalqa əyandır qılığı.
Salaram yoxsa uşaqlartək həşir.
Yeyərik şorbalıq üstündən üzüm,
Sənə qurban olum ancaq mən özüm.
Sənə zəhmətsə də tez kündəni yay,
Yay, naxış vur, ana can, təndirə yap.
Gəlir ondan ana torpaq ətri,
İncə güllər bitirən bağ ətri.
Ətri gəldikcə bizim burnumuza
Daha çox bağlanırıq yurdumuza.
Onu öpdükcə gözüm, həm dodağım
Bərk durur, yerdən üzülmür ayağım.
Sən keçərkən. ana, təndir başına,
Baxıram qartək ağarmış saçına,
Anıram qəmli keçən gəncliyini.
Görmədik onda sənin dincliyini.
İndi sən barlı ağacsan, başı dik,
İftixar et, ana can, biz səninik!
Sən çətinliklərə göstərmədin üz,
Anasız olmasın heç bir günümüz.
Ana! Süfrəntək açıqdır ürəyin,
Hər zaman bolluca olsun çörəyin!
Ana can! Təndirə doldur odunu,
Seyr edək təndirinin gur odunu!

ANA VƏ POÇTALYON

Dörd ay vardı, ananın gözləri yol çəkirdi,
Başqa bir dərdi yoxdu, oğul dərdiydi dərdi.
Sorurdu: – “Balam hanı?” – Har cəbhədən gələndən
Ondan xəbər gəlməyir, xəbər gəlir öləndən.
Yerəmi batdı oğlum, göyəmi çıxdı oğlum?
Bəlkə mən yanılmışam, əzəldən yoxdu oğlum?!
El bilir, uşaqlıqdan o naxələf olmayıb.
Ürəyimə damıb ki, oğlum tələf olmayıb…
Səbəb nədir ki, yazmır anaya bircə kağız,
Oğul, oğul, – deməkdən qabar oldu dil, ağız!
Qəlbindəki ilk yara tazaydı, bu ilkiydi;
Onu bu hala salan nobarıydı, ilkiydi.
Qalxırdı yatağından dan yeri söküləndə…
Hər qapı açılanda, hər qapı döyüləndə,
Dikilirdi ananın gözləri bir nöqtəyə.
Sevinirdi: – “Oğlumdan bəlkə məktub var!” – deyə.
Dörd ay vardı, ananın gözləri yol çəkirdi,
Başqa bir dərdi yoxdu, oğul dərdiydi dərdi.
Tanımayan tapılmaz məhlədə poçtalyonu,
Hamı istərdi onu, hamı sevərdi onu.
Onu tanıyırdılar adamlar addımından,
Bir bayramda çantası dolu gəldiyi zaman.
Anaya şad xəbərlər gətirmişdi vaxtilə,
İndi kağız almayan ana gələrək dilə,
Söylədi poçtalyona bir neçə acı kəlmə:
“Məktub olmasa, bir də sən bu həyətə gəlmə!”
Poçtalyon söz demedi, dilsiz dayanıb durdu,
Elə bil dağ başında onu ildırım vurdu…
Ananın gözlərində sual gördü bir yığın,
Başını yerə dikib dayandı xeyli dalğın.
Sinəsini ötürüb sonra küçəyə çıxdı,
Fikirlər, düşüncələr həssas qəlbini sıxdı.
Deyirdi öz-özünə: – ananın haqqı vardır,
Geniş dünya oğulsuz onun qəlbinə dardır…

Dörd ay vardı, ananın gözləri yol çəkirdi,
Başqa bir dərdi yoxdu, oğul dərdiydi dərdi.

Günlər keçdi… poçtalyon bu həyətə girmədi,
Ana, gözüylə onu çox aradı, görmədi.

Bütün həyətdəkilər öyrənmişdilər ona,
Hamı dedi: “görəsən nə oldu poçtalyona?!”
Bu qoca poçtalyon da anaya bir dərd oldu;
Yolunu gözləməkdən hər gün gözü dörd oldu.
Heç olmasa poçtalyon bu həyətə gələndə,
Məktub alan qonşular sevinəndə, güləndə,
Oğlunu xatırlayıb sevinirdi ana da –
Sevincindən hamının pay düşürdü ona da.
Ana düşündü: “Bəlkə qəlbini qırdım onun,
Kim bilir nə gəlibdir başına poçtalyonun…
Bəlkə onun da oğlu qanlı döyüşlərdədir,
Kim bilir, bəlkə o da mənimlə bir dərddədir…
Xəstədir, baxan yoxdur bəlk də poçtalyona,
Evlərini bilsəydim, bir baş çəkərdim ona.
Bundan artıq nə gələr, nə gələr ki, əlimdən?!
Kaş ki o sözlər mənim çıxmayaydı dilimdən!
Məktub gətirməsə də, qoy gəlsin, görək onu,
Sevir bir ana kimi bu dərdli ürək, onu…”
Dərdli ananın artdı indi birə on dərdi,
Bir doğma oğul dərdi, bir də poçtalyon dərdi…
Bir gün küçə qapısı açıldı çox sürətlə,
Qonşular çıxdı evdən təəccüblə, heyrətlə.
Gördülər ki, poçtalyon əlində məktub gəlir,
Elə bil caynağında qartal ov tutub gəlir.
Aldılar bir qırpımda poçtalyonu dövrəyə,
– Məktub kimədir? Söylə, niyə dinmirsən, niyə?
Zilləyib gözlərini ananın gözlərinə,
Poçtalyon qanad taxdı öz şirin sözlərinə:
– Bundan neçə gün əvvəl məndən küsən, inciyən,
“Məktub olmasa, bir də bu evə gəlmə! – deyən
Mərhəmətli, möhtərəm anayadır bu kağız!..
Hamı bir səslə dedi: “Gözlərin aydın, ay qız!”
Ana, gözləri yaşlı, ətir saçdı dilindən,
Tez öpdü poçtalyonun məktub verən əlindən…

SÜLEYMANAM, DƏYİŞMƏRƏM

Könül necə sevinməsin, bahar gəlib, bahar gəlib,
Gəzib diyar-diyar gəlib.
Gəlib əlində lalələr,
Şəfəq dolu piyalələr.
Gəlib ətir səpə-səpə,
Vətənimin torpağını öpə-öpə
Vəcdə gəlsin mavi Xəzər,
Səhər-səhər
Dalğalansın yurdumun al bayraqları,
Mahnılarla qönçələnsin gözəllərin dodaqları.
Bahar gəlib mahnımıza, şerimizə,
Kim öyünməz, olsa bizim yerimizə?!
Vətənimin bahar dilli bir kolxozçu Leylasını,
Qan ləkəli,
Təhlükəli
Sarayların qoşun-qoşun Leylasına dəyişmərəm!
Yeni sovet şerimizin bir bəndini, mənasını
Xaricdəki adı böyük,
Zəmanənin üstünə yük
Milyon-milyon kitabların mənasına dəyişmərəm
Xəzərimdə zəfər çalmış birneftçinin gülüşünü
Böhtan atan,
Yalan satan
Dodaqların gülüşünə dəyişmərəm.
Bizim gözəl dünyamıza bir körpənin gəlişini
Açıq deyim,
Çox sevdiyim
İlk baharın gəlişinə dəyişmərəm!
Öz evimdir vətənimin hər bucağı,
Könülaçan bahar çağı
İlhamıma qanad verən,
Həyatıma həyat verən
Sevgilimin camalını günə, aya dəyişmərəm!
Bahar adlı dünyamızı yüz dünyaya dəyişmərəm!
Bir dost kimi gəzir yenə bahar doğma diyarımı.
Bu varımı dünyadakı bütün vara dəyişmərəm!
Xoşbəxt ana vətənimdə candan gülən baharımı,
Yad ellərdə qan ağlayan min bahara dəyişmərəm!
Bilir vətən, bilir anam, dəyişmərəm,
Dəyişmərəm, Süleymanam, dəyişmərəm!

MƏNSİZ

Bir gün bu dünyadan köçəcəyəm mən,
Ulduzlar, ay, günəş doğacaq mənsiz.
Hicran şərbətini içəcəyəm mən,
İnsanlar həyata baxacaq mənsiz.

Həyat uzanacaq uzun yollarda,
Gəzəcək dünyanı qış da, bahar da.
Yağış da, dolu da, quşbaşı qar da
Göydən yer üzünə yağacaq mənsiz.

Ziyansız əsəcək yellər, küləklər,
Torpaqdan qalxacaq güllər, çiçəklər.
Lalətək güləcək qəmsiz ürəklər,
Gur çaylar, bulaqlar axacaq mənsiz.

Fərqi olmayacaq kəndin, şəhərin,
Ömrü xoş keçəcək bütün bəşərin.
Şanlı zəfərlərin, böyük günlərin
İgidlər əlini sıxacaq mənsiz.

Bəxtini bəxtimdə görəcək aləm,
Silinib gedəcək lüğətdən ələm.
Vətən torpağını, əlində qələm,
Şairlər seyrana çıxacaq mənsiz.

Məm gözəl dünyadan köçmürəm nakam,
Gözümün işığı o təkcə balam
– Ellər gözəlindən alaraq ilham.
Barmağına üzük taxacaq mənsiz.

Ağ günlər sürəcək bu doğma ellər,
Sevib-seviləcək azad könüllər.
Gənclərin qəlbini nazlı gözəllər
Yenə eşq oduna yaxacaq mənsiz.

Beşikdən qəbrə qədər
ağlayıram, gülürəm,
Ömrümü ömürlərə
paylayıram, bölürəm.
Min illərdi doğulur,
min illərdi ölürəm,
Dünyaya qonan məndim,
dünyadan köçən mənəm.

Dünya nədir, həyat nə,
ötüb keçən an nədi,
Axşam nədi, sabah nə,
cahan nədi, can nədi.
Damarı qarışdıran
ağ qan, qara qan nədi,
Loğman kimi öyrənib,
təbib tək seçən mənəm.

Qarışır torpaqlara
ahı, tüstüsü, külü,
Puç olan arzuların
bir də açılmaz gülü.
Bir bədəndi, bir kəfən
torpaqda yatan ölü,
Dünyaya qonan məndim,
dünyadan köçən mənəm.

Gəlir qəbir qazanlar,
qəbir yeri qazılır,
Kim olmuşam dünyada
baş daşına yazılır.
Yağış döyür, qar vurur,
yazılanlar pozulur,
Dünyaya qonan məndim,
dünyadan köçən mənəm.

Gah toyda, gah yasdadı,
qəmli keçir, şən keçir,
Ayaz, şaxta, boz bulud
keçir, ömürdən keçir.
Ömür yanır, qurtarır,
közdən, kömürdən keçir,
Dünyaya qonan məndim,
dünyadan köçən mənəm.

Zəhəri şərbət kimi
qaldırıb içən mənəm,
Əkən, səpən, göyərdən,
zəmini biçən mənəm.
Körpü salan, yol çəkən,
körpüdən keçən mənəm,
Dünyaya qonan məndim,
dünyadan köçən mənəm.

Ey qərib məmləkət, ey qürbət diyar,
Demə yollarımı azıb gəlmişəm.
Alna nə yazılıb, Allahım bilir,
Mən öz dastanımı yazıb gəlmişəm.

Köküm, çiçəklərim, tağım ordadı
Mən burda xəstəyəm, sağım ordadı.
Qayalı, bulaqlı, dağım ordadı,
Damlayam, qayadan sızıb gəlmişəm.

Özün bil, özgəyə bildirmə məni,
Ağlada-ağlada güldürmə məni.
Sən Allah, qürbətdə öldürmə məni,
Vətəndə qəbrimi qazıb gəlmişəm.

Yumruqlar qazandıq, təpiklər yedik,
Vallah, qazancımız təpiyə dəyməz.
Uydurma sevgilər, qondarma sözlər
Alqışa, hay-küyə, çəpiyə dəyməz.

Pozuldu nizamlar, dağıldı səflər,
Qırdı bir-birini qansız tərəflər.
Dənizlər dibində dürlər, sədəflər
Suyun üzündəki köpüyə dəyməz.

Qaçma hər uğursuz saat dalınca,
Minnətçi göndərmə qanad dalınca.
Ey insan, yürümə manat dalınca,
Bu dünya bir qara qəpiyə dəyməz.

Almaniya, Münhen xəstəxanası. 13.03.2008.

Gedirsәn, ay eloğlu, dinlә mәni ürәkdәn,
Orda mәnsiz ömr edәn illәrә salam yetir.
Qarayazı, Başkeçid, Sınıq körpü arası,
Öp suların gözündәn, güllәrә salam yetir.

Gedişinlә torpağın hәr daşını lәl elә,
Düzlәrinә baş endir, dağlarına әl elә.
Dost sözünә könül ver, әhdinә әmәl elә,
Şәlalәni qucaqla, sellәrә salam yetir.

Nәğmәsinә oyanıb, laylasına yatdığım,
Çәmәnindә, çölündә şehә, suya batdığım,
Qucağında hәr gecә ocağımı çatdığım,
Tәbiәtә salam de, çöllәrә salam yetir.

Neçә nәğmәkarım var, mәnim nә dәrdim daha,
Sazı elin şöhrәti, sözü gövhәrdәn baha.
Salam apar Hüseynә, Kamandara, Əmraha,
Ürәyimә calanmış tellәrә salam yetir.

El mәclisi görmәsә, şair könlü saz olmaz,
Gözündә hәyat eşqi, ürәyindә yaz olmaz.
Borçalıda oğlunu soruşanlar az olmaz,
Şeirimi әzbәr deyәn dillәrә salam yetir.

Tapşırığım, söhbәtim qoy çıxmasın yadından,
Üzünü tut torpağa Zәlimxanın adından.
Gözümün işığından, ürәyimin odundan,
Bәrәkәtim, qüdrәtim ellәrә salam yetir!

Duyğuların zirvəsinə baş vurub,
Uca sözün ucasından gəlirəm.
Gör nələr var üçcə hərfin canında,
“Söz”ün bircə hecasından gəlirəm.

Ömür üzən, gün qocaldan, yaş yoran,
Dincəlməyə aman verə, kaş, yoran.
Sualların saç ağardan, baş yoran,
“Neyçün”ündən, “necə”sindən gəlirəm.

Danışdırdım hər pərdəni, hər simi,
Dərk eylədim avandımı, tərsimi.
Məktəb açdı, Tanrı verdi dərsimi,
Ustadından, xocasından gəlirəm.

Tilsim ömrün, qıfıl ömrün, sirr ömrün,
Hünərin var qapısından gir ömrün.
Yuxusuna haram qatmış bir ömrün,
Min yuxusuz gecəsindən gəlirəm.

Süzülmüşəm tarixlərin ruhundan,
Od almışam yananların ahından.
İnsanların Adəmindən, Nuhundan,
Cavanından, qocasından gəlirəm.

Qorxusu yox nə amanın, nə ahın,
Günəşi var hər açılan sabahın.
Qapısında xidmətçiyəm Allahın,
Qapısından, bacasından gəlirəm.

2000, 3 may

* * *

Axtarıram, tapammıram
Dil ucunda söz kimiyəm.
Xatirələr pərən-pərən
Alaq basmış iz kimiyəm.

Ay qəm-kədər ,yaxamdan düş.
Bütün bunlar sanki bir düş
Ocağından ayrı düşmüş
Öləzimiş köz kimiyəm

Durdum özümlə üz-üzə.
Dur demədik nəfsimizə
Mat qalıbdır tanrı bizə.
Göydən baxan göz kimiyəm.

* * *

Sevgi yaşadar insanı,
Kindən,kinfrətdən yıxılar.
Aşkar olandan sarsılmaz,
İnsan qəflətdən yıxılar.

Doğru sanmam gördüyünü,
Fikirlərim cin düyünü,
Azalıbdır toy-düyünü,
Dünya matəmdən yıxılar.

Burnumda çiçək qoxusu,
Gözümdə səhər yuxusu,
Qəlbimdə hicran qorxusu,
Sevgim həsrətdən yıxılar.

Bərk sarıl haqqın ipinə,
Haram girməsin cibinə,
Hamı həyatın dibinə,
Öz zirvəsindən yıxılar.

25.06.2017

* * *

Qəlbim yara, gözümdə yaş,
Duz yaranı göynədərmi?
Könlümdə buz, sevgim atəş.
Od buzları əridərmi?

Öz qarğışım tutub məni.
Dost nəfsinə satıb məni.
Kor quyuya atıb məni,
Haqq səsimi eşidərmi?

Şaxta vurmuş ürəyimi
Daşa dönmüş diləyimi
Xəzan olmuş gəncliyimi,
Qış günəşi isidərmi?

* * *

Çəkilməyən, dözülməyən,
Dediyiniz o dərd mənəm.
Qova-qova namərd edib
Söydüyünüz o mərd mənəm.

Özümə də bir az yadam.
Bir az suyam,bir az odam.
Həm küləyəm,həm torpağam.
Bildiyiniz o dörd mənəm.

Dostu azdır,düşməni çox
Qarnı acdır,gözləri tox
Kölgəsinə güvəni yox
Yalquzağam,bozqurd mənəm.

Qan qoxuyur çiçəkləri.
Kəfənsizdir şəhidləri.
Kimsəsiz “ruhlar şəhəri”
-Gördüyünüz o yurd mənəm.

Dərdlərin əlindən qaçmaq çətindi,
Bağlı bir qapını açmaq çətindi.
Bilirəm, hər anda dərdinlə birgə,
Könlünü özgəyə açmaq çətindi.

Quru bir odunu yaşlayım gərək,
Məlun bir şeytanı daşlayım gərək.
Başımın üstünü əcəl almamış,
Özüntərbiyəni başlayım gərək.

Günahdan söykənib yenə savaba,
Suala baxmayım, baxım, cavaba.
Bir də ki, üst-üstə yığıldısa dərd,
Gərək hamısını yazım kitaba.

Bir xeyir tapmaram yersiz günahdan,
Özümü qoruyam gərək tamahdan.
Fərqi yox, çətindi, asandı ömür,
Ümidim üzməyim yenə Allahdan.

Qəlbin arzusunu aparım gedim,
Demədim, əllərdə qabarım gedim.
Sevinci əlimdən alacaqdısa,
Dərdimi qəlbimdən qoparım gedim.

Duman tək dağlara çəkiləm gərək,
Torpaqda cücərib, əkiləm gərək.
Xırmanda torpağa su çatmadısa,
Torpağn üzünə töküləm gərək.

Bakı şəhəri. 2010-cu il.

Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatının Gündəlik Analitik İnformasiya Agentliyinin və Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Rəhbərliyi Sizi, yeni nəsil Azərbaycan gəncliyinin istedadlı nümayəndəsini, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin və Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyinin üzvünü, Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatının Gündəlik Analitik İnformasiya Agentliyinin və Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş redaktorunun I müavinini doğum gününüz münasibətilə səmimi qəlbdən təbrik edir, Sizə uzun ömür, möhkəm cansağlığı, xoşbəxtlik, işlərinizdə, ədəbi-bədii yaradıcılığınızda bol-bol uğurlar diləyir! Dodaqlarınızdan gülüş, yanaqlarınızdan təbəssüm əskik olmasın! Sevib, sevdiyiniz insanların əhatə dairəsində olun!

Mətbuat xidməti

Sevgilim tut əlimdən,
Gedək üzü küləyə.
Rahatlıq gəzmirəm mən,
Gedək üzü küləyə.

Qoy göynəsin üzümüz,
Qoy yaşarsın gözümüz,
Bükülməsin dizimiz,
Gedək üzü küləyə.

Yollarda daş-kəsək var,
Yollarda gül-çiçək var.
Yollarda qar-külək var,
Gedək üzü küləyə.

Biz axşamla,səhərlə,
Gəl üzləşək hünərlə.
Günlərlə, həftələrlə,
Gedək üzü küləyə.

Duman dağı dolanar,
Qiyamət olar.
Duman yola sallanar,
Müsibət olar.
Müsibət oluruq biz,
Səhv düşəndə yerimiz.

Ümman gəmisi çayda
Oturar, üzməz!
Çay gəmisi, dağ boyda
Dalğaya dözməz!
Dözümsüz oluruq biz,
Səhv düşəndə yerimiz.

Muğan həsrət yağışa,
Buludlar xəsis…
Yağış tökür Talışa,
Hey-hey gərəksiz…
Gərəksiz oluruq biz,
Səhv düşəndə yerimiz.

Küt bıçaq parıldayıb
Xırçıltı salıb.
Qılınc qında pas atıb
Qında korşalıb…
Heyf… korşalırıq biz,
Səhv düşəndə yerimiz.

Ağ biləklər, gül əllər
Tarlada qabar.
Bir qeyrətsiz yekəpər
Qızılgül satar.
Qeyrətsiz oluruq biz,
Səhv düşəndə yerimiz.

Tarın pərdələrini
Düzənə qurban!
Yerdəyiş et birini,
Xaric vurarsan.
Xaric səslənirik biz,
Səhv düşəndə yerimiz.

Çinar

Gecə keçmiş, ulduzlar ağ, göy qara!
Söykənmişəm qocaman bir çinara.
Bir yanımda ömür kimi axır su,
Qaçmış bu gün təbiətin yuxusu.
Budaqlarda sərin yelin xoş səsi.
Yarpaqların həzin-həzin nəğməsi.
Ürəyim bir qanadlanmış quş kimi
Hey çırpınır, təsəllisiz, əsəbi.
Hündür çinar budaq atmış, qol atmış,
Öz ömründə çox əsrlər qocaltmış.
Görkəmində qarlı dağlar vüqarı.
Başı bütün ağaclardan yuxarı.
Tufan qopar, yağış yağar, qar tökər;
od qamçılı ildırımlar göy sökər.
Bəzən çayda daşlar daşı qovalar.
Seldə gedər göy çəmənlər ovalar.
Yarğan yarar sinəsini dağların.
Sular oyar binəsini dağların.
Karvan çəkər göydə qara buludlar.
Çovğun gələr, şaxta kəsər, buz donar.
Xan çinarım əyməz məğrur başını.
Kimsə bilməz xan çinarın yaşını.
Gecə qara, durdum düşündüm bir az,
Dedim nədən ulu çinar yıxılmaz?
Birdən çinar dilə gəldi dedi: – bax!
Bu torpaqda dərindən kök salaraq,
hər tərəfə uzatmışam qolumu,
övladlarım bürüyüb sağ-solumu.
Belə məğrur dayanmağa haqlıyam.
Mən kökümlə bu torpağa bağlıyam.

Yalta, 1935

Bir arzum var, ay adamlar, qoyun deyim,
Sağlığında qiymət verin insanlara,
Yaxşılara sağlığında yaxşı deyin,
Sağlığında yaman deyin yamanlara.
Yalnız, yalnız sağ olanda,
Hər kəs əsil qiymətini bilər onda,
Bu sözlərim düz olmasa töhmət edin.
Sizdən rica eləyirəm milyon kərə,
Şairlərə sağlığında hörmət edin,
Sağlığında heykəl qoyun ölməzlərə…
Gələcəyə çox da ümid bağlamayın,
Sözünüzü sonralara saxlamayın.
Zəhləm gedir sonralardan,
Vaxtsız dinən zurnalardan,
Boşboğazdan, avaradan,
Toydan sonra nağaradan.
Sağlığında sevindirin təmizləri,
Siz həyatda bu amalla addımlayın.
Sağlığında ifşa edin xəbisləri,
Satqınlara sağlığında satqın deyin,
Tülkü deyin tülkülərə, aslan deyin aslanlara.
Sağlığında qiymət verin insanlara…
Hər kəs bilsin öz yerini necə sağdır,
Bu, pislərin həyatını qısaltmaqdır,
Yaxşıların həyatını uzatmaqdır…
Bu nədəndir ölən kimi,
qəlbimizdə Adamlara sevgi, hörmət aşıb-daşır.
Ölən kimi yaxşılar da yaxşılaşır,
Yamanlar da yaxşılaşır…
Çirkinlər də təmiz olur ölən kimi…
Yadlar belə əziz olur ölən kimi…
Xatirələr söyləyirik, nekroloqlar qollayırıq,
Hamısını ucdantutma yaxşı deyib o dünyaya yollayırıq.
Bu gecikmiş xeyir-dua kimə gərək?
Bundan məzar böyüyəcək, ya ölənmi diriləcək?
Xoşum gəlmir bu köhnəlmiş adətlərdən, xoşum gəlmir…
Bu sərdaba sevgilərdən, hörmətlərdən xoşum gəlmir.
İstəmirəm vaxt-vədəsiz şöhrəti mən,
Bir an ömrü milyon qızıl ölüm gələ, dəyişmərəm…
Diri üçün iynə boyda hörməti mən
Ölü üçün min heykələ dəyişmərəm…
Düz deməsəm, onda məni bağışlayın,
Üz tutaram uşaqlara, qocalara, cavanlara,
Sağlığında qiymət verin insanlara,
Yaxşılara sağ olanda yaxşı deyin,
Sağlığında yaman deyin yamanlara…

Sevirsən …
” Həyatım ” deyə sevirsən .
Sevirsən … sevinir gözündə cahan .
– De görüm sən onu niyə sevirsən ?
– Sev onu , o sənin , sən də onunsan !
Sevmirsən ….
Yuxun da çəkilir göyə ,
Xəyala çevrilir o illər , o qız .
– De niyə sevmişdin , o qızı niyə ?
– Yaxşı ki , o qızla siz ayrıldınız !

Yazırsan …
Alnında tər gilə – gilə …
Dost kimi əlindən yapışır ilham !
– Söylə , niyə yazdın , o şeri niyə ?
– Yaxşı ki , o şeri yazdın bu axşam !
Yazmırsan …
Qəlbində qalır sözlərin ,
Arzu dərin olur , misralar dayaz .
– De niyə axşamın boş keçir sənin ?
– Gündə yazmaq olmaz … dincəl də bir az .

İki səs …
Mənalı bir aləm kimi
Keçirsən beləcə dünya üzündən .
Bir səs ittihamçı ,
Bir səs vəkilmi ?
Arada əbədi müqəssir də sən…

Sənə məktub yazmışam,
Dedim xəbərin olsun.
Yol üstəyəm, tez oxu,
Gedim, xəbərin olsun.

Demirəm ki, yaxın gəl,
Olum varın, yoxun, gəl…
Qoy elə uzaqdan əl
Edim, xəbərin olsun.

Göz yaşını sər qurut,
Bəbəyində tər qurut.
Su saxlamır hər qurunt,
Yetim, xəbərin olsun.

Gecəyə ay sərmişdin,
Səhərə gün dərmişdin,
Biraz qəm göndərmişdin,
Yedim, xəbərin olsun.

Tədirginsən, bəlli, sən,
Hər halından bəllisən,
Deyirmişsən dəlisən, –
İdim, xəbərin olsun!

GETSİN

Gəl sənə bir yalan uydurum, könül,
Adına aldanıb yaşa da, getsin.
Ən böyük yalanmış doğru deyilən,
Doğruçu olmağı boşla da getsin.

Dosta yalan danış, yara yalan de,
Dağa dərə söylə, quşa ilan de.
Baxıb olmazlara: budu olan, – de,
Oxunu daşlara tuşla da, getsin.

Təpil yarğanlara, çəkil çallara…
Boylan məzə kimi qeylü-qallara.
Çürük matahını bürü şallara,
Bəh-bəhnən alınsın, xoşa da getsin.

Nə gözəl toxunub fələyin toru? –
Adam özü qaçır ağzına doğru.
İçində quldurdu, çölündə oğru,
İçini-çölünü xışla da getsin.

Ömür deyiləni qılıqla, yanla,
Fanidə oyun qur cisimlə, canla.
Bir zaman qapına gerçək yalanla
Qoşamı gəlmişdi? – Qoşa da getsin!

BİLİRƏM

Olur bil də “olmaz”ı,
Olmaz bil də “olur”u.
N.Fazil Qısakürək

Başıma olmazın oyunlar gəlir,
Daha “olmaz”ları “olar” bilirəm.
Mən nələr çəkirəm bir Allah bilir,
Elə ki, gecənin bağrını yarıb,
Oxuyan quşları “Qu”lar bilirəm.

Dərd bilib özümü atıram oda,
Məni bu alovlar yandırar çətin.
Udduğum havada, içdiyim suda
Düşmən məhəbbəti, dost xəyanəti,
Axır məqsədini bular, bilirəm.

Gördüm bir səhranın yüz çuxurunu,
Görək çuxurunu, söz çuxurunu.
Allaha aşikar, bəndədən gizlin,
Axıb tapmayanda öz çuxurunu,
Harda veyillənir sular, bilirəm.

Adamlar ağzına su alıb susur,
Qaraca daşları dinən görürəm.
Beş dərə bir dağın dibini pusur,
Havalı başımdan çəkilir duman;
Uca zirvələri enən görürəm,
Dibsiz quyuları “dolar” bilirəm.

Təbrizim döyülür, Şuşam talanır,
Sabahım göynəyir güman içində.
Gecələr yuxuma xəncər saplanır,
Səhərlər dururam al-qan içində…

Bal kimi uduram bu təsəllini,
Palıd koğuşunda nolar, bilirəm.
Başıma olmazın oyunlar gəlir,
Daha “olmaz”ları “olar” bilirəm.

ÇOX DA Kİ,DİNMİRƏM

Çox da ki, dinmirəm, Allahın olsun,
Bu yalan-yanlışı sırı az mənə.
Mənim də dünyadan qandıqlarım var;
Sirmi var açmasın qara saz mənə?!

Mənim də dünyadan qandıqlarım var,
Yaxşı bax gözümün içinə, düz bax.
Sənə bu baxışlar heç nə demirmi?
Demirsə, vay mənim halıma – yüz bax.

Sənə bu baxışlar heç nə demirmi,
Demirmi sən necə zalım adamsan?
Tutaq ki, mən fağır üzüyumşağam,
Sən niyə bu qədər qalın adamsan?

Tutaq ki, mən fağır üzüyumşağam,
Bə sənin mürvətin-zadın yoxdumu?
Qohumun, əqrəban, dostun, tanışın,
Düşmənin, yaxının-yadın yoxdumu?

Qohumun, əqrəban, dostun, tanışın,
– Varsa bu xislətə necə dözürlər?
Çərləyibmi sənə salam verənlər,
Ya səni almayıb vecə, dözürlər.

Çərləyibmi sənə salam verənlər,
Varmı salamını alan – deyirəm.
Bezdirib dilimdən tərif qapırsan,
Ayə, Allah haqqı yalan deyirəm

Bezdirib dilimdən tərif qapırsan,
Əcəb bazarın var – bazar olmasın.
Heç bir məmləkətdə, heç bir millətdə,
Yazıqdı, sənintək yazar olmasın.

Çox da ki, dinmirəm, Allahın olsun,
Bu yalan-yanlışı sırı az mənə.
Mənim bu dünyadan qandıqlarım var;
Sirmi var açmasın qara saz mənə?!

TORUNU SUDAN ÇƏK, BALIQÇI BABA

Torunu sudan çək, balıqçı baba
Mənim nə ölümüm torunda sənin?
Məni yem etdiyin harınlar ki, var –
Çıraq tutmayacaq gorunda sənin.

Açıb qucağını bu dünya üzü,
Dağlar da dərəymiş, dərə, bir cürə.
Ümmana bənzəyir bu dünya özü,
Hamı avar çəkir, hərə bir cürə.

Heç nə görməyəndə heçə göz baxır,
Heçliyə varmağın yüz qanunu var.
Bir saman çöpünə neçə göz baxır –
Dəryada davanın öz qanunu var!

Ömrə qayıdırmış ömürdən gedən,
Ölümdən qorxuruq ölənə kimi.
Kimdi Tanrısına bəndəlik edən,
Özüylə üz-üzə gələnə kimi?

Bədən qayığıma əllərim avar,
Qolum qoltaq oldu sənə çatınca.
Mənə bir tədbir tök, balıqçı baba,
Sualtı qayıqlar düşüb dalımca.

O SEVDALI ÇAĞLAR YADINDADIMI?

O sevdalı çağlar yadındadımı? –
Bir mən igidiydim, bir də sən gözəl.
Dünyada mənə tay dəli yoxuydu,
Yoxuydu dünyada sənə tən gözəl.

Bə heç demirsənmi hardadı görən
İpək tellərinə nərgizlər hörən?..
Səniydin onlara yaraşıq verən,
Nə çiçək gözəldi, nə çəmən gözəl.

Sevgi bir yol gələr adama haqdan,-
Sənin divanənəm elə o vaxtdan.
Gözümə ağ gəlib yola baxmaqdan,
Ürəyə xal düşüb, saça dən, gözəl.

Mən ömür sürmədim – vaxtdı, uzatdım,
Sənsizlik adınnan başımı qatdım.
Göynəyə-göynəyə əlliyə çatdım, –
Gülə-gülə ölləm “öl” desən, gözəl.

Gör mən nə saymışam, fələk nə sayıb –
Dönüb sənə baxmaq sayılar ayıb…
Aradan qırx igid ömrü adlayıb, –
Mən həmin dəliyəm, sən həmin gözəl!

SƏNİN HƏSRƏTİNDƏN ÖZGƏ

Bundan gözəl ömür olmaz, –
Sən olan dünyada varam.
Göy məni Yerə qısqanar,
Bilsə necə bəxtiyaram.

Nolsun adın Günəş deyil,
Sənə bənddi axşam-səhər.
Sənə nisbət dövr eləyir
Kainatda səyyarələr.

Bir kirpiyinə minnətdi
Yerin, Göyün yeddi qatı.
Cəhənnəm olsa cənnətdi
Sən olan göylərin altı.

Bir arılar bilər nədi –
Gül dalının gerçəkləri.
Kimin ətridi süsləyən
Çəmənlərdə çiçəkləri.

Bundan gözəl ömür olmaz, –
Sən olan dünyada varam…
Sənin həsrətindən özgə
Nəyim var haramdı, haram!

ADAMI BUNCA SEVMƏZLƏR

Adamı bunca sevməzlər,
Bu qədər sevilməz adam.
Mən də bir nəfsin quluyam,
Övliya deyiləm, qadam.

Hər dinəndə haqq desəm də,
Bir olanda bir də olmur.
Səni necə inandırım?-
Göydə olan, yerdə olmur.

Gah aydan arı oluram,
Gah da zinrik bir gecəyəm.
Bu nə sözdü soruşursan,-
Mən hardan bilim necəyəm?

Qaratikan görübsənmi
Yazağzı çiçək açanda.
Sarı-sarı bənövşələr
Dibində ətir saçanda.
Mən sevə bilirəm ancaq,
Sevilmək… O, mənlik deyil.
Dön mənə yaxşı-yaxşı bax,
Gördünmü? – Görmədin, xeyir!

GƏLİR

Mən gözəl deyiləm…

Sən gözəl olmaya bilməzsən, xanım,
Sözlərindən çəmən, çöl ətri gəlir.
Bircə yol tel vurub səsini duydum,-
Bir ildi ovcumdan gül ətri gəlir.

O mənəm – adına düşkün, havalı,
Qıyğacı baxışın dindirər lalı…
Sənin həsrətinə urcah olalı,
Gözlərimdən Maral-Göl ətri gəlir.

Xəyalımda əsmər bənizin durur,
Unutmam – çalına İsrafil Suru…
Bu qara sevdadan, gözümün nuru,
İbrahim qoxuyan kül ətri gəlir.

CAN

Mənə nə desən de, xanım əfəndim,
Amma mənə bircə “can” demə, nolar!
Mənə “can” deyənə can borcum qalır,
Qıyıb da gəl “qana-qan” demə, nolar.

Mən çoxdan halıyam can əzabından,
Bilirəm can alıb, can vermək nədi.
Təzə yaraları qaysaq tutanda,
Köhnə yaraları qan vermək nədi…

Daha buz dağıdır mənim can payım,
Xəbəri də olmaz – “ət kəs ətindən”.
Virandı can evim, könül sarayım,
Virandı eşq adlı səltənətim də.

Şan-şöhrət deyirsən… Nə bilim, varsa
Şöhrət sənə qurban, şan sənə qurban.
Ömrünə bir anlıq ömür qatarsa,
Apar, sənin olsun, can sənə qurban.

Dilindən çıxınca bir himə bəndəm,-
Mənə alış demə, yan demə, nolar…
Mənə nə desən de, xanım əfəndim,
Amma mənə bir də “can” demə, nolar.

BAŞINI QALDIR GÖYƏ BAX

Halım hal deyil, soruşma
Sən gedəli necə varam.
Əlim ovcundan qopalı
Eləcənə tar-maram.

Qəm qoxuyur üstüm-başım,
Çölə həsrət divanəyəm.
Gölü quruyan balığam,
Bayquş ötən viranəyəm.

Günüm “sən” deyib başlanır,
Axşamım “sən” deyib bitir.
Alışıram dilim-dilim,
Əriyirəm sətir-sətir.

Nur çeşməsi – səsin ki, var
Hər yandan bürüyür məni.
Ürəyimdən bir ah qopur:
“Qız, səni sevirəm, səni!”

Bu qədər zülmün içində
Məni bir ümid yaşadır.
Başını qaldır, göyə bax,
İki ulduz baş-başadır.

Zeyneb Münzeviyə …

Gürcü qadının hazırladığı qəhvədən içə-içə divardakı rəsm əsərlərini müzakirə edirdilər… Onlara elə gəlirdi ki, bu an bütün dünya bir fırça boydadır… Küncdəki stolda oturub şüşə qapıdan küçəyə baxan qoca kişi altdan-altdan onları da süzməyindən qalmırdı. Qəhvənin sonuncu udumuna hələ vardı… Və ikisi də bu sonuncu uduma gec çatmaq istəyirdi… İçəridən çıxan kefcil görünüşlü kişi onlardan fərqli ləhcəylə soruşdu:
-Kimsiniz?
Rəssam qız tutuldu… Özünü şair sayan isə ciddiləşmək istədi, qaçan dodağı onu ələ verirdi… Özünü toparlayıb dedi:
-Bu qız rəssamdı…
O biri qız sanki acığa düşdü:
-Bu da şairdi…
İkisi də gülüşdülər. Kişi də gülürdü… Ləhcə yenə işə düşdü:
-Mən də o divardakı ozum çakdım….
Gülüşləri kəsildi, gözlər bir-birinə irilənib baxdı… Hər iki qız eyni anda dodaqlarını da büzdü… Və qadın heyrətinin bütün cizgilərini kiçicik üzlərində yaşadılar… Bəlkə də, həyatı boyunca gürcü rəssam da ilk dəfəydi ki, qadın heyrətinin belə obrazını görürdü… Lakin, qızlardan yenə söz qopartmaq niyyətinə düşdüyü də bəlliydi:
-Harda işlayir?
Bu dəfə qadın ehtiyatlılığı öz sərhəddini cızdı. Qələminə güvənən dedi:
-İkimiz də kompüterdə işləyirik…
Kişi marağı da yenilmək istəmirdi:
-Mənim tanış internet var. Deyim, işlayin.
Baxışlar yenə bir-birinə zilləndi. Amma, bu dəfə baxışların mənası fərqli idi… Rəssamın baxışları: “Dəlidirmi bu?”-deyirdi… Şairin gözlərinin bəbəklərindən isə: “Bu lap axmaqdır ki…”-oxunurdu… Söz axtarırdılar ki, onu qırmadan “Yox!” deyə bilsinlər. Küncdəki qoca kişi dilləndi:
-Olmaz! Bura Gəncədir! Burda qız nədi, internet-klub nədi? Gündə yüz oğlan girib-çıxacaq, razı olmazlar…
Gürcü rəssam heyrətləndi. Və söhbətin yönünü dəyişmək istədi. Siyirmədən kiçik bir foto çıxardıb qızlara uzatdı:
-Mən çakdım.
İkisi də eyni anda əyildi fotoşəklin üstünə. Məryəm ana və qucağında oturmuş İsa… Möhtəşəm işlənmiş rəsm əsəri olduğu bəlli idi…
-Oooo…
-Aaaaa…
Bu da qadın heyrətinin növbəti ifadəsi idi… Sağollaşıb çıxanda da gözləriylə divardakı şəkilləri süzürdülər…Hər ikisi də beynində özü üçün fərqli rəngdə hisslər yaşayırdı… Və bu dəfə Rus kilsəsinin qarşısında dayandılar… Kimsəyə bir söz deməyib içəri keçdilər. Başlarına nazik örpək örtüb mehraba tərəf addımladılar. İnsanlardan çox divardakı şəkillərə, ikonalara baxır, orda nəyisə kəşf etməyə çalışırdılar sanki… Şəklin birinin qarşısında şair əli ilə rəssama işarə etdi:
-Bu şəklə baxx…. Eşikdə sənə söz deyəcəm-pıçıltısını hamı eşidirdi, hərçənd…
Şəkildə İsa oturmuş, qarşısına da içərisində qırmızı maye olan qızıl cam qoyulmuşdu. Örpəklərini açıb çıxdılar. Kilsənin dəmir çərçivəli həyətindən eşiyə bir addım qoyan kimi ikisi də birdən səsləndi: “Qraal piyaləsi!”
Gülümsünüb susdular. Şair soruşdu:
-Oxumusan o kitabı?
-Məndə var, verərəm oxuyarsan.
-Özüm almışdım. Düz 8 manata… Uzun zamandır kitab alammıram… Elə baha olur ki… Hələ Varisin oxumadığım iki kitabı qalır…
-Kimdəsə varsa, götür oxu, qaytararsan…
-Yox… Mən Varisin kitablarını oxuyandan sonra ilk vərəqlərinə o kitabdan aldığım hissləri yazıram… Özüm alacam, inşallah…
Küçənin başında rəssam çantasından fotoaparatı çıxardı:
-Nəyi çəkim?
Şair susdu… Gözlərini qarşı küçədəki kitab mağazasının qapısının üzərindəki “Açıqdır!”sözü asılmış tabloya zillədi… Rəssam fotoaparatı qaytarıb çantasına qoydu… Yolu keçib sağollaşdılar:
-Nə vaxt görüşəcəyik, söz verməyək…
-Hə… Həmişəki kimi…
Ayrıldılar… Şairin ürəyindən keçən cümlə isə elə ürəyindəcə qaldı:
-Mənə ümidləri çək…

Şəfa Vəli (Gəncə)

Baxışlarım da səssizləşib bu aralar,
dinləyən olsa eşidər səsini
sızıldayan səssizliyin…

Mən bu gün yoxam.
uzun illərin ardından
itirdiyim özümə boylanıram.
kimdi o qız?!

Əlimdə qalan nədi,
nələri itirmişəm…
soyuq qış gecəsiyəm indi mən.

daha umidlərim inciməz,
neçəsini istəyirsiniz
sındırın, “adamlar”, sındırın.
donan hisslər üzündən
ağrını hiss etmirəm.

indi soyuq qış gecəsi,
ruhu itmiş biriyəmsə,
nə anlamı qalır ki,
nələri itirmişəm.

indi bu səssizlikdə
bir qurd ulayır içimdə,
bütün yoxluqları kəndir eləyib
tənha kədərindən asır özünü…