Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalı

Blog

  • Müzəffər MƏZAHİM.”Darıxa-darıxa”

    mm

    Yaşayır xülya içində,
    Çırpınır röya içində,
    Qalıb bu dünya içində,
    Adam darıxa-darıxa.

    Dərd, kədər hopub içimə,
    Öyrəşmişəm bu biçimə,
    Öz didərgin sevincimə,
    Yadam darıxa-darıxa.

    Ruh bədənə düşən şehdir,
    Ömür ötüb keçən mehdir,
    Nədir bu yaşamaq cəhdi,
    Matam, darıxa-darıxa.

    Olacaqlar olacaqdır,
    Qəlb boşalıb dolacaqdır,
    Çox arzular qalacaqdır,
    Müdam darıxa-darıxa.

    Olmamışam sənə asi,
    Şükürdür ruhun xilası,
    Çəkirəm qismətim yası,
    Xudam, darıxa-darıxa.

    Yaxam illər minnətində,
    Tənhayam qəm möhnətində,
    Qalıb mehman həsrətində,
    Odam darıxa-darıxa.

    Tanrı bir gün salar yada,
    Deyər: -Oyan bu röyadan,
    Bəsdir qaldın bu dünyada,
    Qadam, darıxa-darıxa.

  • Şairə-publisist Gülnarə İsrafilin “Torpaq adamlar” adlı ilk şeirlər kitabı işıq üzü görüb

    gi

    Yeni nəsil Azərbaycan gəncliyinin istedadlı nümayəndəsi, Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatının elektron orqanı Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Gəncəbasar bölgəsinin Gədəbəy şəhəri üzrə xüsusi müxbiri, DGTYB və Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Tuzirm Nazirliyi ilə Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin birgə layihəsi olan “Gənc Ədiblər Məktəbi3”ün üzvü, istedadlı xanım yazar, şairə-publisist Gülnarə İsrafilqızının “Torpaq adamlar” adlı ilk şeirlər kitabı 2016-cı ildə respublikanın paytaxtı Bakı şəhərində “Ol” Nəşriyyatı tərəfindən işıq üzü görüb.
    Kitab müəllifin oxucuları ilə ilk görüşüdür.Kitabda müəllifin son illərdə qələmə aldığı ədəbi-bədii nümunələri, poeziya örnəkləri toplanıb.Geniş oxucu auditoriyası üçün nəzərdə tutulub.Oxucuların rəğbətini qazanacağına ümid edirik.
    Qeyd edək ki, şairə-publisist Gülnarə İsrafilqızının şeirləri Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatının maliyyə dəstəyi ilə həyata keçirilən “Yeni nəsil Azərbaycan gəncliyinin istedadlı nümayəndələrinin inkişafına dəstək” layihəsi çərçivəsində Qardaş Türkiyə Cümhuriyyətinin fəaliyyət göstərən “Kümbet” (Tokat şəhəri) və “Usare” (Kahramanmaraş şəhəri) ədəbiyyat dərgilərində Türkiyə türkcəsində dərc olunaraq, ictimaiyyət nümayəndələrinin nəzərinə çatdırılıb.

    Gülnarə ŞÖHRƏDDİNQIZI,
    “Möhtəşəm Azərbaycan” qəzeti

  • “Barat Vüsalın “Aldədə” poeması”

    Əməkdar İncəsənət Xadimi Barat Vüsalın 65 illiyi münasibəti ilə seçilmiş əsərlərinin iki cildliyi çap olunmuşdur. AYB-nin Qazax zona filialının sədri olan Barat Vüsalın bu iki cildliyinin ikinci cildində üç poeması yer almışdır. Onlardan ən irihəcmlisi 20 Yanvar şəhidlərinin əziz xatirəsinə ithaf olunan “Aldədə” poemasıdır. Heca vəznində qələmə alınan bu əsər proloqla başlayıb epiloqla tamamlanır. Əsərdə on yarımbaşlıqdan istifadə edilmişdir ki, bəzi bölümlər də bir neçə hissədən ibarədir.
    Əsərin proloqunda yurdumuzun tarixinə ümumi baxış edilərək bildirilir ki, antitürklər boşuna haray çəkiblər ki, bizim tariximiz yoxdur, əslində bizim babalarımız tarix yazıb, amma onu öyrənənlər olmayıb. Buna inanmayanlara belə bir təcrübi nəsihət verilir: “Bu torpağın oğlunu götür təndirə tulla, Görəcəksən oturub söhbət edir günəşlə”. Poemanın ilk bölümü “Odda yanmayan kişi” adlanır. Bütövlükdə əsəri əhatə edən əfsanə və rəvayətlərin söyləmi bu hissədə də var. Ərəb padşahı bir bahar axşamı üç elçi göndərir ki, pir baba nəsə bir möcüzə göstərsə, ona toxunmayacaqlar, göstərə bilməsə ömrünü tamamlayacaqlar. Pir baba isə onların gəlişinin əsl mahiyyətini ürəyində hiss eləyir. Yəni onlar torpaqlarımızı işğal etmək üçün bəhanə uydurublar. Pir baba da onları qonaq edib, kabab çəkərkən şişdən istifadə etmir. Onun əl-qolunun yanmaması elçiləri çaşbaş salır. Amma gəlmələr kəsdikləri çörəyi tapdalayıb kişini təndirə atmaq qərarını verirlər. Onun qucağına bir quzu verib axşam yanan təndirə atırlar, səhər isə piri saç-saqqalı buz bağlamış halda təndirdən tapırlar. Qorxub getmək istəyən elçiləri Aldədə yenidən yeməyə dəvət edir və təndirdə qucağında bişən quzunun ətindən də yollarına pay qoyur. Bəllidir ki, bu rəyavətin söyləmi əbəs yerə deyil. Yadellilər, həmişə bəhanələrlə gəliblər, buna baxmayaraq, türk həmişə onlara türkanə münasibət bildirib. Onların haqsızlığını sübut etməklə yanaşı, özünün çörək verən, mərd olduğunu da nümayiş etdirib.
    Poemanın ikinci bölümü isə “Naltökən” adlanır. Baş verənlərə əsəbləşərək zəncir çeynəyən ərəb xəlifəsi pir babanı hüzuruna gətirməyi əmr edir. Yolçular piri bulaq başında xəyala dalarkən tapıb, əl-ayağını sarıyaraq ondan növbəti möcüzəni istəyirlər. Aldədə isə qımışır ki onsuz da bunların da yolu Naltökənədir. Elçilər yoxuşu çıxmaq istəyirlər, əvəzində belə bir hadisə baş verir: “Üç gündü ərəblər naltökəndədi, Yol gedib… bir addım atmamışdılar”. Vətən torpağı yadelliləri onu tapdayıb işğal etməyə imkan verməmişdi. Lakin ərəblər də yeri gəlmişkən bizim torpaqları gözaltı edirlər. Bölmənin əsas ideyası bu misralarda aydın olur: “Gəlirlər, gedirlər yenə də, baba, Sən varsan, biz varıq, o yoxuş durur!” Bu tarixi həqiqətlərin etirafıdır. Ölkəmiz elə bir coğrafi məkanda yerləşir ki, əksər istilaçıların yolu buradan keçib. Bütün bunlara baxmayaraq, hələ də, həm millətimiz. Həm də ölkəmiz öz varlığına sahibdir. “Oxuyan qarğılar” adlı bölümdə ərəblərin əsl niyyətləri üzə çıxır. Artıq tamamilə məlum olur ki, onların Aldədə ilə heç bir şəxsi-qəzlikləri yoxdur, əsas məqsəd onun vətəninin torpaqlarını ələ keçirməkdir. Ona görə də, bu dəfə daha konkret bəhanəylə gəlirlər. Xəlifə elçilərinə tapşırır ki, pirə böhtan atıb deyərsiniz ki, “Özgənin torpağını, Torpağına qatmısan”. Aldədə onlara cavab verir ki, biz yalnız öz halal dədə-baba torpaqlarımıza sahibik. Ərəblər isə öz yanlışlarına inadla haqq qazandırırlar ki, özgələrədən aldığınız torpaqları bizə verməlisiniz. Kimdi bu özgələr, əgər o torpaqlar, doğrudanda, özgənindirsə, onda nə fərqi türkün əsarətindədir, yoxsa ərəbin?! Məhz bu hissədə poemanın niyə şəhidlərə ithaf olunmasının əsl mahiyyəti üzə çıxır. Min illərdən bəri davam edən özgələrin torpaq iddiaları hələ də gündəmdədir. Hələ də torpaqlarımızı bölüşdürməkdən gözü doymayan bəhanə istehsalçıları torpaq iddialarından əl çəkmirlər. Bu da onu göstərir ki, əslində bizim bugünki problemlərimizin kökü çox qədimlərə gedib çıxır. Poemanın qəhrəmanı da yadellilərə açıqca meydan oxuyur ki, mənim belə sınmaz, odda yanmaz olmağımın da səbəbkarı öz torpağımdır. İndi mən öz torpağımı özgə torpağı bilib ondan necə əl çəkim?! Əgər inanmırsınızsa gəlin mənimlə vətənimi gəzin deyə onlara təklif edir. O, Yurd-Vətən nəğməsini oxuya-oxuya yola düşür. O getdiyi yerlərə qarğıdan nişan qoyur ki, elçilər də yolu tapıb gedə bilsinlər. Pirin bir günə gəzdiyi vətəni elçilər üç aya gəzdilər. Bu gəzilən ərazilərin adını çəkməklə şair bütöv Azərbaycanın xəritəsini cızır. Nişan üçün qoyulan qarğılar da nəğmə oxuyur. Lakin ərəbin biri bunun toprağa bağlılıq olmasına inanmır və bir qarğını çıxarıb başqa yerdə basdırır. Bu zaman “Elçilər nəğmə deyil, Bir hönkürtü dinlədi”. Bu epizodla Barat müəllim əsl türklüyün mahiyyətini onu anlamayanların diqqətinə çatdırır. O da məlum olur ki, tanrı öz ilahi qüdrətini türkə ərəbdən daha öncə izah etmişdir.
    “Ağçayın Mahpeykəri aparması” bölümündə ərini axtaranda balasını itirən ananın ahını eşidib gələn Aldədə yeddi ildən bir daşan Ağçayı daşdırır. Bununla da “Aldədə həm oğlunu, həm də ki, ocağının İstisini itirdi”. Onun itmiş oğlu Qoroğlunu qurd aparıbmış. Qurd türkün kultudur. Onun apardığı uşaq yeddi il evinə dönə bilmir. Balasının və arvadının həsrətindən xəstə düşən Aldədə “Yuxusunda bir qurdla Oynayan balasını, İgid oğlunu gördü”. Atanın balasını tapmasında yuxu motivindən istifadə edildiyi kimi, onun oğlunu tanımasında da folklor elementindən istifadə edilir. Ata öz oğlunu xalından tanıyır. Qurddan atanın halallıq istəməsi əsərin əsas ideyasını müəyyənləşdirir. Necə ki, türk başqasının torpağına göz dikmir, necə ki türkün qarğısı yad torpaqda oxumur (xarıbülbülü xatırlayaq), eləcə də türk ona əziyyəti keçən hər bir kəsdən halallıq alır. Özü də bu halallığı ona öz milli kultu verir. Bu məqamda şairin ritorikası çox düşündürücüdür. “Qoroğluyla boz qurdun Qol-boyun dolaşması Qorxulu deyildimi?!” Bu, türkün düşmənlərini, ən adi bir fürsəti gözləyən işğalçıları rahat buraxmazdı. Əsərin ən əsas diqtəsi də odur ki, ata öz oğluna nə qədər Qoroğlu olduğunu desə də, uşaq özünü qurdun oğlu sanırdı. Nəhayət ki, uşaq böyüyəndə anlayır ki, Qor oğlu, ya da qurd oğlu olmağın fərqi yoxdu, əsas odur ki Yurd oğlu olasan. Uşağın anasının xəyalı da ona yurdu qorumağı tapşırır. Ananın belə bir tövsiyyəsi var.

    …Baxma tufan aparıb,
    Xan Arazdı, Tərtərdi,
    Kürdü qoru, ay oğul,
    Yurdu qoru, ay oğul!

    Adı çəkilən üç çay bütöv Azərbaycanın simvoludur. Araz cənubla şimalın arasından keçən çaydır. Tərtər isə əsasən hazırda işğal olunmuş torpaqlarımızdan axır. Kür də öz başlanğıcını Türkiyədən götürür. Araz Kürə qovuşur, Kür də Xəzərə. Xəzərin ətrafında isə daha çox türk xalqları və türk dövlətləri yerləşir. Ana öz balasına bütöv türk torpaqlarını qorumağı məsləhət görür. Yenə də türkün başqalarının torpaqlarında gözü olmadığı, lakin öz torpaqlarına əsl sahiblik etməsi məsələsi qabardılır. Bu məsələdə Boz qurd da öz düzgün mövqeyini tutur. O da ata-anasının dediyi sözləri daim Qoroğluna təkrar edirdi. “O ataydı, bu boz qurd. O anayadı bu da yurd”. Əslində əsərin mərkəzi xəttini bu dörd ünsür təşkil edir. Ata – övladın milli kimliyinin təyini və türklərin milli kimlik kultu- Boz qurd. Ana- övladı dünyaya gətirən və Ana Yurdda ana dilinin daşıyıcısı. Bütün bu komponentlər milli şüuru formalaşdırır. Fərd kim olduğunun fərqinə varanda milli və bəşəri olduğunun mahiyyətini anlayır. Və dərk edir ki, bütün bəşəriliyə çağırış səsləri əslində milli kimliyini qorumaq deməkdir. Öz yurdunun qayğısına qalmayan insana dünyanın qayğısı heç vaxt maraqlı ola bilməz. Qoroğluna da dünyadan ona pay düşən vətəninə sahiblənməyi öyrədirlər.
    “Batan günəşin nuru” bölümü də ibrətamiz xarakter daşıyır. Ölümü yaxınlaşan Aldədə; “Hayanda dəfn etmək gərəkdi məni, Orda dayanacaq atım – demişdi”. Türk kişisi döyüşə də, ölümə də gedəndə atına sadiq qalıb. At onu bütöv Azərbaycan coğrafiyasında gəzdirir. Səhənddən, Alvızdan, Ağrı dağdan, Kəpəzdən keçən at bütöv Azərbaycanı dolaşır. Belə anlaşılır ki, bu torpaqların hər qarışına canını tapşırmaq olar. “Ata qəbri” bölümündə hadisələrin düyünü açılır. Atası dünyasını dəyişəndən sonra düşmənlər oğlunu öldürmək istəyirlər. Onu tutmaq üçün Qara pəhlivanı göndərirlər. Bu ədalətsiz hücumun təsviri ilə şair poemanın əsas məqsədini nümayiş etdirir:

    Atmışdı oxunu düşmən hədəfə,
    Günahkar cummuşdu günahsız üstə.
    Allah, bu torpaqda neçənci dəfə
    Silahlı gəlmişdi silahsız üstə.

    Qeyri-bərabər çarpışmada Qoroğlunu yenə də vətənin qayası, dərəsi, uçurumu, dumanı qoruyur. Xeyli təqib olunan Qoroğlu birdən ayaq saxlayır. O, Qara pəhlivana bildirir ki, bircə addım da atsa, atasının qəbrini tapdayacaq. Təbii ki, düşmən buna inanmır. Lakin türk oğlu düşmənini də xəbərdar edir ki, bir addım da atsan, atamın qəbri səni yandıracaq. Düşmən düşmənliyini edir, qəbri tapdamaq istəyəndə qəbirdən yüksələn alovu görür. Qorxuya düşən düşmən aradan çıxır. “Can şirin olsa da, qorxma zalımdan, Tapdama, ay oğul, ata qəbrini!” Bu sadəcə adi bir tövsiyyə deyil, haqlının haqq mübarizəsindən həmişə qalib çıxacağına əminlikdir. Bu tövsiyyədən sonra şəhidlər mövzusuna keçid də rəmzi xarakter daşıyır. Can nə qədər şirin olsa da, şəhidlər ata-babalarının qəbri tapdanmasın deyə canlarından da keçiblər. Əsərin finalı olan “Şəhid qəbirləri” bölümündə min illər bundan əvvəl baş verən hadisələrin eyni bəhanələrlə çağdaş dövrdə də davam etməsi reallıq olaraq göstərilir. “Dövlət çevrilişi edirmiş guya, Bir uşaq evində yatdığı yerdə” – bu misralar 20 Yanvar qətliamının əsl mahiyyətini göstərir. Vaxtı ilə ərəb xəlifəsi Aldədənin üstünə hansı bəhanələrlə adam göndərmişdisə, indi də sovet dövləti eyni bəhanələrlə Azadlıq meydanına qoşun göndərdi. Məlum oldu ki, “Xalqı qorumurmuş xalqın dövləti, Xalqdan qoruyurmuş özünü dövlət?” Zaman dəyişsə də, köhnə düşmənlər öz məkrli məqsədlərini dəyişməyiblər. Bununla yanaşı, bütün məqsədyönlü parçalamalara, mənəvi aşınmalara baxmayaraq türkün türkanəliyi hələ də öz diqtəsini etməkdədir.

    Həddi-hüdudu yox alçaqlığının,
    Gör indi gəlmisən hara Pəhlivan?
    Ölsəm də, bir addım ata bilmərəm,
    Şəhid qardaşımın, şəhid bacımın
    Qəbridi qarşıda… qara Pəhlivan!

    Qara pəhlivan simvolik düşmən obrazıdır. Şəhidlərin qəbri isə bizə ölməzlik örnəyidir. Onlar bu torpaqda bu torpaq üçün can qoydular. Qara Pəhlivanlara onların qəbrini tapdamağa icazə vermək olmaz. Bu qəbirlər həm də vətənin ümumiləşdirilmiş obrazıdır. Poemada sadəcə mifik hadisələr təsvir olunmayıb. Tarixi rəvayətlərlə müasir dövrün reallıqları arasındakı bağlılıq verilib. Düşmənlərin hələ də öz düşmənçilik mövqeyində qaldığı bəlli olur. Poemanın məna və məntiq tutumu ilə bədii tutumu da bir-birini tamamlayır.

    Gülnar SƏMA,
    Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin və Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyinin üzvü,
    Prezident təqaüdçüsü, Gənclər mükafatçısı

  • Tamerlan ƏLƏKBƏROV.”Neft: XXI əsrin yeni təzyiq çırağı”

    m

    Öz mövcudiyyəti ərzində bəşəriyyət bir çox müharibə görmüşdür: dünya, regional, soyuq və digərləri. Düşünmək olardı ki, bu hamısıdır. Başqasını tapmaq çətindir.Lakin tərəqqi öz yerində dayanmır və budur, tərəqqinin yeni körpə varlığı- iqtisadiyyata və ölkənin valyuta ehtiyatlarına ildırım sürətilə zərbə vuran “Neft müharibəsi” və ya neft rıçaqı. İmperiyalar və müstəmləkələr dövrü çoxdan keçmişdir, əgər “Böyük qardaş” olaraq ikinci variantı necə də olsa nəzərdən keçirmək mümkün idisə, lakin bu variant belə artıq XX əsrdə və XXI əsrin əvvəllərində malik olduğu təsirə malik deyil.Kütləvi müharibələr artıq dəbdə deyil, kütləvi dağıdıcı silahların istifadə olunduğu müharibələr olmayacaqdır. Çünki onlar hər şeyə zərbə vururlar, həm də heç kim öz resurslarını itirmək istəmir, hansı ki bunlar vasitəsilə pul qazanmaq olardı.
    Suriya və Liviyadan olan qaçqınlarla bağlı olaraq Avropa böhran içindədir. Şərq saxta “müsəlmanlar” – İŞİD terrorçuları ilə mükafatlandırıldı. Şahmat taxtasında hər şey düzülüb, lakin Çin və MDB dövlətləri qalır. Çinə təzyiq etmək, çaldıqları ilə onu oynamağa məcbur etmək mümkün deyildi, açıq şəkildə savaşmağın heç bir mənası yox idi, belə ki bu, sarsıdıcı məğlubiyyətə gətirib çıxaracaqdır.Geriyə sadəcə iqtisadi müharibə qalır ki, burada əsas rollardan birini də neft oynayır.
    MDB ölkələrinə keçək.
    SSRİ-nin süqutundan sonra, Qərb keçmiş sovet respublikalarını müstəmləkəyə çevirə bilmədi. Qərb siyasətçiləri dövlətləri devirməyə cəhd etdilər, lakin Ukrayna istisna olmaqla bunun heç bir nəticəsi olmadı. Beşinci kolonların yaradılması yekunda zəiflədi, göndərilmiş kuklalar özlərinin uğursuzluqları və xalqın qəzəbi nəticəsində gedirlər. Belarus və Rusiyaya qarşı sanksiyalar yalnız dövlətləri gücləndirdi və onların daxili bazarlarının inkişafına təkan verdi. Təsir metodları kimi həyat da dəyişir. Yeni təsir metodu bazarda neftin qiyməti oldu. Bu da daha çox büdcələri neftdən asılı olan ölkələrə – şərq ölkələri, bəzi Avropa ölkələri, MDB dövlətləri (Azərbaycan, Rusiya, Qazaxıstan, Türkmənistan) təsirini göstərdi.
    «Neft zərbəsi»ndə heç kim gunahlandırıla bilməz. Belə ki, bazarda neft çoxalıb və bu səbəbdən də aşağı qiymət yaranır.Bu da dövlətin iqtisadiyyatını öldürür və ölkənin maliyyə ehtiyatlarını (Çin, Rusiya və digər böyük dövlətlər), eləcə də iqtisadiyyatı birbaşa neftin qiymətindən asılı olan ölkələri (Azərbaycan. Türkmənistan, Qazaxıstan) zəiflədir.
    Nəticədə neft üzərində oynamaqla və bir sıra ölkələrdə dolları möhkəmləndirməklə Qərb, neft istehsal edəndövlətləri özünə tabe etmək üçün onları gəlilərindən məhrum edir. Bu, bir tərəflərin qələbə qazandığı və təbii olaraq digərlərinin uduzduğu oyundur. Bir dövlətin iqtisadiyyatına və onun resurslarına zərbə vurmaq olar, lakin burada bir məqam var. Böhranla üzləşmiş ölkədaxili resurslarını cəlb edir, fabrik, zavod və digər müəssisələrin tikintisi hesabına daxili bazarın inkişafı başlanır. İxracı əvəz edəcək və neftdən asılılığı aradan qaldıracaq hər bir şey edilir.
    Bizimlə bağlı onu demək olar ki, Azərbaycan inkişaf etmiş iqtisadiyyatı, qüdrətli ordusu, möhkəm əxlaqi və mənəvi keyfiyyətlərə malikəzəmətli xalqı olan güclü dövlətdir.
    Böhran dünyaya fərqli bir rakursdan baxmaq və əvvəl mövcud olanların əsasında daha yaxşını yaratmaq üçün yeni üfüqlər, imkanlar açır.Azərbaycan daxili resursları və bizim Prezidentimiz İlham Heydər oğlu Əliyevin rəhbərliyi altında mütəşəkkil xalqınınhesabına böhrandan layiqli şəkildə çıxacaqdır.

  • Harika UFUK.”Anlaşılmak veya Anlaşılmamak”

    h

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    Yaş aldıkça görüyoruz ki hayat o kadar da uzun değil… Bu yaşam bize ait, onu en iyi şekilde kullanmalıyız. Boş bir defteri özenle yazabiliriz veya onu bir karalama defterine de çevirebiliriz. Hayat öyle bir defterdir ki karaladığımız sayfalarını koparıp atamayız. Bu nedenle attığımız her adıma dikkat etmeliyiz. Bize Allah tarafından bir defalığına bahşedilmiş hayatı en iyi şekilde değerlendirmemiz gerekmez mi?

    Fark ettim ki hayatımızın çoğunu kendimizi başkalarına anlatmaya çalışarak geçiriyoruz. Anlamayana ya da anlamak istemeyene kendimizi beyhude anlatmakla kaybettiğimiz zamanın telafisi yok. Üstelik başaracağımız işleri de bu yüzden geciktiriyoruz.

    Yaptığımız her işin elbette bir açıklaması olmalı ancak bunu ömrümüzce başkalarına izah etmeye çalışarak zaman kaybetmemeliyiz. Zorunlu olarak hesap vermemiz gereken öncelikle yüce Mevla’dır. Aile içinde aile büyüklerine, anneye, babaya, eşe; iş hayatında amirlere; toplumda adaleti, huzuru sağlamakla görevli emniyet yetkililerine ve adliyede yargıcın önünde hesap vermek ayrı bir konu… Ondan söz etmiyorum.

    Yapmak istediğimiz her şeyin hesabını ilgili ilgisiz herkese uzun uzun açıklamak zorunda değiliz. Hesap sormaya hazır insanlar var kendilerinin zorunlu olarak ilgililere vermesi gereken pek çok hesapları varken… “Nereye gidiyorsun? Nereden geliyorsun? Bu işi neden yaptın veya neden yapmadın? Seni anlamıyorum! Seni anlayamıyorum. “ tarzındaki sorular yahut serzenişler yağmur gibi yağıyor. Birine anlatıyorsunuz, başka birine de yeniden anlatıyorsunuz, bir de bakmışsınız ki izah etmekle harcadığınız vakit uğraş verirkenki vakitten daha çok…

    Mevlâna Celâleddin-i Rûmî “Sen ne söylersen söyle, söylediğin, karşındakinin anladığı kadardır.” der.

    “Yürüyüp geçeceksin, hep yürüyüp geçeceksin.
    Ben öyle yaptım. Hep yürüdüm.
    Herkesin her şeyi anlamasını bekleyemezsin.
    Sen yürüyüp gideceksin.
    Anlayan anlayacak, anlamayan anlamayacak; dünyanın hepsine yetişemezsin ki!
    Bilirsin ben iyi yürürüm.” diyor Murathan Mungan…

    Ben de diyorum ki: Kim ne derse desin, kim ne düşünürse düşünsün yürüyüp geçeceksiniz hem de ilaveten gülüp geçeceksiniz. Anlayan anladığı kadarıyla yetinsin. Anlamak istemeyenle de uğraşacak halimiz de vaktimiz de yoktur.

    NOT: Umarım anlaşılmışımdır. Sevgiler…

    Adana.11 MAYIS 2016.SAAT:19.45

  • Harika UFUK.”Aşktır Toroslar”

    h

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    Bir başka güzellik vardır baharda
    Her mevsim sevdadır, aşktır Toroslar…
    Yazın da kışın da kar Toroslarda…
    Her mevsim sevdadır, aşktır Toroslar…

    Yeşilin her tonu bulunur onda,
    Cıvıldaşır kuşlar her mutlu sonda,
    Mangallar yakılır karlarda donda,
    Her mevsim sevdadır, aşktır Toroslar…

    Kaç kaç’ta yurt olmuş gazilerine,
    Sırtını yaslamış mazilerine,
    Doyulmaz patika gezilerine,
    Her mevsim sevdadır, aşktır Toroslar…

    Görkemli zirvene âşık gözlerim,
    Çıksam izin vermez, ağrır dizlerim,
    Yamacında gezer doruk özlerim,
    Her mevsim sevdadır, aşktır Toroslar…

    Harika ülkemin heybetli dağı,
    Kalbimi hapsetti sevdanın ağı,
    Sevip sevilene açık kucağı,
    Her mevsim sevdadır, aşktır Toroslar…

    Adana.28 Mayıs 2015.Saat: 10.30

  • Rahilə DÖVRAN.”Ustad Vəlinin qızı”

    rahileanam

    Şairə-jurnalist-publisist
    Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü,
    “Qızıl qələm” media mükafatı laureatı,

    Vaxtı, zamanı qovan,
    Təbi, ilhamı rəvan.
    Heyrandır, həm Natəvan,
    Ustad Vəlinin qızı.

    Mütəvazi görkəmi,
    Sevincindən, çox qəmi.
    Qələminin həmdəmi,
    Ustad Vəlinin qızı.

    İlhamından don geyir,
    Yaratdığı hər şeir.
    Sevənlər əhsən deyir,
    Ustad Vəlinin qızı.

    Hər kəlməsi dürr, inci
    Heyranların sevinci.
    Hey öndədir,- birinci,
    Ustad Vəlinin qızı.

    Heç zaman öyməz özün,
    Qələmlə söylər sözün.
    Oyar əyrinin gözün ,
    Ustad Vəlinin qızı.

    Söz karvandır, O, sərban,
    Qəlbi hər zaman cavan.
    Çağdaş şairə,- Dövran,
    Ustad Vəlinin qızı…

  • Rahilə DÖVRAN.”Sahilsiz ada”

    rahileanam

    Şairə-jurnalist-publisist
    Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü,
    “Qızıl qələm” media mükafatı laureatı,

    O nə əda idi, necə naz idi?
    Səni sevən qəlbi, xar eylədin sən.
    O nə baxış idi, necə üz idi?
    Dünyanı başıma dar eylədin sən.

    Baxmadın o ülvi əhdi – peymana,
    Sanki biz deyildik, o and içənlər.
    Çevrildin gah sisə, gah da dumana,
    Durna sürbəsiymiş, olub keçənlər.

    Son bahar sellər də, döyüşkən olar,
    Xəzəllər tutsa da, selin özünü.
    Payızda havalar dəyişkən olar,
    Amansız şimşəklər, öyər özünü.

    Arzumu saçıntək hördüyüm anda,
    Ümid can atırdı, sənli sabaha.
    Səni özgəsiylə gördüyüm anda,
    Bu eşqə inamım qalmadı daha.

    Atdın sən Dövranı, atəsə, oda,
    Onun nə gündüzü, gecəsi vardır.
    Kimsəsiz, tək otaq, sahilsiz ada,
    Bu dərdə vəsilə, vəfasız yardır…

  • Abdulla MƏMMƏD.”Barı bir yol gəl özünə”

    abdullamuellim

    Od baxışlar od götürməz,
    Kişi olan od götürməz.
    Mərd üstündən ad götürməz,
    Sonra da vurmaz dizinə.

    Qaraya ağ, ağa qara-
    Qara yaxar qəlbiqara…
    Dərd gəzər qarabaqara,
    Dar günün düşər izinə.

    Tox gözü götürməz acı,
    Gülmə aca acı-acı!
    Bir gün olar şirin acı,
    Döyər dizinə-dizinə.

    Kimi xərclər ömrü hədər.
    Kimini də udar qədər.
    Məndən ötən sənə dəyər,
    Barı, bir yol gəl özünə!

    Od alışmaz buz içində,
    Ot göyərməz toz içində,
    Gor çatlasa bez içində,
    Çevrilər astar üzünə!

    Azərbaycan.Quba.

  • Abdulla MƏMMƏD.”Gəl ummayaq”

    abdullamuellim

    Yaz həsrətli payızım qəm ələdər,
    Hara getsək ümid qəmə əl edər.
    Yaxşını da,yamanı da əl edər,
    Gəl ummayaq,uman yerdən küsməyək.

    Yol verməyək qəlbimizdə gileyə,
    Baş əyməyək hər ötəri küləyə.
    Yetişməsək qüzeylərdən güneyə,
    Gəl ummayaq,uman yerdən küsməyək.

    Daş atdıqca bəndə qara daşına,
    Əməlindən çətin qara daşınar.
    Əl tutmursa qardaş din qardaşına,
    Gəl ummayaq,uman yerdən küsməyək.

    Ölçüsü dörd barmaq haqla nahaqqın,
    HAQQ işinə qarışmağa nə haqqım!
    Göz görmürsə nə yalanı,nə haqqı,
    Gəl ummayaq,uman yerdən küsməyək.

    Ürək duymaz pərdələnsə qulaq,göz,
    Barı, dərdə indən belə olaq göz.
    Çöl özgəyə,iç özünə olsa köz,
    Gəl ummayaq,uman yerdən küsməyək.

    Baş ağardar ağıllaşan dünyada,
    Yuxusu kal noğullaşar dünyada…
    Gerçəyi fal nağıllaşan dünyada,
    Gəl ummayaq,uman yerdən küsməyək.

    Gəl yaşayaq bu günləri təzədən,
    Qoy düşməsin saçımıza təzə dən.
    Diləyimiz gül açmasa təzə,tər,
    Gəl ummayaq,uman yerdən küsməyək.

    Abdullayam,eşqim ALLAH-ürəkdə,
    Nur Quranım,Rəsulullah ürəkdə.
    Üz döndərsə könlün,gülüm, ürəkdən,
    Gəl ummayaq,uman yerdən küsməyək!

    07.08.2016.
    Azərbaycan.Quba.

  • Harika UFUK.”Aşk”

    h

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    Aşk denince susuyorum,
    Su/suyorum,
    Sus/uyorum;
    Su/su/yorum yok!

    Adana.Şubat 2012

  • Harika UFUK.”Bir parçam kayıp”

    h

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    Kayboldu bir parçam
    Gören oldu mu dersiniz?
    Dostça uzanan elim,
    Sevgiyle bakan gözlerim,
    Işıklı yanım benden habersiz
    Gitmiş mi uzaklara?

    Kararlıydı biliyordum.
    “Kal” desem dinlemezdi,
    Hatta ona “Kal” yerine “Git” dedim.
    Bense yüreğimde acı,
    Gözlerimde hüzün
    Kafamdaki sorularla
    Gözüm yollarda
    Gelmeyeceğini bile bile
    Bekledim de bekledim.

    Kapının her çalınışı,
    Bir başka heyecanlandırdı beni.
    Sevinçle koştum.
    Kaybolmayan umut vardı içimde
    Dönmeyeceğini bilsem de
    Gözüm yollarda
    Umarsızca onu bekledim.

    Adana.27.01.2015.SAAT: 12.26

  • M. Necati GÜNEŞ/ Eğitimci – Araştırmacı.”ANADOLU’NUN TÜRK VATANI OLMASI”

    t

    Anadolu’ya çeşitli dönemlerde; İskitler, Hunlar, Sabir (Sabar) Türkleri, Abbasilerin hizmetindeki Türkler akınlar yaptılar (8. yy). Ancak bu akınların hiçbiri yerleşme amacı taşımıyordu. Anadolu’ya yerleşerek burayı bir Türk vatanı haline getirenler Oğuzlar olmuştur.
    Anadolu’nun Türkleşme süreci bir anda gerçekleşen bir olgu olmayıp, uzun bir tarihi süreç içinde gerçekleşmiştir. Çünkü Türk boylarının hepsi aynı anda Anadolu’ya gelmemiş, göç dalgaları yüzyıllar boyunca sürmüştür. Anadolu’yu Türkleştirecek ilk büyük göç dalgası Malazgirt Savaşı’nın ardından başlamış, ikinci büyük göç dalgası ise Moğol istilası ile gerçekleşmiştir.
    Türkler Neden Anadolu’ya Yöneldi?
    1040 yılında Selçukluların Dandanakan Savaşı ile Gaznelileri yenilgiye uğratarak devlet kurmayı başarması, Selçukluların uzun yıllar süren güvenli bir yurt bulma arayışlarının sonuydu. Oğuz boyları ardı arkası kesilmeyen dalgalar halinde Horasan başta olmak üzere Müslüman topraklara akmaya başladı. Fakat bu durum kısa süre sonra sorunlara yol açmaya başladı. Oğuzların geleceğinden kendini sorumlu sayan Tuğrul Bey, bu kütleye yeni bir hedef gösterilmesi gerektiğini anlamakta gecikmedi.
    1018 tarihinde Çağrı Bey Doğu Anadolu’ya ilk seferini düzenlerken Anadolu’nun siyasi ve demografik yapısı oldukça karışıktı. 6. ve 7. yüzyıldaki Sasani-Bizans, ardından Arap-Bizans mücadeleleri Anadolu için tam bir yıkım olmuş, birçok kent ve kasaba harabe durumuna dönmüştü. Bizans’ın kötü yönetimi de eklenince Anadolu’nun birçok bölgesi ıssızlaşmış, yerli halkın nüfusu oldukça azalmıştı.
    Çağrı Bey, 1018’de Doğu Anadolu’ya yaptığı seferde Bizans güçlerinin topu topu beş-altı bin kişilik küçük bir orduyu bile, durdurmaktan aciz olduğunun bizzat ve fiilen yaşamış ve Anadolu’nun, ilerisi için Türk yurdu olmaya hazır mükemmel ve kolay bir hedef olduğunu görmüştü.
    Tuğrul Bey; Çağrı Bey’in çalışmaları sonucunda emrindeki şehzade, emir ve Türkmen beylerini Batı’ya yani Anadolu’ya akın yapmaları için görevlendirdi.
    Türkmenlerin Anadolu’ya yönelmesinin temel nedeni siyasi değildi. Öncelikleri; sürülerine yeni otlaklar bulabilmek, geleneksel yaşama alışkanlıklarına bağlı kalabilecekleri bir yer bulabilmekti. Selçuklu sultanı ve beylerinin Anadolu’ya yaptıkları sefer ve akınların temel hedefi ise gazâ ve keşif yapmaktı.
    Oğuz Türklerinin Anadolu’ya yaptıkları akınlar Büyük Selçuklu Devleti kurulup Rey şehri başkent yapıldıktan sonra büyük önem kazanmıştır. Tuğrul Bey, Anadolu’nun fethi için İbrahim Yınal ile Kutalmış Bey’i görevlendirdi.
    Selçuklular ile Bizans’ın ilk ciddi kapışması 1048 yılında Erzurum yakınlarındaki Pasinler ovasında yapılan Pasinler Savaşı oldu. Selçuklular, Gürcülerin desteğiyle oluşan Bizans ordusunu, Pasinler’de ağır bir yenilgiye uğrattılar (1048). Yapılan antlaşma gereğince Bizanslılar, kendi ülkelerindeki camilerde Abbasi halifesi ve Tuğrul Bey adına hutbe okutmayı kabul ettiler.
    Sonraki akınlarda Bizans’ı yıldırma ve Bizans’ın savunma gücünü kırma siyaseti izlendi. Alparslan zamanında Doğu Anadolu’nun birçok yeri, Türk akıncılarının istilasına uğradı. Malazgirt Meydan Muharebesi, Anadolu’nun Türkleşme sürecinde bir dönüm noktası oldu. Malazgirt Zaferi’nden sonra Türk akınlarının niteliği değişti. Türkler artık geçici olarak değil, sürekli kalmak için Anadolu’ya akınlar yapmaya başladılar.
    Selçuklu ve Oğuz beyleri, Alp Arslan‘ın açtığı yoldan ilerleyerek, sistemli bir şekilde Anadolu‘nun fethine koyuldular. Sınırlarda toplanmış olan Oğuz boyları ise, Malazgirt zaferiyle önlerine bir ülkenin açılmış olduğunu anlamakta gecikmediler; sel halinde akarak, bütün Anadolu‘ya yayıldılar. Anadolu’ya ilk yerleşmeye başlayan Türkmen toplulukları daha çok göçebe yaşam tarzını benimsemiş kütlelerden oluşmaktaysa da, özellikle Moğol istilasının ardından XIII. yüzyıldan itibaren ikinci büyük göç dalgasıyla kentlerde yaşayan sanatkârlar, bilim adamları ve tüccarlar da Anadolu’ya göç etmeye başladılar. Böylece, Selçuklu kuvvetleri ve Oğuz boyları, aileleri ve sürüleriyle birlikte her yerde ilerleyip Anadolu’nun etnik yapısını Türkler lehine değiştirirken, Bizans’ın gücü sürekli olarak gerilemekteydi.
    Anadolu’nun Türkleşme Sürecini Kolaylaştıran Etkenler
    Haçlı Seferleri sonucunda Anadolu’nun iç kesimlerine çekilen Türkler, bir arada yaşayabilmenin daha sağlam biçimlerini arayıp bulmaya yöneldi. Bu arada 1176’daki Miryakefalon Zaferi, Bizans’ın Türkleri Anadolu’dan kovma umuduna kesin olarak son verdi. Zamanla Selçuklular başkentleri Konya merkez olmak üzere bir devlet örgütlenmesini tamamladılar.
    Anadolu’nun yerel halkı Bizans’a; ağır vergiler, yönetimin keyfi tutumları, iktidar mücadelelerin yarattığı kargaşa ortamı, yozlaşmış Kilise’nin baskısı gibi nedenlerle yabancılaşmış durumdaydı. Bu dönemde Anadolu’nun birçok küçük kasabasının halkı Bizans’ın ve Kilise’nin baskısından kurtulmak için kendi rızalarıyla Türk egemenliğine geçmişlerdi. Böylece Bizans’a sırtını dönen yerel halk Türklere kucak açarak Anadolu’nun Türkleşmesini kolaylaştırmıştı.
    Etnik yapının böylesine hızlıca değişmesini kolaylaştıran en önemli unsur hiç kuşkusuz Bizans’ın Malazgirt’te uğradığı yenilgidir. Çünkü Malazgirt zaferi ile Bizans’ın tüm direnişi kırılıp Türklere karşı duracak bir ordu kalmayınca, Anadolu’da hızlı bir yayılma ve yerleşme dönemi başlamıştır.
    Anadolu’nun Türkleşmesini ve İslamlaşmasını kolaylaştıran diğer önemli bir etken de kolonizatör dervişler ve alpler yani manevi mimarlardır. Başta Hoca Ahmet Yesevi ve Hacı Bektaşi Veli olmak üzere hiçbir karşılık beklemeden görev yapan bu insanlar, beylerin kılıçla açtıkları yolu bilim ve gönül ile sağlamlaştırmıştır. Farklı dinlere inananlara saygı göstererek, muhtaç insanlara yardım eli uzatarak, sürekli adaleti öğütleyerek birlik ve beraberliğin sağlanmasına büyük katkıda bulunmuşlardır.
    Böylece XI. yüzyıldan itibaren başlayan ve XII. ve XIII. yüzyıllarda yeni göç dalgaları ile Anadolu’nun etnik yapısı tamamen Türkler lehine bir gelişme göstermiş ve sonunda Anadolu büyük oranda Türkleşerek bir Türk yurdu haline gelmiştir. Anadolu’nun etnik yapısını değiştiren Oğuz boylarının İslamiyet’i kabul etmiş olmaları, Anadolu’nun Türkleşirken aynı zamanda İslamlaşmasını da sağlamıştır.
    Anadolu’nun Türkleşmeye başladığının en büyük kanıtı, birkaç istisna hariç tutulursa kurulan her yeni köy ve kasabanın Türkçe bir ad taşıyor olması ve yeni yapılan yapıların Türk kültüründen izler taşımasıydı. Nitekim Üçüncü Haçlı Seferi sırasında I. Friedrich’in Alman ordusunun Anadolu’dan geçerken her yanıyla Türk gördükleri bu bölgeyi Türkiye (Turchia) olarak adlandırması da Hristiyanlar tarafından artık Anadolu’nun Türk yurdu olarak kabul edilmeye başlandığının bir göstergesidir.
    Anadolu’nun Türk Vatanı Haline Gelmesi ve Türkleşmesi
    Alparslan’ın 1072’de ölümü ve oğlu Melikşah’ın devletin başına geçmesiyle Anadolu’da ki Türk akınları, fetih politikasına dönüştü. Zaferden sonra; Türkiye Selçukluları, Danişmentliler, Saltukular, Mengücekler Dilmaçoğulları, Sökmenliler, Yınaloğulları, Çubukoğlulları ve Artuklular adlarında Türk devletleri kurulmuş ve bu coğrafyanın Türk vatanı haline gelmesi yolunda tarihi bir rol oynamışlardı.
    Melikşah devrinden itibaren başlayan sistemli fetih hareketi ile birlikte, Anadolu’ya göç eden Türkmenleri iskân “yerleştirme’’ politikası, Anadolu’da da uygulanmaya konmuştu. Eğer fetih bölgeleri gerçekten vatana dönüştürülmek isteniyorsa; o bölgeye iskân politikası uygulanmak zorundadır, yoksa sadece bölge ele geçmiş olur. Yani bir ülkeyi alıp yönetmekle, o ülke vatan olmaz. Vatan haline gelebilmesi için ilk önce kendi nüfusunuzu, dilinizi ve kültürünüzü, götürmeniz gerekir.
    Anadolu’ya iskân edilen göçebe Türkmen kitle hem yabancı sahaları Türkleştirme görevini üstlenmiş hem de askeri bir kuvvet oluşturmuştu. Moğolların istilası sonrası iskânlar daha çok uç bölgelere yapılmaya başlandı. Miri sistemle birlikte, Anadolu’ya iskân edilen büyük ve kuvvetli aşiretler parçalara ayrılarak birbirinden uzak sahalar yerleştirilmiş ve olası devlete başkaldırı ve isyanlar bu şekilde engellenmeye çalışılmıştır. Bundan başka gerek görüldüğü takdirde gayri müslim ahali tehcir ediliyor, kendi arzuları ile göç etmek isteyenlere de büyük kolaylık sağlanıyordu.
    Anadolu her dönem istila ve yağma faaliyetlerine uğraya gelmişti. Türkler geldiklerinde Anadolu coğrafyası harap olmuş adeta iflas etmişti. Anadolu’nun Türk vatanı haline getirme yolunda şüphesiz ki ekonomik sıkıntılarında giderilmesi gerekiyordu. İşte iskân ve imar siyasetiyle harap olan coğrafya kısa sürede imar ediliyor, azalan üretim ve ticaret canlanıyordu. Göçebelerin geçim kaynağı olan hayvancılık da ekonomiye yeni bir boyut kazandırıyordu.
    Anadolu’ya gelen Türkmenler bir yandan şehirlere yerleşirken büyük ölçüde de köyler kurarak kendilerine yurtlar edinmişlerdir. Bu arada da büyük ölçüde yerleşik hayata geçmişlerdir. İskân sahaları seçilirken son derece dikkat ediliyor ve ona göre iskân ediliyordu. Boş ve terk edilmiş arazilerin iskânıyla bölgeye canlılık kazandırılıyordu ve buraların Türkleşmesi çok daha kolay oluyordu. Kurulan köylere Türkçe isimler veriliyordu. Bu gün Anadolu’da pek çok köy ve yer adının Oğuz boylarının adları ile ilgili olduğu veya Orta Asya’dan Anadolu’ya taşıdığını görülmektedir.
    Bu konuda coğrafya ve tabiat isimleri için; Ak-tepe, Boz-tepe, Kızıl-tepe, Yeşil-köy, Akça-köy, Suluca-köy, Tepe-köy, Kamışlı-köy, Sarıca-köy, Kara-bağ; Fetih ve Anadolu’nun imarında emeği geçen beylerin adını taşıyan yerler için; Afşin, Altıntaş, Arslan- Apa, Kara- Arslan, Demirtaş, Alaiye, Artova, Sandıklı, Paşa-Eli, Koca-Eli, Konur-Alp, Kara-Mürsel, Umur Bey, Gazi Emir, Karaman, Dursun Bey, Karaca Bey, Orhan-Eli, Osman- Eli… Manevi büyüklerinin adını taşıyan yerler için; Seyit-Gazi, Hacı Bektaş, Emir Sultan, Ahi- Mesud (Etimesgut), Ahi-Boz, Ahi- Evran, Şeyh Edebali, Karaca Ahmed adlarını söyleyebiliriz.
    Yeni kurulan köyler, ticaret yolları ve büyük Pazar olan şehirlerin etrafına kurulmuştur. Böylece hem ekonomileri kısa sürede büyümüş hem de savunma açısında kolaylık sağlamıştır. Fakat istila ve kargaşa dönemlerinde köyler büyük tahribata uğramaktan kaçamamıştır.
    Anadolu’ya yurt bulmak ve vatan yapmak için gelen Türkler, yanlarında bol miktarda hububat ile sayısız büyük ve küçükbaş hayvan sürüleri ve yük hayvanlarıyla birlikte gelmişlerdir. Bunlardan başka kavun, karpuz, ayçiçeği, pamuk, pirinç, mısır gibi zirai mahsuller Türklerin Anadolu ziraatına ilavedir. Ayrıca ipek böceği yetiştirme ve ipekçilik, Türklerin Anadolu’ya getirdikleri bir yeniliktir. Böylece köy ve kır hayatının gereği olan ziraat ve hayvancılık fetihten kısa bir süre sonra canlanmış oldu.
    Anadolu’da kurulan ya da iskânla Türkleşen köyler gibi şehirler de aynı yolla kurulmuştur. Yapılan istila ve akınlarla birlikte boşalan ve tahribata uğrayan şehirlere, Türkmen nüfus yerleşti. Hızlı bir şekilde tamir ve imar edilen şehirde Türk nüfusu arttı ve Türkleşmesi sağladı.
    Sonuçta olarak, gerek köyler gerekse de şehirler yoluyla Türkmen nüfus Anadolu’ya yerleşirken, yaşam tarzlarını ve kültürleriyle birlikte Hıristiyan halkı etkilemişler, bu halkları asimile etmeksizin kültür alış verişi çerçevesinde bölgenin tam manasıyla Türkleşmesini sağlamışlardır. Anadolu’ya göçen Türkmenlerin iskânında uygulanan, iskân politikasının da şüphesiz Türkleşmedeki rolü çok büyük ve etkili olmuştur. Bu iskânlar, Anadolu’nun etnik, ekonomik, kültürel yapısında büyük değişmeler neden olmuştur. İmar edilen siyasi ve kültürel kurumlar ki; camiler, mescitler, saraylar, kışlalar, tersaneler, medreseler, kütüphaneler, hamamlar, su kemerler, hanlar, çeşmeler, köprüler, hastaneler, şifahaneler, imaretler, aşevleri gibi faydalı tesislerin yanı sıra, tarım ve ziraat faaliyetleriyle de Türkleşmenin başka bir adımını atmıştır. Önceden Anatolia denen bu coğrafya, Haçlı seferlerine karşı, vatan duygusuyla savunulan Anadolu, seferler devam ederken, Hıristiyanlar tarafından, Turchia ve Turkmenia olarak adlandırılmıştır.
    Anadolu’nun İslamlaşması
    1071 Malazgirt zaferi sonrasında Anadolu’da Hıristiyan dini yapının yanında az da olsa Güney Doğuda Müslüman nüfus bulunuyordu. Türkmenlerin Anadolu’ya gelişiyle birlikte İslamiyet tam manasıyla Anadolu coğrafyasına girmiş oldu. İslam diniyle yeni tanışan Türkmenlerin, yeni dinleriyle zayıf ve gevşek bağlarını, Mısır’dan, Irak ve Suriye’den gelmiş birtakım tasavvuf ehlileri olan mutasavvıflar, Horasan ve Maveraünnehir Türkleri arasından yetişmiş birçok dervişler hatta Orta Asya’dan gelen, Ahmed Yesevi tarikatı mensupları yoluyla kuvvetlendiriyorlardı.
    İslam âlemindeki tasavvuf cereyanı değişik şekil ve biçimlerde Anadolu’ya girmiş, devlet ve beylikler eliyle kuvvetlenmişlerdi. Bu tasavvufi akımların en önemli mekânları tekkelerdir. Buralar kimsesizlerin barınma, yeme içme ihtiyaçları ücretsiz karşılandığı, yolcuların ücretsiz konaklayabildiği, medresenin olmadığı yerlerde eğitim faaliyetlerini sürdürdüğü, göçebe Türkmenlere eğitim verdiği, insanların kültürel alış veriş yaptığı, İslamiyet’le ilgi yeni eserlerin ortaya çıktığı, Türk edebiyatına yazılı ve sözlü katkıların sağlandığı, ziraat ve hayvancılıkla bölgenin canlanmasını sağlayan, dini görüntülü sosyal ve kültürel yapı olan yapılardır.
    Maddi ve manevi tesirleri tüm Anadolu coğrafyasına ve hatta balkanlara kadar ulaşan bu tasavvufi zümre gerek halk gerekse de birçok devlet büyüğünün, ileri gelenlerinin ve hatta sultanların bu tarikat önderleri olan şeyhlere mürid olması, şeyhlere çok büyük bir manevi nüfus kazandırıyordu.
    XIII. asırda Anadolu’da tarikatları için çalışan mutasavvıflar arasında, İslam felsefesinin, hoşgörü ve insan sevgisi yönünü vurgulayan, çağları aşarak günümüzde dahi, hem ülke içinde hem de milletler arasında sevilen ve saygı duyulan Mevlana Celaleddin-i Rumi, ayrıca Anadolu’da büyük nüfusa sahip olan Hacı Bektaşi Veli gibi birçok tasavvuf ehli vardı.
    Anadolu’da yukarıda bahsettiğimiz tasavvufi zümrenin dışında görüntü itibariyle esnaf teşkilatı olan, fakat gerek ekonomik, gerekse de ahlaki olarak, bulundukları bölgelere çok faydaları olan ahilik de İslamlaşmaya büyük katkılar sağlamışlardır. Ahi Evran, Şeyh Edebalı ünlü ahilerdendir.
    Ahiler Anadolu’ya yerleşmiş bulunan Türkmenlerin yaşadıkları her yerde, şehir, kasaba ve köylerde bulunmaktadırlar. Bulundukları bölgelerin ticari hayatı ile doğrudan bağları vardır. Tıpkı tarikatlar gibi kendilerine özgü tekkeleri vardı. Bu tekkeler kültür ocakları gibiydi, hem de o şehre ve köye dışarıdan gelmiş misafir ve yabancıların sığınaklarıdır. Bu kültür ocakları aynı zamanda, genç üyelerinin eğitimlerini de üstlenmiş bir eğitim merkezidirler. Ahi tekkelerinde işçi ve çırak konumundaki gençlerden, çevrenin dini büyüklerine varana kadar büyük bir kitle olurdu.
    Sonuç olarak, fetih ve iskânlarda yeni yerleşme birimleri oluşturduğu tekke ve zaviyeler, İslam kültürünün çevreye yayılmasını sağlayan, dini vasıflı sosyal, kültürel ve ekonomik yapılardır. Medreselerin olmadığı yerlerde eğitim alanında önemli bir boşluğu doldurduğu apaçık ortadadır.
    Öteden beri Türklerde var olan “alp”lık, hem isim olarak hem de sıfat olarak kullanılmış ve kahramanlık, cesaret gibi anlamlar içermektedir. İslamiyet öncesi Türk tarihine bakıldığında, sosyal ve siyasi hayatta savaşçılık çok önemliydi. Askeri teşkilata, yiğitliğe, cengâverlik ve kahramanlığa büyük bir değer vermişlerdi ve bu işi üstlenen Alpler toplum içinde saygı duyulan kişiler haline gelmişlerdir. Türklerin İslamiyet’i kabulü sonrasında Alplik anlayışıyla, İslamiyet’te ki gazilik anlayışı birleştirilmiş ve alp-gazi şeklinde kendini göstermiştir. İslamiyet’in felsefi boyutuyla birlikte, tasavvufi akımlar etkili olmaya başlayınca alp-eren şekline dönüşmüştür ki bunlar, savaşçı dervişler şeklinde tezahür etmişlerdir.
    Sonuç
    Vatan, bir milletin hatıralarının, birikimlerinin yer aldığı, nesilden nesile geçen millî kültürün yaşatıldığı, millî kültüre ev sahipliği yapan mekândır. Vatan, tarih boyu bedel ödenerek, fedakârlıklar yapılarak, şehitler verilerek, kültürün maddi ve manevi boyutunun coğrafyaya damgasını vurduğu kutsal bir mekândır.
    Alparslan’ın Malazgirt zaferiyle başlayan Anadolu’nun vatan haline gelmesi sadece silahla olmamıştır. Türkmen nüfusun ve tarikat ehilleri, şeyhler, derişler, alp-erenler, abdalar, bacılar, ahiler gibi çeşitli özel zümrelerin, sosyal, kültürel ve ekonomik faaliyet ve çabaları sonucunda bu büyük cihad sahası vatana haline gelmiştir. Türkler, Anadolu’ya geldiklerinde üretim, ticaret ve sosyal hayat çöküntü içindeydi. Harap olan Anadolu coğrafyasına adeta yağmur gibi yağmışlar ve toprağı suya kavuşturmuşlardır.
    Türkleştirme ve İslamlaştırma asla baskı ve şiddetle olmamıştır, kendilerinin cömertliğini, merhametini ve yardım severliğini göstermiş olan Türkler yerli halk tarafından bu samimiyetleri karşılıksız kalmamış, sevilmişler ve saygı duyulmuşlardır.
    Türk ve dünya tarihi açısından son derece önemli olan Anadolu’nun Türk vatanı haline gelmesi ve Anadolu’nun Müslüman oluşu, batıyı sürekli olarak bu coğrafyaya sevk etmiş, önce Bizans kendi eliyle daha sonra ise tüm haçlıların birleşmesiyle oluşan, haçlı seferleriyle, Müslüman Türkleri, Anadolu’dan atma projesini başarılı bir şekilde uygulayamamasının ana sebebi, Türklerin gerçekten Anadolu’yu vatan görmeleri ve bu uğurda çok çalışmaları ve İslam dininin savunuculuğunu üstlenmeleridir.
    Kaynaklar:
    1. Halaçoğlu, Yusuf, Türkiye’nin Derin Kökleri Osmanlı Kimliği Ve Aşiretler, Babıali Kültür Yayıncılığı, İstanbul, 2010
    2. Kafalı, Mustafa, Anadolu’nun Fethi Ve Türkleşmesi, Atatürk Kültür Merkez Başkanlığı Yayınları, Ankara 1997.
    3. Şeker, Mehmet, Fetihlerle Anadolu’nun Türkleşmesi Ve İslamlaşması, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları Halk Kitapları 78, Ankara 1991.
    4.Sakallı,İsmail, Anadolu’nun Fethi, Türkleşmesi ve İslamlaşması, www.akademiktarih.com/tarih-anabilim-dal/2098-genel-ttarihi-aramalar/28863-anadolunun-feth-tuerklemes-ve-slamlamasi.html
    5. Sipahioğlu, Savaş Yücel, Anadolu Nasıl Türkleşti?, http://www.serenti.org/tag/anadolunun-turklesmesi/
    6. Turan, Osman, Selçuklular Ve İslamiyet, Ötüken Yay., İstanbul 1999.

  • Qazax rayon Ədəbiyyat Muzeyində “VAQİF POEZİYA GÜNÜ” keçiriləcəkdir

    mpv

    24 avqust 2016-cı il tarixində saat 09:30-da Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin Qazax Zona Filialının təşkilatçılığı ilə Qazax rayon Ədəbiyyat Muzeyində növbəti dəfə yeni dövr Azərbaycan ədəbiyyatının inkişafında müstəsna xidmətləri ilə olan ictimai-siyasi xadim, görkəmli şair Molla Pənah Vaqifə həsr olunmuş “VAQİF POEZİYA GÜNÜ” keçiriləcəkdir.Düzələnəcək möhtəşəm tədbirdə media təmsilçilərinin, mədəniyyət, ədəbiyyat, incəsənət xadimlərinin, o cümlədən Gəncbəbasar bölgəsinin yazarlarının da iştirakı gözlənilir.İştirak etmək istəyən hər kəs dəvətlidir.

    Rüfət AXUNDLU,
    Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının
    Gəncəbasar bölgəsinin xüsusi müxbiri,
    Qazax rayonu

  • Müzəffər MƏZAHİM.”Girinc qalıb”

    mm

    Haqqı vermişdilər bizə əmanət,
    Aldı əlimizdən yalan, xəyanət,
    Hanı bu dünyada insaf, ədalət,
    Namərdin əlində mərd girinc qalıb.

    Cah-cəlal uğrunda çabalaşırıq,
    Xeyrimiz tapdansa qabalaşırıq,
    Xırmana çatmamış yabalaşırıq,
    Şumda kəsdiyimiz şərt girinc qalıb.

    Hər gün tikə-tikə çalınır Vətən,
    Dərdmi içimizi doğrayıb didən?
    Torpağı tapdanan, namusu itən,
    Millət “Yallı” gerdir, dərd girinc qalıb.

  • Müzəffər MƏZAHİM.”Öyrənirəm”

    mm

    Dünya mənim yaşıdımdır,
    Mən dünyanın uşağıyam.
    Ömür məndən yuxarıdır,
    Mən ölümdan aşağıyam.

    Bu dünyanı seyr edirəm,
    Tale adlı pəncərədən.
    Fələk ölü hazırlayır,
    Mənim kimi biçarədən.

    Ömrü ömrüm qədərdirsə,
    Qədər nədən qədir bilmir.
    İnsafını Allah kəsib,
    Möhlət, aman nədir bilmir.

    Bu dünya tək mənzillidir,
    Rahat ömür sürən yoxdur.
    Qapısında bir giriş var,
    Çıxışını görən yoxdur.

    Yaşamağı hamı blir,
    Yaşanmağı öyrənirəm.
    Çox daşıdım, son mənzilə
    Daşınmağı öyrənirəm.

  • Mais TƏMKİN.”Məndən sonra….”

    10646868_273655359498567_6620189188081019440_n

    Sagkən qara olan bəxtim,
    Ağ olacaq məndən sonra.
    Daşlara tuş gələn canım,
    Dağ olacaq məndən sonra.

    Görün, nələr deyir səbrim:
    -Döz, bilinər bir gün- qədrin!
    Güllərə qərq olan qəbrin,
    Bağ olacaq – səndən sonra…

    Qulağıma gəlir səslər:
    Nədəndir bu bəhsəbəslər?..
    Demə məni sevən kəslər
    Doğulacaq- məndən sonra.

  • Mais TƏMKİN.”Yazıram”

    10646868_273655359498567_6620189188081019440_n

    Səslər məni, gəlib-gedən;
    Nədir, məni vadar edən?
    Sual eylər, yoldan ötən:
    – Nəyin üzündən?.. Yazıram.

    -Bağda gülün, dağda qarın,
    Əhdə dönük çıxan yarın,
    Ruhumu ağladan tarın;
    Neyin üzündən yazıram.

    Edən kimi günəş, qürub,
    Könlümdə söz mülkü qurub,
    Mən yerin üstündə durub;
    Göyün üzündən yazıram!

  • Doç. Dr. Alpaslan DEMİR/GOP Ünv.”DOMANİÇ VE ÇEVRESİ TARİHİNE BİR BAKIŞ”

    0900

    Küçük bir beylikten tarihi süreç içerisinde üç kıtaya hükmeden bir imparatorluk haline gelen Osmanlının tarih sahnesine çıkışı dönemin çağdaş kaynakları tarafından takip edilememektedir. Bu nedenle özellikle Osmanlının ilk 100-150 yıllık dönemi, hanedanın menşei, beyliğin kuruluş öncesi ve sonrası siyasi faaliyetleri ve benzeri meseleler, kaynak eksikliği nedeniyle tam olarak anlaşılamamaktadır. İlk Osmanlı tarihi kaynaklarının Osmanlı Devleti’nin kuruluşundan yaklaşık bir, bir buçuk asır sonra yazılmış olması ve hanedanın menşei ve devletin kuruluş safhası ile ilgili farklı rivayetler kaleme almaları meseleyi daha da karmaşık ve tartışmalı hale getirmektedir.
    Bilindiği üzere Türklerin 1071 Malazgirt Savaşı öncesinde başlayan Anadolu’ya yönelik faaliyetleri Malazgirt Savaşı ile birlikte hız kazanmış ve çok kısa sürede Anadolu’da Beylikler ve siyasi bütünlük oluşturan Türkiye Selçukluları vasıtasıyla Türk hâkimiyeti başlamış oldu. XIII. asrın sonlarına gelindiğinde ise Anadolu’nun artık bir Türk yurdu haline geldiği ifade edilebilir. Bu Türkleşme süreci, yabancı tarihçilerin iddia ettiği üzere Anadolu’daki yerli halkın İslamlaşmasından ziyade doğudan batıya doğru akan Türkmen/Oğuz göçleri ile olmuştur. Bu göç dalgası sürekli olmakla beraber temelde iki büyük göç dalgası önemlidir. Bunlardan ilki 1071 öncesi başlayan ve 1071 sonrası hızlanan birinci göç dalgası ve ikincisi Moğol tehlikesi ile 1220’lerden itibaren gerçekleşen ikinci göç dalgasıdır.
    Anadolu içlerinde her hangi bir kaosa sebebiyet vermemek için Horasan ve çevresinden Anadolu’ya yönelen bu göçmenler belli bir plan çerçevesinde sınır boylarına yönlendirildiler. Sınır boylarında Bizans tebaası ile karşı karşıya gelen Türkmen/Oğuz grupları geleneksel hayat tarzlarını devam ettirmekle birlikte İslami gaza anlayışı ile Bizans içlerine akınlar düzenleyerek elde ettikleri ganimetler ile daha sonraki süreçte ortaya çıkacak siyasi teşekküllerin de ekonomik gücünü sağlamışlardır.
    1220’lerde Moğolların İran ve Azerbaycan’a hâkim olmaları Anadolu ve hatta Osmanlı ile birlikte düşünüldüğünde dünya için yeni bir başlangıca neden olmuştur. Moğol tehlikesi ile birlikte Anadolu’ya yönelen büyük göç dalgası ve akabinde yaşanan siyasi hadiseler Selçukluları zayıflatmış ve buna bağlı olarak da Türkmen gruplarının batı uç bölgelere daha fazla yığılmasına neden olmuştur. Bu süreç içerisinde Türkiye Selçuklularının dağılması ve İlhanlı baskısının azalması ile önceleri yarı bağımsız, daha sonraları ise bağımsız hareket eden yeni siyasi teşekküller meydana gelmiştir.
    Konya’yı ele geçiren Karamanoğulları, Selçuklu varisi olarak ön plana çıksa da Kütahya bölgesinde bulunan Germiyanoğulları ile Kastamonu-Sinop bölgesine hâkim olan Candaroğulları da güçlü beylikler olarak faaliyet göstermekteydiler. Yine bu süreçte diğer beylikler de siyasi faaliyetlerini sürdürmekteydiler. Fakat Anadolu’da faaliyet gösteren bütün beyliklerden, Germiyanoğulları ile Candaroğulları arasına sıkışmış küçük bir beylik olan, Osmanoğulları siyasi ve coğrafi konumlarını akıllıca kullanan karizmatik lider Osman Bey sayesinde ön plana çıkmaya başlamıştır.
    Peki, kimdir bu Osmanoğulları? Bu konuda yukarıda bahsedilen gerekçelerden dolayı net şeyler söylemek pek de olası değil. Nitekim Osmanlının ilk dönemleri hakkında dönemin çağdaş kaynaklarına dayalı sağlam bilgiler verilememektedir. Yaklaşık bir, bir buçuk asır sonra kaleme alınan Osmanlı tarihlerindeki menkıbevi bilgilerden de tarihi gerçeklere ulaşmak kolay değildir. Dönemin çağdaş kaynağı Pachimeres’te verilen bilgiye göre Osman Bey 1301 veya 1302 yılında Bafeus (Koyunhisarı) mevkisinde bir Bizans ordusunu mağlup etmiştir. İlk defa Osman Bey’den bahsedilen kayıt budur. Fakat burada Osman Bey’in bölgeye gelişi veya beyliği kuruşu ya da ataları hakkında bilgi bulunmamaktadır.
    Bu konularda bilgilere ise Fatih Sultan Mehmed ve II. Bayazid döneminde ağırlıkta olmak üzere yani kuruluştan bir, bir buçuk asır sonra kaleme alınan Osmanlı tarihlerinden ulaşılmaktadır. Fakat bu tarihlerde de bir anlatım birlikteliği bulunmamaktadır. Bahsi geçen Osmanlı tarihleri 1220’lerden itibaren ortaya çıkan Moğol tehlikesi ile birlikte Anadolu’ya yönelen göç dalgasında rivayetler farklı da olsa Osman Bey’in atalarının da bulunduğu konusunda hemen hemen hem fikirdir. Bazı Osmanlı kaynakları Osmanlıların çıkış noktasını Mahan olarak belirtirken, bir kısmı Ahlat‘ı ön plana çıkarır. Moğollar‘ın Anadolu‘ya ilerlemeleri üzerine Osmanlılar‘ın ataları Ahlat‘tan Erzurum-Erzincan taraflarına yönelmişler, bir süre burada kaldıktan sonra eski vatanlarına dönmek niyetiyle Haleb‘e kadar inmişler, sonra yeniden Pasin ovasına gitmek zorunda kalmışlardır. Burada iken ailenin bir kısmı ayrılmış, geri kalanlar Ertuğrul Bey liderliğinde Ankara-Karacadağ yoluyla Söğüd‘e gelmişlerdir. Osmanlı kaynaklarının bu süreçte ilk zikrettikleri şahıs, Süleyman Şah‘tır. Fakat Süleyman Şah üzerine kurgulanan hikâyenin sonradan kroniklere sokulduğu anlaşılmaktadır. Âşıkpaşazade, Anonim Tevarih-i Âl-i Osmanlar, Oruç Bey tarihleri Süleyman Şah hikâyesini ön plana alırlarken, ilk Osmanlı kaynağı olan Ahmedi, Sultan Alâeddin ve Gündüz Alp‘i esas alır, ancak onların nereden geldiklerini belirtmez. Enveri, hanedanın atalarından Şah Melik adlı birini Urfa‘dan yola çıkarır ve Sultanönü‘ne getirir. Şükrullah ise Osmanlılar‘ın Selçuklu soyu ile birlikte Anadolu‘ya geldiği iddiasında bulunur ve onları Karacadağ‘a yerleştirir. Karamanî Mehmed Paşa Ahlat‘ı temel alarak bunların önderleri olan Kayık Alp‘den bahseder ve yine Ankara-Karacadağ‘a geldiklerini belirtir. Bütün bunlardan çıkarılacak ortak nokta ise Kayı boyuna mensup Gündüz Alp-Ertuğrul ve Osman Bey’dir. Kaynakların belirttiğine göre Ertuğrul Bey oğlunu Selçuklu sultanı Alâeddin’e göndererek bir yurt istemiştir. Bu istek üzerine de kendilerine Söğüt yurt olarak, Domaniç ve çevresi ise yaylak olarak verilmiştir. İşte bu noktada kaynaklar çerçevesinde kuruluş döneminin muammalarına karşın ortadaki bariz gerçek ise üç kıtaya hükmeden Osmanlı İmparatorluğu çınarının filizlendiği toprakların Domaniç olduğudur.
    Tahrir defterleri, Osmanlı Devleti’nin 15-16. yüzyıl idari, sosyal ve iktisadi yapısını ortaya koyabilmek için önemli bir kaynaktır. Bu defterlerin önemini ortaya koyan Ömer Lütfi Barkan’dan sonra pek çok araştırmacı gerek Anadolu’nun gerekse Anadolu dışındaki Osmanlı toprağı olan şehirlerin büyük bir kısmını Tahrir defterleri çerçevesinde çalışmıştır. Hüdavendigar Livası’na bağlı Domaniç kazasının 16. Yüzyıl tahrir kayıtlarında elliye yakın köy ismi geçmektedir. Bunlar; Nefs-i Domaniç, Çokköy, Akyar, Yenişan, Seydi Kıranı, Kıran, Kozluca, Bozbelen, Bükerler, Bükerler-i Küçük, Göçebe, Çukurca, Gümrancık, Sarıot, Saruhanlar, Ilıcaksu, Hasanoğlu, Alınviran, Hisarbeği, Akbaş, Çarşanba, Peşemid, Tekfurçatı, Rumpaşa, Sovıcak, Alpagud, Asılbeğ, Beğe, Sünlük, Güneyseğid, Alakilise, Çay, Aksu, Akçakilise, Bican, Tomalu, Kasım, Tırhas, Berçin, Karaoğlan, Bozcasu, Dere, Sarular ve Bozyaka’dır. 16. yüzyılda kayıtlı köylerin, bölgelere göre değişiklik göstermekle beraber, yaklaşık % 55-65’inin 20. yüzyıla kadar gelen süreçte terk edilerek günümüze ulaşmadığı ifade edilebilir. Dolayısıyla tahrir defterlerinde ismi zikredilen bu köylerin de yarısından fazlası bu gün köy olarak mevcudiyetini sürdürmemektedir. Tahrir defterlerinde ayrıca bir kısmının bu gün neresi olduğu dahi bilinmeyen onlarca yaylak ismi geçmektedir. Hem 16. yüzyılda geçen bu yerleşmeler, hem de kroniklerde kuruluş dönemi ile ilgili ismi zikredilen yerleşme ve mevkilerin lokalizasyonu yapılmadan ne Osmanlı kuruluş dönemi tarihi ne de Domaniç’in Osmanlı ile ilintili ilk dönem tarihi net bir şekilde ortaya konulabilir. Bu bağlamda Domaniç çevresinde yapılacak alan araştırması ile hem Domaniç’in tarihine hem de Osmanlı kuruluş dönemi tarihine bir nebze olsun katkı sağlamak mümkün olabilir.
    Sonuç olarak, Osmanlı çınarının filizlendiği Domaniç topraklarında Osmanlıyı kuran neslin torunları hem tarihi geçmişi hasebiyle önem arz eden topraklarına hem de manevi olarak geçmişlerine sahip çıkarak hem geçmişi geleceğe taşıyan bir köprü görevi üstlenecekler hem de geleceğe umut olacaklardır. Geçmişine ve geleceğine sahip çıkan Kayı boyu mensubu bir avuç deliye ve bu bir avuç deliye sahip çıkan Kayı boyu mensuplarına buradan selam olsun.

    KAYNAKÇA
    ACUN, Fatma, “İlk Osmanlılara Dair”, Kebikeç, 10, 2000, s. 59-73.
    BARKAN, Ömer Lütfü, Hüdavendigar Livası Tahrir Defterleri, TTK Yay., Ankara 1988.
    DEMİR, Alpaslan, “İskân Sürecinde Konar-Göçerler: Manisa ve Çevresi Örneği (XVI-XX. Yüzyıllar)”, Uluslararası Batı Anadolu Beylikleri Tarih Kültür ve Medeniyeti Sempozyumu-IV Saruhanoğulları Beyliği 5-7 Kasım 2015, Manisa., Basılmamış Bildiri.
    EMECEN, Feridun, “Osmanlı Devleti’nin Kuruluşundan Fetret Dönemine”, Türkler, Yeni Türkiye Yay., Ankara 2002, s. 15-32.

  • Şəfa VƏLİYEVA.”Biz deyə bilmədik” (Hekayə)

    1915291_748109358667106_2463672035380493579_n

    “Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, AYB və AJB üzvü,
    Prezident təqaüdçüsü, Gənclər müfakatçısı

    – Gülüşündən bir qucaq sevda asılmışdı. Elə bilirdim ki, indicə dodaqlarının kənarındakı qırışlar açılacaq, o bir qucaq sevda küləkdən qorxmuş gilənarlar kimi ayaqlarım altına səpələnəcək. Mənsə, bax, bunu istəmirdim. Onun gülüşündən asılmış o bir qucaq sevdaya möhtac idim. Yaşamaq istəyirdim…

    – Çox şişirdirsən, əzizim. Bu, heç də sən düşündüyün kimi romantik görüş olmayıb axı.

    -Hə, əlbəttə! Mən heç də görüşümüzün romantik olmasını iddia etmək istəmirəm. Sadəcə, o anlarda özümün nə düşündüyümü anladıram. O, evli qadın… Mənsə, onun keçmişindən qalan sevgi dolu bir kölgə.

    -Anlatmırsan, anlatmağa çalışırsan.

    -Bağışla, amma deyəsən, bizim sözümüz bir-birimizə xoş gəlmir. Üz-üzə oturub özümüzü guya rahatca söhbət edirmiş kimi göstərməyə məcbur deyilik.-Cavan oğlan likör dolu qədəhi birnəfəsə başına çəkdi.

    Onlar şəhərin mərkəzindəki məhşur kafenin xüsusi hücrəsində oturmuşdular. Baxışından hiyləgərlik tökülən, bəstəboy, saçları çallaşmış, ortayaşlı bank işçisi və hələ də bəbəklərində dünyaya olan inamını qoruyub saxlamağa çalışan ucaboy, sıx qara saçlı, otuz yaşlarında kompyuter mütəxəssisinin bu gün görüşməsinin səbəbi də sadə idi. Gənc oğlan bank işçisinin qeyri-qanuni nikahdan olan oğlu idi. Görünüşə görə, bank işçisi oğluna nə isə vacib söz demək istəyirdi. Söhbəti oğlunun sevdiyi qızdan başlamaqla onun az da olsa kövrəkləşdiyi anı tutmaq istəyirdi. Lakin gəncin öz sevdasını bu qədər romantik sözlərlə anlatmasını dinləməyə hövsələsi çatmırdı. Sözün dağ olunduğu yerə tez çatmaq istəyi ilə dilləndi:

    -Akif, oğul bala, incimə. Mənim sevda yaşım çoxdan keçib. İndi mənim həyatım ancaq puldan asılıdır.

    Oğlan əlində oynatdığı qədəhi masaya qoyub kinayəli gülümsündü:

    -Bilirəm. Səni puldan başqa nə düşündürür, bax, onu da bilirəm. -Barmaqlarıyla “iki” işarəsi verib əsnədi.-Yuxum gəlir, qısa kəs, qalxaq.

    -Mənə oxşayan tək bu “qısa kəs” deməyindi. Heçdən bu yaxşıdır ki! Buna da şükür!

    Kişi əllərini qoşalayıb salavat çevirdi. Oğlan səsini ucaltdı:

    -Bu da növbəti debüt. Likör iç, salavat çevir! Əhsən, Baxış müəllim!

    -Məni dolama, küçük! Bayaqdan hövsələmi basıram, bəlkə, yadına düşər ki, qarşındakı atandı. Amma yox, görürəm! Görürəm, anan səni mənə olan nifrətində necə qaynadıb bişirib! Dur, rədd ol!

    Akif onun bağırtısından halını da pozmadı. Əllərini çarpazlayıb başını irəli əydi:

    -Çıxışınız bitdisə, bir kadr geriyə qayıdaq, Baxış müəllim. Mənə puldan danışırdız.

    Kişinin üzündəki ifadə bu sözlərin ahənginə uyğun olaraq dəyişdi. Kənardan baxan bir rəssam özünü Klod Monenin sərgisində hiss edərdi. Sanki gün ərzində dəqiqədən-dəqiqəyə dəyişən işığı rəsmdə əbədiləşdirən Monenin fırçası Baxış müəllimin alnından başlayıb çənəsinədək xəfif bir sığal çəkdi.

    -Bax, qısa kəsirəm, mənə pul lazımdı. Cəmi beşcə min dollar. Gedib maraqlanmışam, banklar ancaq bircə şərtlə kredit verir. Gərək, kiçik biznesin olsun.

    -Bilirəm, devalvasiyadan bəri bütün kreditlər dollar olub.

    -Hə də, yaman çətinləşib. Dollar da ki, bir gün yuxudan durursan bir manat əlli qəpik, o biri gün gözünü açırsan, iki manata bir addım qalıb. Nəysə, elnən gələn toy-bayramdı. Yaşamalıyıq.

    Akif hələ də gözlərini atasının əllərindən çəkmirdi. Bu əllərin hər bir hərəkəti onda anlaşılmaz duyğular oyadırdı. Elə bilirdi, hardasa bu əllərin hərəkətinə uyğun bir musiqi çalınır, o musiqinin sədaları altında da sevdiyi qız başını ərinin sinəsinə söykəyib gülümsəyir. Xoşbəxtcəsinə…

    -Hə, nə deyirsən? Sabah neçədə gələcəksən Cavadxan küçəsindəki banka? -Nəhayət, kişi əllərini masaya söykəyib gözlərini hərisliklə Akifin üzünə dikdi.

    Düzdü, Akif, onun son sözlərinə qulaq asmırdı, amma atası “kiçik biznes lazımdı”-deyən kimi söhbətin onun üstünə “Kompyuter təmiri və proqram təminatı” yazılan birotaqlı “ofisindən” getdiyini anlamışdı. Baxış müəllim ondan əl çəkəsi deyildi. Odur ki, razılaşmaqdan başqa çarəsi yox idi.

    -Saat on üçün sənədlər əlimdə ordayam. Qalxa bilərik!

    Kişi şəstlə ayağa qalxıb qədəhlərin böyrünə bükülü on manatlıq qoydu, əliylə ofisianta işarə edib dedi:

    -Xırdası lazım deyil!

    Ata-bala qapının ağzında elə mehribancasına sağollaşdılar ki, onları izləyən rəssam bu dəfə özünü SSRİ-nin beynəlmiləl vətəndaşı hesab edərdi.

    Akif evə gələnədək bütün yolboyu bayaq beynində qurduğu mənzərəni görürdü: sevdiyi qız ərinin sinəsinə söykənib xoşbəxtcəsinə gülümsəyir. Bu kiçik kadrdan bir addım irəli-geri düşünə bilmirdi. Elə bilirdi ki, təkcə bu kadr onu həyata bağlaya bilər, təkcə bu beynində qurduğu bir ömrün bir neçə dəqiqəsi ona həyatında yeni bir cığır seçib irəliləməyə stimul verəcək. Hələ o qızın üzündəki xoşbəxt ifadə! Akif bu xoşbəxtliyə sevinə bilmirdi. Ona elə gəlirdi ki, bu xoşbəxtlik də o qızın özü kimi “həyasız”dı. Hə, “hə-ya-sız”! Öz çarpayısına uzananda da hələ “həyasız xoşbəxtlik” beyninin içində həzin-həzin yellənirdi. Əlini atıb beyninin içindəki bu yelləncəyi dayandırmaq imkanı olsaydı… Sadəcə yatmaq istəyirdi. Yatmaq.

    -Akif, yatmamısan ki? -Anası hüznlü baxışlarını onun açıq pəncərəsində süzdürdü. Bu baxışlar Akifə yönələndə artıq hüznə məzəmmət də qarışmışdı. -Bu pəncərəni örtmək, siyirməsini çəkmək cəmi iki dəqiqənin işidi.-Yaxınlaşıb pəncərəni bağladı. Otaqdan çıxhaçıxda isə laqeydcəsinə dedi.-Sevilyadan məktub var ev telefonunun yaddaşında.

    Akif əvvəlcə dondu. İllər əvvəl, Sevilya ərə getməzdən bir neçə ay öncə ev telefonlarının nömrəsini ona vermişdi. Hər axşam işdən evə gəlincə anası laqeydcəsinə eyni kəlmələri deyirdi: “Sevilyadan məktub var ev telefonunun yaddaşında”. Və bir gün Sevilya ərə getdi. O gündən Akif bir daha ev telefonlarının nömrəsini heç bir qıza, qadına vermədi. Sevilyadan gələn məktubları isə onun toyunun səhəri günü yaddaşdan təmizləmişdi. Və indi, anası həmin laqeyd ifadə ilə həmin sözləri demişdi.

    Yüyürərək ev telefonunu sinəsinə sıxdı, diktofonun düyməsini basıb stulda oturdu. Diktofondan gələn səs beynindəki yelləncəyi dayandırmış, onu həyata bağlayacağına ümid etdiyi kadrı bəd rənglərlə boyamağa başlamışdı:

    -Akif… Günahın hamısı səndədi, bilirsənmi? Bilirəm ki, səsimi eşidib ağlayacaqsan. Nolar ki, ağla. Hətta, ağlayaq. Gəl bir yerdə ağlayaq. Göz yaşlarının da təkliyinə qıymıram. Unutmamısan məni. Bilirdim unudulmayacağımı. Əlimi sənə tərəf uzatmağım buna görəydi. Sənin əllərimə sadəcə bir baxış göndərib getmən daha gözəl tabloydu. İmza yerində adım vardı. Hələ də var. Akif, bilirsənmi?! Bir ömür yaşaya bilərdik. Günləri bölə bilərdik məsələn: mənim çay dəmləməyimə, fincanlarımızın qoşa duruşuna, güzgü önündəki darağa eyni anda əl uzatmağımıza.Dalaşa bilərdik məsələn: sən analitik verilişə, mən tarixi filmə baxmaq istəyərdim. Amma olmadı. Sənin cəsarətsizliyin buna imkan vermədi. İndi də oturub həyasızcasına xoşbəxtliyinimi yaşayırsan? Yox! Bilirəm ki, yox! Çünki unudulmamışam! Varam və olacağam! Akif, biz bu dünyada hamıya, hər şeyə “hə” dedik. “Ailəmiz”-dedik, “cəmiyyətimiz”-dedik, “iş yoldaşlarımız”, “küçəlilərimiz”, “uzaq-yaxın qohumlarımız”-dedik… Təkləndik, “mən”-dedik, “sən”-dedik, ancaq “biz”-deyə bilmədik. Biz deyə bilmədik…

    Akif telefon aparatı qucağında stuldaca oturub ağlayırdı. Anası isə onun kiçik biznesinə aid olan sənədlər əlində qarşısında dayanmışdı.

    -Akif, sabah saat doqquzda Atatürk prospektindəki banka gedib sənin adına pul götürəcəyəm. Daha bu işi uzatmaq olmaz. Səidə müəllimənin qızı Nigara nişan aparmaq, havalar soyumamış toyu eləmək üçün beşcə min dollar pul lazımdı. Daha evlənməlisən, camaat nə deyər?!

    Akif başını ağır-ağır qaldırdı:

    -Hə, ana. Camaat çox söz deyər… Çoox… Hamı deyər, hamı! Təkcə… Təkcə, biz deyə bilmədik… Biz…

    Gəncə

  • Şəfa VƏLİYEVA.”Ölü doğulan şeir” (Hekayə)

    1915291_748109358667106_2463672035380493579_n

    “Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, AYB və AJB üzvü,
    Prezident təqaüdçüsü, Gənclər müfakatçısı

    Bu gün üçün qurduğu planlar yaman çox idi. Təzə iş yerində aynaları silməli, iki qapı o yandakı köhnə iş yerində kitab rəflərini səliqəyə salmalı, bazara gedib rayona gəlin köçmüş qızı üçün bir “təkərək” əvəlik almalı, günorta evə qayıdıb oğlu üçün xəngəl bişirməliydi. Tələsirdi. Bu tələskənlik onun qanına hopmuşdu, həyat tərzinə çevrilmişdi. Yolda rast gəldiyi tanışlardan kimsə təngnəfəsliyinə irad tutanda bircə kəlməylə hər şeyin izahını verirdi:

    -Yüyürürəm!

    Hə, o yüyürürdü. Həyatın bu başından o başına yüyürürdü. Tanrının ovuclarında ona uzadılan ömür payından hərdən bircə barmaq dadırdı; bu “hərdən” adlı zamanın saçından ayırdığı üç tel üçcə an çəkirdi, bir şeir doğulurdu ürək sancısından. O sancını çəkmək vaxtı da fərqli ölçü-biçidəydi; bir il, beş ay, səkkiz gün, bircə an. Bir dəfə şeir doğulan anda “ürəyindən salıb çilikləmək” istəmədi, yüyürüb kiçik dolabın üstündəki boz qeyd dəftərini açdı, dəftərin bir tərəfinə söykənmiş qırmızı qələmi əlinə götürüb misraları kağıza əmanət etmək istədi. Açdığı vərəqdə bir neçə cümlə yazılmışdı: “Həyatım anamın hər təzə iş yeri tapanda sevinməsiylə keçdi. O sevinirdi…Mənsə, için-için ağlayırdım.” O gün şeiri ölü doğulmuşdu…

    Təzə iş yerinin qapısına çatmışdı. İçəri keçib çantasını yumşaq kresloya qoyanda fikrindən keçənlərə gülümsündü:

    -Çantam məndən urvatlıdı, gah çiynimdə nazlanır, gah kreslolarda xumarlanır. Mənim bu kresloda oturmağa da vaxtım çatmır.

    Aynasiləni götürmək üçün içəri otağa keçəndə gözünə ilk dəyən döşəmə üstünə qoyulmuş Nizami Gəncəvinin “Sirlər xəzinəsi” kitabı oldu. Qeyri-ixtiyari aşağı əyildi, əlləri kitaba uzandı. İncə, ağ barmaqlar onun qabarlı əllərini qabaqladı, kimsə kitabı açdı. Yalnız indi belini dikəldib otağa nəzər saldı. İki gənc qadın üzbəüz oturub kitabı araya qoymuşdular. Biri kitabı açıb pıçıltı ilə oxuyurdu, o birisi isə doluxsunmuş halda sanki ürək əməliyyatından çıxmış sevgilisini gözləyirdi; onun ürəyində özünə qarşı bir hissin qalıb-qalmamağını yerişindən bilmək istəyirmiş kimi. Kitabı oxuyan başını qaldırıb əminliklə danışmağa başladı:

    -Sənin bir sinif yoldaşın qız olub, o sənə yalan danışmağı öyrədib. Bir oğlan səni sevirmiş, ona ümid verib, aldatmısan. O oğlanın nəfsi var səndə. Evdə ananla mübahisəniz tez-tez düşür adamlarla bağlı, o deyir filankəslə danışma, sən bildiyini eliyirsən. Xülasə, ağıllı ol! Kitab belə deyir.

    Daha burda dayanmaq istəmədi. Əlləri, ayaqları titrəyirdi, onun nəzərində kitab böhtan atılaraq günahsızca məhbəsə salınana bənzəyirdi. Aynasiləni götürüb cəld otaqdan çıxdı. Heç iyirmi dəqiqə çəkmədi ki, köhnə iş yerinin qapısı ağzındaydı, ordakı küskün “Sirlər xəzinəsi”ndən fərqli olaraq burdakı nazlı, işvəli kitabları sığallaya bilir, ürəklə qucaqlayır, ürəyi istədiyini evə aparıb axşamlar on-on beş dəqiqə vərəqləyə bilirdi; oxumağa vaxtı çatmırdı.

    Burdakı işini də bitirib bazarın yolunu tutdu. Gedə-gedə də fərəhlənirdi, qızına əvəlik almağa pulu vardı. Havalar bir az soyuyan kimi, oktyabrdan başlayaraq ayda bir dəfə qızına əvəlik alıb göndərirdi. Bir dəfə bazarda əvəlik satan tanışı demişdi:

    -Qızın rayonda olur axı, orda bu əvəliyi özü yığa bilmirmi ki, sən şəhərdən alıb göndərirsən?

    Öncə sual ona qəribə gəlmişdi, tanışı düz deyirdi, lakin tezcə də doğruluğuna heç bir şübhəsi olmayan sözləri dilinə gətirmişdi:

    -Qızım istəyir ki, əvəliyi ona anası alıb göndərsin!

    İndi də bir “təkərək” əvəliklə qızına bir ürək sevgi, bir nəfəs istilik, bir əl qabarı halallıq göndərəcəkdi, həmişəki kimi. Birdən qulağına tanış səs gəldi:

    -Deyir ki, nə çox gülürsən? Deyirəm ki, magistr oxumağa cəhd eləmişəm, alınmayıb. Deyir ki, çox gülmə! Deyirəm ki, ingilis dilini mükəmməl öyrənərəm ha!!! Kiriyib getdi. Ha-ha-ha…

    Duruxdu. Bu səs, bu intonasiya, həyasızcasına çəkilən şaqqanaqdan ürpəndi. Dönüb səs gələn səmtə baxdı, zənnində yanılmamışdı. İki əliylə çantasını eşən, telefonu sağ çiyninə qoyub başını üstünə əyən qızı illərdi ki, tanıyırdı. Lakin illər əvvəl bu qız onun nəzərində ən saf, utancaq, güləndə dişləri görünməyən, yolun ortasında səsini yüksəltməyən, saçları palıdı, dırnaqları boyasız bir gözəl idi. Onda hələ kompüter kursuna oxumağa gələr, həyalı-həyalı barmaqlarını klaviaturaya toxundurar, kirpiklərini ürkək baxışlarının üstündən pərdə kimi asardı. Sonra bu qızı daha görmədi. Bir neçə ay öncə həmin kursun müəlliminə rast gəlmişdi. Müəllim kursun bağlandığından, işsiz qaldığından, iş axtarsa da tapa bilmədiyindən danışdı. Bir az dövrandan, zamandan, hətta insanların yadlaşmasından da bir-birinə giley etdilər. Sözarası yaddaşında kövrəklik rəmzi kimi qalan qızı da soruşmuşdu. Ona elə gəlmişdi ki, müəllim bu sualı eşidəndən sonra boyu kiçilmiş, gözlərinin ətrafında qırış çoxalmışdı. Müəllim təəssüf dolu səslə dillənmişdi:

    -O yazıq da… Anası rəhmətə getdi, atası ikinci dəfə evləndi, analıq da qızı çöllərə saldı. O tində-bu tində iş axtarır. Görsən, tanımazsan… Yaxşısı budur, görmə heç… Görmə.

    Onda müəllimin dediyi bu sözlərə fikir verməmişdi, əksinə, o qızı görmək istəmişdi. Bu gün, bu an isə bir heykəlin qarşısında donmuş kimi ayaqları yerə mıxlanmışdı. Matdım-matdım hələ də çantasını eşən qıza baxırdı; sarı saçlar, boyalı dırnaqlar, saxta, nəyinsə intiqamını alırmış kimi sinəparçalayan gülüş, yuxarı qatlanmış kirpiklər ona heç də tanış deyildi. Təkcə o cingiltili səsi tanıyırdı. O səs də ona çox uzaqdan əl sallayır, vida edirdi…Lap uzaqdan.. İllərin ömür-ömür yığaraq saxlanc etməyə apardığı xatirə faytonunun zınqırovlu atlarının ayaqlarından qalxan tozun içindən…

    Nəhayət, başını aşağı salıb ağır-ağır bazara tərəf addımladı. Bir neçə dəqiqədən sonra bazarın qapısına çatanda Tanrının ovuclarındakı ömür payından bir barmaq da dadmışdı…

    Gəncə

  • Şəfa VƏLİYEVA.”Bir gün yataqda” (Hekayə)

    1915291_748109358667106_2463672035380493579_n

    “Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, AYB və AJB üzvü,
    Prezident təqaüdçüsü, Gənclər müfakatçısı

    Bilirəm, bu adla yazdığımı heç hara qəbul edib çapa verməyəcək. Amma, yazmalıydım. Hə… Özümü haqlı çıxarmağın bir yolu olmalıdır, ya yox?! Təsəvvür edin ki, bu cümləni deyib sizə çoxbilmişcəsinə bir göz də vururam. Axı, mən uydurmaçının yekəsiyəm. Özü də zarafatcılam, çox zarafatcıl. Uşaqlıqda da belə olmuşam. Onda mənim cəmi on üç yaşım vardı və qonşumuzdakı qızlarla bağa alma yığmağa getməyi çox sevərdim. Onlara deyərdim ki, “siz çıxın ağaca, almaları atın, mənsə tutum”. Əla alınırdı! Bir sirr açım? Hə… Bunu pıçıltıyla deyirəm, çalışın eşidəsiniz: “Onlar həmişə rəngli donlar geyirdilər”. Mən bax, belə, dəcəl oğlan olmuşam. İndi mənim etdiklərimə dəcəllik yox, “narahatlıq” deyirlər. Guya, hansısa filosof, yazıçı, nə bilim kimsə deyib ki, “narahatamsa, deməli yaşayıram”. İndi mən də hamı üçün “yaşamağı bacaran”, “vuran-tutan”, yeri gələndə “yeyib-içən” oğlanam.
    Gəlin, tanış olaq, adım Vüqardı. Böyük şəhərin böyük restoranlar şəbəkəsinin sahibiyəm. Daha doğrusu, “vurub-tutaraq” əvvəlcə kiçik bir kafe açdım. Hamının necə bişirildiyini əzbərlədiyi yeməklərin adını menyuya yerləşdirdim. Müştərilər dolmadan tutmuş plovadək hamısının evlərindəki kimi hazırlandığını deyirdilər. Dovğa və çoban salatı isə əsl onların istədiyi kimi idi. Düz beş il hamının bildiyi yeməkləri bişirə-bişirə o balaca, xudmani kafenin həm sahibkarı, həm baş aşpazı, həm də işlər müdiri olaraq keçirdim. İlk dəfə kafenin qapısını açıb ürəklə içinə boylandığım zaman gələcəkdə daha böyük işlərə imza atacağımı düşünmüşdüm, nələr, nələr arzu etmişdim. Amma, “üç bacı” dolmasının reyhanını doğraya-doğraya, dovğanın yarpızını artlaya-artlaya beş ili yola salmışdım. Böyüyən arzularımın qarşısında imkanlarım da, kafem də çox kiçik idi. Bundan sonra daha nəsə edə biləcəyimə ümidimin bitdiyi gün isə evlənməyə qərar verdim. Anamın danlağı hər axşam içəridən bağladığım yataq otağımın qapısına tərəf tolazladığı şəpitləri kimi havada süzür, sonra tappıltıyla hara gəldi-döşəməyə, divanın üstünə, atamın oturduğu stulun yanına düşürdü. Bir gün o danlaqları yerə salmadım, anama evlənməyə razı olduğumu dedim. Yalnız indi problemin böyüklüyü anlaşılırdı:
    -Kimlə evlənməli?
    Ali məktəbi bitirən gündən “iş və iş” barəsində o qədər düşünmüşdüm ki, həyatımda haqqında danışacaq bir qadınım olmamışdı. Və indi də həyatıma daxil olacaq qadını dəvət etməyi anamın boynuna qoyub yataq otağımın qapısını içəridən bağlamışdım. O axşam anamın şəpiti pərvazlanmamışdı.
    Həmin günün səhəri anam “toy əməliyyatına” start vermiş, finişə doğru uğurla irəliləməyə başlamışdı. Heç iki-üç gün keçmədi ki, bir axşam qolumdan tutub məni kompyuterin qarşısında əyləşdirdi:
    -Aç interneti! Aç, aç! Yaz ora, yaz! Gül və Səma. Yoox, ingilis şriftləri ilə yox, Azərbaycan şriftləri ilə! Gül və Səma. Ay sağol! Bax!
    Anamın “bax” dediyi yerdə-monitorda sarışın bir qız gülümsəyirdi. Ağ köynəyin yaxasından əlvan bir lent sallamışdı, baxışlarında məsumluq vardı. Başımı arxaya atınca anamla göz-gözə gəldik. Qərar verilmişdi; Gül və Səma adlı bu yazıçı qız anamın gəlini olacaqdı. Gülümsəyərək başımı razılıqla tərpətdim, otağımın qapısına çatanda yadıma düşdü ki, toy günü üçün kafedəki yardımçı aşpazlara göstərişlər cədvəli hazırlayıb qoymalıyam. Bacardığım qədər ucadan soruşdum:
    -Toy nə vaxtdı?
    Atam əvvəlcə mənə, sonra da anama matdım-matdım baxdı. Anamsa məğrurluğun zirvəsində dayanıb iki kişinin üzərindəki hökmranlığının dadını çıxarırdı:
    -Gələn həftənin bu günü!
    Qapını içəridən bağlayaraq şkafa tərəf addımlayırdım ki, eşikdən nə isə zərblə qapıya dəydi. Yalnız yerə düşəndə çıxan tappıltı səsindən bunun “möhtərəm şəpit” olduğunu anladım. Anam eşitsin deyə var səsimlə bağırdım:
    -Əla vuruş idi! Qapıya bir qol!!!
    Bir həftə sonra evləndim. Nigah qeydiyyatı zamanı yazıçı xanımımın əsl adını vərəqdən oxudum: Sadəgül. Pis ad deyildi, amma bir az nimdaş hisslər yaradırdı adamda. Daha bu qızın özünü yazıçı kimi niyə “Gül və Səma” adıyla tanıtdığını anlayırdım. Nimdaşlıqdan yaxasını qurtarırdı.
    Evliliyimiz ideal ailənin bütün etik və estetik normalarına uyğun davam edirdi. Lakin, zamanın davamedici forması da hərdən mənim uşaqlıqda etdiyim kimi dəcəllik etməkdən çəkinmir. Bizdə də elə oldu. Evliliyimizin ikinci ayında hər şey bir xörək qaşığı ilə dəyişdi. Həmin gün mənim üçün ideal tarix idi: 27 aprel! İlahi!
    Həyəcanlandım… O günü təkrar yaşamaq imkanı olsaydı-deyəcək qədər romantik deyiləm, bilirəm, amma, üzümdəki sevimli təbəssümü də sizdən gizlətmək fikrim yoxdu. Hələ də sevimli arvadımın divardakı qaş-qabaqlı şəklinə baxıb ürəklə və arxayınçılıqla gülümsəyirəm.
    Həmin gün kafedə yalnız pomidor-yumurta və Bağmansayağı toyuq çığırtması sifarişini almışdım. Hər ikisi də sevimli yeməyim olmadığından axşam evə ac gəlmişdim. Özümü mətbəxə salıb anamı haraylamışdım:
    -Ana, nə bişirmisən?
    Anamın şəpiti havada süzüb mətbəx qapısının astanasında özünü yerə çırpmışdı. Aldığım cavab sadə idi:
    -Yeməyi gəlin bişirir, ay nadinc! Ta mən qazanı da, qaşığı da ona təhvil-təslim eləmişəm!
    Qaz plitəsinin üstündəki iri qazanın qapağını qaldırmaq istəyirdim ki, başqa bir səs məni utandırdı:
    -Əzizim, qazandan yeməzlər. Sən ki, baş aşpazsan, bilirsən. Otur stulda, indi masanı hazır edərəm.
    Mehribanlıqla gülümsəyib stulda oturdum. Sadəgül masanın üstünə çörəkqabını, kağız dəsmalı, sarımsaqlı qatığın kasasını, qaşığı və su dolu fincanı elə ehmalca düzdü ki, beynimə gələn ani fikirdən paxıllandım. Mənim kafemdə beş ildə ən az ayda bir dəfə ofisiant dəyişikliyi baş vermişdi. Hələ belə səliqəli və cəld ofisianta rast gəlməmişdim. Xörək boşqabda buğlanaraq qarşıma qoyulanda Sadəgülün üzünə baxdım.
    -Pomidor şorbasıdı-dedi.
    İlk dəfə bu adı eşidirdim. Qaşığı əlimə alıb xörəyə batırdım. Boşqabın o biri sahilindən isə bir qaşıq sarımsaqlı qatıq xörəyimə əlavə olundu. Və o sehrli gün sehrli xörək qaşığı ağzıma qonaq gəlincə səhərisi gün nəyi necə edəcəyimi anladım. Arzularımın bircə addımlığındaydım. O bircə addımı atmaqda mənə kömək üçün Tanrı Sadəgülü göndərmişdi.
    Günü səhərdən kafenin menyusunu dəyişdim. Bütün gecə yatmayıb Sadəgüldən bişirə bildiyi yeməklərin hazırlanma qaydasını, tərkibinə nələrin əlavə olunduğunu yazıb götürmüşdüm. Obaşdan yolumu mərkəzi bazardan salıb kafeyə yüyürmüşdüm, qollarımı çırmalayıb işə başlamışdım. Kafenin üstündəki reklam lövhəsində isə bu sözləri markerlə əlavə etmişdim:
    -Ən ağlagəlməz dadlar!
    Hə, ağlagəlməz dadlardaydı Sadəgülün yeməkləri. O, kələm qızartmasına kəvər doğrayırdı, yarpaq dolmasının içliyinə əzilmiş suxarı qatırdı, yarım stəkan süd əlavə etməklə olladi xəmirini ikiqat artıra bilirdi, ən qəribəsi isə, kartof püresinə əzilmiş pomidor qatır, onu da sarımsaqlı qatıqla yeyirdi. Və mən aprelin iyirmi səkkizi günü kafedə hər şeyi məhz bu cür bişirməyə başlamışdım. Əla alınırdı!
    Mayın ortalarında artıq kafenin ərazisini genişləndirməyin labüdlüyü göz önündəydi. Dolma və plov, ən kreativ halda bozartma, yaxud çığırtma yeməkdən bezmiş insanlar kafedə bir-birinə görüş təyin edir, bank işçiləri noutbuklarını qoltuqlarına vurub bura gəlir, tələbələr imtahan həyəcanıyla burda uca səslə müzakirələr aparırdılar. Sevinirdim. İyunda artıq şəhərdə sevimli məkana çevrilmiş gözəl bir restoranın sahibiydim. Evliliyimizin ilk ildönümünü üç restoranın sahibi olaraq qeyd etmişdim.
    İndi, artıq dörd il səkkiz aydır ki, evli kişiyəm. Böyük restoranlar şəbəkəsinin sahibi olaraq arzularıma çatmışam. Bundan sonrakı arzum Sadəgülün illərdi üstündə işlədiyi romanının çapını görməkdi. Səhər-səhər məndən əlyazmasını oxumağı xahiş etdi. Müavinimə zəng vurub bu günü evdə keçirəcəyimi dedim. Və əlimdə Sadəgülün netbuku bütün gün yataqda uzanıb qaldım. Nahar vaxtı Sadəgül qapını azacıq aralayanda əlimlə netbuka işarə edib səssiz olması gərəkdiyini başa saldım. Saatlardır qapıya heç kim, heç anamın şəpiti də yaxınlaşmayıb. Sadəgülün romanının əlyazmasını oxumağa başlamaq istəsəm də, alınmadı. Oxumaqdan daha çox bu gün mənə yazmaq üçün lazım idi. Odur ki, bunları yazdım. Adı qəribə olsa da, bu yazını nəşriyyatlara göndərmək fikrim var. Çap etməsələr belə, mənim həyat yoldaşımın-bu məhşur yazıçının mətbəxdəki əvəzolunmazlığı müasir ədəbiyyat saytları üçün göydəndüşmə xəbər olacaq. Üstəlik, roman nəşr olunmazdan əvvəl “Gül və Səma” adı tənqidçiləri cəlb edəcək. Fərz edin ki, söhbətin bu yerində sizinlə sağollaşmağa bir söz axtarıram. Üzrlü sayın, sağollaşmadan mətbəxə qaçası olacağam, deyəsən. Burnuma qızardılmış göyərti qoxusu gəlir. Çox sadə hazırlanma qaydası var; soğança hazır olduqda yuyulub-doğranmış göyərtini əlavə edirsiniz, tam bişirirsiniz, duz, istiot, sarıkök, zövqə görə də yumurta əlavə edirsiniz, hazırdı. Yeyərkən boşqabınıza sarımsaqlı qatıq əlavə etməyi unutmayın. Bu, Sadəgülün sevimli yeməyi, mənimsə uğur kitabımın növbəti səhifəsidir. Axı, bildiyim və əzbərlədiyim bütün yeməklərə belə Sadəgül öz zövqünə görə nəsə əlavə etməyi və məni heyrətləndirməyi bacarır.
    Bir də, necə demişdilər? Hə… “Kişinin qəlbinə yol…” Mən qaçdım! Bu andan etibarən yataqda keçən bir gün zamanın davamedici formasında məkan üstünlüyünü mətbəxə həvalə edir…

  • Riyaz DEMİRÇİ.Yeni şiirler

    rdh

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Irak temsilcisi

    NEREDESİN

    Sen gönlümün dileğisin,
    Sen aşkımın meleğisin,
    Sen dünyamın gerçeğisin,
    Ömrüm sevgim neredesi

    Gel bir kere yüzün görüm,
    Dizim üste saçın örüm,
    yanağına elim surum,
    Ömrüm sevgim neredesi

    Doğranirsam dilim dilim,
    Sensiz geçmez ayım yılım,
    Heceliyor adın dilim,
    Ömrüm sevgim neredesin?

    İçten sakıt sızıldadım,
    Zehir oldu hayat tatım
    Mecnün benim aşk ustadım
    Ömrüm sevgim neredesin?

    Yazar Değilsin

    Senin savadın nerde
    Salma kimseyi derde
    Asma gözlerden perde
    Yazma,yazar değilsin.

    Tarif etme özünü,
    Azacık aç gözünü,
    Deyim sözün düzünü,
    Yazma,yazar değilsin

    Kalem alma eline,
    Oğren çocuk dili ne?
    Kavrulursun külüne
    Yazma yazar değilsin

    Jurnalistem söyleme
    Her geçene eyleme
    Bir bencil sen aleme
    Yazma yazar değilsin

    Populust yok bir körsün
    Küle boylu nankörsün
    Vicdanın varsa sorsun
    Yazma yazar değilsin

    Kapat yazma defterin
    Yokdu senin hünerin
    Neden bilmezsin yerin?
    Yazma yazar değilsin

    Halka derim ismini
    Yayımlarım resmini
    Yandırıp yak cismini
    Yazma yazar değilsin

  • Rahilə DÖVRAN.”Vətənimdir”

    rahileanam

    Şairə-jurnalist-publisist
    Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü,
    “Qızıl qələm” media mükafatı laureatı,

    Qəzəllərim – silsiləsindən

    Sevin, gül, fəxr et könül, vardır şöhrət, şanım mənim,
    Var Odlar Yurdu kimi, dövrü-qədim bir Vətənim.

    Dostuna-dost olubdur, düşmənini edib zəlil,
    Həm daşı, həm torpağı xainlərə olub qənim.

    Ərləri, ərənləri at belində, əldə qılınc,
    Tarixi hünər dolu, həm bu günüm, həm dünənim.

    Ucaldıb bayrağını beş qitənin üstə bu gün,
    Xalqları, ölkələri valeh edir şux gülşənim.

    Dillərdə dastan olub ehtişamı, əzəməti,
    Qurbanam qeyrətinə, qeyri hara mən güvənim?…

    Dövrana fəxarətdir olmaq ona “vətən daşı”,
    Haqqımdır cənnətməkan, vətənimlə qürrələnim.

  • Rahilə DÖVRAN.”Naxçıvanım”

    rahileanam

    Şairə-jurnalist-publisist
    Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü,
    “Qızıl qələm” media mükafatı laureatı,

    “Qəzəllərim – silsiləsindən

    Geyib bayram libasını nə müddətdir Naxçıvanım,
    Azərbaycan dünyasına fəxarətdir Naxçıvanım.

    Sanki bu məmləkətə Rəbb özü tumarın çəkir,
    Dağı, daşı, torpağı bərəkətdir Naxçıvanım.

    Torpağından güc alır, ərşə ucalır binalar,
    İstiqlalın təməli güc, qüdrətdir Naxçıvanım.

    Atabəylər tarixə öz adın qılıncla yazıb,
    Hər anı qəhrəmanlıq, şan şöhrətdir Naxçıvanım.

    Əshabi-Kəhf, Nuh eli, ulu Tanrı ərməğanı,
    Möcüzələr diyarı sirr, heyrətdir Naxçıvanım.

    Bu qədər gözəlliyinlə, səninlə öyünməmək,
    Rahilə Dövran üçün qəbahətdir, Naxçıvanım.

  • Rahilə DÖVRAN.”Azərbaycan”

    rahileanam

    Şairə-jurnalist-publisist
    Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü,
    “Qızıl qələm” media mükafatı laureatı,

    “Vətənimdir” – silsiləsindən

    Əvəzsiz bir dürr, incisən,
    Sən Dövranın sevincisən.
    Könüllərdə birincisən,
    Ürək dolu hiss,həyacan-
    Əziz, doğma, Azərbaycan!

    Şanlı , qədim tarixin var,
    Daş dövrünə gedib çatar.
    Günəş səndə çıxar,batar,
    Alovlara qucaq açan-
    Əziz, doğma, Azərbaycan!

    Buxovları qırıb atdın,
    Şöhrətinə-şöhrət qatdın.
    Ay-ulduzu sən ucaltdın,
    Hünəriylə zəfər saçan-
    Əziz, doğma, Azərbaycan!

    Zaman yüyrək bir kəhərdir,
    Övladların igid ərdir.
    Milli Ordun səfərbərdir,
    Alınacaq qanına -qan-
    Əziz, doğma, Azərbaycan!

    Qarabağtək dərin yaram,
    Onsuz bizə yuxu haram.
    Cihadına mən də varam,
    Mücahidin şair Dövran,
    Əziz, doğma, Azərbaycan…

  • Abdulla MƏMMƏD.”ALLAHINA şükür elə”

    abdullamuellim

    İl ildən bəd gəlir,bala,
    Daşa tutur hər il bizi.
    Qəlbi dərd dəlir az qala,
    Başa çəkdikcə iblisi.

    Dünən-bu gün,bu gün-dünən,
    Sabah da bu günün tayı.
    Ağzından vurulub dinən,
    “Hop”demə keçməmiş çayı.

    Dil yalana,əl harama,
    Göz də talana alışır.
    Söz məlhəm olmur yarama,
    Gözdə qalana alışır.

    Saydığını sayma belə,
    Yerində saydığın yetər.
    ALLAHINA şükür elə,
    Hələ gün var bundan bətər!

    Gəl,mənimlə dil-dil ötmə,
    Get-özünə bir gün ağla.
    Dünyaçın özündən getmə,
    Yox olan gününə ağla.

    Nə bu dünya sənin deyil,
    Nə sən dünyanın,qadası.
    RƏBBİNİN önündə əyil,
    Olma şeytanın qidası!

    09.05.2001.
    Azərbaycan.Quba.

  • Abdulla MƏMMƏD.”Sözdən sallana-sallana!”

    abdullamuellim

    Şair Məhəmməd Hadiyə.

    Yaxşı-yaman,yaman-yaxşı,
    Haram-hiylə,halal-naşı.
    Dünyanın itibmi başı,
    Bəmdə hallana-hallana?

    Ürəkdən gəlməyən sözü
    Yazanın ağ olmaz üzü.
    İkiliyə necə dözüm,
    Bütöv hallana-hallana?

    Haram mənim yarım deyil,
    Bütöv qəmdir,yarım deyil.
    Harın:”Mənə yarın!”-deyir,
    Qızıb yallana-yallana.

    Şeiri dərdə satan bilər,
    Alan bilməz,atan bilər…
    Nə çəkirəm-batan bilər,
    Sözdən sallana-sallana!

    12.01.2001.
    Azərbaycan.Quba.

  • Abdulla MƏMMƏD.”Qərib gəldin,qərib getdin”

    abdullamuellim

    Mərhum yazıçı,həmyerlim Rahim Dünyamalının əziz xatirəsinə.

    Bu daş ağaran daş deyil,
    Yusa da yağış,qar daşı.
    Bu daşda əcəl göyərib,
    Bir də göylərin qarğışı.

    Qan damır daşın gözündən,
    Ağarır başım sözümdən…
    Cavandır yaşım özümdən,
    Cavandır hələ göz yaşım.

    Bu daş əzəldən ölçülüb,
    Dərdi boyuma biçilib,
    Gözümdə Dünya kiçilir,
    Heç olur sənsiz,qardaşım.

    Daşdan keçən sözün yaşdır,
    Ocağında közün yaşdır.
    Qara geyən dözüm yaşdır,
    Yaşdır ağaran baş daşın.

    Nəyin vardı-verib getdin,
    Söz dünyana varıb getdin.
    Qərib gəldin,qərib getdin,
    Sən öz yurdundan,yurddaşım.

    Bu daş düşmür daş başlara,
    Baş ağardan yad daşlara…
    Sən də köçdün yaddaşlara,
    Vay halına qara daşın!

    Azərbaycan.Quba.
    04.04.1999.
    P.S.”Ulduz” jurnalında 12.2000. tarixində dərc olunub.

  • Şəfaqət Cavaşirzadəni doğum günü münasibətilə təbrik edirik! (19 avqust 1987-ci il)

    sefaqetxanim

    Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatının Gündəlik Analitik İnformasiya Agentliyi və Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Rəhbərliyi və Kollektivi Sizi, yeni nəsil Azərbaycan gəncliyinin istedadlı nümayəndəsini, Gundelik.info və Edebiyyat-az.com saytlarının redaksiya heyətinin üzvünü, “Ədəbiyyat” bölməsinin rəhbərini doğum gününüz münasibətilə səmimi qəlbdən təbrik edir, Sizə uzun ömür, möhkəm cansağlığı, xoşbəxtlik, işlərinizdə uğurlar diləyir!
    Dodaqlarınızdan gülüş, yanaqlarınızdan təbəssüm əskik olmasın! Sevib, sevdiyiniz insanların əhatə dairəsində olun! İnşAllah!

    Mətbuat xidmət

  • Esat ERBİL.”Cinasli Hoyratlar” (Bayatılar)

    03

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Irak temsilcisi

    Hoyrat ( Beyatı ) İki türü bizde var, biri Cinaslı bununda bir çok türlüsü vardır. Diğeri Cinassız bununda bir kaç nevi var burada sadece Hoyrat nedir açıklıyorum ve ondan sonra ( Kan Cinaslı Hoyratımdan ) sevgili okuyucularımıza bir kaçını örnek vermek istiyorum.

    Hoyrat Nedir ?
    Hoyrat özel bir uslupla yazılmış dörtlüktür, hakıkatta derin anlamlar taşıyan çok az sözcüklerle çok büyük anlamlar ifade eden veya geçmişten bir hikaye , bir olay veya öyküsünü anlatan ve bir kişi tarafından işlenemesinden doğan ve halkın içli duygusuna tercüman olan bir çeşittir …
    Hoyrat Türkmen edebiyatımızın temel dallarından biri olduğundan çok eminiz, verimi geldikçe yoğunlaşan, ölmeyen ve yaşamı sürdüren bir ölümsüz daldır.
    Dedelerimizden bize kalan altın bir kalittir. Türkmenlerin kimliği olan ve biz Türkmenleri bütün Dünyaya tanıtan dörtlük üslübüyle yazılan bir dizidir…
    Divan edebiyatında olduğu gibi Hoyratta da güzel anlayışı için özel anlam içeren ve çeşitli benzetmeler kullanılmaktadır ve bu benzetmeler Halk ağzıyla yerli sözlerden kurulmuştur.
    Hoyrat, kanatları arasında bir dereceye kadar mana bütünlüğü ve anlam bağlılığı bulunan, cinaslı ise birinci kanadı ( 3, 4 veya 5 ) heceli ayrı kalmak üzere, ( 2, 3, 4 )ncü kanatları yedi heceden oluşur. Derin sevgi ve saygılarımla.

    Esat ERBİL
    Emekli Türkmen Millet Vevili
    Ve Barış Dergisinin Baş Yazarı,
    Türkmen Evi Gazetesinin Baş Yazarı ve
    Türkmen Aydınlar Örgütü Başkanı.

    Cinaslı Hoyratlar

    Kan Ağladı
    Gam canda kan, ağladı
    Bir vefasiz ardınca
    Gözlerim kan, ağladı.

    Kan Ayı
    Aşur ayı kan, ayı
    Yerde suçlu elinnen
    Kabliyipti kan, ayı.

    Kan Düştü
    Kanaraya kan, düştü
    Gel gülüm uzaklaşağ
    Aramıza kan, düştü.

    Kan sağladı
    Hastanı kan, sağladı
    Uşağ ağlar süt ister
    Neneyse kan sağladı.

    Kan sağlar
    Hasta canı kan, sağlar
    Nene uşağ ağzına
    Süt yerine kan, sağlar.

    Kan Yara
    Dost olursan kan, yara
    Yardan kanım birleşti
    Men verendem kan, yara.

    Kana Gam
    Gözüm tutup kan, ağam
    Yurdumun hasretinnen
    Katılıptı kana, gam.

    Kanatımnnan
    Gediri kan, atımnnan
    Uçmağ vaktim gelince
    Kırıldım kanatımnnan.

    Kanatımı
    Kanlıyıp kan atımı
    Yar size gelebilmem
    Yad kırıp kanatımı.

    Kanaraya
    Kan aktı kanaraya
    Yarı mennen ettiler
    Saldılar kan, araya.

    Kanalandı
    Hasta var kan, alandı
    Men ölürsem bu yolda
    Dostlarım kan, alandı.

    Kananı
    Hasta kansız kan, anı
    Gecelerim zar oldu
    Yarım yada kananıç

    Kandı bügün
    Gözlerin kandı, bügün
    Yar emeğim unuttu
    Yadlara kandı, bu gün.

    Kandı Gene
    Dost yada kandı, gene
    Kimin kanın döküpsen
    Gözlerin kandı bügün.

    Kandı Yara
    Tek gevlim kandı, yara
    Sen küstün men darıldım
    Bak doldu kan, diyara.

    Kansızdan
    Kan alınmaz kansızdan
    Dostumçın yas tutmaram
    Almayıncan kan, sizden.

    Kanşardan
    Çok döküldü kan, şerden
    Dilimi bend eyledi
    Yar bakanda kanşardan.

  • Şaire Ve El İşleri Uzmanı GÜLŞAD NURANİ

    Araştırma : Esat ERBİL

    Geçen Temmuz ayının ortasında bir daha ata yurdum olan yer yüzünün cennet mekani Azerbaycana ASKEF tedbirlerine katılmak üzere hasretin çektiğim bu diyarın Rayonlarını tedbirler yanında gezmek amacıyla ilk durağım Baki oldu. Orada çok değerli ve kimetli dostlarım tarafından karşılandım ve asıl Türk ailesi ve müsafir perverliklerini bana yakından gösterip ilgilendiler, ben onlara bir bir teşekkür edip ve minnetdarlığımı bildiriyorum. İkinci durağım ise 2016 yılında Azerbaycanın Kültür Merkezi seçilen Şeki Şehrine gittik, orada ASKEF ilk etkinliği yapmak üzere, Şeki Palas Otelinde yerleştikten sonra. Kahvealtından sonra yavaş yavaş tanışmalar başladı, bir çok değerli edebiyatçı , Sanatçı ve Müzisyenlerle tanıdıktan sonra, bir masada Gulşad NURANİ hanımla tanıştık, bu kadın işi bir şaire olmaktan fazla el işleri sanatında Bir uzman El İşleri sanatçısı olarak kendini tarif etti, sühbetimiz uzun sürmedi çünkü diğer arkadaşlarla tanışmağımız devam etmekteydi.Azerbaycanın ünlü şairi ve edebiyat dahisi Bahtiyar VEHAPZADE Parkına gittik ve orada bir kaç arkadaşlar konuşma yaptılar. Sonra öğle yemeğinden sonra tam saat 3 te Şeki etkinliği başladı, benim amacım burada hanım Gülşad NURANİ’den bir az konuşmak istiyorum çünkü doğrudan yaptığı el işlerini gördükten sonra gerçekten heyran kaldım işlerine el işleri levhelerinin bir kaçını gördüm çok mükkemel ve değerli, aynı zamanda işler sanki bir makine bunları dizmiş bu gözel tablolar ortaya çıkmıştır. Bu nedenle ben orada karar verdim bir görüşme kendisiyle sağlamak ve kendisini yakından Türk Dünyasına tanıtmak istedim ki buda onun arzularından biri idi.

    Soru – 1 :
    Lütfen kendinizi özetle okuyucularımıza tanıtarmısınız ?

    Cevap – 1 :
    Tam adım ( Gülşad Hakveri Kızı ), tanılmış ( Gülşad Nurani İbrahimov ), 10 Nisan 1966 tarihinde Aqdam Şehrinde dünyaya göz açtımışım. Şeki Şehrinde 4 – Nomaralı orta mektebinde okumuşam ve Sekkizinci sinife kadar okudum ve atam daha koymadi tamamliyim ve dedi : Ki qiz uşağı al mektep okumaz, ama Muellimlerim söylediler ki hayif bırakın çocuk okusun babam ise dedi olmaz. Böylece mektepten ayrıldım.

    Soru – 2 :
    Neden Aqdam’da kalmadınız, Şeki Şehrine göç eylediniz?
    Cevap – 2 :
    Babam bazi aile sorunlarını çözmek için, 1976 yılında Şekiye göçetti, çünkü halem oraya gelin gitti ve atama söyledi ben tekem burada, böylece ailece geldiler Şekide yerleştiler. Söylemeye değer ki Şeki çok gözel bir şehirdi ve doğulduğum sevgili vetenimdir.

    Soru – 3 :
    Şiir Her İnsan yazabilmez, belki de şiir kabilyeti Allahın bir bağışıdır insana, siz ne zaman Şiir yazmaya başladınız?
    Cevap – 3 :
    Gerçekten ben uşağ çağından şiir meraklısıydım ve şiir ezbere alırdım, bu sevgi büyüdükçe bende kabiliyet yarattı böylece 1976 – ci yılında ilk defe “Qeribem “ve “Anne” şiirlerimi yazmışam, diye bilirim ki dördüncü sinfinde şiir hisslerim vardı ufak tefek yazmaya başladım, ama tam altıncı sinfide iken ciddi şiir yazmaya başladım.

    Soru – 4 :
    Ne zaman aile Kurdunuz?
    Cevap – 4 :
    1984 – cu yılda aile kurmuşam. Bir oğlum (Vasif ) ,bir kızım (Samire ) adlarında var, kızım ingilizce dil muellimesi. Oğlum ise DYP ( Devlet Yol Polisi ) üzre teknikomu bitirib. Dört nevem var. Onlarda sırasıyla ( Gülnür, Nermin, İkram ve Uqur ).

    Soru – 5 :
    Altıncı sinfinden sonra şiir aleminin geniş kapısından girip çoğunlukla ne Tür Şiirlerden Hoşlanıp yazarsınız?
    Cevap – 5 :
    Yazdığım şiirler esasen vatanperverlik mövzüsündadır. “Menim Dovletimde sulh olsa eğer ” adli sirim mektepliler arası şiir yarışmasında “Qizil qlobus” mükafaati almişti.. Umummilli lider Ölmez prizidentimiz merhum Heyder Eliyevin vefatile ilgili yazdığım “Beşerin xilaskari” şiirim şiir yarışmasında birinci yere çıkmıştır.Ve muxtelif kitablarda işik üzü görmüştür. “Incimişem men” ve “Xocali” şirime sevimli bestekarimiz Yaqut Almaz Hanim musiqi bestelemişti.

    Soru – 6 :
    Şiirlerin hangi Gazete ve Dergilerde veya Televezalarda çıxtı bazısının adını söylermisin ?
    Cevap – 6 :
    Azerbaycanin sevimli xanendesi Könül Hanım Xasiyeva “Könlümün sultanı söyle hardasan?” adlı şirime zeminxare muqamida ifa etmişti. Azerbaycanım atributu olan Müqeddes Bayrağımız olan el işim Televeziya verlişlerin birinde “Dunyanın en gözel hediyyesi” kimi seslendirilmiştir. Güllü Nrmrt KIZININ. “ÖMÜR YOLU” kitabinda iki şirim çıktı ve kitabın ön sözünü ben yazdım.
    Vidadi Aqdamlının ” Qarabağname ” yoplusunda üç şirim çıktı.
    ” Kaspi “. ” Qanun ve hedef ” ve başka qezetlerde Siirlerim ve meqalelerim çıkmıştır. Ama Telvezionda şahsen hiç bir görüşmem olmadı.

    Soru – 7 :
    Duyduğumuza göre siz şiir yanında da el işlerinde büyük bir maharat ve yetenek sahibisiniz, bu yönde kim size destek oldu, nasıl bu el işlerini öğrendiniz. Bunu lütfen açıklarmısın ?
    Cevap – 7 :
    Tabii Atam beni okuldan yasakladığı için mecbüren evde oturmak zorunda kaldım, böylece boş zamanım çok oldu ve kendimi meşgul etmek hem de bir teselli olarak bu yanlızlığımı unutmak için el işlerine meyil verdim. Şayet çox uzaklara gitsek annem benim elbiselerime bezek vururken görmüştüm. Az hatirliyorum . Ancaq aslinda…Bir gün çok bir olayla baqi özüme kapandım ve stres keçirdin ve depresiyaya düştüm. Günlerce yimedim içmedim . Sanki bir gün uykudan ayilmiş gibi oldum. Gördüm artık ben bu sanatımla taninir ve sevilirem. Arkadaşlarımın bana “Sen bizim BAYRAKTARIMIZSIN” demesi sanki beni geriye apardi.Ve neler yaptığımı düşündüm… Bu yolda bana ne oyretmen nede bir destek olmadı..Herden annemden ve ablamdan aldığım pullar ve az az xurda ticaretten kazandığım pulla melzemeler alırdım. Çok kadın metbexe keçirken dağılmış şirincayı stol üstü bezle silib atarken ben bu iki şeyle böyük bir sanat eseri yarattim. Yanı Surinay edip.. stostu bez alıp onun üstüne zerle Azerbaycanimizin ve kardaş ülke Türkiyenin bayrağını yaptım. Herden konşulardan “Rica ederin bana metbex bezi verermisin demeyim gah gülüş gah siniklik yaratirdi.. Evveller minlerce küçük boncuk – biserlerden yapdim. Azerbaycanin mukam senetinin mahir xanebdesi Könul xanim Xasiyevaya hediyye etdiyim vatanımızın milli atributu olan bayrağımıza yeddi mine yakın boncuk taktım. ” Bir millet – Iki dövlet” adlı Azerbaycan -Türkiye bayrağı adlı eserime ise On minden çok boncuk – biser diktim. Bu işi görmeyim ucun beni bezen sindirib böyle söylüyenlerde oldu. “BIR AYAĞIN BURDA BIRI GÖRDE NEYNIRSEN UŞAQ KIMI MONCUQLARLA OYNAYIB? ELLI YA:IN VAR .. HASTASAN ETTIKLERINIDE SAT ÖZÜNUÜ MÜALICE ETTIR KI ÖLME..WIRXINDA ÖĞRENEN GÖRÜNDE ÇALAR SRNINSE ELLI YAŞIN VAR. ÖLENE KIMDI BUNLARA KIYMET VEREN.?””Bu sözler kalbini kirsada bir azda ruhlandım. mubariz oldum. Subut etmeye caliştim ki ben bu yoldan dönmeyecem Azerbaycanin ilk bayraktar xanımı olarak ad koyup heyatta kocecen. ve xesteliyim öz süretini etsede men Bayrağıma değer vererem ancak maddi kiymet koyup onu satmam. Çünkü Bayrağımı bütün dünya binleli – cevahir etini getirseler bele deyerini ödeyemezler. Benim bayrağım deyerli olduğu kadar da kiymetlidir .. Ben hiç bir zaman baş eğmedin, hiçte eğmem. Ancak üç varlık önünde eğilirim her zaman ..Mükeddes Anam…Mükeddes Kuranım…ve mükeddes Bayrağım önünde. Men bu yolda gözlerimin nurun harcadım.. Ancak son görüntüme kadar bu sanatı yapacağım. Qurur duyuram bu sanatımla. Sonradan uzmanca İşlere başladım ve becerdim tüm işlerimide seve seve yapmışım her keste begenmiştir yaptığım El işlerimi. Türk yazarlarının Azerbaycana seferi zamani Türk bayrağı el isimi yaziçilar ittifaqinin başkanına hediyye etmiştim. Semkir medeniyyetinin direktörü Refiqe xanima Semkirin gerbi el işimi hediyye etmişem. Muxtelif tedbirlerde başarı kaytedenlere hediyye olaraq Menim Bayrak el işim hediyye olunur. Her defe Bayrak hediyye etdikçe kendimi vatanperver bir esker gibi sayıram.

    Soru – 8 :
    Son olarak sizden bir kaç şiir istesek okuyucularımıza armağan edermisiniz ?
    Cevap – 8 :
    Memnüniyetle şiirlerim çoktur ve umut ederim hepsini bir kitapta görüm en sevdiğim iki şirimi armağan ediyorum Kocaman Türk halkıma saygılarımla :

    20 Yanvar
    Dehşetli bir gece,odlu meşeqqet!!..
    Min doqquz yüz doxsan “20 yanvar”..
    Bu tarix yarattı düşmana nifret…
    Allahim! Ne qeder günahsiz qan var.?..

    Haqsizliq hokm etti haqqin yoluna….
    Baxmadı sağına ne de soluna…
    Balasin gorende tank altda ana…
    Ne feryad qopardı o yana-yana?..

    Xalqim qorxmayaraq düşman celladdan…
    Siper eylediler sinelerini..
    “Azadliq”!!deyerek qorunan addan…
    Sarsitti qururla düşman qelbini..

    Çevrildi dastana -efsanelere..
    Ilham Ferizenin sevgi dastani..
    Nümüne olarak seven gençlere..
    Ebedi mehebbet oldu o anı..

    Xalqı sarsıtmağa çalıştı düşman..
    Çalıştı eyilsin ,baş eysin vatan…
    Deyişe bilsede taleyimizi..
    Sarsida bilmedi birliyimizi..

    Nece iller keçer,qerine keçer..
    Saqalmaz !Düşmanın vurduğu yara..
    Gelecek nesiller unutmaz Eğer…
    Qururlu bir ömür yaşamisansa!!!
    ———————-
    Onu zaman seçti
    Onu zaman seçti, zaman yaşatti..
    Qelblerde yaşayan ebedi addi..
    Arzudu,istekdi,qelbde muraddi..
    Ömrünü boş yere etmedi heder..
    Vetençun yaşadi Eliyev Heyder!..
    …….
    Kasiblik da gördü,var da ,dovlet de..
    Deyişmez eqide oldu dovletde..
    Xalqı yaşatmadı dertte ,zillette..
    Bir insan üzüne vermedi keder..
    Vetençun yaşadi Eliyev Heyder!
    ..
    Bir tarix yaratti beşer ovladin..
    Dünyaya tanitti müqeddes adın..
    Dahisi olubdur bu kainatin..
    Adı qurur ile dillere düşer..
    Vetençun yaşadi Eliyev Heyder!..
    ..
    Yazin üreklere silinmez adı..
    Xar etsin sevgisi düşmanı yadı..
    Önder ölmeyibdir!Emeli sağdı!..
    Qoyduqu siyaset Ilhamla geder..
    Vetençun yaşadi Eliyev Heyder..
    ——————
    Son olarak ben Irak’tan bir araştırmacı olarak Esat ERBİL sizlere Azerbaycanın en gözel Şehri olan Şekiden bir unutulmuş yetenekli Şaire hem de El İşleri Uzmanını yakından tanıttığıma çok mutluyum. Derin sevgilerimle başka yazılarımda.

  • Harika UFUK.”Adım yalnızlık olacak”

    h

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    Biliyorum; gideceksin.
    Git, derdim gitmen değil ki
    Herkes sen gibi gelecek bana…

    Sen gidince
    Tepeden tırnağa hüzün kesilecek
    Her yer…
    Ağaçlar yapraklarını dökecek,
    Kara bulutlar önünü kapatacak güneşin,
    Geceler daha karanlık,
    Mevsimler hep ayaz olacak.
    Sebepsiz yağmurlar yağacak dünyama.
    Sarı duvarlar
    Üstüme üstüme gelecek hep…

    Nereye baksam boşluk!
    Ne yapsam nafile…
    Çin Seddi kurulsa önüne
    Engel saymayacaksın.

    Biliyorum; gideceksin.
    Uzaklaşacaksın benden adım adım,
    Adım yalnızlık olacak.

    Adana.24 ŞUBAT 2012.SAAT: 11.35

  • Harika UFUK.”Alını-yeşilini solduran gelin”

    h

    Azerbaycanın Kültür ve Edebiyat Portalının Türkiye temssilcisi

    Göz göz olmuş
    Delice sevda
    Eprimiş emprime entarisi
    Ne çabuk soldurmuş alını yeşilini
    Kınası kurumamışken ellerinde…
    Duvağı sılada kalmış,
    Gümüş telleri kayıp…

    Gelinin
    Çay karası gözlerinde
    Umut türküleri dillenmiş.
    Güneşi arkasına almış
    Yıldızsız kömür karası gecelerde…
    Ta uzakta titrek mum ışığı,
    Elsiz ayaksız bir koşu
    Dehlizlerden, kör kuyulardan
    Aydınlığa doğru…

    Adana.15 Mart 2012.20.30

  • Mayisə ƏSƏDULLAQIZI.Yeni şeirlər

    mayisexanim

    Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü,
    “İctimaiyyət və təhsil” qəzetinin təsisçisi və baş redaktoru,
    “Qızıl qələm” media mükafatı laureatı

    BU HƏYAT YOLUNDA

    Neçə ürəkləri varaqlamışam,
    Neçə çəmənləri oraqlamışam.
    Neçə sevənləri soraqlamışam.
    Heç demə naşıyam, ruhum bir incim,
    Dünya sevncimdən olub bir əlçim.
    Mən sevən biriyəm, sözə bağlıyam,
    Cüt qoşa qanada, gözə bağlıyam,
    Kədəri, qüssəni atmağa nə var,
    Ürəyi sevgiylə vuran insanın,
    Ruhuna bulaqtək axmağa nə var?!
    Qəlbini bir sözlə almağa nə var?!
    Yurdumun bu ilıq, od nəfəsindən,
    Mən ilham alaraq cilalanmışam,
    Qəlbi bədxahların daş qəfəsindən,
    Kədərdən ələmdən uzaqlaşmışam.
    Çəməndə çiçəklə, aranda güllə,
    Meşədə kəkliklə, bağda bülbüllə,
    Dərələr keçmişəm, dağlar aşmışam,
    Qayada bulaqla dodaqlaşmışam.
    Uzaq səfərlərdə yaraqlaşmışam.
    Bu həyat yolunda bulaqlaşmışam.
    Kədəri, qüssəni atmağa nə var,
    Ürəyi sevgiylə vuran insanın,
    Ruhuna bulaqtək axmağa nə var?!
    Qəlbini bir sözlə almağa nə var?!

    BƏLKƏ BİR YAY AXŞAMI…

    Bəlkə, bir yay axşamı,
    Ruhumu oxşayasan,
    Sınsın həsrətin əli.
    Yenə də söyləyəsən,
    “Ey gözəllər gözəli”
    Bəlkə bir yay axşamı,
    Qadasını aldığım,
    Bakı bağlarındaca,
    Könlümü oxşayasan…
    Baxasan varaq-varaq,
    Qumaş qumlu sahildə,
    Tufanda birgə olsaq,
    İnan təsir eləməz,
    Mənə nə qar, nə sazaq.
    …Bəlkə bir yay axşamı,
    Ləpələrin döydüyü,
    Sahildə qoşa gəzək,
    Sevgini nuş eyləyib,
    Həsrətin izin əzək!
    Gecə ay işığında,
    Qumaş qumlar üstündə,
    Həsrəti pərən salaq,
    Pisləri edək yasaq.
    …Bəlkə bir yay axşamı,
    Qadasını aldığım,
    Bakı bağlarındaca,
    Deyək şeiri, qəzəli,
    Unudasan özünü,
    İxtiyarsız deyəsən,
    “Nə yaxşı ki, sən varsan,
    Ey gözəllər, gözəli”!

  • Mayisə ƏSƏDULLAQIZI.Yeni şeirlər

    mayisexanim

    Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü,
    “İctimaiyyət və təhsil” qəzetinin təsisçisi və baş redaktoru,
    “Qızıl qələm” media mükafatı laureatı

    AZƏRBAYCAN UĞRUNDA

    Əsgərlərimin himni ədalət nəğməsidi,
    Səngərlərin igidlər, ərənlər nənnisidi.
    Mübarizin, Ramilin əməli haqq səsidi,
    Bir kəlmə şüarı var, dilində dodağında,
    Hamımız çalışırıq Azərbaycan uğrunda!..

    Millətimin şöhrəti dastanlar yaradıbdı,
    Düşmənlərin bağrını yaxıbdı-yandırıbdı,
    Yağılara ölümlük nifrəti yağdırıbdı,
    Şairə ilham gəlir qələbə sorağında,
    Yazırıq, yaradırıq Azərbaycan uğrunda!

    Bulağının suyunda, dərəsində, dağında,
    Laləzar təbiəti, çəmənində bağında.
    Məhəbbəti gözümün qarasında-ağında.
    Babəklərin dayanıb zamanın cığırında,
    Yanırıq alışırıq Azərbaycan uğrunda!..

    Yenə gələcək inan, firavan çağlarımız,
    Bərəkətli, nemətli Qarabağ bağlarımız!
    Babalardan əmanət vüqarlı dağlarımız,
    Müqəddəs Qibləgahdı üçrəngli bayrağın da,
    Çalışıb-vuruşuruq Azərbaycan uğrunda!..

    SƏHƏRİMİZ XEYRƏ AÇILSIN

    Səmalardan enir ruhum, ilhamım,
    Coşmasam, gecələr çıxmaz hilalım.
    Təkcə xoş əməllər, fikrim, xəyalım,
    Ömrümüzə xoş arzular saçılsın,
    Hər gün səhərimiz xeyrə açılsın!

    Zülmətdən günəşin gələn vaxtıdır,
    Dünyanın sevilib gülən vaxtıdır,
    Süsənlər bağların bar-baharıdır,
    Ömrümüzə xoş arzular saçılsın,
    Hər gün səhərimiz xeyrə açılsın!

    Boz küləklər saçlarımı yolubdu,
    İncə ruhum yanar məşəl olubdu,
    Hərdən sinəm şeir, sözlə dolubdu,
    Ömrümüzə xoş arzular saçılsın,
    Hər gün səhərimiz xeyrə açılsın!

    Xeyirxahlıq ruhun öz bəhrəsidir,
    Sevən könüllərin söz töhfəsidir,
    Hüriyyət saflığın pak nəfəsifdir,
    Ömrümüzə xoş arzular saçılsın,
    Hər gün səhərimiz xeyrə açılsın!

  • İltimas İSMAYIL.”Destan yazar heyy”

    ii

    Bir ah çeksem gökte Güneş kül olur
    Gözyaşımdan nehir taşar, göl olur
    Bu sevdaya Leyla Mecnun kul olur
    Çöllerde kaybolup, düzde azar heyy.

    Cihan cennet olsa yoktur gözümde
    Melekler toplansa durram sözümde
    Ferhatta hayrandır bana dözümde
    Külüngle ismimi taşa kazar heyy.

    Saçım yeli dağı taşı kum eyler
    Firavunu bir tek sözüm mum eyler
    Sahralara elim değse şum eyler
    Ozanlar binlerce destan yazar heyy.

    27.07.2016

  • İltimas İSMAYIL.”Benim gibi…”

    ii

    “Talihim yok bahtım kara…”
    Şarkısını dinlerken
    KIRAC.

    Ela gözden gam yaşını
    Döken varmı benim gibi
    Dizlerimde dermanım yok
    Çöken var mı benim gibi.

    Bu aşk beni vurdu yere
    Meskenimdir her dağ,dere
    Yüregine alıp yare
    Çeken var mı benim gibi.

    Son gördügüm bakışları
    Bitti kalbin akışları
    Vurduğu tüm nakışları
    Söken var mı benim gibi.

    Felek yine çarkın gerdi
    Gam gönderdi kama erdi
    Sinesini yarıp derdi
    Eken var mı benim gibi.

    Yar gözümü yolda koydu
    Yıllardır gam içim oydu
    Valla canım derde doydu
    Mekan var mı benim gibi.

    Hadi yatma sabaha dek
    Bu destanı kaleme çek
    Boynun egip menekşe tek
    Büken var mı benim gibi…

    27.03.16

  • Mais TƏMKİN.”Ölüm”

    10646868_273655359498567_6620189188081019440_n

    Canım zülümdən qurtulur,
    Ötüb çagla dil-dil, ölüm.
    Sevincimdən aglayıram,
    Sen də mənə bax, gül, ölüm!

    Üstümə ağ kəfən sərib,
    Dostunu çox sanma qərib.
    Mübarək əlinlə dərib,
    Başım üstə səp – gül, ölüm…

    Düşünmə ki, yerim dardır,
    Tanrım hər vaxt mənə yardir.
    Gözüm üstə yerin vardır,
    Nə vaxt gəlirsən, gəl, Ölüm!

  • Mais TƏMKİN.”Olmadı”

    10646868_273655359498567_6620189188081019440_n

    Mərdi ocaqda qaladı,
    Yurdunu çapdı, taladı.
    Namərd haqqı tapdaladı,
    Ona söz deyən olmadı.

    Qəmə tuş görüb anımı,
    Dişimə çəkdim canımı.
    Həqiqətin ünvanını
    Sordum, düz deyən olmadı.

    Yatmışıq, şirin röyadan
    Yoxdu bizi bir oyadan.
    Çıxıb gedək bu dünyadan,
    Dünya biz deyən olmadı.

  • Müzəffər MƏZAHİM.”Vardır”

    mm

    Dünyanı yaradan, nizam saxlayan,
    Yaxşını, yamanı seçəni vardır.
    Ölüm kövşənində şələ bağlayan,
    Ömür zəmisini biçəni vardır.

    Sevincə dərd hörür öz hanasında,
    Ümid parıldayır zər tanasında.
    Həyat mənzilinin astanasında,
    Qapısı vardırsa keçəni vardır.

    Sevinc təsəllidir, qəm yaşanandır,
    Ürəyi incidən kəm yaşanandır,
    Həyat həm ümiddir, həm yaşanandır,
    Dərdi sevinc bilib içəni vardır.

    Müzəffər, uzaq dur bal pətəyindən,
    Arif ol, məhşəri duy tütəyindən,
    Tanrı bələdçindir, tut ətəyindən,
    Ömrün həm zülməti, həm çəni vardır.

  • Müzəffər MƏZAHİM.”Bu yazıq bəndəni…”

    mm

    Cəzamı verməyə gətirdin, Allah,
    Bu yazıq bəndəni bu şər dünyaya?
    Yoxsa doğulmamış etdimi günah,
    Götürüb tulladın bəşər dünyaya?

    Daddırdın həyatı bal, nobat kimi,
    Sonsuz arzu verdin amanat kimi,
    Ömrünə, bəxtinə mükafat kimi,
    Gətirdin qəlbində qəhər dünyaya,

    Verdin ədaləti, səmimiyyəti,
    İnsafı, mürvəti, gözəl niyyəti.
    Fəqət əsirgədin səlahiyyəti,
    Etdin bu yazığı yəhər dünyaya.

    Başından əsgilmir qovğa, qalma-qal,
    Zərbəni vurduqca vurdun dalba-dal,
    Dərddən, ehtiyacdan tapdımı macal,
    Verə sevincini nəmər dünyaya?

    Ruhunu, cismini cəbrə bağladın,
    Bütün ümidini səbrə bağladın,
    Ömür örkənini qəbrə bağladın,
    Keçdi doğanaqdan kədər dünyaya.

  • “Möhtəşəm Azərbaycan” qəzetinin avqust sayı işıq üzü görüb

  • MİLLİ QƏHRƏMAN YAD EDİLDİ

    Şəhid adı müqəddəsdir. Müqəddəsdir ona görə ki, doğma vətən torpağı şəhidlərin qanı ilə suvarılmasaydı bu gün biz azad və müstəqil şəkildə ya şaya bilməzdik. Suverenliyimizi borclu olduğumuz şəhidləri daim yad etmək, gələcək nəsillərə tanıt maq isə hamımızın vətəndaşlıq borcudur.Bu prin sipi əsas götürərək şəhərimizin bir qrup ziyalısı yaxın günlərdə Biləsuvar rayonunun Əliabad kəndində Milli Qəhrəman Mübariz İbrahimovun xatirəsini yad etdilər.
    Sumqayıt şəhər Təhsil Şöbəsi Veteranlar Şura sının təşəbbüsü ilə müharibə və əmək veteranları 11 nömrəli tam orta məktəbin müəllim kollektivi ilə birlikdə Biləsuvar rayonu Əliabad kəndində oldular. Qonaqları Biləsuvar rayon icra hakimiy yətinin şöbə müdiri Xəyalə Qənbərova, kənd icra nüma yəndəsi Telman Əliyev, Biləsuvar rayon bələdiyyə sinin sədri Məhəmməd Əliyev və başqa məsul şəxslər qarşılamışlar. Qonaqlar İcra haki miyyəti binasının qarşısında əzəmətlə ucaldılmış Ulu öndər Heydər Əliyevin heykəli önünə tər çiçəklər düzmüş, ruhuna dua oxumuşlar.Daha sonra qonaqlar Azərbaycan Respublikasının Milli Qəhrəmanı Mübariz İbrahimovun təhsil aldığı şəhid Malik Priyev adına Əliabad kənd ortaməktəbinə gedərək (rayonla kəndin arası 7 kmdir) burada yaradılmış “Mübarizlik məktəbi” adlı
    muzeylə tanış oldular.Təhsil ocağının müəllimləri ilə keçirilən görüşdə məktəbin direktoru Bəsirə Rüstəmova çıxış edərək Milli Qəhrəman Mübariz İbrahimovun məktəb illərindən, keçdiyi şərəfli ömür yolundan geniş söhbət açaraq, Mübariz kimi bir vətən oğlunun bu məktəbdə təhsil alması ilə fəxr etdiyini bildirdi.Görüşdə məktəbin coğrafiya müəllimi, Mübarizin sinif rəhbəri Əhliman Quliyev, kənd icra nümayəndəsi Telman Əliyev, Bələdiyyə sədri Məhəmməd Əliyev, Sumqayıt şəhər Təhsil Şöbəsi, Veteranlar Şurasının sədri, qabaqcıl maarif xadimi Məşdi Zeynalov, şəhər müharibə, əmək, silahlı qüvvələr, hüquq-mühafizə orqanları Veteranlar Şurasının sədri Leyla Qasımzadə, böyük vətən müharibəsi veteranı Mirməhəmməd Əliyev, Qarabağ müharibəsi iştirakçısı Fəxrəddin Behbudov, 11 nömrəli tam orta məktəbin direktoru Şəhla Bağırova, məktəbin həmkarlar təşkilatının sədri, riyaziyyat müəllimi Natavan Kə rimli, Qarabağ müharibəsi işti rakçısı, məktəbin fotoqrafı Şakir Rəhman, həvəskar fotoqraf Vahid Hüseynov, xeyriyyəçi Musta fa Mütəllimov, tarix müəllimi Sevil Əliyeva, 3 nömrəli tam orta məktəbin veteran müəllimi Tofiq Mikayılov, 14 tam nömrəli orta məktəbin veteran müəllimi Tərlan Ruhullayev də çıxış edərək Mübarizin mübarizliyindən danışmış, onun misilsiz qəhrəmanlığından söhbət açaraq belə bir Azərbaycan oğlunun hər bir gəncə örnək olduğunu qeyd etdilər.
    Sumqayıt şəhər Veteranlar Şurasının sədri Leyla Qasımzadə, 11 nömrəli tam orta məktəbin direktoru Şəhla Bağırova bütün qonaqlar adından
    məktəbin xatirə jurnalına ürək sözlərini yazmışlar.
    Həmin gün qonaqlar Azərbaycan Respublikasının Milli Qəhrəmanı Mübariz İbrahimovun doğulub, boya-başa çatdığı evdə olmuş, şəhidin atası Ağakərim kişi, anası Şamama xanımla görüşmüşlər.
    Sumqayıt şəhər Veteranlar Şurasının sədri, qabaqcıl maarif xadimi Məşdi Zeynalovun Milli qəhrəman Mübariz İbrahimov haqda yazdığı, onun cəsarətindən, qəhrəmanlığından, vətən eş qindən bəhs edən “Xalqın Mübariz oğlu” adlı mə qaləsi “Sumqayıt”, “Sumqayıt təhsili”, “Möhtəşəm Azərbaycan”, “Azərbaycan müəllimi” və “Respublika” qəzetlərində dərc edilmişdir. Məşdi müəllim həmin qəzetlərdən nümunələri şəhidin valideyn lərinə və “Mübarizlik mək təbi” ad lı muzeyə
    təqdim etmişdir.
    Çıxış edən qonaqlar Mübariz İbrahimova dərs demiş bütün müəllimlərə və məktəb kollektivinə onun kimi vətənini, xalqını, millətini canından artıq sevən
    oğul yetişdirdikləri üçün minnətdarlıq etmiş, Mübarizlə hər za man qürur duyacaqlarını, onun kimi qəhrəman oğlu olan bir ölkənin vətəndaşı olmaqla fəxr etdiklərini
    bildirmişlər.
    Sonda onu da qeyd etmək istəyirəm ki, böyük ümidlərlə Azərbaycan Respublikasının Milli qəhrəmanı Mü bariz İbrahimovun heykəlinin Biləsuvar rayonunda, yaxud da öz doğma kəndi Əlia badda ucal dacağı günü gözləyirəm. Çünki vətən üçün, doğ ma xalqı üçün canından keçibadını tarixə qanı ilə yazan qəhrəmanlar tarixdə
    əbədi yaşamalıdırlar. Azərbaycan Respublikasının Milli Qəhrəmanı Mübariz İbrahimov məhz belə insanlardan biridir.Söhbət əsnasında Azərbaycanın Milli Qəh
    rəmanı Mübariz İbrahimovun atası Ağakərim kişi onlara gös tərilən diqqət və qayğıya görə respublika rəhbərliyinə və aidiyyəti qrumlara dərin təşəkkürünü bildirdi və bu minnətdarlığını qəzetimiz vasitəsilə çatdırıl masını xahiş etdi.

    Məşdi Zeynalov,
    Sumqayıt şəhər Təhsil Şobəsi
    Veteranlar Şurasının sədri,
    şəhər Veteranlar Şurasının məsul katibi,
    qabaqcıl maarif xadimi

  • Şair-jurnalist Xasay Cahangirovun “Möhtəşəm Azərbaycan” qəzetinin avqust sayında çap olunan şeirləri

    Ərdoğana

    Bu yaxınlarda Türkiyənin hava
    sərhəddini pozan rus təyyarəsinin
    vurulması ilə bağlı rusların hədəqorxusuna
    Türkiyənin prezidenti
    Rəcəb Təyyub Ərdoğanın sərt
    bəyanatı məndə qürur hissi oyatdı.

    Əhsən sənə, əzəmətli Ərdoğan!
    Böhtan boğan, şeytan boğan, şər boğan.
    Qartallara neyləyibdir, neyləyər
    Kor yapalaq, ala qarğa, sağsağan?!

    Şər-şeytanı zalım fələk doğubdur,
    Səni huri, səni mələk doğubdur,
    Bəlkə aslan, bəlkə pələng doğubdur,
    Aslan doğmur, pələng doğmur hər doğan.

    Türküm vurmaz düz yollarla qaçanı,
    Vursa, vurar göydə əyri uçanı,
    Haqdan kənar haqsız qapı açanı
    Haqsız yerə vurmayıbdır nər boğan.

    Bir cənnətdə cəhənnəmi yaratsa,
    Bir çəməndə gül-çiçəyi saraltsa,
    Bir ölkədə çıraqları qaraltsa,
    Qaranlıqda özü qalar nur boğan.

    Urus pozub sərhəddində havanı,
    Özü salıb aralığa davanı,
    Çox dağıdıb abad yurdu-yuvanı,
    Şər atıbdır çoxlarına şər doğan.

    Haqsızlara sərt cavabın haqlıdır,
    Sərt cavablar el gücünə bağlıdır,
    Əyilməzlər xalqın əsil oğludur,
    Kaş mərdlərin onun doğa bir doğan.

    Ulu Heydər öyünübdür, öyübdür,
    İki dövlət, bir millətik deyibdir.
    Nə zaman ki, tale bizdən əyibdir,
    Hər türkümüz dönüb olub şir boğan.

    Öz taxtında oyaqlardan oyaqsan,
    Yurdu talan yurdsuzlara dayaqsan,
    Azanlara yol göstərən mayaksan,
    Ulu türkün ər oğlusan, Ərdoğan!

    Yanımdasan gen gündə də, darda da,
    Yanındayam boranda da, qarda da,
    Bu dostluğu qoruyarıq gorda da,
    Yenilməyib heç bir zaman nər doğan,
    Ulu türkün ər oğlusan, Ərdoğan!

    12 yanvar 2016

    SOYUQ KÜLƏKLƏR

    Şair Rafiq Odaya dost gileyi

    Harda yubanmısan, ay Rafiq Oday,
    Ürəyim təşnədir şeirdən ötrü.
    Gözlədim, bağıma gəlmədin bu yay,
    Sən ki darıxardın bu yerdən ötrü.

    Həsrətdən saraldı heyva sovqatın,
    Pərt olub budaqda nar da qızardı.
    Təzəcə göyərən bahar sovqatın,
    Payız sazağında soldu, bozardı.

    Çatdır gileyimi Zirəddinə də,
    Vəfasız olmayın bu dövran kimi.
    Yaman narahatam Cabir Cəlildən,
    Fuad itkin düşüb Qəhrəman kimi.

    Ürəyim istəyir həkim Cəfəri,
    Sirrimi özgəyə deyə bilmirəm.
    Tofiqi görmürəm nə vaxtdan bəri,
    Əsəd məndən küsüb, niyə bilmirəm.

    Fərqinə varmaram varın-yoxluğun,
    Dostu yad eyləmək imkana baxmır,
    Bircə səbəbi var bu soyuqluğun:
    Ürək yanmayanda gözdən yaş axmır.

    Tənha yol gedirəm mən neçə ildir,
    Qarşımda keçilməz dağ qalır hələ.
    Sizə bəslədiyim ümidlər öldü,
    Amma hörmətiniz sağ qalır hələ.

    Gözümdən düşübdür vəfasız həyat,
    Ümidim üzülüb, gümanım itib.
    Kim mənə göstərər bir də iltifat?!
    Dövranım devrilib, zamanım bitib.

    Bir vaxt tanışlarım, dostlarım mənim
    O qədər çox idi…, saysız, hesabsız.
    Elə ki büdrədi şöhrət köhlənim,
    Verdiyim salamlar qaldı cavabsız.

    Ömrün payızında sovuldu barım,
    Qışında vəzifəm, postum olmadı.
    Köçdü bu dünyadan ən yaxınlarım,
    Təsəlli verməyə dostum olmadı.

    Gül əkdim, yerində ot-ələf oldu,
    Çəkdim ağrısını öz içimdə mən.
    Kimə dost demişdim, naxələf oldu,
    Həmişə yanıldım dost seçəndə mən.

    Ey dost, qınamıram dönük dostları,
    Payızda başlayır soyuq küləklər.
    Gəlməz çəmənlərə bal arıları,
    Saralıb-solanda güllər, çiçəklər…
    Payızda başlayır soyuq küləklər.

    Bu gecə sən hardan
    yuxuma gəldin?

    Ümidi üzülüb qırılan eşqim,
    Taleyin hökmünə boyun əyirdi,
    Arxanca sürünüb yorulan eşqim,
    Təzəcə-təzəcə mürgüləyirdi,
    Bu gecə sən hardan yuxuma gəldin?

    Yenə alovlandı dəli istəyim,

    Sönmüş xatirələr közərdi bir-bir,
    Quş kimi çırpındı təşnə ürəyim,
    Qaçdı gözlərimi ovudan çimir,
    Bu gecə sən hardan yuxuma gəldin!

    Əhdinə, andına arxa çevirib,
    Aciz qul eylədin qula özünü.
    Zirvədən bir alçaq təpəyə enib,
    Duman yuxu kimi tutub gözünü,
    Bu gecə sən hardan yuxuma gəldin?

    İtmiş xatirələr ayaz ömrümə
    Düşdü şaxta kimi, yağdı qar kimi,
    Yaz təki gəlmişdin payız ömrümə,
    Getdin taleyimdən son bahar kimi,
    Bu gecə sən hardan yuxuma gəldin?

    Soyuq baxışların donub üzümdə,
    Eh, nəyim qalıbdır daha sevməli?!
    Əllərin əlimdə, gözün gözümdə
    Sən ki itirmisən məni, ay dəli…
    Bu gecə sən hardan yuxuma gəldin?

    Təsəllin qəlbimin indi əzabı,
    Ziyası ömrümə saçılmaz daha,
    Taleyin əliylə bağlanan qapı
    Vüsalın əliylə açılmaz daha..
    Bu gecə sən hardan yuxuma gəldin?

    1983

    Dünya

    Uyma bu dünyanın etibarına,
    Əvvəli,axırı yalan dünyadı.
    Güvənmə heç zaman onun varına,
    Bir gün, verdiyini alan dünyadı.

    Heç kimin yolunda dönmə əngələ,
    Keçər ayağına,qurduğun tələ.
    Çapma köhlənini belədən-belə,
    Atlını atından salan dünyadı.

    Xoşbəxtlik, səadət ən uca taxtdı,
    Kimə qismət ola o baxta-baxtdı.
    Cəhd etmə çarığın yırtılacaqdı,
    Özü yaxşısını bilən dünyadı.

    Qismət bölgüsünü aparar səssiz,
    Kimi şən yaşayar, kimi fərəhsiz.
    Fağıra zalımdır, yoxsula xəsis,
    Varlıya həmişə kalan dünyadı.

    Kimini saxlayar gözünün üstə,
    Kimini yandırar közünün üstə,
    Heç vaxt durmayıbdır sözünün üstə,
    Gündə min xəyala dalan dünyadı.

    Bəzən bir qocanı, o gənc eyləyib,
    Cavanı qocaldıb iyrənc eyləyib,
    Ən kamil adamı gülünc eyləyib
    Dalınca min hava çalan dünyadı.

    Ucalda-ucalda qaldırıb bizi,
    Məqamda-macalda soldurub bizi,
    Qocalda-qocalda öldürüb bizi,
    Gəncləşə-gəncləşə qalan dünyadı.

    Qəbir yaman bahadır

    Həyat ömür şahmatı,
    Haqq haqsıza uduzdu.
    Yaşamaq od qiyməti,
    Ölüm yaman ucuzdur.
    Ölən ölmək istəmir,
    Qəbir yaman bahadır.

    Haqqa ölüm gəzənlər,
    At oynadır aləmdə.
    Bu dünyadan bezənlər
    Əlac gəzir ölümdə.
    Yalnız ölüm istəyir,
    Qəbir yaman bahadır.

    Şair gördüm, dərdi nə,
    Elə yazır ölümdən.
    Əlac tapmır dərdinə,
    Bir iş gəlmir əlindən.
    Ucuz ölüm axtarır,
    Qəbir yaman bahadır.

    Daşa dəyib qisməti
    Öz ağlının ucundan.
    Ləkələnib isməti,
    Özün asıb saçından.
    Bir qız ölüm istəyir,
    Qəbir yaman bahadır.

    Yaxşı bilir bilənlər,
    Bizdın əvvəl ölənlər,
    Sakit-sakit yatırlar.
    İndi ölmək çətindir.
    Bir qəbirlik daşı da,
    Torpağı da satırlar,
    Qəbir yaman bahadır.

    Tükənirəm büsbütün,
    Üfürsələr keçərəm.
    Haqqa qovuşmaq üçün,
    Haqq dünyaya köçərəm.
    Necə köçüm, ay Allah,
    Qəbir yaman bahadır.

    2015

    Xəyal
    Qarşımda bir uca dağ,
    Yol çətin, mənzil uzaq…
    Fəqət arzum, amalım
    Zirvəyə qalxmaq olub.
    Heyhat…
    Təkcə xəyalım
    Yoluma mayak olub,-
    Dərə keçir, dağ aşır,
    Buludları dolaşır.
    Günəşdən boylanır o,
    Ulduzlara yanır o.
    Eh, xəyala nə var ki,
    Məskənidir zirvələr.
    Kaş xəyal zirvəsinə
    Qalxa biləydi hünər?

    Ağlasın

    Nə ağlarsan, ölən xəstə,
    Halına gülən ağlasın.
    Dərdini de son nəfəsdə,
    Dərdini bölən ağlasın.

    Nə gözləyir sabah bizi,
    Dünya etməz agah bizi,
    Özü boyda sirdir özü,
    Sirrini bilən ağlasın.

    Bir qarın ac, bir qarın tox,
    Qəm yaşadın ömürdın çox,
    Ağlamalı günahın yox,
    Günahı olan ağlasın.

    Dünya cənnət, dünya tələ,
    Yaşayırıq ölə-ölə,
    Ölənlər var, sağdır hələ,
    Sağ ikən ölən ağlasın.

    Bu ağıllı, gic dünyadan,
    Barındınmı heç dünyadan?
    Gülə-gülə köç dünyadan,
    Dünyaya gələn ağlasın.

    Gəzər

    Elə yara, eldən barın,
    Azalmasın etibarın.
    Eldən yazan sənətkarın
    Söz-söhbəti eldə gəzər.

    Nurlu əməl-yaraşığın,
    Sozalmasın gur işığın.
    Ürək çalan hər aşığın
    Ürəyi də teldə gəzər.

    Ötdü ömrün tən yarısı,
    Saçlarımın dən yarısı.
    Nə xoşbəxtdir bal arısı
    Ömrü boyu güldə gəzər.

    Bu torpağı, bu yurdu gəz,
    El deyəni heç kim deməz.
    Gördüklərin sözə gəlməz,
    Yazdıqların əldə gəzər.

    Xasay, yazın yazı olsa,
    Qışı olsa, yazı olsa,
    Ürəyinin sazı olsa,
    Hər ürəkdə, dildə gəzər.

    Çətin gündə

    Deyirsən ki, tərifləyib qartalı,
    Sən bu qədər vəsf edirsən – nədəndir?
    Məgər hələ bilməyirsən zavallı
    Bizim ellər haqqı-sayı güdəndir?

    Nə yarpağı, nə çiçəyi, nə barı
    Axıradək budaqlarda görmədim.
    Qonaq gəlib, qonaq gedən quşları,
    Qışa kimi bu dağlarda görmədim.

    Kim bilmir ki, yaxşı günün dostları,
    Yaman günün əzabına dözməyir.
    Söylə, necə vəsf etməyim qartalı,
    Tufanda da dağdan ayrı gəzməyir.

  • Nuranə ƏLİYEVA.”Şəhidin xanımından yoldaşına anım məktubu!!!”

    qo

    Hər gün daha çox darıxıram sənsiz. Günlər, aylar keçir, amma sənsizlik ağrısı hələ də ilk günkü kimidir. Çətindir sənsiz həyata tutunmaq. Hər dəqiqə xəyalınla yaşamaqdır nəfəs aldığım hər gün. Özümü unutdum sən yoxsan deyə, gülüşüm saxtalaşdı, həyata baxışım dəyişdi, gələcəyə ümidim itdi…

    Arzular, ah arzular…. sizdəmi O getdiyi gün bitdiniz?! Sizdəmi O getdi deyə getdiniz?! Nə çətinmiş, nə dözülməzmiş sənsiz nəfəs almaq. Səsini eşitməmək, üzünü görməmək , sənə toxunmamaq… Tək təskinliyim sənin yadigarlarınla ovunmaqdır. Sənə oxşamaq istəyən, sənin yolunu gözləyən, “atam olsa belə olardı” deyən iki əmanətin var məndə. Amma sənsiz onlar da qanadı qırılmış quş kimidilər. Sənsiz onlar da təkdirlər. Kim ola bilər sənin qədər əziz, sənin qədər yaxın onlara? Kim tuta bilər onların əlindən sən tutduğun kimi, bərk-bərk? Kim saçlarına sığal çəkər sənin kimi?..

    Özümlə savaşıram. “O yoxdur, bəs mən niyə varam” deyə. “Niyə gülürəm, niyə boğazımdan loxma keçir” deyə. “Niyə gəzirəm, niyə sənsiz dözüb yaşayıram, niyə sənsizliyə dözürəm” deyə çox qınayıram özümü. Bu niyələr yorur məni… sənsizlik alır gücümü…

    Yorulmuş ruhum qorxudur məni, əmanətlərini sən istəyən kimi böyüdə bilmərəm deyə. Sənə söz verirəm, ey mənim qürur yerim, ey mənim baş tacım, fəxrim, fəxarətim, ən dəyərlim, sənə layiq böyüdəcəyəm əmanətlərini. Səni onlarda görmək arzusuyla, həyata tutunub övladlarını sənin kimi, qorxmaz, igid, mərd, əsl kişi kimi böyüdəcəyəm . Yarımçıq qalan arzularını onlarla birgə həyata keçirdəcəyəm.

    Sən rahat uyu, ŞƏHİDİM!

    Sənin uğrunda canından keçdiyin Vətəndə ən çox sənin övladlarının yaşamaq haqqı var! Gözün arxada qalmasın, Yerin behişt, qəbrin nurla dolsun.

    40 yaşın mübarək, igidim, ŞƏHİDİM

  • Mayisə ƏSƏDULLAQIZI.Yeni şeirlər

    mayisexanim

    Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü,
    “İctimaiyyət və təhsil” qəzetinin təsisçisi və baş redaktoru,
    “Qızıl qələm” media mükafatı laureatı

    XOCALI

    Səndən sonra, yuxularım acılı,
    Körpələri odda yanan Xocalı…
    Əzrayıl gətirdi vaxtsız əcəli,
    Solub çəmənləri, solubdu bağlar,
    O cənnətməkana ürəyim ağlar.

    Yetişmədi arzuların toxumu,
    Aparmısan gözlərimdən yuxumu.
    Ömür bitdi, qalıb azmı-çoxumu,
    Xocalım gedibdi, kimsəsiz dağlar,
    O yerlərçün gözüm, ürəyim ağlar…

    Xocalım, gözəllik əzəl canında,
    Laləzar güllərin rəngi qanında,
    Gəzmişik çiçəkli yaşıl donunda,
    İzləri dağlarda əmanət saxlar,
    O cənnətməkana ürəyim ağlar.

    Yandı bu yoxluğa, həm qurum, yaşım,
    Xocalımda getdi igidim, naşım.
    Elə bu dərdlərə ağardı başım!!
    Bəlkə də, qayıtmaz getdi o çağlar,
    O yerlərçün gözüm, ürəyim ağlar…

    MƏNƏ SEVGİDƏN DANIŞ

    Baxma mənə şübhəli,
    Sənsən sevgi telləri,
    Qovuşmaqçun sevgilim,
    Hey sayıram günləri,
    Sənsiz hər kəlməm yağış,
    Gözlərimə qonar qış.
    Sən Allah yalvarıram,
    Mənə sevgidən danış!

    Gözlərini görəndən,
    Qəm, kədəri atmışam,
    Sənə qovuşmaq üçün,
    Nələrə qatlaşmışam,
    Haqsızlığa inciyib,
    Küsmüşəm, ağlamışam,
    Gəl keçək bu sədləri,
    Sən də mənim tək alış!
    Sən Allah yalvarıram,
    Mənə sevgidən danış!

    Firtinalar qovlayıb,
    Zaman məni yıxıbdı,
    Titrəyərək qalxmışam,
    İldırımlar çaxıbdı.
    Sevgi haraylamışam,
    Gözdən leysan axıbdı,
    İnandığım, tək sənsən!!
    Taleyimə gəl qarış,
    Sən Allah yalvarıram,
    Mənə sevgidən danış!

    Gözəllik aşiqisən,
    Baxışını sezmişəm,
    Bilirsən ki, qısqancam,
    Özümdən də bezmişəm,
    Neçə yaman dilləri,
    Nankorları əzmişəm,
    Gəzdiyin hər döngəni,
    İzlərəm qarış-qarış,
    Sən Allah yalvarıram,
    Mənə sevgidən danış!!

    Susuz səhralar kimi,
    Leysan yağış istərəm.
    Tanrıdan bir möcüzə,
    Xoşbəxt naxış istərəm,
    Məni sevən kimsədən,
    Yalnız alqış istərəm,
    Taleyin yazısıyla fikirləşmə,
    Gəl barış!!
    Sən Allah yalvarıram,
    Mənə sevgidən danış!

  • Mayisə ƏSƏDULLAQIZI.Yeni şeirlər

    mayisexanim

    Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü,
    “İctimaiyyət və təhsil” qəzetinin təsisçisi və baş redaktoru,
    “Qızıl qələm” media mükafatı laureatı

    YURDUMUN

    Cavanşirlər yetiribdi, bu torpaq,
    Mübarizdi hər döyüşdə, üzüağ,
    Öndərlərin yolu bizə bir çıraq,
    Gəlin, bu yollarda, birlikdə olaq.
    Yüksəlir sədası hər gün ordumun,
    Həzisi var, Mehdisi var yurdumun!!

    Dərəsinə, dağına qəlb aşıqdı,
    Cizgiləri zəngindi, qarışıqdı,
    Əcəmisi, Səttarı yaraşıqdı,
    Könlüm bu gözəlliyə sarmaşıqdı,
    Məhsətidi pak amalı arzumun,
    Natavanı, Nigarı var yurdumun!!

    Düşmənlərin ağlın lərzəyə salan,
    Xalqın yaddaşında şərəflə qalan,
    Sinəsində Vətənə sevgi yanan,
    Ölümdən qorxmayıb, torpağın anan,
    Ürəyimdə ən imanlı andımın,
    Mübarizi, Ramini var, yurdumun!!

    İrəvan, Göyçədi, ümid yerimdi,
    Dəmirqapı Dərbənd öz Vətənimdi,
    Təbriz, Borçalıdı, doğma elimdi,
    Bakı, Naxçıvandı, qaşı yurdumun,
    Ucalıb göylərə başı yurdumun,
    Qızıldı, yaqutdu daşı yurdumun!!

    SƏNİ SEVMƏMİŞDİM İTİRMƏK ÜÇÜN

    Nələr gəldi sevgimizin başına,
    Leysan yağdı, kipriyinə, qaşına,
    Yol gedirəm, bir işığın tuşuna,
    Harayımı sənə yetirmək üçün,
    Səni sevməmişdim, itirmək üçün!

    Sənsən sevgi dünyam, belə deyirdin,
    Gümanıma, bir aydınlıq gətirdin,
    Hardan sən özünü mənə yetirdin?!
    Qızılgül bəslərəm, bitirmək üçün,
    Səni sevməmişdim itirmək üçün!

    İndi ki, belədir, unut beləcə,
    Gözləyəcəm sınıq bəxtim gülüncə,
    Bir sevgi istərəm, gəlsin gizlicə,
    Nisgili aradan götürmək üçün,
    Səni sevməmişdim itirmək üçün!

  • İltimas İSMAYIL.”Mektubunu aldım…”

    ii

    Mektubunu aldım sitemle dolu
    Bizi gözlüyormuş ayrılık yolu
    Yazmışsın anladım gözleri sulu
    Ezilmiş kağıtta bozulmuş her şey.

    Belece dert elem içimi aldı
    Bin türlü fkire, hayale saldı
    Maziyi düşünüp, geçmişe daldı
    Talihten alnıma yazılmış her şey.

    Hayatta bir gün de sensiz olamam
    Güneşle uyanıp, nefes alamam
    Cihan cennet olsa orda kalamam
    Rüyaysa tersine yozulmuş her şey.

    Cekdiğim cefalar az imiş demek
    Kismetimde olan güz imiş demek
    Verilen ved yalan söz imiş demek
    Sabır taşlarına kazılmış her şey.

    03.03.2016

  • İltimas İSMAYIL.”Kov gitsin hüznünü…”

    ii

    Sevdamı kazıdım gizli, saklına
    Asma gül yüzünü gülümse biraz.
    Ayda, yılda bir kez gelsem aklına
    Kov gitsin hüznünü gülümse biraz.

    Her zaman yakında yanı başımda
    Sen varsın her öğün yenen aşımda
    Baharı yaşattın sen bu yaşımda
    Kov gitsin hüznünü gülümse biraz.

    İçin ağlamasın, dudağın gülsün
    Seviyorum seni yüreğin bilsin
    Hayalim süzülüp gözyaşın silsin
    Kov gitsin hüznünü gülümse biraz.

    Beni rüyaların bendine saldın
    Şimdi hatıramla baş başa kaldın
    Unutma hırsızdın kalbimi çaldın
    Kov gitsin hüznünü gülümse biraz.

    Bir bilsen ne kadar özledim seni
    Bıkmadan yollarda gözledim seni
    Kalbime bir ömür sözledim seni
    Kov gitsin hüznünü gülümse biraz.

    01.08.2016

  • Mais TƏMKİN.”Bu dünyada ölməz olur”

    10646868_273655359498567_6620189188081019440_n

    Ər igidlər, qəhrəmanlar,
    Elin dərdinə yananlar,
    Əbədiyyət qazananlar,
    Bu dünyada ölməz olur.

    Şəhid olub köçənlərim,
    Yağıları biçənlərim,
    Vətən andı içənlərim,
    Öz əhdindən dönməz olur.

    Torpaq udub çox ərləri,
    At oynadan ərənləri.
    Ülviyyətin şölələri,
    Daim yanar, sönməz olur!

    Vətən üçün töküb qanlar,
    Vətənləşdi qəhrəmanlar.
    Şan-şöhrətə ucalanlar,
    Zirvələrdən enməz olur!

  • Mais TƏMKİN.”Məhəbbət bir sirli dərin dəryadı”

    10646868_273655359498567_6620189188081019440_n

    Bir donda qalmayır şairin təbi,
    Könlündə sevinc də, qəhər də olur.
    Təbiət şairi dağlar qoynunda,
    Məhəbbət şairi şəhərdə olur.

    Dağın dağ yeri var, şəhərin şəhər,
    Hər yerin xoş keçən öz dəmi vardır.
    Dağlarda nə qədər gözəllik olsa,
    Şəhərin bir özgə aləmi vardır.

    Şəhərdə olanda çox darıxırsan,
    Dağı düşünürsən, düzü anırsan.
    Dağlarda dağları vəsf eyləyirsən,
    Şəhərdə şəhərə ,,yaltaqlanırsan*”.

    …Bütün yorğunluğun çıxır yadından,
    Xəstə olsan belə, şəfalanırsan.
    Gözəllər dövrəyə aldıqca səni,
    Ağlın başdan çıxır havalanırsan.

    Hamsı bir-birindən gözəl gözəllər,
    Hansını sevəsən, çaşıb qalırsan.
    Birisi inciyib, tez küsür səndən.
    Elə ki birinin könlün alırsan.

    Məhəbbət bir sirli dərin dəryadı,
    Sevgisi ən dərin qatından çıxır.
    Görəndə can alan şux mələkləri,
    Evdəki xanımın ,,yadından çıxır.”

    Bütün sevənlərin ürəyi belə,
    Mənim ürəyim tək köz-köz olurlar.
    Sonra da adama irad tuturlar,
    Deyirlər, şairlər şorgöz olurlar.

    Nə deyim ? Bilmirlər sevgidən yazmaq,
    Şairdə ilhamdı, təbdi, həvəsdi.
    Mən belə deyərdim, sevməyənlərə,
    Şairlər şorgöz yox, gözəlpərəstdi.

    Bir donda qalmayır şairin təbi,
    Könlündə sevinc də, qəhər də olur.
    Təbiət şairi dağlar qoynunda,
    Məhəbbət şairi şəhərdə olur.

  • Müzəffər MƏZAHİM.”Ruhunu”

    mm

    Bir gün səsləyəcək, Vətən: – Qalx! – deyə,
    O böyük gün üçün bəslə ruhunu.
    Daim oyaq saxla, ayaqda saxla,
    Tarixin dibindən səslə ruhunu.

    Bu yurddur tükənməz dövlətin-varın,
    Kişilik simvolun, namusun, arın,
    Hər cür sünilikdən, çirkabdan arın,
    Köklə nəcabətə, əslə ruhunu.

    Sarıl, qol-boyun ol məmləkətinlə,
    Öyün bu yenilməz əmanətinlə,
    Daim cilalansın qoy qeyrətinlə,
    Saf ötür gələcək nəslə ruhunu.

  • Müzəffər MƏZAHİM.”Hələ”

    mm

    Mən öz məsləkimin, öz amalımın,
    Bir arzu qanadlı quşuyam hələ.
    Gərək sədlər aşan xoş xəyalımın,
    Şirin dünyasında yaşayam hələ.

    Kürə pıçıldayır dərdini Araz,
    Həsrət payımıza çox düşüb”bir az”,
    Qəlbimi didsə də yetişmiş muraz,
    Gərək ürəyimdə daşıyam hələ.

    Fikir üyüdürəm, söz ələyirəm,
    Sönmüş ocaqları çözələyirəm,
    Vətənin dərdini təzələyirəm.
    Yara bağlamaqda naşıyam hələ.

    Yolum hamar oldu yamana kimi,
    Haqqım büdrəmədi yalana kimi,
    Buludlar qaralar dolana kimi,
    Mən ömrün bəmbəyaz qışıyam hələ.

    Dünya başdan-başa müəmma, təzad,
    Fikirlər dolaşıq, xəyallar azad,
    Məslək yollarında bələdçim həyat,
    Bu yolda bir ümid daşıyam hələ.

  • Kənan AYDINOĞLU.”Yorulmamışam”

    Photo Kenan

    Nə qələm yorulub, nə də ki, aləm,
    Mən şeir yazmaqdan yorulmamışam.
    Müəllif

    Göydən də, yerdən də uca Allahı,
    Tərənnüm etməkdən yorulmamışam.
    Qunutun, rukunun ardınca, inan,
    Səcdəyə getməkdən yorulmamışam.

    Dostları, tanışı İslam dininə,
    Bu gün səsləməkdən yorulmamışam.
    Qəlbimdə düşmənim şeytana hər an,
    Nifrət bəsləməkdən yorulmamışam.

    Haqq nuru “Qurani-Kərim”dən bu gün,
    Mən ilham almaqdan yorulmamışam.
    Ömrümün ən xoşbəxt çağında belə,
    Nəğməsiz qalmaqdan yorulmamışam.

  • Kənan AYDINOĞLU.”Hər aylı-ulduzlu gecədə bəlkə”

    Photo Kenan

    Hər aylı-ulduzlu gecədə bəlkə,
    Sən mənim könlümə həyan olassan.
    Darayıb telini gözüm önündə,
    Mənim xatirimdə belə qalassan.

    Atalı-analı dünyanın özü,
    Səni qayğısına bürüyəcəkdi.
    Sənin dodağından bircə ah çıxsa,
    Qar da bir buz kimi əriyəcəkdi.

    Gecə də, gündüz də narahat olub,
    Səni axtaracaq illər uzunu.
    Sənsizliklə keçən bir ömrün günü,
    Bəlkə əridəcək yerin üzünü.

    Sən gəlsən yanıma mənim ömrümdə,
    Bir eşqin çırağı sönüb-yanacaq.
    Səhərdən-axşama narahat könlüm,
    Bu gün də,
    bu gün də səni anacaq.

    Sən döyüb qapını gəlsən yanıma,
    Mən özgə qayğıdan azad olacam.
    Adına yazdığım neçə şeiri,
    Tək sənə oxuyub evdə qalacam.

    *Bu şeir Sumqayıt şəhərində fəaliyyət göstərən “Yeganə yol” qəzetinin 14 aprel 2010-cu il tarixli sayında çap olunub

  • Rahilə DÖVRAN.”Yaşayıram”

    rahileanam

    Şairə-jurnalist-publisist
    Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü,
    “Qızıl qələm” media mükafatı laureatı,

    “Könül dəftərim” – silsiləsindən

    Gözlərimdən düşən yaşı,
    Sinəm üstə daşıyiram,
    Dolanaraq dağı, daşı,
    Kimin üçün yaşayıram?

    Əriyirəm aram- aram,
    Qaysaq tutmur, köhnə yaram.
    Bilmirəm ki, yoxam, varam,
    Kimin üçün yaşayıram?

    Hicran baş qoyub dizimə,
    Payız çöküb gül üzümə.
    Alışaraq öz közümə,
    Kimin üçün yaşayıram?

    Demə barsız söyütmüşəm,
    Dərdi dəntək üyütmüşəm.
    Qəlbdə vüsal böyütmüşəm,
    Kimin üçün,yaşayıram?

    Zaman keçdi, olan- oldu,
    Əhdi- peyman, yalan oldu.
    Dövran, ömrün talan oldu,
    Söylə, Rəbbçün yaşayıram…

  • Rahilə DÖVRAN.”Hardasan, Nənə?!”

    rahileanam

    Şairə-jurnalist-publisist
    Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü,
    “Qızıl qələm” media mükafatı laureatı,

    Qaranlıq çökübdür, al sabahıma,
    Ağ bulud örpəkli dağ itirmişəm.
    Əlac tapılmayır mənim ahıma,
    Barlı, bəhrəli bir bağ itirmişəm.

    Hər gecə yuxuma girirsən mənim.
    Nə ola gerçəkdən gələsən, nənə.
    Durula göz yaşım, çəkilə çənim,
    Doğan günəş olub dönəsən, nənə.

    Baxır çərçivədən gözəl bənizin,
    Ruhum da, canım da, yenə sənlədir.
    Gözlərin əkizi mavi dənizin,
    Nəğməli dalğalar ürək inlədir.

    Xəyallar götürür məni birbaşa,
    Xar tutun altına, çay süfrəsinə.
    Baxıram pendirə, sacda lavaşa,
    Ocaqda qaynayan daş küftəsinə.

    Yüksəlir süfrədən qəhqəhə, gülüş,
    Əlvan xalı üstə halay vurulur.
    Yığışır qonşular dost, tanış-biliş,
    Gecə yarıyadək məclis qurulur.

    İndi qəlbimizə kədər əkilib,
    Quzey qarı kimi günəşə həsrət.
    Nağıl, bayatılar ərşə çəkilib,
    Qalmışıq sığala, gülüşə həsrət

    Hər gecə yuxuma girirsən mənim.
    Nə ola gerçəkdən gələsən, nənə.
    Durula göz yaşım, çəkilə çənim,
    Doğan günəş olub dönəsən, nənə.

  • Abdulla MƏMMƏD.”Üzünün suyundan gözüm su içmir”

    abdullamuellim

    Üzünü ağ etmir üzgörənliyin,
    Üzünün suyunu töküb gedirsən.
    İçindən bulanıb üzünün suyu,
    Suyunda lillənib çıxıb gedirsən.

    O qədər üz görüb üzün dünyada,
    Üzünün ağlığı üzdə qalmayıb.
    Üzünü çevirib üzlər üzündən,
    Üzünə üz tutan üz də qalmayıb.

    Üzünün suyundan gözüm su içmir,
    Üzündə bozarır saxta qürurun.
    Səndə bu üz ki var,çətin durula
    Üzündə,gözündə Məhəmməd(s.) nuru.

    Üzünə tutmağa ələk gəzirsən,
    Üzündə üz varmı ələk tutası?
    Hələ söz deməyə bir üzün də var-
    Üzünə çökdükcə içinin pası?!

    Çevirib astarın üzünə üzün,
    Üz varmı bir daha üzə çıxasan?
    Çətin ki qədərin bataqlığından,
    Nəfsinin üzündən üzə çıxasan.

    Azərbaycan.Quba.
    30.05.2000.

  • Abdulla MƏMMƏD.”Atamın əlinə baxıram,gülüm”

    abdullamuellim

    (“Tələbəlik illəri” silsiləsindən)

    Atamın əlinə baxıram,gülüm,
    Özüm qazanmıram çörəyi hələ.
    Dost-tanış yanında gödəkdir dilim,
    Rahat nəfəs almır ürəyim hələ.

    İyirmi yaşımı haqlasam belə,
    Əl tuta bilmirəm ata-anama.
    Bacara bilmirım ürəyim ilə,
    Hələ tələbəyəm məni qınama.

    Mən ki bir ocağı qoyub gəlmişəm,
    Orda məndən həsrət gizləyənlər var.
    Demirəm-obamdan doyub gəlmişəm,
    Yolumu ümidlə gözləyənlər var.

    Hələ ki sevinci qüssə dalayır,
    Hələ ki arzular çeşmə-çeşmədir.
    Arzuya yön olan yollar dolayı,
    Ümidlə yaşanan ömrüm çeşmədir.

    Hələ bu cahandan tələblərim çox-
    Hələ ev tikməli,ad almalıyam.
    Səndəsə gözləmək hövsələsi yox…
    Görünür mən sənə yad olmalıyam.

    Çəkmə imtahana baxışla məni,
    Qınama ürəkdən gələn sözümü.
    Bağışla gözəlim,bağışla məni,
    Hələ ki,gəzirəm özüm-özümü.

    Atamın əlinə baxıram,gülüm,
    Özüm qazanmıram çörəyi hələ.
    Dost-tanış yanında gödəkdir dilim,
    Rahat nəfəs almır ürəyim hələ.

    Azərbaycan.Bakı.1984