Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Irak temsilcisi
Hoyrat ( Beyatı ) İki türü bizde var, biri Cinaslı bununda bir çok türlüsü vardır. Diğeri Cinassız bununda bir kaç nevi var burada sadece Hoyrat nedir açıklıyorum ve ondan sonra ( Kan Cinaslı Hoyratımdan ) sevgili okuyucularımıza bir kaçını örnek vermek istiyorum.
Hoyrat Nedir ?
Hoyrat özel bir uslupla yazılmış dörtlüktür, hakıkatta derin anlamlar taşıyan çok az sözcüklerle çok büyük anlamlar ifade eden veya geçmişten bir hikaye , bir olay veya öyküsünü anlatan ve bir kişi tarafından işlenemesinden doğan ve halkın içli duygusuna tercüman olan bir çeşittir …
Hoyrat Türkmen edebiyatımızın temel dallarından biri olduğundan çok eminiz, verimi geldikçe yoğunlaşan, ölmeyen ve yaşamı sürdüren bir ölümsüz daldır.
Dedelerimizden bize kalan altın bir kalittir. Türkmenlerin kimliği olan ve biz Türkmenleri bütün Dünyaya tanıtan dörtlük üslübüyle yazılan bir dizidir…
Divan edebiyatında olduğu gibi Hoyratta da güzel anlayışı için özel anlam içeren ve çeşitli benzetmeler kullanılmaktadır ve bu benzetmeler Halk ağzıyla yerli sözlerden kurulmuştur.
Hoyrat, kanatları arasında bir dereceye kadar mana bütünlüğü ve anlam bağlılığı bulunan, cinaslı ise birinci kanadı ( 3, 4 veya 5 ) heceli ayrı kalmak üzere, ( 2, 3, 4 )ncü kanatları yedi heceden oluşur. Derin sevgi ve saygılarımla.
Esat ERBİL
Emekli Türkmen Millet Vevili
Ve Barış Dergisinin Baş Yazarı,
Türkmen Evi Gazetesinin Baş Yazarı ve
Türkmen Aydınlar Örgütü Başkanı.
Cinaslı Hoyratlar
Kan Ağladı
Gam canda kan, ağladı
Bir vefasiz ardınca
Gözlerim kan, ağladı.
Kan Ayı
Aşur ayı kan, ayı
Yerde suçlu elinnen
Kabliyipti kan, ayı.
Kan Düştü
Kanaraya kan, düştü
Gel gülüm uzaklaşağ
Aramıza kan, düştü.
Kan sağladı
Hastanı kan, sağladı
Uşağ ağlar süt ister
Neneyse kan sağladı.
Kan sağlar
Hasta canı kan, sağlar
Nene uşağ ağzına
Süt yerine kan, sağlar.
Kan Yara
Dost olursan kan, yara
Yardan kanım birleşti
Men verendem kan, yara.
Kana Gam
Gözüm tutup kan, ağam
Yurdumun hasretinnen
Katılıptı kana, gam.
Kanatımnnan
Gediri kan, atımnnan
Uçmağ vaktim gelince
Kırıldım kanatımnnan.
Kanatımı
Kanlıyıp kan atımı
Yar size gelebilmem
Yad kırıp kanatımı.
Kanaraya
Kan aktı kanaraya
Yarı mennen ettiler
Saldılar kan, araya.
Kanalandı
Hasta var kan, alandı
Men ölürsem bu yolda
Dostlarım kan, alandı.
Kananı
Hasta kansız kan, anı
Gecelerim zar oldu
Yarım yada kananıç
Kandı bügün
Gözlerin kandı, bügün
Yar emeğim unuttu
Yadlara kandı, bu gün.
Kandı Gene
Dost yada kandı, gene
Kimin kanın döküpsen
Gözlerin kandı bügün.
Kandı Yara
Tek gevlim kandı, yara
Sen küstün men darıldım
Bak doldu kan, diyara.
Kansızdan
Kan alınmaz kansızdan
Dostumçın yas tutmaram
Almayıncan kan, sizden.
Kanşardan
Çok döküldü kan, şerden
Dilimi bend eyledi
Yar bakanda kanşardan.