http://hecetaslari.com/hecetaslaridergisi/hecetaslari79sayiOn5eylul2021.pdf
Day: Sentyabr 15, 2021
-
Bu gün Xalq şairi Hüseyn Arifin anım günüdür
Hüseynzadə Hüseyn Camal oğlu (Huseyn Arif) – şair, 1949-cu ildən AYİ-nın üzvü, “Qızıl oraq” mükafatı, (1971), “Azərbaycan Dövlət Mükafatı” laureatı (1978), Azərbaycanın xalq şairi (1989).
Həyatı
Hüseyn Arif 1924-cü il iyunun 15-də Ağstafa rayonunun Yeni gün kəndində anadan olub.Bakı pedaqoji məktəbində (1937-1940), ADU-nun şərqşünaslıq fakültəsində (1946-1951) təhsil almışdır. Moskvada Maksim Qorki adına Ədəbiyyat İnstitutunun aspiranturasına daxil olmuşdur (1951-1952).Xarici ölkələrlə Dostluq və Mədəni Əlaqələr Azərbaycan cəmiyyətində şöbə müdiri (1957-1959),”Azərnəşr”in Bədii Ədəbiyyat Redaksiyasında böyük redaktor (1965-1967),”Gənclik” nəşriyyatında bədii ədəbiyyat redaksiyasının müdiri (1967-1968),Azərbaycan Aşıqlar Birliyinin sədri (1984-1992) vəzifələrində işləmişdir. 1991-ci ildə Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Ağsaqqallar Şurasının üzvü seçilmişdir.
Hüseyn Arif 1992-ci il sentyabrın 14-də Bakıda vəfat etmiş, doğulduğu kənddə dəfn olunmuşdur.Ədəbi fəaliyyəti
Ədəbi fəaliyyətə İkinci Dünya müharibəsi illərində başlamışdır. Onun ribrettosu əsasında 1957-ci ildə “Azad” tamaşası M.F.Axundov adına Opera və Balet teatrında, “Yolda” poması əsasında yazdığı eyniadlı pyesi 1974-cü ildə M.Qorki adına Gənc Tamaşaçılar Teatrında tamaşaya qoyulmuşdur.
1971-ci ildə “Dağ Kəndi” poemasına görə “Qızıl Oraq” mükafatina layiq görülmüşdür. Əsərləri keçmiş SSRİ və bir sıra xarici ölkə xalqlarının dillərinə tərcümə olunmuşdur. Mahnılarına musiqi bəstələnmişdir. 1976-cı ildə Yuqoslaviyada (Sarayevo) Beynəlxalq poeziya günlərinin, 1979-cu ildə Liviyada SSRİ gunlərinin iştirakçısı olmuşdur.Əsərləri
1. Yeni həyat yollarında (şerlər). Bakı: Azərnəşr, 1950, 45 səh.
2. Mən sülhə səs verirəm. Bakı: Azərnəşr, 1951, 31 səh.
3. Rus dili müəlliməsi (şerlər). Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1954, 52 səh.
4. Məhəbbət nəğmələri. Bakı: Azərnəşr, 1956, 22 səh.
5. Dostluq telləri (şerlər). Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1960, 80 səh.
6. Yolda (poema). Bakı: Azərnəşr, 1962, 111 səh.
7. Ömür çeşməsi. Bakı: Azərnəşr, 1963, 112 səh.
8. Sibir töhfələri (şerlər). Bakı: Azərnəşr, 1964, 56 səh.
9. Torpaq eşqi. Bakı: Azərnəşr, 1964, 84 səh.
10. Yollar və xatirələr. Bakı: Azərnəşr, 1966, 334 səh.
11. Duru göl əfsanəsi. Bakı: Gənclik, 1969, 74 səh.
12. Seçilmiş əsərləri (şerlər və poemalar). Bakı: Azərnəşr, 1969, 230 səh.
13. Bahar gələndə. Bakı: Azərnəşr, 1969, 120 səh.
14. Sən mənimlə get. Bakı: Gənclik, 1970, 248 səh.
15. Söylə, yadındamı? Bakı: Gənclik, 1972, 205 səh.
16. Qocalan deyiləm. Bakı: Gənclik, 1978, 351 səh.
17. Seçilmiş əsərləri (iki cilddə). I c. Bakı: Azərnəşr, 1975, 300 səh.
18. Seçilmiş əsərləri (iki cilddə). II c. Bakı: Azərnəşr, 1975, 283 səh.
19. Ömür gözəlsə. Bakı: Gənclik, 1978, 351 səh.
20. Şamxor su-elektrik stansiyası (şerlər). Bakı: İşıq, 1979, 24 səh.
21. Ömür deyir (şerlər). Bakı: Gənclik, 1981, 138 səh.
22. Ayrı düşəli (şerlər). Bakı: Gənclik, 1983, 280 səh.
23. Dilqəm (şerlər və poemalar). Bakı: Yazıçı, 1984, 240 səh.
24. Seçilmiş əsərlər (2 cilddə). I c. Bakı: Yazıçı, 1985, 408 səh.
25. Seçilmiş əsərlər (2 cilddə). II c. Bakı: Yazıçı, 1985, 252 səh.Məqalələri
1.”Aşıq Alını axtarıram”, “Elm və həyat” jurnalı, Bakı, 1968, №2, səh.12.
2.”Aşıq Alı”, “Azərbaycan” jurnalı, Bakı, 1969, №9, səh.199-203.XALQSIZ XALQ ŞAİRLƏRİ
Bir həyat şairi var,
Bir də vaxt şairləri.
Eldən, gündən xəbərsiz
Saray, taxt şairləri.Biri haqqa daş atar,
Biri kölgədə yatar,
Kim sevib, kim yaşadar
Bu bədbəxt şairləri.Biri var, üzdəniraq
Haça dil, hazıryaraq.
Qapı, baca, künc, bucaq
Əl-ayaq şairləri.Hüseyn Arif, nə xəbər
Nə qədərmiş nə xəbər
Başsız başa keçənlər
Xalqsız xalq şairləri.BİZ AYRI DÜŞƏLİ
O günlər yuxuydu, yoxsa həqiqət,
Bəlkə bir düyünlü sirr idi, getdi.
O arzu, o ümid, o söz, o söhbət
Dodaqdan süzülən dürr idi, getdi.Şırşırlar oyandı, çağladı dağlar,
Çiçəklər boylandı, bəzəndi bağlar.
Biz ayrı düşəli bir qərib bahar,
Yanımdan xəbərsiz yeridi, getdi.Buludlar üfüqə çəkildi lay-lay,
Zəmilər biçildi, buğdalar tay-tay
Biz ayrı düşəli bir alovlu yay
Çölləri, düzləri bürüdü getdi.Bulaqlar boynunda üşüdü yarpız,
Yarpaqlar, budaqdan endi aramsız.
Biz ayrı düşəli bir yorğun payız,
Sarı çuxasını sürüdü, getdi.Axdı damcı-damcı buz salxımları,
Sellər yaraladı bürcü, hasarı.
Biz ayrı düşəli bir qışın qarı
Gözümün içində əridi, getdi.Könlümdə dörd fəslin qəmi, nisgili,
Möhnətin sonu yox, qəmin sahili,
Yetmiş vida ili, ayrılıq ili,
Ömrün günlərinin biriydi, getdi.
Bir dağ kəli yaraladım zirvədəBir dağ kəli yaraladım zirvədə
Baş titrədi, ayaq əsdi, daş axdı.
Bir canlını candan saldı bir zədə
İki gözdən iki damla yaş axdı.Düşünmədim, anadır, ya baladır,
Ovçu atar ov bərədən keçəndə
Ala tula qanlı daşı yaladı,
O sönürdü tikanlığın içində.Qabaqlaşdıq sökülməmiş qızıl dan,
Mən silahlı, o silahsız bu yerdə.
Yarıyolda ayrı düşdü qatardan,
Mən günahlı, o günhasız bu yerdə.Öz halına təkcə özü ağladı,
Kimi var ki, kim dayana yanında.
Dil uzadıb, nəm torpağı yaladı,
Sumu keçdi xəyalından son anda.Dodaq yanır, yanaq yanır, üz yanır,
Buludumu, dumanımı əyləsin?
Boylandıqca baxış yanır, göz yanır,
Bu yanğıyla sellər, sular neyləsin?Ağır-ağır dartıb bükdü dizini,
Muncuqladı kirpiklərdə donan tər.
İndən belə toz basacaq izini,
İndən belə nə yürüş var, nə səfər.Birdən-birə elə çırpdı özünü,
Sağ buynuzu qopub qaldı qayada.
Ey Hüseyn, müxtəsər et sözünü,
Bu qan səni tutasıydı, tutdu da.Gözəllərə
(zarafatyana)
Gözəllər, söyləyin bu necə işdi,
Qiyməti şöhrətə ada verdiniz?
Kədəri yaxının üstünə atıb,
Sevinci aparıb yada verdiniz?Hər saxta gülüşə, hər yalan sözə,
Aldanıb düşdünüz dolaşıq işə.
Sonralar möhnətlə gəlib üz-üzə
Ömrü közə tutub, oda verdiniz.Buza döndü qələm, bozardı kağız,
Arxamı qış kəsdi, qarşımı payız.
Yüzünüz bir şair yaratmadınız,
Biriniz yüz şair bada verdiniz…Sən dərsə gəlməyəndə…
Düşür yadıma hərdən
Məktəb həyətində mən
Yoluna göz dikərdim,
Qəlbim sızlardı birdən
Sən dərsə gəlməyəndə…Durub-durub anardım,
Gizli-gizli yanardım.
Neçə dostun içində
Özümü tək sanardım.
Sən dərsə gəlməyəndə…Zəng səsi ucalardı,
Uşaqlar söz alardı.
Gözlərim boş masanda.
Fikrim səndə qalardı
Sən dərsə gəlməyəndə…Dözməyib buna bəzən
Düşüb gah da həvəsdən
Nə danım həqiqəti,
Qaçardım mən də dərsdən
Sən dərsə gəlməyəndə…A QIZLAR
Siz elə kimsəylə oturub, durun,
Könlünüz nə desə yetirsin sizə.
Bir əli daş-qaşla oynasın onun,
Bir əli gül-çiçək bitirsin sizə.
Xidmətmi gərəkdir?
Hər xidmət hazır,
Burda beçə balı, orda ət hazır
Mənzil istəsəniz, imarət hazır,
Günəşi ovcunda gətirsin sizə.Hüseyn Arifin bir ərzi də var,
Çoxdankı, çoxları çox şey arzular.
Sevəndə katibi sevin, a qızlar,
Şairin nəyi var, nə versin sizə?!MEŞƏBƏYİ
Kef üstündə kefimizi
Gəldi, sordu meşəbəyi.
– Buyur! – dedik, atdan enib,
Bardaş qurdu meşəbəyiQamçısını atdı sola,
Çantasını çəkdi dala.
Şirin-şirin, bala-bala
Bizlə vurdu meşəbəyi.İsti kabab, təzə fətir
Doymaq olmur, yenə gətir.
Bığlarını arada bir
Eşib durdu meşəbəyiAltımışı verib yelə
Düşməyibdir ruhdan hələ
Qarşıdakı bir gözələ
Göz də vurdu meşəbəyi.Yatdı biri – keflənərək,
Birini də yıxdı külək.
Hüseynlə axıradək
Möhkəm durdu meşəbəyi
AY MİRZƏ DAYIAşıq Mirzə Bayramova
Mən beşikdə ikən telli sazınla
Laylamı sən çaldın, ay Mirzə dayı
Yenə dilləndirdin “Yanıq Kərəmi”
Canıma od saldın, ay Mirzə dayı.Ağır toylar gördün, nişanlar gördün,
Mahaldan-mahala atını sürdün.
Gəlinlər gətirdin, qızlar köçürdün,
Çox nəmərlər aldın, ay Mirzə dayı.Sənət meydanında imtahan olur,
Hüseynin əhvalı pərişan olur.
Səsin tutulanda könlüm qan olur,
Sən niyə qocaldın, ay Mirzə dayı? -
Xalq şairi Süleyman RÜSTƏM.”QARABAĞ MAHNISI”
Sən mənim doğru görən göz bəbəyimsən, Qarabağ,
Öz canımsan, ciyərimsən, ürəyimsən, Qarabağ.
Baxaraq hüsnünə hər yerdə məhəbbət görürəm,
Ömrü ağ günlü könüllərdə səadət görürəm,
Sözü xoş nəğməli dillərdə bəqiqət, görürəm,
Zirvəsi qarlı dağımsan, dayağımsan, Qarabağ,
Əbədi şölə saçan çilçırağımsan, Qarabağ.
Yadigarsan babalardan bizə, ey şanlı diyar,
Dostluğun – fəxr elə – bağlarında təməl daşları var.
Yaşa qəlbində məhəbbət, yaşa alnında vüqar,
Şuşası şerimizin çeşməsi dilbər Qarabağ,
Yürüşündə hər ili əsrə bərabər Qarabağ!
Gəzmişəm əldə qələm bağlarını, dağlarını,
Dalmışam seyrə zəfər müjdəli bayraqlarını,
Çəkmişəm nəzmə gəlib vəcdə gözəl çağlarını,
Adlanırsan bütün ellərdə gülüstan, Qarabağ,
Sən Azərbaycanımın şöhrətisən, can Qarabağ!
Gül-çiçək ətri hopub qızlarının dillərinə,
Yayılıb varlığının qüdrəti dost ellərinə,
Qoymaram yad əli dəysin bağının güllərinə,
Mən Süleymanam, səninəm, sən də mənimsən, Qarabag,
Vətənimsən, vətənimsən, vətənimsən, Qarabağ!
-
Xalq şairi Zəlimxan YAQUB.Seçmə şeirlər
OZAN OLDUM, OZANLARA QARIŞDIM
Tale məni bir söz üstə köklədi,
Ozan oldum, ozanlara qarışdım.
Bir çiçəyi vaxtsız solan görəndə,
Xəzəl oldum, xəzanlara qarışdım.
Yaxınıma buraxmadım qərəzi,
Qərəz qəlbin xəstəliyi, mərəzi.
İçərimdə qurdum mizan-tərəzi,
Qurğulara, mizanlara qarışdım.
Aylar gəldi, illər keçdi aradan,
Ağ üstünə xəttim düşdü qaradan.
Bir qələm də mənə verdi Yaradan,
Yazı yazdım, yazanlara qarışdım.
Bir kök üstə şaxələndim, min oldum,
Bir sünbülün taleyində dən oldum.
İnsaf oldum, iman oldum, din oldum,
Dualara, əzanlara qarışdım.
YATIR
Gecə keçmiş gecədən, büsbütün şəhər yatır,
Şəhərin qucağında xeyir yatır, şər yatır.
Yatmasa dincələrmi insan oğlu həyatda?
Sığınıb qaranlığa bu boyda şəhər yatır.
Xoşbəxtin gözlərində xoş duyğular uyuyur,
Bədbəxtin gözlərində qəm yatır, kədər yatır.
Dünya hazırlıq görür sabaha qovuşmağa,
Səsi səhər çıxacaq nə qədər xəbər yatır.
-
İsa HƏBİBBƏYLİ.”Böyük Qayıdışın ədəbi və əbədi təntənəsi”
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, qalib Ali Baş Komandan kimi İlham Əliyevin qədim Azərbaycan torpağı olan Qarabağı erməni işğalından azad etməsi ölkəmizin çoxəsrlik tarixinin misilsiz və nadir tarixi hadisəsidir.
Bu gün Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə uğurla həyata keçirilməkdə olan Böyük Qayıdış hərəkatının işığında Molla Pənah Vaqifin erməni qəsbkarları tərəfindən dağıdılmış məqbərəsinin əsaslı şəkildə yenidən qurulması ilə xalqımızla birlikdə Azərbaycan ədəbiyyatının, milli mədəniyyətimizin və ictimai fikrimizin də Qarabağa Böyük Qayıdışı hadisəsi baş verir.
Cənab Prezidentimizin çox dəqiq şəkildə bəyan etdiyi kimi, ulu öndər Heydər Əliyev sovet dövründə Qarabağ xanının vəzirinin şərəfinə məqbərə ucaltmaqla fövqəladə qeyri-adi tarixi bir missiyanı həyata keçirmişdir. Hesab edirəm ki, Sovet hakimiyyətinin sərt dövründə ulu öndər Heydər Əliyevin Molla Pənah Vaqifin məqbərəsini Qarabağda ucaltması siyasi-tarixi mahiyyəti etibarilə Azərbaycan Sovet Respublikası rəhbərinin Hüseyn Cavidin nəşinin Sibirdən Azərbaycana gətirməsi kimi təkraredilməz tarixi hadisədir.
Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Qarabağın işğaldan azad olunması və Molla Pənah Vaqifin məqbərəsinin yenidən Şuşa şəhərində əzəmətlə ucaldılması XXI əsrin əfsanəsidir. Qarabağın 30 ilə yaxın işğalından sonra düşməndən xilas edilməsi ölkəmizin sovet ideologiyasının məngənəsindən qurtarması qədər, hətta xeyli dərəcədə artıq çətin, məsuliyyətli və şərəfli xidmət işidir.
Azərbaycan Respublikasını inkişaf etdirərək möhkəmləndirmək, Qarabağı 30 ilə yaxın işğalından sonra azad etmək və Molla Pənah Vaqifin məqbərəsini yenidən möhtəşəm şəkildə ucaltmaq XXI əsrdə əfsanələrin həyata keçirilməsinin mümkünlüyünün isbat olunması deməkdir.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Ali Baş Komandan İlham Əliyev XXI əsrdə əfsanələri gerçəkləşdirən qüdrətli dövlət xadimidir.
Sovet hakimiyyəti illərində ulu öndər Heydər Əliyevin çoxmillətli tərkibə malik olan Qarabağın dağlıq hissəsində, Şuşa şəhərində Molla Pənah Vaqifə ucaltdığı əzəmətli məqbərə möhtəşəm azərbaycançılıq abidəsidir.
Prezident İlham Əliyevin müstəqillik dövründə ermənilər tərəfindən vəhşicəsinə dağıdılmış Molla Pənah Vaqifin məqbərəsini böyük memarlıq əsəri kimi Şuşa şəhərində bərpa etməsi işğaldan azad edilmiş Qarabağ torpağının Azərbaycan möhürüdür.
Molla Pənah Vaqifin ölməz sənəti əbədi olduğu kimi, Molla Pənah Vaqifə Şuşada ucaldılmış məqbərə də azərbaycanlıların özlərinin doğma torpaqlarına əbədi qayıdışının rəmzidir.
Molla Pənah Vaqifin yenidən ucaldılmış məqbərəsi möhtərəm Prezidentimiz İlham Əliyev tərəfindən uğurla həyata keçirməkdə olan Böyük Qayıdışın dönməzliyinin paroludur.
Molla Pənah Vaqifin məqbərəsi Azərbaycan ədəbiyyatı və incəsənətinin əsas beşiyi və mühüm inkişaf mərkəzlərindən olan Qarabağda ucaldılmış ədəbiyyat heykəlidir. Dünyanın heç bir ölkəsində ədəbiyyata və incəsənətə Molla Pənah Vaqifin məqbərəsi səviyyəsində böyük sənət abidəsi ucaldılmamışdır.
Vaqif Poeziya Günləri – Azərbaycan ədəbiyyatı və mədəniyyətinin böyük hesabat və təntənəsidir.
Vaqif Poeziya Günləri – ədəbiyyatın və incəsənətin, Qarabağın daha böyük inkişafa və parlaq gələcəyə çağırışlarının şeir dili ilə ifadə olunmuş direktivləridir.
Böyük Qayıdış ilinin Vaqif Poeziya Günləri yalnız mühüm ədəbiyyat tədbiri olmayıb, həm də mühüm ictimai-siyasi hadisədir.
Dahi Üzeyir Hacıbəylinin, xan qızı Natəvanın, məşhur xanəndə Bülbülün gülləbaran edilmiş heykəllərinin 30 ildən sonra yenidən Şuşaya, öz əzəli yerlərinə qaytarılması Azərbaycan xalqının və onun liderinin məğlubedilməzliyinin rəmzidir.
Bu il Cıdır düzündə qalib Ali Baş Komandan İlham Əliyev tərəfindən Novruz tonqalının alovlandırılması milli mənəvi dəyərlərimizin, Azıx mağarasına yol açılması qədim tariximizin, Molla Pənah Vaqifin məqbərəsinə Şuşa şəhərində yeni həyat verilməsi isə zəngin ədəbiyyatımızın və incəsənətimizin xalqımıza Böyük Qayıdışının əfsanəsi yox, gerçək reallığıdır.
Nizami Gəncəvi ilində Şuşa şəhərində Molla Pənah Vaqif Poeziya Günlərinin keçirilməsi ölkəmizdə müdrik sözə, böyük sənətə və qüdrətli sənətkarlara dövlət səviyyəsində göstərilən böyük qayğının növbəti əməli təntənəsidir.
Molla Pənah Vaqif Azərbaycan ədəbiyyatında Məhəmməd Füzulidən sonrakı və Mirzə Fətəli Axundovdan əvvəlki dövrün ən böyük sənət zirvəsidir.
Erkən realizmin banisi olan, yeni realist şeir məktəbi yaradan Molla Pənah Vaqifin heca vəzni üstündə köklənmiş zəngin yaradıcılığı Qarabağın timsalında geniş mənada Azərbaycanın “abu-həyatı”nın poeziyasıdır.
Azərbaycan ədəbiyyatında ümumi şəkildə tərənnüm olunan Vətən və doğma torpaq anlayışlarına Molla Pənah Vaqif xalq həyatı və ölkə coğrafiyası səviyyəsində həyatilik və konkretlik gətirmişdir.
Azərbaycan yaradıcı ziyalılarının Molla Pənah Vaqifin məqbərəsi önündə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin ətrafında birləşməsi ölkəmizdə formalaşmış möhtəşəm birliyin canlı təcəssümüdür.
Vaqif Poeziya Günləri – Qarabağa Böyük Qayıdışın möhtəşəm başlanğıcı, mühüm start nöqtəsidir.
Mənbə: https://edebiyyatqazeti.az/
-
Akademik Möhsün Nağısoylunun “Kitabi Dədə Qorqud”un Günbəd əlyazması” kitabı nəşr olunub
AMEA Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunun direktoru akademik Möhsün Nağısoylunun dünya folklorunun nadir incisi, ana abidəmiz “ Kitabi-Dədə Qorqud”un yeni aşkarlanmış Günbəd əlyazmasının tekstoloji-filoloji təhlilinə həsr olunmuş “Kitabi Dədə Qorqud” un Günbəd əlyazması” monoqrafiyası işıq üzü görüb.
Akademik Möhsün Nağısoylunun bu kitabı “Kitabi-Dədə Qorqud”un 2019-cu ilin əvvəllərində İranda aşkar edilmiş Günbəd əlyazmasından bəhs edən ilk monoqrafik araşdırmadır.
Akademik Möhsün Nağısoylunun “Kitabi-Dədə Qorqud”un Günbəd əlyazması” kitabı şərti olaraq iki yerə bölünür: 1. əlyazmanın tekstoloji-filoloji araşdırmasını əhatə edən tədqiqat hissəsi; 2. əlyazmanın tənqidi mətni və sözlüyü. İki fəsildən ibarət tədqiqatda müəllif öncə “Kitabi-Dədə Qorqud”un yeni aşkarlanmış əlyazmasını tekstoloji tədqiqata cəlb edir. Müəllif burada yeni əlyazmanın adı, quruluşu, mövzusu, məzmun-ideya xüsusiyyətləri, “Kitabi-Dədə Qorqud”un Drezden əlyazması ilə səsləşmə məqamlarını, əlyazmanın mətnində yer alan təkrarlar üzərində dayanır və bütün bu məsələlərə özünün müəllif münasibətlərini bildirir. Uzun illər orta əsrlər türk əlyazma mətnləri üzərində çalışmış mətnşünas-dilçi alimin kitabın bu fəslində qaldırdığı məsələlər qorqudşünaslıq üçün mühüm əhəmiyyət daşıyır.
Kitabın ikinci fəslində yeni aşkarlanmış əlyazmanın filoloji tədqiqi yer almışdır. Burada əlyazmanın səciyyəvi orfoqrafik-fonetik xüsusiyyətləri və başlıca leksik özəllikləri ortaya qoyulur. Müəəlif əlyazmanın leksik özəlliklərindən bəhs edərkən başlıca diqqəti mətndə işlənmiş türkmənşəli arkaik sözlərə yönəldir və onları tarixi-müqayisəli şəkildə təhlil edir.
Kitabın şərti olaraq ikinci hissəsi kimi dəyərləndirilən bölməsində əlyazmanın tənqidi mətni və sözlüyü yer almışdır. Əlyazmanın ilk dəfə hazırlanmış tənqidi mətni “Kitabi-Dədə Qorqud”un yeni mətninin müxtəlif adlarla təqdim olunan üç Türkiyə və bir Bakı nəşri əsasında tərtib olunmuşdur.
Cəmi 31 vərəqdən ibarət olan əlyazma kitabı akademik Möhsün Nağısoylunun fikrincə, XVIII yüzlülüyün sonlarında Təbrizdə hazırlanmışdır. İstər əlyazmanın paleoqrafik göstəriciləri, istərsə də dil özəllikləri belə bir fikrə gəlməyə əsas verir. Əlyazma kitabı oğuz elinin bilicisi Dədə Qorqudun soylamalarından və eposun baş qəhrəmanı Qazan xan haqqındakı bir boydan ibarətdir. Kitabın sonunda əlyazmanın faksimilesi də verilmişdir.
Akademik Möhsün Nağısoylunun “Kitabi Dədə Qorqud” un Günbəd əlyazması” (tekstoloji-filoloji araşdırma, tənqidi mətn, sözlük) kitabının elmi redaktoru akademik Kamal Abdulla, məsul redaktorı dosent Qətibə Vaqifqızıdır.
Kitab “Elm və təhsil” nəşriyyatında çap olunub.
Mənbə: https://edebiyyatqazeti.az/
-
Üzeyir Hacıbəyli XIII Beynəlxalq Musiqi Festivalı keçiriləcək
Festivalın ilk konsertlərindən biri Şuşada təşkil ediləcək
Sentyabrın 18-dən 24-dək ölkəmizdə ənənəvi Üzeyir Hacıbəyli Beynəlxalq Musiqi Festivalının keçirilməsi nəzərdə tutulur. 44 günlük Vətən müharibəsində Ali Baş Komandanın qətiyyəti, Ordumuzun şücaəti nəticəsində tarixi ədalət bərpa edilib və Azərbaycan Respublikası Prezidentinin müvafiq Sərəncamı ilə Şuşa şəhəri Azərbaycanın mədəniyyət paytaxtı elan olunub.
Mədəniyyət Nazirliyindən AZƏRTAC-a bildirilib ki, bu səbəblə builki festivalın ilk konsertlərindən biri də Şuşa şəhərində keçiriləcək. Sentyabrın 18-də Üzeyir Musiqi Günündə Xalq artisti Ağaverdi Paşayevin rəhbərliyi altında Fikrət Əmirov adına Azərbaycan Dövlət Mahnı və Rəqs Ansamblı və tanınmış solistlərin iştirakı ilə Şuşada açıq havada konsert təşkil olunacaq.
Bundan əlavə, sayca XIII olan bu festival çərçivəsində Bakı, Gəncə və Ağdamda bir neçə tədbirin təşkili planlaşdırılıb. Eyni zamanda, cari festival çərçivəsində ilk dəfə olaraq “Üzeyir sənətinin gənclik sədaları” adı altında yeni proqrama start verilib və gənclərə böyük səhnədə özlərini nümayiş etdirməyə şans yaradılıb.
Festival çərçivəsində Azərbaycanın bədii kollektivləri, solistləri ilə yanaşı, ABŞ və Polşadan dəvət olunmuş məşhur musiqiçilərin də çıxışı nəzərdə tutulub.
Onu da vurğulamaq lazımdır ki, mövcud pandemiya şəraiti ilə əlaqədar tədbirlərə yalnız xüsusi dəvətnamələr və COVID pasportu ilə giriş mümkün olacaq.
Mənbə: https://azertag.az/
-
“Qələbə hünəri” adlı respublika yaradıcılıq sərgisinə əsər qəbulu davam edir
Mədəniyyət Nazirliyi, Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının dəstəyi, Azərbaycan Dövlət Rəsm Qalereyası və Xətai Sənət Mərkəzinin təşkilatçılığı ilə noyabr ayının 6-da Vətən müharibəsində qələbəmizin ildönümünə həsr olunmuş “Qələbə hünəri” adlı respublika yaradıcılıq sərgisi təşkil olunacaq.
Dövlət Rəsm Qalereyasından AZƏRTAC-a bildirilib ki, sərgi Azərbaycanın, xüsusən də işğaldan azad olunmuş ərazilərin təbiət gözəlliklərinin tərənnümü, Ali Baş Komandanın rəhbərliyi altında rəşadətli Azərbaycan ordusunun Vətən müharibəsində göstərdiyi misilsiz qəhrəmanlığının və qazanılmış möhtəşəm tarixi zəfərin əsərlərdə nümayişi məqsədilə açılacaq.
Sərgidə 18 yaşdan yuxarı yerli və xarici rəssamlar, heykəltaraşlar, qrafika və akvarel ustaları əsərləri ilə iştirak edə bilər.
Sərgidə iştirak etmək üçün işlərin fotoları qelebehuneri@gmail.com elektron ünvanına göndərilməlidir.
Əsər göndərərkən işin keyfiyyətli fotosu çəkilməli (2-5MB), müəllifin ad və soyadı, işin adı, ölçü qeyd olunmalıdır.
Sərgidə 100 əsər nümayiş ediləcək. Seçimdə professionallıq, mövzu və ideya orijinallığı nəzərə alınacaq.
İştirakçı sərgiyə ən çox 3 əsərini təqdim edə bilər, lakin seçim əsasında sərgidə yalnız bir əsər nümayiş olunacaq.
Əsərlərin fotosunun göndərilməsinin son qəbul tarixi 10 oktyabrdır.
Sərgilənəcək əsərlər təşkilat komitəsinin formalaşdırdığı və adları qabaqcadan elan olunacaq münsiflər heyəti tərəfindən seçiləcək.
Sərgidə iştirak edəcək rəssamların siyahısı oktyabrın 15-də Azərbaycan Dövlət Rəsm Qalereyası və Xətai Sənət Mərkəzinin rəsmi saytı və sosial medya hesablarında paylaşılacaq.
Seçilmiş əsərlər oktyabrın 30-dək Xətai Sənət Mərkəzinin 3-cü mərtəbəsindəki sərgi zalına təhvil verilməlidir.
Nümayiş olunan əsərlərin müəllifləri sertifikatla təltif ediləcəklər.
Sərgi Xətai Sənət Mərkəzində açılacaq.
Sərginin Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargahın COVID-19 pandemiyası ilə əlaqədar qəbul etdiyi karantin qaydalarına uyğun keçirilməsi planlaşdırılır.
Mənbə: https://azertag.az/
-
Bəstəkarlar İttifaqı XIII Üzeyir Hacibəyli Beynəlxalq Musiqi Festivalı zamanı keçirəcəyi tədbirləri açıqlayıb
Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqı (ABİ) XIII Üzeyir Hacibəyli Beynəlxalq Musiqi Festivalı zamanı keçirəcəyi tədbirləri açıqlayıb.
ABİ-dən AZƏRTAC-a bildirilib ki, tədbirlər sentyabrın 22-si və 24-də gerçəkləşəcək. Sentyabrın 22-də Üzeyir Hacibəyli XIII Beynəlxalq Musiqi Festivalı çərçivəsində ABİ-nin Üzeyir Hacıbəyli adına Konsert Salonunda “Üzeyir Hacıbəyli və Müslüm Maqomayev” mövzusunda elmi konfrans və konsert, sentyabrın 24-də isə görkəmli musiqişünas-alim, akademik, Əməkdar incəsənət xadimi və Əməkdar elm xadimi, professor Zemfira Səfərovanın yeni kitablarının təqdimatı keçiriləcək.
Elmi konfransda respublikanın tanınmış musiqişünasları Üzeyir Hacıbəyli və onun məsləkdaşı görkəmli bəstəkar Müslüm Maqomayevin yaradıcılığına dair məruzələri təqdim edəcəklər. ABİ-nın məsul katibi, sənətşünaslıq elmləri doktoru, professor Cəmilə Həsənovanın “Üzeyir Hacıbəylinin və Müslüm Maqomayevin Azərbaycan etnomusiqişünaslığında rolu”, Əməkdar incəsənət xadimi, sənətşünaslıq elmləri doktoru, professor İmruz Əfəndiyevanın “Məmməd Sadıq Əfəndiyevin Üzeyir Hacıbəylinin “Koroğlu” operası haqqında ilk elmi-tədqiqat məqaləsinə dair fikirlər”, sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Güllü İsmailovanın “Üzeyir Hacıbəylinin yaradıcılığında milli məfkurə və türkçülük ideyalarının təcəssümü”, Əməkdar mədəniyyət işçisi, sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru Alla Bayramovanın “Müslüm Maqomayevin arxiv materialları Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət Muzeyində”, Bakı Musiqi Kollecinin və Bülbül adına Orta-İxtisas Musiqi Məktəbinin müəllimi Raya Abbasovanın “Üzeyir Hacıbəyli ənənələri Əşrəf Abbasovun yaradıcılığında və rəhbərlik fəaliyyətində” mövzularında məruzələri konfrans iştirakçılarının diqqətinə çatdırılacaq.
Elmi konfransda, həmçinin Nizami Gəncəvinin anadan olmasının 880 illiyi münasibətilə Üzeyir Hacıbəylinin “Sənsiz” və “Sevgili canan” əsərləri ilə təməlini qoyduğu qəzəl-romans janrının ənənələrinin davam və inkişaf etdirilməsi məqsədilə, ABİ tərəfindən keçirilmiş “Nizami Gəncəvi İli”nə həsr olunmuş qəzəl-romans müsabiqəsi laureatlarının əsərləri, o cümlədən Lalə Cəfərovanın “Səbr et” (solist – Əməkdar artist Fərid Əliyev) və Azər Dadaşovun “Sevgi qanaddır” (solist – Nigar Cəlilova) qəzəl-romansları ifa olunacaq.
Sentyabrın 24-də Bəstəkarlar İttifaqının, Mədəniyyət Nazirliyi və Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının birgə təşkilatçılığı ilə keçirəcək tədbirdə akademik Zemfira Səfərovanın yeni kitabları, o cümlədən layihənin rəhbəri və elmi redaktoru, bir çox oçerklərin, “Ön söz” və şərhlərin müəllifi olduğu “Azərbaycan musiqi tarixi” çoxcildliyinin V cildi, “Şuşa Azərbaycanın musiqi qalasıdır” (Azərbaycan və rus dillərində), habelə “Türk dünyasının Müzik Yıldızı – Üzeyir Hacıbəyli” kitabları musiqi ictimaiyyətinə təqdim ediləcək.
Respublikanın tanınmış elm və mədəniyyət xadimlərinin iştirak edəcəyi təqdimat mərasimində Qədim Musiqi Alətləri Dövlət Ansamblı (bədii rəhbər – Xalq artisti Munis Şərifov), Xalq artisti Gülnaz İsmayılova (soprano) və beynəlxalq müsabiqələr laureatı Fəqan Həsənli (piano) Azərbaycanın klassik bəstəkarlarının əsərlərini ifa edəcəklər.
Mənbə: https://azertag.az/
-
Xalq şairi Qabil haqqında videoçarx hazırlanıb
Bakı Şəhər Mədəniyyət Baş İdarəsi Nərimanov rayon Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sisteminin Mərkəzi Kitabxanasının əməkdaşı M.Talıbova Xalq şairi Qabil haqqında videoçarx hazırlayıb.
Baş İdarədən AZƏRTAC-a bildirilib ki, videoçarxda şairin həyat və yaradıcılığı haqqında geniş məlumatlar yer alıb.
Azərbaycanın Xalq şairi Qabil İmamverdiyev 12 avqust 1926-cı il anadan olub. O,1976-cı ildə Azərbaycan SSR Dövlət mükafatına,1996-cı ildə “Şöhrət”, 2006-cı ildə “İstiqlal” ordenlərinə, 1980-ci ildə “Əməkdə igidliyə görə” medalına və digər mükafatlara layiq görülüb.
Şair “Mənim mavi Xəzərim”, “Ömrüm boyu”, “Nəsimi”, “Ömrün həbləri” kimi bir sıra kitabların müəllifidir.
Mənbə: https://azertag.az/
-
Əməkdar artist Yaqub Zurufçu vəfat edib
Yeni növ koronavirus (COVID-19) infeksiyasına yoluxmuş Əməkdar artist Yaqub Zurufçu vəfat edib.
Bunu AZƏRTAC-a “Yeni Klinika”nın reanimasiya şöbəsinin müdiri Emil Qasımov deyib.
Məlumata əsasən, Əməkdar artistin həyatını xilas etmək cəhdləri nəticə verməyib: “Yaqub Zurufçu bu gün təxminən saat 17 radələrində vəfat edib”.
Qeyd edək ki, Yaqub Zurufçu 1956-cı ildə aprelin 8-də Təbriz şəhərində anadan olub. O, 15 yaşında Təbrizin Milli Televiziyasında ilk dəfə çıxış edərək “Evləri var xana-xana”, “De gülüm gəlsin ay nənə”, “Dilbər” mahnısını ifa edib. 1989-cu ildə Gülağa Məmmədovun dəvəti, “Vətən” cəmiyyətinin köməyi ilə ilk dəfə Azərbaycana gələn müğənni 2009-cu ildə “Azərbaycan Respublikasının Əməkdar artisti” adına layiq görülüb.
Mənbə: https://azertag.az/
