“Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Gənclər Şurasının və Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, Prezident təqaüdçüsü, “İlin gənci” müfakatçısı, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş redaktoru
İlləri qovub gəlmişik, Əlimizdə dərd çomağı… Daşları yuva bilmişik, Daşlar da ürək qınağı…
Ürək də daşa dönərmi? Bozararmı görən üzü? İnsan daşdan eşq əmərmi? Daş ağararmı dan üzü?
Suallar… Daşlı suallar, Daşlayar, yaralar məni… Bu ahıl, yaşlı suallar, Didərlər, oyarlar məni…
“Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Gənclər Şurasının və Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, Prezident təqaüdçüsü, “İlin gənci” müfakatçısı, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş redaktoru
keçən günün son kadrıdı islanmış balıncım… ovcumdakı göz yaşının rəngi bir az narıncı…
igid adsız olmazdı… duyğularım qorxan oldu… eşq canımdan can almazdı… aldı.. adı canan oldu…
gün üzündə ay haləsi eşqdi, sevdam… burax, qoy ruhumdan bir mələk öpsün… bəlkə darıxmaq keçdi… keçdi… sevdam… Şəfa Vəli (2018)
“Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Gənclər Şurasının və Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, Prezident təqaüdçüsü, “İlin gənci” müfakatçısı, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş redaktoru
Seçib ömürdən payızı Qapını döyməyə gəldim… Uzaq illərdəki qızı Ömrünə sərməyə gəldim…
Yaddaşında seçildikcə Qara qızın xatirəsi Əkildi də, biçildi də Taleyin ağ gün zəmisi…
Dözmədik sarı nazına… Payızı küsdürdük…getdi… Bir gün deyərsən qızına- “Bir qız məni yaman sevdi”…
Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının təsisçisi və direktoru cənab Rafiq Odayın 8 may 2021-ci il tarixli müqaviq qərarı ilə “Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Gənclər Şurasının və Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş məsləhətçisi, Prezident təqaüdçüsü, “İlin gənci” müfakatçısı, gənc xanım yazar Şəfa Vəli Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş redaktoru təyin olunub.
Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Mətbuat xidməti və İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsi.
8 may 2021-ci ildə Analitik İnformasiya Agentliyinin Mətbuat xidmətinin rəhbəri və İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsinin müdiri, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş redaktoru, Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü Kənan Aydınoğlu öz şəxsi istəyi ilə saytın redaksiyasından ayrılıb.
Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Mətbuat xidməti və İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsi.
Bəlkə sevgi deyil, bu bir xəyaldı, Xəyallar qoyununda bəsləyir məni. Qəlbini dindirmə, bilirəm, laldı, O da baxışıyla səsləyir məni.
Yenə öz-özümlə qalım baş-başa, Yenə həmdərd bilim kədəri, qəmi. Get öz taleyini özünçün yaşa, Mənə ümid vermə sədəqə kimi.
Sevgi ucalığı
Çəkilib dar ağacına Saralıb, solub ümidim. Bircə telefon zəngindən Asılı qalıb ümidim.
Qətlinə fərman verilib Neçə arzu, diləyimin. Məni asmaqçün hörülüb Şah damarı ürəyimin.
Ucaldar məni bu sevda, Ömrüm qalarsa yarıda. Cismim sizdən aşağıda, Ruhum sizdən yuxarıda.
2011
Getmək mümkün olsa…
Gözlərimdən gülüş, qəlbimdən sevinc ayrılan kimi ayrılıb getsəm uzaqlara, yaralı ürəyimin qaysağını qoparan kimi qoparıb baxışlarımı gözlərindən gedərdim mümkün olsaydı getmək… Gedərdim yeni sevgilər olan yerə gedərdim məsələn dənizlə göy üzünün öpüşdüyü üfüq xəttinə tərəf amma ordan da ayrılıq qoxusu gəlir orda da sevgi var saflıq var ölüm var… Mümkün olsaydı getmək ayrılığı tərk edərdim…
1991-ci ildə Saatlı rayonunun Əhmədbəyli kəndində anadan olub. 2013-cü ildə Azərbaycan Müəllimlər İnstitutunun filologiya fakültəsini bitirib. Uşaqlıq illərindən bədii yaradıcılıqla məşğul olub, şeirləri müxtəlif mətbuat orqanlarında çap edilib.
Üç kitab müəllifidir. AYB-nin üzvüdür. Prezident təqaüdçüsüdür.
Hazırda Saatlıda Azərbaycan dili və ədəbiyyatı müəllimi işləyir.
Ləpir
Axşam qoyub gəldiyim ayaq izlərimi Səhər qarşılayıram, Demək yaşayıram.
Bir ayaq ləpirim Axşam yağan yaz yağışından Bir ovuc su saxlamış içində…
Bir alagöz sərçə su içir Ayaq ləpirimdən.
Başını yuxarı qaldırdıqca Sərçənin duasını eşidirəm: “Allah, sabahımız üçün də Bir ayaq saxla.”
Elə sevinirəm ki, əyilib baxıram ayaqlarıma…
Allahşükür, Dünən saat 21:19-da gönderdi Qayıdıram
Allahşükür, Dünən saat 21:21-da gönderdi Bayıl türməsi
Bu asfaltın altında Bayıl türməsi olub bir vaxt. Bizdə ürəyə bax, gör hardan keçirik?
Ayağımı yerə bərk vururam Burda, bax burda, Müşfiqin dodağının qanı var.
Burda, bax burda, Müşfiqin bir şeiri var, divara yazılan, Hecası cızılan. Gərək o divar parçasını götürüb saxlayaydıq.
Burda, bax burda, Torpağın altında Sızıltılı bir ah var. Burda, bax burda, Bir günah var…
Yanımdakı qoca bir qadın deyir mənə Türməni çoxdan köçürüblər. Deyirəm: qanı da?
Allahşükür, Dünən saat 21:22-da gönderdi Çiçəklər, əllər
Məncə, çiçəklərin Ən gözəl xatirəsi sənin əllərindi. Həm çiçəyə bənzəyir, Həm də boş qalıb indi Çiçəklərin yuvası kimi.
Əllər daha çox ağlayır, məncə. Çünki əllərini bəzəyən güllər Bir azdan zibil qabını Eyni ahənglə sevindirəcək.
Indi çiçəkmi vəfasızdı, yoxsa əllər? Məncə, çiçəklər. Əvvəl torpağı sevindirdi, Sonra qonşunun uşağını. Sonra bülbülü, Sonra sənin əllərini, Indi də zibil qabını.
“Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Gənclər Şurasının və Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş məsləhətçisi, Prezident təqaüdçüsü, “İlin gənci” müfakatçısı
Niyə mənə sevdalandın Ay ömrümün al çələngi? Mən yandım… Oda qalandın… Budurmu eşqin ahəngi?
Bir narıncı əl dəsmalı Küləyə qoşulub qaçdı… O dəliqanlı külək Bizim Pəncərədə oyaq qaldı..
Var oluşun – işıq selim… Unutmuşam ağ şamları… Bir mənəm, bir də şeirim… Bir də Gəncə axşamları…
Azərbaycan Yazıçılar Birliyi və Jurnalistlər Birliyinin üzvü, Prezident təqaüdçüsü, Dünya Gənc Türk Yazar Birliyi (DGTYB) Məsləhət Şurasının üzvü, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent, şair, tənqidçi, ədəbiyyatşünas
Ne kadar şair var Allah
Ne kadar şair var Allah Herkes mi şair doğulur? Boynunda sözün kendiri Ne kadar şiir boğulur.
Hepsi şahtır söz tahtında Sözün bu ucuz vaktinde Kimi yıkılır bahtından Kimi de sözden yıkılır.
Kula döndük kul dünyada Çıkmaya yok yol dünyada Bu şairden bol dünyada Allah yüreğim sıkılır.
Tapammırsan? Tapmacadı! Adın gizli hər hecada. Qurban olsun bu gecə də Yuxum sənin yoxluğuna.
Sonra düşündüm ki, Qoy hamı getsin, Getdilər… Getsinlər, Əcəb iş oldu. Sonra düşündüm ki, Unudum mən də, Sonra unutmaq da Pis vərdiş oldu. Unutdum hər şeyi, Hamını bir-bir, Unutdum doğmanı, Unutdum yadı. Yadımdan çıxmağa Hazırdı hamı, Heç kim yaddaşımda Bir iz qoymadı. Nə oldu? Arzuya çatmışammı bəs? Ömrün hansı çağıdı? Uzun bir boşluğa Zilləmişəm gözümü, Saçım əllərimin oyuncağıdı.
Soyuyuram hər şeydən, Tamam ruhdan düşürəm. Göyün mavi üzündə Qalan ruhum qəribdi. Bir quşun dimdiyində Yerə düşən dən kimi Yetişibdi əllərim, Tanrı mənim əllərimi dəribdi.
Bekara qayğılar başımı qatır, İş-güc, ev-eşik, bir də – Nə yaxşı var – uşaqlar. Ömrüm boyu darıxdığım Kimdir, nədir – bilmədim, Yanağımın divarından asılıdı uzaqlar.
Sınıq güzgü Axşam qaraldır yolları, Göy üzündəki gün düşür. Keçirsən bir sınıq güzgü önünə, Şəkil çəkdirirsən. Görürsən ki, şəklin də üzgün düşür. Sonra əllərini salıb yanına Dolaşırsan gecələyən küçəni. Neçəyədək sayım sonra qayıtsın?
Ürəyindən gülmək keçir, Üçəmi? Qəfil dayanırsan! Düşür yadına – O sınıq güzgün düşür… Mən heç səni unutmuram, İlahi, Sənin yadına kim düşür?!
Filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, “Kitab Evi” İctimai Birliyinin sədri
QAZİLƏRİ SALAMLAYIRAM
Döşünə qəlpəni qızılgül kimi, Taxan Qaziləri salamlayıram. Düşmən üzərinə çoşğun sel kimi, Axan Qaziləri salamlayıram.
Üz-üzə dayanıb mənfur yağıyla, Keçib imtahandan can sınağıyla, Girdiyi meydandan tək ayağıyla Çıxan Qaziləri salamlayıram.
Gedib babaların şanlı iziylə, Savaşa atılıb bıçaq-nizəylə.. Gözünü itirib, könül gözüylə, Baxan Qaziləri salamlayıram.
Payız gətirsə də ömürünün yazı, “Cəngi”də dil açdı qəlbinin sazı, Qoymadı zəfərə bizi tamarzı, O xan Qaziləri salamlayıram.
Adilə Nəzər 06.12.2020
*Eşq olsun, Salam olsun Azərbaycan igidlərinə! Onların sayəsində
QarabağAzərbaycandır
Açılsa yenidən tutqun havalar, Başımız üstündən bulud dağılsa.. Mənim taleyimə yazıl, nə olar, Bu fani dünyaya bir də doğulsan..
Çox olar yəqin ki, üzünə gülən, Az olar mənim tək qəlbini bilən. Ağzımın bu acı vaxtında gələn, Xoş rəftar, ləziz dad, şirin noğulsan.
Axı nə sən doğma, nə də mən yadam.. Sən qısqanc, mən isə azad qadınam. Məni öldürməyə nə var ki, adam, Məni yaşatmağa çalış, oğulsan.
03.05.2021
Özümü düşünəndə yadıma sən düşürsən, Göyərçin qanadıtək qopur içimdən bir ah. Mən tənhayam, sən Təksən, bəlkə sən də üşürsən, Elə isə halımı özün bilirsən, Allah.
Yaralayır dərinə süzülən göz yaşları, – Heyif, qoymaq olmayır ürəklərə sarğılar.. Dağıdıb buludları, kəssəm də yağışları, Qalır gicgahlarımda zoqquldayan ağrılar.
Nə olar, hisslərimə hörmət elə, bəd demə, Çəkdiyimi duy yetər, başqa heç nə arama. Sənə sual verməyə qorxuram, nə həddimə, Amma niyə fələyin duz basır hey yarama.
Mən Özümün oduna pərvanətək yanıram, Alovumdan cücərir arzuların hər dəni. Sənin Bir olduğuna ürəkdən inanıram, Aç, sənə qurban olum, aç, aradan pərdəni.
Bilirəm, hər varlığı sevgilə bəzəmirsən, Uzağa getməliyəm bu fikir, bu ağılnan. Mən sənə bənzəsəm də, sən mənə bənzəmirsən, Gücündən pay ver mənə, ey özündən doğulan.
Arzularım, diləklərim sənə yüzdü, mənə min, Yanaqların nəm görməsin sənin kimi sənəmin. Yolçu sən ol, yol mən olum, keç üstündən sinəmin, Uzaqlığın məndən ötrü hicran deyil, bəs nədir?!
Gözəlliyin gözlərimin qarasıdır, ağıdır, Ürəyimdə məcnunluğun zilə qalxan çağıdır. Dalğalar var, sahilləri döyür, didir, dağıdır Varlığımda baş qaldıran tufan deyil, bəs nədir?!
Baxışınla baxışımı oxşa incə, sev incə, Göz dəyməsin gözlərində güllər açan sevincə. Belə vurğun baxmağını günah sayma bu gəncə, Günəbaxan al Günəşə heyran deyil, bəs nədir?!
Əvəzimdə hər kim olsa, yaşamaqdan bezərdi, Gözləməkdən duyğulanm köz-köz olub közərdi. Daş olsaydı ömrü boyu həsrətinə dozərdi, Əriməzmi bu Zəlimxan, insan deyil, bəs nədir?!
Dillər ayırır bizi, dinlər ayırır bizi, Şeytanlar nifaq salır, cinlər ayırır bizi. Sevgilər yox, qəzəblər, kinlər ayırır bizi, Həyatımın, ömrümün, dinimin adı sevgi. Mənim bircə dinim var, dinimin adı sevgi.
Ruh Adəmə verildi, Adəmi ruh yaratdı, Bəşəri xilas üçün gəmini Nuh yaratdı. Savaşı, qan-qırğını, qara günü yaratdı, Harayımın, səsimin, ünümün adı sevgi. Mənim bircə dinim var, dinimin adı sevgi.
Xızır, Davud, Süleyman, Musa, İsa, Məhəmməd, Hər biri təpə-dırnaq işıq, sevgi, məhəbbət. “Vəhdəti-vücud” – dedi, vücudda tapdı vəhdət, Namazımın, qibləmin yönumun adı sevgi. Mənim bircə dinim var, dinimin adı sevgi.
Sevgi Günəş kimidir, düzə, tərsə bölünməz, Təriqətə, məzhəbə, sinfə, dərsə bölünməz. İngilisə, almana, rusa, farsa bölünməz, Türkümün, ərəbimin, çinlimin adı sevgi. Mənim bircə dinim var, dinimin adı sevgi.
Kökümün, budağımın, dizimin, dirəyimin, Ruhumun, nəfəsimin, canımın, ürəyimin, Təndirimin, təknəmin, duzumun, çörəyimin, Sünbülümün, tarlamın, dənimin adı sevgi. Mənim bircə dinim var, dinimin adı sevgi.
Doğulmağım da sevgi, ölməyim də sevgidi. Kəfənimin, qibləmin, sonumun adı sevgi, Ruhumun, nəfəsimin, canımın adı sevgi.
O qarlı zirvədə görünən qala, “Koroğlu qalası” adlanır, oğul. Qərinələr ötüşüb düşsə də, yola, Eli düşünəni el anır, oğul. Koroğlu getsə də, vüqarı getmir, Koroğlu dağ olur, dağ olan itmir!
*Bu şeir Xalq şairi Hüseyn Arifin 1966-cı ildə Bakı şəhərində, Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatı tərəfindən kütləvi tirajla (15000) işıq üzü görən “Yollar və xatirələr” şeirlər və poema kitabından seçilib.
Kərəm meydanıdır gördüyün meydan, Burda zalımların qırdı belini. Gücsüzə güc verdi, xəstəyə dərman, Uzatdı ellərə kömək əlini. Dediyi bir söz də qalıb yadigar: -İgidi qılınc yox, qeyrət yaşadar.
*Bu şeir Xalq şairi Hüseyn Arifin 1966-cı ildə Bakı şəhərində, Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatı tərəfindən kütləvi tirajla (15000) işıq üzü görən “Yollar və xatirələr” şeirlər və poema kitabından seçilib.
Düzlər… Geniş düzlər gülür baharda, Baxdıqca nə ucu, nə bucağı var. Yarıac, yarıtox yaşasalar da, Yüzdən çox ömr edib burda babalar. Bu torpaq, bu günəş, bu su, bu hava, Min gözə işıqdır, min dərdə dava.
*Bu şeir Xalq şairi Hüseyn Arifin 1966-cı ildə Bakı şəhərində, Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatı tərəfindən kütləvi tirajla (15000) işıq üzü görən “Yollar və xatirələr” şeirlər və poema kitabından seçilib.
Doğma kənd… anamın qonağıyam mən, Fikrimdə dünyanın söhbəti, sözü. Doymuram ocağın hənirtisindən, Ev ata evidir, göz palıd. gözü.
Ürək dilə gəlib danışa bilməz, Bu yurdu, yuvanı yada salmasa. Qartal üfüqlərdə yol aça bilməz, Dincini torpaqda enib almasa.
*Bu şeir Xalq şairi Hüseyn Arifin 1966-cı ildə Bakı şəhərində, Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatı tərəfindən kütləvi tirajla (15000) işıq üzü görən “Yollar və xatirələr” şeirlər və poema kitabından seçilib.
Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, “Hüseyn Arif” Ədəbi Məclisinin sədri
Mən bir səhər hamıdan çıxıb gedə bilərəm, Bir söz də söyləmərəm,qınamaram heç kimi. Nə varsa yaddaşımdan qazıyaram,silərəm, Səbrim yoxdu,dayanıb sınamaram heç kimi.
Canım,vallah,yalandı şairlik də,filan da, Bax,hər gecə özümü ürəyimdən asıram. Bir əzabın odunda közərdirəm sözləri, Mən şeir ha yazmıram,sinəmə dağ basıram.
Bilirəm,acizlikdi kimdənsə sevgi ummaq, Təbəssümlə,baxışla yalvarmaqdı kiməsə. Elə yanıb əllərim,uzatmağa qorxuram, Bir vaxt yaman düşmüşdüm bir dəlisov həvəsə…
Qəm yemə,keçdi getdi…indi susuz səhrayam, Bir əlçim bulud tapım gözlərimi sıxmağa. Güclə sürüyüb gedir hərə öz şələsini, Axtarsan bir adam yox,kövrəlib darıxmağa.
Zamanın qatarında kim yatmış,kim oyaqdı?! Kim var bircə gecəılik düşüb qonaq qalmağa?! Qoymadılar qayıdam bir gün uşaqlığıma, Qoymadıar məni də dönüb adam olmağa.
“Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Gənclər Şurasının və Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş məsləhətçisi, Prezident təqaüdçüsü, “İlin gənci” müfakatçısı
Nə gözəldi ayrılıq… Ünvanı mən olunca, Nə gözəldi söyüşlər… Dörd yanı yarıq-yarıq Dünyanın… Su dolunca Başlayar yanğın kimi Həvva günahı eşqlər….
Şəhidlər ölmür, əbədi yaşamaq üçün ürəklərə köçürlər!..
Yanvar – 2021
Bugünlük sonuncu çəkilişləri idi. Çox yorulmuşdu. Əslində, onun yorğunluğu gördüyü işin ağırlığından deyil, içinə yüklədiyi ağrılardan doğurdu. Şəhid analarının gözlərinə baxaraq sual vermək, Şəhid atalarının qürurunda boğmaq istədiyi hıçqırtılarını eşitmək, Şəhid balasının “Atam qəhrəmandır” deyərək, dörd yanda atasını axtarmasını seyr etmək onu çox ağrıdırdı. Elə ağrıdırdı ki, bu ağrıların altında əzilən bədəni ruhuna təslim olur, yorulurdu…
…Təxminən əlli yaşlarında olmasına baxmayaraq, qaməti əyilmiş, gözlərinin, dodaqlarının ətrafına qırışlar düşmüş bəstəboy qadın jurnalistləri mehribanlıqla qarşıladı. Bu qırışlar cadar torpağın üstünə yenicə yağmış leysandan sonra açılan şırnaqlara bənzəyirdi. Başını qara yaylıqla bağlasa da, ağarmış saçları yaylığın altından görünürdü. Qadın üzündəki ağrını gizlətməyə çalışırdı.
Onlar köhnə qapı-pəncərə çərçivələri ilə hasara alınmış həyəti keçərək, kiçik eyvanda ayaqqabılarını çıxardılar və darısqal, lakin səliqəli otağa keçdilər. Otaqdan üç tərəfə qapı vardı. Qapılar o biri otaqlara açılırdı. Otağın bir tərəfini divan və iki kreslo, o biri tərəfini isə ətrafına stullar düzülmüş böyük masa tuturdu. Masanın üzərində müxtəlif cür konfetlər və mürəbbələr vardı.
Əsmər keçib divanda oturdu. Operator isə əlindəkiləri yerə qoyub, çəkiliş üçün hazırlıqlara başladı.
Qadın Əsmərlə üzbəüz əyləşmişdi. O özünü sakit göstərməyə çalışsa da, titrək barmaqları ilə yaylığının saçaqlarını durmadan didişdirir, həyəcanını büruzə verirdi. Otağa gənc, sarışın bir xanım və onun arxasınca iki uşaq daxil oldu. Xanım:
– Xoş gəlibsiniz! – deyərək, qapının küncündə ayaq üstə dayandı. Qarayanız, iri qara gözlü, qıvrım saçları üzünə dağılmış qız uşağı yeddi-səkkiz yaşlarında, sarışın, qəhvəyi gözlü oğlan isə üç-dörd yaşlarında olardı. Əsmər öz-özünə düşündü: “Bacı-qardaşdılar yəqin. Ancaq bir-birlərinə heç bənzəmirlər. Görünür, qız atasına bənzəyir, oğlansa anasına”.
Uşaqlar yaşlı qadının yanına keçib dizlərinə qısıldılar. Qadın onların başına tumar çəkərək, üzünü gənc xanıma tutdu:
– Qonaqlara çay gətir, ay bala, yoldan gəliblər…
– Narahat olmayın xala, – Əsmər dilləndi.
Gənc xanım otaqdan çıxdı.
– Qızım, nə narahatçılıq, əziz qonağımızsınız. – Qadın bayaqdan bəri gizlətməyə çalışdığı göz yaşlarını ehmalca silərək dedi. Otağa sükut çökdü. Bu ağır sükutu dünyanın şirinindən əvvəl acısını dadan, atasızlığın ilk günlərini yaşayan uşaqlar da pozmaq istəmirdi.
– Siz Şəhidimizin anasısınız, eləmi? – Əsmər verdiyi sualın ağırlığında əzilərək soruşdu.
– Hə, qadan alım, hə! Mən qaragünlü, mən ölmüş onun anasıyam.
Sonra qadın əlində çay sinisi içəri girən gənc xanımı göstərdi:
– Bu isə yoldaşıdı, qarayaylıq gəlinim… – deyərək, dərindən ah çəkdi, – uşaqlar da onundu…
Yenə də göz yaşlarını gizlin-gizlin silməyə çalışdı. Oğlan uşağı nənəsinin ayaqlarına söykənib gələn qonaqları matdım-matdım izləyirdi. Onun rahatlığından nənəsinin göz yaşlarına öyrəşdiyi hiss olunurdu. Qızsa bir yerdə durmur, gah nənəsinə suallar verir, gah da kameraya, mikrofona toxunur, dəcəllik edirdi.
– Əsmər, nənə qadanı alsın, bir yerdə dur, qonaqlarımız küsər bizdən.
Dəcəl qız maraq və təbəssüm dolu nəzərlərlə Əsmərə baxaraq gülümsündü. Onun yanaqlarında bir cüt qəmzə – çökək əmələ gəldi. Əsmər öz-özünə düşündü: “İlahi, nə qəşəng qızdı. Hələ bir bunun yanaqlarındakı qəmzəsinə bax. Tanrım, necə qıyırsan uşaqların atasız böyüməsinə?”. Dərindən ah çəkdi və astadan:
– Müharibəni lənətə gəlsin! – dedi. Onun pıçıltısını kimsə eşitmədi. Sonra balaca Əsmərə dönərək: – Yox, küsmərik. Heç sənin kimi qəşəng qızdan küsmək olar? – dedi və gülümsündü. – Mən də Əsmərəm, adaşıq. Gəl, gəl bura. – Əlini qıza tərəf uzatdı. Qız ürkək addımlarla qonağa yaxınlaşdı. Əsmər onun saçlarını oxşayaraq yanağındakı qəmzədən öpdü. Balaca Əsmər gözlərini qıyıb:
– Adaş nədi? – soruşdu.
– Yəni ikimizin də adımız Əsmərdi. Adları eyni olan adamlara adaş deyirlər. Bilirsənmi, Əsmər nə deməkdi?
– Hə, bilirəm, – balaca qızın yanaqlarında yenidən çökək əmələ gəldi.
– Əsmər qara kişmiş deməkdi. Atam mənə “qara kişmişim” deyir. Sənin də atan sənə “qara kişmişim” deyir?
Əsmər gülümsünərək qızın yanaqlarından bir də öpdü və sakit səslə dedi:
– Hə, mənim də atam mənə “qara kişmişim” deyir.
“Mənə də “qara kişmişim”deyən varıydı. Bir zaman mən də kiminçünsə qara kişmişiydim”, – düşündü. Bu illər ərzində heç vaxt unutmadığı, lakin adını çəkməkdən qorxduğu Orxanı xatırladı. Ona elə gəlirdi ki, “Orxan” desə, dili yanar. Yanan dili bütün bədənini qarsar və içindəki sirri faş olar. Bu adın sahibi onun Tanrısıydı, səcdəgahıydı. O, Tanrını görmüşdü, səsini eşitmiş, hənirini duymuşdu. Tanrı ona sevgi olaraq rast gəlmiş, sevgi şəklində görünmüşdü. Sonra onlar ayrı düşdü. Tanrı onun ürəyində, ruhunda yaşadı… İlk övladını bağrına basanda Tanrını yenidən qarşısında gördü, ətrini duydu, səsini eşitdi… Sonra ikinci övladında göründü Tanrı… Və beləcə, Tanrı ona daha çox yaxınlaşdı, o, Tanrıya daha çox sarıldı. O, tanrılarını – balalarını bağrına basdıqca Orxanı unudurdumu? Orxanın yoxluğunu bu varlıqlar doldururdumu? Bu suala heç vaxt cavab tapa bilmirdi…
***
Oktyabr – 2008
Əsmərlə Ruhiyyə bu binaya sentyabr ayından köçmüşdülər. Onlar yaşlı ər-arvadın kirayəçiləri idilər. Ev sahibləri sakit, mehriban adamlar idi. Qarayanız, arıq, elə də gözəgəlimli olmayan Əsmərdən fərqli olaraq, Ruhiyyənin görünüşü gözoxşayırdı. Onun ipək kimi sarı saçları, iri şabalıdı gözləri, nazik olsa da, çöhrəsinə yaraşan dodaqları, dolu, lakin mütənasib bədən quruluşu vardı. Onu görənlər xarici görünüşündən doymadığı kimi, dinləyənlər də şirin ləhcəsindən qopa bilmirdi. Ruhiyyə çox şən qız idi. Harda olur-olsun, diqqət mərkəzində olmağı bacarırdı. Qızlar universitetə bir gedir, bir də qayıdırdılar.
…Qonşuluqdakı qaraşın, arıq, üzündən təbəssüm heç vaxt əskik olmayan, güləndə yanaqlarında çökək əmələ gələn oğlan tez-tez onların yoluna çıxırdı. Sanki o, yanaqlarındakı qəmzəni hamıya göstərmək üçün hey gülümsünürdü. Oğlan kölgəyə dönərək hər gün qızları universitetə ötürür, günortalar isə evə qaytarırdı. Onlar eyni binanın ayrı-ayrı bloklarında yaşayırdılar. Qaldıqları mərtəbə də eyni idi – səkkizinci mərtəbə.
Soyuq və dumanlı bir payız günü idi. Həmin gün Əsmər dərsdən tez çıxmışdı. O, universitetin həyətindən çıxaraq maşın yolunu keçdi və tələsik halda parka tərəf addımladı. Evlərinə ən kəsə yol buradan keçirdi. Sıralanan çinar ağaclarının arasındakı parkı keçəndən sonra böyük idman meydançasına girəcək və oradan da binalarına tərəf gedəcəkdi.
Qara, arıq oğlan həmişə olduğu kimi, parkın qarşısındakı böyük gövdəli çinar ağacına söykənərək gözləyirdi. O, Əsmərin tək gəldiyini görüb duruxdu və üzündə ani bir sevinc yarandı, yanaqları çökdü. Əsmər ona fikir vermədən yanından ötmək istəyəndə dedi:
– Salam!
– Salam! – Əsmər addımını yavaşıtdı.
– Məə-n… – oğlan kəkələməyə başladı, – mən…
– Ruhiyyə dərsdədi bir saata çıxacaq. – Əsmər qısa cavab verərək, parka tərəf addımladı.
– Ruhiyyə? Hansı Ruhiyyə?
– Necə hansı? – Əsmər ciddi görkəm aldı, ona tərəf çevrildi və: – Gözlədiyin qızı deyirəm də, hər gün yolunda durduğun… – dedi.
– Məə-ən? Mən onun yolunda durmuram, axı…
Onun cavabı Əsməri özündən çıxardı. Öz-özünə dedi: “Bu adam ya axmaqdı, ya da məni axmaq yerinə qoyub”. Sonra ucadan:
– Bəs kimin yolunda durursan? Mənim? – hirslə dedi.
Əsmər sözü birbaşa deməyi və kəskin cavabları sevirdi. Qrupda hamı ona “acıdil”, qohumlar arasında isə “zəhər tuluğu” deyirdi. Amma bu acıdil, işvə-nazı sevməyən qızın iç dünyası tamam fərqli idi. Əsl Əsməri görmək üçün onun yazdığı şeirləri, esseləri oxumaq lazım gəlirdi. O şeirlər sevgi, həyat dolu, çılğın bir qızın ürəyinin səsiydi.
Yerində dayanaraq, kiçik gilələri qapqara olan gözlərini oğlana zillədi. Bu qara, “arıq-uruq” deyə lağa qoyduqları oğlanın üzündəki təbəssüm, baxışlarındakı işıq, sanki gözlərini qamaşdırdı. O işığa boylandı. Oğlanın içini aydınca gördü: necə də həyat dolu, saf, təmiz görünürdü… Sonra ağaclar, skamyalar, çiçəklər, quşlar, adamlar, bütün Gəncə işığa büründü. Əsmər yerindəcə donub qalmışdı.
– Hə, sizin yolunuzda dururdum! – Oğlanın titrək səsində bir qətiyyət vardı.
– Məənim? – Əsmərin də səsi titrəməyə başladı, – Niyə? Mənim niyə?
– Bilmirəm! – Orxan başını aşağı saldı.
Əsmər özünü itirmişdi. Həyəcandan tir-tir əsirdi. Oğlana cavab vermədən geri döndü və dayanacağa tərəf qaçdı. Oğlan onun arxasınca:
– Adım Orxandır! – desə də, Əsmər onu eşitmirdi. Dayanacaqdakı ilk avtobusa əyləşərək, əlləriylə üzünü örtdü. Ona elə gəlirdi ki, yanaqları indicə od tutub alışacaq və hamı onun içində baş verənləri görəcək.
Orxan isə çaşqın halda Əsmərin arxasınca boylanırdı…
***
Sentyabr – 2008
Orxan Kənd Təsərrüfatı Akademiyasının sonuncu kursunda oxuyurdu. Evin bir oğlu idi. Ata-anası onu nə qədər əzizləyərək ərköyün böyütsələr də, arıq, çəlimsiz olaraq qalmışdı. Arzusu hərbçi olmaq idi. Lakin atasının təkidi ilə sənədlərini akademiyaya vermişdi. Bilirdi ki, akademiyanı bitirən məzunlara hərbi rütbə verilir. Buna görə də səbr edərək təhsilinin bitməsini gözləyir, hərbi həyata can atırdı.
Atası Qarabağ döyüşlərində iştirak etmiş, müharibənin ağrı-acısını yaşamışdı. O, bircə balasını hərbidən uzaqlaşdırmağa nə qədər səy göstərsə də, oğlu bununla razılaşmır, “Mənim torpağım erməninin ayaqları altındadı, qardaş-bacılarım dığaların əlində əsirdi. Mən azərbaycanlı olduğumla fəxr etdiyim halda, bunu dilimə gətirəmmirəm. Niyə? Nədən? Yox, mən mütləq hərbçi olacam. Qarabağ işğaldan azad olmayınca, mənə rahatlıq yoxdur!” – deyirdi.
…Həmin gün Orxan dərsdən yorğun gəlmişdi. Eyvandan şəhərin izdihamını izləyirdi. Sol tərəfdən gələn səsə boylandı. Qonşu eyvanda iki qız mübahisə edirdi. Biri sarışın saçlı, dolu bədənli, o birisi isə qara saçlı, arıq. İçəri keçmək istəsə də, hansısa bir qüvvə onu yerindən tərpənməyə qoymurdu. Qızlar isə ona fikir vermir, mübahisələrinə davam edirdilər. Sonra birdən-birə mübahisələri kəsdi və gülüşməyə başladılar. Elə gülüşə-gülüşə də içəri keçdilər. Sonralar Orxan qızların tələbə olduqlarını, burada kirayədə yaşadıqlarını öyrəndi. Öz aləmində qızlara ad da qoymuşdu. “Qara kişmiş” və “Sarı qız”. Əvvəllər sadəcə onları görməyə öyrəşsə də, sonra bu hissin bütün içini sardığını hiss etmişdi. “Qara kişmiş” onun ürəyini elə bir şirinliklə doldururdu ki, bu sehrdən qopa bilməyəcəyini dərk edirdi. O, “Qara kişmişi” görmədiyi gün özünə gəlmirdi. Hər gün qızların arxasınca universitetə gedir, onlar qayıdanda dönürdü. Hər gün də dərsə gecikir, sonuncu dərsdən isə qaçırdı. Nümunəvi tələbələrinin dəyişdiyinə müəllimləri də təəccüb edirdi. Qızlar da onun müşayiətinə öyrəşmişdilər. Orxanı görən kimi pıçıldaşır, şaqqanaq çəkərək gülüşürdülər…
***
Fevral – 2009
Həmin o dumanlı payız günündən sonra Əsmərin də qonşu oğlana marağı oyanmışdı. Tez-tez balkona çıxır, qonşu tərəfə boylanırdı. Ruhiyyə də bunu sezir, gülərək deyirdi:
– Axır ki, sənin də aşiq olduğunu gördük. Aaz, saa demerdimmi, gün gələjəh sən də sevdalanajaxsan.
Əsmər ona susaraq cavab verirdi.
Son zamanlar Orxan qızlara yaxınlaşmaqdan çəkinmirdi. Demək olar ki, dostlaşmışdılar. Bir neçə dəfə Ruhiyyə Əsmərlə Orxanı tək qoymaq istəmiş, amma qız rəfiqəsinin qolundan yapışaraq buraxmamışdı.
Ruhiyyə rayonda idi. Əsmər dərsə tək gedib-gəlirdi. Orxan bir neçə dəfə ona yaxınlaşmaq istəsə də, qız qaçıb avtobusa minmiş, ondan uzaqlaşmışdı. Bu gün isə qaçmadı, hətta Orxanın yanına çatanda addımını yavaşıtdı və asta səslə salam verdi.
Əsmər Ruhiyyənin yanında çox sərbəst olurdu. Deyib-gülür, zarafatlar edirdi. İndi isə susqun, ürkək idi. Sanki bütün cəsarətini Ruhiyyənin şaqraq gülüşlərindən alırdı bu qız…
– Əsmər, səninlə danışmalıyam. – Orxan dedi.
– Buyur!
– Mən sənin barəndə anama demişəm. O çox sevindi. Atama da dedi.
Əsmərin yanaqları qızardı.
Orxan davam etdi:
– Sizə gəlmək istəyirlər. Atam deyir ki, nişanlan və ixtisasına uyğun işə düzəl. Mən isə hərbiyə getmək, hərbçi olmaq istəyirəm. Sən hərbçiylə ailə qurarsan?
Əsmər başını qaldırdı, yanaqları qıpqırmızı olmuşdu. Orxanın gözlərinə baxdı və həyəcanlı səslə:
– Mən də hərbçi olmağı arzu edirdim. Ailəmiz buna razı olmadı. Çox sevirəm hərbi geyimi…
Orxan sevincək dedi:
– Demək, hə! Həəə, sən hərbçiylə ailə qurarsan!
Əsmərin əlindən tutaraq onunla yanaşı addımladı. Onlar çinar ağacları ilə əhatələnmiş parkı geridə qoyub, əslində, arakəsmə, lakin keçilməkdən böyüyərək yolağa dönmüş cığırdan keçib meydançaya daxil oldular. Meydança boyunca salınmış oturacaqlardan birində yanaşı əyləşdilər. Ətrafda kimsə yox idi. Arabir meydançanın içini kəsə yol edən yerli adamlar görünürdü. Orxan Əsmərin əlini hələ də buraxmamışdı. Hər ikisinin ürək döyüntüsü eşidilirdi.
– Akademiyanı bitirən kimi hərbiyə yollanacam. – Orxan sükutu pozdu. – İstəmirəm oğlum da mənim kimi torpaq həsrətiylə böyüsün. Bilirsənmi, Əsmər, bizim ordumuz çox güclüdür. Biz müharibəni uduzmamışıq. Sadəcə, dayandırmışıq. Zaman belə tələb edir. Hər şeyin öz vaxtı var. Atam deyir ki, erməni ordusunda vuruşanlar ermənilər deyildi, çoxusu ruslarıydı. Rus onlara dəstək olmasa, erməni kimdi ki, bizə güc gəlsin.
O, hərbidən, döyüşdən çox hərarətlə danışırdı. Onun səs tonundan, hərəkətlərindən, iti baxışlarından hiss olunurdu ki, qorxmaz, qəhrəman bir zabit olacaq.
***
Sentyabr – 2009
…Orxan dediyi kimi də elədi, akademiyanı bitirdi və hərbiyə yola düşdü. İlk günlər valideynləri etiraz etsələr də, sonda oğullarının hərbçi olmaq istəyi ilə razılaşmaq məcburiyyətində qalmışdılar. O, vaxtaşırı məzuniyyətə gəlir, Əsmərlə görüşürdü. Əsmər dördüncü kursda oxuyurdu. Onlar evlənmək üçün Əsmərin universiteti bitirməsini gözləyirdilər.
…Yenə də idman meydançasında – həmişəki oturacaqlarında yanaşı oturmuşdular. Orxan qolunu Əsmərin belinə dolayaraq:
– Ay qara kişmişim, – dedi, – toyumuzdan sonra kənddə yaşamaq sənə çətin olmayacaq ki? – Xidmət etdiyi sərhəd bölgəsindəki kəndi nəzərdə tuturdu. – Bax, dağ yeridi oralar, həyat tərzi burdakı kimi deyil.
– Olsun dəə, sən yanımda ol, lap Murovun başında da yaşayaram. – Əsmər Orxanın furaşkasını çıxarıb qapqara saçlarını qarışdırdı. – Sənə çox yaraşır ee, hərbi forma. Elə qəşəy görünürsən ki?
– Mən formasız da yaraşıqlıyam, – Orxan gülümsündü. Yanaqlarındakı çökək bir az da dərinləşdi.
– Ayy, necə də özündən razısan! – Əsmər dodaqlarını büzdü.
– Əlbəttə, razıyam. Gör mən kimin sevdiyi oğlanam. Sənin ee, sənin. – O, güclü qolları ilə Əsməri özünə tərəf sıxdı və yanağından öpdü.
– Yavaş! Yavaş! Adamlar var, görərlər. – Əsmər ürkək baxışlarla meydançaya boylandı.
– Görsünlər dəə, sevdiyim qızı bağrıma basıram. Anam deyir ki, bayramda elçi getmək düşərli olur. Ona görə də marta saxlayır nişanı. Deyir ki, martda nişanlananların ilk övladı oğlan olur, – Orxan ucadan qəhqəhə çəkdi. Əsmər başını aşağı saldı və utancaq şəkildə:
Baharın gəlişiylə təbiət oyanmış, hər tərəfdə canlanma, həyat eşqi baş qaldırmışdı. Orxan martın səkkizinə qədər gələcəyinə söz vermişdi. Bayramda nişanları olacaqdı.
Son zamanlar Ruslan adında bir oğlan Əsmərin kölgəsinə dönmüşdü. Oğlan bir neçə dəfə ona yaxınlaşmış, rədd cavabı almışdı. Əsmərin valideynləri də elçilərə “Qızımız kimi istəsə, ona verəcəyik. Ali təhsilli qızdı. Ailə həyatını da özü istəyəndə quracaq” – demişdilər. Əsmər bütün bunları Orxana yazmaq istəsə də, fikrindən daşınmış, “hərbidədir, fikrini qatmayım, gələr, hər şeyi deyərəm”, – deyə düşünmüşdü.
O gün… Əsmərlə Ruhiyyə universitetdən çıxıb evə tərəf gedirdilər. Onların yanında ağ rəngli maşın dayandı. Ruslan və daha iki oğlan Əsməri bircə anın içərisində qamarlayaraq maşına tərəf apardılar. Əsmərin qışqırığı ətrafa yayıldı. Əvvəl heç nə anlamayan Ruhiyyə özünə gələndən sonra “Qoymayın, qızı qaçırdılar!” – deyə haray çəksə də, maşın gözdən itmişdi…
Bir neçə gündən sonra valideynləri Ruslanla Əsməri Türkiyəyə yola saldılar. Əsmərin ailəsi ilə barışıq olmuş, diplom işi isə növbəti ilə saxladılmışdı. Toy Türkiyədə olacaqdı. Türkiyədə önəmli iş adamı kimi tanınan Ruslan Əsmərin ana-atasının, qardaşlarının sevgisini qazanmışdı. Hamı bu izdivaca sevinir, hamı xoşbəxt idi. Təkcə Əsmərdən başqa…
***
Yanvar – 2011
Əsmər bütün dostları ilə əlaqəni kəsmişdi. Yalnız hərdən Ruhiyyəyə zəng edirdi. Bir dəfə özünü toparlayaraq soruşmuşdu:
– Ondan nə xəbər?
Ruhiyyə isə:
– Hərbidədi, – demişdi, – zvaniyası yüksəlib. Deyirlər, siz Türkiyəyə gedəndən iki gün sonra gəlib. Eşidən kimi Ruslangilə gedib, “Hanı o?” – deyə oraları dağıdırmış. Dostları onu güc-bəlayla oradan aparıblar. Səndən sonra cəmi bir dəfə gördüm. Əsmər, bir görsəydin necə dəyişmişdi. Əvvəlki Orxandan əsər-əlamət qalmamışdı. Salamlaşdıq və bircə kəlmə dedi: “Əsməri görsən, de ki, biz görüşəcəyik…”.
Əsmər isə:
– Ay Ruhiyyə, axı sən bilirsən, hər şeyi… – deyərək hönkür-hönkür ağlamışdı…
Qayınatası Əsmərin diplomunu almışdı. Ruslan isə, “Diplomdu dəə, almısan. Onsuz da sənə gərək deyil. Sənin işləməyə ehtiyacın yoxdur”, – demişdi. Həmin gündən işləmək söhbətinə son qoyulmuşdu. Sonra ard-arda iki qızı olmuş, evdə uşaqlara baxmışdı. Hərdən Azərbaycandakı müxtəlif qəzet və jurnallara köşələr yazırdı. İmzası tanınır, hətta sevilirdi. Əri avtomobil qəzasında həlak olandan sonra Azərbaycana gəlmiş, atası evinə yerləşmişdi. İşə də düzəlmişdi. Atası ona:
– Qızım, Allah ömür versin sənin balalarını da böyüdüm. Elə bilirəm qızım bir yox, üçdür. Amma bütün günü evdə oturmalı deyilsən. Ali təhsilli qızsan, istedadın, bacarığın var. Uşaqlara nənələri baxacaq. Sənsə istədiyin yerdə işə düzəl, – demişdi.
Əsmər iki ilə yaxın idi ki, televiziyada hərbi proqramlar departamentində müxbir kimi çalışır, qəhrəman hərbçilər barədə reportajlar hazırlayırdı. İşini çox sevirdi. Hərbçilərlə bir arada olmaq onun içində bükülü qalmış arzularının ətrini gətirirdi, sanki. Özünə belə etiraf etməkdən çəkinsə də, içində daim bir ümid közərirdi: “Nə vaxtsa Orxanla qarşılaşacağam…”.
Azərbaycan hərbi və siyasi tarixinə şanlı hərflərlə yazılmış 44 günlük müharibədən sonra, Birinci və İkinci Qarabağ döyüşlərində, Azərbaycan Vətən müharibəsində qəhrəmanlıqlar göstərmiş, qazi olmuş, müqəddəs şəhid adını qazanmış oğullarımızdan söz açan bir layihəyə Əsmər rəhbərlik edirdi.
***
Yanvar – 2021
Şəhid anasının səsi Əsməri xəyaldan ayırdı.
– Rəhmətlik kişi Əsmərə ayrı ad qoymaq istəyirdi. Sonralar biləndə ki, Orxan… – dərindən ah çəkdi, – Orxan qızının adını Əsmər qoymaq istəyir…
“Orxan” adını eşidəndə otaq Əsmərin başına fırlandı, sanki. O, illərdir içində gizlətdiyi adı dilinə gətirdi:
– Orxan?!
Ona elə gəldi ki, dili od tutub alışdı. Alov Əsmərin bütün bədənini sardı. Artıq hər yer alışıb-yanırdı. Əsmər isə bədənini qarsan alovun içərisində “Orxan! Orxan! Orxan…” – deyə, təkrarlayırdı. O, hər dəfə Orxan dedikcə alov daha da güclənir, nəfəsi tutulur, ayaqları sustalırdı.
…Orxan anasının yan otaqdan gətirdiyi qırmızı lentli şəkildən Əsmərə baxırdı. Yanaqlarında bir cüt çökək əmələ gəlmişdi. O, yenə də gülümsünür, gözlərindən ətrafa işıq yayılırdı. O işıq əvvəl otağı, sonra isə bütün dünyanı bürüdü. Əsmər Orxanın səsini eşidirdi: “Ay qara kişmiş, bax, biz yenə də görüşdük…”.
Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü, Azərbaycan Respublikası Prezidenti Təqaüd Fəndunun təqaüdçüsü, “Azad qələm” ədəbi-bədii, ictimai-publisistik qəzetinin və “Ali Ziya” ədəbi-bədii, elmi-publisistik jurnalının təsisçisi və baş redaktoru
Çox nakəslər gördüm haqqın yolunda, Haray çəkən dilə döndüm, nə fayda. Taleyimin yoxuşunda, yalında, Damla-damla gölə döndüm, nə fayda.
Qaranlıq zülmətdən elə nur sağdım, Sahil tək köksümə dalğalar sıxdım, Bir eşqin odunu sinəmə yaxdım, Yanıb-yanıb külə döndüm, nə fayda.
Halına çox yandım ağlayan kəsin, Həqiqət yolunda hayqırıb səsim, Mərdəm, mərd insana bəs eylər pəsim, Namərd üçün zilə döndüm, nə fayda.
Bir dünya dərdimi çəkmişəm xəlvət, Heç bir dərd əymədi qəddimi əlbət, Vətən tən bölündü, əyildim fəqət, İnildəyən telə döndüm, nə fayda.
Nəcibəyəm, bir gündə dörd fəsillə, Ürəyimi zaman oydu nə dillə, Qalxıb zirvələri mən pillə-pillə, Günə, aya, ilə döndüm, nə fayda.
Ana,sənsiz ovunmuram bircə an, Qəm fələyi can evimdən aldı can, Xatirəndən yoxdu özgə bir güman, Məzarının başında… Qıymıram ki, baxam o buz baxışa, Kədərimə həmdəm olan bu daşa, Hicranınla qaldım yenə baş başa, Məzarının başında…
Soyuqlaşdın,dünya kimi havan dəyişib, belə getsə-durna kimi uçub gedəcəm, eşitmişəm,gülüm,yenə yuvan dəyişib! mən səninlə hankısına köçüb gedəcəm?
Bir-bir sənə bağlandığım tellər qırılır, baxanı yox!-bəslədiyin güllər qırılır, çooox uzandı bu ayrılıq,illər qırılır, bu sevginin hər şeyindən keçib gedəcəm.
Qapın-qıfıl sırğalıdır,pəncərə bağlı, pozmzq olmur,ahd-peyman min cürə bağlı, getsin hər şey Cəhənnəmə,mən-cərə bağlı, düyünləri inadımla açıb gedəcəm!
Bundan sonra söz olacaq qüssələrinki, dəyişmişik;nə sən o san,nə mən həminki, sən özgəyə qismət oldun,mən özgəninki, tutub-zorla aparsan da qaçıb-gedəcəm.
Deməmişdik:” bu ülfəti edək yarımçıq”, boy vermədi-eşqin gülü gödək,yarımçıq, şərəfimə qaldırdığın qədəh yarımçıq!! bəs demişdin:”Sağlığına içib gedəcəm…”
Mənə yüz il ömür arzulamayın, Payız yarpağıtək qovmasın külək, Gözlərim görsə də, ayağım, əlim, Əsalıq olanda dayansın ürək.
Mənə “Yüz il yaşa!” deməsin dostlar, Gülüşüm, yerişim, səsim itməsin. Məndən cavan olan, gümrah olanlar, Çiynimdə dünyadan köçüb getməsin.
Mənə yüz il ömür arzulamayın; Bu qədər yaşayan hansı çiçəkdir? Sən yaşda qalmırsa tay-tuşun, tayın; Qurdla qiyamətə qalmaq deməkdir.
Mənə elə ömür arzulayın ki, Ölüncə ümmantək çağlaya bilim. Qapı-pəncərəni öz evimdəki Özüm aça bilim, bağlaya bilim.
Sağlıqlar deyəndə hərdən şənimə – Nə özüm kövrəlim, nə sizə gülüm. Tanrıdan bir ömür diləyin mənə, Hər vaxt sevə bilim, sevilə bilim.
Taleyim sevgiylə baxsın üzümə; Görsün yad payına şərik deyiləm. Gərək olmayanda özüm-özümə, Deməli, heç kəsə gərək deyiləm!
Mənə yüz il ömür arzulamayın, Ləyaqət, təmiz ad atıb getməsin. Dünyaya qalacaq malı dünyanın, Karvanım lənətə batıb getməsin! Mənə yüz il ömür arzulamayın…
Gör neçə vaxtdır ki, hazırlıq gedir, Atamın yanına hazırlaşıram. Yalançı dünyadan doğru dünyaya Dədələr, babalar getdiyi yolun Əsl ünvanına hazırlaşıram.
Bu çətin xəbəri gör nə zamandı, Doğma qardaşımdan, doğma bacımdan, Oğlumdan, qızımdan gizli saxladım. Mənə sazdan yaxın dünyada nə var, Ağrımı sazımdan gizli saxladım.
Demək nə çətinmiş deyilməz sözü, Oğluma açılsam qəlbi sınacaq, Qızıma söyləsəm qız ağlayacaq. Oğuldu, uşaqdı, qızdı, gəlindi, Biri bir balaca çox ağlayacaq, Biri o birindən az ağlayacaq.
Bilmir uşaqların anası, bilmir, Bilsə gecə-gündüz qan ağlayacaq. Gündüz ağı deyib, bayatı çəkib, Axşam ağlayacaq, dan ağlayacaq.
Bilmir, Zəlimxanın anası bilmir, Bilsə dağ uçacaq, daş ağlayacaq. Göydən ildırımlar necə tökülür, Gözlərdə eləcə yaş ağlayacaq. 2009
SƏNSİZ Adını telefonun”Yaddaş kitabçasından”, uzaq xatirələrin məhəbbət bağcasından, arabir küsüb gedən ərkimin boxçasından sildim,unudub atdım; sən yenidən qayıtdın. Niyə? bilə bilmədim, görünür ürəyimdən səni silə bilmədim. Qocaldıqca,pöhrətək qəddim qalxıb-dikəldi, məhəbbətin qəlbimdə bir əbədi heykəldi, ömrümə milyon dəfə leysan düşdü, sel gəldi… Sən gəlmədin! Dalımca ölüm min dəfə gəldi, sənsiz ölə bilmədim. Ya biryolluq əlimi mən səndən üzməliydim, ya düşüb rüzgar kimi arxanca gəzməliydim, neynim ki,səni sevən bir adi sərsəriydim. Sənsiz-təbəssümə də yasaq qoydu ürəyim; gülməli günə qaldım, amma gülə bilmədim… 19.10.2004. “SƏNİNLƏ” kitabından
MƏN ÖZ İLLƏRİMİ VERMİŞDİM SƏNƏ…
Dərib şehli-şehli Könül bağımdan, Sevgi güllərimi vermişdim sənə, borc deyil-qaytardam,pul deyil-alam, mən öz illərimi vermişdim sənə,
Məgər göz verilib ağlamaq üçün? nə ümid saralan bir yarpaq üçün? ağartmaq deyildi,daramaq üçün mən öz tellərimi vermişdim sənə,
Sevgimi dərd etmə–daşıtmaq üçün, ağladım–ürəyi boşaltmaq üçün, Məcnun taleyini yaşatmaq üçün mən öz çöllərimi vermişdim sənə?!
Qanadlar ayrılıq təbili çalır, uzun bir hicrana baş alıb gedir, dünyanın bir yeri durnasız qalır, bir yeri insandan boşalıb gedir..
Gözümü üşüdür soyuq bir baxış, nəzərlər yayınıb hara dikilir? kirpikdən damanlar yalançı yağış, görünür soyuqluq ürəkdən gəlir!
Mən də durna kimi qismətdən kəməm, sevgi qırmasaydı–dikələcəkdim! Əzəllər lap sonda yazardım-kiməm, ilk dəfə siftədən adımı çəkdim.
Qanadlar ayrılıq təbili çaldı, amma,bu haraya qaçan olmadı, məndən nəğmələrim xatirə qaldı, özümə qarılar açan olmadı…
o7.12.2018.
BİTDİ SON SİNİFİN SONUNCU DƏRSİ.. . Bitdi son sinifin sonuncu dərsi, durnalar köçünü yığıb- çəkilir, Ay da,ulduzlar da…hərdən birisi enib, pəncərəmə baxıb-çəkilir.
Deyərdin: “Bir olaq gözlə-qaş kimi, eşqin çeşməsində suyla-daş kimi…” gümanlar payızda kor yağış kimi yanağım enişə axıb-çəkilir.
Ümid; məndəmidir,ya səndə qalıb, bəlkə bir nigaran küsəndə qalıb?? elə bil əllərin sinəmdə qalıb, hərdən ürəyimi sıxıb-çəkilir.
Ləçəklər güllərə bələk kimidir, hər çiçək bir təzə dilək kimidir, deyəsən–sevgi də Fələk kimidir; gəlib evimizi yıxıb çəkilir…
Sən məni mən səni sevən kimi yox başqa cür sevdin… Amma sevdin, bilirəm…
Elə ki yadıma düşürsən dərdlərimi unuduram harasa tələsəndə açarı, telefonu evdə unutduğum kimi…
Adamlar gəzir şəhərdə tək-tək, iki-iki, üç-üç, bir az da çox… Təklər bu zaman tənha olur sanki kimsəsiz olur… Çoxlar dərya olur, dəniz olur. İkilərin, üçlərin və daha çoxların arasında gözlərim gəzir səni Yerə dağılan mirvari boyunbağının dənələrini gəzən kimi… Mən səni belə sevirəm, bəs sən necə sevirsən?
Qağayılar gölə gəlməz dənizə gəlməz ördəklər… Hərənin öz vətəni var mənim vətənim sənin gözlərindi özümü axtardığım, özümü gəzdiyim gözlərin baxıb, baxıb özümdən bezdiyim gözlərin hər yerdə səni görmək istəyirəm qoy qərib desinlər, didərgin desinlər, eybi yox… Mən səni belə sevirəm bəs sən necə sevirsən?
Səhv hədiyyə deyil
Yoruldum etiraflarını eşitməkdən yoruldum səhvlərini bağışlamaqdan unutma – səhv hədiyyə deyil ki kimə istəsən bağışlayasan…
Artıq günəş batır, geyir əyninə Gecələr qapqara, zülmət bir donu. Bərq vurur göylərdə ulduzlar yenə Görünmür səmada onların sonu.
Ay da yuvarlanır göyün üzündə, Gecənin donunu nura boyayır. Böcəklər oxuyur bu dəm gizlində, Səsini yaxına, uzağa yayır.
Gecənin səsinə qarışır o səs, Hər yana həzin bir sükut bəxş edir. “Gecələr lal olur” deməsin heç kəs, Gecənin sükutu elə nəğmədir.
Saman çöpü
Bulud aldı göy üzünü, batdı yenə günəşim, Ruhumdakı son ümidi əsən yellər qopardı. Mənim işim səninlədi, başqasıyla nə işim? Saman çöpü, səni sular məndən əvvəl apardı.
Saman çöpü, sən də getdin, söylə, indi neyləyim? İlk evimiz beşik olur, son evimiz də məzar. Dayağım yox bu dünyada, kimə ümid eyləyim? Dost da bəzən düşmən olub adama quyu qazar.
Əl uzatdım, əllərimi düşmən kimi sıxdılar, Saman çöpü, de, hardasan? Səni gəzir əllərim. Mən onları dost sanırdım, onlar düşmən çıxdılar, Boğuluram, səndən başqa yoxdur bir ümid yerim.
O gedən qatarın son vaqonu sənin ürəyindi bomboş soyuq… Arada ürəyindən xəbər tut hörümçək tor qurar mənsizlikdən…
Yazdığın şeirin son misrası mənəm nöqtə qoya bilmirsən- birdən ardını yazarsan deyə
bir zərrə ümidin qalıb- bəlkə işığı geri qayıtmam üçün yollarımı aydınladar deyə…
Yağış gecikən kimi…
Bir-birimizə gecikdik yarpaqları saralan budaqları quruyan ağaca yağış gecikən kimi… Göy üzü bir az tez tutulaydı buludlar gecikməyəydi mehriban olmağa… Birimiz tez çıxaydıq evdən birimiz gecikəydik təsadüfən rastlaşaydıq qağayıya dönəydik görüşəydik dəniz yurdumuzda zaman bu zaman olmazdı illər də bu illər nə sən ruhuna xəyanət edəydin nə də mən sevəydik bir-birimizi qağayılar dənizi dəniz qağayıları sevən kimi…
Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, “Hüseyn Arif” Ədəbi Məclisinin sədri
Nəm çəkir pəncərəsi neçə soyuq baxışdan, Evinin divarını gözünün yaşı yuyur. Axtardığın adam
Bəlkə sən axtardığın o utancaq adamdı, Ancaq yoxdu xəbərin,keçib getdin yanından. Bir yelkənsiz gəmidi,nə vaxtdı yol axtarır, Azıb səhərə bir ömrün ümmanında.
Hələ də gözlərindən ürəyinə yol çəkir, Hələ də bir nağılın laylasına uyuyur. Nəm çəkir pəncərəsi neçə soyuq baxışdan, Evinin divarını gözünün yaşı yuyur.
Əyirib kipriyində əzabını,dərdini, Barama qurdu kimi özünə tor toxuyur. Asılıb ayağından, səhərəcən oyaqdı, Bir tənha anadildi,ürəyində oxuyur.
Bəs məni kim tanıyar bu səs-küyün içində, Bilmirəm, kimə doğma,bilmirəm kimə yadam. Bəlkə elə itmişəm,min ildi xəbərim yox, Bəlkə elə kiminsə axtardığı adamam…
* * *
Bəlkə bu gün günlərin ən gözəlidi, sabahlar ağlamalı, dünənlər-gülməlidi. Bəlkə bir də sevinməyəcəyik belə, belə şirin olmayacaq həsrətin. Belə gözəl olmayacaq ayrılıqlar… belə gözəl olmayacaq təbəssümün. Bəlkə bu gün elə sən deyən gündü, təkcə sənin üçündü. Bəlkə bir də sevməyəcəksən belə, titrəməyəcək əllərin bu qədər, Belə gözəl olmayacaq kədər… Bəlkə elə… bu gün bitməyib hələ…
Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, “Hüseyn Arif” Ədəbi Məclisinin sədri
Mən belə dəliyəm,məni görmə,get! Xoşuna gələsi axı nəyim var? Sevda ətri verən,şeir qoxuyan Nəfəsi yanıqlı qırıq neyim var…
Bir eşqin yarası sinəmdə göz-göz, Hər gün həsrət-həsrət çiçəkləyərəm. İçimdə bir bahar buludu ağlar, Misra-misra,bənd-bənd çisəkləyərəm.
Nə xoşdu özümə verdiyim cəza, Əzabım -qönçədi,ağrım- tumurcuq. Mİn ildi özündə azan dərvişəm, Ürəyi-xaraba,koması-uçuq.
Məni sözə tutma,sözə uyaram, Qəfil kövrələrəm…sonra gec olar. Qapısı gül açar kimsəsiz evin, Bu yurdan o yurda köçhaköç olar.
Səni aldatmasın bu yaz havası, Tələsmə dumandan,çəndən keçməyə. İlişib qalarsan sol tərəfimdə, Yol tapa bilməzsən məndən keçməyə…
Mən dünəndən gəlirəm,yolum yaman uzaqdı, Bir ömür xərcləmişəm solmayan bir söz üçün. Ağrıları gül açan bir xaraba şəhərəm, Öz külümdə ölərəm,əl açmaram köz üçün.
Öz barımdan çatmadı özümə bircə dənə, Insaf elə,gəl qırma barı budaqlarımı. Axtarıb xəzəl altdan ətirli bir misra tap, Isladıb göz yaşımda sarı budaqlarımı.
Yaman olur,bilirəm,hər gedişin əzabı, Qorxmaz tərk edilməyin açısını dadanlar. Qapını açıq qoyub,gözlərimi yummuşam, Rahatca çıxıb getsin,getməyə utananlar…
Yoxdu güley-güzarım,nə də bir umu-küsü… Əlimi uzatmaram heç vaxt saman çöpünə. Qətrə-qətrə əriyib şam kimi tükənərəm, Ancaq darı sərmərəm bir kimsənin ipinə.
Qışqırıb öz səssində gör nə qədər batan var, Göz yaşları axıtmaz dəniz boğulanlara. Bircə qığılcım yetər təzədən alışmağa, Ölüm yox əzabından bir də doğulanlara.
Elə istəyirəm qayıdam hərdən, gah qəhər.gah qürur didir bağrımı, sənsiz dolu vurmuş çinar kimiyəm, hirsim qopub-düşən yarpaqlarımdı.
Söz var:”Ağlayanda ürək boşalar”, səninçün hönkürmək,ağlamaq asan, sənin heç olmasa-təskinliyin var, yaxşı ki,sən mənə oxşamamısan.
Tərsliyim başıma bir bəla olub, təpədən-dırnağa günaham,şərəm, eh… bu qürur da bir bəhanə olub, mən ki,körpəlikdən dəymədüşərəm…
“SƏNİNLƏ” kitabından
HƏKİMƏ MƏKTUB
Həzin bir nəğmədir ürəyimdəki, elə hey çağlayar,elə hey daşar, yarsan-ürəyimdə asta gəz,həkim, birdən bıçağına arzum dolaşar.
Ovcuna çilənsə,qorxma,qan deyil- billur bir sevdadır axar sinəmdən, mənim ki,ürəyim damardan deyil, asılmış bir qızın hörüklərindən!
Çətin ki,qəlbimi görərsən,həkim, bürünmüş guman ki,dumana,çənə, guman ki,yaram da köhnəldiyindən köhnə bir tanıştək yad gələr sənə.
Bəlkə ağlayarsan,həkim,yenə də, doğrayıb-qırarsan barmaqlarını, həkimlər-hər dəfə insan oləndə, itirər əlinə etibarını… Sumqayıt,1066.”MƏN KÜLƏYİ GÖRÜRƏM” kitabımdan.Bakı,”GƏNCLİK”,1999.
Nə var ölçülüb, biçilib, Ha çevir, sözündən keçir. Dünya kiçilib, kiçilib, İynənin gözündən keçir.
Keçir bir az dostdan, yaddan, Keçir hər imzadan, addan, Taxıb yalançı qanaddan, Göylərin üzündən keçir.
Yerdə nə var qalan sənin, Gəz, tin sənin, dalan sənin. Dolanıb, hər yalan sənin Sonuncu düzündən keçir.
Bilinmir, hansı dindədir, Baxırsan ki, nə gündədir. Səndən bir addım öndədir, Səninçün izindən keçir.
Keçib, bax, hər addan keçib, Qasırğadan, oddan keçib, Qılıncının altdan keçib, Bu dəfəə… Özündən keçir.
Şəhid Həsənov Xəyala həsr olunur
Söndü bir can, yerində alovlandı min ocaq, Milyonların arzusu, duası gerçək oldu. Bu dəfə əmin idi zəfər onun olacaq, Cənnətdə şərəfinə uca bir taxt quruldu.
Öz döyüşçü oğlundan el-oba aldı soraq, Dedilər, bayrağının şərəfinə and içmiş. Adı Xəyal olsa da, özü şəhid olaraq, Torpağın yarasına məlhəm olmağı seçmiş.
Dedilər, heç qorxmadan canını sipər edib, Torpağına, daşına dəyən acı gülləyə. Düşmənin üzərinə hamıdan öncə gedib, Neçə şər yuvasının külün sovurub göyə.