Day: Yanvar 31, 2023

  • Leyla NƏSİROVA.”Tüstülü sevgi”

    Leyla NƏSİROVA (Nəsirova Leyla Həbib qızı) 1970-ci il iyul ayının 6-da Salyanda fəhlə ailəsində anadan olub.       
    Orta təhsilini  Salyan şəhəri 3 saylı orta məktəbdən başlayib. 1987-ci ildə orta məktəbi bitirib. 1989-cu ildə Bakı Dövlət Universitetinin  Jurnalistika fakültəsinin qiyabi şöbəsinə daxil olub. Məktəbi bitirən ili yerli radio verilişləri redaksiyasında əvvəlcə texniki işçi, sonra müxbir kimi çalışmağa başlayıb. 1998-ci ildən Salyanın yerli «Qələbə» qəzetində müxbir işləyirəm. Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvüdür. İlk hekayəsi «Torpağın bağrı, lal sükut, bir də ikinici dəfə «can alanlar»ın bayramı» Azadlıq radiosunun keçirdiyi müsabiqədə top onluqda yer alıb. Hekayələri yerli mətbu orqanlarında çap olunur.
    
    

    Qazların qəfil  qaqqıldaşması onu yuxudan ayıltdı. Qonşusu Nəriman neftdə işlədiyindən hər səhər obaşdan durub şap-şuplarını sürüyə-sürüyə ayaqyoluna gedəndə onu görən Musanın ayıq-sayıq qazları  qaqqıldaşır, Nərimanın oyanmasını ətrafdakı qonşulara bildirirdilər.

    Mənim «zəngli saatıma bax ha…»,-deyib gülümsədi. Ehmalca qalxdı. Divanda yatdığından paltarlı idi. Xalidə kresloda oturaq vəziyyətdə yatmışdı. Üstünə adyal salmışdılar.  Yun, cibli gödəkçəsini  çiyninə salıb sakitcə həyətə endi.  Təmz payız havası ciyərlərinə doldu. Bağa keçib tut ağacının dibində qoyduğu daşın üstündə oturdu. 

    Axşamdan əsən külək yarpaqları yerə tökmüşdü.  Necə sovurmuşdusa, yarpaqlar bir yerə cəmlənmişdi. Arvadının onları bir yerə yığıb yandırmaq sarıdan işi asanlaşmışdı. Saplağından üzülmüş bir yarpaq da sakitcə onun qoluna düşdü. Yarpağı götürdü. Bir tərəfi quruyub rəngini dəyişsə də, yarı hissəsi hələ də yaşıl idi. «Sən də xəstələndin, sən də duruş gətirə bilmədin?!»- sualı keçdi beynindən. Ovcuna qoyub diqqətlə baxdı, sonra üfürdü. Yarpaq bir neçə dəfə havada dövrə vurub yerdəki qurumuş xəzəllərə qarışdı.  Başını əlləri arasına aldı. Barmaqları ağ saçlarında daraqlandı. Bir xeyli beləcə dayandı. Axşamkı əhvalatı xatırlamağa çalışdı…

    Şam yeməyindən sonra divanda oturub televizora baxırdı. Birdən onu qəfil öskürək tutdu.  Fasiləsiz öskürək ağzından köpük gətirdi. Rəngi qapqara qaraldı. Böyük oğlu ilə qızı  yaxınlıqda olduqlarından arvadı Xalidədən tez yetişdilər. Stolun üstündəki qrafindən su süzüb atalarına verdilər. Suyu da içə bilmədi. Sanki boğulurdu, gözləri hədəqəsindən çıxmış, yanaqları boyunca yaş axırdı. Xalidə ərinin kürəyini sürtür, qızı  Əsmər atasının bir əlini tutub sığallayır:

    -Ata, sənə nə oldu, özünü ələ al, nə olar,-deyib hey yalvarırdı.

    Xalidə özünü təmkinli aparır, oğlu Tərlan isə çaş-baş halda döşəməyə sarı  əyilib öskürəkdən az qala ikiqat olub qaralan atasına baxırdı.

    Birdən hər şey dondu. Musa heç nə eşitmədi.  Gözlərinə  qaranlıq çökdü.  Sanki çəkisizliyə düşdü…

    …Gözlərini açdı. Bədəni key kimiydi. Başında, sinəsində küt ağrıları vardı. İstədi Xalidəni çağırsın. Dodaqları bir-birindən aralanmadı. Qolu keyimişdi, qaldırmaq istədi. Dirsəyindən büküyü yaman ağrıtdı.  Baxıb gördü ki, damarına iynə vurublar, yerindən qan gəlməsin deyə yapışqan yapışdırıblar. Balaca jurnal stolunun üstündə  ürək damcısı, pambıq, spirt, bir neçə flakon  dərman, iynə vardı.

    Fikirlər beynindən ildırım sürətilə gəlib keçdi. Deməli təcili yardım gəlibmiş.  Gözləri  onun ayaq tərəfində yerə oturub başını divanın üstünə qoyaraq mürgüləmiş oğlu Tərlana sataşdı. Görəsən  nə vaxtdan bu vəziyyətdə oturub. Bu dəfə özü tərpənmədi. Tərpənsəydi Tərlanı oyadacaqdı. Ona nə olmuşdu, hələ də kəsdirə bilmirdi.

    Mətbəxdən hıçqırıq səsləri  gəldi.  Diqqətini cəmləşdirib qulaq asmağa başladı. Xalidə burnunu çəkə-çəkə söylənirdi:

    – Düz 23 ildir ailə qurmuşuq. Zəhrimar siqareti məndən, ailəsindən çox istəyir. Min dəfə yalvarmışam, Musa, qadan alım, nə olar,  at  daşını bu zəhərin.  Canına yazığın gəlsin. Həm cibinə ziyan vurursan, həm də canına. Yəni bu acı tüstü bizdən əzizdir sənə?!  Sənə bir şey olsa, bizim halımız necə olacaq? Uşaqların institutda oxuyurlar. Bir ətək xərcləri var, mən savadsız, heç yeri tanımıram. Necə gələrəm bu firon balalarının öhdəsindən.

    Ara verib, burnunu sildi. Sonra yenə başladı:

    -Bəzən onsuz necə yaşamağımızı təsəvvürümə gətirəndə özümü qatıq satanlar cərgəsində görürəm. Axı əlimdən nə gəlir. Mən də gərək Bakıya qatıq daşıyıb satam ki, sizi bir  yana çıxara biləm.

    -Elə danışma, nə qardaşlarım, nə də mən razı olmarıq ki, sən əziyyət çəkəsən.  Bir də atama nə olub axı, səhər durar, birlikdə danışarıq.  Həkimin söylədiklərini ona çatdırarıq. Tərgini qılar, inanıram ki, ata bizi eşidəcək.

    -Yox, heç inanmıram, bu mövzuda söhbət düşəndə həmişə deyir ki, bacarmıram, gücüm çatmır.  

    Deyəsən Əsmər anasının boynunu qucaqladı. Çünki hər ikisi birdən hönkürdü…

    Kiçik oğlu Tərlan  dərinliyə varmasa da, qızı Əsmər çox həssas idi. Hər şeyi ürəyinə salıb, dərd eliyəndi. «Eh, Xalış, axı niyə ürəyindəkilərini açıb balaca qızcığaza deyirsən? Niyə onun da körpə qəlbini param-parça edirsən?»,-fikri keçdi beynindən.

    Yenə gözlərini yumdu.  Hiss etdi ki, anası Tərlanı oyadıb yerinə göndərir: «Get yerində yat, şükür Allaha, atan da yatıb». Tərlan  səssiz o biri otağa keçdi. Musa özünü yuxuluğa vurdu. Əsmər  kresloda oturub atasına  qayğılı-qayğılı  baxan anası üçün də adyal gətirdi. Bilirdi ki,  anası  ərinin keşiyini çəkəcək…

    Musa rayonda ad-san qazanmış fizika müəllimlərindən biri, bəlkə də birincisiydi. Məktəbdə dərsi qurtarandan sonra evdə ali məktəblərə uşaq hazırlayırdı. Repetitorluq fəaliyyətində  hələ bir qüsuru olmamışdı. Hazırlaşdırdığı uşaqlardan onun fənnindən heç bir nəticə göstərməyəndə valideyni çağırıb aldığı aylıq pulları geri qaytarırdı. Haqq, ədalət tərəfdarı, düzün, doğrunun dostu idi. Xalidəni də sevib evlənmişdi. Amma onu oxumağa qoymamışdı.  Əslində özü yox, atası qoymamışdı ki, gəlini oxusun.  İki oğlu, bir qızı vardı. Böyük oğlu Tural ali məktəbi bitirəndən sonra əsgər getmişdi. Ortancıl oğlu Tərlan Texniki Universitetdə dördüncü kursda, qızı Əsmər isə Tibb Universitetinin birinci kursunda oxuyurdu.

    Balaları tətilə gələndə Xalidə əldən-ayaqdan gedirdi.  Onlar üçün çətin başa gələn xörəkləri–düşbərə, qutab, plov, balıq ləvəngisi belə hazırlayardı. Şirniyyatlara da ki, söz ola bilməz. Böyük həvəslə hazırladığı naz-neməti hər dəfə süfrəyə düzəndən sonra mətbəxə keçib: «Görəsən, indi Tural balam nə yeyir?»-deyib kövrələrdi. Musa da onun bu xasiyyətini bilib arxasınca mətbəxə gələr, «Burnunun suyunu axıtma, ay Xalış, uşaqların haramı olar. Nə qalıb, Allaha şükür. İli başa vurmağa nə var ki, bir az da səbr elə»,-deyib arvadını ovundurardı.      

    İndi də uşaqlar Qurban bayramı münasibətilə verilən tətilə gəlmişdilər. Musa axşamkı əhvalatdan sonra  onların da halının fəna olduğunu bilirdi.

    Bu andıra qalmış xəstəliyi (ağ ciyərlərində plevrit) düz dörd il idi ki, onu narahat edirdi. Dava-dərman qəbul eləsə də,  həkim dəfələrlə ona siqareti tərgitməyi məsləhət görmüşdü. Əslində «məsləhət görmüşdü» bir az yumşaq səslənir. Lap qorxutmuşdu da. Di gəl Musa bu «uşaqlıq dostundan» heç cür ayrıla bilmir, biri qurtarmamış o birini yandırırdı. Gör neçə vaxtdı onunla yol-yoldaşlıq edirdi. Nələr gəlmişdi başına onun ucbatından. Siqaretlə ilk tanışlığını, dadına baxmağının şirin xatirəsini yadına salanda həmişə gülürdü…

    Qonşuları Məmmədağa müharibədə sağ qolunu itirmişdi. Arvadlar deyirdilər Hitlərnən savaşanda olub. Ancaq təkqol Məmmədağa siqareti bir əlli elə yandırardı ki, bütün məhəllə uşaqları ona sirkdə nömrə göstərən janqlyora baxan təki baxardı. Məmmədağa sol qolunun büküyünə kibrit qutusunu sıxar, ağzında tutduğu kibrit çöpünü qutunun qara yerinə sürtərdü. Kibrit alışan kimi sol əlinin barmaqları arasında əvvəlcədən hazır tutduğu siqaretini yandırardı. Özü də elə məharətlə, tez  yandırardı ki, bığı heç vaxt alışmazdı.  Sonra da ləzzətnən içinə çəkib, tüstünü göyə buraxar, hökmən də yerə tüpürərdi.

    Məhəllə uşaqları özlərini bir neçə dəfə Məmmədağa kimi aparmağa çalışsalar da, onlarda alınmazdı.

    Ancaq bir gün kişi kimi siqaret çəkməyin ləzzətini dadmaq istədilər. Əvəz atasının çəkdiyi «Əfsanə»ni, Fazil nənəsinin çəkdiyi «Astra»nı, Musa da əmisinin «Kosmos»unu ortaya qoydular. Hər üçü oğurluq eləmişdi. Üstəlik Musa xaricdən gətirilmiş bəzəkli alışqanı da gətirmişdi. Qalırdı bircə bunların dadına harada baxmaq məsələsi. Xeyli götür-qoydan sonra Musagilin ayaqyolunda siqaret çəkməyi qərarlaşdırdılar. Çünki onların ayaqyolusu evin arxasında, qoyunların pəyəsinə gedən yolda idi.

    Taxtadan düzəldilmiş ayaqyoluna balaca kətil də gətirdilər. Əvvəlcə hər üçü «Əfsanə»nin dadına baxmağa başladı. Acı tüstünü ayaqyolunun qoxusuna qarışdırıb üfürürdülər. Hərəsi öz evində papiros çəkəni yamsılamağa başladı. Dodaqlarını irəli uzadıb ağızlarındakı tüstünü tualetin şiferinə doğru fısqırırdılar. Fazil tüstünü burnundan çıxarmaq istədi. Gözləri yaşardı. Öskürək tutdu.

    -Heyf, külqabı yadımızdan çıxıb, olmasa göstərərdim, atam necə barmağıyla külü qoparır,-deyə Əvəz yekə-yekə öyündü.

    Musa da onda özünün uydurduğu tapmacanı söylədi: Aldım bir dənə, açdım iyirmi dənə. Xeyli gülüşdülər.

    «Astra» yaman acı oldu. Dil-dodaqlarına yapışan tütünü tez-tez tüpürürdülər.  Kötükləri də düz tualetin deşiyinə atırdılar. «Balaca kişilər» özlərini necə unutmuşdularsa, «Kosmos»un yarısını boşaldanda  artıq ayaqyolunda göz-gözü görmürdü. Qonşu Rəhimə xalanın  tualetin taxtaları arasından çıxan tüstünü görüb: «Ay Nazilə, zaxodunuz yanır», -deyib hay-həşir qoparmasından  da xəbər tutmamışdılar. Musanın atası Mirzağa qapını döyəcləyəndə özlərinə gəldilər ki, onda da artıq gec idi…

    İllər keçdi. Musa ali məktəbi bitirib doğma rayona qayıtdı. Orta məktəbdə fizika müəllimi kimi işləməyə başladı. Hərdən çətin məsələnin həlli üzərində baş sındıranda həmkarı Abasağa ilə otaqların birində oturar, fikir mübadiləsi edə-edə o qədər siqaret çəkərdilər ki, katibə Alimə otağa girib onlara baxar, başını bulayardı.

    -Tüstüsüz məsələ həll eləmək olmur?

    Abasağa da əvəzində gülərək:

    -Ay Alimə, tüstünü üfürürsən, sonra dalınca baxıb fikirləşirsən. Görürsən ki, paho, sən demə hamısı tüstünün dalınca gəlirmiş e…

    Həmkarının bu cavabı uzun illər müəllimlər arasında sitata çevrilmişdi.

    Dostu Təvəkkülün bu zəqqum siqaretin ucbatından başına gələnlərini yadına salanda isə özünə təsəlli verib, bəraət qazandırırdı.

    Təvəkkül yaman siqaret çəkən idi.  İstədiyi qızla nişanlanandan sonra Musaya dedi ki, bilirsən, tərgini qılacam  bu şoğəribin. Şəlalə deyir, az atmosferi zəhərlə. (Guya bu boyda atmosferi bircə Təvəkkül korlayır?!) Ya mən, ya da siqaret.

    Ancaq çox sürmədi ki, Təvəkkül yaman xəstələndi. Lap yatağa düşdü. Həkimlərin dava-dərmanı da kömək eləmədi. Bir gün dərsdən sonra Təvəkkülə dəyməyə gələn Musa «Bəlkə bir siqaret çəkəsən. Birdən-birə tərgitmisən, elə bilirəm, onun  ağrılarıdır çəkirsən».

    Evdəkilər bilməsin deyə siqareti özü yandırdı. Bir-iki qullab vurandan sonra Təvəkkülə verdi. Təvəkkül acı tüstünü görməmişcəsinə ciyərlərinə çəkdi…

    Səhər onlara gələndə Təvəkkülün evdə son qərarını verməsini  Musaya çatdırdılar.

    -Çəkəcəm. Ə, bu imiş e, məni yorğan döşəyə yıxan. Dünən sən gedənnən sonra özümü elə yaxşı hiss elədim ki. Hələ bir kasa küftə-bozbaş da yedim.  Musa, Allah ölənlərü rəhmət eləsün. Nə yaxşı yadua düşdü. Şəlaləni də yola gətirmişəm. Dedim ki, ölməyimi istəyirsən, ya siqaret çəkməyimi.  

    O vaxtdan xeyli keçməsinə baxmayaraq Təvəkkül hələ də özü demişkən «köhnə paravoz kimi tüstülüyür».

    Bu nədir? Niyə xatırlayır bu olanları. Siqaretəmi tərəfdaş çıxır, ya özünə haqq qazandırır. «Bu lap fizika məsələsindən də çətin oldu ki»,-fikri keçdi beynindən …

    İstər-istəməz əlini gödəkcəsinin yan cibinə apardı. Qara «Kent-4» siqaretini götürdü.  Üzərindəki xəbərdarlıq kağızına baxdı. «Səhiyyə nazirliyi xəbərdarlıq edir: Siqaret çəkmək sizin sağlamlığınıza ziyan vurur». Şriftinə bax. Adamın lap gözünə soxurlar.  Dolayısı yolla deyirlər ki, kor olasan, görmürsən bura nə yazılıb? Təvəkkül demişkən, «Ə, necə də sığortalanırlar?!  Yəni bizdən demək. Özün bilərsən, sümürərsən ölərsən, sümürməzsən qalarsan».

    Qapağını qaldırdı, istədi birini götürüb yandırsın.  Xalidənin qızına dedikləri, qızının söylədikləri yadına düşdü. Həmişə eşitdiyi sözlər bu gecə ona başqa təsir bağışlamışdı. İllərlə yol-yoldaşı olduğu tüstülü-qoxulu bürmələnmiş tütünündən necə əl çəkəcəkdi? Barmaqları, dodaqları darıxmayacaqdımı onunçün. 

    Xalidə demişkən sormalı şüşə konfet, iris, kişmiş, qovrulmuş fındıq, ya da ki, tum tökəcəkdi  cibinə.

    Qəti qərar vermək asandır. Görəsən iradəsi çatacaqdımı bu qərarı yerinə yetirməyə.

    Elə bu vaxt Xalidə hövlanak həyətə endi. Musa oturduğu daşın üstündən qalxdı. Xalidə onu bağda görüb dayandı. Hər ikisi dinməz bir-birinə baxdılar. Musa əlindəki siqaret qutusunu əzib qalaqlanmış xəzəlin üstünə tolazladı. Sanki arvadına bir mesaj verdi bu hərəkətiylə.  «Bax, gördün tulladım, bir də əlimə almıyacam bu zəhrimarı». Daxilinə verdiyi komandanı sanki qulaqları eşitdi. Yəni bu qədər sadə imiş hər şey. Sevindi. Sevindi ki, lap azacıq da olsa, iradəsi varmış. Gözucu illərlə yoldaşlıq etdiyi, indisə atdıği “sevgili”sinə baxdı. Elə bildi siqaret qutusu onu lənətləyir, “vəfasız” deyib nalə çəkir. Ürəyində: “Yoox, sən xəyanət edirdin dostluğumuza. Az qalmışdın canımı da alasan”-deyib üzünü çevirdi.

    Həyətin o başında Xalidənin tum gözləri qıyıldı. Göydə tutdu ərinin mesajını. Evə girməyi ilə çıxmağı  bir oldu. Tələsik Musanın yanına gəldi. Əyilib onun yanındakı xəzəllərə kibritlə od vurdu. Bir anda qıvrılan tüstü göyə qalxmağa can atdı. Siqaret qutusu da içindəkilərlə alışdı.

    Musa  gülümsədi.  Fikirləşdi ki, Xalidə qorxdu. Ona görə tez yandırdı xəzəlləri.  Qorxdu ki, birdən əri əyilib yenə götürər xəzəllərin üstünə atdığını…

    Leyla Nəsirova

  • Azərbaycan Yazıçılar Birliyi (AYB) Qəbul Komissiyası elan edir

    Azərbaycan Yazıçılar Birliyinə (AYB) üzv olmaq istəyən yaradıcı şəxslərin nəzərinə çatdırırıq ki, 2023-cü ilin aprel ayının 14-dən may ayının 5-ə qədər üzvlük üçün tələb olunan sənədləri AYB Qəbul komissyasına təqdim edə bilərlər. Təqdim ediləcək sənədlərin siyahısı ilə “Ədəbiyyat qəzeti”nin növbəti sayında tanış olmaq mümkündür.

    Mənbə: https://ayb.az/

  • Ceyhunə HÜSEYNOVANI doğum günü münasibətilə təbrik edirik! (31 Yanvar)

    Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Rəhbərliyi Sizi doğum gününüz münasibətilə səmimi qəlbdən təbrik edir, Sizə uzun ömür, möhkəm cansağlığı, xoşbəxtlik, işlərinizdə, ədəbi-bədii yaradıcılığınızda bol-bol uğurlar diləyir!
    Dodaqlarınızdan gülüş, yanaqlarınızdan təbəssüm əskik olmasın! Sevib, sevdiyiniz insanların əhatə dairəsində olun!

    Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Mətbuat xidməti və İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsi 

  • Əkbər QOŞALI.“Çobanbayatı” (Poema)

    Əkbər QOŞALI

    ÇOBANBAYATI

    (poema)

    Uzaqlardan bir ilahi tütək səsi gəlirdi,

    Kədər vardı,

                      fərəh vardı,

                                     dəvət vardı o səsdə…

    Əlim qaşımın üstündə, qulağım dinşəmədə,

    axşamüstü yol dəyişdim o ilahi səs səmtə.

    “Az getdim-üz getdim, dərə-təpə düz getdim”,

    Bir saatın tamamında ol məkana yetişdim.

    Dağ döşündə bir çobandı üzü-gözü fərəhli,

    Yeməkdən yorğun sürüsü gövşəyirdi sərində.

    Salam verdim, salam aldım.

    Dedim, qardaş,

                           nə çalır, nə oxurdun? –

              buralara

                         o ilahi

                                   səsdən tutub gəlmişəm.

    Dedi, “Çobanbayatı”ydı – “bizim, “Çobanbayatı” –

                                         Çobanların həyatı”…

    Dedim, pəki,

                    qızındırmı yamacda çiçək yığan?

    Dedi, qızımdır, əmisi, çobanyastığı yığar;

    Dedim, boğazım quruyub… –

     Tez səslədi övladını,

     dedi, götür kuzəni,

              en bizim çobanbulağa,

                   doldur gətir, yubanma…

    İldırımtək çaxdı getdi,

    quş ötgünü qayıtdı –

    çobanqızı gətirən su –

    su deyildi, elə bil ki,

                      Yerin buz damarıydı…

    İçdim, sonra, elmisali alxışımı söylədim:

    “Salam olsun Hüseyni-Şəhidə,

                 lənət olsun Yezidi-Pəlidə”!

    Çoban dedi:

    -Nuş olsun!

    -Sonun su tək durulsun!

     -Qonaq qardaş,

                  salamına ehtiramım, şəhidlərə sayğım var,

                  amma “Yezidə lənət”i sənə yaraşdırmadım. –

                  Bilirsənmi, yaddaşı var suların;

                                                        bəlkə dağın-daşın da,

                  hələ desən, bu havanın, havadakı tozun da…

                  niyə lənət eşitsinlər bu şər vaxtı dilindən?

                  Tanrı özü yaxşı bilir, nədir kimin qazancı;

                  Biz söyləyək alxışları – şəhidlərə yetişsin,

                  qarşısında deyiləm, e… yezidlərə lənətin;

                                               mən alxışa tərəfdaram,

                        alxışlıdan yanayam..!

    Dedim, irfan çobanısan – görürəm,

    Bəlkə elə ona görə

                           adam kimi danışırdı tütəyin…

    Mən də yəqin öz ömrümü qara yelə vermirəm,

    Tütəyində görünürdü sənin böyük ürəyin…

    ***

    Qoyunların xalxal vaxtı, sağım vaxtı çatmışdı…

    “Qumral” ilə “Gözüqara” qoyun da,

    “Diziqara”, “Alabəzək”, “Narınc” da

    imrəndilər, “anladılar” çobanı… –

    Sonra çoban “Təpəl” dedi, gah da “Qaşqa” çağırdı,

    Yoldaşıydı deyəsən, qoyunları sağırdı…

    Söz sözü çəkmişdi, söhbət söhbəti,

    Oğlu bizə çay gətirdi, qızı dəm-dəsgah açdı,

    Kəkotu çayıydı – çaydan artıqdı –

    Sanki dağdöşünün altun tamıydı…

    Bir də gördüm, qardaş özü

                           varaq-varaq

                           çevirir

                           dünyasını çobanın…

    Bir sağ söz deyən varsa,

                              qulaq vermək vicdanıdır insanın…

    Deyəsən çoban məni lap şəhərli sanmışdı,

    Mən maraqla dinlədikcə, o hey xırdalayırdı…

    ***

    Eləki oyanır qış mürgüsündən,

    bu dağlar, bu düzlər yaşıl geyinir,

    Uzun aylar qışlalarda saxlanan qoyun-quzu

    Bizdən qabaq can atır təbiətin qoynuna.

    Hələ ot çıxmasa da,

                               qoyun-quzu ruzisini

    qalın qar altındaca saxlayıbdı, saxlayan…

    Sürümüzü görüncə, şenlik dağa qalxınca,

    beli duman kəmərli, zirvəsi göy sirdaşı

           dağlarımız sevinir, çöllərimiz sevinir;

               Torpağın arzusutək açılır gül-çiçəklər;

             Yaylağa-yamaca,

                  yola-arxaca

                  yayılır qoyun-quzu –

                               səpələnir muncuqtək –

                  yaraşıq üstünə yaraşıq gəlir…

    Cana hopur yaylağın-yamacın yovşan ətri…

    Biz bəsləyən heyvanların əti, südü, qatığı,

    bulaması, dələməsi, süzməsi, şor-pendiri,

    damaqlarda dad olur – hər biri bir aləmdi…

    Saçaq-saçaq qoyun yunu – döşənir döşək olur,

                                    işlənir yorğan olur;

    hələ, bir də, köynək, əlcək, corab… desən,

                                      uzun qışı canımıza yoldaşdı.

    Ev-eşikdə bər-bəzəkdi yun xalılar, gəbələr,

                                                kilim, cecim və palaz… –

    ağlına hər nə gələr… –

    Çiynlərdə heybə, xurcun

                          bu altun sürülərin yunundaca deyilmi?..

    Nə deyirdi nənələr? –

    “Qoyunlu evlər gördüm,
    Qurulu yaya bənzər;
    Qoyunsuz evlər gördüm,
    Qurumuş çaya bənzər…”

    Əziz qonaq,

                       nə başını

                                     ağrıdım, 

    Anasını,

       balasını axtaranda

                     mələşər qoyun-quzu –

    dağlarda, dərələrdə çiçəkləyər səsləri

    bax, o vaxtda bu heybədən çıxararaq tütəyi,

    “Qoyun­həngi” çalırıq;

                             qoyun-quzu səngiyir…

    “Bu qoca dağların biri də bizik”,
    Təbiət biznəndir, biz təbiətnən;
    Məktəb oxumadıq, həyat oxuduq,
    İndi uşaqlarım gedir məktəbə,

    Onlar təbiətdən dərs alıb zatən –

    Nə ev yıxmaz, nə də ki könülləri qırmazlar.

    Nəğməsiylə dağa sevgi çatdıran

    axarsuyun, qara sazın, tütəyin

    anlatdığı – təməl dərsdi onlara…

    Axarsutək yardımsevər və comərd,

    Al Günəştək mərhəmətli, şəfqətli –

    Belə böyütmüşəm balalarımı.

    Gecətək örtərlər qüsur görüncə,

    Hiddət məqamında susqun qalarlar.

    Torpaq kimi, göstərişsiz, sadədil,

    Dəniz kimi xoşgörülü balalarım var mənim.

    Ustadlar necə söylərdi? –

    “Ya olduğuntək görün ya göründüyüntək ol”! –

    Bax, belədir, qonaq qardaş, belədir balalarım”… 

    ***

    Bəs

         necədir sürü ilə dil tapmağın, de, necə? –

    Şövqlə dedi:

                      isnişmişik, lap incədən də incə…

    Dedim, çətindimi bu sənət, qardaş?

    Dedi, peyğəmbərlər çoban olubsa,

              nə sən sualı ver, nə mən cavabı…

    Dedim ki, hər yerə də adınızı qoşmusuz:

    Çobankənd, Çoban talası, Çoban bulaq –

    Daha da neçə-neçə sizə yaxın-uzaq ad…

    -O adları el veribdi, biz ad verən deyilik,

    Eldən gələn adları da çevirən ha deyilik…

    Dedim, sənin mənə sözün nə ola?

    Dedi, siz söz əhlisiz,

              biz hal əhliyik, qardaş,

              Gəl, gedək, bardaş quraq;

              Burda işimiz var, orda aşımız,

              burda da, orda da qara daşımız…

    Bil ki ürəyimtək genişdi çadrım.

    ***

    Çadırında saz da vardı, tütək də,

    əlyetərdə xəncəri, divarında tüfəng də…

    doluydu yeyim süfrəsi,

                   deyim, könül süfrəsi…

    Yedik-içdik, damağımız çağ oldu. –

    Nə yoxuydu? –

                         süd, qatıq, süzmə, pendir,

                         göyərti və göbələk…

                         körpə quzu bozartması,

                                    bir də çoban salatı…

    Söz sözü çəkirdi, söhbət-söhbət,

    Üz üzü çəkirdi, diqqət diqqəti.

    Çoban dedi:

    Baxma, min bir zəhməti var –

    Bitib-tükənməz… amma

    yenə

    öz zövqü var, səfası var bu işin

    çobanlığın qardaşlıqdı düsturu:

    Tanrının yaratdığı hər şeylə anlaşırıq,

          biz Tanrımız yaradanla barışığıq…

    ***

    Birdən mənə elə gəldi

             bu çoban

                  alaçıqdan daha artıq

                  aladağ yiyəsidir…

    Bir azdan da divardakı saz endi

    Elə ki alaçıqda saz çalındı, saz dindi…

    Dedim, əgər “Divani”dən

                          “Müxəmməs”ə kəsə keçsə,

                                                   durum gedim,

    amma gördüm, “Divan”ini

                              bir deməyir, iki deyir,

                                                   iki demir, üç deyir.

    Derdi “Məktəb görməmişəm” –

    amma məktəb görən məni açıq heyran eyləyir…

    Ustadlardan dedi, dedi, sonra özünə keçdi –

    Orda mənə elə gəldi, bədahətən söz dedi:

    Yolunu azarsan yol səni səslər,

    Nəsə itirərsən, ol səni səslər,

    hər səsi çevirib söz etmək olmur,

    qəlb kədəri gəzər, dil qəmi səslər.

    Eyni yerdən gələr, başqadı adı,

    başqadı səs dadı, başqa söz dadı;

    Səslərin gözəli qara sazdadı,

    Kərəmi çağırar, Dilqəmi səslər…

    Deyir, söz ölməyir, deyir, səs ölmür.

    Bəs öləndən sonra nə üçün gəlmir?

    Gəlməyinə gəlir, e,

                               eşidilməyir,

    yoxsa keçəmməyir kəfəni səslər”?!.

    Dedim:

    -Mənim havam “Dilqəmi”dir, can çoban.

    – Mənim havam “Ruhani”dir, söylədi…

    Dedim:

    – Olsun, bunlar əkiz havadı…

    “Aran gözəlləməsi” oldu sonra çaldığı. –

    Bu havayla aranı sanki dağa daşıdı…

    Dedi: tütəkdə “Çobanbayatı”,

                           sazda bunsuz qalmarıq…

    Hər gün verilməmiş bir salamım var,

    hər gün gördüklərim gözümdən çıxar.

    Mənim bu dünyadan bir alasım var,

    bir də, bir adam var sözümdən çıxar.

    Dillər var – adımı təzə saxlayıb,

    gözlər var – üstümdə nəzər saxlayıb,

    Bir qəlbi sınıq qız nəzir saxlayıb,

    onun da həsrəti dözümdən çıxar.

    Dedilər, yerisən, yorulmaq qalar,

    Elə oturub da qocalmaq olar.

    Dəli arzularnan bacarmaq olar,

    İlahi, sən məni özümdən çıxart”…

    Mən susurdum…

                            elə bil ki

                                     gerçək deyil yuxuydu –

    Bu nə sazlıq, bu nə sözlük – bu belə nə görüşdü?..

    Sonra “Təcnis”ə keçdi bizim o zalım çoban,

    Ondaydı lətafət, ondaydı irfan:

    Deyirsən ki, mənli günün sualdı,

    deyirsən ki, “… “yəmin” mənəm,

                                “bəlkə” – siz”.

    Sənin eşqin gözlərimdən su aldı,

    baxammıram sənə doğru “bəlkə”siz…

    Sən evlisən, “günah” deyir, yasa, din.

    Bizə görə ölmə, sevgi, yaşa, din!

    Sevgisizdin, nigahlıydın – yaşadın,

    indi isə sevgi gəlib – bəlgəsiz…

    Yola çıxdıq, yol hayana çıxacaq?..

    Qafada “din”, qəlbdə “sevgi” – “çıxacaq”…

    El ağzından bircə kəlmə çıxacaq:

    dindən əvvəl doğulaydız bəlkə, siz”?!.

    Bir demədi, iki dedi yenə də,                      

    Bir görəlim nələr vardı dərində:

    Dindən əvvəl sevgi özü din idi,

    onda aşiq yardı, onda yar aşiq.

    Əvvəl sözün “susma!” idi, “din!” idi,

    indi isə susmaq olub yaraşıq…

    Zaman keçdi, dedik son söz dinindi,

    Eşq yolunu kəsib durub din indi.

    Ağılda din, ürəkdə eşq! Din indi,

    Bir addım at, bu sərhəddi yar, aşiq!

    Şair deyir, odur bitməz qeylü-qal,

    dilimdə get, ürəyimdə “qal” ki, “qal”…

    Qəlb – fərmandar, mən – icraçı, qərar – qal!

    nə deyirsən, həmdəm aşıq, yar, aşıq”?!.

    Mən aramla çay içirdim,

    Həm zövq alır, həm də fikir daşırdım…

    Nəsə demək istəyirdim… nə deyim? –

    Alaçıqda saz sehrinə dalmışdım…

    Dedi, qardaş, bir qatar da sən söylə.

    “Olsun” dedim,

                         onun sazı bəmdəydi. –

    Elə ilk misradanca baxdım hava dəyişdi.

    Bu, çox köhnə, undulmuş havaydı. –

    “Yağışlar, yağışlar yağırdı nazla,
    Çiçəklər, çiçəklər sığallanırdı;
    Nə gözəl, nə gözəl əsirdi yellər,
    Göllər beşiyində yırğalanırdı…

    Quşlar yeni yeni cəh-cəh vururdu,
    Ovlaqlar, yaylaqlar yoxuydu hələ;
    Çay öz yatağıyla tanış olurdu,
    Ah, dünya qalsaydı… – qalmazdı belə…

    Dərələr-təpələr şəkillənirdi,
    Yer yerə bərkiyir, göy çəkilirdi…
    Hər yer təptəzəydi, hər şey yepyeni,
    Buludlar, buludlar nəsə deyirdi…

    İlk kişi – ilk qadın gəldi göz-gözə, –
    Şimşəklər, şimşəklər belə yarandı…
    İlk dəfə uzandı əllər əllərə,
    Barmaqlar toxundu, Ay paralandı”…


    İkimiz qalanda alçıqdaca,

            illər öncə bir belə dağ döşündə,

    bir ağayaqçün yazdığım –

         “Aldanıb açılır qar çiçəkləri”

                                         qoşqusunu söylədim –

    “Qar çiçəyi” deyincə kövrəldi zalım,

    Məni də kövrəltdi, sazı inlətdi –

    Sanki “Zəminxarə”ylə

              “Çobanbayatı”nı bir-birinə qatmışdı –

    tər hava yaratmışdı:

    “Düşmənlər ayağa, dost başa baxar” –
    belə bir söz qonub el yaddaşına.
    Utandım, üzünə baxa bilmədim,
    gözlərim yol çəkdi ayaqlarına… –

    Utandım deyirəm – bu, ilk görüşdü,
    Düşmən də deyiləm, özün bilirsən.
    Bir atalar sözü qüvvədən düşdü
    bizim aramızda, – düzünü gəzsən.

    Ağmı görməmişik ya yaraşıqmı?.. –
    yox, sənin ayağın başqadı, başqa…
    bir bax, öz ürəyin sinəndə vurur,
    ayrı bir ürək də ayaqlarında…

    Sən yerə basırsan, ayaqdı, deyib,
    məncə, bu ayaqlar uçmaq üçündü…
    Belə ayaqların eşqinə qalxıb,
    aldanıb açılır qar çiçəkləri”…
     

    Başınızı ağrıtmayım, uzun sözün qısası,

    O qədər şeir dedik, o qədər saz eşitdik,

    Nə sözdən, nə sazdan doymadıq ki doymadıq,

    “Bugünün sabahı var” dedik, qalxdıq, yatışdıq…

    ***

    O günədək alaçıqda yatmamışdım, doğrusu,

    Təbiətdən, dağdan-daşdan uzaq düşən dağoğlu –

    O gecəni necə yatdım – bilmədim –

    sağ böyrümün üstəcə düşmüş idim daş kimi…

    yarpaq xışıltısı, su səsi, it hürüşü –

    sanki ahəng yaradıb,

                         yuxuya vermiş məni…

    Günəş üzünüzə xeyirə doğsun,

    Lap o başdan təbiətin özü kimi oyandım,

        Alaçıq yiyələri artıq çoxdan qalxmışdı.

        Mal-heyvan örüşə yollanan vaxtdı.

    Günəş qalın ağacların arasındaydı

    Hələ istiliyi çox uzaqdaydı…

    Amma isti samovar, isti çay hazır idi…

    Pendir, yağ, südlə qaymaq,

    isti xamralı və bal varıydı süfrədə,

    könül vardı, inam vardı, iman vardı süfrədə…

    “Sabahın xeyir, qonaq qardaş” –

    xan çobanın səsiydi –

     “oyanmısan, deyəsən,

       Yoxsa, səs-küy qoymadımı yatasan?

                   Dincələrdin bir hoyru…

    Həncəridi buraların yuxusu”? 

    “Günaydınlar, əziz insan!

    Alaçığın şen olsun!

    Hər şey, hər şey gözəldi –

    Gözəl ürəyin kimi!

    Artıq iznin gərəkdi, şəhərə çıxmalıyam,

    Mən sizin ellərin qonağı idim,

    artıq üç gün dolur, daha getsəm yaxşıdır.

    Amma inan bu üç günün zirvəsini sizin ilə yaşadım!

    Və mən sizdən doymadım”!

    Çoban dedi, “əziz qonaq, elə mən də qonağam –

    Neçə ildir bu dağlara meyl salmış,

                                                lap buralı olmuşam –

    Uşaqların anasını mənə vermirdi qayınatam,

    Biz də verdik əl-ələ, qoşulduq qaçdıq, neynək…

    Sonra bizim el-oba işğal oldu, geri dönə bilmədik,

    Uşaqlar da buralarda böyüdü –

    Buralar da bizim üçün əzizdir –

    Hərdən qalxıb dağ başına – lap o üzə baxıram,

    Darıxıram, əziz qardaş, it kimi darıxıram.

    Acığımı gah tütəkdən, gah da sazdan çıxıram”…

    Mənə aydın oldu artıq

                        o tütəkdə, o sazdakı kədər də,

    amma yenə nəsə vardı, onu çözə bilmirdim…

    Tanrı verən nə vardısa səhər-səhər nuş etdik,

    Qucaqlaşdıq çoban ilə, “bir də, qismət” söylədik.

    Yoldaşı da bir balaca bağlama yollamışdı –

    “yol azığı, çoban arması” deyirdilər,

                                             götürməyə bilməzdim…

    Sonra mənə elə gəldi, su atdılar dalımca…

    Xeyli getdim, o naxışlı, o ətirli bağlamanı yoxladım,

    ətim üyüşdü elə bil – içində məktub vardı:

    “Şair, məni tanımadın?..

    Amma sağ ol, o şeiri ki oxudun…

    Bir də bir söz yazım sənə,

                            biləsən ki, adın bizdə doğmadı,

    Heç demədin oğlumuzun adı niyə Murazdı”?..

    Aman, Tanrım! Ola bilməz!

    Yox, yox!..

           Amma

            amma olmuşdu:

    Gəncliyimin ağayaqlı, günəşüzlü gözəli,

    illər sonra, unamadan qarşımaca çıxmışdı…

    Mən onlardan ayrılarkən

    çoban sazmı çalırdı? –

    sanki

    sanki qara çoban qara sazla 

                                         “Xan Çoban” çağırırdı…

    Bəli, bəli, arxamca da su atılmış –

                                            doğruydu…

    “Sərt yoxuş”dan sərt də endim, 

    “Kor güney”dən kor kimicə dolandım,

    “Quş yuvası” – quş ötgünü yol oldu,

    “Yeddi bulaq”, “Keçid” və “Çay talası”,

    “Ağamir”in addamacı, “Qozluq”, “Nənə bulağı”…

    yola rəvan olmuşdum… –

                              sanki mən yox, yol özüydü yeriyən…

    Gedən başı güzərgahım başqa yoldan olmuşdu:

    “Dar dərə”ydi, “Kor bulaq”dı, “Nazik su” və “Qalaça”…

    Hər birindən o da keçib, hər birində o da var…

    Bu yolların gedişində mənəm bu gün,

                       Gəlişində bir də ollam? – Kim bilir?

    Lap olsam da, mən onlara bir də, bir də gedəmmi?..

    O mərd çoban elə sanar, mən oyun oynayıram…

    Haşa, haşa! Haşa haşa! Heç elə şey olurmu?

    Amma illa bir hikmət var,

                illa da bir qovuşduran qüvvət var…

    “Lə tucəd sadfətə fil aləm,

    hunəkə təvafuq” – deyir ərəb –

    deyir ki,

    “Heç təsadüf-filan yoxdur aləmdə,

         nə olsa, nə olsa təvafüqlükdür”…

    ***

    Yox, yox, belə tez keçməyim üstündən,

    Qoy, bir az da söhbət açım

    Dağ döşündən, çobandan

    Onsuz da qalıb orda,

                             orda qalıbdır ağlım:

    Çırtaçırt yanır ocaq,

    Torpaq üstə qara daşlar,

    Üstündə qaynayan su,

    Havaya qalxan tüstü… –

    İlahi, nə yaman yadırğamışdım –

    Yaddaşım özümə qayıdır sanki,

    Su, torpaq, od və hava,

    Yox, yox, bir az başqa cür:

       torpaq, su, hava və od –

    Hamsının yaddaşı var,

    havanın yaddaşı var,

    ocaq özü yaddaşdır,

    yaddaşı var suyun da,

    yaddaşsız bir daş görsəm,

    deyərəm ki, yad daşdır…

    Görən, çoban bilirmi

    Ona ötkəmlik verən,

            ona comərtlik verən

    o dağlardı, o düzlərdi,

    ocaq, hava, su, torpaq –

    torpaqdakı, sudakı,

    havadakı, ocaqdakı yaddaşdır!..

    Mən özüm, mən özüm inanıram ki,

    Çay dağa türkü deyir –

    Həm ondan uzaqlaşır,

    həm onu haraylayır…

    O nəğməni duya bilsən

    Şair olmağa nə var?..

    Su…

    Dəli su, ağıllı su, kürəyən su, sakit su…

    Qarşısına nələr çıxar, nələr çıxar,

    O, usanmaz, o dalaşmaz, illa da bir axar tapar,

    tapmazsa da, hər daşı lap damcı-damcı dələr keçər…

    Sudan ilham alan sufilər söylər:

    Səninlə uğraşan bir kimsəylə uğraşma,

    uğraşdınsa onunla eyni yerdə qalarsan,

    Oysa, sular kimi ol – ətrafından dolanıb,

    Öz yoluna davam et”…

    Sudur bu, su… Çoban bilir, çoban görür…

    Ətrafından dolana bilmədiyi dağ-daşın

    Dolub-dolub lap üstündən də aşar –

    axmadığı yerdə qalmaz…

    Sular kimi səbrlidir çobanlar…

    Tikan içində gülü, gecə içrə gündüzü

    gözləyənlərdi onlar…

    Su axar təmizlənər,

    Çobanlar suya baxar,

    Aya baxa çobanlar,

    Günə “salavat” çəkər…

    Suyu su kimi görər,

    Suyu buz kimi görər,

    Buxartək görər suyu,

    Hər halıyla sevər onu,

    Atar gedənin ardınca…

    Deyər biz də su kimiyik –

    Hara getsək oralara uyğunlaşar,

    orda həyat qurarıq

                                 amma lakin

    harda olsaq, özümüz olluq yenə,

    Fəsillər dəyişər biz alışarıq

    Lap həyatın dibində,

                        lap zirvənin belində

    Yenə insan qalarıq…

    Aza qane olarıq,

    çoxu talan etmərik…

    Sonra odundan-oddan,

    Sonra dəli küləkdən və də sərin havadan,

    Sonra, bizim çoban qardaş

               ağüzlü qara torpaqdan

    danışdı hey danışdı…

                         gah büküldü, gah güldü.

    Həyat kimi adamdır, adam kimi həyatdır…

    Bəlkə bütün peşələr, bəlkə bütün sənətlər

    Elə belədir, nə bilim… Amma şenlikdən uzaq,

    amma dağlar qoynunda, təbiətlə baş-başa

    həyat yalın gözəldir… – gözəldir cılxa həyat…

    ***

    O çobandan cavab ilə, o dağdan yüz sualla

    ayrıldım və evə döndüm. Qızım çıxdı qarşıma:

    “Ata, ata, hardaydın bəs, gözüm qaldı yollarda”…

    Ah, dağdakı günəşüzlü hardan, hardan bilsin ki,

    Onun adı bizim evdə lap ilk gündən çağrılır –

    Deyirlər ki, “atasına oxşayan qız xoşbəxtdi”,

    Deyirlər ki, çox oxşayır qızım mənə, nə bilim…

    ***

    Aşıq dili yüyrək olar – mən aşıq olmasam da,

    Yüyrək olsun dilim deyim, sonrasını gətirim.

    Ay dolandı, illər keçdi, qızım kamala doldu.

    Tələbəydi, dedi, ata, Kəlbəcərə gedəcəm –

    Orda “Elat bayramı” var – qardaş ellər gələcək,

    Biz də orda könüllüyük, gərək ki iznin ola…

    O torpaqlar uzun illər işğal altda qalmışdı, 

    Azad olduğu ilk gündən dirilirdi, qurulurdu – bilirdim;

    İndi orda bayram varsa, mən qızıma nə deyim? –

    Duyğuluydum, çox danışsam, ağlardım,

    Bircə kəlmə “Get” söylədim – təki günü ağ olsun!

    Kəlbəcərdən üç gün sonra qayıtdı.

    Anasıyla pıçıldaşdı, uzun-uzun danışdı.

    Gördüm qızım nəsə sözlü-sovludur…

    Elə bil ki Kəlbəcərdə yenidən doğulmuşdu…

    Kim deyər ki, qəhrəmanım o çoban

    Sürüsünü Kəlbəcərə sürmüşdür…

    Artıq qazi olan oğlu – adaşım,

    Doğma yurdda

                          anasının adaşına

                                                    vurulmuşdur…

    Əlim üzümdə qaldı – nə möcüzdü, İlahi?

    Uşaqlara ad verəndə – bu günü düşünsəydik…

    Yoldaşım deyəndə ki onlar elçi gələcək,

    Heç bilmirəm nə hikmətsə,

    (mənim dilim qurumasın)

                                 ilk kəlmədən “Yox!” dedim…

             21.06.2020–14.01.2023, Abşeron–Bakı.

    Mənbə: https://edebiyyatveincesenet.az/

  • “Türk dünyasından Şuşaya- Şuşadan Türk dünyasına” kitabının Bakı şəhərində təqdimatı keçirilib

    Azərbaycan Respublikasının Gənclər Fondunun dəstəyi və Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyinin təşkilatçılığı ilə “Türk dünyasından Şuşaya-Şuşadan Türk dünyasına” layihəsi çərçivəsində Bakı şəhəri “Azərkitab” kitab yayım mərkəzində eyniadlı kitabın təqdimatı baş tutub. 

    “Ədəbiyyat və incəsənət” xəbər verir ki, tədbirdə bir sıra tanınmış ictimayyət nümayəndələri, yazarlar, KİV təmsilçələri iştirak ediblər. 

    Tədbiri giriş sözü ilə Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyinin başqanı, layihə rəhbəri şair-publisist İntiqam Yaşar açıq elan edib.  İntiqam Yaşar iştirakçılara kitab haqqında  məlumat verib. Bildirib ki, layihə çərçivəsində Türk ölkə və topluluqlarından olan yazarların Azərbaycanın Mədəniyyət paytaxtı Şuşa şəhərinə həsr olunmuş müxtəlif janrlarda olan qələm nümunələri kitab şəklində çap olunub. 

    Milli Məclisin Mədəniyyət komitəsinin eksperti şair-publisist Əkbər Qoşalı ortaq türk ölkələrini birləşdirən dəyərin məhz Şuşa olduğunu diqqətə çatdırıb və qeyd edib ki, adıçəkilən layihə fonunda qardaş ölkə nümayəndələrinin bir-biri ilə əməkdaşlıq münasibətləri bir az da genişlənmiş olub.

    “Türk dünyasından Şuşaya – Şuşadan Türk dünyasına” adlı kitabda Azərbaycan, Özbəkistan, Türkiyə, Qazaxıstan, Qırğız Respublikasından olan yazarların Şuşa mövzusunda qələmə aldıqları şeir, məqalə, esse və hekayə janrlarında olan qələm örnəkləri yer alıb.  Və kitabda yazıları yer alan türk ölkə və topluluqlarından olan ədəbiyyat nümayəndələri 26-29 yanvar 2023-cü il tarixlərində Azərbaycana səfər edib, Bakı şəhərində təşkil olunmuş müxtəlif tədbirlər və görüşlərdə iştirak edib.  Türk Dünyasının müxtəlif nöqtələrindən Azərbaycana gələn ədəbiyyat nümayəndələri arasında Qırğız Respublikasının “Manas” teatrının direktoru Aziz Bıymırza, Özbəkistan Gənclər İşləri Agentliyinin başqan yardımçısı şair Mehrinaz Abbas,  yazar-publisist Dilrabo Norkulova, Qazaxıstan Yazıçılar Birliyinin bölüm başqanı Baurxan Xəliulla, Türk Ədəbiyyatı Vəqfinin yazı işləri başqanı Enver Aykol, Başqırdıstan Yazıçılar Birliyinin sədri yazar Aygiz Baymuhəmməd və Qazaxıstan Respublikası “Türk xalqları arasında ədəbi əlaqələri inkişaf etdirmə vəqfi” başqanı Erkinbek Serikbay olub.  Onlar çıxışları zamanı Azərbaycanın İrandakı səfirliyinə edilən hücum səbəbindən Azərbaycan xalqına və şəhidin ailəsinə  başsızlığı verib , hadisədən təsirləndiklərini təəssüf hissi ilə qeyd ediblər.

    Bakıya ilk səfərlərinin olduğunu məmnunluqla vurğulayan qonaqlar türk dünyasını öz ətrafında birləşdirən adıçəkilən layihənin həyata keçirilməsində əməyi olan hərkəsə və İntiqam Yaşara dərin minnətdarlıqlarını bildiriblər.  Onlar qeyd ediblər ki, belə önəmli layihələrin sayı artırılmalıdır. 

    Kitabda yazıları dərc olunan yerli yazarlar sırasında Yusif Nazim, Ayşən Rəhim  və s. layihə haqqında öz fikirlərini səsləndiriblər.  Tədbirdə Kənan Hacı,  Ümid Nəccari, Tural Turan , Qabil Ədalət, Emil Rəhimov , İradə Əlili və başqaları da iştirak edib. 

    Sonda kitabda dərc olunan müəlliflər, tərcüməçilər diplom və fəxri fərmanla təltif olunub. Eyni zamanda iştirakçılara “Türk dünyasından Şuşaya-Şuşadan Türk dünyasına” kitabı hədiyyə edilib. 

    Xatırladaq ki, bundan əvvəl kitabın Türkiyənin İstanbul şəhərində və Özbəkistanın Daşkənd şəhərində təqdimat törənləri təşkil olunub.

    “Ədəbiyyat və incəsənət”

    Mənbə: https://edebiyyatveincesenet.az/

  • Bakıdakı Rus evində Stalinqrad döyüşündə qələbənin 80 illiyi qeyd olunacaq

    Fevralın 2-də Bakıdakı Rus evində İkinci Dünya müharibəsinin ən mühüm və şiddətli Stalinqrad döyüşündə qələbənin qazanılmasının 80 illiyi qeyd olunacaq.

    Bu barədə AZƏRTAC-a Rusiya İnformasiya-Mədəniyyət Mərkəzində məlumat verilib.

    Bu əlamətdar hadisə münasibətilə Qələbə Muzeyi tərəfindən təqdim olunan materiallar əsasında “Stalinqradın buz ilgəyi” adlı sərginin açılışı olacaq.

    Bakıdakı Rus evinin bədii klubu tərəfindən təşkil olunacaq “Qəhrəmanlar haqqında şeirlər” adlı tədbirdə klubun gənc üzvləri Stalinqrad döyüşü və İkinci Dünya müharibəsindəki qələbəyə həsr olunmuş əsərlər səsləndirəcəklər.

    Mənbə: https://azertag.az

  • “Pillə” İkinci Tələbə Tamaşaları Festivalına tamaşa qəbulu elan edilib

    Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin (ADMİU) 100 illik yubiley münasibətilə “Pillə” İkinci Tələbə Tamaşaları Festivalına tamaşa qəbulu elan edilib.

    AZƏRTAC xəbər verir ki, iyunun 5-dən 9-dək keçiriləcək festival tələbələri yaradıcılığa ruhlandırmaq, onlara sənət bayramı yaşatmaq, gənc istedadların aşkarlanmasına dəstək olmaq və teatr tədrisi prosesini aktivləşdirmək məqsədlərini hədəfləyir.

    Festivalın qalibləri ADMİU-nun Teatrşünaslıq kafedrasının müəllimlərindən ibarət münsiflər heyətinin qiymətləndirməsi əsasında “Ən yaxşı tamaşa”, “Ən yaxşı kişi rolu”, “Ən yaxşı qadın rolu” nominasiyaları üzrə müəyyənləşdiriləcək. Qaliblərə münsiflər heyətinin və gənc tənqidçilərin xüsusi mükafatları təqdim olunacaq.

    Festivalda ADMİU-nun və digər universitetlərin baklavr və magistr pilləsi üzrə təhsil alan tələbələri iştirak edə bilər. Müsabiqəyə göndərilən tamaşalara janr və mövzu məhdudiyyəti qoyulmur. İştirakçılar tamaşaların posterini və müraciət formasını təşkilat komitəsinə təqdim etməlidirlər. Müsabiqəyə təqdim edilən materiallar 2023-cü il mayın 20-dən gec olmayaraq festival@admiu.edu.az elektron poçt ünvanına göndərilməlidir.

    Mənbə: https://azertag.az

  • Gənclər Günü münasibətilə muzeylərdə “açıq qapı” olacaq

    2 fevral – Azərbaycan Gəncləri Günüdür. Ulu Öndər Heydər Əliyevin 1997-ci ildə imzaladığı Fərmanla əsası qoyulan əlamətdar gün ölkəmizdə hər il müxtəlif tədbirlərlə qeyd olunur.

    Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən gənclərin asudə vaxtının səmərəli təşkili, onların muzey müəssisələri vasitəsilə Azərbaycanın zəngin mədəni irsi ilə yaxından tanış olmalarının təmin edilməsi məqsədilə layihələr həyata keçirilir.

    Nazirlikdən AZƏRTAC-a bildirilib ki, Gəncləri Günü ilə əlaqədar fevralın 1-2-də Mədəniyyət Nazirliyinin tabeliyində fəaliyyət göstərən muzeylərdə gənclər üçün “açıq qapı” olacaq.

    Bununla əlaqədar həmin günlərdə yaşı 14-dən 29-dək olan şəxslərin muzeylərə sərbəst girişi təmin ediləcək.

    Mənbə: https://azertag.az