-Uşaqlar, ədəbiyyat həyatı obrazlı şəkildə əks etdirən söz sənətidir.
-Müəllim ,biz ədəbiyyat fənnini niyə öyrənirik?
-Əyləş yerinə ,sual vermək vaxtı deyil .İmkan ver dərsi izah edim.
-Müəllim ,elə dərsimizə aid sualdı da.
-”Əyləş” dedim .
Deyəsən,ədəbiyyat dərsidi. Az öncə ədəbiyyatın həyatı obrazlı şəkildə əks etdirən söz sənəti olduğunu deyən müəllim şagirdin həyata dair sualının qarşısında aciz qalır.
Ey hörmətli müəllim ,nəzərinizə çatdırıram ki ,ədəbiyyat sizin kitabdan əzbərləyib söylədiyiniz bir-iki kəlmədən ibarət deyil .Ədəbiyyat həyatın özüdür ,mənəvi paklığımız, düşüncələrimizin inkişafı ,sevinclə kədərin ,zülmətlə işığın, hicranla vüsalın qarşılaşdığı məkan ,insanlığa aparan yol ,Vətən ,ana sevgisini, böyüklərə hörməti ,sevgidə sədaqəti aşılayan fənn, daxilimizdəki səsdir həm də.
Bəli ,təsssüf ki, ədəbiyyat fənnini ,həyatın fənnini hər gün zirvədən uçuruma sürükləyən diplomlu ,lakin sözü tükənən, ədəbiyyatın mahiyyətini dərk etməyən müəllimlərimizin sayı çoxdur. Həyatın fənniylə oynamaq, fikrimcə ,xalqımızın həyatıyla oynamaqdır .
Lütfən saxlayın bu haqsız gedişinizi, vicdanınızın səsini dinləyin və məvacib xatirinə ,yalnız öz şəxsi mənafeyinizi düşünüb aldığınız ,diplomunuzla öyündüyünüz mənasız zamanları acı bir xatirə kimi yaddaşınızda saxlayın və gedin, uzaqlaşın bu işdən, sizin təhsil almağa ,öyrənməyə ehtiyacınız var .Siz öyrədə bilməzsiniz, məhv etməyin bu xalqı ,məhv etməyin bu milləti ,gəncliyimizi məhv etdiyiniz, saxta diplomlarınızla öyündüyünüz zamanlar geridə qalsın. Öyrənmək heç vaxt gec deyil .Oxuyun .Mirzə Ələkbər Sabirin satiralarını ,Mirzə Fətəli Axundzadənin komediyalarını .
Ey hörmətli ,sözü tükənən ədəbiyyat müəllimləri ,ədəbiyyat müəllimi olmaq üçün saxta diplomunuz kifayət etmir .Sizin böyük ürəyiniz ,həyata baxışınız ,ruhunuz olmalıdır ,ruhunuz .
Ədəbiyyatımız, yəni həyatımızı məhv edirsiniz .Oynamayın taleyimizlə.
-Aysel ,sabah səndə (sən də )gedəcəksən universitetə ?
-Hə ,Aytən ,məndə (mən də )gedəcəm .
-Murad, sənin ixtisasın nədir ?
-Bialogiya müəllimi .(biologiya )
-Bəs sənin?
-Məndə( mən də ) fiolagiya (filologiya) fakültəsində oxuyuram.
-Hansı fakültədə??
-Ədəbiyyat, Azərbaycan dili.
-Həəə.
-Emil ,oğlum sən hüquqşünassan Muradgilə müəllimi tapşırıq verib.
-Kontusiyamız (konstitusiyamız )neçə maddədən ibarətdir ?Sən bilərsən, de tapşırığını yazsın.
-Iıııı deyəsən 110 du ,eyy oxe 120 yadımdan çıxıb.
-Müəllimə Üzeyir Hacıbəyov harda anadan olub?
-Otur aşağı müəllimə sual verir buna bir bax.
Musiqi müəllimi ,yoxsa incəsənətdən xəbərsiz insan?
Bəli, nə qədər ki ,bu qədər savadsızlığı təbliğ edən ”savadlılarımız” var biz nə Avropaya inteqrasiya edəcəyik ,nə də batil inanclarımızdan, cəhalətdən ,xürafatdan uzaq olacayıq.
Deyilənlərə görə, müəllimlərin dərs keçmə bacarıqlarının yoxlanılmasından sonra ”əsl müəllimlər ”öz iş fəaliyyətlərini davam etdirə biləcəklər .Yəni, şagirdləri öyrədə bilməyən müəllimlərin özlərini də öyrədən lazım olduğu məsələsi ortaya çıxacaq .Bu lap ayağıyla xəstəxanaya gələn insanı savadsız həkimin ixtiyarına verdikdən sonra o biri dünyaya yola salmağa bənzəyir.
Gəncliyimizi, gələcəyimizi hər test əzbərləyib imtahandan keçən və ya müxtəlif üsul və vasitələrlə saxta diplomlarla müəllim olan insanlara əmanət edək ,artıq şagirdlərin ,insanların düşüncəsində müəllimlik peşəsini adi ,ucuz, bəsit sənət kimi formalaşdıraq və sonra da ”müəllimin nüfuzunu artırdıq ”deyək.
Müəllimin, jurnalistin ,həkimin ,mühəndisin- bütün sənət sahiblərinin nüfuzu düşdü .Bilirsiniz nə zamandan? Hər yetənə” tələbə ”adını verdiyimiz gündən.
Şəxsən tanıdığım bir neçə xanım var ki ,diplomu yaxşı bir oğlanla ailə qurmaq xatirinə alıb .Desinlər ki ,oxumuş qızdır düşüncəsi ,inanın ki ,məhvə sürükləyir cəmiyyətimizi.
Oyanın, artıq ayılın qəflət yuxusundan .”Molla Nəsrəddin ”jurnalının üz qabığında təsvir olunan bir qrup yuxuya getmiş müsəlmanın karikaturası ,Qasım bəy Zakirin ,Mirzə Ələkbər Sabirin satiraları ,təəssüf ki, hələ də aktualdır .
Səs salma yatanlar ayılar ,qoy hələ yatsın.
Yatmışları razı deyiləm kimsə oyatsın.
Tək- tək ayılan varsa da haq dadına çatsın.
Mən salim olum ,cümlə cahan batsa da batsın.
Millət necə tarac olur olsun, nə işim var?
Düşmənlə möhtac olur olsun ,nə işim var?
”Heç vaxt gec deyil ”deyirlər .Amma ,deyəsən ,çox gecikmişik .Heyif ,savadlı və vicdanlı diplomlu şəxslərə- müəllimlərə ,həkimlərə, jurnalistlərə – bir sözlə heyif bu xalqın savadlı insanlarına ki ,savadsızların dərdi ,əslində gələcəyimzlə, taleyimizlə oynamalarının dərdi könüllərini ağrıdır hər gün .Könlün ağrısının təbibi yalnız saflıqla ,sevgiylə ,dürüstüklə bəslənməkdir .Saflığı ,dürüstlüyü, sevgini ,haqqı ,ədaləti isə elmli ,təhsilli ,gerçək diplomlu insanlar öyrədə bilər.
Elmin bitdiyi yerdə zülm başlayır .Çəkilin yolumuzdan diplomlu savadsızlar .Yox ,yox xalqımızın taleyiylə oynayan vicdansızlar !Könlün ağrısı yaman ağır olur !
GÜNEL ƏLİYEVA (Azərbaycan dili və Ədəbiyyatı müəlliməsi)