Gündəlik Analitik İnformasiya Agentliyinin
Mətbuat xidmətinin rəhbəri,
Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü.
Zaman-zaman, tarix boyu dövrün ən çətin və böyük sınaqlarından üzü ağ çıxmağı bacaran, qədim və zəngin ənənələrə malik olan Azərbaycan ədəbiyyatı çağdaş dönəmdə öz inkişaf səviyyəsinə görə, dünya ədəbiyyatı ilə atbaşı (bərabər) gedir desək, heç də yanılmarıq. Azərbaycan mədəniyyətinə, ədəbiyyatına, incəsənətinə tarixi və görkəmli şəxsiyyətlər bəxş edən qədim Naxçıvan torpağı öz humanist prinsiplərinə sadiq qalaraq, son illərdə də bu prinsipi qoruyub saxlaya bilmişdir. Məhz Azərbaycan ədəbiyyatının ideya-məzmun, sənətkarlıq baxımdan zənginləşməsi yönündə görkəmli yazıçı və dramaturq Cəlil Məmmədquluzadə, Əməkdar incəsənət xadimi, Xalq şairi Məmməd Araz, Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatının sədri, Əməkdar jurnalist, şair Rafiq Oday kimi söz sənətkarlarının geniş yaradıcılıq fəaliyyəti ilə məşğul olmaları deyilənləri ədəbi fakt kimi təsdiq edir.
Dünyanın ən ünlü alimlərinin, tədqiqatçılarının diqqət mərkəzində olan qədim və zəngin Naxçıvan torpağı yalnız arxeoloji qazıntıların və tədqiqatları ilə tarixin yaddaşına həkk olunmayıb, eyni zamanda Çağdaş Azərbaycan ədəbiyyatının tərkib hissəsi olan yeni nəsil Azərbaycan gəncləyinin istedadlı nümayəndələrini, qələm sahiblərini respublika ərazisində dövlət əhəmiyyətli layihələr çərçivəsində ictimaiyyət nümayəndələrinin nəzərinə çatdırıb.
Çağdaş Azərbaycan ədəbiyyatının ikinci-sayca sonuncu mərhələsində Naxçıvanda doğulub, bədii yaradıcılıq fəaliyyəti ilə məşğul olan şəxslər içərisində yaradıcılığı geniş ictimaiyyət nümayəndələri tərəfindən ən çox müzakirə olunan yazarlardan biri məhz səmimi və lirik şeirlər müəllifi Rahilə xanım Dövrandır.
Çağdaş Azərbaycan ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, “Qızıl qələm” media mükafatı laureatı, şairə Rahilə Dövran çağdaş dönəmdə zəngin və geniş yaradıcılıq fəaliyyəti ilə məşğul olmaqdadır. Həmyaşıdları kimi, O da ədəbi-bədii yaradıcılığa çox erkən yaşlarından başlayıb. Ali təhsilini məhz Naxçıvan Dövlət Universitetin Filologiya fakültəsində alması, Müasir Azərbaycan ədəbi dilinin orfoqrafiya və orfoepiya qaydalarına mükəmməl yiyələnmək qabiliyyətinin daşıyıcısı və Azərbaycan ədəbiyyatının ən ünlü yazarlarının əsərləri ilə tanış olması Rahilə xanım Dövranın ədəbi-bədii ideya istiqamətinin düzgün müəyyən olunduğunu göstərən növbəti faktor kimi oxucu auditoriyası tərəfindən rəğbətlə qarşılanır. Təbii ki, zəngin yaradıcılıq fəaliyyəti ilə məşğul olan Rahilə xanım Dövranın ədəbi-bədii yaradıcılığı yüksək dəyərləndirilib. Belə ki, Azərbaycan Respublikası Kütləvi İnformasiya Vasitələrinin Həmkarlar İttifaqı Rəyasət heyətinin qərarı ilə, “Qızıl qələm” media mükafatına layiq görülüb.
Xüsusilə də, əsərlərinin müxtəlif mətbuat orqanlarda, o cümlədən çağdaş Azərbaycan ədəbi elektron məkanında fəaliyyət göstərən mədəniyyət və ədəbiyyat yönümlü portallarda müntəzəm olaraq, dərc olunması tədqirəlayiqdir.
Dünya ədəbiyyatının görkəmli nümayəndələrinin hər birinin yaradıcılığında yer alan ideya-məzmun dolğunluğu ilə fərqlənən əsərlərinin hər biri müəllifi geniş oxucu auditoriyasına məhz həmin əsərin müəllifi kimi tanıdır. Bu da psixoloji cəhətdən düzgün qəbul olunmalıdır. Təbii ki, digər yazarlar kimi, Rahilə xanım Dövran da bu baxımdan istisna deyil.
İstedadlı yazar Rahilə xanım Dövranın yaradıcılığının ən möhtəşəm əsəri Müasir müstəqil Azərbaycan dövlətinin qurucusu və memarı, Azərbaycan xalqının ümummilli lideri, ulu öndər, görkəmli ictimai-siyasi xadim, dahi şəxsiyyət Heydər Əlirza oğlu Əliyevin anadan olmasının 90 illik yubileyi münasibətilə qələmə alınan “Bir insan ömrünə nələr sığarmış” poeması-xronoloji ardıcıllıq və tarixi aspektdən yanaşma baxımından yeni bir mərhələnin başlanğıcını göstərən əsrarəngiz, möhtəşəm sənət əsəridir.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin Ali Baş Komandanı cənab İlham Əliyev tərəfindən imzalanmış sərəncama əsasən, ümummilli lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 90 illik yubileyinin dövlət səviyyəsində qeyd olunduğu bir vaxtda öz torpağına, millətinə, yurduna bağlı olan Rahilə xanım Dövran Vətənpərvər şairə illər uzunu qəlbinin dərinliyində gəzdirdiyi və saxladığı sevgini öz şair ilhamına uyğun olaraq, zəhməti bahasına gələn poeması ilə dilə gətirdi. Həmin ildə Azərbaycan türkcəsində ayrıca kitab halında nəşr etdirdi. Geniş oxucu auditoriyası üçün nəzərdə tutulan poemanaya ön sözü Naxçıvan Yazıçılar Birliyinin sədri, Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Sovetinin deputatı, şair Asim Yadigar yazdı. Dünyanın ən ünlü siyasətçiləri arasında özünəməxsus yer tutan ümummilli lider Heydər Əliyevin müxtəlif dövrlərdə dünyanın ən ucqar nöqtələrində etdiyi çıxışları şair ilhamına uyğun olaraq, xronoloji ardıcıllıqla qələmə alıb.
Yaradıcılığı boyu daha çox heca vəznində ədəbi-bədii nümunələr ərsəyə gətirməyə üstünlük verən və bununla da ədəbiyyatımızın zənginləşməsi yönündə öz töhfəsini verən Rahilə xanım Dövranın günü-gündən müzakirə olunmağına ehtiyac duyulan rəngarəng əsərləri respublikanın ən ünlü mətbu orqanlarında ictimaiyyət nümayəndələrinin nəzərinə, xüsusilə də yetişməkdə olan yeni nəsil Azərbaycan gəncliyinə çatdırılmalıdır.
Ədəbiyyat tariximizdə həmişə aparıcı olan Bədii üslubun daxili imkanlarından ustalıqla yararlanan, bədii təsvir və ifadə vasitələrindən yerli-yerində istifadə edən müəllif müasir Azərbaycan ədəbi dilinin lüğət tərkibinin zənginləşməsi yönündə daha çox üstünlük təşkil edən sinonim və antonimləri işlətməyi unutmur.
Azərbaycan şifahi xalq ədəbiyyatının bir qolunu təşkil edən Aşıq sənətinə bağlılıq Rahilə xanım Dövranın da yaradıcılığından da yan keçmir.
Aşıq ədəbiyyatında daha çox “Məhəbbət şeiri” adı ilə səciyyələnən Qoşma şairin yaradıcılığı boyu müraciət etdiyi şeir janrları arasında özünəməxsus yer tutur. Müxtəlif mövzularda qələmə alınan qoşmalar mövzu və ideya baxımından digər əsərlər üçün də səciyyəvi olan bir sıra mühüm məqamların ortaya çıxmasına səbəb olur. Səmimiyyət lirika boyu davam edən ən öncül müsbət keyfiyyətlərdən biri kimi müəllifin qayəsini oxucunun gözləri önündə canlandırmaqla yanaşı, həm də əsərlərinin leytmotivinin yaranmasına bir növ zəmin hazırlamış olur. Beləliklə, sadalanan bu ali keyfiyyətlər, əslində, ədəbiyyatşünas alimlər və tədqiqatçılar tərəfindən Rahilə Dövran mütərəqqi ideyalar müəllifi kimi qəbul olunmalıdır.
Sonda yaradıcılığına, şəxsiyyətinə dərin hörmət və ehtiram bəslədiyim Rahilə xanım Dövrana ədəbi-bədii yaradıcılığında bol-bol uğurlar diləyirəm!
Əsərlərinin hər birinə ayrı-ayrılıqda şərh verməyə ehtiyac olmadığını nəzərə alaraq, böyük məmnunluq hissi ilə deyə bilərəm ki, hansı mövzuda sənət əsərləri ərsəyə gətirməyindən asılı olmayaraq, müəllif hər bir əsərində uğur qazanır. Bu uğur isə çağdaş Azərbaycan ədəbiyyatının yeni dövründə qazanılan yeni və növbəti uğur kimi tarixə yazılmalıdır.
İstərdik ki, böyük yaradıcılıq potensialına və gücünə malik olan Əzizimiz, Sayğıdəyər dostumuz, qayğıkeş insan, etibarlı məsləkdaş Rahilə xanım Dövranın əsərləri yalnız respublika ərazisində deyil, eyni zamanda ölkənin hüdudlarından da kənardan gəlsin.
Necə ki, illər öncə Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatının təşəbbüsü ilə gerçəkləşdirilən “Çağdaş Azərbaycan poeziyasının inkişafına dəstək” layihəsi çərçivəsində Çağdaş Azərbaycan ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatının Gündəlik Analitik İnformasiya Agentliyinin və Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Naxçıvan Muxtar Respublikasındakı bürosunun rəhbəri, “Qızıl qələm” media mükafatı laureatı, şairə-publisist Rahilə Dövranın şeirləri Qardaş Türkiyə Cümhuriyyətində fəaliyyət göstərən “Kümbet” (Tokat şəhəri), “Kardelen” (Bilcek şəhəri), “Usare” (Kahramanmaraş şəhəri), “Hece Taşları” (Kahramanmaraş şəhəri) mədəniyyət və ədəbiyyatyönümlü dərgilərdə dərc olunaraq, ictimaiyyət nümayəndələrinin nəzərinə Azərbaycan türkcəsində çatdırılmışdı.
Çün ən azı zəngin yaradıcılıq yolu keçən Rahilə xanım Dövranın buna mənəvi haqqı var.