Əslən Kürdəmirdən olan, Qarabağ uğrunda Aprel döyüşlərində qəhrəmanlıqla şəhid olmuş, şəhidlik məqamına yüksələndən sonra “Azərbycan Bayrağı” ordeni ilə təltif edilmiş Azərbaycan Respublikasının Hərbi Hava Qüvvələrinin baş leytenantı, pilot İsmayılov Əbübəkir Vüqar oğlunun əziz xatirəsinə ithaf edirəm.
Bu vətənin nə qədər cəsur insanları var, Qorxmaz, mərd, şir ürəkli igid aslanları var, İsmətli qız-gəlini, qoçaq oğlanları var, Onlarlardan biz nə qədər, söz-söhbət açsaq azdı, Şəhidlər olmasaydı, torpaq vətən olmazdı!
Aprel şəhidlərindən biridir, Əbubəkir, Bu yurdun övladıdır – ana yurdu Kürdəmir, Elə ömür yaşadı, hamıya örnək ömür, İgid şahin səmada ölməz bir əsər yazdı, Şəhidlər olmasaydı, torpaq vətən olmazdı!
Uşaqlıqdan deyirdi, -General olacağam, Əsgərlərin qəlbinə nur kimi dolacağam, Düşmənləri qorxuya, təlaşa salacağam, O düşmən ki, nankordu, xaindi, yaramazdı, Şəhidlər olmasaydı, torpaq vətən olmazdı!
Ali Hərbi Məktəbdə oxumaq məqsədiydi, Təyyarəçi olmaqsa, arzusu, mətləbiydi, Yolu özü seçmişdi, ürəyinin səsiydi, Bu səs, bəlkə, tanrıdan gələn nida-avazdı, Şəhidlər olmasaydı, torpaq vətən olmazdı!
Təhsilin başa vurub, oldu yetkin bir zabit, Həm geniş qəlbli idi, həm də qorxmaz bir igid, Başqa cür olammazdı, almışdı halal öyüd, Çətinlikdən qorxmazdı, heç nədən sarsılmazdı, Şəhidlər olmasaydı, torpaq vətən olmazdı!
Qorxu nədir, bilməzdi, onu çoxdan qovmuşdu, Aprel döyüşlərində qəhrəmantək vuruşdu, Təbrizlə, Urfan ilə ölməzliyə qovuşdu, Üç qardaş-üç dost idi, bu dostlar ayrılmazdı, Şəhidlər olmasaydı, torpaq vətən olmazdı!
Şəhid olan zamanı küləklər saçın yoldu, General olmasa da ucadan uca oldu, Yaşamaqçın əbədi, neçə ürəyə doldu, Elin Əbübəkirə məhəbbəti solmazdı, Şəhidlər olmasaydı, torpaq vətən olmazdı!
Kürdəmir rayonunun Ərəbxana kəndindən olan, Qarabağ uğrunda Vətən müharibəsində qəhrəmanlıqla şəhid olmuş, “Vətən uğrunda”, “ Füzulinin azad olunmasına görə”, “ Xocavəndin azad olunmasına görə”, medalları ilə təltif olunmuş Pərviz Natiq oğlu Novruzovun əziz xatirəsinə ithaf edirəm.
Hələ kiçik yaşından xətirli –hörmətliydin, Çox mehriban, gülərüz, şirin söhbətli idin, İstiqanlı oğuldun, dostluqda ülfətliydin, Qısaca həyatında qoydun yaxşı əməl, iz, Unutmaz heç bir zaman, el-oba səni, Pərviz.
Uşaq idin, yox idi, nə kədərin, nə dərdin, Dostlarınla birlikdə kür çayında üzərdin, Bağ-bağçanı, çəməni həvəs ilə gəzərdin, Arzuların tükənməz, xəyalların bir dəniz, Unutmaz heç bir zaman, el-oba səni, Pərviz.
Böyüdün, yaşa doldun, arzuların böyüdü, Oldun Ərəbxananın cavan qoçaq igidi, Ağsaqqallardan aldın nəsihəti, öyüdü, Həyatda yolun kimi əqidən də oldu düz, Unutmaz heç bir zaman, el-oba səni, Pərviz.
Vətən məhəbbətiylə döyünürdü ürəyin, Sevirdin bu vətənin, hər gülün, hər çiçəyin, Qarabağ azad oldu, qəbul oldu diləyin, Arzuların saf idi, arzuların saf, təmiz, Unutmaz heç bir zaman, el-oba səni, Pərviz.
Oxuyurdun kollecdə, dedin, orduya gedim, Artıq zaman yetişib, vətənə xidmət edim, Necə də fəxr edərəm, “Əsgər!” çağrılsa, adım, Bu ad hamıya doğma, bu ad hamıya əziz, Unutmaz heç bir zaman, el-oba səni, Pərviz.
Alqış vətən sevginə, alqış mətanətinə, Düşmənlər heyran qalıb vətən məhəbbətinə, Tab etmədi yağılar sənin rəşadətinə, Yaddan çıxarmaz heç vaxt qəhrəmanın Horadiz, Unutmaz heç bir zaman, el-oba səni, Pərviz.
Zaman keçir hərənin həyatı bir cür ötür, On doqquz il yaşadın, gözəl, mənalı ömür, Şəhid oldun, şəhidlər heç vaxt, heç zaman ölmür, Səni doğması bilir, Gəncə, Naxçıvan, Təbriz, Unutmaz heç bir zaman, el-oba səni, Pərviz.
Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü Əslən Kürdəmir rayonunun Karrar qəsəbəsindən olan, Qarabağ uğrunda Vətən müharibəsində qəhrəmanlıqla şəhid olmuş “Vətən uğrunda”, “Füzulinin azad olunmasına” görə medalları ilə təltif olunmuş Məlik Kamran oğlu Zülfüqarovun əziz xatirəsinə ithaf edirəm.
Anan səni böyütdü Min bir əziyyət ilə, Sən də sevdin ananı, Sonsuz məhəbbət ilə.
Qəlbin tər-təmiz idi, Arzuların bir ümman, Taleyi heç kim bilmir, Onu, yazır yaradan.
İllər keçdi, dolandı, Oldu on səkkiz yaşın, Əsgərliyə yollandın, Hər əsgər bir qardaşın.
Cəsur bir əsgər oldun, Razıydı komandirin, Yerinə yetirirdin Ləyaqətlə hər əmrin.
Müharibə başladı, Vətən qorunmalıdır, Məqam gəlib, yağının Burnu ovulmalıdır.
Atıldın döyüşlərə Minlərlə əsgər təki, Heç qorxmadaın ölümdən Vətən yaşasın, təki.
Füzulinin uğrunda Göstərdin çox rəşadət, Tanrım özü vermişdi, Sənə mərdlik, şücaət.
Sən, şəhid oldun, Məlik, Əbədi yaşar, ölməz, Adın xalqın qəlbində, Ürəklərdən silinməz.
Əziz anan Yeganə, Bilirsən,nə eylədi? Məlik qəhrəman olub, Başqa yol yox, söylədi.
Şəhid müavinətin, Bağışladı orduma: -Ordum qüvvətli olsun, Müjdə versin yurduma.
Dünyaya gəldin Məlik, Karrar adlı bir eldə, Səni sevənlər vardır, İndi artıq hər yerdə.
Məlik, səni həmişə Xatırlayar xalqımız, Mərdləri unutmağa Yoxdur bizim haqqımız.
Haqdan yaranmısan nurdu əməlin, Tanrı dərgahından üzülməz əlin, Səninlə öyünür bütün türk elim, Yaradan göndərib bizə ərməğan, Yenilməz sərkərdə Tayyip Ərdoğan.
Dar gündə yetişdin Qarabağıma, Nur kimi səpildin qəm ocağıma, Doğma qardaş oldun yaman çağıma, Könlümüzə zəfər sevinci yaxan, Yenilməz sərkərdə Tayyip Ərdoğan.
Sən türk dünyasının yenilməz dağı, Gətirdin bizlərə zəfər soraģı, Yazdın yaddaşlara bu gözəl çaģı, Zülmətə daģ çəkib Günəş tək doģan, Yenilməz sərkərdə Tayyip Ərdoģan.
Yoğurdun təməldən qüdrətli Turan, Ulu Türk önündə səcdəyə duran, Tarixin ən uca taxtını quran, Haqqın bayraqdarı, ey böyük insan, Yenilməz sərkərdə Tayyip Ərdoğan.
Fədayə orta məktəbi bitirməmiş, onunçün evlərinə yaxından, uzaqdan elçilər gəlirdi. O, qaragözlü, uzun hörüklü, cazibədar olmaqla bərabər, həm də çox ağıllı qız idi. Baxışlarındakı xeyirxahlıq, məsumluq, sadəlik onu görənləri heyran edirdi. Sevənləri gün-gündən artırdı. O isə heç kimə razılıq vermir, yalnız ali təhsil almaq üçün fikirləşirdi. Ali təhsil almaq, tələbə olmaq onun üçün böyük arzular idi. O, bu arzulara çatmaq üçün dərslərindən əla qiymətlər alır və imtahanlara mükəmməl hazırlşırdı. Həyat öz axarı ilə gedirdi. Fədayənin öz sevdiyi var idi. Qəlbindəki bu gizli hissdən heç kəsin xəbəri yox idi. Yalnız onu sevən oğlandan başqa…Lakin ailə həyatı qurmaq ikinci məsələ idi onun üçün. Sevdiyi Kəmənd adlı oğlan onunla bir məktəbdə oxuyurdu. Kəmənd hər gün onu qarabaqara izləyir, eşidəndə ki, kimsə onu sevir, bir yol tapıb ondan uzaqlaşdırırdı. Beləcə, Fədayə üçün sevgisini fəda edirdi. Orta məktəb həyatına əlvida deyən gənclər çox keçmədi ki, nişanlandılar. Uzun müddət nişanlı qaldıqdan sonra isə evlənmək üçün qərar verdilər. Hər ikisi ali məktəbə daxil olmuşdu. Gənc ailə üçün tələbə olmaq nə qədər çətin idisə, o qədər də şərəfli idi. Gündəlik dolanışıq onlar üçün çox cətin idi. Fədayə əyani, Kəmənd isə qiyabi təhsil alırdı. Hələ üstəlik kirayədə qalırdılar. Onlar üçün vəziyyət acınacaqlı olsa da buna sinə gərməyi bacarırdılar. Kəmənd zavodda işləyirdi, aldığı az maaş onlara çatmrdı. Heç bir kəsdən köməyi olmayan Fədayənin isə tələbə təqaüdündən başqa ümid yeri yox idi. İllər beləcə ötüb keçirdi. Lakin Fədayə ən cətin anlarında belə Kəməndi incitməmək üçün heç nə demir, gizli-gizli ağlayıb, ovunurdu. Fikirləşirdi ki, tələbəlik həyatı qurtarar, hər ikisi işləyib, xoşbəxt ailə olmaq üçün əllərindən gələni edəcəkdir. Təki sevgi birliyi, söz birliyi olsun. Fədayə Kəməndi çox sevirdi. Onun üçün sevgi daha böyük zirvə idi. O, hər an Kəməndi qorumağa çalışırdı. Birlikdə bütün çətinliklərə sinə gərməyi özünə fəxr bilirdi… Kəməndin valideynləri ona heç bir köməklik etmir, onlara qarşı ən kiçik istilik, qayğı belə göstərmirdilər. Oz vəzifələrini bitmiş hesab edən valideynlər necə bacarırsınız elə də yaşayın, deməklə canlarını qurtarmışdılar. İllər ayları, aylar isə günləri qovurdu…Gənc ailənin günü-gündən bir-birinə bağlanması, sevgi tellərinin möhkəmlənməsi onun gözəlliyini qorumağa səsləyirdi. Fədayə isə Kəməndi sevdiyi üçün, çalışırdı ki, ona hər an dəstək olsun. Kəmənd də, qısılmışdı Fədayənin sevgisinin ağuşuna. Artıq onlar ali təhsili bitirib, işləməyə başlamışdılar. Övladları da dünyaya gəlmişdi. Ömür pillələrində Fədayə Kəməndlə addımlayanda çalışırdı ki, həmişə bir pillə ondan aşağıda olsun ki, lazım olan zamanlarda həyat yükünün ağırlığı onun çiyinlərinə düşsün. Məhz buna görə də əzablar içərisində əzilir, zillətlər çəkirdi. Lakin ailəsinin xətrinə hər çətinliyə dözməyi özünə borc bilirdi. İllərin acısını ürəyində, həyatın ağırlığını isə çiyinlərində daşıyırdı. Zaman-zaman çətinliklər içərisində əzablarla boğulur, yenidən özündə yaşamaq üçün güc toplayırdı. Axı övladlarını böyütmək, ərsəyə çatdırmaq üçün o yaşamalı idi. Həm müəllimə işləyir, həm də ev qayğılarını çəkirdi. Artıq çətinliklər arxada qalmışdı. Kəmənd istədiyi məqama çatmışdi. İşi, pulu, ətrafda tanışlıqları, həmişəki kimi bir addım yox, Fədayədən daha çox irəlidə gedirdi. Maddi cəhətdən Kəmənd Fədayədən irəlidə olsa da, mənəvi cəhətdən geriləyirdi. O, Fədayənin çəkdiyi əzabları qiymətləndirmir, mənəm- mənəmlik edirdi. Bu isə Fədayəni özündən çıxartsa da, dillənmir, hər şeyi zamanın üzərinə buraxırdı. Sanki, onunla birlikdə çəkdiyi əzabları Kəmənd unutmuş, heç olmamış kimi yaşayırdı. Fədayə üçün ən ağır, ölümə bərabər bir əzab idi, bu haqsızlıqlar. Axı Kəmənd onunla evlənəndə özünü dünyanın xoşbəxti hesab edirdi, guya onun dərdindən ölürdü… Bəs nə oldu, onu var-dövlət sevdiyindən belə tez uzaqlaşdırmışdı? Suallara göz yaşları ilə cavab verirdi Fədayə… Kəməndin bir pillə qabaqda olmağı üçün dəridən, qabıqdan çıxan Fədayə bu gün onun üçün heç kəs idi.. Bu pillələr Kəməndin yalançı, saxta məhəbbətini də, özüylə aparmışdı. Daha bir pillə aşağı əyilib, Fədayəyə baxmaq belə istəmirdi. Çünki gözləri daha yuxarı pillələrdə idi. Fədayə üçün həyatın mənası ölmüş, hər şey onun üçün bitmişdi. Göz yaşları içində olan həyatı ona dərddən-sərdən başqa bir şey deyildi. Axı, çətinliklərə onunla bir sinə gərmiş Fədayənin əzablara düçar olması nə üçün idi? Xoşbəxt günlərə çatmaq üçün eyni yolu gedən Fəayənin haqqını tapadalamaq günah deyildimi? Xəyallar içində həyatnı fikirləşən, özünü anbaan unudan Fədayəin,bu haqsızlıqları sakitcə izləməkdən başqa çarəsi yox idi. Zaman ən gözəl hakim idi… Lakin zaman da bəzən öz təkərini düz fırlatmırdı. Əzəni əzir, üstündən də keçirdi… Suallar içində suala dönmüşdü Fədayə… Kəmənd bu zirvədə ikən, keçmiş günlərini xatırlayacaqmı, deyə fikirlşirdi. Fikirlər onu yaxın keçmişə aparsa da, onu sevən insanın bunlara qayıtması, onları görmək bacarığının olmamasını düşünəndə həyatdan əlini üzürdü. Hərdən bu acılı xatirələri yada salanda Kəməndin ona qulaq asmamağı, onu eşitmək belə istəməməsi Fədayənin ömrünü hər gün daha ümidsizliyə sürükləyirdi.Bütün bunlara baxmayaraq Fədayə övladları xətrinə səbrinə qısılıb… Vicdanında bir zərrə də, olsa ədalət, etibar, insanlığa hörmət və haqqa inamı varsa, keçmişinə dönəcək, deyə içində çapaladğı fikirlərin, xəyalların qanadında uçur, özünə təsəlli axtarırdı Fədayə. Kəmənd isə hər gün dəyişir, var-dövlət, şan-şöhrət onu tamam baçqa bir aləmə aparırdı. O aləm ki, orada nə sevgi vardı, nə də insanlıq… Şeytani hisslərin covlan etdiyi bir aləm idi. Fədayə isə həyatın amansızlığından, haqsızlığından, sevdiyinin etibarsızlığından yorulmuşdu. Özü dünyada ikən, ruhu onu tərk edtmişdi sanki… Günlər bir-birini qovurdu… Göz yaşlarına həmdəm olan qadın gözlərini bir nöqtəyə zilləmişdi… Orda haqq-ədalət axtarırdı… Nə zamansa gələcəyinə inanırdı… Bir gün işdə olarkən iş telefonuna gələn zəng onu xəyallarından ayırdı. Eşitdiyi xəbərdən əlindəki telefon dəstəyi yerə düşdü. İş yoldaşları Fədayəni ələ almaq üçün ona yaxınlaşdılar. Telefon dəsətəyini əlinə alan iş yoldaşı zəng gələn yerdən nə baş verəcəyi barədə soruşanda halı pis oldu. Kəməndin qəza törətməsi barədə xəbər verən onun yaxın dostu idi. Bir neçə saatdan sonra hamı xəstəxanada idi. Kəməndin yanında Fədayə göz yaşlarını axıdırdı. Qohumların hamısı xəbər tutsa da heç kəs gəlib çıxmamışdı. Təkcə gələnlər Fədayənin iş yoldaşları, bacı-qardaşları, bir də ailəvi dostları idi. Kəmənd möhkəm əzilmişdi. Vəziyyəti çox ağır idi. Həkim ona yaxınlaşıb soruşdu… -Xanım, siz həyat yoldaşısınız? -Bəli. -Təcili əməliyyat olunmalıdı xəstəniz. Yoxsa xəstə həyatını itirə bilər. Fədayə özünü ələ alıb,titrək səslə… -Həkim xahiş edirəm,nə lazımdırsa, əlinizdən gələni əsirgəməyin. Təki Kəmənd sağ-salamat olsun. Əməliyyat iki saat çəkdi. Bu müddət ərzində Fədayənin göz yaşları selə dönmüşdü. Onu saxlamaq mümkün olmurdu. Onun Kəməndə olan sevgisini özündən, bir də Allahdan başqa heç kəs duya bilməzdi. Ürəyində Allahına yalvarır, onun sağalması üçün dualar edirdi. Bu qədər müddətdə nə qardaşı, nə də bacısı belə xəbər tutsa da gəlib çıxmamışdı. Hansı ki, Kəmənd onların yolunda hər şey etmişdi və edirdi də. Bacısı isə hər zaman onların ailə işinə qarışmaqla, onların bu dəli sevgisinə əngəl olmaqla Fədayənin qəlbini qırmış, ona olan istəyini əlindən almışdı. Fədayənin halı pisləşmişdi. Tez-tez ürəyi tutan Fədayəni həkimlər bir təhər özünə gətirə bimişdilər. Kəməndin bir ayağını kəsmişdi həkimlər. Bədəninin çox yerləri sarıqlı idi. Onu reanimasiya otağına apardılar. Yanına heç kəsi buraxmırdılar. Təkcə Fədayə yalvar-yaxışla qalmağa icazə ala bildi. Gecənin bir zamanı Kəmənd gözlərini açdı və pıçıltı ilə…Suzundan ciyərim yanır.Fədayə limonlu su ilə pambığı isladıb onun qurumuş dodaqlarını islatdı. Dəfələrlə əməliyyat keçirmiş Fədayə sağlamlığının çoxunu itirsə də, Kəməndin yolunda yenidən hər əzaba qatlaşırdı. Onun ayağa durması üçün əlindən gələni etməyə başlamışdı. Kəmənd hər gün Fədayənin etdiyi bu yaxşılıqların qarşısında xəcalət çəkir, başını qaldırıb onun üzünə baxmağa belə utanırdı. Hətta Fədayənin vaxtilə gizlin axıtdığı göz yaşlarına da məhəl qoymaması yadına düşdükcə özünü bağışlaya bimirdi. Bütün bunları yenidən xatırlayan Kəmənd çəkdiyi vicdan əzabından qurtarmaq üçün bir gün… -Fədayə, sənə qarşı etdiklərimə görə vicdan əzabı çəkirəm. Bəlkə də elə buna görə Allah məni belə cəzalandırdı. Xahiş edirəm, məni bağışla. Sən mənim ən çətin anımda mənə dayaq durmusan. Mənə ata-ana, bacı-qardaş olmusan. Mən isə sənə layiq dəyər verə bilməmişəm. Məni yenidən dünyaya qaytardın. Məni bağışla… Fədayə həyat yoldaşı Kəməndin ona qarşı etdiyi haqsızlığa həmişə susmuş, heç zaman səsini belə çıxarmamışdı. Yalnız ağlamaqla ürəyini sakitləşdirə bilmişdi.Öz sevgisinə sığınan polad iradəli, zərif qəlbli Fədayə hər zamankı kimi yenə də ağlayırdı…. Xalidə Nuray. 05.04.2017.
Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü, “İlham çeşməsi” qəzetinin təsisçisi və baş redaktoru, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Qarabağ Bürosunun Rəhbəri, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü
Bir şirin sevdanın yadıgarısan, Düşmüsən nəğmə tək dilə, bənövşə, Könül sarayımın tacıdarısan, Qəddin açılmayır hələ, bənövşə.
Bülbülün sinəsi dönübdür dağa, Arılar tökülüb gəlibdi bağa, Gülüm, canım olsun, sənə sadağa, Gəl bükmə, boynunu belə, bənövşə.
Necə də gözəlsən, necə də incə, Quşlar cuşə gəir, səni görüncə, Mən necə sevməyim, mən səni necə? Sənsiz odum dönüb külə, bənöşə.
Sirrsən, möcüzəsən, bilmirsən özün, Bir ay parçasıdır, camalın, üzün, Dünyanı dolaşır şöhrətin, sözün, Heyranam sənin tək, gülə, bənövşə.
Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü, “İlham çeşməsi” qəzetinin təsisçisi və baş redaktoru, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Qarabağ Bürosunun Rəhbəri, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü
Gəldi qara buludlar, toqquşdu birdən, birə, Şimşəyin nərəsindən, silkələndi dağ, dərə, Elə bil yer göy uçdu,göylər birləşdi yerə, Leysan elə coşdu ki, sular döndü bir selə,
Bircə anda kəsildi quşların cəh-cəh səsi, Gurultuya çevrildi, dağların xoş nəğməsi, Çırpdı özünü yerə, damlanın hər birisi, Qayalar sinə gərdi, əsən küləyə, yelə.
Boğuldu sel daşları, qurd kimi xırıldadı, Qayalardan atıldı, sel-sular, şırıldadı, Qurbağalar sevindi, dərədə quruldadı, Cilovsuz dəli yellər,əsdi belədən, belə.
Gölməçələr içində, oynadı gur damcılar, Təzə mahnı oxudu sevinclə qavalçalar, Daşları, qayaları döydü yenə qamçılar, Göylər üzün bozartdı, hər çiçəyə, hər gülə.
Yaz yağışı gözəllik, yaz yağışı bərəkət, Açıldı göy qurşağı, gözəlləşdi təbiət, Yaz yağışı sevgidir, yaz yağışı məhəbbət, Yağışdı ilham verən, qaranquşa, bülbülə.\
Yenə günəş şəfəqin səpdi torpağa, daşa, Şəfəqlərə büründü yer, göy oldu, tamaşa, Yuyundu ana torpaq, bəzəndi başdan- başa, Bir gözəllik gətirdi, yaz yağışı bu elə.
Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü, Azərbaycan Respublikası Prezidenti Təqaüd Fəndunun təqaüdçüsü, “Azad qələm” ədəbi-bədii, ictimai-publisistik qəzetinin və “Ali Ziya” ədəbi-bədii, elmi-publisistik jurnalının təsisçisi və baş redaktoru.
Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü, Azərbaycan Respublikası Prezidenti Təqaüd Fəndunun təqaüdçüsü, “Azad qələm” ədəbi-bədii, ictimai-publisistik qəzetinin və “Ali Ziya” ədəbi-bədii, elmi-publisistik jurnalının təsisçisi və baş redaktoru
Payız elə getdi, qış belə gəldi, Ayrılıq küləyi əsdi bir ucdan. Görüşə bilmədik, bu necə dərddi? Qar da yolumuzu kəsdi bir yandan.
Sanki acıq çıxır təbiət bizdən, Görüşmək vədəmiz uzanır yaman. Həsrət də qar kimi gözlərimizdən, Yağıb sinəmizdə qoparır tufan.
Bölündük sevginin fəsillərinə, Eşqimiz, baharkən, özümüz qışıq. Bəlkə ömrümüzün son illərindən, Bəxtin yollarına atılmış daşıq?!
Eh… yenə səbrimin üstünə əsir, Sənin göndərdiyin şaxta, qar, boran. İnan ki, yolumu eşqimiz kəsir, Yoxsa, bu yollarda kimdi ki, duran?!
Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü, Azərbaycan Respublikası Prezidenti Təqaüd Fəndunun təqaüdçüsü, “Azad qələm” ədəbi-bədii, ictimai-publisistik qəzetinin və “Ali Ziya” ədəbi-bədii, elmi-publisistik jurnalının təsisçisi və baş redaktoru
AĞLAMA, A KÖRPƏ, AĞLAMA BELƏ.
Ağlama , a körpə ağlama belə, Sən hələ nə görüb, nə götürmüsən. Ömrün günlərini bir-bir ələyib, Hələ ildən-ilə ötürməmisən.
Hələ keçməmisən dərd körpüsündən, Hələ arzuların aşıb-daşmayıb. Ömrün hər zilləti, hər bir zülməti, Qəlbində, könlündə heç dolaşmayıb.
Haqlı ola-ola üstünə bəzən, Haqsız əllərindən daş atılmayıb, Cəlladlar əlinə keçməyib ömrün, Yaşının üstündən yaş atılmayıb.
O zaman sən belə yanıqlı ağla, Oysun ürəyini sözün xəncəri, Yarda etibarı, dostda inamı, Görməyib sən neçə illərdən bəri.
Ardınca qaçdığın ümidlərinin, Dizi qırılmayıb, könlü sınmayıb, Kiminsə eşqindən qəlbin od turub, Sevda yollarında alovlanmayıb.
Yazmayıb bəxtini qara kürsülər, Gözlərin tanımır bu kor dünyanı, Hələ görməmisən ürək ağrıdan, Üstünə atılan şəri-böhtanı.
Hələ ürəyinə eşqin harayı, Saçına sevdaının dəni düşməyib. Ağlayıb qəlbimi üzmə havayı, Bəxtin ki, əllərdən-ələ düşməyib.
Hələ görməmisən könül dağını, Qəlbin çəkilməyib min yerdən şişə. Saxla, gələcəyə ağlamağını, Ömrünü vaxt biçib, zaman dəyişər.
Saxta söz, saxta üz durub qarşında, Açılan könlünü qıfıllamayıb. Oyub ürəyini düz yalanıyla, Səni öz mənindən oğurlamayıb.
Hələ düşməmisən çətinə, dara, Gözlərin dərd çəkib, yol aramayıb, Gəzib tellərində fələk əlləri, Saçını qəm yuyub, dərd daramayıb.
Yurdunu dağıdıb, köçürməyiblər, Qaçqın olmamamısan hələ vətəndə. Nə şəhid oğlun var, nə şəhid elin, Hələ nə görmüsən, a yazıq bəndə.
Ağlama sən Allah, bu göz yaşını, Heyfdir tökmə gəl torpaq üstünə. Sən ağla Vətəni, sən ağla məni, Dünya ikimizin durub qəsdinə!!!
“Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Gənclər Şurasının və Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş məsləhətçisi, Prezident təqaüdçüsü, “İlin gənci” müfakatçısı
Dərdi yanına sal gətir, Yeni görüşə gələndə… Özünə eynək al gətir… Böyütsün məni gözündə…
“Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Gənclər Şurasının və Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş məsləhətçisi, Prezident təqaüdçüsü, “İlin gənci” müfakatçısı
Qəhərim əlçim-əlçimdir, Kədərim ürək-ürəkdi… Bilən varmı, gələn kimdi? Bu yollar nəyə gərəkdi?
Bilən varmı,qara divin Qış yuxusu yaza düşüb… Bizim evlə sizin evin Arasında kim üşüyüb?
Kimdi biləndərin, adam? Gəlsin…görsün…bilsin…desin… Məni çox söylətmə, qadam, ”Allah mənə ağıl versin! ”
Azərbaycan Respublikasının Prezident Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Sumqayıt Bürösunun Rəhbəri
EŞQİNƏ
Səhər verilişində Aşıq Əli Quliyev saz çalırdı…
Bu sabahlar bir qiyamət qopartdı, Saz Əlinin, Əli sazın eşqinə. Bu misralar kəlmə-kəlmə sinəmdə Qatarlandı bu avazın eşqinə.
Zilə qalxdı – beçə pərdə sızladı, Bəmə endi – barmaqları buzladı. Şah pərdədə ərəb atlar tozladı,- Mənzil kəsdi bu murazın eşqinə.
Qayıbdan bir nida qopdu: Paho…pah… Bu dünyanın şahı qulmuş, qulu şah… Elə sandım tüstülənir qul Əmrah “Sərvi boylu Səlminaz”ın eşqinə.
Azərbaycan Respublikasının Prezident Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Sumqayıt Bürösunun Rəhbəri
ƏMİ
“Əmi” deyə müraciət etdiyimiz Aşıq Əli Quliyevə
Dərd yarı olardı dərd ola bilsə, Biz çəkən nədisə hədərdi, əmi. Qələmdən axanda qəm yığnağıdı, Saza qaldıranda kədərdi, əmi.
«Dünya dolanması qatıb başları», Yar-yoldaş unudub yar-yoldaşları… Könlükəsək-lərin, qəlbidaş-ların Nə dərdi olacaq, nə dərdi, əmi?!
Necədi köksündə köz dolanmağın? Getdi zəmanəsi yüz dolanmağın. Halal yaşamağın, düz dolanmağın Astarı üzündən betərdi, əmi.
Başa dırmaşdılar baş əzdirənlər, Könül küsdürənlər, qəlb üzdürənlər. Daha can ha deyil biz gəzdirənlər, Eləcə düşmənə çəpərdi, əmi.
İbrahim İlyaslı – yollarda gözü, Vurğunudu sənli söhbətin, sözün. Oxu, bu qoşmaya qıymat qoy özün, Adına bağladım – nətəridi, əmi?!
Tezliklə o günlər geri qayıda, qaçıb ev-eşikdən şəhərə dolaq, bu günlər bir azca bizi oyada, sən məndən,mən səndən muğayat olaq…
HEÇ BİLİRSƏN NƏLƏR OLUB O VAXTDAN?
Ürəyimdə bir məlhəmsiz yarasan, durna köçü yenə keçir uzaqdan, həsrətinə dözmək olmur, hardasan? heç bilirsən, nələr olub o vaxtdan?
Heç bilirsən; kimlər çalıb qapımı, neçə dəfə dərd qaraldıb qanımı, suallarla bezdirdikcə Tanrımı əllərimdən nələr alıb o vaxtdan?!
Heç bilirsən,nələr çıxıb qarşıma, baharımdan nələr qalıb qışıma, kimlər gəlib küllər töküb başıma, saçalrımda nələr solub o vaxtdan?
Yaşamışam–sən qəlbimdə qalaraq, məndən bezən can əlində qalaraq, yastığımda quruyaraq,solaraq heç bilirsən,nələr qalıb o vaxtdan?
Heç bilirsən;həsrət nədir,qəm nədir, ümidləri puç eləyən kin nədir, yalanımdan:”Günah yalnız məndədir”, neçə-neçə güllər solub o vaxtdan?
Dustağıyam sənsiz keçən illərin, nə biləsən;nədən var ki,xəbərin? Sığalları neçə-neçə yellərin əllərini yada salıb o vaxtdan! Nə biləsən,nələr olub o vaxtdan???
Mənə biraz onnan danış Mənə biraz onnan danış Az da olsa yaşat məni Çox dolmuşam için-için Bir az ağlat boşalt məni Yaman sıxır həyat məni
Mənə bir az onnan danış Duruşundan, yerişindən Gəlişindən, gedişindən Şirin-şirin gülüşündən Bacardıqca hər işindən Nə bilirsən axır çalış Mənə bir az ondan danış
Mənə bir az ondan danış Söylə, neynir can yoldaşım? Qısqanclıqdan coşum, daşım Qoy lap quru söznənsə də Özümü itirim, çaşım Ona yenə yaxınlaşım
Mənə bir az ondan danış Danış, təbim dilə gəlsin Hər bir sözün bağrım dəlir Qoy içkisiz, qoy içmədən Ruhum bir az məzələnsin Xatirələr təzələnsin
Mənə bir az ondan danış Qaytar mənə xatır məni Qaytar mənə gətir məni Al onsuz bir gələcəkdən Keçmişimdə itir məni Danışdıqca itir məni.
Mənə bir az ondan danış Hicran pozub düzənimi Sarıb şeri, qəzəlimi De ki təsəllim öpməkdi Ondan yazan öz əlimi Ona bir az məndən danış..!
Bir gündə ütsələr meşəni, yolub, Yıxıb – sürüsələr dağları, susum. İçib məst olmasam, baxıb məst olum, Desələr bulağa şərabdır bu su.
Sapanda güc olum, daşa ağırlıq Tənha ulduzlara daş atan olsa, Deyim “xəlbirlənən” daş qumdur artıq- Yetimi, yesiri yaşadan olsa.
Heç üzü qaraya üzüm gülmədi Sən ki, tanıyırsan, ey ürək, kiməm! Pərvanə olanda o kəs bilmədi, Biganə olanda biləcək kiməm!
Bir az da ölümü yandırsın ahım, Düz olum, bilməyim düz olmaq nədi, Satanın nəyinə gərəkdir axı İynə olmaq nədi? Biz olmaq nədi?
Oba yerlərinə baxıb ağlayım, Tüstüsüz ocaqdan nə pay, nə umu. Odunu nə vaxtdan qara bağlayıb, Alovu nə vaxtdan ağzını yumub.
Quruya yaş olmaq hünərdi bəzən, Bəzən də bu hünər girovdu nahaq. Səni sinələrdən çox asmışam mən, Bəs səni sinəmə kim qaytaracaq?
Elə daldalanım alqış zalında, Xəbərim olmasın alqışlayandan. Xəbərim olmasın haqqı yanandan, Xəbərim olmasın haqqı danandan.
Çəkim qoltuğuma qulaqlarımı, Bilməyim göy payı, yağışdı, qardı. Bilməyim sel çəksə ayaqlarımdan Sel kötük apardı, insan apardı…
Ürəyim, öz dərdim özümdən ağır Hər hökmün andınla üz-üzə durur. Ölü sağlığımın sayıqlamağı, Diri mərhumluğun çağrışı budur… Mənə biganəlik öyrət, ürəyim…
Nə kökü dərindədir, Nə möhkəm gövdəsi var. Nə meyvə gətirəndir, Nə də ki, kölgəsi var. Nə fərqi, yanındakı Payıd, ya qovaq olsun; Bircə onu düşünür- Sarınıb qalxmaq üçün Təki bir dayaq olsun.
*Bu şeir Xalq şairi Hüseyn Arifin 1966-cı ildə Bakı şəhərində, Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatı tərəfindən kütləvi tirajla (15000) işıq üzü görən “Yollar və xatirələr” şeirlər və poema kitabından seçilib.
Şirindir zoğalın meyvəsi, payı, Onun ləzzətini şəkərdə duydum. Zoğal mürəbbəsi, somovar çayı… Meşənin ətrini şəhərdə duydum.
*Bu şeir Xalq şairi Hüseyn Arifin 1966-cı ildə Bakı şəhərində, Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatı tərəfindən kütləvi tirajla (15000) işıq üzü görən “Yollar və xatirələr” şeirlər və poema kitabından seçilib.
Gün batdı… Bozardı göylərin üzü, Bir yarpaq üzülüb düşdü budaqdan. Gün doğdu… nur tutdu dərəni, düzü, Bir toxum cücərib qalxdı torpaqdan.
*Bu şeir Xalq şairi Hüseyn Arifin 1966-cı ildə Bakı şəhərində, Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatı tərəfindən kütləvi tirajla (15000) işıq üzü görən “Yollar və xatirələr” şeirlər və poema kitabından seçilib.
Kəpəz Ana torpağın, Təbii qalasıdır. Göygöl yaşıl meşənin, Göygözlü balasıdır.
*Bu şeir Xalq şairi Hüseyn Arifin 1966-cı ildə Bakı şəhərində, Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatı tərəfindən kütləvi tirajla (15000) işıq üzü görən “Yollar və xatirələr” şeirlər və poema kitabından seçilib.
Meşədə məğrur palıd, Əyilən söyüd də ar. Həyatda qorxaq insan, Təmkinli igid də var.
*Bu şeir Xalq şairi Hüseyn Arifin 1966-cı ildə Bakı şəhərində, Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatı tərəfindən kütləvi tirajla (15000) işıq üzü görən “Yollar və xatirələr” şeirlər və poema kitabından seçilib.
Aşıqların I qurultayı 1928-ci ildə, II qurultayı 1938-ci ildə, III qurultayı isə 1961-ci ildə keçirilib. Azərbaycan Aşıqlarının III qurultayı keçirildi. 1984-cü ilin mart ayının 19-da Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasında Azərbaycan aşıqlarının IV qurultayı keçirildi və Mədəniyyət nazirliyinin tərkibində fəaliyyət göstərən Azərbaycan Aşıqlar Birliyi yaradıldı, xalq şairi Hüseyn Arif Birliyin sədri seçildi. Azərbaycan Aşıqlar Birliyi 1991-ci ilin iyun ayında Ədliyyə Nazirliyində qeydiyyatdan keçərək müstəqil fəaliyyət göstərməyə başladı. 1992-ci ildə Hüseyn Arifin vəfatından sonra sədrliok üstündə çəkişmələr üzündə Birliyin fəaliyyəti bir növ iflic vəziyyətinə düşdü. Uzun zamandan bəri dağınıq və pərişan vəziyyətdə olan Azərbaycan aşıqları axır ki, Qurultay səviyyəsində bir araya gəldi. 2008-ci il avqust ayının 29-da aşıqların V qurultayı keçirildi. 1928-ci ildə çağırılmış Birinci Aşıqlar Qurultayının üstündən səksən, sonuncu – dördüncü Qurul¬tayın üstündən isə iyirmi beş il keçdikdən sonra ortaya gələn bu tarixi toplantı müstəqillik illərinin ilk Aşıq Qurultayı idi. Azər¬baycan aşıq mü¬hit¬lərinin getdikcə ağırlaşan durumu, aşıqların sosial-mə¬işət və yara¬dı¬cılıq problemləri Qurultay çağırılmasını zərurətə çevirmişdi. 1984-cü ildə keçirilən dördüncü Qurultaydan sonra aşıqların yaradıcılıq təşki¬latının dağılmağa başlaması və çəkişmə-ziddiyyət meydanına çevrilməsi bir sıra xoşagəlməz nəticələr ortaya gətirdiyindən məsələnin ciddi və köklü şəkildə həllinə ehtiyac böyük idi. Bu səbəbdən ustad aşıqların və görkəmli ziyalıların müraciətinə cavab olaraq Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin dəstəyi ilə çağırılan növbəti Qurultay bir çox problematik məsələlərə aydınlıq gətirdi. Qurultayı millət vəkili, akademik Nizami Cəfərov açaraq bu mötəbər tədbiri idarə etməyi akademik Bəkir Nəbiyevdən xahiş etdi. Akademik Bəkir Nəbiyev giriş sözü ilə Qurultay iştirakçılarını salamladı və Qurul¬tayın səlahiyyətli olub-olmaması barədə mandat komissiyasının sədri pro¬fessor Bəhlul Abdullanı kürsüyə dəvət etdi. Mandat komissiyasının sədri 225 nəfərdən ibarət olan Qurultay nümayəndələrinin rayon konfrans¬ları tərəfindən seçilərək göndərildiklərini bildirdi. Qurultayın səlahiyyəti təsdiq olunduqdan sonra söz Azərbaycan Respublikasının Mə¬də¬niyyət və Turizm naziri Əbülfəz Qarayevə verildi. Nazir Azər¬baycan Respublikası Prezidenti İlham Əliyev cənablarının təbrikini Qurultay iştirakçılarına çatdırdı. Professor Məhərrəm Qasımlı “Aşıq sənətinin müasir vəziyyəti: prob¬lemləri və inkişaf perspektivləri” mövzusunda məruzə ilə çıxış etdi. YUNESKO-nun eksperti, sənətşünas Sənubər Bağırova “Aşıq sənə¬tinin qarşısında duran perspektiv vəzifələr” mövzusunda məruzə etdi. Məruzələr ətrafında millət vəkilləri Nizami Cəfərov, Qənirə Paşa¬yeva və Rəfael Hüseynov, professor Qəzənfər Paşayev, professor Sədnik Paşayev, xalq şairi Fikrət Qoca, Bəstəkarlar İttifaqının sədri Firəngiz Əli¬zadə, ustad aşıqlardan Ədalət Nəsibov, İsfəndiyar Rüstəmov, Gülarə Azaf¬lı və başqaları çıxış edərək aşıq sənətinin tarixi-mədəni dəyəri və çağ¬daş durumu barədə öz mülahizələrini bildirdilər. Aşıq sənətinin Azərbaycan xalqına məxsus unikal mədəni-mənəvi sərvət kimi YUNESKO-nun qeyri-maddi irs siyahısına daxil edilməsi təklifi çıxış¬çıların əksəriyyəti tərəfindən vurğulandı və qurultay iştirakçıları tərə¬findən dəstəkləndi. Qurultay nümayəndələri tərəfindən irəli sürülən namizədlər əsasında açıq səsvermə yolu ilə idarə heyəti seçildi. İdarə heyəti xalq şairi Zəlimxan Yaqubun Aşıqlar Birliyinin sədri seçilməsi təklifini irəli sürdü. Qurultay bu təklifi yekdilliklə təsdiq etdi. Professor, Dövlət Mükafatı laureatı Məhərrəm Qasımlı Birliyin birinci katibi seçildi. Professor Məhərrəm Qasımlı Qurultayın Qətnaməsini oxudu. Qət¬na¬mə qəbul olundu. Qurultay nümayəndələrinin Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev cənablarına Müraciəti qəbul edildi. Qurultayın sonunda aşıqlar geniş konsert proqramı ilə çıxış etdilər.
* * *
V Qurultaydan sonra Azərbaycan aşıq sənətində yeni inkişaf mərhələsi başladı. Bu sənətə dövlət səviyyəsində qayğı və diqqət artırıldı, onun təbliği istiqamətində mühüm addımlar atıldı. Heydər Əliyev Fondunun rəhbərliyi və Azərbaycan Respublikası Mədə¬niy¬yət və Turizm Nazirliyi tərəfindən bir sıra tədbirlər həyata keçirildi. “Azər¬baycan aşıq sənəti” faylı hazırlanaraq YUNESKO-ya təqdim edildi. Həyata keçirilən məqsədyönlü tədbirlər öz bəhrəsini verdi – Azərbaycan dövlətinin, xüsusilə YUNESKO və İSESKO-nun xoş¬mə¬ramlı səfiri, millət vəkili Mehriban xanım Əliyevanın aşıq sənətinin qo¬run¬ması, inkişafı və təbliği istiqamətində fəaliyyəti nəticəsində 2009-cu ilin 28 sentyabr – 02 oktyabr tarixində Birləşmiş Ərəb Əmirliyinin Abu-Dabi şəhərində YUNESKO-nun Qeyri maddi-mədəni irsin qorunması üzrə Ko¬mitəsinin 4-cü sessiyasında YUNESKO-nun Hökumətlərarası Komitəsinin yekun qərarına əsasən Azərbaycanın aşıq sənəti YUNESKO-nun Qeyri-maddi mədəni irs üzrə reprezentativ siyahısına daxil edildi
Məhərrəm Qasımlı (azərb. Qasımlı Məhərrəm Paşa oğlud. 1958, Tovuz rayonu, Alakol) — Filologiya elmləri doktoru, professor, AMEA Ədəbiyyat İnstitutunun direktor müavini, Azərbaycan Aşıqlar Birliyinin sədri (03.03.2016-indi),[1] ədəbiyyatşünas, folklorşünas, şair.
Məhərrəm Qasımlı 1958-ci ildə Tovuz rayonunun Alakol kəndində anadan olub. Azərbaycan Dövlət Universitetinin filologiya ixtisasını bitirmişdir.
AMEA-nın Ədəbiyyat institutunda işləyir. İnstitutun folklor şöbəsinin müdiridir. 1992-ci ildən Ədəbiyyat institutunda elmi işlər üzrə direktor müavini təyin olunub.
1994-cü ildən “Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi” oncildliyi hazırlayanlardandır. 2003-cü ildən nəşr olunan “Folklor və etnoqrafiya” jurnalının baş redaktorudur.[2]
2008-ci ildə “Novruz” ensiklopediyasını hazırlamışdır və onun baş elmi redaktorudur. 2010-cu ildə Türkiyədə “Ozan-aşık sanatı” adlı kitabı çap olunub.
Orxan Paşa təxəllüsü ilə şeirlər də yazır. “Sənə sözüm var” (2004) adlı şeirlər kitabı çap olunub.
“Ozan-Aşıq” ensiklopediyası üzərində işləyir.
Azərbaycan Aşıqlar Birliyinin I katibidir.
Azərbaycanda 250-dən çox elmi məqalələri və 2 monoqrafiyası çapdan çıxmışdır.
Xaricdə isə 20 məqaləsi çıxmışdır.
Azərbaycan Aşıqlar Birliyinin 1-ci katibi çalışmışdır.2016-cı ildə Birliyinin sədri seçilmişdi.
Ozan-aşıq keçidi. Bakı, “Qobustan” jurnalı., 1991, №3 “Ustad”, “Ədəbiyyat qəzeti”, 22 fevral 1991-cı il, №8. “Manas” dastanının anlatılış özəllikləri. Ankara, “Turk dünyası” dərgisi, 1995, №4 Azərbaycan türklərində ad anlayışı. Azərbaycan interneyşel. dər. Vaşinqton, 1999, №11 Aşıq sənətində informatik yük və repertuar problemləri. Bakı, 2001, Elmi əsərlər, №3-4 Bayatılarımızın heyrət heykəli: Sarı Aşıq //Ədəbiyyat qəzeti.- 2015.- 5 sentyabr.- S.20-21.
Musa Nəbioğlu 1958-ci il dekabrın 26-da[1]Borçalı mahalında – Gürcüstan SSR-nin Bolnisi rayonununDarvaz kəndində anadan olub. 1975-ci ildə həmin kənddəki orta məktəbi, 1980-ci ildə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunu (indiki ADPU) bitirib. İnstitutu bitirdikdən sonra Gürcüstan Maarif Nazirliyinin sərəncamına göndərilib və bu nazirliyin təyinatı ilə Zalqa rayonundakı Tecis kənd orta məktəbində müəllim, direktor müavini kimi fəaliyyət göstərib. 1986–1997-ci illərdə pedaqoji fəaliyyətini Darvaz kəndində davam etdirib.[2]
Uzun illərdir ki, həm də jurnalistlik fəaliyyəti məşğul olur. O, pedaqoji fəaliyyətlə yanaşı Gürcüstanda Azərbaycan dilində nəşr olunan qəzetlərlə müntəzəm əməkdaşlıq edib, Gürcüstan Radiosunun Azərbaycan dilində verilişlər redaksiyasında çalışıb.
↑ Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin Fəxri Fərmanı. əmr №184
↑ Vahid, T. “Ozan – Aşıq Dünyası”: [Milli Kitabxanada şair Musa Nəbioğlunun eyni adlı kitabının təqdimat mərasiminin keçirilməsi haqqında] //Mədəniyyət.- 2010.- 10 noyabr.- S. 14.
Kürdəmir rayonunun Sor-Sor kəndindən olan, Qarabağ uğrunda Vətən müharibəsində şəhid olmuş, “Vətən uğrunda” və “Şuşanın azad olunmasına görə” medalları ilə təltif edilmiş Şiralı Vüqar oğlu Səlimovun əziz xatirəsinə bulağın açılması münasibəti ilə.
Adi bulaq deyil bu, şəhid xatirəsidir, Şəhidin ölməzliyi, şəhidin haqq səsidir. Canını xalq yolunda qurban verən şəhidin, Vətən, torpaq uğrunda qurban gedən şəhidin, Ölməzliyini təsdiq, eyləyən abidədir, Elim unutqan deyil, xalqımız bilir qədir.
İnsanı insan edir, yaşadır öz amalı, Bunu dərk eyləyirdi, anlayırdı, Şiralı. Anası tək sevirdi, vətəni, bu torpağı, Deyirdi, qoyammarıq, düşməndə Qarabağı, Yağıları bir yolluq qovmalıyıq yurdumdan, Qələbə gözləyirik, biz yenilməz ordumdan.
Komandanın əmridir, getməliyik irəli, Necə də xoşbəxt idi, mətin əsgər Şiralı. Döyüşdü Füzulidə, Cəbrayılda qeyrətlə, Düşməni məhv eylədi, vətən oğlu cürətlə. Suşamız azad oldu, alındı torpağımız, Vüqarla dalğalanır üç rəngli bayrağımız.
Şiralı tək çox igid bu günü görməsə də, Sevinc gülüstanından çiçəklər dərməsə də, Vətən heç vaxt unutmaz öz şəhid övladını, Daim yaşatmalıyıq igidlərin adını. Bu bulaq Şiralının ölməz xatirəsidir, Şəhidlərə məhəbbət, sevgi ifadəsidir
“Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Gənclər Şurasının və Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş məsləhətçisi, Prezident təqaüdçüsü, “İlin gənci” müfakatçısı
Bu şəhərin əyninə dar gəlir darıxmağım; Həsrət pəhriz tanımır… Ürəyimi çox üzür sənsiz günə baxmağım, Bir də ağrılar üzür gözümün giləsində, Sonra gəlib demə ki: “Dərdim dəniz tanımır…”
Getdin ha… O günün günortası yadında? Bir ovuc qəm yığmışdın çiynindəki çantaya… Sonra mesaj yazmışdın: “Nəsə yadımdan çıxıb?”… Utanmışdım yazmağa, indi deyim, indi bil, Bir ovuc dən unutdun saçlarımın ucunda…
(iyul, 2020)
Ən gözəl sevgi şeiri Uzaqlara yazılar… Sevgilərin şairi Dərddən ölməz, üzülər…
“Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Gənclər Şurasının və Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş məsləhətçisi, Prezident təqaüdçüsü, “İlin gənci” müfakatçısı
Ölməyən ümidlərə may ağısı
Sənə mesaj yazıram, Yazıb-yazıb silirəm… Seçdiyim hər hərflə Yeni cığır açıram, O cığıra daş düzüb Tez qaçıb gizlənirəm… …ağlım yoxdu, bilirəm…
Gün siləndə buludun Üzündəki tozları Əllərimi xatırla… Qarı nənə “söz qoşub” “Deyikli” ümidindən Küsdürəndə qızları Şeirimi xatırla…
Və bir gün… Bir ləçəkdə Rast gələrsən qurumuş Kəpənək qanadına… Adım düşər yadına… …Sevirdim səni, ümid, Ümidin inadına…
Bu gecə bonzay çiçəyi, Dan üzü solub gedəcək… …qocalıram… Əlimdədi cavanlığım- -şəkillərin ən göyçəyi… Bir az baxıb ağlayaram, Xatırlayıb gülərəm də O şəkil çəkilən günü… …bir də… Bir də başım üçün MRT çəkilən günü…
…bu gecə yaman gecədi… Bu gecə məni üzəcək… Ağrımı ağrıkəsici, Ümidimi ay kəsəcək… Dar gələcək ürəyimə Geyindiyim təsəllilər: Bu gecə bonzay çiçəyi, Dan üzü solub gedəcək…
“Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Gənclər Şurasının və Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş məsləhətçisi, Prezident təqaüdçüsü, “İlin gənci” müfakatçısı
Şam ağacına sarmaşıb “Aşdım-daşdım” budağı… Saçlarımı qayçılayıb Torpağına tökmüşəm… … “illər aşıb, aylar aşıb, xatirənlə qucaqlaşıb” gətirərmi bu yanvarda vüsalı şam ağacı?
…sarı rəngdi həsrəti… Nənəm oxşayardı şamı… İndi şamın həsrəti də, Nənəmin laylası da Çox köhnə xatirədi…
Aldanıb sarı rəngin möhtəşəmliyinə Gözlərimin kökünü Sən yaşayan şəhərin Xəritəsinə bükmüşəm… …çox köhnə xəritədi…
2020
Həsrət çəkir ütüsün təkliyimin üstünə, Qırışığı açılır nimdaş xatirələrin… Yanıram öz közümə, kor oluram tüstümə, Göz yaşımla pozulur sərhəd xəritələri…
Bir divardı, bir mənəm, bir də nənəmin şəkli, Dilimdən çoxdan küsüb sevgi bayatıları… Təkliyimin ovcunda bir sənə çatır ərkim; Tanrım, düyünlə bir-birinə eşq dolu həyatları…
Nə Həvvalar ağlasın, nə Adəmlər tək qalsın, Axataranı olmasın o “sonuncu əlacın”… Düşsün öz dibinə yaşıl alması, Günahdan kəm qalsın həyat ağacı…
Əslən Kürdəmir rayonunun Sor-Sor kəndindən olan, Qarabağ uğrunda Vətən müharibəsində qəhrəmanlıqla şəhid olmuş, şəhid olduqdan sonra “Vətənin müdafiəsinə görə” medalı ilə təltif edilmiş gizir Məmmədov İsmət Hikmət oğlunun əziz xatirəsinə ithaf edirəm.
Yaxın gəlin, sizinlə tanış edim İsməti, Orduda gizir idi, vardı, xətir-hörməti, Çox düşünüb seçmişdi, bu müqəddəs sənəti, Deyirdi, borcumuzdur, azad etmək torpağı, Düşməndə qoyammarıq, o gözəl Qarabağı.
Sənətini sevirdi, mərd idi, qoçaq idi, Hər döyüşdən çıxanda qalib, üzü ağ idi, Məğrur, cəsarətliydi, qorxudan uzaq idi, Hər zaman xoş gəlirdi, onun səsi, sorağı- Düşməndə qoyammarıq, o gözəl Qarabağı.
Aprel döyüşlərində göstərmişdi şücaət, Hamı görmüşdü onda, var nə qədər cəsarət, İnsanı ucaldıbdır hər bir zaman ləyaqət, Qalib kimi keçmişdi, imtahanı, sınağı, Düşməndə qoyammarıq, o gözəl Qarabağı.
Əməliylə qazanır insan şöhrəti, şanı, Canından çox sevirdi doğma Azərbaycanı, İsmətgil xilas etdi, o kəndi – Suqovuşanı, Pərən-pərən dağıldı, qaçıb yox oldu yağı, Düşməndə qoyammarıq, o gözəl Qarabağı.
Doğma Sor-Sor kəndində o, gəlsə də dünyaya, İndi əziz övladdır bütün elə-obaya, Əhsən, İsmət böyüdən, gözəl, ata-anaya, Ot kökü üstə bitər, bunu, bilirik, axı, Düşməndə qoyammarıq, o gözəl Qarabağı.
Hələ yeni dil açır, Dəniz – o şirin bala, İsmətdən bir xatirə, bizə əmanət qalan, Böyüyüb bilər: -ölmür şəhidliyə ucalan, Ana yurdun başlayıb xoş günü, xoş sorağı, Düşməndən azad etdik, o gözəl Qarabağı. 31.01.21.
KİŞİ Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin məzarı başında düşüncələr
Yetmiş illik ayrılıq axır ki, çatdı sona, Salam! Rəsul övladı Məhəmməd Əmin kişi! Yordum uzaq yolları, səsinlə, sorağınla, Qırdım axır belini həsrətin, qəmin, kişi!
Məzarına baxanın kirpiyində nəm gördüm, Ağ mərmərin üzündə qara donlu qəm gördüm. Sənin kimi yarımaz bir qisməti kəm gördüm, Acıdım taleyinə min bəxti kəmin, kişi!
Sağ olsun məzarını ağ mərmərə tutanlar, Dilindəki sözləri seçib zərə tutanlar. Qoy tarixdən utansın səni şərə tutanlar, Yaman getdi əlindən fürsətin, çəmin, kişi!
Tanrı səni yaratdı, bir də çətin yarada, Sən qurtuluş istədin, qanlar axdı arada. Beşiyin Bakıdadır, məzarın Ankarada, Sənin Vətəndən özgə kimin var, kimin, kişi?
Nələr çəkib başımız, dərdimizdən halıydın, Yaralı bir nəğmənin unudulmaz xalıydın. Sən də bizim torpağın Mustafa Kamalıydın, Heyif! Sünbül tutmamış biçildi zəmin, kişi!
Sizdən sonra gələnlər qara yeltək əsdilər, Bizi bizdən almağa coşdular, tələsdilər. Məğrur saraylar yapan düz əlləri kəsdilər, Daşı düz qoyulmadı özülün, himin, kişi!
Ana öz övladını qoymaz gözündən yana, Vətənin ölməz oğlu, gedək Azərbaycana. Millət “İstiqlal!” – deyə yenidən gəlir cana, Özün çal havasını köklənən simin, kişi!
Kəsilməz xalqın kökü, dərindədir, dərində, Zaman çəkib oturdar hər kəsi öz yerində. İllər gəlib keçsə də, sən xalqın nəzərində Yenə həmin oğulsan, yenə də həmin kişi! Bu böyük həqiqətə əmin ol, əmin, kişi! Salam! Rəsul övladı, Məhəmməd Əmin kişi!!!
Bir Şəmşir olaydı, bir mən olaydım, Ovsun o olaydı, sirr mən olaydım. Cahan o olaydı, şir mən olaydım, Kaş mən o yuxudan ayılmayaydım. Hər igid dağların mərdi, əriydi, Hər gözəl məclisdə nazlı pəriydi. Dövrədə Kəlbəcər şairləriydi, Kaş mən o yuxudan ayılmayaydım. Sıldırım qayaları düşmən qorxudan, İnsan oxuyandı, dağlar oxuyan. Məni kim ayıltdı şirin yuxudan, Kaş mən o yuxudan ayılmayaydım. Qarlı zirvələri öyəydi Məmməd, Kövrək şeirlərdən deyəydi Məmməd, Paltarı çiçəkdən geyəydi Məmməd, Kaş mən o yuxudan ayılmayaydım. Oynaşan görəydim oğul-uşağı, Qaynaşan görəydim odu-ocağı. Üzümə güləydi “Ceyran” bulağı, Kaş mən o yuxudan ayılmayaydım. Hərə bir arzuda, hərə bir yaşda, Güləydi ömrümüz torpaqda, daşda. Qəmbər oturaydı yuxarı başda, Kaş mən o yuxudan ayılmayaydım. Can verər iştaha, dəm verər aşa, Ruh verər ömürə, ruh verər yaşa. Baxdıqca baxaydım “Yeddiqardaş”a, Kaş mən o yuxudan ayılmayaydım. Qoca Dəlidağın dəli köhləni, Cığırdan cığıra ataydı məni. Çığnayıb keçəydim dumanı, çəni, Kaş mən o yuxudan ayılmayaydım. Bir zindan kəsildi bizlərə, zindan, Bir göz qırpımında dəyişdi zaman. Hanı Güllü nənə, hanı Ağdaban, Kaş mən o yuxudan ayılmayaydım. Uzun bir söhbətdir, bir mərəkədir, Torpaq əsarəti qara ləkədir. Ayılmaq özü də bir təhlükədir, Kaş mən o yuxudan ayılmayaydım. Yamyaşıl yarpaqdı, sapsarı xəzəl, Bu dağlar qədimdi, bu dağlar əzəl. Nə gözəl yuxuydu, Allah, nə gözəl, Kaş mən o yuxudan ayılmayaydım. Səmtini itirən yoldu, cığırdı, Yazıqdı, yetimdi, kütdü, fağırdı. Zəlimxan olmağın dərdi ağırdı, Kaş mən o yuxudan ayılmayaydım.
“Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Gənclər Şurasının və Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş məsləhətçisi, Prezident təqaüdçüsü, “İlin gənci” müfakatçısı
Bu gecəni hiss elə… Eynəyinin ağrıyan şüşəsini silmə heç… Sızlasa əlinin qələm söykənən yeri Üflə… Hər ağrıya ürək vermə, Birinin də üstündən keç…
Bu gecəni hiss elə… Oxuduğun son romandan Daha gözəlini yaz… Gül bütün ölümlərə… Qucaqlayıb bu gününü Sabahına ağla bir az…
Bu gecəni hiss elə… Bəsdi ütülədin xatirələri, Aç başını burax çoban ititək… Hara getsə, bil ki, geri dönəcək…
Bu gecəni hiss elə… Bir az da özünü təriflə güzgüdəkinə… Bir az da üzülsün ürəyində yara olanlar, Gözündən düşənlər…
“Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Gənclər Şurasının və Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş məsləhətçisi, Prezident təqaüdçüsü, “İlin gənci” müfakatçısı
Saçımın ucunda yaşıl işıqlar, Əllərin son sürət şütüyür hələ… “Elin qınağı”nın son cəriməsi Qıyılan gözümdə üşüyür hələ…
Sonuncu çarədi duz ayrılıqlar, Portağal dadında açılır səhər… Məğrur təbəssümüm-sərt qayalıqlar, Ətrin-mamır üçün darıxan şəhər…
Bu son dayanacaq palitra kimi; Günəş fırçasını yelləyir nazla… Qalın paltarların dolab həsrəti Aprel axşamını səslər avazla…
Yığıb qəhərimə ayrılıqları, Min ildi vağzala yayılan səsəm… Üzümü tuturam ayrılanlara: -Sevgin yaddan çıxdı, sonuncu düşən!
…Bütün avtobuslar şəhərarası, Bilet satan yoxdu üzü günəşə…
Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Gənclər Şurasının və Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş məsləhətçisi, Prezident təqaüdçüsü, “İlin gənci” müfakatçısı
Bir qış gecəsiydi… Tutub əlindən Getməyə dəyərdi buz donan gölə… Neynim ki, boz idi şəhər arzun da… Boz idi cibləri dəri gödəkçən, Boz idi qəssabın təpiklədiyi, Fevral soyuğunda üşüyən pişik… …elə utanıram neçə saatdı… Hardan oxumuşdum? Yenə unutdum… Buz donan o göldə ölən boz qumru, Bir tikə piy üçün döyülən pişik, Cibləri yırtılan o boz gödəkçə; Sən demə… “Sevginin ölçülü mətnlərində” Sən idin… Mən idim… İkimizmişik…
Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Gənclər Şurasının və Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş məsləhətçisi, Prezident təqaüdçüsü, “İlin gənci” müfakatçısı
İtirilmiş şəhərləri okeanlarda axtarıb Səhralarda tapırıq… Səncə, bu, sevgi deyil?! Harda bir ovuc gülüş var Gözlərimizlə qapırıq… Səncə, bu, sevgi deyil?!
“Ağ yuyub qara sərdiyim” Sənsizliyin qucağına Bir körpə şəkli qoymuşam… Dünən də xəyalımda Şuşaya qədər qaçmışam, Cıdır düzünün köksündə Şeir süfrəsi açmışam… Səncə, bu, sevgi deyil?!
Şeir-şeir, nəğmə-nəğmə Öldürürlər şairləri Bütün gözəl oxucular… İlk şeiri yazanların Son misrası ağı olub; Unudulmur ağıçılar… Səncə, bu, sevgi deyil?!
Dəməşqdə bir qız ağlayır, İstanbulda layla deyir bir nənə… Bizim evə yağış damır; Damla-damla pay bölürük Tanrıyla: “Biri sənə, biri mənə…” Səncə, bu, sevgi deyil?! Məncə, Sevgidir, sevdiyim…
Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Gənclər Şurasının və Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş məsləhətçisi, Prezident təqaüdçüsü, “İlin gənci” müfakatçısı
Açın qapıları, küssün açarlar, Kəsilsin ümidi barmaqlıqların… Yıxın hasarları, Kəsə yol tapsın Gücünü çəlikdən uman qocalar… Dələlər, sərçələr utanmasınlar Yuvadan yayılan zümzümələrdən… Tutuşun əl-ələ, Qaçın bu küçədən, Pozun qaydaları, Yazın sevgini Bütün şəhərlərin elanlarına… Sonra da unudun, unudun məni, Yazın xatirəmi yaddaşsızlığa; Kirayə ev gəzən tüm şairlərin İntihar eyləyən misralarına…
Sənin səbrin mənim səbirsizliyimdən daha böyükmüş, Səbr edənləri özünə dost tutan, Bir adı da Səbr olan Allahın səbrindən də, – Tanrının yer üzündəki mələyi.
Sənin o məsum göz yaşlarında Mənim günah dolu hikkələrim yaşayır. Gəl öpüm o pak alnından, Gəl öpüm sellərin, suların yatağı olan o ürkək gözlərindən, Amma ayrılıq olmasın. Gözlərdən öpmək ayrılıq gətirərmiş ya, – Olmasın ayrılıq, Tanrının yer üzündəki mələyi.
Mən, bu günə kimi nə anama şeir yazdım, nə sənə… Anamın qüdrətini vəsf etməyə söz tapmadım, sənin səbrini… İllərdi ziyarət də bilmirəm anamın qəbrini… Bir dillənsənə, bir söz desənə… Lap qəlbimə dəy, lap məni acıla… Nə qədər ki, gec deyil, Nə qədər ki, fürsət var, Gəl səbrini ziyarət edim sənin, Bəlkə… bəlkə onda o böyük, o müqəddəs ziyarətin – Ana məzarını ziyarıtin də yolu açıla. Tanrının yer üzündəki mələyi.
Qaldır yerə dəyən kipriklərini, Qaldır göyə bülənd elə İllər boyu ürəyində dustaq etdiyin üsyan əvəzi, hayqırtı əvəzi. Sonra da ağca-ağca tellərini buludlara bənd elə, – Nərdivana döndər Göylə Yerin arasında. Qoy göy üzünün mələkləri bu nərdivanla enib Əsl mələk necə olurmuş bir görsünlər, – Tanrının yer üzündəki mələyi. Aç, aç qəlbinin pəncərəsini, Oxşasın üzümü əfv fərmanının küləyi…
Azərbaycan Kütləvi İnformasiya Vasitələri Həmkarlar İttifaqı (AzərKİVİHİ) İdarə Heyətinin qərarı ilə Azərbaycanın ərazi bütövlüyü, torpaqlarının azad yolunması yolunda vətənpərvər yazarları və çıxışları ilə fərqlənən, çoxlu sayda kitabların redaktoru və ön söz müəllifi kimi tanınan, uzunmüdətli mətbu və ədəbi fəaliyyəti ilə seçilən fəal ictimaiyyətçi, Çağdaş Azərbaycan ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi, Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü, Azərbaycan Respublikası Prezidenti Təqaüd Fəndunun təqaüdçüsü, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının İcraçı Baş katibi, “Azad qələm” ədəbi-bədii, ictimai-publisistik qəzetinin və “Ali Ziya” ədəbi-bədii, elmi-publisistik jurnalının təsisçisi və baş redaktoru, Azərbaycanlı şairə-publisist Nəcibə İlkin Azərbaycanın fəxri” fəxri duplomu ilə təltif olunub.
Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Mətbuat xidməti və İctimaiyyətlə Əlaqələr şöbəsi
Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü, Azərbaycan Respublikası Prezidenti Təqaüd Fəndunun təqaüdçüsü, “Azad qələm” ədəbi-bədii, ictimai-publisistik qəzetinin və “Ali Ziya” ədəbi-bədii, elmi-publisistik jurnalının təsisçisi və baş redaktoru
Məclislər başına çəkməzlər məni, Hələ ki, köhnədir çuxam, a dostlar. Ürəkdə məkrlər, gözlərdə yalan, Mən o baxışlardan toxam, a dostlar.
Yaxşılar görmüşəm ilişib torda, Yaman yüz kələklə qalmayıb darda, Bu zaman çox verib qoyunu qurda, Onunçün onunla yoxam, a dostlar.
Hiylədi, fitnədi, fəsaddı dünya, Nə arzu dilədim nəs atdı dünya, Alçağı, naqisi yaşatdı dünya, Qalıbdı əllərdə yaxam, a dostlar.
Çox baxdım dünyanın qəm baxarına, Nəcibə, tale də gəlmir karına, Düşüb bu dünyanın tərs axarına, Üzü qibləsinə axam, a dostlar. ..12.04. 1989
Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü, Azərbaycan Respublikası Prezidenti Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü, “Azad qələm” ədəbi-bədii, ictimai-publisistik qəzetinin və “Ali Ziya” ədəbi-bədii, elmi-publisistik jurnalının təsisçisi və baş redaktoru
Sveta, tələbə yoldaşlarının görüşünə bu dəfə qızları ilə gəlmişdi – özü də lap böyük sevinclə. Çünki belə görüşlər iki –üç ildən bir keçirilsə də, bütün tələbələr bir yerə cəm olmurdular. İndi isə bütün qrup yoldaşları, rəhmətə gedənləri çıxmaq şərtilə, görüşdə idilər. Şirin xatirələr bir-birini əvəz edirdi. Arada gözəl sağlıqlar deyilir, həzin musiqi səslənirdi. Bəzən insanı xoş duyğuların qoynuna səsləyən, bəzənsə keçmişin iztirablarını xatırladan nəğmələr bir-birini əvəz etdikcə Şahinin əhvalı da dəyişir, gözünü Svetadan çəkmirdi. Uzun illərin ayrılığından sonra gənclik illərində ondan aldığı sevgi nəşəsi yenidən yadına düşmüşdü. Xoş anlar gözünün qabağında canlandıqca başı dumanlanır, ona yaxınlaşmaq üçün fürsət gözləyirdi. Diqqəti daha çox cəlb etmək üçün arabir baməzə söhbətləri, lətifələri ilə şənliyə gözəllik qatır, gah da gözünü Svetadan çəkmədən sevgi şeirləri söyləyirdi. Nədən belə etdiyini heç özü də bilmir, ürəyindən keçənləri söyləmək üçün fürsət axtarırdı. Məclis qızışanda ona nə vaxt yaxınlaşdığından özünün də xəbəri olmadı. Keçmişin nəşəsi parıldayan gözləri ilə yenidən qadını ovsunladı, həlim səslə soruşdu: -Sveta, necəsən? Öz aramızdı, heç dəyişməmisən ha…Həminki kimi gözəlsən, canı yanmış, – o, bir qədər susub əlavə etdi, – amma qızların heç atalarına oxşamırlar. Sveta əli ilə onun ağzını tutdu, pıçıltı ilə: – Şahin, indi onun vaxtı deyil. Bilirəm niyə maraqlanırsan, vaxtı gələndə bilərsən, – dedi. Musiqi sədaları restoranı bürümüşdü. Bəlkə də görüşlərin heç biri belə gözəl keçməmişdi. Hamı rəqs edirdi. Sveta Şahinin qolları arasında sanki hər şeyi, hətta qızlarını da unutmuşdu. Ağzını Svetanın qulağına dayayan Şahin yenidən sözə başladı: -Hə…Sveta danış görək keçmişindən. Amma bir şeyi desəm, mənə acıqlanma ha… -Yox, Şahin səni həmişə çox sevmişəm. Neynim ki, əlim sənə çatmadı. Uzaq düşdük. İldə bir dəfə görüş isə bizə bəs etmədi. Nə desən, xətrimə dəyməz. Axı sən qəlbimdə ayrı bir iz qoymusan. – Eybi yox, bu da bəs idi.. Sadəcə onu demək istəyirdim ki, – o susdu, sonra yenidən sözə başladı, – sənin çox adamla əyləndyini bilirdim. Sənə olan hislərim tamam fərqli idi. Bir neçə dəfə görüşsək də, səndən tez uzaqlaşmaq istədim. Dəli eşqini duydum. Hiss etdim ki, mən də sənə bağlanıram. Yaxşı ki, uzaqlaşa bildim, yoxsa… – Yoxsa, nə? Şahin söhbəti dəyişmək istədi: – Sveta, xətrinə dəyməsin, siz erməni qızları adamı elə tora salırsınız ki, çıxmaq olmur. Bu məqsəddimi, sevgidimi, anlamaq çətin olur. Amma, öz aramızdı, bu, sevgidən çox… arxasını özün bilirsən. Bizim qızlarda isə əksinə… – Mən o vaxt səni öz toruma sala bilmədim. Heyifsilənirəm. Svetanın qəh-qəhə ilə dediyi bu söz Şahinə xoş gəldi. – Nə yaxşı ki, o tora düşməmişəm… Siz erməni qızları öz kişilərinizdən çox türk kişilərinə meyillisiniz. Axı niyə? -Sevgini milliləşdirmə də, Şahin. Sevgi insanın içindən gəlir. Bizimsə türk kişilərinə meyillənməyimizin sən düşündüyündən də çox başqa tərəfləri var,- Sveta ona daha bərk sığındı, – gəl bu barədə danışmayaq, keçmiş sevgimizin ətrini alaq bir-birimizdən. -Mənim üçün bu sevgi yox, əslində səninlə əylənmək idi, gözəl Sveta. Axı sən hamının sevgilisi ola bilməzdin. -Orası doğrudur. Mən də bilirəm kiminlə əylənmk lazımdır. Axı sən də savadlı, həm də şux qamətli idin. -Aha, aydındır. Bax, məqsədinin üstünə indi gəlirsən. Deməli, erməni qızları yaxşı toxumluq axtarırlar. Sveta susmağa üstünlük verdi. Yenidən Şahinin qolları arasında uyudu. Birdən gözləri qrup yoldaşları Seymurun və Sahibin qucağına sığınıb rəqs edən qızlarına sataşdı. Öz-özünə: -Eybi yox, qoy gözləri açıq böyüsünlər, – deyib rəqsinə davam etdi. Şahin qrup yoldaşlarına göz vuraraq üzünü Svetaya tutdu: -Nədənsə qızlarını sizin millətə oxşada bilmədim. Ərini yaxşı tanıyırdım, taksisinə o qədər minmişik ki, səninlə, – o bu sözü xüsusi intonasiya ilə dedi. Sveta gülümsündü: -Hə, elədir…əlacsız qalıb ona getdim. Əvvəlcə uşağı rədd elətdirdim. Toyumuza qədər əməlli-başlı böyümüşdü. Toyumuzdan az sonra iş yerindən Kislovodsk şəhərinə göndərildim. Sərbəst olmaq üçün ərimin mənimlə getməsini istəmədim… Orada bir oglanla tanış oldum. Azərbaycanlı idi. Bir-birimizi çox sevdik. Fizika-riyaziyyat üzrə elmlər namizədi idi. Hər gün sevgi dolu günlər yaşayırdıq. Mən ondan hamilə qaldım… Geri qayıdanda hamilə olduğumu bilən ərim çox sevindi. Hə, nə isə qızım oldu. Bayaq sənə göstərdiyim böyük qızım həqiqi atasının davamçısıdır, riyaziyyat-fizika fakültəsində təhsil alır. Çox savadlıdır. Sveta bu sözləri deyib yenə ürəkdən güldü. Şahin də ona qoşuldu. – Hə, deməli atasının gül balası… – Hə, Şahin neynim ki, öz atasından olsaydı, şofer olacaqdı da…Ha-ha-ha… – Ay səni… Çoxbilmişsən, çoxbilmiş… Sizin bu “savadınız” bizdə heç vaxt olmadı da… – Sənə əlim çatmadı, birini də səndən düzəldəsi idim… – Bəs o biri qızın kimdəndir? Sveta yenidən qəh-qəhə çəkdi, bir az toxdayandan sonra dedi: – Hə, əzizim. Böyük qızım olandan iki il sonra yenə təkmilləşdirmə institutuna göndərildim, bu dəfə isə başqa şəhərə. Xəstəxanada olarkən bir həkim oğlanla tanış oldum. O da azərbaycanlı idi. Nəzərlərini məndən çəkmədiyini gördüm. Tez bir zamanda ona elə alışdım ki… Hər gün görüşməyə başladıq. Bir ay tamam olanda geri döndüm. Bax bu qızıma hamilə qalmışdım. İndi o da həkim olmağa hazırlaşır. – Bəs yoldaşından övladın yoxdu? – Yooox, bu vacibdi məgər?! Axı bayaq özün yaxşı söz dedin: gözəl, yaraşıqlı, savadlı toxum. Hər ikisinin gülüşü salonu başına almışdı: öz aləmlərində idilər. Birdən Sveta başını azacıq qaldırıb pıçıldadı: – Yoldaşım hələ də elə bilir ki, uşaqlar ondandır. Amma arada zarafata salıb deyir: – Sveta, öz aramızdı, o qədər orda-burda oldun ki, uşaqlar da mənə oxşamadı ey. Mən isə gülürəm…. Şənlik başa çatmaq üzrə idi. Şənliyi təşkil edən Vasifin kobud səsi eşidiləndə hamı susdu. O: -Hə, dostlar, növbəti görüşümüz gələn il bu vaxt yenə burda olacaq, – deyib hamını xatirə şəkil çəkdirməyə dəvət etdi. Sveta Şahindən qopmaq istəmədi, şəkil çəkdirəndə də onunla yanaşı dayandı. Bunu görən Şahin onun qulağına pıçıldadı: -Sveta, evdə ərə gedəsi qızım, evlənəsi oğlum var axı. Hələ yoldaşımı demirəm. Sveta əl çəkmək istəmədi, nazlandı: -Gəl qızlarımdan birini oğluna al, nə olar. Sən də rahat gəlib-gedərsən bizə. Şahin tələbəlik illərində olduğu kimi birdən çılğınlaşdı: -Sən dəlisən? Bircə o qalmışdı ki, bir erməni fahisənin qızını oğluna alıb deyə lağ eləsinlər? Sveta özünü ciddi göstərmək istədi:
Mən fahisə deyiləm, mənim ərim var. Sadəcə öz qanunlarımızla hərəkət edirəm və anla ki, bütün erməni qızları belədir. -Hə də. Sizdə əri olanlar min oyundan çıxsa da, fahisə olmurlar. Çünki peysər “kişiləri” var, – Şahin bərkdən güldü. -Biz öz kişilərimizdən heç zaman uşaq dünyaya gətirmirik. Türk kişiləri mərd, qorxmaz, olduğu üçün, genimizi dəyişdirmək istəyirik. Bu bizə çoxdan tapşırılmış bir iş, xüsusi müəllimlərin keçdiyi həyat dərs olub. Mən dərsimi yaxşı aldım və vəzifəmin öhdəsindən layiqincə gəldim. Bundan belə yalnız öz kefim üçün yaşayacam. Məni düşündürən əsas qızlarımın taleyidi. Şəkil çəkdirəndən sonra Şahin Svetanı yola salmaq üçün onlara yaxınlaşdı. Sveta da, qızları da sərxoş idilər. Onlar üçün taksi saxladaraq maşına dəvət etdi. O, dostları ilə sağollaşıb maşına əyləşdi. Ünvanı eşitdikdə Şahin çaşıb qaldı:
Orda hansı binada?
10-cu binada.
Axı, o evlər xüsusi adamlar üçün tikilmişdir. Orda nə əcəb ev ala bilmisiz?
Onun da bir tarixi var.
Gizlətmə de….
Düşəndə deyərəm. Şahini dəhşət bürümüşdü. Sveta yanındakılara əhəmiyyət vermədən dedi:
Hə, Şahin bilirəm sənin üçün çox maraqlıdı. Bizim rektoru – Niyaz Qasımoviçi yaxşı tanıyırdın ? -Bəli, əlbəttə.
Bir gün məni çağırdı kabinetinə. Eşq elan elədi. Ertəsi gün saat 3-də onun otağında görüşdük. Mənim bakirəliyimi pozan o oldu. Bir- iki dəfə görüşdükdən sonra məndən ayrılmaq istədi. Dedim ki,uşağa qalmışam. Əgər məni qadının kimi qəbul etməsən, şikayət ərizəm hazırdır. O, çox qorxdu. Nə qədər yalvarsa da, uşağı abort etdirmədim. Uşağa qarşılıq bu binadan ev istədim və aldırdım. Şahin dodaqlarını gəmirdi, zorla bu sözləri deyə bildi: -Ay səni! Erməni qancıqları… Sveta heç nə olmamış kimi sözünə davam etdi: -Elə demə, biz, erməni qadınları, sevənlərimizə istədiyimizi alana qədər vəfalı oluruq. Bu da bizim qanunlarımızdan biridir. Belə olmasaydı, sizin ən yaxşı kişilərinizin arvadı, ən yaxşı vəzifədə olanlarınızın məşuqəsi olmazdıq. Hər şeyi: gözəl evləri, bərəkətli torpaqları belə əldə etmişik. Hələlik, sağ ol. İmkanın olsa, darıxanda evə zəng elə, görüşək. Səni çox sevirəm…
Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Gənclər Şurasının və Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş məsləhətçisi, Prezident təqaüdçüsü, “İlin gənci” müfakatçısı
İsti yay gününün axşamı addım-addım gəlirdi; qaranlığın tünd-göy kölgəsi uzaqdakı boz təpələrin yanağına hopurdu. Balaca, qəhvəyi kərtənkələ balası başını nahamar, üstü quruyan mamırların ləkələri ilə dolu olan daşın əyri çıxıntısına söykəmişdi. Yaxınlıqdakı qarışqa yuvasının bir tərəfi uçmuşdu, şahı ölmüş, şahzadələri bir-birini qılınclamış, rəiyyəti itaət etməyə kimsə tapmadığına görə qonşu şaha pənah aparmış şəhər qalasına bənzəyirdi… Yarpaqları doyunca nazlanmadan saralıb bürüşən, anbaan çılpaqlaşan budaqları üzü göyə haray çəkən yemişan kollarının arasıyla bir ailə irəliləyirdi. Yay tozanağının saqqalına hopdurduğu tozu əliylə çırpmağı xəyalına belə gətirməyən ata öndə gedirdi. Bığ yeri yenicə tərləyən yeniyetmə oğul onun arxasınca addımlayır, tələsən atasını gözdən itirməmək üçün hərdən kiçik çır-çırpıların üstündən hoppanırdı. Gah da narahatlıqla geri boylanır, nigaran baxışları görmək istədiyini görməyəndə ucadan səslənirdi: – Ata, mən burda dayanıram! Ata bir söz demir, əlindəki koğanın ucunu yerə dirəyir, həsrətlə qarşıdakı təpələrə baxır, özünü qaranlığa təslim edən dünyanı ürəyində lənətləyirdi. Oğul üzünü geri çevirir, yemişan kollarının arasından görünən çəhrayı yaylığa tərəf səslənirdi: – Ana, yorulmusansa, dayanaq! Anadan səs çıxmırdı, ta ki oğluna çataçatda barmağını dodağının üstünə qoyub başıyla qucağındakı körpəyə işarə etdi… …Onlar bu minvalla nə qədər yol gəlmişdilər, bilmirdilər… Əslində, bu yolçuluğa çıxmağı kim düşünmüşdü, soruşan olsa, ailə üzvlərindən heç biri düzgün cavab verə bilməzdi. Bu axşam da ananın çəhrayı yaylığını quru yemişan budağından asıb miçətkən düzəltdilər, atanın çalmasının dolamalarını açıb əlləriylə yastıladıqları quru çalıların üstünə sərdilər, körpənin yatması üçün yer düzəltdilər. Ata üzünü günün batdığı yerə tutub əllərini sinəsində çarpazladı, diliylə dodağını yalayıb ürəyinə yük olanları dilinə əmanət etdi: – Bir olan Yaradanımız, göylərdəki atamız! Biz təkcə səni tanıyırıq, ey hər şeyin var olmasına səbəb olan! Bir nəfəslə can verdiyin Adəmin xətrinə, mənə özün yol aç… Məni Nuhun yadına sal… Məni Nuhun yadına sal… Oğul atasının yerə düşən koğasını ehmalca götürdü, torpağa dəyən üzünü əbasına sürtdü, başında yonulmuş ayparanı barmaqlarıyla bərk-bərk sıxdı, arxadan atasına yaxınlaşdı: – Ata… Atadan səs çıxmadı; bu duruşuyla o, axşamın ala-toranında xəyalındakı gəminin dor ağacına bənzəyirdi… – Ata… Oğul bir addım daha yaxına gəldi, əmin idi ki, atası onu eşidir. – Ata, Rahabın adsız oğlu məbədin həyətində danışırdı ki, dua edəndə üzümüzü gün batan tərəfə yox, gün çıxan tərəfə tutmalıyıq. Əllərimizi qoşalaşdırıb üzü göyə dayanmalıyıq… Bir də… Atasının qımıldanmadan dayanması oğulun cəsarətini yenirdi, söylədiklərinin atasına xoş gəlmədiyini düşünən oğul sözlərini yarıda kəsdi. İnsan səsindən kəm qalan qısa zaman kəsiyində uzaqdan bayquş ulartısı gəlirdi… – Bir də nə? – Atanın səsində amiranəlik yox, çarəsizlik vardı. – Bir də dua edərkən gözlərimizi ya yummalıyıq, ya da baxışlarımızı yerə, ayaqlarımızın ucuna dikməliyik… – Bunu da Rahabın adsız oğlu dedi? – Hə… Ata geri dönüb qətiyyətsiz addımlarla körpənin yatdığı yerə yaxınlaşdı. Əliylə körpənin yatağının yanındakı yeri hamarladı, ayaqlarını qatlayıb oturdu. Ana təpələrdən üzü bəri sürüşüb gələn qaranlığa baxıb əllərini üzünə çəkdi, ağlamsınan səslə dedi: – Bu gün də gedib çıxammadıq. Qızın ta nəfəsi təngiyir… Sabaha sağ çıxsın deyə, ürəyimdə min dua eləmişəm… Ata əlini uzadıb yuxuda kəsik-kəsik nəfəs alan qızının alnına qoydu, ovcuna köz basılmış kimi əlini geri çəkdi, udqundu. Ana onun bu qəfil hərəkətinin səbəbini anlamışdı, günortadan bəri uşaq qucağında közərən kösövə dönmüşdü, amma ona elə gəlmişdi ki, ürəyinin başıdı yanan… Əllərini qoşalaşdırıb üzünü göyə tutdu: – Ay bir olan! Ay tək olan! Bu günahsız körpəni qoyma ölsün… O ki heç bir günah etməyib… O, hələ barmağını bir Adəm oğluna tuşlayıb “günahkardı” deməyib. Hələ heç kimin bağındakı almadan bir dişlək almayıb. Ay hər şeyi var edən, onu da sən var etmisən… Ən böyük günahı anasının döşünü dişsiz damağıyla sıxan birinə ölüm haqdımı? O ki… O… O, hələ bir nahaq söz danışmayıb… Günahsızdı… Məsumdu… Şeytanın adını da eşitməyib… O… Ananın hönkürtüsünü atanın əsəbi sözləri üstələdi: – Sus, Həvvanın varisi! Sus! Elə danışırsan ki… Məgər Yaradan yaratdığını tanımır?! Körpənin ağlaması uzaqdan eşidilən bayquş səsinə qarışdı. Oğul yüyürək gəldi, əlindəki koğanı yemişanın haça budaqlarına söykəyib dizi üstə əyildi, körpənin qarnını sığallaya-sığallaya astadan zümzümə etməyə başladı:
– Bizi Nuha aparacaq Getdiyimiz cığırlar… Bu gecə ay doğacaq, Şənlik qurubdu bayquşlar…
Körpə heysiz-heysiz zarıldayıb çapaqlı kirpiklərini təzədən bir-birinə qovuşdurdu. Ana boynunu yana əyib heyran-heyran oğluna baxırdı. Oğul zümzüməsini kəsib yerini rahatladı, əlini yaxınlıqdakı nahamar daşa tərəf uzatdı. Kərtənkələ balası cəld sıçrayıb qurumuş tikan yarpağının üstünə düşdü. Oğul daşı götürüb əbasının ətəyinə qoydu, barmaqlarını mamır ləkələrində gəzdirdi. – Oxuduğun mahnını da Rahabın adsız oğlu öyrədib? – Atanın səsində hələ əsəb vardı. Amma bu dəfə o daha astadan danışırdı. – Yox… – Hardan öyrənmisən? Oğul baxışlarını daşa dikib susmuşdu. Atasının bu sualına cavab vermək istəmirdi. Bilirdi ki, özündən söz uydurmaq, mahnı qoşmaq şeytana itaətdir… Bilirdi, amma ruhundan pərvazlanan sözlərin, qulaqlarında səslənən incə ahənglərin qarşısındakı acizliyini də dərk edirdi. İndiyədək ruhundakı təlatümləri dilinə əmanət edəndə hamıdan gizlənirdi, təkcə Rahabın adsız oğlunun yanında ürəklə oxuyurdu. Onu da bilirdi ki, gec-tez onun bu sirli dostluğuna etiraz edənlər çoxalacaq, ən əsas da atası bu dostluğun bitməsini əmr edəcək… Məbədin həyətində hamıyla deyib-gülən, bütün kişilərin sədəqə uzadan əllərindən yapışıb ovuclarının içindən öpən Rahab oğul doğanda kimsə uşağın atasının adını soruşmamışdı. Ata adı bəlli olmayan uşağı necə çağıracaqlarını bilmədiklərinə görə də hamı ona “Rahabın adsız oğlu” deyirdi. Daim uzağa dikilən baxışlarından qətiyyət tökülən, bütün yaşlı, yaxud cavan məclislərinin dəvətsiz iştirakçısı olan oğlan özü də bilirdi ki, o, anadan olandan bəri məbədin divarları, bəlkə, milyon dəfə pıçıltıyla səslənən “Uşağın atası kimdir?” sualını eşidib… O, bu sualı onu “Rahabın adsız oğlu” deyə çağıran bütün kişilərin günahkar baxışlarından da oxuyurdu. Bir dəfə də olsun anasına üz tutub: “Atam kimdir?” deyə soruşmamasının səbəbi də bu idi… Hamının yazığı gələn, ürəyi yanan, bəzən də varlığı yoxluq kimi dəyərləndirilən, Nuhun kitabında adı olmayan yeganə insan olmaq onun özünə də xoş gəlirdi. Ən çox da var olduğu yerdə yox sayılmaq onun ürəyincəydi; beləcə, hamının ən dərin hisslərinin şahidi olurdu. Bəzən özünü sol çiyindəki mələyin yerdə olan gözü-qulağı kimi də hiss edirdi; şəhər əhalisinin ən müqəddəs adam saydığı Nuhun belə, günah işlədiyini təkcə o bilirdi. Özündən söz qoşan yeniyetmənin dodaqlarının səssiz pıçıltılarını da ilk dəfə o eşitmişdi. Hər dəfə söz qoşan yeniyetmədən bir ahəngdar söz eşidəndə ürəyindəki sirr qapılarının öz-özünə açıldığını, heç kimə deməməyə ürəyində and içdiklərinin bircə-bircə dilindən tökülüb onun qulağına doğru axdığını da görmüşdü… Bunu görəndən sonra da Rahabın adsız oğlu get-gedə daha susqun, daha qaraqabaq olurdu. Və bir gün anladı ki, daha dostunun qulağına tərəf axası bircə damla sirr qalmayıb ürəyində… Ailənin Nuhun gəmisinə çatmaq üçün tələsik evdən çıxdığı gün idi o gün… …Oğul atasının əsəbi sualının qarşısında özünü yeni bir selin ağzında hiss edirdi. Bu dəfəki sel Rahabın oğlunun söylədiyi sirr seli deyildi, heç ona bənzəmirdi də… Həmin seli o, günlərlə, aylarla ruhundan süzdürmüşdü, tapdığı qənimətləri səsə çevirib söz düzəltmişdi, üzünü kainata tutub o səsi hər bir daşa, hər bir torpaq dənəsinə, gecələr ulduzlara, gündüzlər günəş şüalarına əmanət etmişdi. Atasının: “Hardan öyrənmisən?” sualı isə onu susmağa məcbur edən, dodaqlarını bir-birinə kipləşdirən, dişlərini sıxan, boğazına qəhər yığan, yumruqlarını düyünləyən qəzəb seliydi; hələ ki onu daşmağa qoymayan oğulun ataya olan ehtiramından hörülən bənd idi… Atasının ona zillənən baxışlarının yönünü dəyişdirməsi üçün oğul ürəyində bir dua da oxudu; işə bax, duası da ahəngdar idi… Elə bil ki, kimsə uzaqdan həzin bir səslə onun duyğularına layla çalırdı, duyğuları da söz-söz bəzənir, üzü kainata doğru rəqsə başlayırdı. Anbaan içindəki qəzəb selinin səngidiyini, əksinə, düşüncələrinin qayaların bağrından sızan dumduru bulaq suyuna döndüyünü hiss edirdi. Qeyri-ixtiyari dilindən çıxan haray boz təpələrin qaranlığın ehtiraslı qucağında əriyən kölgələrinin başı üstündə burulğana döndü: – Nəyi qoyub, nəyi aparmağa çalışırsan, ey Nuh?! Ata nigaran-nigaran yatan körpəyə baxdı, bu dəfə qızcığaz diksinib oyanmadı, deyəsən, axşamın özüylə gətirdiyi qarışıq səslər içində qardaşının harayı ona yad gəlməmişdi. Ata qızının oyanmadığını görüb yenidən baxışlarını oğluna tərəf çevirdi; bu dəfə onun gözlərindən ittiham və əsəb yox, qayğı və nigarançılıq boylanırdı. Heç unutmurdu, qırx il əvvəl Nuh onun qapısına gəlib gəmini düzəltməyə kömək etməsini xahiş edəndə şaqqanaq çəkib gülmüşdü. Günbəgün onun gülüşünün əks-sədası bütün əyalətdə eşidilmişdi; hamı əlini qarnının üstünə qoyub uğunmuşdu. Əyalətin bir şərqində – Yanardağda, bir də qərbində –Keşikçidağda yükünü yerə qoyan karvanların sahibləri də gündoğandan-günbatana bu şaqqanağı daşımışdılar, beləcə, getdikcə artan isti havaların sinəsinə dağ çəkdiyi torpaqların başının üstündəki qaynar burulğanların vıyıltısında “Nuhun başına hava gəlib” sədası da duyulmağa başlamışdı. İndi oğlunun üzünü boşluğa tutub Nuhdan söz soruşması onun həmin səsin qırx ildə həyatlarının hər anına necə hopmasını yadına saldı. Hə… O səs həyatlarına hopmuşdu; əvvəlcə kinayə doluydu, sonra təəccüblə süslənmişdi, hansısa zaman kəsiyində qətiyyət heykəlinə dönmüşdü… Son bir neçə ildəsə “Nuhun başına hava gəlib” cümləsinin yaraşığından şübhə naxışları asılmışdı, aradabir yağışdan sonrakı göy qurşağı kimi sonunda sual işarəsi də gözə dəyirdi… Ta ki həmin günədək… Həmin gün Nuh yükünü tutub əyalətdən ayrılmışdı… Dildən-dilə, ağızdan-ağıza dolaşmışdı ki, Nuhun gəmisi hazırdı, bu gün-sabah yola düşəcək…Və günahların olmadığı, göz yaşlarının axmadığı, xəstəliklərin insan canı tanımadığı bir diyara gedəcək. Evdən-evə, eldən-elə yayılan sözlər bir-birinin başına tumar çəkə-çəkə əfsanəyə dönmüşdü, bu əfsanədə Adəmin ilk günahının məkanı olan Cənnət bağı da yada düşmüşdü. Dişsiz Naominin dul gəlini Rəhiləyə ünvanladığı: – Yəni Nuh Cənnət bağına gedib çıxacaq, eləmi? – sualının cavabı da Nuhun getdiyi səmtdə itmişdi… Həmin gün ilk dəfə məbədin həyətində oturan dilənçilər, şikəstlər və sədəqə yığanların pullarını oğurlayan kasıb uşaqları kahinlərin içəridən gələn qışqırıqlarını eşitmişdi. Kahinlərdən kimisi Nuhu “Tanrının dostu” adlandırır, kimisi onu “bəşərin əşrəfi” kimi tərifləməyə çalışır, bir başqası da: – Nuhun başına hava gəlib. – deyirdi. – Sonra da qətiyyətsiz şəkildə əlavə edirdi: elə deyirlər… Təkcə baş kahin Uzziya əllərini çənəsində qoşalayıb susmuşdu. Onu düşündürən Cənnət bağı ilə bağlı əfsanənin yenidən insanların ürəyində ümid cücərtməsiydi. Öz-özünə düşünürdü: “Deməli, Nuh qırx ildən çoxdur ki, Cənnət bağının harda olduğunu bilirmiş. Adəmin bir dişlək meyvəyə satdığı günahsızlığın min bir rəngindən, ən azı birini görübmüş. Bəs niyə bir dəfə məbədə gəlib bunu mənə söyləmədi? Məgər baş kahinin hamının ürəyindən keçəni bilməyə haqqı yox idi?! Var idi axı…” Bu şəhərdə yediyi buğda dənəsini mədəsində həzm edib sonra balasının dimdiyinə qusan quşun da günahından xəbərdar idi Uzziya; bilirdi ki, quş buğdanı kimin anbarından oğurlayıb. Və indi birdən-birə, Nuh yükünü çəkib Boz dağı aşandan sonra özünü o qədər nakamil hiss edirdi ki… “Bəlkə, heç vaxt kamil olmamışam? Axı Həvva varisinin vücudunun işığında mənim də gözlərim qamaşıb…” – bunu düşünəndə Uzziya qeyri-ixtiyari barmaqlarını bir-birinə sürtdü; xəyalında barmaqlarıyla baş kahinə Şamxatın sinəsini oxşayırdı… Həmin gün Rahabın adsız oğlu da ilk dəfə bildiyinin doğruluğundan əmin olub-olmadığını anışdırammırdı. Gəminin düzəldildiyi qırx ilin hansı kəsiyindəsə heç kimin dinləmədiyi, hamının “havalı” deyə kinayəylə arxasınca ağız büzdüyü Nuh adam dərdindən üzünü anası Rahaba tutmuşdu: – İkinci aşırıma çatmamış gencə bir yer var, gəmini orda düzəldirəm. Dörd yanı laləlik, qapaz dəymiş kimi həmişə başı yastı olan dağı buludlara nazlanan, yayın cırhacırında belə qoşa-qoşa qar yağan o gencə yerin torpağı da qızıldır elə bil. Əlimi nəyə atıram, boldur. Ordan yola çıxacağam, amma yolum elə də uzun olmayacaq. Elə o aşırımın o üzünə qədər qırx il yol gedəcəyəm. Hə, hə… Gülmə, Rahab, gülmə… Karvanların, sürülərin beş günə getdiyi yolu mən gəmimlə qırx ilə gedəcəyəm. Gəmimin oturduğu yerə Gəmiqaya, ayağım dəyən yerə Nuhçıxan deyəcəyəm. Qoy şöhrətim sonuncu bəşərin Şeola qədəm qoyduğu günədək yaşasın. Anasının çirkli tumanının ətəyinə üzünü sürtən balacanın eşitdiyi bu sözlər onun yaddaşında dizlərini qucaqlayıb dərd çəkən dula dönmüşdü, bir də illər sonra, Nuhun əyalətdən ayrıldığı gün başını qaldırıb üzünə dik baxmağa Adəm oğlu axtarmışdı; bu axtarış zamanın sonsuzluğunda “həqiqət axtarışı” anlamının ayaq qoyduğu ilk cığırın başıydı… Söz qoşan yeniyetmənin qulağına axan sonuncu sirr də bu idi həmin gün… …Və yeniyetmə atasına “Boz dağı aşsaq, Nuhun gəmisinə yetişərik” – deyəndə atasının bunu hardan bildiyini soruşmamasına da ürəyində şükür edirdi. Ata nigaran baxışlarını oğlundan döndərib bir də yatan qızına baxdı, ürəyindəki ümidin qaranlığa təslim olan ala-toranlıq kimi anbaan öləzidiyini hiss etdikcə bala dərdinin altında gücsüzləşdiyini, çiyinlərinin büküldüyünü hiss edirdi. Görəsən, o, bu yolçuluğa bala dağı görməmək üçün çıxmışdı, yoxsa ölümünə bir az daha gecikmək üçün? Bilmirdi… Həmin gün evindən-eşiyindən niyə ayrıldığını, Nuhun gəmisinə çatmaq üçün niyə bu qədər tələsdiyini bu an kim soruşsa, cavab tapammazdı. – Görəsən, doğrudan, Nuhun getdiyi yerdə heç vaxt ölüm olmayacaq?- bu dəfə axşamın özünəməxsus rəngli səslərinin ahənginə ananın qayğı dolu pıçıltısı qarışdı. – Nuhun getdiyi yerdə daha heç kim bir-birini öldürməyəcək, müharibələr olmayacaq, Yaradanın buyurduğu kimi, qonşu qonşunu özündən çox istəyəcək, qonşu qonşunun, nəinki bir qarış torpağına, bir tikə çörəyinə də göz dikməyəcək. Qonşu qonşuya, dost dosta kələk gəlməyəcək. Orda… – Nuhun özü də Adəm oğludu. Gəminin yükünü də burdan götürüb, – atanın inamsız-inamsız dillənməsi dil-boğaza qoymayıb danışan oğulun sözlərini yarıda kəsdi. Yenidən ortalığa sükut çökdü, ana başını qaldırıb göyün üzünə baxdı: – Manşır üçün bircə ulduz da çıxmayıb. Bircə ay var, o da çəpəki baxır bizə… Oğul başını aşağı salıb mızıldandı. – Nə? – ata səsini ucaltdı. – Onları da Rahabın adsız oğlu demişdi… Oğul diliylə dodaqlarını yalayıb dərindən bir nəfəs aldı. Xəfif gecə küləyi hardansa uzaqlardan nəmişlik qoxusu gətirirdi özüylə. Ata ürəyindəki ümidsizliyin, ruhunu çulğalayan can xofunun günahkarını tapmış kimi Rahaba da, onun adsız oğluna da söymək üçün ağzını geniş açmışdı ki, qəfildən körpə qızcığaz diksinib ayıldı və halsız-halsız ağlamağa başladı. Amma nə ana, nə ata, nə də ataya olan ehtiramıyla qoşduğu sözlərin həzzi arasında özünü axtaran yeniyetmə qardaş dönüb körpəyə baxdı. Üçü də gecənin bağrını dələn gur işığın gəldiyi yerə – Boz dağın başı üstündə çaxan ildırıma baxırdı. Bu ildırım bir azdan başlayacaq selləmə yağışın xəbərçisiydi… Onlar Nuhun gəmisinə gecikmişdilər…
“Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Gənclər Şurasının və Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş məsləhətçisi, Prezident təqaüdçüsü, “İlin gənci” müfakatçısı, Azərbaycanlı gənç xanım yazar Şəfa Vəliyevanın “Nuhun gəmisinə gecikənlər” hekayəsi “Ulduz” jurnalının mart sayında dərc olunub.
Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Mətbuat xidməti və İctimaiyyətlə Əlaqələr şöbəsi
Təntiməyin, tələsməyin, çaşmayın, Yerli-yersiz həddinizi aşmayın, Qazan gəlib qaynamamış daşmayın, Yoldaşımız səbr, dözüm olacaq, Bugün-sabah dünya bizim olacaq.
Vaxt Təbrizin, dünya Ərkin dünyası, Yol Tanrının, haqqı dərkin dünyası, Əvvəl-axır dünya Türkün dünyası, Üç gün, beş gün gecim-tezim olacaq, Bugün-sabah dünya bizim olacaq.
Şəhid verin, qurban verin, can verin, Cansızlara şah damardan qan verin, Gəmi kimi sahillərə yan verin, Müjdəçilər düzüm-düzüm olacaq, Bugün-sabah dünya bizim olacaq.
Düşmən məni düz düşünməz, çaş anlar, Haqq sözümü qaya duyar, daş anlar, Qayıdacaq Çin səddini aşanlar, Tarixlərə təzə sözüm olacaq, Bugün-sabah dünya bizim olacaq.
Keçidlərdə ocağımız səngidi, Yoxuşlarda nəfəsimiz təngidi, Tarix bir az haqq sözündə ləngidi, Həqiqətlər çözüm-çözüm olacaq, Bugün-sabah dünya bizim olacaq.
Yeni düzən, yeni mizan qurandı, İlk andımız, son andımız Turandı, Soraq verən peyğəmbərdi, Qurandı, Nə yozulsa xeyrə yozum olacaq, Bugün-sabah dünya bizim olacaq.
Qovuşacaq bölünənlər, bölgələr, Nurlanacaq qaranlıqlar, kölgələr, Diriləcək Oğuzxanlar, Bilgələr, Türkə səcdə, Türkə təzim olacaq, Bugün-sabah dünya bizim olacaq.
