Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası (AMEA) Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunun İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsinin müdiri, “Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Gənclər Şurasının və Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyinin üzvü, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Tovuz Bürosunun Rəhbəri, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin təqaüdçüsü, “İlin gənci” müfakatçısı, gənc ədəbiyyatşünas-alim, istedadlı xanım yazar Gülnar Səmaya Ali Attestasiya Komissiyası Kollegiyasının 12.01.2023-cü il tarixli qərarı ilə filologiya üzrə fəlsəfə doktoru elmi dərəcəsi verilib. Fəlsəfə doktoru diplomunun təqdimatı 02.02.2023-cü il tarixində baş tutub.
Qasımlı Gülnar Vaqif qızı 2014-cü ildə Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunun Ədəbi Tənqid şöbəsinə Azərbaycan ədəbiyyatı ixtisası üzrə əyani doktoranturaya qəbul olub. “Müstəqillik dövrü Azərbaycan ədəbiyyatında poema janrının inkişaf yolu və xüsusiyyətləri” adlı dissertasiya işini 24 dekabr 2021-ci il tarixində müdafiə edib.
Gülnar Səma 1 iyun 2017-ci ildə Ədəbiyyat İnstitutunun Mətbuat tarixi və publisistika şöbəsində kiçik elmi işçi kimi işə başlamış, 3 iyul 2018-ci ildən həmin şöbədə elmi işçi, 1 noyabr 2022-ci ildən böyük elmi işçi kimi çalışır. 2019-cu ilin iyun ayından Ədəbiyyat İnstitutunun İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsinin müdiri vəzifəsi həvalə olunub.
Azərbaycan peşəkar milli teatrının 150 illik yubileyinin qeyd edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı
2023-cü ildə Azərbaycan peşəkar milli teatrının yaradılmasının 150 ili tamam olur.
Azərbaycan teatrı XIX əsrin taleyüklü ictimai-siyasi hadisələri fonunda köklü dəyişikliklər baş verərkən böyük maarifçi Mirzə Fətəli Axundzadənin ədəbiyyatımıza dram janrını gətirdiyi və xalq teatrının peşəkar milli teatra çevrildiyi bir vaxtda təşəkkül tapmışdır. Həmin dövrdə ziyalılarımızın Bakı, Şuşa, Şəki, Lənkəran, Naxçıvan, Tiflis və İrəvanda təşkil etdikləri tamaşalar bu şəhərlərin mədəni həyatında mühüm rol oynamışdır.
Azərbaycan teatrı həmişə fəal mövqeyi ilə seçilərək ictimai fikrin ön sıralarında dayanmış, cəmiyyətin mədəni tərəqqisinə və milli şüurun inkişafına əhəmiyyətli təsir göstərmişdir. Ədəbi fikir tariximizin görkəmli nümayəndələri xalqa müraciət üçün teatr səhnəsindən yüksək xitabət kürsüsü kimi istifadə etmişlər.
Dramaturgiyamızın tarixinin hər bir inkişaf mərhələsində Azərbaycan teatrı orijinal aktyor məktəbi ilə əlamətdar olmuş, yüksək səhnə mədəniyyətinə malik sənətkarlar və istedadlı rejissorlar nəsli yetişdirmişdir. Ölkəmizdə bütünlüklə milli dəyərlər zəminində dolğun fəaliyyəti üçün geniş inkişaf perspektivləri açılan teatrlar şəbəkəsi vardır. Bu teatrların kollektivləri dünya təcrübəsindən uğurla bəhrələnərək davamlı yeniləşdirdikləri repertuarlarında mütərəqqi məzmunlu, humanist ideyalı əsərlərə xüsusi yer ayırmış, insanlarımıza milli dramaturji irsin dərin mənəviyyat aşılayan şah əsərləri və xarici ədəbiyyatın estetik zövq formalaşdıran qiymətli nümunələri ilə daha yaxından tanış olmaq imkanı qazandırmışlar.
Azərbaycan teatrı xalqımızın mədəni sərvətidir. Həmin sərvətin qorunması və inkişaf etdirilməsi Azərbaycan dövlətinin mədəniyyət siyasətinin əsas prioritetlərindən biridir. Respublikamıza rəhbərlik etməyə başladığı ilk illərdən milli-mənəvi dəyərləri ön planda tutmaqla tarixi-mədəni irsimizə münasibətdə dönüş yaradan Ulu Öndər Heydər Əliyevin bilavasitə təşəbbüsü və iştirakı ilə Azərbaycan teatrının 100 illik yubileyinin təntənəli qeyd olunması diqqətəlayiq mədəniyyət hadisəsinə çevrilmiş və teatrımızın çiçəklənməsinə yeni stimul vermişdir.
Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 109-cu maddəsinin 32-ci bəndini rəhbər tutaraq, ölkənin mədəni-ictimai həyatının əhəmiyyətli hadisəsi kimi Azərbaycanda peşəkar milli teatr yaradılmasının 150 illiyinin qeyd olunmasını təmin etmək məqsədilə qərara alıram:
1. Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Nazirliyi Azərbaycan peşəkar milli teatrının 150 illik yubileyi ilə bağlı tədbirlər planı hazırlayıb həyata keçirsin.
2. Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti bu Sərəncamdan irəli gələn məsələləri həll etsin.
Fevralın 7-də YARAT Müasir İncəsənət Mərkəzində “Multiperspektivdə” qrup sərgisi çərçivəsində Osman Nuri İyemin “Buludlar” filmi nümayiş olunacaq.
YARAT-dan AZƏRTAC-a bildirilib ki, sənədli film Türkiyənin Egey dənizi sahilində yerləşən kiçik bir kənddə yaşayan Bulud ailəsinin sənədli tragikomediya hekayəsidir.
Film, yaxın ailə üzvlərinin gündəlik həyat tərzini bitərəf və humanist nöqteyi-nəzərdən təsvir edir. Osman Nuri İyem İstanbulda yaşayan və fəaliyyət göstərən fotoqraf və rejissordur.
O, “Taşeron Independent Art Initiative”nin həmtəsisçisi, həmçinin “Evin Art Gallery”nin bədii rəhbəridir.
Müddəti 40 dəqiqə olan ekran əsəri ingilis subtitrləri ilə göstəriləcək.
Qara Qarayev musiqimizdə gələcəyə yeni yollar açan novator bəstəkar, XX əsrin bəşəriyyətə bəxş etdiyi böyük şəxsiyyətlərdən biridir. Onun özünəməxsus yaradıcılığı həm Azərbaycanda, həm də onun hüdudlarından kənarda tanınır.
Görkəmli bəstəkarın 105 illik yubileyi ilə əlaqədar Milli Kitabxananın əməkdaşları tərəfindən “Qara Qarayev” adlı Elektron məlumat bazası hazırlanaraq virtual rejimdə istifadəçilərə təqdim edilib.
Kitabxanadan AZƏRTAC-a bildirilib ki, Elektron məlumat bazası rəsmi sənədlər, həyat və yaradıcılığının əsas tarixləri, görkəmli şəxslər Qara Qarayev haqqında, Qara Qarayev Azərbaycan musiqisi və görkəmli sənətkarlar haqqında, mükafatları, əsərləri, xatirəsinin əbədiləşdirilməsi, fotoqalereya və videoqalereya bölmələrindən ibarətdir. Məlumat bazasında yerləşdirilən materiallar tam mətnləri ilə təqdim olunur.
Məlumat bazası ilə tanış olmaq istəyənlər http://anl.az/el/emb/Q.Qarayev-100/index.html linkindən istifadə edə bilərlər.
Fevralın 4-də Şuşa Dövlət Musiqili Dram Teatrında görkəmli dramaturq Mirzə Fətəli Axundzadənin “Sərgüzəşti vəziri xani Lənkəran” əsəri əsasında hazırlanan eyniadlı tamaşası nümayiş olunacaq.
Teatrdan AZƏRTAC-a verilən məlumata görə, tamaşanın quruluşçu rejissoru Əməkdar artist Loğman Kərimov, quruluşçu rəssamı isə Xaliq Cabbarovdur.
“Sərgüzəşti vəziri xani Lənkəran” komediyası Mirzə Fətəli Axundzadənin 1850–ci ildə yazdığı sayca üçüncü komediyadır. Bu əsər Azərbaycan teatrı səhnəsində tamaşaya qoyulmuş ilk əsərdir. Əsərin süjeti 1800–1801-ci illərə təsadüf edir. Hadisələr Lənkəran xanının vəziri Mirzə Həbibin evində və xanın sarayında cərəyan edir. Komediyada saray və ailə intriqaları fonunda vəzirin baldızı Nisə xanım və xanın qardaşı oğlu Teymur ağanın saf məhəbbəti əsas götürülüb. Əsərdə olduğu kimi, tamaşada da bütün hadisələr komik dillə, eləcə də şən musiqi keçidlərlə tamaşaçıya təqdim olunur.
Qeyd edək ki, Mirzə Fətəli Axundzadənin “Sərgüzəşti vəziri xani Lənkəran” komediyası Şuşa Dövlət Musiqili Dram Teatrında ilk dəfə 2012–ci ildə oynanılıb. Tamaşanın premyerası “Sərgüzəşti – Mirzə Fətəli Axundzadə” teatr festivalının bağlanışında təqdim olunub. Bundan əlavə tamaşa 2013–cü ildə Tatarıstanın Kazan şəhərində keçirilən türkdilli xalqların “Nauruz” XI Beynəlxalq Teatr Festivalında və 2014–cü ildə I Şəki Beynəlxalq Teatr Festivalında uğurla nümayiş olunub.
2023-cü ilin ölkəmizdə “Heydər Əliyev İli” elan olunması ilə əlaqədar Heydər Əliyev Mərkəzi bir sıra layihə və tədbirlər həyata keçirəcək. Mərkəzdə “Heydər Əliyev və milli teatr sənəti” layihəsi çərçivəsində silsilə tamaşaların nümayişi nəzərdə tutulur.
Layihə çərçivəsində fevralın 24-də Akademik Milli Dram Teatrı truppasının iştirakı ilə Cəlil Məmmədquluzadənin “Ölülər” tragikomediyasının tamaşası Heydər Əliyev Mərkəzində göstəriləcək.
AZƏRTAC xəbər verir ki, səhnə əsəri Heydər Əliyev Mərkəzi və Mədəniyyət Nazirliyinin birgə təşkilatçılığı ilə hazırlanır.
Heydər Əliyev Mərkəzinin nümayəndəsi Zafiq Xəlilov bildirib ki, “Heydər Əliyev və milli teatr sənəti” layihəsi çərçivəsində Ulu Öndərin ən çox sevdiyi və böyük maraqla izlədiyi tamaşaları nümayiş olunacaq. Heydər Əliyev çıxış və müsahibələrində “Ölülər” tamaşası ilə bağlı fikirlərini bildirib, pyesin bənzərsiz, tarixi, fəlsəfi əsər olduğunu qeyd edib.
“Ölülər”in quruluş müəllifi Xalq artisti Azər Paşa Nemətov hazırda tamaşanın Heydər Əliyev Mərkəzinin səhnəsinə uyğunlaşdırılması prosesinin aparıldığını deyib. Bildirib ki, Heydər Əliyev Mərkəzinin səhnəsi Akademik Milli Dram Teatrının səhnəsindən daha genişdir. Səhnələr fərqli olduğuna görə yeni dekorasiyalar hazırlanır. Rejissor tamaşanın finalının fərqli olacağını da vurğulayıb. Onun sözlərinə görə, tamaşaçı ilk dəfə yeni final görəcək. Bu final yalnız Heydər Əliyev Mərkəzində olacaq.
“Ölülər” tamaşasında əsas obrazlardan birini – Şeyx Nəsrullahı oynayan Xalq artisti Nurəddin Mehdixanlı qeyd edib ki, Heydər Əliyev Mərkəzi çox gözəl təşəbbüs irəli sürüb. Kollektiv çalışacaq ki, fevralın 24-də teatrı Heydər Əliyev Mərkəzində layiqli şəkildə təmsil etsin. Bütün tamaşaçılarımızı Heydər Əliyev Mərkəzinə dəvət edirik.
“Ölülər”in Kefli İsgəndəri Əməkdar artist Anar Heybətovun sözlərinə görə, məşq prosesi artıq yekunlaşıb. Səhnələrin ölçüləri fərqli olduğundan bəzi düzəlişlər edilib, artıq tam hazır vəziyyətdədir.
Səhnə əsərində Şeyx Əhməd rolunda çıxış edən Əməkdar artist Aslan Şirin “Ölülər”in Heydər Əliyev Mərkəzində səhnəyə qoyulmasını böyük mədəniyyət hadisəsi adlandırıb. Aktyor tamaşada əsas rollardan birinin ona həvalə edilməsindən məmnun olduğunu bildirib. O, fevralın 24-də yaradıcı heyətin ilk dəfə belə böyük auditoriyada geniş tamaşaçı kütləsi ilə üz-üzə qalacağını vurğulayıb.
Bildirək ki, ikihissəli tamaşada həmçinin Xalq artistləri Əli Nur, Hacı İsmayılov, Kazım Abdullayev, Laləzar Mustafayeva, Rafiq Əzimov, Sabir Məmmədov, Əməkdar artistlər Elxan Quliyev, Elşən Rüstəmov, Əlvida Cəfərov, Kazım Həsənquliyev, Mətləb Abdullayev, Məzahir Cəlilov, Mirzə Ağabəyli və teatrın digər aktyorları çıxış edəcəklər.
Səhnə əsərində SSRİ Xalq artisti Qara Qarayevin vaxtilə “Ölülər” tamaşası üçün bəstələdiyi musiqi yeni versiyada təqdim olunacaq.
