Hasan Akar
Zaman nasılda hızla geçiyor, kimseye sormuyor, kimseden hesap istemiyor, akıp gidiyor durmuyor bile. Geçtiğimiz yıl değerli Nermin Karagözoğlu’nun önerisi ile Ankara’ da yaşayan ağabeyi Prof. Dr. Galip Karagözoğlu’nu ziyarete gitmiştik. Prof. Dr. İnayet Pehlivan Aydın’ın tanımıyla “Türkiye’de önemli akademisyenlerden “biri olan Galip Hocamızın güllerle bezenmiş evinin bahçesinde yine hemşerimiz emekli eğitimci Teoman Pazarlı ile hocamızın o tatlı biçemi ile anlattıklarını sizlerle paylaşmayı planlamıştık.
Bahçeden içeri girdiğimizde eşi Nurten hanımla birlikte bizleri yüreklerinden gözlerine taşan sevgi ile karşılamışlardı. Yılların izlerini alınlarında gözlerken oldukça bakımlı ve dinç görünümleri ve Nurten Hanımın elleri ile yaptığı lezzetli pastaları ile çaylarımızı yudumlarken yılları saatlerin arasına sıkıştırmıştık.
Tokat, Niksar, Sivas, Malatya, Gümüşhane, Ankara, Amerika, İngiltere yılları, Devlete her kademede verilen hizmetler Kısaca Ülke hizmetinde başarılı dop dolu bir hayat. Onun anlattıklarını dinlemiş, notlar almış ve bitmesini hiç istemediğimiz görüşmemizi bu günlere taşıyan fotoğraflarla noktalamıştık.
Ve bir yıl sonrası…
Galip hocamızın Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü’nde okurken Mustafa Nihat Özön’ün dersinde göz göze geldikten sonra ayrılmayan gözlerden bir çifti mayıs ayında sonsuza kadar kapandı. 1958’ de evlenip bir yastığı paylaştığı Nurten Hanım günümüzün salgın hastalığına yenik düştü. Galip Hocamız ise eşi ile birlikte yakalandığı hastalığın üstesinden gelip, evine tek başına dönüyor. Ama yıllarını paylaştıkları evlerinde sanki o bir çift göz, o vefalı eş onu da çağırıyor. Hocamız da 22 Haziran 2021’ de öğle saatlerinde sessizce İncek, Kızılcaşar mezarlığında eşine kavuşuyor.
Söyleşimizi bu yıl Tokat’ta yayınlayacak ve Tokat’ta ağırlayacaktık. Zamana hep yenik düşüyoruz. Değerlerimize yaşarken değerli olduklarını hissettirmiyoruz. Dağarcıklarımızda sakladığımız güzellikleri ortaya çıkardığımızda vakit çok geç oluyor. Dudaklarımızdan ancak bir Fatiha ile onu hayırla yâd ettiğimiz kelimeler çıkıyor.
…
Biz, bazen geç kalıyoruz bu değerleri kaleme almakta. Kabahat ya da eksiklik bizden başkasında değil elbette. Neden saklarız dağarcıklarımızda, neden sağlıklarında onları bir iki satırla da olsa hatırlamaktan uzak kalırız. Bir özeleştiri yapmak gerekirse, bizdeki vefa bu mu Allah aşkına diye mahcup hissederim kendimi. Şimdi onlara Allah’tan rahmet dilmekten başka bir şey gelmiyor elimden.
Biz, o gün az gibi gözükse de dört saate çok şeyler sığdırdık. Derler ya; kafanıza takılanları da karşınızdakini rahatsız etmeden sorunuz. Biz de öyle yaptık. Daha ortaokul çağında babasını Niksar’ da görev yaparken zamansız kaybeden, ailenin en büyüğü bir çocuğun hayatı nasıl sırtlayıp mücadele ettiğini gördük. Alnındaki ince çizgilerde on altı yaşından seksen yedisine kadar yaşadığı acı, tatlı hatıraları saklı gibiydi sanki. Anlattıklarının hepsini buraya aktarmamız mümkün değil. Biz ailesinden kısaca bahsedip özünde onun istikbalini elde edişini ve devletin üst kademelerine nasıl başarıyla tırmandığının hikâyesini sizlerle paylaşmaya gayret edeceğiz.
Hocamız o gün söyleşiye ailenin direği 1904 Tokat doğumlu babası İsmail Efendiden başlayarak girdi. İsmail Efendi Tokat Rüştiye Mektebi’ni bitirerek İstanbul’a Subay Okuluna gitmiş, okul bitince İzmit’e atanmış. Bir yıl sonra 1929’ da Tokat’a geldiğinde 1914 doğumlu Saliha Hanımla evlenmiş ve görev yerine gitmişler. Ancak annesinin “oğlum bizi burada yalnız bırakma” çağırıları üzerine 1930’ da ordudan istifa ederek Tokat’a yerleşmiş.
Tokat’a dönüşünde Şenyurt Kasabası’nın yeniden imar edilmesi projesi çerçevesinde yeni tip evlerin müteahhitliğini yapmış. Bu işlerden sonra Nafia Müdürlüğü’nde göreve başlamış, 1940 yılında ise Niksar Tekel Müdürlüğünde (Reji) görev almış. Niksar’daki görevi sırasında hastalanmış ve Tokat Memleket Hastanesi’nde bir süre tedavi edilmiş. 10 Mart 1949 yılında ise Dabakhane Mahallesindeki evlerinde vefat sonrası Ali Mezarlığı’na defnedilmiş.
Bu zamansız kayıp sonrası Galip 16, Sevim Yıldız 14, Hüseyin 11 Nermin 7 ve İbrahim bir yaşında öksüz kalmışlar. Beş çocuğu ile baş başa kalan Saliha anne İsmail Karagözoğlu’nun Tekel’deki arkadaşlarının yardımı ile emekli sandığında biriken paraları almış. Çalışma günü yeterli olmadığı içinde maaş bağlanamamış. Bu koşullar altında aile Tekel’deki lojmanı boşaltarak Tokat’taki Dabakhane mahallesindeki evlerine taşınmışlar. Tokat’taki evlerinde beslediği inekten ürettiği süt ürünlerini, kalenin arkasındaki bağlarından meyve ve sebzelerini üretip mahallenin de dikişlerini dikmek sureti ile çocuklarını okutur. Tabii ki bu süreç kolay geçmez.
İsmail Karagözoğlu’nun Tekel’deki arkadaşları, Tokat’taki akrabaları ve Galip’in öğretmenleri aileye sahip çıksın gerekçesi ile kısa yoldan meslek sahibi olması için Sivas İlk Öğretmen Okuluna yatılı olarak kaydettirirler. Galip, 1952 yılında okulu bitirip Tokat merkeze bağlı Çerçi Köyü İlkokulu’na öğretmen olarak atanır. Sevim Yıldız Tokat GOP Lisesi orta bölümünden mezun olduktan sonra Ankara Numune Hastanesi’nde hemşirelik okur.
2021 yılında İstanbul’da vefat eden Sevim Yıldız’ın küçük kardeşi Hüseyin ise Tokat GOP Lisesi’ni bitirir. Kara Harp Okulu’nu kazanır. 1993 yılında Jandarma Albay olarak emekli olur.
İbrahim ise Ankara Atatürk Lisesi’nden mezun olduktan sonra Ankara Hukuk Fakültesi’ne girer. Mezuniyetten sonra askeri hâkimliği seçer. Albaylıktan emekli olur.
Kız kardeş Nermin ise Amasya İlk Öğretmen Okulu’ndan 1964 senesinde mezun olur ve 1989 yılında emekliliğe adım atar.
Bu zorlu mücadelenin kahramanlarını kısaca anlattıktan sonra konumuzun öznesi olan Galip hocamıza tekrar dönelim.
PROFESÖR DR.ABDULLAH GALİP KARAGÖZOĞLU
05.04.1933’de Tokat’ta doğdu. Babasının memuriyeti nedeniyle Niksar Gazi Ahmet İlkokulu’nda o
kudu.1949 yılında Niksar Ortaokulu’ndan mezun oldu.1952 yılında Sivas Öğretmen Okulu’ndan (yatılı olarak) pekiyi derece ile mezun oldu. Tokat Çerçi Köyü İlkokulu Stajyer öğretmenliği 3.07.1952-25.12.1953, 26.12.1953-10.05. 1954 Tokat Yeşilbağ İlkokulu öğretmenliği görevlerinde bulundu.
11.05 1954-31.10.1955 tarihleri arasında yedek subay olarak askerlik vazifesini yaptı. Askerlik sonrası Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Edebiyat ve Sosyal Bilgiler Bölümüne girerek 1957 yılında mezun oldu. Aynı yıl Malatya Akçadağ Ortaokulu Edebiyat Grubu öğretmenliğine tayin edildi.
18 Ağustos 1958 tarihinde Gazi Eğitim Enstitüsü’nde iken tanıştıkları Adana 1935 doğumlu, ”Bir daha başka göze bakmadım “ dediği Balkan göçmeni bir ailenin kızı olan Nur Hanım ile Ankara’da evlendi. Türkçe Öğretmeni olarak ilk görev Zile olan Nur Hanım, eşi ile bulundukları illerde görev yaptı. Bu mutlu yuvadan Okan ve Hakan adını verdikleri iki oğulları oldu.
1959-1962 yılları arasında Gümüşhane Lisesi Edebiyat öğretmenliği,1962- 1965 yılları arasında mezun olduğu Sivas Erkek İlk Öğretmen Okulu Edebiyat öğretmenliği ve müdür vekilliği görevlerinde bulundu.
Aynı zamanda 1962 yılında M.E. B tarafından açılan sınavları kazanarak A.İ.D. bursu aldı.1963-1965 yılları arasında Amerika da Ball Stade Üniversitesi’ne devam etti ve eğitim dalında B.A derecesini tamamladı.
1965-1967 yıllarında M.E. B. Hizmet İçi Eğitim Dairesi Uzmanlığı ve öğretim üyeliği,1967-1973 M.E. B Planlama Araştırma ve Koordinasyon Dairesi Araştırma Bölümü Başkanlığı yaptı.
Bu arada 1968 yılında tekrar bir A.İ.D. bursunu kazanarak A.B.D’ ne gitti ve Michigan State Üniversitesi’nde Eğitim Yönetimi ve Planlaması alanında “master” ve “doktora” çalışmaları yaptı.1972 yılında yurda dönerek M.E. B. Araştırma Bölümü Başkanlığına atandı.
1973-1980 yılları arasında Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu’nda görevlendirildi. 31.10.1980’de Milli Güvenlik Konseyince M.E. B. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı’na atandı. Bu görevinden kendi isteği ile (istifa) 09. 01,1981’de ayrılarak TUBİTAK’ takı görevine geri döndü.
Sayın Karagözoğlu’na röportajımız sırasında “Hocam neden bu göreviniz çok kısa sürdü, istifa edip ayrıldınız?” Sorumuza :”Milli Eğitim Bakanımız Hasan Sağlam’ a (12 Eylül Harekâtı) ihtilal sonrası uygulanmak istenen bazı projelerin gelecekte ülkede sıkıntılar doğurabileceği hususunda görüşlerimi bildirdim. O da Milli Güvenlik Konsey Başkanı Kenan Evren Paşa ile bu konuyu paylaştı ama program uygulanmak istenince ben de görevimden ayrıldım ”Demişti.
1981-1985 UNESCO Milli Eğitim Komisyonu Üyeliği,1985-1990 tarihleri arasında Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Öğretim üyeliği, 1990-1996 Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dekanlığı,1996-1998 Londra Büyükelçiliği Eğitim Müşavirliği yaptıktan sonra 1 Temmuz 1998 tarihinde emekli oldu.
İngiltere’de yaşayan Kıbrıslı Türkler için Türkiye’den gönderilen 25 öğretmenle 58 okulda birden Türkçe dil kursları açınca İngiltere Hükümeti ile Büyükelçilik arasında soğuk rüzgârlar eser ve bölücü terör örgütlerinin hedefi haline gelir ama Karagözoğlu çıktığı yoldan dönmez, reform niteliğindeki kursları başarı ile tamamlatır.
Karagözoğlu,1973-1985 yılları arasında da Nato Bilim Bursları Türkiye Yöneticiliği yapmıştır.1981 yılında da Milli Eğitim Vakfı’nın kurucuları arasında yer almış uzun yıllar bu vakfın yöneticiliğinde bulunmuştur.
Karagözoğlu yurda dönüşünde 1998-2000 yılları arasında Hacettepe Üniversitesinde yan zamanlı dersler vermiştir.
Akademik Unvanları:
Ball State Üniversitesi, İndiana ABD, Lisans,1963-1965
Michigan State Üniversitesi, Michigan ABD, Yüksek lisans,1968-1969,Eğitim Yönetimi ve Planlaması
Michigan State Üniversitesi, ABD, Doktora, 1969-1972,Eğitim Yönetimi ve Planlaması
Hacettepe Üniversitesi, 1977,Doçent, Eğitim Yönetimi ve Teftişi
Anadolu Üniversitesi,1989,Profesör, Eğitim Yönetimi ve Teftişi
Hazırlanmasında Katkısı Olan Kanunlar:
1739 Sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu
1750 Sayılı Üniversiteler Kanunu
2547 Sayılı Yüksek Öğretim Kanunu
Abdullah Galip Karagözoğlu’nun yurt içine ve yurt dışında yayınlanmış 46 yayını bulunmaktadır.
Türkiye’yi temsil etmek üzere 1963-1982 yılları arasında Amerika başta olmak üzere İngiltere, Fransa, Belçika, Almanya, Portekiz, Yunanistan
Üyesi olduğu Uluslararası Kuruluşlar:
World Council for Curriculum and instruction (W.C.C.1)
İnternational Coordinating Committee for out of Scoll Scientific Activites
İnternational Society for Teacher Education (ISTE)
Associteion for Teacher Edocation in Europe (ATEE)
Katıldığı Uluslararası Toplantılar (Ülkeler) :
A.B.D, İngiltere, Fransa, Belçika, Yunanistan, Belçika, Almanya, Çekoslovakya, Çin, Hollanda, Finlandiya, Hindistan
Eserlerinden Bazıları:
İlköğretimde Teftiş Uygulamaları, Türk Eğitim Düzeninde Müfettişin Rolü, Türkiye’de Ortaöğretim ve Sorunları, Atatürk İlkeleri Işığında Türk Eğitim Sistemi, Atatürk İnkılabının Yerleşmesinde ve Gerçekleşmesinde Eğitimin Rolü ve Yeri, Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Yayınlar Kataloğu, İlkokullarda Sosyal Bilgiler Öğretimi, Türkiye de Müspet Bilimlerde Bilim Adamı Yetiştirme Politikası
Ve yurt dışında sekiz yayın.
Biz, güzel ülkemizin bağrından çıkıp zor şartlarda istikbalini kazandıktan sonra devletine en üst görevlerde hizmet eden değerli hocamız Prof. Dr. Abdullah Galip Karagözoğlu ve eşi Nur Hanımı saygıyla anıyor, mekânları cennet olsun diyoruz.
İnanıyoruz ki; Galip Hocamızın Okan ve Hakan isimli oğulları, Lale ve Nil isimli gelinleri ve torunları Koray, Merve, İdil, Selim, Can onun ideallerini, Dünyaya bakış açısını devam ettireceklerdir.