Azərbaycan Milli Kitabxanası Mədəniyyət Nazirliyi ilə birgə həyata keçirdiyi “Milli-mənəvi sərvətlərimizin Vətənə qayıdışı” layihəsi çərçivəsində dünyanın ən zəngin kitabxanalarında mühafizə olunan böyük Azərbaycan şairi Nizami Gəncəvinin 156 nadir əlyazmasının digital (elektron) nüsxələrinin ölkəmizə gətirilməsini təmin edib.
Milli Kitabxanadan AZƏRTAC-a bildirilib ki, bu qiymətli əlyazmaların 30 nüsxəsi hər biri 1 nüsxə olmaqla nəfis şəkildə çap olunaraq nadir kitablar fonduna daxil olunub.
Araşdırma zamanı onların arasında dahi Nizaminin şeirlərinin də yer aldığı 1295-ci ildə köçürülən və böyük şairin ən qədim əlyazması olduğu ehtimal edilən nüsxənin olduğu və 1312-ci ildə köçürülmüş ən qədim “Xəmsə” əlyazması da aşkar olunub.
Yola saldığımız “Şuşa İli” ölkəmizdə və xaricdə çoxsaylı layihələrlə yadda qalıb. Daşkənddəki Heydər Əliyev adına Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzi (AMM) də maraqlı ədəbi-mədəni tədbirlərlə ilə öz töhfəsini verib. İl ərzində qardaş ölkədə konfranslar, poeziya məclisləri təşkil edilib, KİV-də məqalələr dərc olunub, televiziya verilişləri yayımlanıb, mediaturlar, müsabiqələr, sərgilər və nəşr layihələri həyata keçirilib.
AMM-in təşkilatçılığı ilə Özbəkistan Jurnalistlər Birliyi və “Özbəkistan-Azərbaycan” Dostluq Cəmiyyəti ilə birlikdə qardaş ölkədə Azərbaycan haqqında media işçiləri arasında ən yaxşı məqalə müsabiqəsi təşkil olunub. Müsabiqənin nominasiyalarından biri “Şuşa – Azərbaycanın mədəniyyət paytaxtı” adlandırılıb. Bundan əlavə, özbəkistanlı jurnalistlərin ölkəmizə, eyni zamanda işğaldan azad edilmiş ərazilərimizə media-turu keçirilib.
Özbəkistan Televiziyasında jurnalist Manuçehr Qələndərzadənin aparıcılığı ilə efirə gedən verilişdə Azərbaycanın musiqi və poeziya beşiyi, “Qafqazın konservatoriyası”, Azərbaycan mədəniyyətinin paytaxtı Şuşa şəhəri haqqında geniş məlumat verilib.
“Şuşa İli” ilə bağlı AMM-in layihəsi ilə Daşkənddəki “Turan” Kitabxana-İnformasiya Mərkəzində yaradılan “Qarabağ guşəsi”nə Qarabağın mədəni irsi, abidələrinə dair nəşrlər, xalçalar, suvenirlər, milli geyimlər hədiyyə edilib. Özbəkistanın Surxandərya vilayətində keçirilən Azərbaycan mədəniyyəti günləri çərçivəsində Termiz Dövlət Universitetində Xurşidbanu Natəvan adına “Azərbaycan ocağı”nın açılışı olub. “Azərbaycan ocağı”nda Xan qızının böyük portreti, şairənin həyat və yaradıcılığı haqqında məlumat lövhəsi, habelə Şuşa və Qarabağa aid bannerlər, rəsm və fotolar yerləşdirilib. Burada ölkəmizə dair müxtəlif nəşrlər də toplanıb.
“Şuşa İli” çərçivəsində AMM-in təşəbbüsü və təşkilatçılığı ilə XIX əsrin ikinci yarısında Şuşada fəaliyyət göstərmiş “Məclisi-fəramuşan” (“Unudulmuşlar məclisi”) poeziya məclisi yenidən bərpa edilib, ilk olaraq Azərbaycanın və Özbəkistanın gənc şairlərinin iştirakı ilə adıçəkilən ədəbi məclisin ilk toplantısı keçirilib. Eyni zamanda Şuşada Azərbaycan və Özbəkistan şairlərinin iştirakı ilə “Məclisi-fəramuşan” şairlər məclisinin rəsmi açılışı olub.
Çıxışlardan sonra Molla Pənah Vaqifin məqbərəsi önündə xalq şairi Nəriman Həsənzadə, yazarlardan İlqar Fəhmi, Sayman Aruz, Özbəkistan Yazıçılar Birliyinin sədr müavini, şair Qayrat Məcid, tərcüməçi-ədəbiyyatşünas Babaxan Şərif və başqaları Türk dünyası, birlik, həmrəylik mövzusunda şeirlər səsləndiriblər. Növbəti illərdə Azərbaycan Mədəniyyət Nazirliyi və TÜRKSOY-un dəstəyi ilə şairlər məclisinin Türk Dövlətləri Təşkilatının digər üzv ölkələrinin şairlərinin iştirakı ilə Şuşada keçirilməsi planlaşdırılır.
“Şuşa İli” ilə çərçivəsində Xurşidbanu Natəvanın anadan olmasının 190 illiyi münasibətilə AMM tərəfindən onun əsərlərinin özbək dilinə tərcümə və nəşr layihəsi də həyata keçirilib, “Xurşidbanu Natəvan – xurşidə yetər başım” adlı kitab işıq üzü görüb. Nəşrdə şairənin özü tərəfindən çəkdiyi rəsmlərin fotoları, şəxsi kolleksiyasına aid şəkillər də yer alıb. Azərbaycan və özbək dillərində işıq üzü görmüş kitab hər iki ölkədə böyük maraqla qarşılanıb. Nəşrin Bakıda keçirilən 8-ci Beynəlxalq Kitab Sərgisində, habelə Daşkənddə təşkil olunan Beynəlxalq Kitab Sərgi-Yarmarkasında təqdimatları reallaşıb.
Təhsildə İnkişaf və İnnovasiyalar üzrə VI Qrant Müsabiqəsi üzrə qalib olan “Məktəblilərin Poeziya Klubu” layihəsi çərçivəsində təlim xarakterli görüşlər davam edir. Belə ki, Gəncə şəhər M.Hadi adına 10 nömrəli tam orta məktəbdə layihə rəhbəri Günay Ələkbərzadə tərəfindən təşkil edilən “Məktəblilərin Poeziya Klubu” layihəsinin iştirakçıları ilə Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin, Dünya Türk Yazarlar Birliyinin üzvü, prezident təqaüdçüsü Elməddin Nicatla görüş keçirilib. Görüş zamanı Elməddin Nicat müasir Azərbaycan ədəbiyyatında baş verən yeniliklərdən, ədəbi mühitdə gedən proseslərdən bəhs edib. Eyni zamanda, şeirin təsviri, müasir yazarın dünyaya baxışı, müasir oxucunun maraq dairəsinə toxunaraq şagirdlərə bu istiqamətdə mütaliə etməyin faydalarından danışdı. Şagirdlərin şeirlərini, esse və hekayələrini dinləyən Elməddin Nicat onlara öz tövsiyələrini bildirdi. Görüş çərçivəsində Elməddin Nicat heca və sərbəst şeirin xarakterik xüsusiyyətlərindən danışaraq sözlərdən necə istifadə etməyin yollarını, ahəngdarlığın vacibliyini vurğuladı. Elməddin Nicat şeirlərdə mövzu məsələsinə toxunaraq təkrarçılıqdan uzaq durmağı tövsiyə etdi. Şagirdləri üzləşəcəyi tənqidlərdən sınmamağı, əksinə dərs çıxarıb öz üzərilərində işləyərək, daha da irəli getmək uğrunda mübariz olmağa səslədi. Tədbirin sonunda şair öz yaradıcılığından bir neçə şeir nümunəsi səsləndirərək şagirdlərlə qarşılıqlı fikir mübadiləsi apardı.Layihə rəhbəri icra planına uyğun olaraq layihə iştirakçıları ilə “Məktəblilərin Poeziya Klubu” layihəsi çərçivəsində ustad görüşlərinin davam etdiriləcəyini bildirdi.
Bu gün Xalq artisti Leyla Bədirbəylinin doğum günüdür
Bu gün Azərbaycan teatrının görkəmli nümayəndələrindən olan, milli kino sənətimizin bənzərsiz simalarından sayılan Leyla Bədirbəylinin anadan olmasından 103 il ötür. Leyla Bədirbəyli fitri istedada malik teatr ustası kimi ifa üslubundakı səmimiyyət, məlahət və təbiilik sayəsində dramaturqlarımızın və dünya ədəbiyyatı klassiklərinin çox sayda qadın qəhrəmanına zəngin boyalarla parlaq səhnə həyatı verib.
AZƏRTAC xəbər verir ki, Xalq artisti, Dövlət mükafatı laureatı Leyla Bədirbəyli yaratdığı təkrarsız obrazlarla öz adını Azərbaycan sənət tarixinə yazdırmağı bacaran sənətkarlardandır.
Görkəmli aktrisanın fəaliyyəti dövlətimiz tərəfindən hər zaman yüksək qiymətləndirilib. Prezident İlham Əliyev 2019-cu ilin dekabrın 29-da imzaladığı Sərəncamla ölkəmizdə Leyla Bədirbəylinin anadan olmasının 100 illiyi ilə əlaqədar silsilə tədbirlər keçirilib.
O, 1920-ci il yanvarın 8-də Bakıda dünyaya göz açıb. Anası Bikə xanım Şəmkirdə Musa xanın qızı, atası Ağalar bəy isə həmin bölgənin kənd bəylərindən olub.
Balaca Leylanın uşaqlıq illəri Bakıda, daha doğrusu, İçərişəhərdə keçib. Leyla Bədirbəylinin sənətə gəlməyində anası Bikə xanımın böyük rolu olub. Belə ki, həmin illərdə Əli Bayramov klubundakı qadınlar dərnəyinə gedən Bikə xanım böyük qızı Leylanı da özü ilə aparırmış. Rəqsə böyük marağı olan gələcəyin məşhur aktrisasının istedadını üzə çıxardığı ilk sahə də məhz rəqs olur. Belə ki, fərqli xarici görünüşə və rəqs bacarığına sahib olan L.Bədirbəyli Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasına dəvət edilir.
Filarmoniyada çalışdığı illərdə “Ayna” və “Bakının işıqları” filmlərində rol alan Leyla Bədirbəyli 1941-ci ildə 21 yaşında Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrına dəvət olunur. O, 33 il bu sənət məbədinin səhnəsində bir-birindən fərqli qadın obrazları yaradıb. Azərbaycan teatrının inkişafında Leyla Bədirbəylinin xidmətləri həmişə xatırlanır. O, milli teatrımızın səhnəsində yaratdığı Sara (“Solğun çiçəklər”), Solmaz (“Od gəlini”), Şəlalə (“Yalan”), Dezdemona (“Otello”), Liza (“Canlı meyit”), Nərminə (“Göz həkimi”) və digər bu kimi obrazları ilə mədəniyyət tariximizin qızıl səhifələrini yazıb.
Kinoda bu xanımın parlamağında Üzeyir Hacıbəylinin böyük rolu olur. Belə ki, 1945-ci ildə “Arşın mal alan” filmi çəkilərkən Rza Təhmasib Gülçöhrə rolu üçün gözəl xarici görünüşə malik qız axtarırmış. Məhz Üzeyir Hacıbəylinin tövsiyəsindən sonra Leyla Bədirbəyli bu rola təsdiqlənir.
Əlbəttə, Leyla Bədirbəylinin Azərbaycan kinosunun inkişafındakı fədakarcasına xidməti təkcə Gülçöhrə ilə bağlı deyildir. İstedadlı aktrisa 50-yə yaxın filmdə, o cümlədən “Səbuhi”, “Fətəli xan”, “Dəli Kür”, “Sevil”, “Onun böyük ürəyi”, “Dərviş Parisi partladır” filmlərində unudulmaz, eləcə də yaddaqalan obrazlar yaradıb.
“Azərbaycan gözəli” adını almış aktrisa 1999-cu il noyabrın 23-də vəfat edib və Fəxri xiyabanda dəfn olunub.
Fevralın 24-də Üzeyir Hacıbəyli adına Bakı Musiqi Akademiyasının (BMA) nəzdində yerləşən Opera Studiyasında “Kinokonsert” adlı multimedia şousu təqdim olunacaq.
BMA-nın mətbuat xidmətindən AZƏRTAC-a verilən məlumata görə, “Avanqard” Kamera Orkestrinin təqdimatında “Azərbaycanfilm” kinostudiyasının 100, Azərbaycan kinosunun 125 illiyinə həsr olunmuş konsert proqramında yüksək bədii zövqlə yeni aranjeman edilmiş milli kinomuzun parlaq nümunələrindən olan musiqi əsərləri səsləndiriləcək.
Qeyd edək ki, orta və yaşlı nəslin nümayəndələri səsləndirilən nostalji musiqi nömrələrinin sayəsində gənclik illərini, yaşadıqları anları xoş xatirələr kimi yada salmaq imkanına sahib olacaqlar.
Biletləri iTicket.az saytı və şəhərin kassalarından əldə etmək mümkündür.
XIX əsr Azərbaycan romantik şeirinin görkəmli nümayəndəsi, şair, rəssam, Xan qızı Xurşidbanu Natəvana həsr olunmuş sənədli filmin çəkilişləri başa çatıb. Film Xurşidbanu Natəvanın anadan olmasının190 illiyinə həsr olunub. Filmin ideya müəllifi Əməkdar incəsənət xadimi Fəxriyə Xələfova, ssenari müəllifi folklorşünas alim, şairə və dramaturq Fəridə Hicran Vəliyevadır. F.Xələfova həm də filmdə Xurşidbanu Natəvan obrazını canlandırıb.
Rəssam-modelyer Fəxriyə Xələfova filmin çəkilişləri ilə bağlı təəssüratlarını AZƏRTAC-la bölüşüb:
“Azərbaycan qadının parlaq nümunəsi Xurşidbanu Natəvan obrazı mənə təklif olunanda sevinc və qürur hissi ilə qəbul etdim. Film həm də Qarabağ hadisələrini, mənfur ermənilərin vandallığını, vəhşiliyini, tarixi abidələrimizi, şəhər və kəndlərimizi dağıdaraq viran qoymasını geniş ictimaiyyətə və gələcək nəsillərə çatdıracaq. Film üzərində işləyərkən Xan qızı haqqında bəzi yeni məlumatlar öyrəndik. Belə ki, onun əsl adı Xurşidbanu Bəyim olub, lakin yaradıcılığının ilk dövrlərində “Xurşid” təxəllüsü ilə yazsa da, sonradan özünə “Natəvan” təxəllüsünü götürüb. Hətta onun Şuşadakı evi özünün layihəsi əsasında inşa edilib. Çəkiliş zamanı evə daxil olarkən böyük bir risklə qarşılaşacağımı göz önünə almışdım. Dağıntılara məruz qalmış bu evin anındaca uçulub dağılmasından heç kim sığortalanmamışdı. Bununla belə həm Xurşidbanu Natəvanın evindən, həm də yaşadığı evin həyətindən çəkilişlər etdik. Daha maraqlısı isə odur ki, Şuşada olanda insan artıq heç nə düşünə bilmir, hər şeyi unudur. Bir anlıq nə riski, nə də özünü düşünürsən. Dağıntılara məruz qalsa da mən bu evi sevdim, füsunkar memarlıq üslubunda inşa edilmiş Xan qızının evinə heyran qaldım. Dünyanın bir çox ölkələrində olsam da hələ bu gözəllikdə keçidləri olan memarlıq abidəsi görməmişəm”.
F.Xələfova qeyd edib ki, işlərə yayda başlasalar da filmi soyuq və qarlı günlərdə Şuşada tamamlayıblar: “Filmin çəkilişləri Ağdamda, Şahbulaq qalasında, son kadrları isə mədəniyyət paytaxtımız Şuşamızda çəkildi. Natəvan xanımın obrazı üzərində işləyərkən, həm də məqsədimiz Qarabağ xanlığının geyim mədəniyyətinin tam elmi-etnoqrafik təsvirini yaratmaq olub. Bu işdə məsləhətçimiz AMEA Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyinin Etnoqrafiya elmi fond şöbəsinin müdiri, tarix üzrə fəlsəfə doktoru, “Qarabağ geyimləri kataloqu” kitabının müəllifi Gülzadə Abdulova idi. Bu layihəni ərsəyə gətirdiyimizə görə çox xoşbəxtəm. Xurşidbanu Natəvanın 190 illik yubileyinə həsr olunmuş bu filmin bir sıra beynəlxalq kino festivallarına göndərilməsi nəzərdə tutulur”.
Qeyd edək ki, film yanvarın 8-də saat 22.00-da “Mədəniyyət” kanalında yayımlanacaq.
Yanvarın 10-da C.Cabbarlı adına “Azərbaycanfilm” kinostudiyası və Azərbaycan Animasiya Assosiasiyasının təşkilati dəstəyi ilə Azərbaycan Dövlət Film Fondunda tanınmış animasiya filmləri rejissoru Məsud Pənahinin 80 illik yubileyi qeyd olunacaq.
Bu barədə AZƏRTAC-a Azərbaycan Animasiya Assosiasiyasının sədri Rəşid Ağamaliyev məlumat verib.
Bildirib ki, yubiley tədbirində Dövlət Film Fondu tərəfindən bərpa olunmuş “Qız qalası əfsanəsi” (1978) və “Günlərin bir günündə…” (1975) animasiya filmləri, həmçinin uzun müddət itirilmiş hesab olunan, Məsud Pənahi tərəfindən Film Fonduna təqdim olunmuş “Xoruz” filmi (1977) nümayiş etdiriləcək.
Qeyd edək ki, Məsud Pənahi 1966-cı ildə Əzim Əzimzadə adına Rəssamlıq Məktəbini, 1972-ci ildə isə Ümumittifaq Dövlət Kinematoqrafiya İnstitutunun (ÜDKİ) rəssamlıq fakültəsini və ÜDKİ-nin nəzdindəki animasiya üzrə quruluşçu rejissor kurslarını bitirib. Məsud Pənahi animasiya kinosunun rejissorlarından İvan İvanov və Fyodr Xitrukdan dərs alıb. 1973-cü ildən 1979-cu ilə kimi Cəfər Cabbarlı adına “Azərbaycanfilm” kinostudiyasında animasiya filmlərinin rejissoru və rəssamı kimi çalışıb. Həmin illər ərzində bir neçə animasiya kursları təşkil edib, onlarla animasiya mütəxəssisi yetişdirib. Məsud Pənahi məşhur “Pıspısa xanım və Siçan bəy” animasiya filminin müəllifidir. 1974-cü ildə Bakıda keçirilən VII Ümumittifaq festivalında “Bulud niyə ağlayır?” animasiya filminə görə 1-ci mükafata layiq görülüb. 1979-cu ildə isə Aşqabadda keçirilən XII Ümumittifaq kino festivalında “Qız qalası əfsanəsi” animasiya filminə görə iştirak diplomu ilə təltif edilib. Uzun illər Almaniyada yaşayıb, Berlin Mərkəzi Telestudiyasında və müxtəlif animasiya studiyaları nəzdində 60-dan çox animasiya filmlərinin çəkilişlərində iştirak edib. M.Pənahinin son işlərindən biri Berlindəki Azərbaycan diasporunun dəstəyi ilə 2012-ci ildə çəkilmiş və Xocalı faciəsindən bəhs edən “Sükutun pozulması” animasiya filmidir. 2018-ci ildə Məsud Pənahi Azərbaycan animasiyasına verdiyi töhfəyə görə 1-ci ANİMAFİLM Beynəlxalq Animasiya Festivalının “Qızıl qayıq” mükafatı ilə təltif olunub. 2019-cu ildə həmin festivalın beynəlxalq münsiflər heyətinin sədri olub. 2020-ci ildə Berlin şəhərində Məsud Pənahinin “Rezin xoruz” adlı avtobioqrafik kitabı nəşr olunub. O, 2022-ci ildən Azərbaycan Animasiya Assosiasiyasının üzvüdür.
Yanvarın 11-dən 15-dək Bakıda Birinci Turan Kitab Festivalı keçiriləcək. “Pasaj-1901” sərgi salonunda təşkil olunacaq festival “Çapar yayınları”nın təşkilatçılığı, Elm və Təhsil Nazirliyinin, DOST Agentliyinin, Bakıdakı Yunus Əmrə İnstitutunun təşkilati dəstəyi ilə reallaşacaq.
Bakıdakı Yunus Əmrə İnstitutunun rəhbəri Səlçuk Karakılıç AZƏRTAC-a bildirib ki, festivalda 40-a yaxın nəşriyyatın, 20-yə yaxın kitab mağazasının iştirakı gözlənilir.
Onun sözlərinə görə, festivalda Türkiyədən olan bir sıra yazarların da iştirakı nəzərdə tutulur və hazırda bu istiqamətdə işlər aparılır. Festival günlərində kitab təqdimatları, imza saatları, qiraət saatları, mühazirələr olacaq, müəlliflərlə görüşlər keçiriləcək.
“Xarici qonaqlarla eksklüziv görüşlər, alimlərlə diskussiyalar, zəngin proqram 2023-cü ilin ilk kitab bayramında zamanınızı səmərəli keçirməyə kömək edəcək”, – deyə Bakıdakı Yunus Əmrə İnstitutunun rəhbəri bildirib.
Yanvarın 13-də Səməd Vurğun adına Azərbaycan Dövlət Akademik Rus Dram Teatrında tanınmış ingilis dramaturqu Rey Kuninin “Qarışıqlıq” əsəri əsasında səhnələşdirilmiş “Kişi, qadın, pəncərə… məşuq” adlı tamaşa nümayiş olunacaq.
Teatrdan AZƏRTAC-a verilən məlumata görə, tamaşanın quruluşçu rejissoru Xalq artisti İranə Tağızadə, rəssamı Aleksandr Fyodorovdur. Səhnə əsərinin musiqi tərtibatı Vladimir Neverova məxsusdur.
Qeyd edək ki, tamaşa qəhrəmanların aramsız olaraq düşdüyü ekssentrik situasiyalar kaleydoskopuna çevrilir. İngiltərə parlamentinin üzvü ser Uilli beşulduzlu “Vestminster” hotelində nömrə kirayələyir ki, burada ürəkaçan bir axşam keçirsin. Pəncərələri “Biq-Ben”ə baxan 13 nömrəli otaqda gərginliklər məhz həmin rəqəmin ucbatından başlayır.
AzTV-nin Bədii-sənədli filmlər studiyasında 2022-ci ildə 51 bədii-sənədli film istehsal olunub.
Bu barədə AZƏRTAC-a “Azərbaycan Televiziya və Radio Verilişləri” QSC-nin Sosial media və ictimaiyyətlə əlaqələr şöbəsindən bildirilib.
Azərbaycan Televiziyası Vətən müharibəsinin ikinci ildönümünə də öz töhfəsini verib. Belə ki, 44 günlük Vətən müharibəsinin ildönümü münasibətilə 69 ədəd videoçarx hazırlanıb və müxtəlif resurslarda paylaşılıb. Bundan başqa, şəhidlərə və qazilərə həsr olunmuş qısametrajlı bədii-sənədli filmlər istehsal edilib.
Bildirilib ki, ötən il “Mədəniyyət” TV-də 8 yeni layihə hazırlanıb və efirə verilib.
Yanvarın 11-də Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrının səhnəsində Üzeyir Hacıbəylinin “Leyli və Məcnun” operası yenidən təqdim olunacaq.
Teatrdan AZƏRTAC-a verilən məlumata görə, səhnə əsərinin quruluşçu rejissoru Əməkdar incəsənət xadimi Hafiz Quliyevdir. Operanı dirijor, Əməkdar incəsənət xadimi Sevil Hacıyeva idarə edəcək.
Qeyd edək ki, müsəlman Şərqində ilk opera sayılan “Leyli və Məcnun” dahi bəstəkar Üzeyir Hacıbəyli tərəfindən 1908-ci ildə qələmə alınıb. Opera elə həmin ilin yanvarında ilk dəfə səhnəyə qoyulub. Ölməz bəstəkarın bu əsəri 115 ildir ki, teatr səhnəsində nümayiş olunur.
Biletləri iTicket.az saytı və şəhərin kassalarından əldə etmək mümkündür.
Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrının səhnəsində Evripidin “Medeya” əsəri əsasında hazırlanan eyniadlı monotamaşa nümayiş ediləcək.
AZƏRTAC xəbər verir ki, yanvarın 12-də nümayiş olunacaq tamaşanın bədii rəhbəri Xalq artisti Azər Paşa Nemətov, quruluşçu rejissoru Emil Əsgərov, quruluşu rəssamı Əməkdar mədəniyyət işçisi İlham Elxanoğlu, bəstəkarı Kamil İsmayılov, səhnə hərəkəti və plastika üzrə mütəxəssisi Lalə Hacıyeva, işıq üzrə rəssamı Rafael Həsənovdur.
Səhnə əsəri maraqlı rejissor yozumu, dövrə uyğun baxımlı tərtibat, geyim, işıq və musiqi həlli ilə Əməkdar artist Münəvvər Əliyevanın cəlbedici ifasında tamaşaçıya xoş anlar yaşadacaq.
Qeyd edək ki, “Medeya” faciəsinin mövzusu “Arqonavtlar” əsatiri silsiləsindən götürülüb. Əsərin əsas ideyası xəyanətə məruz qalmış qadının nələr edə biləcəyini göstərməkdir. Medeya əri Yazonun ağlasığmaz xəyanətini, onun mənəvi miskinliyini, şöhrətpərəstlik üzündən ailəni, qəlbini, vicdanını satmasını ifşa edir, qadının cəmiyyətdəki qul vəziyyətini və daim kişilər tərəfindən alçaldığını hiddətlə pisləyir. O, qadın hüququnu müdafiə edən üsyankara çevrilir.
Biletləri iTicket.az saytı və şəhərin kassalarından əldə etmək olar.
Yanvarın 8-də Azərbaycan Dövlət Gənc Tamaşaçılar Teatrında uşaqlar üçün Abdulla Şaiqin eyniadlı əsəri əsasında hazırlanan “Danışan gəlincik” tamaşası nümayiş olunacaq.
Teatrdan AZƏRTAC-a verilən məlumata görə, nağıl içində nağıl üslubu ilə davam edən tamaşanın quruluşçu rejissoru Əməkdar Artist Nicat Kazımov, quruluşçu rəssamı Elşən Sərxanoğlu, bəstəkarı Əməkdar incəsənət xadimi Gövhər Həsənzadədir.
Qeyd edək ki, tamaşanın əsas süjet xəttini padşah qızı olan şahzadə xanımın ərkəsöyünlüyü təşkil edir. Bu da balaca şahzadənin digər həmyaşıdları ilə ünsiyyət qurmasında ona mane olur. Danışan gəlincik tapıb, onunla danışmaq, söhbət etmək arzusunda olan Şahzadə üçün kasıb bir ailənin qızını pulla alıb saraya gətirirlər. İnci adlı bu gözəl qız var-dövlət içində, gözəl həyat şəraitində xoşbəxt deyil və öz ailəsini arzulayır. Dost-dosta heç vaxt yalan danışmaz, yalançı dost ilə ürək barışmaz. Dünyada hər şeyi pulla almaq mümkündür, lakin insan qəlbini, ailə mehribanlığını, hər şeydən öncə isə valideynləri, bacı-qardaşları pulla almaq mümkün deyil. Bu ideyanı əsas götürən dramaturq Şahzadə personajı ilə onun ata-anasına həyat dərsi verir, bu kasıb ailəni saraya gətirdir. Onlar mehriban bir ailə kimi yaşayırlar.
Biletləri iTicket.az saytı və şəhərin kassalarından əldə etmək olar.
Fırsat, kullanımı tercihine bağlı, şahsın elindeki bıçak gibidir. İdaresi kişinin elinde olan iş ve işlemlerin, olumlu ve güzel olabileceği kadar olumlu iken olumsuzluğa evrilebilen tarafları da olabilir, bu, bir irade işidir. “Yiğit bin yaşar, fırsat bir düşer” atasözünü, bazı kişiler tam da bu esneklikte değerlendirmekte ve şekillendirmektedirler!
Kötülük planlayanların yaptığı gibi iyi işler yapmak için genelde kurgular kurulup fırsat beklenilmez, onların yaptıkları fırsatçılıktır, huysuzluktur, yaptıkları suça götürür, başta insanî değildir, iyilik yönünde doğan imkânları yani fırsatları yakalamak ve değerlendirmekse kişiyi yüceltir, ona saygınlık kazandırır, bunların zahmetsiz ve masrafsız olanları bile vardır, hatta hiçbir çaba sarfetmeden, bazen kişinin yanı başında doğuverirler. Fırsat ve fırsatçılık, iyi ve kötü iki kardeş gibidirler; bunların tolumda yaşanmış sayısız örnekleri varadır!
Zarar vermek, kötülük etmek, menfaat sağlamak gibi olumsuzluklar için uygun zamanı beklemek yani fırsatçılık, insanları tuzağa düşürmek için sinsice evsinde beklemektir ama iyilik için düşen fırsatlar böyle değildir, bir şekilde önüne düşen ya da yanı başında doğan imkânı, fırsatı değerlendirmek, iyilik yapana da iyilik yapılana da kaderi örenin, dokuyanın belki de bir ikramıdır, bu fırsatlar, ihtiyacı olanın ihtiyacının karşılanması ve iyiliklerin yaşaması ve yaşatılması için açılmış yollardır, kapılardır. Bu yolları kullanıp iyilik yapanlara manevî yönden vaat edilenler, toplumsal dengelerin kurulmasında, saygınlığın yaşatılması ve artırılmasında yapıcı bir teşviktir, diğer anlamıyla iyilik yapılmasını özendirmektir. Fırsatlar, gökyüzünü kapkara bulutların kapladığı bir zamanda, parçalanıp ayrılan bulutların arasından görünen güneş hüzmeleri gibidirler. İyiliğe götüren gelişmelere muhatap olan ya da imkân yakalayan kişi bile doğan fırsata bazen şaşırıp kalabilir, işin nasıl geliştiğine, kendisini nasıl bulduğuna bir anlam bile veremez! Fırsatçı, kendisini kötülüğe götürecek planlar kurup çaba sarfederken, diğeri çoğu zaman fırsatı önünde bulur.
Fırsat, bir iş veya herhangi bir şey için en uygun zaman, bir şeye vesile veya uygun şartlar olarak olumlu anlamlarda kullanılsa da iyilik için doğan fırsatların çoğu, insan açısından plansız ve programsız gelir.
Birçok güzel işin, güzel imkânların umulmadık, beklenmedik anda bazılarının ayağına kadar geldiği, hatta kendisine tutunması için kişinin paçalarına yapıştığı, eline sarıldığı, ayağının altına serildiği, girmesi için ona bir hatta daha fazla kapının veya kapıların açık olduğu ya da o anda açıldığı zamanlar olur, işte bunlar birer fırsattır, birileri bundan yararlanırken yapılan iyilik, işi yapan kişiyi de iyi insan makamına yükseltir! Günlük hayatta bu tür iyi işler o kadar çoktur ki, “Oduncunun gözü omçada olur!” misali onu ancak gönlü iyiliğe açık insanlar görür ve değerlendirebilir. Demem o ki; fırsatı, fırsatçının yaptıklarından farklı olarak, kişinin kendisi de hazırlayabilir veya yanında olanı yakalar, diyelim bir işyeri sahibi, sıcak bir havada, işyerinin önünden geçenlere soğuk su ikram ederek, elindeki imkânını fırsata dönüştürebilir, bu, iyiliği planlayarak yakalama durumudur ki bu sadece örneklendirileceklerden bir tanesidir, bu ve benzeri yapılanlar, işi yapan kişi veya kişileri daha değerli kılacaktır.
Bu tür işler, zamanında ve doğru değerlendirildiğinde kişiyi iyi, sevilen, saygı gören insan yapar. Böyle bir kişi olmak için büyük çabalar gösterilmesine de gerek yoktur.
“Yiğit bin yaşar fırsat bir düşer” atasözü, fırsatın her zaman denk gelmeyeceğini, geldiğinde de iyi değerlendirilmesi gerektiğini vurgulamaktadır. Bu, biraz da işin gereğine, şartların oluşmasına bağlıdır.
İyilik yapma adına fırsatlardan yararlanmak için her zaman ekonomik güce sahip olmak da şart değildir, yeter ki iyilik yapma isteği insanın içinde var olsun. Bir şekilde yere düşen birinin elinden tutarak kaldırmak, ona yardım etmek, o anda orada bulunanlar için bir fırsattır, kim atak davranırsa iyilik yapma imkânını o yakalamış olacaktır veya orada bulunup yardım etmek isteyen fakat yetişemeyenler de o iyiliğin ortağıdır, onlar da paydaştırlar, hisselerini alacaklardır; doğru olan değerlendirme de budur, bu anlayış iyilik yapmak isteyenlerin sayısını da artıracaktır, belki de bu paydaşlık anlatımı bu yüzdendir.
Fırsat için, güzellikleri yakalama anı da denilebilir, bazen de fırsat için güzellikler kişiye uğrayabilir.
Niyet insanın gizli rehberidir, iyilik yapmaya niyetlenenleri iyiliğe yönlendirir, götürür, kötü işler için planlar yapanlar da içinde besledikleri canavarı zamanla büyütür ilk fırsatta da planını uygular, zarar verir, toplumsal ahlakı ve dengeyi bunlar bozarlar, huzursuzluğu bunlar icat edip üretirler, idrak etmeseler de içlerinde besledikleri kötü duyguların kurbanı olurlar. Bunlar, insanların veya yasaların zayıf yerinden yakalayıp emellerini gerçekleştirirler. Her şey insanın elinde şekillenir. İyiliği yapan da insan, kötülük için fırsat kollayıp ortalığı karıştıran, buhrana sürükleyen de insandır.
“İsmimin ne demek olduğunu öğrendim bugün.” dedi ve devam etti küçük kız; “Öğretmenim, sözlükten kelime bulmayı öğretti, sonra da arkadaşlarıma isimlerinin anlamlarını sordu, bilmeyenler sözlükten buldu, benimkisinin anlamı çok güzel, Mihra; iyiliksever, nazik, hoşgörülü demekmiş.” dedi ve “Baba! Sen bu ismi nasıl buldun?” diye sordu. Babası; “Mihra ismi toplumda çok yaygın değil ki daha önce hiç duymamıştım, bir toplantıda konuşmacılardan birinin isminin Mihra olduğunu duyduğumda ben de merak ettim, anlamını internetten öğrendim.” deyince Mihra; “Ama bugüne kadar bana bunu sen söylemedin!” dedi, babası; “Haklısın” demekle yetindi. Her çocuk gibi Mihra da meraklıydı bilmediklerini öğrenmeye, fırsat buldukça bilmediği şeyleri sorardı! Bu ismin bilerek seçildiğini böylece öğrenmişti, annesinin bu konudaki görüşünü de öğrenmeliydi, merak bu ya! Küçük kız; “Peki, sen kendin mi seçtin bu ismi, arkadaşlarımdan çoklarının anneleri ya da babaları seçmişler isimlerini, sen anneme sormadın mı?” dedi. Babası; “Olur mu öyle şey kızım, elbette annenle beraber karar verdik bu isme. Bu tür işlere anne ile baba beraber karar verirler.” dedi, Mihra büyümüş de küçülmüş denilen çocuklardandı; “Hımmm. Bu güzel işte! Tahmin etmiştim zaten! Senin gibi birisine de bu yakışır. Arkadaşlarımın ya annesi ya da babası seçmiş isimlerini, bence haksızlık, diğeri üzülmez mi?” dedi. “Peki, bir soru daha sana”, “Siz, iyiliksever, nazik biri olayım diye mi bana Mihra ismini verdiniz?” dedi, babası; “Elbette, biz senin iyiliksever, hoşgörülü, nazik birisi olmanı istediğimiz, hem de güzel bir isim olduğu için bu isme karar verdik.” deyince, “Ben böyle bir olmalıyım o zaman.” dedi. Bunları konuşurlarken alışveriş merkezi koridorundan geçip yürüyen merdivenlerle ayakkabı satıcılarının daha çok olduğu kata çıkıyorlardı. Işıklı ayakkabı alacaklardı. Birkaç mağazaya sordular, “Işıklı ayakkabı var mı?” diye. Bu seferki mağazada buldular. Mihra denemek için ayakkabıları giydi, tamam, olmuştu bu iş. Çok sevindi, dükkânın içerisinde bir tur bile attı ayakkabılarına bakarak. Sonra, ayakkabıları bir de ayağında görmek için mağazanın orta yerindeki, yerden yukarı doğru uzanan aynanın karşısında durdu, ayaklarını bir beri bir öte hareket ettirdi, ışıklar yanıyor mu diye aynadan kontrol etti, yürüyünce yanıyordu ışıklar, “Harika! Babacığım çok teşekkür ederim.” dedi. “Sadece bana değil, annene de teşekkür etmelisin değil mi?” dedi babası. Mihra; “Elbette ki ona da teşekkür edeceğim ama eve varınca. Hem o daha çok çalışıyor. Bak, bugün tatil ama o, bizim için evde yemek hazırlıyor, pastalar yapıyor, melek annem!” dedi. Işıklı ayakkabıları almışlardı, piyasaya daha yeni çıkmıştı ama arkadaşlarından giyenler vardı, kaç günden beri bu ayakkabının hayalini kuruyordu. Mağazadan çıktılar, AVM koridorunda ilerliyorlardı; “Baba!” dedi, babası; “Efendim Kızım!” diye karşılık verdi. Bir şey söyleyeceğim ama utanıyorum.” dedi. Babası; “Söyle Kızım, çekinme. Bir şey mi isteyeceksin?” dedi. “Evet ama bugün ayakkabı aldın, çok masraf olur değil mi?” dedi. Babası; “Sen söyle bakalım, duruma göre değerlendiririz.” dedi. “Çevrende ne görüyorsun, haydi sen bil bakalım!” deyince, babası; “Burada çok şey görüyorum, elektronik eşya satıcıları var, ayakkabı mağazaları, giysi mağazaları, çerezci, çikolatacı, var işte var!” dedi. “Bilemedin, onlar işyerleri, ben sana çevrende ne gördüğünü sordum, o zaman soruyu şöyle sorayım; peki, dışarıda hava nasıl?” dedi. Babası; “Nasıl yani, soğuk demek mi istiyorsun?” deyince; “Hayııır! Yine bilemedin!” dedi. “O zaman sen söyle, tamam ben bilemedim.” dedi. “Dışarıda yağmur yağıyor değil mi? Gelirken gördük, şurada bir şeyler görmüyor musun?” derken eliyle de işaret ediyordu, babası; “Anlaşıldı, sen şemsiye istiyorsun!” dedi. “Şimdi bildin işte, bir şemsiye almayacak mısın? Çok olursa alma, başka zamanda da alabilirsin.” dedi. Bir mağazanın önünde, kovanın birine büyükler için, birine de küçükler için çeşit çeşit desen ve renklerde küçük şemsiyeler doldurulmuştu. “Tamam!” dedi babası, “Ben görmemişim, haydi beğen bakalım, şemsiye de alalım.” dedi. Mihra bir şemsiye beğendi, babası parsını ödedi. Şemsiyeyi de almışlardı, dışarıda da yağmur yağıyordu, Mihra babasına; “Haydi gidelim artık.” dedi. Otoparka indiler, arabalarını buldular ve bindiler. Otoparktan çıktıklarında, gök yarılmış da su boşalıyor gibi yağmur yağıyordu. Kim bilir kaç sokaktan, kaç caddeden çoğalarak gelen yağmur suları, sokak ve caddelere atılmış atıklardan önüne gelenleri sürükleyip götürüyordu, bazı yerlerde bordürlerin üzerinden aşıyor, kaldırımlara yayılıyordu. Dükkân sahipleri, satışa sundukları meyve ve sebze dolu kasaları kaldırıma koydukları için insanlardan birçokları, kaldırımdan değil de yoldan yürüyorlardı. Taşkın sular, zavallıların ayakkabılarına doluyordu. Kaldırımdan yürüyenler ise tek sıra halinde, kimileri ayaklarının ucuna basarak gidiyorlardı. Biraz ilerleyince Mihra heyecanla; “Baba, Baba, bir dur!” dedi. Bir olumsuz durum olmuş ya da görmüştür düşüncesiyle babası; “Ne var, ne oldu?” dedi ama cevap alamadı. Babası arabayı sağa yanaştırdı, durdu, hiçbir şey demeden Mihra kapıyı açtı, arabadan fırladı, uçan bir şeyi yakalayacakmış gibi kollarını yana açtı, zaten üflense uçacak kadar zayıf, çelimsiz bir çocuktu, şemsiyesi de elindeydi, kaldırıma bastı, fakat sendeledi, kaldırıma çıkamadı. Babası ne yapacak diye bakarken o böyle bir harekette bulundu, babası onu böyle görünce ani bir refleksle arabadan inmek için kapıyı açtı, ancak yetişmesi mümkün değildi! Bir kadın, mantosunun eteğiyle, kendi yaşlarda çocuğunu, sicim gibi yağan yağmurdan korumaya çalışıyordu. Çocuk soğuktan boynunu içine çekmiş, büzüldükçe küçülmüş, küçüldükçe küçülmüştü! Çocuk önde, kadın arkasında, tek sıra ilerlemeye çalışıyorlardı. Kadın sendeleyen Mihra’yı gördü, kendisine çok yakındı, kız tam suya düşecekken bir kıvraklıkla, kendi çocuğunu bırakarak onu sağ elinden yakalayıverdi, kendisine doğru çekip kucakladı, kaldırıma çıkardı. İşler o kadar hızlı olmuştu ki babası henüz arabadan inebilmişti. Suya düşmekten kurtulan Mihra, hiçbir şey olmamış gibi şemsiyeyi açtı ve kızın eline tutuşturdu. Çocuk da annesi de babası da ne olduğunu anlayamamışlardı, şaşkın şaşkın Mihra’ya bakıyorlardı, kadın ve kızı ne diyeceklerini bilememiş durumda sadece ona bakıyorlardı. Şaşkınlığı üzerinden atıp kendisini toparlayan babası kadına seslendi; “Alın o şemsiyeyi lütfen, kızımın kızınıza hediyesidir.” dedi. Kadın bir Mihra’ya bir babasına baktı, sanki bir şeyler söyleyecek de ne söyleyeceğini bilemiyordu. Adam tekrar; “Alın, alın, lütfen” dedi, Mihra’ya da “Kızım sen de gel.” diye seslendi. Ayakkabısına sular dolsa da uzanarak babası Mihra’yı kaldırımdan aldı, arabaya bindiler. Çocuk ve annesi ne olduğunu hala anlayamamış durumda onların arkasından bakıyorlardı. Mihra; “Baba kızdın mı?” dedi. Babası; “Niçin kızayım ki, ciddi bir tehlike atlattın ama çok da güzel bir iş yaptın. Güzel işler başarmak bazen tehlikeden sonra olur. Aferin, güzel bir iş yaptın, seni kutluyorum.” dedi. Mihra; “Çocuğun kabanı da yoktu, öyle görünce dayanamadım, başka ne yapabilirdim ki!” dedi. Babası; “Çok iyi yaptın kızım, ben mutlu oldum.” dedi. Mihra coşarak; “Benim adım Mihra, benim adım Mihra! Mihra da iyiliksever demek değil mi?” diyerek elleri havada haykırmaya başladı. “Doğrudur.” dedi babası, “Haydi gidip bir şemsiye daha alalım.” dedi. Mihra; “Hayır babacığım, bugünlük bu kadar, her şey tadında kalsın!” dedi.
Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü, Azərbaycan Respublikası Prezidenti Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü, “Azad qələm” ədəbi-bədii, ictimai-publisistik qəzetinin və “Ali Ziya” ədəbi-bədii, elmi-publisistik jurnalının təsisçisi və baş redaktoru
Şəhid General Bu gün Şəhid Generalımız Polad Həşimovun doğum günüdür.. Ruhu şad olsun..
Torpaq şəhid qanı içdi yenə də, Boyandı ürəklər şəhid qanına. Vətən şəhidliyin zirvəsində o- And içdi vətənin şəhid canına.
General adına ilk layiq olan Aprel döyüşlərin qəhrəman oğlu. Polad iradəlim, polad hünərlim, Getdin bu yolunla sən haqqa doğru.
Neçə ürəklərdə heykəlin qurub, Bir şanlı tarixi yaşatdı bu ad. General adından qəhrəman kimi Şəhidlik adına ucalan Polad.
“Salam Generalım” deyən əsgərlər Aldı generalı çiyinlər üstə. Millət dalğa-dalğa, xalq axın-axın. Hamı bir diləkdə, hamı bir səsdə.
Qisas tətiklərin çəkən ürəklər, Asdı başı üstdən general şəklin. Donan baxışlarda azadlıq odu. Bürüdü hər yanı, bir alov təki.
Qarabağ sevdalım, vətən igidim, Şəhid Generalım, Sən yaşıyırsan! İgidlik məktəbin, müqəddəs adın, Andınla əbədi Sən daşıyırsan!
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunun “Poetika.izm” elmi jurnalının növbəti (2022, № 1) sayı nəşr olunub. Jurnal “ResearchGate”, “OAJI.net”, “Open Academic Journals Index”, “Internet Archive” beynəlxalq indeksləmə sistemlərinə daxildir.
“Poetika.izm” elmi jurnalının baş redaktoru AMEA-nın prezidenti, akademik İsa Həbibbəylidir. Bu nömrə akademik İsa Həbibbəylinin “Azərbaycan sentimentalizminə baxış” məqaləsi ilə başlayır.
Jurnalın baş redaktor müavini filologiya elmləri doktoru, professor Tahirə Məmməd, məsul katibi filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Maral Yaqubova, məsul redaktoru isə Ülkər Hüseynovadır.
Jurnal ədəbiyyatın mahiyyətini, qanunlarını, kateqoriyalarını, kəmiyyət və keyfiyyət göstəricilərini, məqsəd və funksiyasını, ədəbi dəyər məsələsini, ədəbi əsərin ərsəyə gəlmə şərtlərini mövzu olaraq seçən və işləyən ədəbiyyat nəzəriyyəsinə dair müxtəlif səpkili məqalə və araşdırmalara üstünlük verir.
“Elm və təhsil” nəşriyyatında çap olunan jurnalın bu sayı “Tarixi poetika”, “Ədəbi təhlil. Mətn poetikası”, “Janr, struktur, forma”, “İnterdisiplinar və multidisiplinar əlaqə”, “İZM”, “Təhlil metodları” və “Tərcümə nəzəriyyəsi” bölmələrindən ibarətdir. “Poetika.izm”in redaksiya heyətinə Azərbaycan, İtaliya, Latviya, Yaponiya, Polşa, Türkiyə, Bosniyanın alimləri daxildir.
Qeyd edək ki, Jurnal AMEA Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunun Elmi Şurasının 04 dekabr 2013-cü il tarixli 7 saylı qərarı ilə Ədliyyə Nazirliyindən verilmiş 26 noyabr 2013-cü il tarixli, 3821 saylı şəhadətnamə əsasında təsis edilmişdir.
Yanvarın 6-sı XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi, repressiya qurbanı, nakam şair Mikayıl Müşfiqin xatirəsini anma günüdür. O, həyatdan erkən getsə də, özündən sonra yaradıcılıq eşqi ilə dolu lirik nümunələr qoyub.
AZƏRTAC xəbər verir ki, bu gün görkəmli şair Mikayıl Müşfiqin vəfatından 85 il ötür.
Mikayıl Əbdülqadir oğlu İsmayılzadə 1908-ci il iyunun 5-də Bakının Dağlı məhəlləsində, ziyalı ailəsində dünyaya göz açıb. Atası müəllimlik edib, “Vüsuqi” təxəllüsü ilə şeirlər yazıb. O, 1902-ci ildə Xızıdan Bakıya köçüb. Çox körpə ikən anası Züleyxanı, altı yaşında isə atasını itirmiş balaca Mikayıl yaxın qohumlarının himayəsində böyüyüb. Onun körpə qəlbi bu itkilərdən yaralansa da, həyatdan küsməyib və hər zəhmətə qatlaşaraq ardıcıl təhsil alıb. 1915-1920-ci illərdə rus-Azərbaycan məktəbində, 1920-1927-ci illərdə əvvəlcə Bakı Darülmüəllimində, sonra isə 12 nömrəli ikinci dərəcəli məktəbdə, 1927-1931-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunun dil və ədəbiyyat fakültəsində oxuyub. Əmək fəaliyyətinə müəllimliklə başlayıb, Bakı məktəblərində yeddi il dərs deyib.
Mikayıl Müşfiqin ilk mətbu əsəri olan “Bu gün” şeiri 1926-cı ildə “Gənc işçi” qəzetində, “Duyğu yarpaqları” adlı son şeiri isə 1937-ci ildə “Ədəbiyyat qəzeti”ndə dərc edilib. Məhsuldar yaradıcılığı sayəsində 1930-cu ildən başlayaraq onun “Küləklər”, “Günün səsləri”, “Buruqlar arasında”, “Bir may”, “Pambıq”, “Vuruşmalar”, “Şeirlər”, “Şəngül, Şüngül, Məngül”, “Qaya”, “Kəndli və ilan” kitabları nəşr olunub. 1957-ci ildən başlayaraq “Seçilmiş əsərləri”, “Əsərləri”, “Duyğu yarpaqları”, “Əbədiyyət nəğməsi”, “Könlümün dedikləri”, “Həyat sevgisi” və digər adlar altında kitabları çap edilib. Şairin ömür-gün yoldaşı Dilbər Axundzadənin 1968-ci ildə “Müşfiqli günlərim” adlı xatirələr kitabı nəşr olunub, kitabın son genişləndirilmiş nəşri 2005-ci ildə işıq üzü görüb.
Mikayıl Müşfiq tərcümə ilə də məşğul olub. A.Puşkinin “Qaraçılar” (Ş.Abbasov ilə birlikdə), M.Lermontovun “Demon” poemalarını (R.Rza ilə birlikdə), S.Marşakın “Huşsuza bax, huşsuza” şeirini, T.Şevçenkonun, Ö.Xəyyamın və başqa şairlərin irsindən nümunələri, eləcə də M.F.Axundzadənin “Şərq poeması”nı Azərbaycan dilinə çevirib.
Sovet imperiyasının repressiya dalğasına tuş gələn Mikayıl Müşfiq 1938-ci il yanvarın 6-da amansızlıqla güllələnib. Nakam şair Azərbaycan xalqı üçün əsl sənət xəzinəsini yadigar qoyub, eyni zamanda, böyük bir xəzinənin açarını da özü ilə əbədiyyətə aparıb.
Şairin zəngin ədəbi irsinə şeirdən tutmuş poemayadək (“Çoban”, “Mənim dostum”, “Qaya”, “Sındırılan saz”, “Səhər”, “Azadlıq dastanı”) lirik növün əksər janrları daxildir. Dərin emosionallıq, ahəngdarlıq, yığcamlıq Mikayıl Müşfiq poeziyasının əsas bədii keyfiyyətləridir. O, lirik-epik lövhələrin, peyzajların ən mükəmməl nümunələrini yaradıb.
Mikayıl Müşfiq poeziyası şifahi xalq və yazılı klassik ədəbiyyatımızdan bəhrələnib. Folklora dərindən bələd olması və ondan məharətlə istifadə etməsi şairin poeziya dilinin axıcılığını, əsərlərinin maraqla oxunmasını şərtləndirir:
Mən gəncəm, bilirəm, istiqbalım var,
Hələ bədr olmamış bir hilalım var,
Yelkənim açılır, qara yel, əsmə!
Mənim bu dəryada bir sandalım var
Mikayıl Müşfiqin poeziyasında oxucunun ürəyindən xəbər verən yığcam, lakin dərin məzmunlu ifadələr çoxdur: “Həyat həm gülməkdir, həm ağlamaqdır”, “Bədbəxt bu dünyada tək yaşayandır”, “Həyat ondan küsənləri incidər”, “Nə qədər yaraşır insana gülmək!”
Rəngarəng mövzuları əhatə edən Mikayıl Müşfiq poeziyası milli və bəşəri keyfiyyətlərə malikdir. Milli musiqi alətlərimizdən olan tarın konservatoriyada tədrisi qadağan ediləndə, şair cəsarətlə məşhur “Oxu, tar!” şeirini yazıb. Bu şeir hər bir azərbaycanlının qəlbini riqqətə gətirməyə, onu mübarizəyə ruhlandırmağa qadirdir. “Bayram axşamı” şeirində Novruz bayramına dair uşaqlıq xatirələrini danışmaqla müəllif sovet rejiminin milli adət-ənənənin yaddaşlardan silinməsinə yönəlmiş siyasətinə qarşı çıxıb.
Ədibin poeziyasında Azərbaycanın tərənnümü xüsusi yer tutur. Onun Vətənə sonsuz məhəbbətinin və poetik istedadının qovuşduğu belə əsərlər (“Ölkəm”, “Ey Dan ulduzu!” və s.) poeziyamızda Vətən mövzusunun ən yaxşı bədii ifadələrindəndir.
Mikayıl Müşfiqin “Sevgilər”, “Maralım”, “Yenə o bağ olaydı!” şeirləri bəşəri mövzu olan sevginin Azərbaycan poeziyasında yaddaqalan nümunələrindəndir. İnsanın ən ülvi hisslərinin səmimi dillə tərənnüm edildiyi bu əsərlər oxucuya romantik, müqəddəs hissləri duymağı, qorumağı aşılayır və bu gün də tərbiyəvi əhəmiyyətə malikdir.
Müşfiq poeziyasının qüdrəti onun milli mövzudan qaynaqlanan şeirlərinə bəşəri məzmun verməsindədir. Sovet rejimində “Azadlıq dünyanın dərin ruhudur, Azadlıq sənətin, şeirin ruhudur!”, – deyən şairin əsərləri millət, Vətən mənafeyini əsas tutanlar üçün əsl həyat məktəbidir.
Mikayıl Müşfiq şəxsiyyəti milli şüur və vətənpərvərliyin timsalı, yaradıcılığı isə gənc nəslin milli mənlik şüurunun inkişaf etdirilməsi və gənclərimizdə vətənpərvərlik hisslərinin tərbiyəsində əvəzsiz xəzinədir. Onun şeirlərinə mahnılar bəstələnib, ədəbi irsi çoxsaylı elmi-tədqiqat əsərlərinin predmetinə çevrilib. Şairin əbədiyaşar sənət naminə çəkdiyi zəhmət layiqincə qiymətləndirilib. Onun xatirəsini əbədiləşdirmək üçün Bakıda büstü qoyulub, yaşadığı binanın qarşısına xatirə lövhəsi vurulub, qəsəbəyə, məktəbə, küçəyə və meydana adı verilib, Xızıda xatirə muzeyi yaradılıb.
Qarabağ xanı İbrahimxəlil xanın qızı, Xurşidbanu Natəvanın bibisi, tarixi qaynaqlarda haqqında Qacar xanədanından olan Fətəli şahın xanımı kimi bəhs edilən Ağabəyim ağa Cavanşir Azərbaycan, fars dillərində yazdığı lirik şeirləri ilə klassik ədəbi irsimizi zənginləşdirib. Xalqın dillər əzbəri olan, lakin zamanla müəllifi unudulan bir çox bayatı və lirik parçaların Ağabəyim ağaya aid olduğu ədəbiyyatşünaslıq tədqiqatları sayəsində təsdiqlənib.
AZƏRTAC xəbər verir ki, bu fikirlər Milli Məclisin Mədəniyyət komitəsinin sədri Qənirə Paşayevanın “Vəfalı xan qızı – Ağabəyim ağa” sərlövhəli yazısında yer alıb. Yazını təqdim edirik.
1780-ci ildə Şuşada anadan olan Ağabəyim ağa Cavanşir ilk gənclik illərindən “Ağabacı” təxəllüsü ilə lirik-aşiqanə şeirlər yazıb. Milli ədəbiyyatımızın bu zərif, kövrək ruhlu, əsilzadə şairinin yaradıcılığında Vətən mövzusu daha önəmli yer tutub. Onun əsərlərində Qarabağ sevgisi, el-oba həsrəti aparıcı bədii motivlər kimi diqqət mərkəzində olub.
Dönəmin siyasi hadisələri xan qızının taleyinə amansız zərbələr vuraraq onu vətənindən, doğmalarından ayrı salıb. Ağa Məhəmməd şah Qacar 1797-ci ildə Şuşada qətlə yetiriləndən sonra taxta onun qardaşı Hüseynqulu xanın oğlu Fətəli şah çıxır və öz hakimiyyətinin təhlükəsizliyini təmin etmək üçün bir sıra qərarlar verir. Həmin qərarlardan biri də Qarabağ xanlığı ilə bağlı idi. Belə ki, Fətəli şah “hər iki tərəfin xatircəmliyi üçün” İbrahim xandan öz qızı Ağabəyim ağanı hərəmxanasına göndərməsini istəyir. İbrahim xan bu nigaha razılıq verərək, istəkli qızını Qacarlar xanədanının başçısı Fətəli şaha ərə verir. Ağabəyim ağanın gənc ömrünün kədərli, vətən həsrətli günləri də bundan sonra başlayır.
Tehrana gəlin köçməzdən əvvəl o, doğulub böyüdüyü torpaqların gözəlliyini, ürəkaçan mənzərələrini son dəfə görmək, ilahi xilqətdən yaranan əsrarəngiz meşələri, gül-çiçəkli yaylaqları, yaşıl örtüklü dağları gözlərinin yaddaşına köçürmək üçün Şuşanı gəzməyə çıxır. Baxmaqdan doymadığı ana vətəninin hər qarışını beyninə həkk edir, ruhu qanadlanıb Şuşa qalasının dörd bir tərəfini dolaşır, gözyaşı kimi dumduru bulaqların buz kimi suyundan içir, xarıbülbülün ətrini son dəfə köksünə çəkir.
Fətəli şah Qacar da şair idi, “Xaqan” təxəllüsü ilə lirik, aşiqanə qəzəllər yazırdı. Onun zərif düşüncəli, şair qəlbli Ağabəyim ağaya qarşı həssaslığı digər hərəmlərinə münasibətindən kəskin surətdə fərqlənirdi. Fətəli şah böyük ehtiram əlaməti olaraq ona “Sarayın məlaikəsi” statusunu vermişdi. Buna baxmayaraq, Ağabəyim ağa Qacar sarayının divarları arasında sıxılır, öncəki azad həyatı, doğma el-obası üçün darıxdığından daim təkliyə çəkilir, incə ruhlu şeirlər yazır – dərdini, qəmini ağ vərəqlərə “yükləyirdi”.
Ağabəyim ağa dərin dərrakəli, möhkəm hafizəli, geniş dünyagörüşlü və savadlı bir qadın olub. O, ərəb, fars, fransız dillərində səlis danışır, “Quran”ı əzbərdən bilirdi. Şeirə, sənətə böyük dəyər verən Ağabəyim ağa Məhəmməd Füzuliyə böyük dəyər verirdi. Ağabəyim ağa bir neçə dil bilməsi və dərin savadı sayəsində tez bir zamanda Fətəli şahın da güvənini qazanmış, şah dövlətin diplomatik münasibətlərində önəmli olan danışıqlara və məktublaşmalara Ağabəyim ağanı da cəlb etmişdi. Vaxtilə atası İbrahimxəlil xanın vəziri Molla Pənah Vaqifdən dərs alan Ağabəyim ağa sonralar fransız dilini öyrənərək biliklərini daha da genişləndirmiş, həmçinin dövrünün bir sıra görkəmli şəxsiyyətləri ilə məktublaşmışdı. 1811-ci ildə o, Fransa imperatorunun arvadı ilə görüşmüş, onun vasitəsilə Napoleon Bonaparta məktub göndərmişdi. 1812-ci ildə isə İngiltərə səfiri Ser Qor Ouzli Tehranda danışıqlar apardığı zaman səfirin xanımı da ölkənin birinci xanımı – saray məlaikəsi ilə görüşmək istəmişdi. Həmin görüş haqqında ingilis səyyahı və diplomatı Ceymz Moriyerin yazdıqları xüsusi maraq doğurur. Sarayın məlaikəsi Ağabacı ağa ilə görüşünü təfsilatı ilə verən Moriyer yazırdı: “Kraliça Ağabacının taxtda oturduğu böyük bir saraya daxil olmaq üçün səfirin qadınına bələdçilik etdilər. Onun əynindəki geyim Qacar dövlətinin ehtişamını göstərirdi. Kraliçanın əynindəki paltarların qızıl düymələri parıldayırdı. Kraliçanın üzərində o qədər qızıl, ləl-cavahirat var idi ki, o, sərbəst hərəkət edə bilmirdi”. Bu görüşdə səfirin xanımı Ağabəyim ağaya İngiltərə kraliçasının hədiyyəsi olan ənbər – qiymətli ətir də gətirmişdi.
İranın bir çox ölkələrlə diplomatik danışıqlarının uğurlu keçməsində Ağabəyim ağanın müstəsna rolu olmuşdur. Eləcə də Rusiya və Qacarlar imperiyaları arasında münasibətlərin barışıqla nəticələnməsi işində Ağabəyim ağanın xidmətləri danılmazdır. Rus çariçası Ağabəyim ağaya göndərdiyi məktubunda onun müdrikliyi haqqında söz açır, dövrünün bu görkəmli şəxsiyyətini “şahın ikinci Zöhrəsi”, “tale ulduzu” adlandırırdı.
Gözəlliyinin şöhrəti hər tərəfə yayılan Ağabəyim ağa son dərəcə qabiliyyətli, bacarıqlı, vətənpərvər olmaqla yanaşı, həm də çox ədalətli insan idi. O, dustaqların zindandan azad olunması, əsirlərin buraxılması, ölüm hökmünə məhkum edilənlərin əfvinə çalışır və buna nail olurdu. Ağabəyim ağanın xidmətlərinə nəzər saldıqda onu öz dövrünün insan hüquqları müdafiəçisi kimi səciyyələndirmək olar. İrəvan xanı Hüseynqulu xanın ruslara əsir düşmüş qardaşı, yüzbaşı, “sarı aslan” ləqəbli Həsən xanın azad olunması da Ağabacı ağanın köməyi sayəsində mümkün olub.
Ağabəyim ağanın ömrü, həyat yolu həm də yenilməz bir sevgi qalası, məhəbbət abidəsidir. İlk gəncliyindən əmisi Mehralı bəyin oğlu Məhəmmədə könül verən xan qızı ömrü boyu bu sevgiyə sadiq qalıb. Siyasi münasibətləri tənzimləmək məqsədilə Fətəli şah Qacara ərə verilsə də, bu nigah yalnız kağız üstündə qalıb. Ağabəyim ağa heç vaxt Fətəli şaha zövcəlik etməyib, qəlbində başqa birinə qarşı sevgi duyduğunu cəsarətlə şah ərinə bildirib. Cümhuriyyət dönəmində Türkiyədə səfir olan Yusif Vəzir Çəmənzəminlinin də bu barədə qeydləri vardır.
Ağabəyim ağanın ən böyük sevdası isə bütün qəlbi və ruhu ilə bağlı olduğu Qarabağ idi. Qarabağın həsrəti ilə yaşayan şair qərib diyarda keçən ömrün puç olduğunu düşünürdü. Bu kədərli taleyin ən gözəl yadigarı isə onu nəsillərə sevdirən poetik incilərdir. Köksündəki Qarabağ sevgisini, Şuşa həsrətini, Xarıbülbül nisgilini bir ömür yaşadan xan qızı bu dərdlə də dünyanı tərk edib, doğma vətəninə bir daha qovuşmayıb… O, 1832-ci ildə Tehranda həyatla vidalaşıb və Darül-İman adlanan Qum şəhərində dəfn olunub. Bu həmin şəhər idi ki, Fətəli şah tərəfindən ona bağışlanmış, Ağabəyim ağa ömrünün son illərini burada yaşamışdı. Tədqiqatçıların yazdığına görə, Quma gələnə qədər imamzadə Qasım məqbərəsindəki hücrəsində tənhalığa çəkilən Ağabəyim ağa Quma köçəndən sonra ətrafına Qarabağdan gətirdiyi saray xidmətçilərini toplamışdı. Vətəninin zəkalı və tanınmış şəxslərindən ibarət olan 200-dən artıq xidmətçisi ilə Qumda yaşayan Ağabəyim ağa görünür bununla vətən həsrətini qismən azaltmaq istəmişdi. Lakin bu həsrət heç vaxt azalmamış, getdikcə alovlanmış, Qarabağın Ankası (Səməndər qızı) özünü bu alovların içində yandırmışdı…
Ağabəyim ağanın vətən dərdi Fətəli şahı da ciddi şəkildə düşündürüb, rahatsız edib. Ağabəyim ağanın təkcə gözəlliyinə deyil, ağlına, dərrakəsinə, yüksək ləyaqətinə də məftun olan, onu həddən artıq çox sevən Fətəli şah çalışırmış ki, Ağabəyim ağa heç vaxt qəmlənməsin, dərd çəkməsin. Onun darıxmaması üçün əlindən gələni edən şah arvadının vətən həsrətini, dərdini azaltmaq üçün yollar axtarıb. Buna görə Tehranda onun üçün Qarabağ üslubunda saray tikdirmişdi. Hətta bu sarayın ətrafındakı bağları, bağçaları, su arxlarını, bulaqları da Şuşadakı kimi düzəltdirmişdi. Ağabəyim ağa vətən xiffəti çəkməsin deyə çalışan şahın cəhdləri isə heç bir nəticə verməmişdi.
Ağabəyim ağa üçün heç bir dəbdəbə, sərvət, yaradılan yüksək şərait Şuşanı əvəz edə bilmirdi. Deyilənə görə, bir dəfə oxuduğu, indi dillər əzbəri olan məşhur bayatını Fətəli şah da eşidib, ürəyi riqqətə gəlib:
Mən aşiqəm Qarabağ,
Şəki, Şirvan, Qarabağ.
Tehran cənnətə dönsə,
Yaddan çıxmaz Qarabağ…
Bu bayatı iki əsrdən çoxdur ki, vətən həsrətində qovurulanların könül rübabını səsləndirir. Böyük məna, dərin fikir yükü olan bu lirik parça Qarabağın, musiqi beşiyimiz Şuşanın simvollarından birinə çevrilib. Bu bayatını eşitdikdən sonra Fətəli şah qərar verib, gərək Tehranda elə bir bağ saldırsın ki, Şuşada bitən ağac, meyvə, gül kolları burada da olsun. Hətta torpağı da, bağbanı da Şuşadan gətizdirərək Tehranda nəhəng bir bağ saldırıb. Qarabağın hər gülünün, çiçəyinin bitdiyi, “Vətən bağı” adlanan bu bağ cənnət guşəsinə bənzəyirmiş. Həmin bağda gəzib dolaşan, Şuşanın ətrini bu məkandan alan Ağabəyim ağa bülbüllərin nəğməsinə qulaq asıb, ağacların kölgəsində vətəninin xəyalına dalıb. Bu yaşıl libaslı bağda xarıbülbüldən başqa hər bitki vardı. Çünki xarıbülbül özgə torpaqda bitmirdi… Şuşanın vəfalı qızı Ağabəyim ağa qərib eldə kök sala bilmədiyi kimi, xarıbülbülün də vətən torpağına sadiqliyi dillərdə dastandır… Ağabəyim ağa bağı ilk dəfə seyr edəndə burada xarıbülbülün olmadığını görüncə kədərli bir şeir yazıb:
“Vətən bağı” al-əlvandır,
Yox içində xarıbülbül.
Nədən hər yerin əlvandır,
Köksün altı sarı, bülbül?!
Ömrünün sonuna kimi vətən həsrəti çəkən Ağabəyim ağanın bir çox şeirləri həm Arazın o tayında, həm də bu tayında – doğma el-obasında dildən-dilə keçərək yaşayıb. Bəzilərinin ona məxsus olduğu uzun müddət bilinməyib. Qürbət eldə tənhalığın, doğmalarından uzaq olmağın əzabını yaşayan bu incə ruhlu xan qızının şikayət dolu namələrindən birində deyilir:
Əfsus ki, yarım gecə gəldi, gecə getdi,
Heç bilmirəm ömrüm necə gəldi, necə getdi.
Bu qəzəlin bizə bəlli olan, günümüzə qədər gəlib çatan misraları ancaq bunlardır. Güney Azərbaycanda bu qəzəlin bütöv halda olduğunu güman edirik. Çünki Ağabəyim ağa ilə bağlı fakt və bilgilər daha çox Qacar sarayı tarixçilərinin əsərlərində yer alıb. Tanınmış tədqiqatçı V.Quliyevin qeyd etdiyi kimi, İranda fars dilində Ağabəyim ağanın şeirlərinin olduğuna inanır, bir gün bu şeirlərin doğma dilimizə tərcümə edilib klassik irsimizi daha da zənginləşdirəcəyini düşünürük. Çünki Ağabəyim ağanın “Ağabacı” təxəllüsü ilə həm Azərbaycan, həm də fars dilində yazdığı lirik, aşiqanə, eyni zamanda vətən nisgilli şeirlərindən bizə yadigar qalan bir neçə bədii parça bu yaradıcılığın məzmun, bədii mündəricə zənginliyi kimi, sayca da yetərincə örnəkləri olduğunu təsdiqləyir.
Nakam taleli unudulmaz şairin həyat və yaradıcılığı hələ ki, geniş tədqiqatların mövzusu olmadığından yazdıqları gərəyincə araşdırılmamış, şeirləri toplanıb nəşr edilməmişdir. Şeirləri sadəcə dildən-dilə keçərək yaşayan Ağabəyim ağanın – incə ruhlu Ağabacının böyük bir ədəbi irsi olduğu isə şəksizdir. Bir neçə şeiri ilə yüksək istedad sahibi olduğunu müşahidə etdiyimiz şairin yazdıqlarının arxiv sənədlərində, qədim kitablarda, səyahət-namələrdə və digər qaynaqlarda mövcudluğuna inanırıq. Çünki bircə bayatısı ilə könülləri riqqətə gətirən bir şairin yaradıcılığı yalnız bu bayatıdan ibarət ola bilməz.
Xan qızının fars dilində yazdığı bir qəzəlin sətri tərcüməsi belədir: “Ta qiyamətə qədər yazılsa qurtarmaz, nə sənin gözəlliyinin dəftəri, nə mənim ayrılığımın hekayəti”. Güman etmək çətin deyil ki, bu “gözəlliyin dəftəri” Ağabəyim ağanın əbədi və solmaz eşqi olan Şuşadır! Kövrək qəlbli, zərif ruhlu xan qızının həsrətilə gözünü yumduğu Şuşa bu gün öz azadlığına qovuşub. – Sanki girov kimi Fətəli şaha ərə verilməsi xan qızına necə ağır təsir etmişdisə, Şuşanın əsirliyi də Azərbaycan övladlarının bağrını o cür yaralamışdı. Artıq ayrılıq bitdi! Zəfər bayrağının dalğalandığı Şuşamızda xan qızı Ağabəyim ağanın azad ruhu daha şad-xürrəm dolaşacaq. Qələmindən süzülən inci şeirlər sədaqətli vətən qızını nəinki Şuşada, vətənin hər guşəsində gələcək nəsillərə xatırladacaq…”.
Qeyd edək ki, İran səfərinə çıxmış İngiltərə kralı Ağabəyimin camalına və kamalına heyran olaraq öz əli ilə ona “Müqəddəs Georgi” ordeni təqdim etmişdi. Ağabəyim ağa bu mükafatı almış yeganə türk qadınıdır.
Yanvarın 7-də Osloda “Deichman Bjorvika” mədəniyyət mərkəzində Azərbaycan Milli Geyim Mərkəzinin rəhbəri, modelyer-dizayner Gülnarə Xəlilovanın “Northern Stories by CİZGİ” (“Şimal hekayələr CİZGİ ilə”) adlı ekspozisiyasının açılışı olacaq.
AZƏRTAC xəbər verir ki, tədbir Osloda Azərbaycan Evi tərəfindən təşkil olunacaq.
Qonaqlara Gülnarə Xəlilovanın Norveç və Qarabağ ornamentləri ilə əl işləri, ipək yaylıqlar və libaslar təqdim olunacaq.
Qeyd edək ki, bundan əvvəl Gülnarə Xəlilovanın kolleksiyaları ABŞ, Böyük Britaniya, İsveç, Avstriya, Rumıniya, Türkiyə, Rusiya, Çin, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Özbəkistan, Bolqarıstan, Norveç və digər ölkələrdə keçirilən moda həftələrində və beynəlxalq tədbirlərdə uğurla nümayiş etdirilib.
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunun “Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığı” elmi jurnalının növbəti (2022 №2) sayı nəşr olunub. 1946-2019-cu illərdə “Ədəbiyyat məcmuəsi” adı ilə çap olunan jurnal 30 may 2019-cu ildə Azərbaycan Respublikası Ədliyyə Nazirliyində dövlət qeydiyyatına alınıb. Jurnal Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Ali Attestasiya Komissiyasının tövsiyə etdiyi elmi nəşrlərin siyahısına daxildir.
“Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığı” elmi jurnalının baş redaktoru AMEA-nın prezidenti, akademik İsa Həbibbəylidir. Bu say akademik İsa Həbibbəylinin “Böyük qayıdış epopeyası” adlı məqaləsi ilə açılır. Jurnalın məsul katibi filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Aygün Bağırlı, məsul redaktoru Mehparə Axundova, nəşriyyat redaktoru Töhfə Talıbovadır.
Jurnal Azərbaycan ədəbiyyatını və onun tarixi inkişaf mərhələlərini araşdıran, bu mövzuda müasir və aktual tədqiqat işlərinin nəşrini həyata keçirən elmi-nəzəri nəşrdir. “Elm və təhsil” nəşriyyatında çap olunan jurnalın bu nömrəsi “Azərbaycan ədəbiyyatı”, “Folklorşünaslıq”, “Yubileylər” və “Resenziyalar” bölmələrindən ibarətdir.
“Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığı” jurnalının beynəlxalq redaksiya heyətinə Türkiyə, Özbəkistan, Fransa, Gürcüstan, Tatarıstan, Hindistan, Polşa və Monqolustanın alimləri daxildir. Elmi-nəzəri jurnalda məqalələr Azərbaycan, rus, ingilis və türk dillərində dərc edilir.
YARAT Müasir İncəsənət Məkanının təşkilatçılığı ilə “Artım” layihə məkanında açılmış gənc rəssamlar Lali Binyatova, Nadir Eminov, İslam Həsənəlizadə, Katya İqoşina, Pərviz Kazımlı, Leylaxanım Qənbərli, İlkin Quliyev, Maksim Tatarintsevin “SAFEZONE” (Təhlükəsiz zona) adlı qrup sərgisi davam edir.
AZƏRTAC xəbər verir ki, gələn ilin fevral ayınadək davam edəcək sərgi öz ilhamını fransız filosofu Mişel Fuko tərəfindən mühazirə üçün işlənib hazırlanmış “Digər məkanlar haqqında: Utopiya və heterotopiya” (1967) adlı konsepsiyadan götürüb. “Heterotopiya” (“hetero” – digər, “topos” – yerlər) bir məkan daxilində xüsusilə ziddiyyətli və dəyişən, fərqli sayılan bir məkan kimi təsvir edilir. Mişel Fukonun fikrincə, utopiyalar, prinsip etibarilə, gerçək yeri olmayan və cəmiyyəti ideal formada təmsil edən yerlərdir. Bununla yanaşı, bəzi yerlər utopiyalara ziddir: böyük ehtimalla, hər bir mədəniyyətdə, hər sivilizasiyada həqiqi yerlər — həqiqətən mövcud olan və cəmiyyətin təməl daşını formalaşdıran yerlər var; onları bir növ “əks-ərazilər”, haradasa, effektiv şəkildə həyata keçirilmiş utopiya adlandırmaq olar.
Konsepsiyanın prinsiplərindən biri, “böhran heterotopiyası” adlanır və böhran vəziyyətində ola bilən cəmiyyət üzvləri üçün ayrılmış yerlərdən bəhs edir. Bu kontekstdə, qalereya məkanı rəssamlar üçün “heterotopiya” kimi təqdim olunur. Mövcud böhranda dayaq nöqtəsini tapmaq üçün, rəssamlar öz hekayələrini araşdıraraq, bu günü bərpa etmək üçün xəyali görüntülər yaradırlar. Özlərini ifadə etmək, əks etdirmək və katarsis üçün bir vasitə kimi onlar bədii mühitdən istifadə edirlər.
Ümumi qeyri-müəyyənlik və get-gedə azalan təhlükəsizlik şəraitində “sığınacaq” və “ev” anlayışları efemerik xüsusiyyətlər əldə edib: insanlar bir göz qırpımında öz başlarının üzərində damı itirirlər. “SAFEZONE” — rəssamların yaddaş, yerdəyişmə, paklanma, virtual aləm və zaman kimi müxtəlif kontekstlərdə təfsir etdiyi reallıq və paralel utopiya arasındakı məkana istinad etməklə, “sığınacaq” və “ev” kimi ambivalent anlayışlarını araşdırır.
Rəssamlar istər fiziki məkanda, istərsə də onun hüdudlarından xeyli kənarda, onlar “təhlükəsiz zonalarda” vasitəçi qismində çıxış etməklə, müxtəlif sığınacaq formalarını təklif edirlər.
Yanvarın 13–də Müslüm Maqomayev adına Azərbaycan Dövlət Akademik Filarmoniyasında Üzeyir Hacıbəyli adına Azərbaycan Dövlət Simfonik Orkestrinin konserti təşkil olunacaq.
AZƏRTAC xəbər verir ki, dirijor Mustafa Mehmandarovun rəhbərliyi ilə keçiriləcək konsert proqramında orkestrin gənc solistlərinin ifalarında Avropa bəstəkarlarının əsərlərindən ibarət rəngarəng musiqi nömrələri səsləndiriləcək.
Biletləri iTicket.az saytı və şəhərin kassalarından əldə etmək mümkündür.
Yanvarın 10-da Beynəlxalq Muğam Mərkəzində “Burada və indi” adlı konsert təqdim ediləcək.
AZƏRTAC xəbər verir ki, konsert proqramı Ümummilli Lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 100 illiyinə həsr olunacaq. Gecədə gənc ifaçılar Üzeyir Mahmudbəyli, Fatimə Nəsirli (violin), Leyla Əliyeva (piano) və Əsmər Kərimli (cello) rəngarəng musiqi nömrələri səsləndirəcəklər.
Biletləri iTicket.az saytı və şəhərin kassalarından əldə etmək mümkündür.
“Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Gənclər Şurasının və Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, Prezident təqaüdçüsü, “İlin gənci” müfakatçısı, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş redaktoru
Yenəmi yeni ildi? Yenəmi sənsiz gəlib? Adın olan ümidim Köhnələn ildə qalıb…
Unutmuşam, incimə, Aylara doğmalığı… Iyulda gözlərimə Düşübdü gün işığı…
Oktyabr sevdiyim… Aprel küsdüyüm aydı… Bu aylar bir-birindən Gör nə qədər uzaqdı…
Səndəmi qaldın orda? O keçib gedən ildə? Hansı gün, hansı ayda? Bəlkə ötən həftədə?
İndi bu yeni ili Özümə həsr edəcəm. Təqvimdə rəqəmləri Qar rəngiylə örtəcəm…
Özün qayıdıb gəlsən… Gəlsən əgər bir zaman… Ağartdığım təqvimə Günəş rəngi taxarsan…
Sevirdim ötənlərdə Rəngarəng təqvimləri… Gizlətdim ürəyimdə Qırmızı rəqəmləri…
Yeni il… yeni-yeni… Mən səni istəyirəm… Həmişə tər sevgimi- Köhnəni istəyirəm…
Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Özbəkistn Resbulikasındakı xüsusi və səlahiyyətli nümayəndəsi, səfiri, Oʼzbekiston va Qoraqalpogʼiston Yozuvchilar uyushmasi aʼzosi, shoir-jurnalist
2022 yil Ozarbayjon Respublikasiga adabiy safar uyushtirdim. Safar davomida xayollarim kun-tun oʼzgardi. Nedanki xotiramda tarix uygʼonaerdi.
Men goʼyo Ozarbayjon tuproqlariga ming yil oldin kelib qolgandekmanu, hamon bu yerlarda kezib yuribman, ruhoniy bir shamoldek…
Men bu yerlardan ketib qolgandekmanu qardosh qavmu qarindoshimning hol ahvoldidan 25 yil, chorak asr xabarsiz qolib ketgandekman.
Men bu yerlarda aslida dunyoga kelganimdan beri yashayman, nainki bu yer butun Turkiylar dunyosida men mavjudman, ularning tanasida oqqan har bir tomchi qon mening tanamdagi qonga payvanddir aslida.
Nasimiy rayonaidagi “Mildom” mehmonxonasida tunlari bedor yotib ulugʼlar Nizomiy, Xoqoniy Shirvoniy va boshqa koʼplab ulugʼlar ila xayolan suhbatlar qurdim.
Meni iztirobga solgan narasa, Ozarbayjon yoʼqotgan shahid farzanlar edi…
Ozarbayjonga borganimda men goʼzal bir sanoat va industuriyaning namunasini koʼrdim. Goʼzal chehralar, goʼzal odamlar samimiyati va har yerda “sen haradan galding qardash?!” deya uzun-uzun kiprikli koʼzlarini pirpiratgan vatandoshlarimiz, “Ota yurting Oʼzbekistondan Salom!” deganimda, porlagan, sevingan, yoʼqotgan jigarin topgandek quvongan har bir Ozarbayjonlikni men yaxshi koʼrdim, eʼzozladim.
Bozoru supermarketlarda, metro, aftobus, koʼchalarda odamlar meni, his qildi, tushindi. Nedan his qildi, nedan tushundi. Chunki bu xalq 1988-yildan 2021 yilgacha urush nafasin sezib turdi, mamlkatning boshidagi ayovsiz kunlar, beomon janglar xalqqa, odamlarning yuragina kirib bordi.
Bu urush butun Ozarbayjon Vataniga oʼzining tasvirini chizib ketdi. Bu mudhish urush guldek oʼgʼlonlarni olib ketdi. Ular nechun ketdi, Vatan uchun ketdi! Vatanning boshiga yogʼiy kelsa erlar shahid boʼladi, mardlar gʼoziy boʼladi. Аskar boʼlib janglarda jon bermoq shon-sharafdir aslida.
Ozarbayjon koʼchalarida bayroqlar hilpirab turibdi. Аeroportdan chiqib moshinada ketar ekanmiz, u bayroqlarga koʼchalarda duch kelganimda “shukur-ming shukur” dedim.
Negaki shu bayroq ostida, mustaqil, ozod va obod Ozarbayjonga tashrif buyurdim.
Men 2005-yilda Toshkentga “Urganch-Toshkent” poezdida kelar ekanman, Navoiy shahridan bir yigit va keksaroq ota-onasi mindi. Ular bilan bir kupeda ketar ekanman, ularning Ozarbayjon millatiga mansub ekanligini, 1989 yilda urushlar paytida Oʼzbekistonga kelib qolganin va eri Togʼli Qorabogʼdan, oʼzi Yerevandan ekanligini aytib uzun hikoyalar qilib berdi u ayol. Toshkentga kelar ekanmiz, menga kichkinagina Ozarbayjon bayrogʼi rasmi tushirilgan tuz idishi sovgʼa qildi. “Biz Moskvaga borib keyin Ozarbayjonga uchamiz, Vatanni juda sogʼindik, bir koʼrib kelaylik dedik, oʼgʼlim kon zavodda ishlaydi, u tatilga chiqdi, iltimos etdik bizlarni Bakuga olib borib kel, dedik, mana ketayapmiz, sen Ozarbayjon haqida yoz, urushning nomi oʼchsin, bu urush tezroq bitsin, mehmonga bor Ozarbayjon goʼzal oʼlka” deb menga dastlab xabarlar bergan edi. Oʼshanda men oʼylagan edimki nasib qilsa bir kun albatta boraman. 2005 yil edi bu.
2013 yil men bir muddat Qozogʼistonda xalqaro Xoʼja Аhmad Yassaviy nomidagi turk-qozoq universitetida oʼqidim. Talabalar yotoqxonasida yonma-yon xonada 2 ta Ozarbayjon yigit turardi. Ularning hammasining yoshi mendan kichkina edi. Ular Qorabogʼdan Qozogʼistonga koʼchib kelgan oilalarning farzandlari ekan. Kunora ularning xonasiga butun Ozarbayjonliklar toʼplanardi. Uzun-uzun suhbatlar, tonggacha, togʼli Qorabogʼni ozod etish xayolidagi suhbatlar edi. Men yoshim katta boʼlganim uchun hamda talabalar prezidentiligim uchun, birinchi kurslarni har kuni kechqurun jurnalga talabalar yotoqxonasida bor-yoʼqligini belgilab, qayd etib chiqar edim. Ular meni “ana buyuk prezdent geldi, xarkas burdadir”, deb qarshilardi. Soʼngra gal-gal der edi. Shunday suhbatlarimiz chogʼida, “Ey qardosh, biz qachon evimizga boramiz, qachon bizning tuproqlarimiz ishgʼoldan ozod, xatarsiz boʼladi”, deb yelkamga boshini qoʼyib yigʼlab, koʼz yoshlarin artib, oʼzlari yigʼlab, oʼzlari ovunar edi. Bir uxlasak, uygʼonsak Ozod Ozarbayjonda boʼlsak, shungacha oʼzimizni unutsak, der edi. Men qoʼlimdan kelgunicha taskin-tasalli berar edim.
Men ularning iztirobini, his-hayajonini, qaygʼu va alamlarini har kuni hamnafaslik ila his qilardim.
Shuning uchun ham oʼsha yillar yozilgan “Turkiylar dunyosi” sheʼrimda yozganman:
“Nizomiy, Nasimiy, Fuzuliy agar,
Madhu nolasin aytsin Ozarbayjonni.
Bobo oqin soʼylangiz tonglarga qadar,
“Аlpomish”, “Manas”-u Goʼroʼgʼlisultonni”…
Oʼshanda xalqaro ilmiy anjumanda bu sheʼrni oʼqiganida butun Ozarbayjon yigitlari oʼrnidan turib ketgan edi. Ozarbayjon nomi aytilgan yerda biz tikmiz deb.
Ularning hammasi 16-18 yosh yigitlar edi. Unversitetga ilm tahsil uchun kelgan. Ularning hech qaysisi Vatanni shunchaki his qilmas edi. Ular Vatanni qoni, jon-tani bilan sevar, ulugʼlar, ardoqlar edi.
Baʼzi kunlar yotoqxona xovlisida millatlar raqsi boʼlardi. Har millat qoʼshigʼi yangraganda oʼsha millatga mansub talabalar chopib chiqib oʼrtani egallab raqsga tushardi. Shunda ham ozarbayjon yigitlar jon-tani bilan oyoq oʼyinlargiga tushardi.
-Oyoq raqsidagi harakatlarni nima maʼnosi bor, tushuntirib berolaslarmi?-deb soʼradim bir kuni, bir talabadan.
“-Nima maʼnosi borligini bilmaymanu, lekin Ozarbayjon raqsi yoʼq boʼlib ketmasligi kerak shuning uchun, Vatanim nomi yangraganda maydon boʼsh qolmasligi uchun Ozarbayjoncha raqsga tushaman!” deb goʼzal javob bergan edi.
Ha, ular Ozarbayjon tilini, sanʼatini maʼdaniyati va qadriyatlarini jon dildan sevguvchilar, Ozarbayjonning parcha yuraklari edi.
Menda Ozarbayjon millati deganda, mehribon, samimiyatli, gʼururli yigitlar timsoli xotirimda qolgan.
Men oradan yillar oʼtib Bakuga kelsam, devorlarda, Shumgʼoyatga borsam, shahidlar qabristonida, Ganjaga borsam butun yoʼl boʼylarida minglab shahid yigitlarning fotolari, bayroq bilan qoʼyilgan. Oʼlmas bayroqlarga aylangan yigitlar, oʼlmas Vatanga aylangan shahid, gʼoziy oʼgʼlonlar…
“Mening Ozarbayjonimga xush kelibsan qardosh” deya kutib olayotgandek, ketayotsang “yaxshi bor, safaring bexatar boʼlsin, oq yoʼl senga qardosh”, deyayotgandek kuzatib, jilmayib turgan shakllar-fotolar.
Ularning timsolida, biz bunday qoʼriqladik Vatanni, qoʼlimizdan kelgani shu boʼldi, bundan ortigʼi boʼlsa ham biz tayyor edik, degan soʼz uqiladi u tirik nigohlarda. Bu oʼlmas nigohlar, oʼlmas bayroq koʼtarib abadiyatga ketdi! Oʼlmas shon, oʼlmas sharaf bilan Vatanni quchdi. Ozarbayjon sharafli Vatan ularga! Ozarbayjonning abadiy tuproqlarida mangu orom topmoqda. Vatan oʼgʼlonlariga, oʼgʼlonlari Vatanga aylangan yurt.
Nigohlardan biroz ruhing seskanadi. Bu tirik koʼzlar, shakllar, koʼchaga qadalgani bilan nima taskin, nima tasalli berdi ekan bu xalqqa deb oʼylaysan. Oʼylamay iloj yoʼq. Faqat gʼurur-iftixor uchun emas albatta bu! Burchdorlik hissi ham bor. Bu farzandlarni tugʼib voyaga yetkazib, harbiy xizmatga otlantirgan har bir ota-ona oldida Vatanning burchdorligi.
Vatan sen, Vatan men, Vatan har bir oila va unda tugʼilgan voyaga yetgan avloddir. Bu avlod oʼz elin himoyasi yoʼlida buyuk muhorabalarda jon bersa demak bu ulugʼ sharaf, unga taraf yoʼq, soʼz yoʼq!
Men Ganja shahriga borib Imomzodani, Nizoiy Ganjaviyni ziyorat etganimda jurnalist doʼstimiz Elnur Baxish va Ganja madaniyat idorasining fidoiy xodimi Rohib Husainov hamrohlik qilar ekan, yoʼl boʼylaridagi shahidlar rasmlari haqida suhbatlashdik.
Men aytdim-ki, ikkinchi jahon urushida 20 yil muhlat qoʼygan ekan, soldatlar uylariga kelgach urush haqida soʼz ochmaslik haqida.
Bir odam oʼlgach 31 yil Qurʼon oʼqitish vojib, undan keyin unchalik majburiy emas deyishardi. Bu askarlarning rasmlarini oʼrnatish toʼgʼrisida yoki, ular qachongacha turishi haqida biron rasmiy hujjat bormi? deya soʼradim. -Xabarimiz yoʼq. Hozircha ular faqat qahramon sifatida qoʼyilgan, dedi.
-Ha, qachonlardir Ozarbayjon bu haqida ham saranjom qabul qiladi, dedim.
Ganja madaniyat idorasi markaziy kutubxonasida kitob taqdimoti oʼtkazib qaytar ekanman uzun yoʼl, kelish va ketish yoʼlini ikkiga boʼlgan temir chizziqda uzundan-uzoq shahid askarlarning suratlari saf tortgan, xuddi ular tirikdek, kulimsirab, xoʼshlashib qolmoqda. Yuraginga yana ogʼriq kiradi. Negaki, Vatan bu janglarda oz farzandini boy bermadi.
Lekin har kuni bu yoʼldan oʼtmaga bu odamlarning yuragi qanday dosh berayotgan ekan. Har kuni shahidlar xotirasi bilan yuzma-yuz kelish, bu juda oson ish emas. Xar kuni oʼlganlar xotirasi bilan yashash ham ogʼirlik qiladi. Har kuni ezilib yashash, odamni oʼzidan ham bezdirib yuborishi mumkin.
Xotira muqaddas, xotira ulugʼ. Lekin tiriklar dunyosining tashvishlari ham, iztiroblari ham yetarli. Men mana shuni ham koʼnglimdan kechirdim.
Chunki biz yozuvchi sifatida hamisha inkor va iqrorlar dunyosida, yoʼqlik va borliq taloshida, mavjud va nomavjudlik, oʼtkinchilik va abadiylik qarashlarida, zamon va makon sarhadsizliklarida fikr bilan, his-tuygʼu, iztirob va qaygʼu bilan birga quvonch va goʼzallik, tasavvur va tafakkur bilan yashaymiz. Mana shu narsalarning hammasini egallab olgan Ozarbayjon askari, Ozarbayjon shahidlari xotirasi, yodidir.
Biz kaspiy dengizi deb oʼrganib ketganmiz. Ozarbayjonda oʼsha tarixiy-turkiy nomi bilan hamon atalib kelayotgan Xazar dengizi sohillarida har kuni kezdim. Men har oqshom dengiz bilan suhbatlashdim. Dengizning toshib-toʼlib shovvullashiga, qirgʼoqlarga urilib qaytib ketishiga quloq osdim. Tungi Ozarbayjon osmonida nion chiroqlar yorugʼida Ozarbayjon askari Ozarbayjon bayrogʼini hilpiratib turgan tasviri gavdalanadi.
Meni oldindan orzuyim bor edi, Qozogʼistonga oʼtib, undan Xazar dengizidagi kema bilan Bokuga borish… Kemalar idorasi bor oʼsha tomonda deganiga Bulvardan 15 kilometrga yayov, piyoda yurip bordim. U yerda bir yigit navbatchi ekan.
-U boshqa rayonda xalqaro qatnovlar, bu yerda emas. Bu yer yozda quyoshli kunda kelsangiz mana shu sohil atrofida kemada kezdiramiz, shunga ixtisoslashgan, kichik idoramiz biz, deb, javob berdi.
Men qaytar ekanman yer ostidagi katta bir saroy kabi aftoturargohga tushdim. U yerda ham qoʼriqchi kuzatuvchilar yoʼl koʼrsatdi. Salqin kuz havosida, issiq yer osti tunel aftoturargoh yoʼli bilan ham ancha mashinalarni tomosha qilib qaytdim.
Yana sohildan chiqib mehmonxonaga qaytar ekanman, oʼylayman, qachondir, nimadir yozishim kerak. Men ruhiy jihatidan oʼzimning qishlogʼimga kelgandek yerlarda yuripman, meni hech kim begonasiramayapti. Turkiy qadim yurtim tuproqlaridaman men.
Bir paytlar akademik Аziz Poʼlatovich Qayumov Ozarbayjon shoiri va yozuvchisi Moqsud Shayxzoda Oʼzbekistonga qanday kelganlarin va faoliyatin aytib bergan edi. Uning boshiga tushgan achchiq qismat va siyosati ogʼir davrlar haqida qiynalib gapirib berganlarin xotirlayman.
Men Ozarbayjonga otlanar ekanman, Maqsud Shayxzodaning avlodlaridan kimdir bor ekanmi, koʼrarmikanman degan oʼy xayolimdan kechgan edi. Tasodifni qarangki, Men Ganjadan Bokuga kelar ekanman, menga Moqsud Shayxzodaning urugʼ-aymogʼidan boʼlgan Аfet Shayxzoda yoʼliqdi. U meni Muhammadiy kenti, Yonartogʼdagi Xolchali uyga hamrohlik qilib, elitib qoʼydi. U yerda bizni Ganiraxonim Pashaeva kutib olib, androlog vrach bilan birga meni tugʼilgan kunim sharafiga choy berdi.
Аfat Shayxzoda bilan ham ajdodi Moqsud Shayxzoda haqida suhbatlashdik.
Yakshanba kuni men Ichkari shaharni kezdim. Menga Yevroosiyo unversiteti filologiya fakulteti talabasi Yemin Zaynalov hamrohlik qildi. Men kitob doʼkonlarini kezdim. Sayyid Imomiddin Nasimiy devonini izlab topib sotib oldim.
Taqdirning ajoyibotini qarang, bir oshxonaga kirib biz kurtuk, toshkentliklar beshbarmoq deydigan ovqatning Ozarbayjoncha variantini yedik. U yerda bizga ajoyib ozarbayjon yigiti garsonlik qildi. Va u “mehmonmisiz?” deb, soʼrab, Yeminning tanishtiruvidan keyin, ha, bizda ham bir yozar arqadash chalishir, chaqirayinmi tanishasizlarmi dedi. Ha, albatta dedim. Dunyodagi ijodkorlar qalban qarindoshdirlar.
Аjoyib bir yigit biroz tortinib keldi. Ismi Ismoil Sobir ekan. Detiktiv asarlar yozar ekan. -Ha, bu tirikchilik uchun ishlar bilan ham shugʼillanib turamiz, dedi. -Buning hech aybi yoʼq, bu yaxshidir dedim. Chunki adabiyot oʼzi bir kunda boʼladigan ish emas, ijodkorlik oʼzi mehnatkashlikni sevadigan soha va sizlardagi bu urushlar tufayli vujudga kelgan iqtisodiy oʼzgarishlar har bir insonning hayotiga katta taʼsir qilmay qolmaydi, deb aytdim. -Toʼgʼri tushunganingizga raxmat qardosh, men senga pdf.asarlarimni elektron yuboraman deb, xursand boʼldi, adabiy rejalari haqida suhbatlashdik.
Yana bir kun, 2021-yilda koʼp bora onlayn yigʼilishlariga qatnashganim, “Oshiq Аli Аskar Markazi”ga ham bordik. Bu yerga Boku davlat unversiteti talabasi Husayn Muradov bilan , Yemin hamrohligida bordik. U yerda Olmaz Ulvi xonim va Xatoiy Аlaskar bilan uchrashdik. Аjoyib bir diydor bayrami boʼldi. Bu yerdagi tadbirda ham “Kalbajarlisan sen-Kalbajarli”, yoki boʼlmasa “Ozarbayjon goʼzali”, “Ozarbayjon bizimdir, Qorabogʼ bizimdir, Shusha bizimdir…” kabi saslangan sadolar meni qulogʼimda necha kun-ki sadolanib yurdi. Shahid oʼgʼlonlar yodi har nafas, har yerda tadbirda soʼzlandi. Bu oʼgʼlonlar xotirasi oʼlmas, oʼchmasdir.
Faridaxonim, Ganja markaziy kutubxonasida ishlab nafqaga chiqqan ayol. Meni zoʼmda oʼtkazilayotgan koʼpgina tadbirlariga taklif havolasini tashlab doimo, suhbatlashib kelgan. Mana shunday opalarimizdan yana biri olima Tahmina Badalovadir. Bu ikkalasi doimo nimayki tadbiri boʼlsa xabardor qilib va mslahatlar berib keladi. Аytmoqchi boʼlganim Farida xonim oʼzining feysbuk sahifasida deyarli har kuni Ozarbayjondagi janglarda shahid boʼlgan oʼgʼlonlarni, oʼzining bolasidek qaygʼurib, yigʼlab yozib foto-shakllarin joylashtirib kelgan. U shahid askar oʼgʼlonlarning hammasini oʼzining bolasidek yaxshi koʼradi, ayol qalbi, onalik mehri bilan ular xaqida xotira soʼzlari yozib keladi. Men Ganjaga borganimda uningdek bir doʼstimni koʼrganimga shunchalar quvondimki, bu Faridaxonimni koʼrganda yaqin jigrimni, ozarbayjon onalarini koʼrgandek boʼldim.
Shu tadbirda yana bir oʼtkir soʼz qurolina ega boʼlgan ayol bu Xazongul Xusayinovani koʼrdim. Uning ham koʼngil sandigʼinda hali koʼrinmay yotgan olmos soʼzlari bor ekan.
Ozarbayjonga borib koʼplab doʼstlar topdim, ularning hammasida urushning asorat sezgilari bor. Negaki ular urush iztirobi bilan yashagan odamlar. Bu urushdan seskanish asorati hali ketishiga oʼnlab yillar borligini men payqadim. Urush oʼz aksini bu odamlarning yuragina ongina chizib ketgani kunday ravshan.
Lekin bu xalqning sabr matonatiga, gʼururiga va bardoshiga qoyil qoldim.
23 yillik urush ogʼrigʼi, ingrogʼi bilan yashash ham chakana gap emas. Xalyam bu urush turkiylar gʼalabasiga hal boʼlgan. Boʼlmasa bu ingroq va iztirob bitmas tuganmas bir izi soʼngi yoʼq dardga, ogʼriqqa aylanar edi.
Gʼalaba, boy berilgan umrlar, yillar va qolgan asoratlarni men kelib koʼrib turganimni bilaman…
Hali aytganimdek shahidlar qabristoni, va qabrlar boshidagi bayroqlar va gullar, marmar toshlardagi shakllar qanchalik va qadrlik boyliklar boy berilganin unsiz, soʼzsiz isbotlab turibdi.
Oʼlmas bayroqdor bolalarin koʼrdim Ozarbayjonning. Bu bolalar Ozarbayjon tuprogʼini mangu quchoqlab, qoʼriqlab yotibdi. Ularning tirik ruhi quvonch bilan ozod Ozorbayjon osmonlarida uchib yuribdi.
“Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin (AYB) üzvü, Azərbaycan Respublikası Prezidenti təqaüd fondunun təqaüdçüsü, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının GƏNCƏ Bürosunun Rəhbəri
Tüstüsü gözümü yaşardır indi, Özüm qalamışdım bu ocağı da. Guya ağlım kəsir, guya böyüdüm, Sındırıb tulladım oyuncağı da. Nə yoxsan, nə varsan, baş açammadım, Ümidim nə yoxa, nə vara qaldı. Elə hey gözlədim, eh… ara yerdə Gözlərim yollarda avara qaldı. Ürək xatirənə qəm torbasıdı, Nahaq yırğaladım bu boş beşiyi… Sən kimsən? Özüm də bilmirəm daha, Heç nəyim, heç kimim, yoxsa, hər şeyim?
“Yaxşı ki varsan” dediyim
Günəş divar saatıdı göy üzündə- Saat üçü vurur. Nəylə ovudum könlümü? Qarşıda gecə durur. Heç bilmirəm kimin üçün Bu dünyadan gen düşürəm. Səhər durandan darıxıb Axşama yorğun düşürəm. Orda biri var deyirlər, Hələ təzə bilmişəm ki, Arzusu mənəm büsbütün. İstəyirəm yaxınlaşım: Darıxırsan? Ölmüşəm ki?.. İstəmirəm, Hamı getsin, Qoy hamı yoxsa çıxsın. Sinəm edam kürsüsüdü, Ürək çarmıxa çıxsın. …Ürəyimdə gizli-gizli Tez-tez çəkilir adı. “Yaxşı ki varsan” dediyim Hardadı?
Bir il əvvəl Yeni il bayramı münasibətilə Azərbaycan xalqına müraciət edərkən demişdim ki, əminəm, 2022-ci il də ölkəmiz üçün uğurlu olacaq. Belə də oldu. Qarşımızda duran bütün vəzifələr icra edildi, Azərbaycan daha da gücləndi.
İki il əvvəl döyüş meydanında qazandığımız tarixi Qələbəmizi siyasi müstəvidə daha da möhkəmləndirdik. Bu ilin oktyabr ayında Praqa və Soçi görüşlərində Ermənistan ölkəmizin ərazi bütövlüyünü və suverenliyini rəsmən tanıdı. Hesab edirəm ki, bundan sonra Azərbaycan ilə Ermənistan arasında sülh müqaviləsinin imzalanması üçün bütün şərtlər təmin edildi və Azərbaycan tərəfindən təklif olunmuş məlum beş prinsip əsasında sülh müqaviləsi imzalana bilər.
Bu il biz hərbi gücümüzü daha da artırmışıq, bu sahəyə daim böyük diqqət göstərilir. Azərbaycan həm İkinci Qarabağ müharibəsi dövründə öz hərbi gücünü göstərmişdir, eyni zamanda, müharibədən keçən iki il ərzində biz aparılan islahatlar nəticəsində, yeni silahlı birləşmələrin yaradılması nəticəsində, silahlar və müasir texnika ilə ordumuzu təchiz etməyimiz nəticəsində daha da böyük hərbi potensiala malik olduq.
Bu il bir neçə hərbi əməliyyat keçirildi və bu əməliyyatlar döyüş qabiliyyətimizin yüksək səviyyədə olmasını bir daha təsdiqlədi. Fərrux əməliyyatı, “Qisas” əməliyyatı, eyni zamanda, sentyabr ayında Azərbaycan və Ermənistan sərhədi istiqamətində gedən toqquşmalar bizim növbəti parlaq qələbəmizlə nəticələndi. Sərhəd toqquşmaları nəticəsində Azərbaycan bir çox əlverişli strateji yüksəkliklərdə öz mövqelərini daha da möhkəmləndirə bilmişdir.
Avqustun 26-da – nəzərdə tutulmuş vaxtdan xeyli əvvəl biz Laçın şəhərini də azad etdik və eyni zamanda, Laçın rayonunun Zabux və Sus kəndlərinə də qayıtdıq. Bu da böyük nailiyyətdir. Artıq Laçın şəhərində çox genişmiqyaslı quruculuq-bərpa işləri aparılır. Əminəm ki, biz 2023-cü ildə laçınlıları Laçına qaytaracağıq, ilk keçmiş köçkünlər öz doğma torpağına qayıdacaqlar.
Eyni zamanda, bu il Ağalı kəndində həyat artıq bərpa edilib. Birinci layihə icra edilmişdir və zəngilanlılar öz doğma torpağına qayıtmışlar. Bu, tarixi hadisədir. Çünki müharibədən iki il keçmədən – cəmi il yarımdan sonra biz artıq birinci keçmiş köçkünləri öz doğma torpaqlarına qaytarmışıq, onlar üçün gözəl şərait yaratmışıq. Bu, bir daha onu göstərir ki, dövlətimiz güclüdür və iradəmiz yerindədir. Eyni zamanda, bu, xalqımızın böyüklüyünü göstərir. Onu göstərir ki, bizim vətəndaşlarımız öz dədə-baba torpaqlarına bağlıdır, necə deyərlər, torpaq çəkir. Hətta heç vaxt o yerləri görməyən gənclər, uşaqlar, məktəblilər böyük həvəslə Ağalıya qayıdıblar və bu, bir daha xalqımızın böyüklüyünü göstərir. Onu göstərir ki, məcburi köçkünlər qayıdış gününü səbirsizliklə gözləyirlər.
Böyük Qayıdış Proqramı uğurla icra edilir. Bir neçə şəhərdə artıq inşaat işləri geniş vüsət almışdır. İlk növbədə Şuşa, eyni zamanda, Ağdam, Füzuli, Zəngilan, Laçın şəhərlərində geniş quruculuq işləri gedir, xəstəxanalar, məktəblər, yaşayış binaları inşa edilir. Bununla bərabər, 10-dan çox kəndin Baş planı təsdiqləndi və bir neçə kəndin təməlini mən şəxsən qoymuşam. Bütövlükdə deməliyəm ki, azad edilmiş bütün şəhərlərimizin və qəsəbələrimizin Baş planları hazırlandı, təsdiqləndi. Bütün işlər Baş planlar əsasında gedəcək. Eyni zamanda, Böyük Qayıdış Proqramında bizim bütün planlarımız öz əksini tapıb və əminəm ki, yüz minlərlə keçmiş köçkün yaxın gələcəkdə öz doğma torpağına qayıdacaq.
Əlbəttə ki, bununla paralel olaraq, minatəmizləmə işləri aparılır. Əfsuslar olsun ki, Ermənistan bizə dəqiq mina xəritələrini verməyib, 300-ə yaxın azərbaycanlı müharibədən sonrakı dövrdə mina faciəsi nəticəsində ya həlak olmuş, ya da ağır yaralanmışdır.
Bu il biz Zəngilan Beynəlxalq Hava Limanının açılışını etdik. Bu, azad edilmiş torpaqlarda ikinci hava limanıdır. Üçüncü hava limanı isə maksimum iki ildən sonra istifadəyə veriləcək.
Zəngəzur dəhlizinin açılması ilə əlaqədar genişmiqyaslı işlər aparılır, dəmir yolları, avtomobil yolları çəkilir. Zəngəzur dəhlizinin açılması mütləq olmalıdır, Ermənistan bunu istəsə də, istəməsə də. Biz ortaya güclü iradə qoymuşuq, bütün işlər plan üzrə gedir. Bizim tələbimiz əsaslıdır və ədalətlidir. Azərbaycanın əsas hissəsi ilə onun ayrılmaz hissəsi olan Naxçıvan Muxtar Respublikası ilə bizim bağlantımız olmalıdır və olacaqdır.
Azad edilmiş ərazilərdə bizim tarixi binalarımız, o cümlədən məscidlərimiz əsaslı şəkildə bərpa edilir və yenidən inşa olunur. Mən bu rəqəmi səsləndirmişdim, ermənilər işğal dövründə 67 məsciddən 65-ni tamamilə yerlə-yeksan etmişlər. Onların bərpası, yenidən qurulması faktiki olaraq artıq başlamışdır və təmirə ehtiyacı olan məscidlər də təmir edilir. Onu da bildirməliyəm, bizim dini abidələrimizin inşası və təmiri ilə bağlı əsas rolu Heydər Əliyev Fondu oynayır. Faktiki olaraq bütün məscidlər Heydər Əliyev Fondunun xətti ilə yenidən inşa edilir.
Əlbəttə ki, bütün bu nailiyyətlərə çatmaq üçün bizim güclü iqtisadiyyatımız olmalıdır və iqtisadi müstəqillik çoxdan təmin edilib. Bu gün Azərbaycan dünya miqyasında nadir ölkələrdəndir ki, heç kimdən iqtisadi və siyasi cəhətdən asılı deyil. Əgər bu ilin iqtisadi göstəricilərinə nəzər salsaq görərik ki, postpandemiya dövrü üçün nəticələr qənaətbəxşdir. İqtisadiyyat təxminən 5 faiz artıb, qeyri-neft sektorunda 9 faizdən çox artıb. Bununla bərabər, bizim ümumi daxili məhsulumuz bu il rekord həddə – 130 milyard manata çatıb. Bu, tarixi nailiyyətdir. Bununla paralel olaraq bizim xarici dövlət borcumuz xeyli azalıb. Bu vəzifəni bir neçə il bundan qabaq mən hökumət qarşısında qoymuşdum ki, bizim xarici borcumuz ümumi daxili məhsulumuzun 10 faizinin altında olmalıdır. Keçən il 17 faiz idi, bu ilin son nəticələrinə görə 9,5 faizdir. Müqayisə üçün deyə bilərəm ki, bəzi inkişaf etmiş ölkələrdə xarici borc ümumi daxili məhsulun 100, 120, hətta 150 faizini təşkil edir. Yəni, biz tamamilə beynəlxalq maliyyə institutlarından asılı deyilik.
Əlbəttə, biz ümid edirik ki, beynəlxalq donor təşkilatları öz diqqətini bizə də istiqamətləndirəcəklər. Çünki bu dərəcədə böyük dağıntılar tarixdə olmayıb. Yəni, Azərbaycan böyük ekoloji fəlakətlə, urbisidlə üzləşib. Ancaq əfsuslar olsun ki, beynəlxalq donor təşkilatları bizə bir manat, ya bir dollar kömək etməyiblər. Nəinki donor təşkilatları, heç kim bizə kömək etmir, bütün bərpa işlərini öz hesabımıza aparırıq və aparacağıq.
Bu il energetika sahəsində çox əlamətdar hadisələr baş verib. İlin ortasında Azərbaycan ilə Avropa İttifaqı arasında enerji sahəsində strateji tərəfdaşlığa dair memorandum imzalanmışdır. Artıq bu memorandum icra edilir, Azərbaycan dünya bazarlarına öz təbii qazının ixracatını artırır. Bu ilin sonunda – dekabrın 17-də isə yeni böyük meqalayihəyə start verildi. Qara dənizin dibi ilə elektrik kabelinin çəkilişi imkan verəcək ki, Azərbaycan bu sahədə də öz rolunu daha geniş miqyasda oynasın. Çünki bu elektrik enerjisinin əsas təchizatçısı Azərbaycan olacaq və bu, yaşıl enerji olacaqdır. Mən artıq bir neçə dəfə demişdim ki, Qarabağ və Şərqi Zəngəzur yaşıl enerji zonası olmalıdır. Artıq biz buna nail oluruq və olacağıq. Eyni zamanda, Azərbaycanın çox geniş bərpaolunan enerji mənbələri həm ölkəmiz üçün, həm də dünya üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir. Mən bu rəqəmləri bu yaxınlarda səsləndirmişdim, təsdiq edilmiş bərpaolunan enerji mənbələrinin potensialı 184 min meqavatdır. Bunun 157 mini Xəzər dənizinin Azərbaycan sektorunda mövcuddur. Yəni, bu, ölkəmizi əvəzolunmaz tərəfdaşa, enerji sahəsində əvəzolunmaz tərəfdaşa çevirəcəkdir.
Biz ənənəvi olaraq regional inkişaf proqramı ilə ciddi məşğul olmuşuq. Mənim regionlara bu il 30 səfərim olubdur, o cümlədən 21 səfər azad edilmiş torpaqlaradır.
Mən bu ili “Şuşa İli” elan etmişdim. Şuşanın 270 illiyini biz çox geniş və böyük təntənə ilə qeyd etdik. Gələn il isə “Heydər Əliyev İli” elan edilib. Gələn il biz Ulu Öndərin 100 illik yubileyini qeyd edəcəyik. Heydər Əliyevin xatirəsinə ən böyük hörmətimiz onun yoluna sədaqətimizdir. Biz bu yolla gedirik və bu gün Azərbaycan reallıqları, uğurlar, qələbələr, bax, bu yolun təməlində dayanıb.
Bu gün Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Günüdür. Dünyada yaşayan bütün soydaşlarımızı ənənəvi olaraq səmimiyyətlə salamlayır, onlara uğurlar arzulayıram. Onlar bilirlər ki, güclü müstəqil Azərbaycan dövləti var və onların arxasında dayanır. Əminəm, bu gün xaricdə yaşayan azərbaycanlılar haqlı olaraq fəxr edirlər ki, müstəqil Azərbaycanın, müzəffər Azərbaycanın övladlarıdır.
Bu il Şuşada keçirilmiş Dünya Azərbaycanlılarının Qurultayı tarixi hadisə idi. Bu qurultayın məhz Şuşada keçirilməsi çox böyük rəmzi məna daşıyırdı. Necə ki, Azərbaycan cəmiyyəti, Azərbaycan vətəndaşları bir yumruq kimi birləşib, əminəm, dünya azərbaycanlıları, onların mütləq əksəriyyəti də eyni yanaşma göstərəcəklər. Hər halda güclü Azərbaycan dövləti onlar üçün böyük dayaqdır.
Əziz həmvətənlər.
Mən sizi Yeni il bayramı və Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Günü münasibətilə ürəkdən təbrik edir, cansağlığı, uğurlar arzulayıram.
Kənan AYDINOĞLU (Murquzov Kənan Aydın oğlu) 1989-cu il oktyabr ayının 25-də Bakı şəhərində ziyalı ailəsində anadan olub. 2008-2012-ci illərdə Sumqayıt Dövlət Universitetinin Filologiya (Azərbaycan dili və ədəbiyyatı müəllimi) fakültəsində bakalavr dərəcəsi üzrə ali təhsil alıb. “Ömürdən bir səhifə” (Bakı, “Adiloğlu”, 2007) və “Ömrün yarı yolunda” (Bakı, “MK”, 2010) adlı şeirlər kitabının müəllifidir. Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının (edebiyyat-az.com) təsisçisi və baş redaktorudur. Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvüdür. Azərbaycan Respublikası Prezidenti Təqaüd Fondunun təqaüdçüsüdür. Təhsildə Araşdırma və İnkişaf Mərkəzi (TAİM) Əlavə Təhsil Müəssisəsinin müdavimidir.
Kamran MURQUZOV (Murquzov Kamran Aydın oğlu) 1989-cu il oktyabr ayının 25-də Bakı şəhərində ziyalı ailəsində anadan olub. 2008-2013-cü illərdə Azərbaycan Dövlət İqitisad Universitetinin Mühasibat Uçotu və Audit fakültəsində bakalavr dərəcəsi üzrə ali təhsil alıb. 2013-cü ilin avqust ayının 28-də etibarən, Gündəlik Analitik İnformasiya Agentliyinin Baş redaktorudur. 2012-ci il fevral ayının 14-dən etibarən, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Mətbuat xidmətinin rəhbəri və İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsinin müdiridir. Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvüdür.
TOŞAYAD (Tokat Şairler ve Yazarlar Derneği yayın organı “Kümbet” eğitim, kültür, sanat ve edebiyyat dergisi və EBRAR VAKFI Kültür yayın organı “Usare” iki aylık kültür sanat ve edebiyat dergisinin Azərbaycan təmsilçisidir. Şeirləri, məqalələri, hazırladığı xəbərlər, araşdırmalar “Möhtəşəm Azərbaycan”, “Sözün sehri” “Azad qələm”, “Azad Azərbaycan” “, “Olaylar”” “, “Təzadlar”, “Kaspi, “Şərq”, “Kredo”, “Respublika gəncləri” qəzetlərində, “Azad qələm” dərgisində, “kenanaydinoglu.com“, “edebiyyat-az.comв”, “gundelik.info” “koseyazilarimiz.com” “olaylar.az“, “kultur.az“, “artkaspi.az“, “sherg.az“, “carci.az“, “edebiyyatqazeti.az“, “mediaxeberleri.az” “azxeber.com“, “oxu.az” və s. saytlarda yayınlanıb. Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatının təşəbbüsü ilə gerçəkləşdirilən “Yeni nəsil Azərbaycan gəncliyinin inkişafına dəstəkв” ” layihəsi çərçivəsində şeirləri, məqalələri “Kümbet”, “Usare”, “Kardelen”, “Hece Taşları”, “Alkış” dərgilərində, “Önce Vatan” qəzetində dərc olunaraq, ictimaiyyət nümayəndələrinin nəzərinə çatdıırlıb.
Şəfa Vəli (Vəliyeva Şəfa Elxan qızı) 1988-ci ildə Göyçə mahalının Basarkeçər rayonu Dərə kəndində anadan olub. Azərbaycan Müəllimlər İnstitutunun “İbtidai təhsilin pedaqogikası və metodikası” fakültəsini bitirib (2005-2009). “Buta-II” “Regionlardakı yazar qadınlarla görüş” seminarının (2012) və DGTYB-nin təşkil etdiyi “Regionlardakı gənc yazarların Bakı görüşü” adlı festivalın (2013, 2014), DGTYB-nin “Ədəbiyyat, təsviri sənət, musiqi və gənclik” layihəsinin iştirakçısıdır. 1-4 may 2014-cü ildə Eskişehirdə keçirilən “Yunus Əmrə buluşması” elmi simpoziumunun iştirakçısıdır. “Gənc qələm sahibləri-2014” layihəsində “Ən adi şəkil…” hekayəsi ilə qaliblərdən biri olub. AYB-nin nəzdində fəaliyyət göstərən “Gənc ədiblər məktəbi-2”nin dinləyicisi olub (2013-2015). Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin (2014) və Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyinin (2014) üzvüdür. Prezident təqaüdçüsüdür. Gənclər və İdman Nazirliyinin “İlin gənci” mükafatına layiq görülüb (2016). İki kitab-“Ümiddən olan qurbanlar” (esse və hekayələr, 2009), “Poçtalyona məktub” (şeirlər, 2017) kitablarının müəllifidir. “525-ci qəzet”in 20 Yanvar şəhidi, şair Ülvi Bünyadzadənin anadan olmasının 50 illiyi münasibətilə vətənpərvərlik mövzusunda keçirdiyi “Ülvi Bünyadzadə-50” şeir və esse müsabiqəsində “Anamın boyat dərdi” essesi ilə qalib olub (2019). AYB Gənclər Şurasının üzvüdür. AYB-nin mətbu orqanı olan “Ulduz” dərgisinin redaksiya heyətinin üzvüdür. AYB-nin XIII qurultayının iştirakçısıdır (2022).
Şəfa EYVAZQIZI (Kazımova Şəfa Eyvaz qızı) 1987-ci il iyulun 21-də Gədəbəy rayonunun Qoşabulaq kəndində dünyaya gəlmişdir. İlk təhsilini doğma kəndində almışdır. 2003-cü ildə Bakı Qızlar Universitetinə daxil olmuş, həmin universiteti fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir. 2007-ci ildə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinə magistraturaya qəbul olmuş və 2009-cu ildə həmin universiteti də fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir. 2012-ci ildən Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin dissertantıdır. Təhsil Problemləri İnstitutunun Kurikulum Mərkəzinin böyük elmi işçisidir. 14 fevral 2012-ci il tarixindən etibarən Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Məsul katibidir.
2020-ci ildə Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatı tərəfindən gerçəkləşdirilən “İran-Azərbaycan ədəbi-mədəni əlaqələrinin inkişafına dəstək” layihəsi çərçivəsində “Bu axşam” şeiri İran İslam Respublikasının Təbriz şəhərində fəaliyyət göstərən “Ədəbi Körpü” aylıq ədəbiyyat dərgisinin 19-cu sayında Azərbaycan və fars dillərində dərc olunub.
2021-ci ildə Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatı tərəfindən gerçəkləşdirilən “Gənc yazarların əsərlərinin Qardaş Türkiyə mətbuatında yayınlanmasına dəstək” layihəsi çərçivəsində “Elə tez alışanam” adlı şeiri Qardaş Türkiyə Cümhuriyyətinin Kahramanmaraş şəhərində fəaliyyət göstərən Ebrar Vakfı Kültür Yayın Organı “Usare” ikiaylık kültür sanat ve edebiyat dərgisinin 25-ci sayında Azərbaycan dilində dərc olunub.
2021-ci ildə Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatı tərəfindən gerçəkləşdirilən “Gənc yazarların əsərlərinin Qardaş Türkiyə mətbuatında yayınlanmasına dəstək” layihəsi çərçivəsində “Qapı, pəncərənin dili olurmuş” adlı şeiri Qardaş Türkiyə Cümhuriyyətinin Kahramanmaraş şəhərində fəaliyyət göstərən “Hece Taşları” dərgisinin 76-cı sayında nəşr olunub.
2021-ci ildə Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatı tərəfindən gerçəkləşdirilən “Gənc yazarların əsərlərinin Qardaş Türkiyə mətbuatında yayınlanmasına dəstək” layihəsi çərçivəsində “Körpəm”, “Çoxmu maraqlıdır səndən sonra nəyim var?!”, “Çıxıb getmək var… bacarsan”, “Tənhalar”, “Sən yağış deyilsən ki?!!” şeirləri Qardaş Türkiyənin ən ünlü mətbu orqanlarından biri “edebiyatgazetesi.net”də dərc olunub.
Şəlalə ADİLQIZI (Rəhimova Şəlalə Adil qızı) 1992-ci ildə Ucar şəhərində anadan olub. Bədii yaradıcılığa erkən yaşlarından maraq göstərir. Dövri mətbuat səhifələrində şeirləri ilə çıxış etməkdədir. 14 fevral 2012-ci il tarixindən etibarən Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş redaktor müavinidir. 2015-ci ildə Bakı Slavyan Universitetinin Yaradıcılıq fakültəsinə qəbu olub. 2016-cı ildə həmin ali təhsil müəssisəini bitirib. 2016-2018-ci illərdə Azərbaycan Yazıçılar Birliyi ilə Mədəniyyət Nazirliyinin birgə layihəsi olan “Gənc Ədiblər Məktəbi3″ün məzunudur, təhsili üzrə diplom alıb.
Sona İNTİZAR (Nurəliyeva Sona Səyyar qızı) 1990-cı il may ayının 1-də Bakı şəhərində anadan olub. 1996-cı ildə Azərbaycan Respublikasının Milli Qəhrəmanı Faiq Rəfiyev adına 166 saylı tam orta məktəbə daxil olub, 2007-ci ildə həmin məktəbi bitirib.
Ədəbiyyata, poeziyaya erkən yaşlarından maraq göstərir. 2007-ci ildən dövri mətbuat səhifələrində “Sona İNTİZAR” imzası ilə şeirləri çıxış edir. Şeirləri “Sözün sehri”, “Azad qələm”, “Kredo” qəzetlərində, “Azad qələm” dərgisində, o cümlədən mədəniyyət və ədəbiyyatyönümlü portallarda dərc olunub.
2007-ci ildə “Adiloğlu” nəşriyyatı tərəfindən qələm yoldaşı Kənan Aydınoğlunun işıq üzü görən “Ömürdən bir səhifə” adlı ilk şeirlər kitabında Sona İNTİZARın “Dost məktubu”, “Kənan Aydınoğluna” adlı şeirləri nəşr olunub.
14 fevral 2012-ci il tarixindən etibarən, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının (edebiyyat-az.com) Baş redaktor müavinidir. Süleyman Rəhimov adına Qubadlı rayon ədəbi ictimai birliyinin üzvüdür. Qardaş Türkiyə Cümhuriyyətinin Kahramanmaraş şəhərində fəaliyyət göstərən “Türkay” aylıq ədəbiyyat dərgisinin Azərbaycan təmsilçisidir.
2023-cü ildə Prezident təqaüdçüsü Nəcibə İlkinin və Prezident mükafatçısı Namiq Hacıheydərlinin zəmanəti ilə Azərbaycan Yazıçılar Birliyinə üzv qəbul olunub.
Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatının təşəbbüsü ilə gerçəkləşdirilən “İran-Azərbaycan ədəbi-mədəni əlaqələrinin inkişafına dəstək” layihəsi çərçivəsində “Sən hardan biləsən məhəbbət nədir?!”, “Əksin gözlərimin önündə durub”, “Məndən qaçdığını anladım bu gün” adlı şeirləri İran İslam Respublikasının paytaxtı Tehran şəhərində fəaliyyət göstərən “Xudafərin” elmi-ədəbi, kültür dərgisinin 211-ci sayında fars dilində dərc olunub.
Banu Muharrem- Sadıqova Banu Məhərrəm qızı 20 aprel 1993-cü il tarixində doğulmuşdur. 1999-2011-ci illərdə Bakı şəhəri Nərimanov rayonundakı 45 saylı orta məktəbdə təhsil almışdır. 2012- 2015-ci illərdə ali təhsil üzrə Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin Rejissorluq fakültəsini bitirmişdir. 2015-ci ildə isə həmin Universitetin “Mədəniyyətin tarixi və nəzəriyyəsi ” ixtisası üzrə magistr tam ali təhsilinə yiyələnmişdir. 2016-2022-ci illər arası Bakı şəhəri Hacıağa Abbasov adına Mədəniyyət Mərkəzinin rejissoru, xalq teatrı rejissoru vəzifəsində çalışmış, dram dərnəyinin rəhbəri kimi işləmişdir.. 2022-ci ildən etibarən Bakı şəhəri Bir Səhnə Produsser Mərkəzində rejissor olaraq fəaliyyət göstərir. Şeir və qısa hekayələr əhatəsində yaradıcılığına məktəb illəri dövründən başlamışdır. “Ədəbiyyat” qəzetində, “525-ci qəzet”də, “Xəzan” jurnalında, “Gəncliyin Səsi” ensklopedik kitabında, “Müəllim sözü” qəzetində, Sungurlu( Türkiyə) “Kültür- sanat qazetesi”ndə, “Kırımın Sesi” qəzetində onlarla şeirləri, Kulis.az , Sonnoktahaber.com, Ədəbiyyat- Azərbaycan.az kimi xəbər portallarinda şeirləri, məqalələri, sim-sim.az və Ədəbiyyət və İncəsənət.az portlarında hekayələri dərc olunmuş,yayımlanmışdır. Ailəlidir, 2 oğlan övladı var
İlahə ALLAHVERDİYEVA (Allahverdiyeva İlahə Eyvaz qızı) 1982-ci ildə Naxçıvan Muxtar Respublikasınin Kəngərli rayonunun Qarabağlar kəndində dünyaya göz açıb. Orta məktəbi fərqlənmə ilə bitirib. Hal- hazırda Naxçıvan Dövlət Universitetinin Jurnalistika ixtisası üzrə IV kurs tələbəsidir. Təhsildə göstərdiyi yüksək nəticələrə görə universitet tərəfindən Heydər Əliyev adına təqaüdə layiq görülüb. Müxtəlif mövzularda məqalələr yazan İlahə Allahverdiyevanin yazıları yalnız ölkə daxilində deyil, eyni zamanda ölkədən kənarda Türkiyə və Özbəkistan mətbuatında da nəşr olunub. Bir çox müsabiqələrin qalibi olan İlahə Allahverdiyeva ailəlidir,4 övladı var.
Nemət TAHİR (Rüstəmli Nemət Qəzənfər oğlu) 1987-ci il avqust ayının 27-də Ağdam rayonunun Qiyaslı kəndində anadan olub. Məlum səbəblərdən 1995-ci ildə Mingəçevirdə yerləşən Ağdam 128 saylı köçkün məktəbində birinci sinfə daxil olub, oranı 2006-cı ildə bitirib. İlk şeiri “Ağlar” 2003-cü ildə “Sovqat” qəzetində işıq üzü görüb. 2006-2010-cu illərdə Sumqayıt Dövlət Universitetinin Filologiya (Azərbaycan dili və ədəbiyyatı müəllimi) fakültəsində bakalavr dərəcəsi üzrə ali təhsil alıb.
Şeirləri, hekayələri “Sumqayıt Universiteti”, “168 saat”, “Şaman”, “Sözün sehri”, “Möhtəşəm Azərbaycan”, “Elimiz.Günümüz”, “Azad qələm” qəzetlərində, o cümlədən Sumqayıt şəhərinin yaradılmasının 60 illiyinə həsr olunmuş almanaxda çap olunmuşdur.
2010-2011-ci illərdə ordu sıralarında hərbi xidmətdə olmuşdur.
2011-ci ilin avqust ayında Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin vakant yerlər müsabiqəsində iştirak edib. Ağdam rayonunun Səfərli qəsəbəsində yerləşən 91 saylı tam köçkün orta məktəbinə Azərbaycan dili və Ədəbiyyatı müəllimi təyin edilib.
2012-ci ildə Azərbaycan Respublikası Gənclər-İdman Nazirliyi tərəfindən maliyyələşdirlilən və Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyi tərəfindən həyata keçirilən ”Bölgə yazarlarına dəstək” layihəsi çərçivəsində “Bölgələrdən səslər” kitabında şeirləri dərc olunaraq ilk dəfə olaraq Respublika səviyyəsində ictiamiyyətin nəzərinə çatdırıldı.
Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatı tərəfindən gerçəkləşdirilən “Yeni nəsil Azərbaycan gəncliyinin istedadlı nümayəndələrinə dəstək” layihəsi çərçivəsində şeirləri Qardaş Türkiyə Cümhuriyyətində fəaliyyət göstərən “Usare” (Ebrar Vakfı Kültür yayın organı, Kahramanmaraş şəhəri), “Kardelen”, (Bilecik şəhəri), “Hece Taşları” (Kahramanmaraş şəhəri) dərgilərində nəşr olunub.
“Mücrü” Nəşriyyatının 44 günlük Vətən müharibəsində rəşadətli Azərbaycan ordusunun qələbəsi münasibətilə gerçəkləşdirdiyi yeni layihə çərçivəsində “44 GÜN” ədəbi-bədii topluda “Mübarizlər” adlı şeiri işıq üzü görüb.
Arzu HÜSEYN-Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvüdür. Gənclər üçün Prezident mükafatçısıdır. Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının BAKI Bürosunun Rəhbəridir.
Xəyalə SEVİL (Abbasova Xəyalə Vaqif qızı) 1985-ci ildə Gəncə şəhərində anadan olub. Azərbaycan Dövlət Müəllimlər İnstitunun “İbtidai təhsilin pedaqoqikası və metodikası” fakültəsini bitirib. Azərbaycan Respublikası Prezidenti Təqaüd fondunun təqaüdçüsüdür. Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının GƏNCƏ Bürosunun Rəhbəridir. Şeirləri dövri mətbuat səhifələrində müntəzəm olaraq dərc olunur. Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin və “Gənc Ədiblər Məktəbi”nin üzvüdür. Dünya Türk Gənc Yazarlar Birliyinin İdarə heyətinin üzvüdür. Ailəlidir, iki övladı var.
Qafqaz ƏVƏZOĞLU (Dəmirov Qafqaz Əvəz oğlu) 1954-cü il aprel ayının 1-də Qubadlı rayonunda anadan olub. Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvüdür. Süleyman Rəhimov adına Qubadlı rayon ədəbi ictimai birliyinin sədridir. AJB Şərqi Zəngəzur Jurnalistlər Təşkilatının sədridir. ”Sözün Sehri” qəzetinin təsisçisidir. Qubadlı Rayon İcra Hakimiyyətinin mətbu orqanı “Bərgüşad” ictimai-siyasi qəzetinin Baş redaktorudur. ”Qızıl qələm” və “Qızıl kitab” mükafatları laureatı, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının (edebiyyat-az.com) Qubadlı bürosunun rəhbəridir.
2021-ci ildə Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatı tərəfindən gerçəkləşdirilən “Türkiyə-Azərbaycan ədəbi-mədəni əlaqələrinin inkişafına dəstək” layihəsi çərçivəsində şeirləri Qardaş Türkiyə Cümhuriyyətində fəaliyyət göstərən “Usare”, “Kardelen”, “Yarpuz” dərgilərində işıq üzü görüb.
1 aprel 2021-ci il tarixində Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatı tərəfindən gerçəkləşdirilən “İran-Azərbaycan ədəbi-mədəni əlaqələrinin inkişafına dəstək” layihəsi çərçivəsində“Şuşam!” şeiri İran İslam Respublikasının Təbriz şəhərində fəaliyyət göstərən “Ədəbi Körpü” aylıq ədəbiyyat dərgisinin 30-cu sayında Azərbaycan və fars dillərində dərc olunub.
İbrahim İlyaslı 1963-cü il mart ayının 10-da Qazax rayonunun Aslanbəyli kəndində anadan olub[1]. 1990-ci ildə Azərbaycan Politexnik İnstitutunu mühəndis-mexanik ixtisası üzrə bitirib. 1980-ci ildən Sumqayıt şəhərində yaşayır.
Ədəbi yaradıcılığa orta məktəb illərindən başlayıb. “Bu bahar oldu” adlı ilk mətbu şeiri Azərbaycan Politexnik İnstitutunun çoxtirajlı “Politexnik” qəzetində dərc olunub. 1988-ci ildə Sumqayıtın gənc ədəbi qüvvələrini yaratdığı “Dəniz” Ədəbi Birliyinə sədr secilib və o vaxtdan taleyini bu şəhərin ədəbi mühiti ilə bağlayıb. 1990-cı ldə Əli Kərim adına Sumqayıt şəhər Poeziya klubuna direktor təyin edilib. 1998-ci ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvüdür. “Hamı bir körpüdən keçir” adlı ilk şeirlər kitabı 1998-ci ildə “Ağrıdağ” nəşriyyatında çap olunub. “Mən bir söz bilirəm” adlı ikinci şeirlər kitabı 2004-cü ildə “Adiloğlu” nəşriyyatında, “Yuxuma söykənmiş adam” adlı üçüncü şeirlər kitabı 2011-ci ildə “Avrasiya Press” nəşriyyatında, “Şair olmaq zülümdü” adlı dördüncü şeirlər kitabı isə 2018-ci ildə “Qələm Nəşrlər Evi”ndə nəşr edilib. 2020-ci ildə tərcümələrdən ibarət “Qırmızı almadan Qızıl almaya” kitabı “Vektor” Beynəlxalq Nəşrlər Evi tərəfindən çap edilib.
Azərbaycan Respublikasının istedadlı gənc yazıçılarına fərdi təqaüdlər verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 6 dekabr 1999-cu il tarixli sərəncamı ilə Prezident təqaüdünə layiq görülüb.
2008-ci ildə Mahmud Kaşqari adına Beynəlxalq Fondun “Bilgələr Gənəsi”nin qərarı ilə türk uduq Süb-Yeri və Türk budunu yolunda əvəzsiz çalışmalarına görə Fondun və Türk Törə Ocağının təsis etdiyi “San Yarlığı” ödülünə layiq görülüb. 2018-ci ildə isə ümumtürk mədəniyyəti qarşısında göstərdiyi xidmətlərə görə “Mahmud Kaşqari Medalı” ilə təltif edilib.
2019-cu ildə “Şair olmaq zülümdü” adlı şeirlər kitabı Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin təsis etdiyi “Qızıl Kəlmə” mükafatına layiq görülüb.
2019-cu ildə “Vektor” Beynəlxalq Elmlər Akademiyasının təsis etdiyi “Şahmar Əkbərzadə mükafatı”nın laureatı olub.
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 20 noyabr 2019-cu il tarixli Sərəncamı ilə “TƏRƏQQİ” medalı ilə təltif edilib.
Şeirləri Türkiyədə, Rusiyada, Özbəkistanda(2016) və Qazaxstanda(2018) nəşr olunmuş “Çağdaş Azərbaycan poeziyası” antologiyalarına daxil edilib.
2000-ci ildən eyni zamanda tərcüməçilik fəaliyyəti ilə məşğuldur. Türkiyə türkcəsindən bir çox kitabları Azərbaycan türkcəsinə uyğulayıb. Rus, fransız, qazax, qırğız, özbək şair və nasirlərinin əsərlərini Azərbaycan dilinə tərcümə edib.
Hal-hazırda Əli Kərim adına Sumqayıt şəhər Poeziya Evinin direktoru vəzifəsində çalışır.
Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin 2022-ci ildə keçirilmiş XIII qurultayında AYB “Poeziya Seksiyası”nın rəhbəri vəzifəsinə təyin edilib.
Namiq Hacıheydərli (Namiq Ələkbər oğlu Heydərov) 1975-ci il sentyabrın 8-də Salyan rayonunun Varlı kəndində doğulub. 1990-cı ildə Varlı kənd əsas, 1992-ci ildə Salyan rayonu Yolüstü kənd orta məktəbini bitirmiş və elə həmin ildə ilk test üsulu ilə N.Tusi adına Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin Filologiya fakultəsinə daxil olub. Ali məktəbi 1997-ci ildə bitirib. 1994-cü ildən ədəbi-publisistik yaradıcılıqla məşğul olur. 1999-cu ilin əvvəlində Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyinin üzvü, 2000-ci ildə Məclis üzvü, 2004-cü ildə Mərkəzi Təftiş komissiyasının üzvü, 2009-cu ildə Krımın Yalta şəhərində keçirilən qurultayında bu qurumun Mərkəzi Təftiş Komissiyasının sədri seçilmişdir. 2002-ci ildə Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, 2008-ci ildə isə AYB-nin Muğan Bölməsinin Salyanda keçirilən təsis konfransında xalq yazıçısı Anarın təklifi ilə AYB Muğan Bölməsinin sədri seçilir. 2009-cu ilin ədəbi yekunlarına görə rəhbərlik etdiyi AYB Muğan Bölməsi “İlin ən fəal AYB Bölməsi” nominasiyasının qalibi elan edilib. 10 kitabın 200-dən artıq elmi, ədəbi və publisistik məqalənin müəllifidir.
MÜKAFATLARI; 2008-ci ildə Prezident Mükafatına layiq görülüb. 2009-cu ildə “VEKTOR” BEM tərəfindən Türk ədəbiyyatının inkişafındakı xidmətlərinə görə “Şahmar Əkbərzadə adına Beynəlxalq Ədəbiyyat Mükafatı”na, 2013-cü ildə “TÜRK DÜNYASINA XİDMƏT ÖDÜLÜ”nə, 2015-ci ildə Türkiyə Sənət Platformu tərəfindən “2015 TÜRK DÜNYASI HİZMET ŞEREF ÖDÜLÜ”nə layiq görülüb. Yaradıcılığı, Türkiyədə, Kıbrısda, Özbəkistanda, Qazaxstanda, İranda, Rusiyada, Ukraynada və digər ölkələrdə çap olunub. Hazırda Bakı şəhəri Qaraçuxur qəsəbəsində yaşayır. Telefon: (050) 340 58 77
Gülnar Səma, Gülnar Qasımlı (1986, Dondar Quşçu, Tovuz rayonu) — Prezident təqaüdçüsü, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutun İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsinin müdiri,[1] Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin və Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyinin üzvü, kitab, poema və monoqrafiya yazıçısı.[2]“Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin Sumqayıt şəhər təşkilatının “Gündəlik Analitik İnformasiya Agentliyi”nin və Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Tovuz bürosunun rəhbəri.[3
Qasımlı Gülnar Vaqif qızı 1986-cı ildə Tovuz rayonunun Dondarquşçu kəndində anadan olub. Orta məktəbi Tovuz rayon Dondarquşçu kənd orta məktəbində bitirib[2].
2004-cü ildə Bakı Dövlət Universitetinin filologiya fakultəsinə qəbul olmuş, 2007-ci ildə ali məktəblərarası keçirilən XII fənn olimpiadasında Azərbaycan dili fənni üzrə II yerə layiq görülmüşdür[2]. 2010-cu ildə Azərbaycan Müəllimlər İnstitutunun Azərbaycan ədəbiyyatı bölməsinə magistraturaya daxil olmuşdur. 2014-cü ildə Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunun Ədəbi Tənqid şöbəsinə Azərbaycan ədəbiyyatı ixtisası üzrə doktoranturaya qəbul olmuşdur.
2009–2014-cü illərdə Tovuz rayonu Muncuqlu kənd ümumi-orta məktəbində, 2014–2015-ci tədris illərində “Hədəf” hazırlıq kurslarında müəllim işləyib. 2017-ci ildən AMEA Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunun Mətbuat tarixi və publisistika şöbəsinin elmi işçisidir. 2009 və 2014-cü il bələdiyyə seçkilərində Tovuz rayonu Dondarquşçu kənd bələdiyyəsinin üzvü seçilmişdir. 2014-cü ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin və Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyinin üzvüdür.
2015-ci ildə “Kaspi” qəzetinin keçirdiyi Hüseyn Cavidlə bağlı müsabiqənin üçüncüsü olmuşdur. Bir sıra beynəlxalq konfrans və simpoziumlarda, televiziya və radio verilişlərində çıxış etmişdir. Bədii, publisistik və elmi yazıları mətbuatda müntəzəm olaraq çap olunur. TürkiyəninQəhrəmanmaraş (2015) və Trabzon (2016) şəhərlərində təşkil olunmuş ədəbiyyat festivallarında və UTEF-2-də (2017) iştirak etmişdir.
3 iyul 2019-cu il tarixində Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutun İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsinin müdiri vəzifəsinə təyin olunub[1].
Rüfət AXUNDLU (Rüfət Ruslan oğlu Axundov) 10 mart 1983-cü ildə Ağstafa rayonunun Həsənsu kəndində anadan olub. 2001-ci ildə Ağstafa rayonu Həsənsu kənd Alı Mustafayev adına tam orta məktəbi bitirib. 2003-2008-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin Sənətşünaslıq fakültəsinin Teatrşünaslıq ixtisası üzrə bakalavar dərəcəsi üzrə ali təhsil alıb. 2010-cu ildən etibarən mədəniyyət sahəsində çalışır. 14 fevbral 2012-ci ildən etibarən Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının AĞSTAFA Bürosunun Rəhbəridir. Hazırda Ağstafa Regional Mədəniyyət İdarəsi, Ağstafa rayon Mədəniyyət Mərkəzinin Həsənsu kənd folklor klubunun müdiri vəzifəsində çalışır. Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin, Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyinin üzvüdür. 2015-2016-cı Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin sədri, Xalq yazıçısı Anar Rzayevin müvafiq qərarı ilə Gənc yazarlar üçün verilən birillik Prezident təqaüdünə layiq görülüb. Ailədir. 2 övladı, bir oğlu və bir qızı var.
Yeni nəsil Azərbaycan gəncliyinin istedadlı nümayəndəsi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Əli Kərim adına Sumqayıt şəhər Poeziya Evinin Mədəni-kütləvi tədbirlər təşkilatçısı, II Qarabağ müharibəsi Qazisi Elvin İntiqamoğlunun “Ondördüncü qızılgül” adlı yeni şeirlər kitabı “Qanun” Nəşriyyatı tərəfindən 104 səhifə həcmində 300 tirajla işıq üzü görüb. Kitabın redaktoru Azərbaycan Yazıçılar Birliyi (AYB) Gənclər Şurasının və Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyinin üzvü, Azərbaycan Respublikası Prezidenti Təqaüd fondunun təqaüdçüsü, “İlin gənci” mükafatı laureatı Emin Piridir. Ön sözün müəllifi Xalq şairi, Millət vəkili Sabir Rüstəmxanlıdır.
Kitab müəllifin oxucularla ilk görüşüdür. Kitabda istedadlı qələm sahibinin müxtəlif illərdə qələminin məhsulu olan ədəbi-bədii nümunuələr, poeziya örnəkləri yer alıb.
Geniş oxucu auditoriyası üçün nəzərdə tutulub. Poeziyasevərlər və ədəbiyyatşünaslar tərəfindən rəğbətlə qarşılanacağına ümid edirik.
Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Mətbuat xidməti və İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsi.
Çörək keçmir sualların boğazından: İtən bəxtim, hardasan, nə yeyirsən, nə içirsən? Şəhidlər də sağ-salamat gəldilər – Sən nə vaxta çatarsan, hansı kəndi keçirsən?
Mən də dözümlüyəm, bala, sən acsansa, mən də acam – Sənə qurban olsun anan, sənə qurban olsun bütün çörək qırıntıları…
Şəkillərin sildiyim əllərimi açıram sənə, Allah: Mən oğlumu bayrağa, Oğlum məni torpağa verməmiş öldürmə məni – Ölüsünü, dirisini görməmiş öldürmə məni…
Bircə əsir düşməsin, razıyam, qara olsun gözlərimin ümidli göy yaşları, əllərimin qırmızı duaları, ürəyimin yaşıl sıxıntıları…
Ədəbiyyat” qəzeti (2021, 14 vqust) “İgidlərin sözü” antologiyası (2022, I cild) “Vətən simurqları” toplusu (2022, I cild, 2-ci nəşr) Özbəkistanın “Kitab dünyası” qəzeti (2021, 22 sentyabr)
Şəhid anası “Laylay dedim yatasan, qızılgülə batasan…” Qərənfil deməmişdi ki, qızılgül demişdi ana…
Yazan çox qısa yazdı – İyirmi il çox azdı: Oğlunun son ad günündə yüz yaş istəmişdi ana…
Ayın üçündə gəldi, bayraq içində gəldi – Əli bayraqlı əsgərin yolun gözləmişdi ana.
(MM-in Mədəniyyət Komitəsinin sədri Q.Paşayevanın yazısını təqdim edirik) 31 dekabr – Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Günüdür. Bu günün əsası 33 il öncə, o zamankı SSRİ – İran sərhəddinin, başqa sözlə, Azərbaycanın Naxçıvan Muxtar Respublikası ilə Azərbaycanın Güneyini ayıran sərhəddin dağıdılması ilə qoyulub. Uzun zaman bir-birinə həsrət qalan xalqımızın cəsur övladları Arazın hər iki qıyısı boyunca sərhəddə yürüyərək, Quzey və Güney arasındakı sərhəd dirəklərini yıxıb, birləşmək şüarı ilə həftələrlə (gecə-gündüz) Araz qırağında aksiya keçirmişdi. Aksiya sözü burda bəlkə bir qədər sönük qalır, əslində, o, bir unikal hadisəydi. O hadisə azərbaycanlıların yetkin bir millət olduğunu ümumdünya çapında canlandırır, Azərbaycanın parçalanmışlığını və bütövlük istəyini nümayiş etdirirdi. Həmrəylik Günü bu birləşmək istəyinin simvolik nişanıdır. İki il öncə isə biz həmrəyliyin ikinci zirvəsini yaşadıq. Bu dəfə dövlət-xalq, ordu-xalq birliyi, ümumvətəndaş və Dünya azərbaycanlılarının güclü həmrəyliyinə şahid olduq. Heç şübhə yoxdur ki, belə bir həmrəylik potensialı, əzmi, iradəsi yenə mövcuddur. Qızıl alma ülküsü kimi, milli həmrəylik də həmişə mövcud olacaq. O bizi gərəkən anda gərən istiqamətdə gərəkən hədəfə götürəcəkdir. Azərbaycan Prezidenti, Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin 24 dekabrda – öz adgünündə Qərbi Azərbaycan İcmasının qərargahında ziyalılarla görüşdə verdiyi ismarıclar həmrəyliyimizin (necə deyərlər) növbəti mövzusunu, hədəfini müəyyənləşdirmiş oldu. Bəli, 1991-ci ilin 16 dekabrında, o vaxt Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin sədri olan Ümummilli liderimiz Heydər Əliyev Dünya azərbaycanlılarının birliyini yaratmağın önəmini nəzərə alaraq, dekabrın 31-ni Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Günü elan etdi. Sonra bu təşəbbüs mərkəzi hakimiyyətin də dəstəyini qazandı və az sonra bütün azərbaycanlılar rəsmən bu günü bayram kimi qeyd etməyə başladı. Ümummilli liderin siyasi kursunun layiqli davamçısı, ölkə Prezidenti İlham Əliyev öz müdrik rəhbərliyi, təmkini, uzaqgörənliyi ilə milli həmrəyliyimizi bir daha zirvəyə qaldırdı və yeni zirvələrə sarsılmaz inam yaratdı. “Mən bütün Azərbaycan xalqının, hər bir Azərbaycan vətəndaşının Prezidentiyəm” deyən İlham Əliyev dünya azərbaycanlılarının gözbəbəyi olan Azərbaycan Respublikasının rəhbəri olmaqla yanaşı bütün dünya azərbaycanlılarının lideridir. Müstəqil Azərbaycan Respublikası Dünya azərbaycanlılarının cazibə mərkəzi, ümid yeri, ürək daşı, inam ocağı, qürur ünvanıdır. 44 günlük müharibədə qazandığımız tarixi Zəfər azərbaycanlıların həmrəyliyini təcəssüm etdirməklə yanaşı, özü bir dəyərə, istinadgaha, mənəvi qalaya çevrilib. Dünyanın dörd tərəfində milyonlarla həmvətənimiz, soydaşımız yaşayır, işləyir, oxuyur; onların milli-mənəvi varlığını yaşadan güclü Azərbaycan dövləti var. Dünya azərbaycanlılarının birliyi ideyasının əsasını, həmrəyliyin mahiyyətini də məhz müstəqil Azərbaycan dövlətçiliyinə, doğma dilimizə, milli-mənəvi varlığımıza, adət-ənənələrimizə, eyni zamanda bəşəri dəyərlərə sayğı, vurğulanan kateqoriyalardan olan bütün dəyərlərin qorunmasına, zənginləşdirilməsinə yüksək qayğı təşkil edir. Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Günü kimi, bu həmrəyliyin özü, necə deyərlər, həyata keçirilməsi, davam və inkişaf etdirilməsi də Ümummilli lider Heydər Əliyevin adı ilə sıx bağlıdır. Dünya azərbaycanlılarının təşkilatlanması prosesini daim xüsusi diqqətdə saxlayan Ümummilli lider xalqımızın birliyinə, ideoloji həmrəyliyinə nail olmaqla öz tarixi xidmətlərinə daha bir böyük hadisəni əlavə etmiş oldu. Dünya azərbaycanlılarının milli birliyinin banisi, müdrik təbliğatçısı və qüdrətli təşkilatçısı olan Heydər Əliyev xarici ölkələrə istənilən səfərində (sıx qrafikli proqramlarına baxmayaraq), həmin ölkələrdə yaşayan, fəaliyyət göstərən həmvətənlərimizlə görüşlərə vaxt ayırır, onların qayğıları, istəkləri ilə yaxından tanış olur, mütəşəkkil birlikləri, təşkilatlanmaları üçün dəyərli məsləhətlər, tövsiyyələr verirdi. “Hər bir insan üçün onun milli mənsubiyyəti onun qürur mənbəyidir. Mən həmişə fəxr etmişəm, bu gün də fəxr edirəm ki, mən azərbaycanlıyam”! – Ümummilli liderin bu undulmaz sözləri deyildiyi andan həmvətənlərimiz üçün milli qürur rəmzinə çevrilib. Dövlətimizin diaspor siyasətinin yeni inkişaf mərhələsindən danışarkən, Dünya Azərbaycanlılarının I Qurultayında yaradılmış Əlaqələndirmə Şurasının 18 dekabr 2008-ci ildə Bakıda keçirilmiş ilk toplantısı, həmin toplantıda “Dünya Azərbaycanlılarının Xartiyası”nın qəbulu birliyimizin güclənməsi, tarixi Vətənlə bağlantıların möhkəmlənməsi, diaspor potensialının önəmli amilə çevrilməsini göstərdi.
31 dekabr – Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Günü bizim birlik şüarımızın rəmzi günüdür. Bu bayram dünyanın dörd tərəfində yaşayan 50 milyondan artıq azərbaycanlı ilə bağlantılar qurmaq, Dünya azərbaycanlıları arasında birlik və həmrəylik yaratmaq işində önəmli rola malikdir. Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Gününün bayram edilməsi bütün soydaşlarımız, həmvətənlərimiz tərəfindən – ürəyi Azərbaycanla döyünən hər kəs tərəfindən bir mənəvi ehtiyaca, zərurətə çevrilib. Həmrəylik Günü Azərbaycan diasporu üçün ən önəmli bayrama çevrilib. Ümummilli lider Heydər Əliyev deyirdi: “Dünya azərbaycanlılarının həmrəyliyi gününün dövlət bayramı kimi qeyd edilməsi xalqımızın milli azadlıq mübarizəsinin məntiqi nəticəsi olaraq artıq xoş ənənəyə çevrilmişdir. Qədim və zəngin tarixə malik olan Azərbaycan xalqının dirçəlişini, tərəqqisini və milli birliyini əks etdirən, onu müstəqil dövlətçilik uğrunda müqəddəs və məsuliyyətli mübarizəyə səfərbər edən həmrəylik günü hər bir azərbaycanlı üçün inam və ümid anıdır. Dünyanın müxtəlif ölkələrində milyonlarla soydaşımız yaşayır, işləyir, fəaliyyət göstərir. Buna baxmayaraq, onların milli-mənəvi varlığını yaşadan yeganə bir dövlət var. Bu, müstəqil, suveren Azərbaycan Respublikasıdır. Dünya azərbaycanlılarının birliyi və həmrəyliyi ideyasının əsasını da məhz Azərbaycan dövlətçiliyinə, xalqımızın dilinə, dininə, milli-mənəvi varlığına və ümumbəşəri dəyərlərə hörmət, onların daim qorunmasına, yaşamasına qayğı təşkil edir”. Azərbaycanda Dünya azərbaycanlılarının qurultaylarının keçirilməsi ənənəsinin təməlini də məhz Ümummilli lider Heydər Əliyev qoyub. 2001-ci ildə Ümummilli liderin təşəbbüsü, dəstəyi ilə Bakıda ilk dəfə Dünya azərbaycanlılarının təmsilçiləri bir araya gəldi, Qurultayda yaddaqalan müzakirələr aparıldı. I Qurultaydan sonra Dünya azərbaycanlılarının təşkilatlanması üçün yeni münbit ortam yarandı. Bir il sonra – 2002-ci ildə Ümummilli liderin təşəbbüsü ilə Xaricdə Yaşayan Azərbaycanlılarla İş üzrə Dövlət Komitəsi – indiki adı ilə desək Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsi yaradıldı. Yaxın-uzaq coğrafiyalarda, dünyanın dörd bir yanında həmvətənlərimiz öz diaspor qurumlarını yaradıb. Bu qurumların bir çoxu uğurlu çalışmaları ilə seçilir. Təsadüfi deyil ki, Azərbaycan Prezidenti bir neçə dəfə diaspor liderlərini, fəallarını dövlət təltifləri ilə mükafatlandırmışdır. Bu il Şuşada Dünya Azərbaycanlılarının Zəfər Qurultayı keçirildi və bu faktın özü, Azərbaycan Prezidentinin tarixi nitqi, Şuşada verilən ismarıclar ötən illərdə keçilmiş yolu qiymətləndirmək, yeni hədəflərə doğru yol xəritəsini müəyyənləşdirməkçün çox önəmli oldu.
Dünyanın dörd bir tərəfində yaşayan həmvətənlərimizlə əlaqələrin genişləndirilməsini dövlət siyasətinin önəmli istiqamətini təşkil edir. Müzəffər Ali Baş Komandan, Prezident İlham Əliyev mövcud sosial-iqtisadi inkişaf ortamında diaspor quruculuğu sahəsində çağdaş dönəmin çağırışları ilə səsləşən genişmiqyaslı tədbirlər həyata keçirir. Dövlət başçımız xaricdə yaşayan hər bir həmvətənimizin, soydaşımızın maraq- mənafeyinin qorunmasını müstəqil Azərbaycan dövlətinin başlıca vəzifəsi hesab edir. Prezidentin bu yöndə ortaya qoyduğu siyasi iradə, nümayiş etdirdiyi qətiyyət respublikamızın hüdudlarından qıraqda yaşayan həmvətənlərimizdə, soydaşlarımızda milli ruhun yüksəlməsi, onların bir ideya ətrafında səfərbər olması baxımından böyük xidmətdir. Taleyin hökmü ilə öz doğma vətənindən qıraqda, ayrı-ayrı xarici ölkələrdə məskunlaşmış azərbaycanlıların (necə deyərlər) diaspordan lobbiyə çevrilməsi siyasəti Prezident İlham Əliyevin adı ilə sıx bağlıdır. Prezidentin “Dünya azərbaycanlılarının II qurultayının keçirilməsi haqqında” 08 fevral 2006-cı il tarixli Sərəncamına uyğun olaraq, həmin il martın 16-da Bakıda keçirilən qurultay xaricdə yaşayan azərbaycanlıların diaspordan lobbiyə çevrilməsi yönündə yeni addım oldu. Bununla da, Azərbaycan həqiqətlərinin beynəlxalq ictimaiyyətə çatdırılması işində önəmli mərhələ başladı. Ayrıca, “Bir millət, iki dövlət” kəlamına əsaslanan prinsipial addımlar da, Azərbaycan, Türk diaspor qurumlarının çalışmalarının əsasını təşkil etdi. 09 mart 2007-ci ildə paytaxt Bakıda keçirilən “Azərbaycan və Türk diaspor təşkilatları rəhbərlərinin I Forumu” bütün türksoylu xalqların həyatında önəmli hadisəyə çevrildi, Prezident İlham Əliyevin Türk dünyasının birliyinə verdiyi önəmin parlaq təcallası oldu. Həmvətənlərimiz müstəqil Azərbaycan dövlətinin düzgün yanaşması və dəstəyi sayəsində qardaş, dost xalqların lobbi və diasporları ilə səmərəli işbirliyi içindədir. Dünya azərbaycanlılarının nümayiş etdirdiyi qardaşlıq, dostluq, humanizm və etibarlı davranış ömrü qürbətdə keçmiş əcdadımızın ruhunu şad edir, gələcək nəsillərə örnək olur. Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Günü milli birlik, doğma Vətənə dərin məhəbbət, milli-mənəvi dəyərlərimizə bağlılıq kimi ülvi hissləri təcəssüm etdirir. Biz çox şadıq ki, Dünya azərbaycanlıları yaşadıqları ölkənin sosial-iqtisadi, ictimai-siyasi və mədəni həyatında getdikcə daha fəal rol oynayır, doğma Azərbaycanla bağlantıların genişlənməsinə özünəxas töhfələr verir. Bu iş, zəngin mədəni irsimizin təbliğində, Azərbaycan həqiqətlərinin dünya ictimaiyyətinə çatdırılmasında, erməni lobbi dairələrinin ədalətsizliklərinə, ideoloji-siyasi təxribatlarının qarşısının alınmasında özünü ifadə edir. Biz bunun dəfələrlə şahidi olmuşuq. Özəlliklə, 2020-ci ilin Tovuz döyüşləri və 44 günlük müharibə vaxtı Dünya azərbaycanlılarının qətiyyətli duruşu bizə qürur yaşatdı. DÖVLƏTİMİZ VAR OLSUN!
Fransa Güney Qafqaza və Qarabağa müdaxilə etməkçün yüz hoqqadan çıxır
ATƏT-in keçmiş Minsk qrupunun həmsədri, BMT Təhlükəsizlik Şurasının (hələlik) daimi üzvü Fransanın prezidenti Emanuel Makron beynəlxalq humanitar təşkilatların Azərbaycanın Qarabağ iqtisadi rayonunun ərazisinə göndərilməsi çağırışında bulunub. Onun bu çağırışı əlbəttə əsassızdır – özü də tamamilə əsassızdır. Birincisi, o dövlət ki, guya arbitr rolu oynayır (özünü buna haqqı çatan dövlət konumunda görür), zəhmət çəkib, tərəflərdən eyni məsafədə durmağı bacarmalıdır. O isə keçmiş işğalçı Ermənistanın böyük bacısıdır və bu bacılıq fiziki yox, siyasi-ideoloji, müəyyən qədər dini amillərlə bağlıdır. Yəni bu yanaşmada heç bir halda hüquq, beynəlxalq nizam arayışı iştirak etmir.
Beləliklə, sual yaranır: bir şey ki əsassızdır o nə nəticə verə, hansı qalıcı imkanlar yarada bilər? – Bu çəpdişli çarx altındaymış kimi davranmaq nəyi göstərir? Suallar ritorik xarakterlidir. Bəli, bu, bir daha Emanuel Makronun hər vəchlə Güney Qafqaza müdaxilə etməyə, burada möhkəmlənməyə çalışdığını göstərir. – Bu, “Gözü qarayam” deyirmişcəsinə bir müdaxilə cəhdidir; amma biz nə Fransanın gözünün rənginə, nə də onun kiçik bacısının göz yaşına baxmayacağıq…
Öz çirkin planını “sərhəd missiyası” adı altında həyata keçirməyə cəhd göstərən Makron istəyinin puç olduğunu görüncə, bu dəfə “kurs”u dəyişib humanitar təşkilatların əli ilə öz niyyətini gerçəkləşdirməyə çalışır. Onun humanitariya qavramına verdiyi “dəyər”i Frankafoniyanın Tunis toplantısında bir daha gördük: adam yekun qətnaməyə, qurumun rəsmi elanolunmuş qayəsi ilə heç bir bağlantısı olmadan Azərbaycan əleyhində bəndlər salmaq istəyirdi. Hətta israrlara baxmayaraq o bəndlər keçmədi – çünki Azərbaycanın güvənli dostları hər yerdədir; Makron gördü ki, Frankafoniyada belə üzv Ermənistanın deyil, adil Azərbaycanın sözü daha kəsərli, daha keçərlidir. Ermənistanın üzv olduğu KTMT-də də belədir. Azərbaycan şahlanış dönəmindədir, kəsafətləri kəsə-kəsə irəliləyir və bizi kimsə durdura bilməz! Çünki haqlıyıq! Çünki haqqımızı savunmağa yetərli gücümüz var!
Bəli, artıq kimisə aldatmaq mümkünsüzdür – Fransanın Ermənistanla birgə hazırladığı məkrli planları faş etməyə imkanımız var. Fransanın öz bəd niyyətini humanitar təşkilatların əli ilə gerçəkləşdirməyə çalışması keçməyəcək – bu plan da iflasa məhkumdur.
Təkrarçılıq olmasın, Fransa BMT Təhlükəsizlik Şurasının daimi üzvüdür.
Və Fransanın yanlış yanaşmaları ilk növbədə BMT Nizamnaməsinin humanitar məsələlərlə bağlı müddəalarından sui-istifadədir. Hər hansı bir ölkənin ərazisinə humanitar missiya, yalnız o ölkənin razılığı əsasında göndərilə bilər. Azərbaycan Respublikasının belə bir razılığımı var? – Xeyr! Azərbaycanın nəinki razılığı, öhdəliyi, imzası var, əksinə heç belə bir niyyəti də yoxdur.
Azərbaycan Respublikasının Qarabağ iqtisadi rayonunun ermənilər yaşadığı ərazilərində guya humanitar böhranla bağlı iddialar tipik erməni yalanı, hay vay-şüvənidir. Hələ bircə fikir verin: guya Xankəndi və çevrəsində 120 min (?) erməni yaşayır. Bədbəxt uşağı o qədər yalan danışıb, artıq yalanla nəfəs alır, yalanla qol-boyun yatır, yalanla oyanır, elə yalanla da əl-üzünü yuyub, sonra da yeni yalanlarla qəlyanaltı edirlər… Təqribən 25 min erməninin zorən məskun edildiyi əraziyə bundan 4-5 dəfə çox erməni “pripiska” edirlər. Necə ki Xankəndindəki son (25 dekabr tarixli) mitinq haqqında yayılan erməni “rəsmi” xəbərlərində də saxtalaşdırma gördük: yenə 4-5 dəfə şişirtmə vardı – guya 17 min yox 70 min civarı erməni toplaşıbmış Xankədni meydanına. Bilirsiz, burada iki məqam qabarıq görsənir. Birincisi, bizim ekofəalların, vətəndaş cəmiyyəti institutları təmsilçilərimizin Laçın-Xankəndi yolundakı əyləmindən sonra Ermənistandan “TIR”larla-filan “mitinqçi” daşımaq alınmadığı üçün, meydanın münasib rakurslardan çəkilişləri ilə, digər texniki quramalarla oynadılar; ikincisi, qlobal meydanda Fransa-Rusiya ayrımçılığı söz konusuykən, balaca meydanda Fransa-Rusiya işbirliyi cəhdi, əsintisi hiss olunur. – Olsun ki, bu da, Vardanyana bir az ümid verir. Amma və lakin yeni terrorçubaşı olmaq istəyən Vardanyanın danışığına çökmüş qüssə, (qabağı düşüm derkən dala düşdüyünü idrak etmiyin gətirdiyi gərginlik) danılmazdır. Vardanyan Yoxdanyan olmaq yolundadır – ha bir az gec ha bir az tez… Rəhmətlik Şaiq Vəli demiş, olacaqlar olacaqlar…
Kim bilməsə də, Ermənistan və onun böyük bacısı yaxşı bilir ki, əgər Xankəndi ərazisində yaşayan erməni əsilli Azərbaycan vətəndaşları hər hansısa bir humanitar çətinliklə üzləşərsə, Azərbaycan öz ərazisində yaşayan dinc sakinlərin, vətəndaşlarının problermlərini ləyaqətli həll etməyə qadirdir. Azərbaycanın ədalətinə kiminsə şübhəsi olmasın. Cənab Prezidentin məşhur sözləri ilə desək, “sözümüz imzamız qədər keçərlidir”.
Hər şey bir yana qalmış olsa belə, Beynəlxalq Qırmızı Xaç Komitəsinin Xankəndidə qərargahı var və bu qurumla işbirliyi mövcuddur. Deməli, hər hansı bir çətinlik yaranarsa da, Qırmızı Xaç Komitəsinin vasitəsi ilə çözüm yolu tapmaq mümkündür.
Zatən, Beynəlxalq Qırmızı Xaç Komitəsinin arabalarının, onların müşayiəti ilə təcili tibbi yardım avtomobillərinin, Laçın – Xankəndi yolunun hazırda əyləm keçirilən hissəsindən maneəsiz hərəkəti bir neçə dəfə tam təmin edilib. Əyləmçilər yolçulara, yolçular əyləmçilərə öyrəşib artıq. Artıq daha çox erməni idrak edir ki, Azərbaycanla anlaşmaya varmaq alternativlərin ən yaxşısıdır! O da görəsnir ki, Xankəndidə heç bir humanitar böhran yaşanmır.
Uzun sözün qısası, Fransa Prezidentinin səsləndirdiyi fikirlər onun yenidən vasitəçiliyə can atdığını göstərməkdədir. Amma və lakin Fransa məsələ ilə bağlı birtərəfli mövqe tutduğuna görə belə bir vasitəçilik mümkün deyil. Fransa öz missiyasını, mandatını özü gorbagor eləyib. Gorbagor olansa dirilmir… Müsyo üçün Drəviş Məstəli Şahmı gəlsin, yoxsa, Şeyx Nəsrullahmı?..
Özüm türk övladıyam, Azərbaycan vətənim. Mən Şuşanın qızıyam, Şuşa anamdır mənim, Əgər mən bunu dansam, qoy mənə olsun qənim, Yurdumun havası da, suyu da, çörəyi də.
Şuşadan dalğalanır Bülbülümün sədası, Kimdə vardır Rəşidin, vətən eşqi, vəfası? İsa bulağındadır cənnət zövqü səfası, Vətəndir hər insanın canı da ürəyi də..
Tərlan xalqa bağlıdır öz təmiz ürəyiylə. Bu millətin bu xalqın saf arzu diləyiylə, Ali baş komandanın siyasi köməyiylə, Gerçəkləşdi millətin arzusu diləyi də.
