Month: Dekabr 2022

  • Məhəmməd NƏRİMANOĞLU.”Kəlbəcərdə mayası sözdən yoğrulanlar”

    ŞADMANOVLAR
    Kəlbəcərdə mayası sözdən yoğrulanlar
    Klassiklərimiz etiraf ediblər ki, Söz adamı barədə yazmaq həm çətindir, həm də asan. Onların adi həyatdan kənarda bir özgə dünyaları olur ki, qapılarını ancaq fitrətdən gələn ilahi təb aça bilir. Bu mənada hər kəs Söz adamı barədə nə isə deməyə bir çox hallarda cəsarət etmir…
    Söz adamlarının qəlbini çağlayan-qaynayan bulağa – çeşməyə bənzədənlər də səhv etməyiblər. Bulaq yerin dərin qatlarından necə süzülüb saflaşıb çıxırsa, Söz də, əsil və kamil ifadə də beləcə doğulur: müəllifin ürəyinin cövhərindən, qəlbinin nurundan, duyğularının süzgəcindən süzülüb, qaynayıb-daşır.
    Hər bir yaradıcı kəsin söz dünyasında xüsusi, onu riqqətə gətirən, düşündürən, incidən, əzən və sonda rahatlıq verən bir mövzu olur ki, onu oxucularına daha tez tanıdır və oxudur.
    Bununla yanaşı, təəssüf ki, bəzən ədəbi aləmdə hiss olunan pərakəndəlikdən girəvəbazlar “məharətlə” istifadə edir, söz yığınından ibarət mədhiyyələr yazır, hətta, qalın-qalın kitablar da buraxırlar. Bu, ilk baxışdan o qədər də qəbahət sayılmır. Çünki illərlə xalqımızın istedadlıları senzuraların paslı qıfılı altında saxlanıb və sıxılıblar. Amma o da var ki, həmin “bolluğun” içərisində baş Sözün yanında boş sözlər də az olmayıb. Əlbəttə, belə “külliyyat”lar Azərbaycan ədəbi aləminə daxil ola bilməz, çünki həmin “əsər”lərin “müəllif”ləri xalqımızın Söz salnaməsini yaratmaq və qorumaq məsuliyyətində və qabiliyyətində deyillər.
    Onu da bəri başdan deyək ki, Kəlbəcərdə doğulanların şeir yazmasına, qafiyəli danışmasına təəccüblə baxmayıblar. Bu mənada haqqında söz açmaq istədiyimiz Şadmanovlar ailəsində də istedad tanrıdan gəlmə, ilahi vergi kimi qəbul edilib.
    Ailənin ağsaqqalı Yunis müəllimdir. Kəlbəcər rayonunun Təzəkənd yaşayış məntəqəsində 1940-cı ildə anadan olub. 1961-1966-ci illərdə Gəncə Dövlət Pedaqoji İnstitutunda ali təhsil alıb. 1988-ci ilə kimi Kəlbəcər rayonunun Zivel kənd orta məktəbində çalışıb. Bədii yaradıcılığa hələ erkən yaşlarından, əslində, tələbəlik illərindən başlayan Yunis müəllimin şeirləri “Kəlbəcər dünyası: yüz şairin bir kitabı” antalogiyasında dərc edilib.
    Yunis müəllimin 5 övladı var. O, dörd oğlundan ikisinin (Əkrəm və Nəsimi) Vətənin keşiyində zabit kimi dayanmasından qürur duyur. Yaradıcılığı əsasən klassik aşıq şeirlərindən (divani, qoşma, gəraylı və s.) ibarət olan Yunis müəllimin və oğlanları Bəxtiyarla Nəsiminin könül duyğularından səhifələnən bir toplu var qənşərimdə: “Yoğrulmuşam Kəlbəcərdə”. Kitabın bütünlüklə məziyyətlərindən söz açmaq fikrində deyiləm. Lakin nümunə çəkəcəyimiz şeirlərin fəlsəfi yükünün altına çiyinlərimizi verməyə çalışacam.
    Öncə xatırladım ki, buradakı şeirlər basmaqəlib deyillər, baxmayaraq ki, klassik janra daha çox yer ayrılıb. Çox hallarda müəlliflər düşünməyiblər ki, hansısa beyt və ya misra qəlibə sığmayır. Qəlibə sığmayan azad Söz isə fikri daha aydın və rəvandır, müxtəlif yozumlar daşıyır ki, bu da oxucunu düşündürür, fikrinin yüz yerə haçalanmasının fərqinə varmağa məcbur olur. Deməli, əsl qələm sahibləri oxucusunu düşündürməyi və məna ilə məzmunun bir-biri tamamlamasının fərqində olmasını bacarır. Yunis müəllimin “Heyf” rədifli qoşmasına diqqət yetirsək, fikrimizi aydınlaya bilərik:
    Dərdlərin böyüyü mənimdir, mənim,
    Qoyuldum hədəfsiz kamana, heyf.
    Özümdən kəsildi özümə qənim,
    Canlar həsrət qaldı canana, heyf.
    Nə qədər yurdumdan yoxdu xoş soraq,
    Yüklənir çiynimə qəm qalaq-qalaq.
    Cansıza can verən loğmana bir bax,
    Möhtacdır bir udum dərmana, heyf.
    Şimşəklər oynadı başımın üstə,
    Mənasz il gəldi yaşımın üstə.
    Yunusam, qayıtsam daşımın üstə,
    Yuvama demərəm viranə, heyf!
    Göründüyü kimi, şair bu qoşması ilə dərdlərini, yurd ağrılarını – kəlbəcərsizlik həsrətini qoşalaşdırıb. Demək, bədii yaradıcılıq nümunələri, əslində, milli-mənəvi dəyərlərdəndir. Çünki, heç bir əsər təsadüfdən yarana bilməz. O, yarandığı dövrün ictimai hadisəsinin ifadəsidir. Burada da şair yağılar tərəfindən yağmalanan yurdunun həsrətini dilə gətirir və əgər o yerlərə dönəcəksə, dağıdılmış, tar-mar edilmiş, külü göylərə sovrulmuş yurdunu viranə adlandırmayacağını dilə gətirir. Yunis müəllimin adıçəkilən kitabda yer alan lirik ağrıları janr etibarı ilə də fərqlənir. Bir gəraylıya da diqqət yetirək:
    İnsan oğlu al-qumaşa
    İstəyir ki, bükə dostu.
    Gəda gəlib keçsə başa,
    Hesab etməz tükə dostu.
    Əfsanədir dövlət-var da,
    Sınaşasan boran, qarda.
    Səni qoyub qaçar darda,
    Şirin loxma, tikə dostu.
    Şəmiloğlu üzə gülməz,
    Qəddin əyməz qədirbilməz.
    Dil desə də, ürək gəlməz,
    İmtahana çəkə dostu.
    Əlbəttə, məqsədim yalnız Yunis müəllimin yaradıcılığından ətraflı söz açmaq deyil, bu ailənin timsalında kəlbəcərlilərin ilahi vergili olmasını bir daha dilə gətirməkdir. Bu ailədə ikinci qələm adamı kimi tanınan Bəxtiyardır. Bəxtiyarı digər ailə üzvlərindən fərqləndirən xüsusiyyətlər azdır. Kəlbəcərə, doğma ailəsinə (ata-anası başda olmaqla, qardaşlarına və bacısına, eləcə də əmisigilə, Kamran müəllimin balalarına) olan sədaqəti ilə seçilir. Hərdənbir səbirsizliliyini də hiss etmək mümkündür ki, bu da onun haqsızlığa dözümsüzlüyüdür. Bütün bunlarla yanaşı, Bəxtiyar söz və könül adamıdır, duyğusaldır, hissi güclüdür. 1977-ci ildə müəllim ailəsində Kəlbəcərdə anadan olub. 1984-cü ildə Kəlbəcərdə 1-ci sinfə getsə də, orta məktəbi doğulduğu doğma yurdda deyil, didərgin düşdüyü 1993-cü ildə Murovun bu üzündə bitirib. Uzun müddətdir ki, Xırdalan Pivə Zavodunda çalışır. İctimaiyyətçidir. Kəlbəcərlə bağlı bütün ictimai, bədii-kütləvi tədbirlərdə iştirak edir. Onun da şeirləri ”Kəlbəcər dünyası: yüz şairin bir kitabı”nda dərc edilib.
    Atası kimi, oğulun da əzəli-əbədi dərdi, dilinin acılı-şirinli kəlməsi doğma yurd-yuvadan perik düşməsindən, o yerlərin həsrətindən boylanan qəm-möhnətdən yoğrulub. Bunu hiss eləmək o qədər də çətin deyil, Tanrısına xitabən yazdığı “Kəlbəcərə göndər məni” qoşmasında olduğu kimi:
    Dünyanı yaradan Tanrı,
    Kəlbəcərə göndər məni.
    Dəlidağın zirvəsində
    Bir qayaya döndər məni,
    Kəlbəcərə göndər məni.
    Orda yoxluqdan qorxmuram,
    Burda toxluqdan qorxuram.
    Qartal üçün darıxıram,
    Ağlat məni, güldür məni,
    Kəlbəcərə göndər məni.
    Vurğun dolaşan dağlara,
    Ötən-itən o çağlara.
    Yetir məni bulaqlara,
    Dirilt məni, öldür məni,
    Kəlbəcərə göndər məni.
    Bəxtiyara olub zülüm,
    Yolları kəsibdi zalım.
    Mamır olub daşda qalım,
    Sən yuvama endir məni,
    Kəlbəcərə göndər məni.
    Bəxtiyar Yunusoğlunun şeirləri sadə dildə yazılsa da belə, onun hər sətrinin altında bir fəlsəfə yatır. O, sözü bir-birinə söz xatirinə calamır, qafiyə qovmur, çox güman ki, qələminə gələnlər xəyalının dolmuş buludundan damanlardır – dumdurudur, çünki göylərin göz yaşıdır. O, əslində, şeir yazmaq üçün oturub dirsəyini dizinə söykək eləmir, gözləri yol çəkdimi, dumanlı xəyalında səfi pozulmuş durna qatarına bənzər misralarını görür. Əl uzadıb onları bir sıraya düzür, elə bilir ki, bu durnaqanadlı qatarla doğma yerlərə yollanacaq:
    Eli köçmüş yurda bənzər,
    O haldayam, ağrın alım.
    Ruhum hər an yurdu gəzər,
    Xəyaldayam, ağrın alım.
    Ləl yatağım Kəlbəcərdi,
    Vətənsizlik dərd, kədərdi.
    İndi yuvam Biləcərdi,
    Gör hardayam, ağrın alım!
    Fəna dünya dəyirmanı,
    Üyüdüb çox pəhləvanı.
    Bəxtiyaram, hər bir anı
    Zavaldayam, ağrın alım.
    Günah olardı xatırlamasaq ki, qardaşların hər birinin saza-sözə mehr-məhəbbəti çoxlarına nümunədir. Əslində, qardaşların hər bir keyfiyyəti örnəkdir. Bəxtiyarın qardaşlarından biri də sazı sinəsinə basanda din-imana qovuşan Cavanşirdir. Məlahətli səsiylə incə zərif barmaqları pərdələrlə eyni ruha köklənəndə telli saz zilli-bəmli yandırıb-yaxır. Elə Bəxtiyarın da kövrələn anlarında ona poeziya diliylə müraciəti bundan irəli gəlir. Bax, bu da bir ailənin musiqili dünyasıdır: yazan, saz çalan və ifa edən bir ailə. Gözdən-nəzərdən uzaq olsunlar… Bəxtiyar yazır:
    Cavanşir, qardaşım, bir “Dilqəmi” çal,
    Ömrüm körpəlikdən qəm içindədi.
    Gen düşəndən ellərimdən, obamdan,
    O gündən gözlərim nəm içindədi.
    Gün-gündən əriyir qəlbimin yağı,
    Sinəmə çəkibdi namərdlər dağı.
    Bir də geri dönməz ömrün gənc çağı,
    Elə bil varlığım şəm içindədi.
    Bəxtiyaram, sinəm hədəf, dərdim ox,
    Nə yerdəyəm, nə göydəyəm, məkan yox.
    Müəmmadı, mənzil yaxın, kirə çox,
    Amalım sirli sitəm içindədi.
    Vətənə zabit kimi qulluq edən mayor Nəsimi Şadmanov isə mayor qardaşı Əkrəmdən bir qədər fərqli mövqeyi ilə seçilir, baxmayaraq ki, qulluq göstərdiyi hərbi xidmətdə də o, üzərinə düşən Vətənə xidmət borcunu layiqincə, şərəflə yerinə yetirdiyi üçün saylıb-seçilir (Əkrəm Şadmaov kimi) və komandanlıq tərəfindən dəyərləndirilir. Az-az hərbçi tapmaq olar ki, ruhunda poeziya yuva qursun.
    Tanıyaqmı cənab şair-zabitimizi? 1981-ci ildə Kəlbəcərin Zivel kəndində dünyaya göz açıb. 1987-ci ildə Ziveldə orta məktəbə getsə də, həmin doğma məktəbin məzunu olmaq çoxları kimi, ona da Nəsimiyə də nəsib olmayıb. Kəlbəcər erməni-rus qoşun birləşmələri tərəfindən 1993-cü ildə işğal ediləndə onların da ailəsi doğma yurd-yuvadan perik düşüb. Bir müddət Göygöl rayonu ərazisində sığınacaq tapıblar. Sonralar Xırdalana köçüblər. Nəsimi də Xırdalanda sığınacaq tapan Kəlbəcər 20 saylı orta məktəbin səkkizinci sinfini 1994-cü ildə, C. Naxçıvanski adına hərbi liseyi 1998-ci ildə, H. Əliyev adına Ali Hərbi Məktəbi isə 2002-ci ildə bitirərək Hərbi Akademiyada təhsilini davam etdirib. Nəhayət, o, cəbhə bölgəsində Vətənə xidmətə yollanıb. Hazırda Vətənə zabit kimi qulluq göstərən Nəsiminin də qələmindən şeir-sənət nümunələrinin süzülməsi ilk növbədə gendən, soy-kökdən gəlmə ilahi vergisidir. Nümunə üçün Nəsimi Şadmanovun qardaşı Bəxtiyara ünvanladığı bir qoşma-məktuba nəzər salmaq kifayətdir deyək ki, o, əsl söz adamıdır – qəlbi poetik duyğularla silədir, bulaqdır:
    Mən sənlə həmişə fəxr eyləmişəm,
    Yalan niyə deyim düzə, qardaşım?!
    Qohum yüz olsa da, bunu bilmişəm,
    Dəyərsən əlliyə, yüzə, qardaşım.
    Acı günlər gördük şirin həyatda,
    Şirin loxma yedik kasıb büsatda.
    Acılı-şirinli bu kainatda
    Acı yedirmədin bizə, qardaşım.
    Sınmadın zamanın məngənəsində,
    Gəzərkən tayların eşq həvəsində.
    İtirib-tapsan da hər dəfəsində,
    Döymədin heç zaman dizə, qardaşım!
    Qibtəylə baxırlar çoxları bizə,
    Gəlməsin ailəmiz nəzərə, gözə.
    Nəsimi, deyilən acı, düz sözə
    Hər kəsə gərəkdir dözə, qardaşım.
    Nəsiminin Bəhmən Vətənoğluya ünvanlı bir qoşmasına da diqqət yetirək:
    Bəhmən əmi, niyə elə deyirsən,
    Hamıya bəllidir, bil, sənin ağlın.
    Bir aləmdi, bir şeirdi, bir də sən,
    Salır ürəklərə xal sənin ağlın.
    Sən arifsən, sən alimsən, sən loğman,
    Sözlərin hər kəsə olubdu dərman.
    Ürəklər odlara qalanan zaman
    Qaynayan bulaqdır, sel sənin ağlın.
    Nəsimi söyləyir səndə gördüyün,
    Bu nə ahdı, bu nə ufdu, bu nə ün?!
    Söz mülkündən bürcü-qala hördüyün
    Dilsizə gətirər dil sənin ağlın.
    … Məncə, əlavə şərhə ehtiyac yox. Şairlik iddiası olmayan bir ailənin üç nəfərinin şeir-sənət nümunələrindən kiçik bir sovqat ərmağan eləmək istədik…
    Sözün yaradıcısı İlahi olduğundan, onu qorumaq da ruhən, qəlbən göylər səltənətinə bağlı olanların payına və qismətinə düşüb. Bu, əlbəttə, şərəfli missiyadır. Belə söz keşikçilərimiz zaman-zaman barmaqla sayılacaq qədər olsalar da, yaddaşlara yazılıblar, klassikləşiblər. Onlara qısaca belə ad vermək olar: ədəbi söz mülkünün sahibləri. Şairlər ailəsi kimi tanınan Şadmanovlar da məhz belələrindəndir – barmaqla sayılanlardandır. Ata və iki oğul yalnız başçısı olduqları ailədə deyil, ədəbi mühitdə də Söz sahibi kimi tanınırlar.
    Əlbəttə, bir məqalədə üç el şairinin yaradıcılıq nümunələri sayılacaq şeirlərini təhlil etmək imkanımız xaricindədir. Yunis müəllim başda olmaqla (necə ki, bu gün nəslin başbiləni kimi sayılıb-seçilir, qədir-qiyməti bilinir, qulluğunda dururlar), bu ailənin qələm və söz adamlarına yaradıcılıq uğurları və doğma yurda qovuşmalarını diləyək.
    Məhəmməd NƏRİMANOĞLU

  • Azərbaycanlı şairə-publisist Nəcibə İLKİN.Yeni şeirlər

    This image has an empty alt attribute; its file name is necibe-xanim-ilkin.jpg

    Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü, Azərbaycan Respublikası Prezidenti Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü, “Azad qələm” ədəbi-bədii, ictimai-publisistik qəzetinin və “Ali Ziya” ədəbi-bədii, elmi-publisistik jurnalının təsisçisi və baş redaktoru

    İR YORĞUN YOLÇUYAM

    Taleyin yolları çox yorur məni,
    Seçə də bilmirəm ağı qaradan.
    Dünyaya gələndən dərd yumağıyam,
    Neynirdi yaradıb məni Yaradan?!

    Dərdlərin ilməsin ha sökürəmsə,
    Deyən yox hansını istəsən seç, get.
    Allaha üz tutub yüz arzu dilə,
    Tale sən deyəni demirsə keç, get.

    Bu dünya mənimçün bir qəm yuxusu,
    Alıb qucağında yelləyir məni.
    Deyəsən yerin də açıq yaxası,
    Şum edib min yerdən belləyir məni.

    Çatdıra bilmirəm fikirlərimi,
    Qalıram yer ilə göy arasında.
    Kağız da, qələm də durub qəsdimə,
    Məni bişirirlər söz yarasında.

    Bir yorğun yolçuyam, xurcunumsa boş,
    Əlimdə balaca söz çomağım var.
    Mənim kipriyimdə tale yüklü daş,
    Mənim can çuxamda dərd yamağım var.

    Ay ötən günlərim…

    Bilmirəm haraya uçub getdiniz,
    Yanımdan gizlicə keçib getdiniz,
    Bir uzaq mənzilə köçüb grtdiniz,
    Hərdən harayıma yetən günlərim,
    Ay ötən günlərim, ötən günlərim.

    İndi qırov düşüb iziniz üstə,
    Kimsə qovrularmı közünüz üstə,
    Niyə durmadınız sözünüz üstə,
    Ömrümdən tökülüb itən günlərim,
    Ay ötən günlərim, ötən günlərim.

    Həsrətli baxışım soraqlar sizi,
    Üşüdər hardasa sazaq, qar sizi,
    Ürəyim həmişə arzular sizi,
    Sinəmdə dərd kimi bitən günlərim,
    Ay ötən günlərim, ötən günlərim.

    Saçıma qar kimi yağıb getdiniz,
    Hansı bir ömrəsə sığıb getdiniz,
    Nəcibə nə dedi, çıxıb getdiniz,
    Məni tərk eyləyib atan günlərim,
    Ay ötən günlərim, ötən günlərim.

    2014……

  • Azərbaycanlı şairə-publisist Nəcibə İLKİN.Seçmə şeirlər

    This image has an empty alt attribute; its file name is necibe-xanim-ilkin.jpg

    Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü, Azərbaycan Respublikası Prezidenti Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü, “Azad qələm” ədəbi-bədii, ictimai-publisistik qəzetinin və “Ali Ziya” ədəbi-bədii, elmi-publisistik jurnalının təsisçisi və baş redaktoru

    * * *

    Şirin ümidiylə, aldanışıyla,
    Bir sevgi qapımı döyür yenə də.
    İndidən görürəm saçda ağ dəni,
    Qərib harayı var yenə sinədə.

    Hicran oyanmasın, ümid sönməsin,
    Qəm xəbər tutmasın,kədər dönməsin,
    Dözərəm, mənim də anam ölməsin,
    Qorxmaram bu yolda olan tənədən.


    Nimdaş təsəllidir şirin sözlərin,
    tavanı sökülmüş uçuq bir damam.
    Elə qalayıb ki, oda gözlərin,
    Qorxuram əriyib ovcuna damam.

    Üzümə bağlanıb xatirə qapım,
    Öləm-ürəyimdən keçməz bu sitəm.
    Keç get, atam oğlu, mən gül deyiləm,
    Hər bahar bir çəmən qoynunda bitəm.


  • “Bəlkə də, elə tək çarə yazmaqdı….” – Nargis 

    Bu ilin əsas ədəbiyyat hadisələrindən biri də Qubada keçirilən SilkWay Beynəlxalq Ədəbiyyat Festivalının Azərbaycan turu oldu ki, 32 finalçının əsərlərindən ibarət Antologiya üzümüzə gələn il “Azərkitab” Yayınlarında nəşr olunacaq. Festivalın rəsmi media dəstəkçisi olan “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı antologiyaya daxil ediləcək əsərlərlə oxucularını tanış edir.

    İsmayılova Nərgiz Rəfail qızı (Nargis)

    Tanrılogiya

    Acınacaqlı çığırtı səsləri ilə dolub daşan kabusları Qaianı yuxu üzünə həsrət qoymuşdu. Yuxularındakı çığırtının haradan gəldiyini anlaya bilmirdi. Altı gün idi ki, vəziyyət belə idi. Altı gün idi ki, mərhələ-mərhələ bir anlayış yaranırdı beynində. 6 gün idi ki, yuxularında yasəmən meşələrində gəzişirdi.

    Meşənin dərinliklərinə doğru irəlilədikcə çığırtı səsləri getdikcə çoxalırdı. Yıxılırdı, diz çökürdü Qaia. Ruhunu sarmaşıqvari burulğanlar sıxırdı… Bütün beyin hüceyrələrini uşaqkən kəndlərindəki ala kərdilərdə gördüyü sarı alaq otları basırdı sanki… Həmin alaq otları getdikcə sıxırdı təfəkkürünü… Düşüncələrinin bütün şirəsini sorurdu… Düşüncələri inkişafsız qalırdı. Nə isə çatmırdı. Tamamlanmayan qırıq-qırıq həyat kadrlarından ibarət idi, bir anda içinə dığırlandığı bu tanış olmayan dünya.

    O gün də belə oldu. Azərlə danışanda yenə özünü bu yeni dünyanın ağuşunda hiss etdi.  Qarmaşıq, rabitəsiz fikir yağmurunu dolaşıq cümlələrlə ona da çatdırmağa çalışdı. Danışmağı sevmirdi. Əslində hər kəslə ünsiyyət qurmaq və uzun-uzun söhbətləşmək, müzakirələr aparmaq doğrudan da çox çətin idi…

    Ancaq bəzi insanlarla ünsiyyət nəfəs almaq kimi önəmli idi. Bu zaman insanın ciyərlərinə, düşüncələrinə, ruhuna oksigen dolur… Həmin gün də tələsik şəkildə düşüncələrini yönləndirirdi ona. Azər onun da eynilə buna bənzər hislər yaşadığını və bunu mütləq yazmalı olduqlarının vacibliyini vurğulayaraq dəstəyi tələsik asmışdı. Niyə yazmalı idi? Çünki bəlkə də, elə tək çarə yazmaqdı…. Daha nəhəng çoxluğa, multi qatlara, bəlkə də elə meta yoxluğa meydan oxumaqdı yazmaq… Qaia bir zamanlar tramvalarını yazan əsgərləri xatırladı. Yazmaq insanı rahatladırdı. Bir növ, terapiya idi yazmaq… Bununla bağlı bir neçə elmi araşdırma oxumuşdu zamanında…

    Yazmağa elə bu zərif tramvasından başlayacaqdı.

    İlk öncə onu son 5-6 ayda narahat edib, təşvişə salan yuxularını yazmaq istəyirdi… Yasəmənli meşədən başlayacaq idi yazmağa… Nə idi onu meşəyə sürükləyən? Bu, kabus idimi? Halusinasiyamı? O çığırtı nə idi bəs? Gerçək idi elə bil. Oyananda qulaq pərdələrinə 180 desibel səslə bağırırmışlar kimi hiss edirdi… Bilirdi ki, araşdırmalar 180 desibelin raket atılarkən raketin verdiyi səs gücündə olmasını müəyyən edib. Buna məruz qalmaq isə sadəcə dəhşətdir…

    Bu, yasəmənlərin çığırtısı idi? Yasəmən ağaclarını kəsirdilər?

    Qaia bunun səbəbini soruşurdu ordan-bura, burdan-ora qaçaraq. Qan, tər içində qalırdı yuxularında. Ağlayırdı. “Kəsməyin, yasəmən ağaclarını!” deyərək yalvarırdı… Yasəmənlər kəsilirdi… Hun çayının suları bənövşəyi rəngə boyanırdı… Qaia  gah çaya, gah da meşəyə çırpırdı özünü. Heç kim əl saxlamırdı. Torpağın ürəyi səksəkədə idi, az qalırdı köksü çıxsın yerindən. İy və dad bilməsini itirirdi Qaia. Günəşin yanıq qoxusunu, yasəmənlərin qanının iyini  hiss etmirdi. Hun çayından heç bir dad ala bilmirdi artıq. Nə isə dəyişirdi. Paralel dünyayamı sıçramışdı ruhu?

    Hun çayı getdikcə özünə deltalar yaradırdı… Bu yeni dünya daha Hakslinin dediyi kimi cəsur deyildi… Bu dünya başını itirmişdi, qudurmuşdu.

    Yasəmənlər kəsilirdi…

    Hun çayının rəngi artıq hər zaman yasəmən rəngində olacaq – deyirdi gümüş saçlı adam. Gözlərimi qamaşdıran bir nur qüzehli qişa əzələlərimi yığaraq bəbəyimi daraldırdı.

    Kim idi bunlar? Adlarını xəbər almaq üçün ağzımı güclə açdım… Hamısının adı eyni idi… Onları sadəcə rəqəmlər fərqləndirirdi…

    Gümüş 1, Gümüş 2, Gümüş 3…

    Robotlaşmış təxəyyülün məhsulu bu sistem məni ürküdürdü…

    Gümüş 1 içlərində ən zəhmli olanı idi… Ağacları eyni sürətdə kəssələr də, o sanki fərqli bir kin bəsləyirdi yasəmənlərə.

    -Çiçəklər insanlığın düşmənidir – dedi Gümüş 1…Gözlərində zəhmqarışıq biclik bərq vurdu.

    -Gümüş 2: Bəli, ilk olaraq  gözəl qoxu anlayışı deyiləndə çiçəklər, bitkilər yada düşür…

    -Gümüş 3: Gözəl olan hər şey insanı tənbəl edir… İnsanlıq tənbəlliyin daşını atmalıdır… Günəş yanır… Vaxta az qalır. Birazdan tamamilə yanıb kül olacaq… Yeni günəşlər tapmalıyıq…

    -Gümüş 1: Ulduzları yandırmağın zamanı çatıb… Bunun üçün bütün dünyadakı şəffaflıq yox edilməlidir… İlk olaraq sular boyanmalıdır… Bütün yasəmən ağacları kəsilməlidir.

    Qışqırmağa başladım…

    -Bunları kəssəniz tamlıq və vəhdət itəcək…

    -Gümüş 1: Hahahaha…Sentimental, melanxolik düşüncə yağışı…Yasəmənlər və vəhdət anlayışı? Gözəllik nə vaxtdan tamlığı qidalandırıb, onun mərkəzinə çevrilib?

    -“Gözəllik ayrı -ayrı elementlərdə deyil, birinin digərinə, yəni ələ görə bütün barmaqlarının, biləyə görə əlin, bütün qola görə ön qolun və sonda bütün hissələrin digərlərin görə ahəngdar nisbətində olmalıdır”- deyib Eko…

    -Hər deyilən doğrudurmu? Hər doğru insanlar və bizlər –Bubululular üçün doğrudurmu?

    -Bu nə soyuqqanlılıqdır? Gözəllik nə vaxtdan təhlükə hesab olunur? Dünyanı gözəllik xilas edəcək… Gözəl qoxular, rahiyələr, dadlar…Qadınlar…

    Gözəllik tanrıçası Afroditaya əsaslanan Hesiod, o kəs ki, eramızdan əvvəl VIII əsrdə yaşayıb, gözəlliyin mənbəyinin qadınlar olduğu qənaətindədir.Hesiodun fikrincə, başlanğıcda sonsuz və kompleks bir Xaos var idi. Xaosun qızı Nyks və oğlu Erebosdan (yəni Yeraltı) və Eros (yəni Eşq) dünyaya gəldilər və xaosu gözəllik  əvəz etdi. Buna görə kainat gözəlliyin təcəssümüdür.

    -Gümüş 3: Yas və Minin faciəsini unutmusunuz deyəsən?

    -Elə  bir faciə yoxdu… Kim yazıb onu? Esxil? Sofokl? Evripid? Jan Rasin?

    -Gəl sənə bunu danışım… Sonrasına özün qərar ver… Emosiyalarla yox, analiz qabiliyyəti ilə şərh et…

    Mifologiyaya görə Küknar meşəsinin ən gözəl xanımları Yas və Minin şöhrəti bütün Bibl və Ya ellərində dillərdə dastan imiş. Bir gün Ya elinin kralı Qrenyun Küknar meşəsində ova çıxır. Nağıl edilir ki, Qrenyun bütün heyvanların dilini bilirmiş və ovda ikən dincəlmək üçün söykəndiyi xarabalıqda bayquşlardan iki gözəlin hekayətini eşidir.  Kral ovdan qayıdar-qayıtmaz, tələsik bu iki gözəlin sorağına çıxacağına and içir.

    Bəşəriyyətin tarix boyu axtardığı şey həmişə gözəlliyi tapmaq və onun arxasınca qaçmaq olub. Ancaq gözəlliyi, gözəli tapmaq təəssüf ki, heç kim üçün kifayət etməyib və hər zaman ən gözəlinə çatmaq hədəflənib.

    Bu səbəbdən də, ovdan qayıdan Qrenyun qiyafəsini dəyişib Bibl elinə tacir kimi daxil olur. Ya elinin xəzinəsinin ən nadir almazlarını da Hermes markalı çantasında özü ilə götürür. “Hermes səfirlərin, çobanların, carçıların və yolda olanların himayəçisidir. Magiya, əlkimya və astrologiyanı himayə edir. İlahların elçisi və ölənlərin ruhunun Aidin dünyasına aparan bələdçidir (buna görə də, onu həm də Psixopomp, yəni “ruhların bələdçisi” adlandırırdılar). Cəldlikdə, hiyləgərlikdə və oğurluqda tayı-bərabəri yoxdur”.

    Bibl elinə varid olduqda, günəşlə yarışacaq parlaqlıqdakı almazları satmağa başlayır. Öncədən öyrətdiyi adamlar şaiyə yayırlar ki, bəs Bibl kralının sarayında heç belə almazlar yoxdur. Bu almazlar Bibl kralının bütün  xəzinəsinə bərabərdir. Almazların şöhrəti və söz-söhbət krala çatır. Əyan-əşrəfə söz verir ki, o almazları günü bu gün xəzinəsinə daxil edəcək. Bibl Kralı İsgəndər, Qrenyunu hüzuruna dəvət edir. Nə and-aman edirsə, tacir almazları satmır ki, satmır. Nəhayət kral kor-peşman soruşur ki, almazlara qarşılıq nə istəyir? Nə istəsə, söz verir ki, verəcək.

    Çünki artıq Bibl kralının sözü yerə düşürdü. Əyan-əşrəf kralın sözünə etimad göstərməyib, fısın-fısın danışır, onu lağa qoyub, xısın-xısın gülürdülər. Kral hər şeyi görürdü… Verdiyi sözdən peşman olsa da, “Sonrakı peşmançılıq fayda vermir”…

    Ya Kralı Qrenyun da belə fürsəti əldən verməzdi. Tez krala Bibl elinin iki gözəlini, Yas və Mini istədiyini  deyir. Bu, kralı qəhərləndirir. Ancaq kral yenə tuta bilməyəcəyi sözlərindən birini vermişdi… Bu dəfə isə bu sözü Ağ saraydakı böyük məclisdə əyan-əşrəfə vermişdi…

    Beləliklə Yas və Min Ya elinin tacirinə (əslində kralına) hədiyyə olunur. Qrenyun bic-bic gülür. Artıq bu iki gözəl xanım sayəsində Ya elinin gözəlliyi analarına, igidliyi atalarına bənzəyən dillərə dastan oğul və qızları doğulacaq idi. Qrenyun  Yas və Mini karetasına əyləşdirib Ya elinə doğru getməkdə olsun. İndi sizə xəbər verim Yas və Mindən. Ata-analarından, sevimli oylaqlarından, yurd-yuvalarından bu şəkildə zorla qopardılan qızlar xiffət çəkirdilər. Yol boyu gözlərindən damlayan yaşlar hər yeri bənövşəyi rəngə boyayırdı. Keçdikləri yerdə bütün gül-çiçək solurdu. Bu bənövşəyi göz yaşları bütün sevgini, gözəlliyi, xoş rahiyələri yuyub yer üzündən silirdi. Keçdikləri hər oylağı quru çölə çevirən göz yaşları yavaş-yavaş bütün insanların mənəvi keyfiyyətlərini də özü ilə qeybə doğru çəkib aparırdı…

    Qrenyun keçdiyi ellərin zümrüd yaşılı oylaqlarını boş, çöllərini quraq görürdü. İnsanların üzündən xoşbəxtlik yerinə narazılıq yağırdı. Hər kəs qaçışır, dayanmadan çalışırdı. Mal-mülk toplamaq həvəsi, hərislik yağırdı bütün insanlardan. Bu yaxşıdırmı? – Düşündü Qrenyun… Bibl ellərinin torpaqları Qrenyuna cəhənnəmi xatırlatmağa başlamışdı. Qrenyun necə olmuşdu ki, bu elə gələndə bunları görməmişdi? Bunun səbəbini öncəliklə hədəfinə çatmağa konsantre olmasında görürdü. Artıq hər şeyi əldə etmişdi. Bəlkə də ona görə, Bibl elləri ona belə sıxıcı gəlirdi. Bəlkə bu iki gözələ görə gözünə gözəl gəlmişdi, ya da diqqətindən yayınmışdı buralar, bilmirdi. Bildiyi və əmin olduğu tək gerçək o idi ki, bu qızlar artıq Ya elinin idi. Ya elinə çatanda kral qızları hərəm ağasına tapşıracaq, özü isə qalibiyyətini qutlayacaqdı. Onun göstərişi ilə qızlar kralaməxsus hazırlanmalı idilər. Ya elinə çatan kimi kral düşündüklərini icra etdi…

    Hərəm ağası gözlərindən bənövşəyi rəngdə incilər tökülən Yas və Mini görəndə, öncə bu gözəlliklər qarşısında bihuş oldu, dizləri titrədi, sonra bütün mənəvi keyfiyyətlərini itirdi, qəlbi Böyük səhraya döndü. Yas və Minin ayaq qoyduğu hər torpaq, könül səhralaşırdı. Adətə görə Yas və Min kralla görüşdən öncə 7 gün paklanmalı, Ya ellərinin adət-ənənəsinə uyğun təlimləndirilməli idilər. Bu 7 gün içində vaxtını eyş-işrətdə keçirən kral  fərqində deyildi ki, bütün Ya elləri və könülləri səhralaşmağa başlayıb. Artıq söz-söhbət hər yeri bürümüşdü. Bibl elinin iki gözəli gecə-gündüz inci kimi göz yaşları tökürdü. Bütün güllər solurdu, quşlar bala çıxarmır, bülbüllər cəh-cəh vurmurdu. Xalq ayağa qalxmışdı. Qrenyundan onları geri göndərməyi, ya da öldürməyi tələb edirdilər. Bibl elində də vəziyyət eyni idi. İnsanlıq getdikcə məhv olurdu. Qrenyun bütün bunlara o qızların səbəb olduğuna inanmırdı. Xalq qızları cadugər adlandırırdı.

    Qrenyun gecə olanda hərəm ağasını yanına çağırdı:

    -Mənə qızları gətir – dedi.

    Hərəm ağasının sir-sifəti eybəcər hal almışdı. İlk dəfə idi ki, Qrenyun bundan narahat olmağa başladı. Bəlkə də bu qızlar həqiqətən də cadugər idilər?

    Sonra bu düşüncəsini özündən uzaqlaşdırmağa çalışdı. Dəqiqələr sonra, yenidən hərəm ağasının qapını taqqıldatması Qrenyunu gerçək dünyaya qaytardı.

    Yas və Min kralın çəhrayı yaqutlarla bəzədilmiş otağına daxil olanda Qrenyunun gözləri qamaşdı. Bir müddət göz bəbəkləri ağrıdan sızıldadı. Yavaş-yavaş gözlərini açdı. Qarşısında elə bil iki pəri qızı dayanmışdı. Bunlar, nadir gözəlliyə məxsus Bibl gözəlləri idilər. Qrenyun hiss etdi ki, axtardığını tapıb. Yas və Minin xoş rahiyəsi bütün qoxuları əsir edirdi. Gözəllikləri bütün gözəllikləri  qurudurdu. Qrenyun tez boynundakı ametist daşını sığalladı. Bunu ona atası hədiyyə etmişdi. Bu daş onu hər şeydən qoruyacaqdı. Qrenyun yavaş-yavaş sehrləndiyini düşünməyə başlayırdı. Bir könüldən min könülə bu iki gözələ aşiq olmuşdu. Qızlar da ilk dəfə idi ki, belə yaraşıqlı kişi görürdülər. Qul və kəniz kimi gətirildiklərini düşünən gözəllər kralın sevimlisi olacaqlarını gördükdə, bütün qadınlarda olduğu kimi, onların da kralla birgə olduqda üzlərində güllər açmağa başladı.Təklikdə isə yenə qan-yaş tökməyə davam etdilər.

    Qrenyun qızlarla yeddi il keçirdi. Yeddi il saraydan çıxmadı. Bu yeddi ildə 14 övladı oldu. Hər biri elə bil bir ay parçası idi. Qrenyun 7 ilin sonunda saraydan çıxanda Ya elini viran qalmış gördü. Elə bil şəhəri qurdlar yemişdi. Hər yer deşik-deşik idi. İnsanlar xəstəliklərdən əziyyət çəkirdilər. Bir-birlərinə gülmür, danışmır, xeyirxahlıq etmirdilər. Qrenyun hiss etdi ki, artıq kral olmağın belə elə bir əhəmiyyəti qalmayıb. Xarabalıqlar içində qalan Ya elinin xalqı Qrenyunu söyüb, daş-qalaq edirdi. Atılan bozumturaq kasıb daşlarının təsirindən, bahalı Ametist ovulub yerə tökülmüşdü…

    Canını zorla xilas edən kral atasına, elinə xəyanət etdiyini anlayıb sarsıldı. Bütün günahı onu bu qəflətə sürükləyən gözəlliklərdə gördü. Yas və Mini öldürməyi qərara aldı. Bütün Ya eli kimi kral da getdikcə vəhşiləşirdi. Kralın əmri ilə, “cadugərlərə ölüm!” deyə-deyə küçədə böyük tonqal qurmağa başladılar. Elə tonqal ki, hələ yer üzü yer üzü olandan belə şey görməmişdi. Yas və Min anladı ki, bundan qurtuluş yoxdur. Kral onları məhv edəcək… Gözlərindən qan, yaş tökməyə başladılar. Göz yaşları sel, su olub, tonqalı söndürdü. Bütün Ya eli su altında qaldı. Qrenyun daxil, bütün Ya əhalisi tələf oldu. Övladlarını və Qrenyunu itirən Yas və Min özlərini selə buraxdılar.

    Ya elinin məhv xəbəri Bibl elinə çatdıqda, özlərini tələsik kömək üçün ora çatdıran xalq təəccübdən yerindəcə donub qaldı. Ya elinin yerində xoş rahiyəli bənövşəyi güllərlə dolu ağaclar ucalmışdı. Bu güllər elə gözəl idilər ki, qoxuları elə möhtəşəm idi ki, Bibl eli bir də yurd-yuvasına qayıtmadı. Ömürlərini bu ağaclara qulluq etməyə həsr etdilər. Bu çiçəklərə yasəmən deməyə başladılar. Bütün gün o ağacların altında oturub, uzaqlara zillədilər gözlərini. Əkin-biçin olmadı. Evlərdə yemək bişmədi. Kotanlar işləmədi, mal-qara sağılmadı… Nəhayət, Bibl və Ya yox oldu…

    “Ey ölü – Osiris, keşişin açdığı gözünə,

    Horusun gözünün nurunu qoyuram. Ey ölü – Osiris, saçlarına Horusun gözünün işığını qoyuram…»

    -Yasəmən lənətli çiçəkdir. O deyir ki, ya sən, ya da mən!

    -Bu nə cəhalətdir belə? Necə yəni, ya sən, ya mən? Bu inancdır axı, özü də batil… Bunun heç bir elmi sübutu yoxdur.

    -Gümüş 1: Bəli, elə düşünürsən. Ona görə ki, o, sənə mifologiyadan danışdı. Əslində Bubu planetinin sakinləri gözəlliyin faciələrə, tənbəlliyə, ətalətə səbəb olduğunu elmi-nəzəri cəhətdən sübut ediblər. Hər gün ortalama  neçə qadın öz gözəlliyinə vaxt ayırır, bilirsənmi? Buna həm vaxt, həm də maliyyə gedir. Gözəllik sadəcə hiss edilir. O, insanı yaşatmır, qidalandırmır.

    -Belə düşünmürəm, gözəllik ruhu qidalandırır. Auranı kamilləşdirir…

    -Gümüş 1: Harada yazılıb bu?

    -“Misirin ölülər kitabında”…

    -Gümüş 1: Ölülər, ehhh… ölülər? Kimə lazımdır axı ölülər…Yox olmuş əzgin ruhlar…

    -Gümüş 2: Bəs bunu kim deyib sənə? Gözəlliyin ruhu qidalandırdığını? Yasəmən ağacının seksuallığı nəhəngləşdirən ətrinin zəhərindən xəbərdarsan bəlkə də…

    -Müqəddəs kitablar… Hansı seksuallıq?

    –Gümüş 2: Sizin yaradllışınızın qaranlıq səbəbi. Acınacaqlı… Və sizin zəifliyiniz, hahaha….

    -Gümüş 1: Bax insan, biz artıq öz kitablarımızı yaratmışıq.

    -Hansı kitablardır onlar?

    -Gümüş 1: “Transhumanologiya”, “Tanrılogiya”…

    -Anlayıram… Tanrı da yasəməni yaradıb…

    -Gümüş 3: Hansı Tanrı? Sən hər şeyi qarışdırırsan ey dost!

    -Mən sizin dostunuz deyiləm… Siz qəddarsınız…

    –Gümüş 3: Əslində siz insanlar daha da qəddarsınız! Bizdən qat-qat daha çox…

    -Gümüş 1: Anlaya bilmərsən bizi və kitablarımızı. Bunu bilmək üçün gizli Gümüş əlifbasını öyrənməli, kitabı xüsusi kodlarla beyninə ötürməlisən. Bu isə sizin kimi insanlara açıqlanmayıb.

    -Bizim kimi? İnsanları məncə çox aşağı görürsünüz…

    -Gümüş 1: Görmürük. Sadəcə, artıq kainat dəyişib…

    -Bəs Tanrılogiya nədir?

    -Gümüş 1: Bunu mən izah edə bilmərəm… Bu, Tanrının əlindən tanrılığını almaq elmidir. Bir növü öz planetlərimizin tanrısına çevrilmək amalıdır. Nəyə görə öz evimizin ağalığını başqasının əlinə verək? Niyə başqasının qanunları ilə idarə olunaq? Onun verdiyi qədərlə kifayətlənək? Tanrının yaratdığı ilğımlarda sürüklənək?

    -Tanrıya qarşı gəlməyin nəticəsi ağır olar. Bu, müqəddəs kitablarda açıqca bəyan olunub.

    -Gümüş 1: Öz müqəddəs kitablarımızın varlığından danışdım axı… Görürsənmi, gözəllik vaxt itkisidir? Bayaqdan sənə nələrisə izah etməyə saatlar ayırmışam. Sənsə heç nə anlamamısan… Beynini məşğul edən bircə məsələ var, o da yasəmənlərdir…

    -Saatlar? Biz cəmi 10 dəqiqədir ki, söhbət edirik…

    -Gümüş 1: Yox, 10 dəqiqə deyil, artıq 10 saatdan artıqdır. Siz köhnə nizamın insanları zaman anlayışının əks olunmalarını duyursunuz. Biz isə zamanın özünü idarə edirik.

    Tələsik saata baxdım. Doğurdan da, 10 saata yaxın idi ki, söhbət edirdik. Hiss edirdim ki, halsızlaşıram… Yüz faiz aclıqdan təzyiqim düşmüşdü…

    ***

    “…Ancaq Paraklet gələndə səni bütün həqiqətə yönəldəcək. Çünki öz-özünə danışmayacaq. O, nə eşitsə, deyəcək və gələcəkdən xəbər verəcəkdir”. (Yuhanna, Bab16, ayə: 13)

    Günəşin şüaları gözlərimi qızdırırdı… Nədənsə oyanmaq istəmirdim. Yuxularıma qayıtmağı arzulayırdım. Dünyada yaşadıqlarım ürəyimə, beynimə, ruhuma ağır təsir etmişdi. Ağzıma qədər dolmuşdum. Hər an daşacaqdım. Bəzən intihar ən doğru seçimdir deyirdim. Nəsə olsa intihar edərəm deyirdim öz-özümə. Bunu belə unudulmamaq  üçün etmək istəyirdim bəlkə də. Bəzən “Alacaqaranlıq”dakı kimi adrenalinli şeylər etmək keçirdi könlümdən, bəlkə də itmiş məni, görərərəm deyə düşünürdüm. İtirmək… itirə-itirə yüksəlmək, böyümək, ölmək… İtirmənin ağrısı, uzaqlaşana doğru böyüyən istəmə daha çox arzulama ehtirası… Bir vaxtlar sənin olana qarşı duyulan darıxmaq hissi…

    Yasəmən ağaclarının çığırtıları ilə dolub daşan yuxularım, ağrılı röyalarım məni özünə tərəf amansızca dartırdı. Ağlar antidepresantlar, sedativ tərkibli dərmanlar qəbul edib yatmaq istəyirdim. Dünyanın, dünyamın dəyişən nizamını dərk etmirdim. Məişət qayığlarım, sosial rifahımı təmin edəcək uydurmalarımla keçən saatlarım… Hər dəfə qarşıma qoyduğum məqsədlərim, aşdığım dağlarım… Hər çatdığım məqsədin, reallaşan arzumun ardında gizlənən daxili sızıltılarım. Xoşbəxt ola bilməmələrim. Bilirdim, artıq hər şey dəyişəcəkdi. Bundan sonrası bundàn əvvələ qətiyyən bənzəməyəcəkdi. Yuxularımdan dünyaya uzanan körpünün üzərində dolaşan başıpozuq ruhumun rahatlığa qovuşması lazım idi. Ya o tərəflik, ya da bu tərəflik olmalı idim. Bilirdim ki, hər gün dəyişirəm. Texnologiyanın hər zərrəmə hakim olduğu dünyada mən sentimental abdal kimi dolanırdım. Tutmuşdum yuxularımın gümüşü kəndirindən, sürünürdüm daxilimdəki boşluğu dolduracaq ümidin arxasına.

    İnsan kimdi? Mən kiməm? Bir gün insan dərk edəcəkdi əslində nə üçün dünyaya göndərildiyini… Dünya ilğımvari ekzotikası ilə ruhumuzu əsirlərdir əsir özünə əsir edir. Keçici gözəlliklərə alüdə ruhumuz xəstələnib. Süstləşib ruhumuz. Gözlərimiz çuxurunda böyüyüb. Rəngimiz avazıyıb. Dizlərimiz taqətdən düşüb. Qulaqlarımızın biri durmadan cingildəyir. Biri bizi çağırır… Tanrımı? Bubulularmı? Şeytanmı? Xaronmu?

    Xaronu da bezdirmişdi bəlkə də Tanrı…

    Tanrı kifayət qədər hakimiyyət sürməyibmi? Sıra bizdə idi bəlkə də.. Boşunamı yaradılmışıq? Doğulub, yetkinləşib, yeyib, sekslə məşğul olub, çoxalmaq və ölmək üçünmü?

    Tanrı ilə yeni bir oyun başladılmışdı. Bunu insanlar yox Bubulular həyata keçirirdilər. İnsanın sevdiyi hər şeyi, bütün gözəllikləri yavaş-yavaş yox edərək həm də. Tanrılogiya elə bu idimi? Tanrı da yaratdığı ən gözəl, ən məsum şeyləri bu cür məhv etmirdimi? Bir körpənin canına susamırmı? Ya da  körpəni əfv etdikdə anasını ağuşuna dartmırmı?

    “Nə bəxtiyardır sülh carçıları!

    Çünki onlar Tanrının  oğulları adlanacaqlar”.

    Maqdalalı Məryəmlə tər içində sevişdikdən sonramı söyləmişdi bunu İsa?….Niyə katoliklər sevilməyə layiqlik nəzəriyyəsini fahişə və həyat yoldaşı kimi iki kateqoriyaya bölürdülər? Biri xəyanət, digəri sədaqət, biri zəfər digəri məğlubiyyətmi?

    Yuxuma girirdi hər gün İsa… Elə hey Çobanla danışırdılar…Ortaq yol yox idi… Mən idimmi meraca gedən, yoxsa İsa idimi mənə gələn?

    “İsa: “Tanrı təkdir”!

    Çoban: “Ah, bəli, əgər tanrı varsa, bəlkə də təkdir. Amma iki dənə olsa, daha yaxşı olardı. Biri canavar, digəri quzu üçün, biri öldürən, digəri ölənlər üçün, biri məhkum üçün, digəri cəllad üçün”.

    Yuxularımla beynimə bir nəqqaş ustalığı ilə işlənən kodlar məni zəhərləyirdimi?

    Bubulularla keçirdiyim ekzotik dəqiqələr (yaxud saatlar) məni tanımadığım, iyini, dadını, əhval-ruhiyyəsini bilmədiyim bir boyutamı aparırdı?

    Kim idi bu Bubulular?

    Bubu planetin sakinləri idilərmi?

    Yoxsa bir yığın mutantmı? Yoxsa bir beyin ilğımı, halüsünasıyamı… Çox gerçək idi yaşadıqlarım. Bunu hiss edirdim.

    “Paskalın qumarı”ı nəzəriyyəsini  tətbiq edəcəyəm yuxularıma… Nəzəriyyəyə görə Allaha inanmaq inanmamaqdan daha sərfəlidir. Allah həqiqətən var olsa, sonsuz mükafatlar qazanacaq, mövcud olmadığı təqdirdə isə heç bir itkimiz olmayacaq. Real dünyadan qopuşlar yaşayırdım. Daxilən mənəviyyata, gözəlliyə olan meylim və həm də Tanrıya içimdəki qırğınlığım, qəzəbim… Yeni Tanrımı yaradılacaqdı? Tanrını insanmı yaradacaqdır? Bu dəfə oyun tərsinəmi olacaqdı?

    Tanrımı insanı yaratdı, insanmı Tanrını?

    Bubulular hansı idi? Tanrımı, insanmı, mutantmı?

    Mən kim idim? Niyə mən? Mən də Xaron idimmi? Ruhların keçidində dayanan bədbəxt Xaronmu?

    Yox mən icra edə bilməzdim bu amansız vəzifəni… Xəyallarım var mənim…Doğrudan, hardadı indi onlar? Niyə artıq xəyal qura bilmirəm. Xəyal qurduğum hər şeyə axtarış çubuğu ilə asanca çatmırammı? Nəyə lazımdı artıq xəyallar? İnsan da, Tanrı da, Bubulular da gülmürdümü xəyallara? İnsan olmaq həm də xəyal qurmaq, darıxmaq, sevmək də deyildimi? Niyə getdikcə utanırdıq hislərimizdən?

    Yoxsa texnologiyanın belə sürətli inkişafı dünyanı, mənəviyyatı mədəniyyəti çıxmaz girdaba sürükləyir?

    Yoxsa xilas doğrudan da yüksək elmi naliyyətlərdə, nanotexnologiya, metatexnalogiyalarla gələcəkdi?

    Tanrının taxtını fəth etmək istəyənlərə ağuşunu açacaqdımı o? Qəbul edəcəkdimi məğlubiyyəti?

    Yoxsa onları yenəmi cəzalandıracaqdı?

    Bircə qiyamətdəmi görünəcəkdi gözlərə? Onda da ən nəhəng dağıntı üçünmü? İnsanın qiyaməti nə zaman başlayır? Bütün bunlar əslində domino təsiri deyilmi?

    “Yaxın Şərqdə İslam ölkələrində ərəb baharı adlanan siyasi-ictimai hərəkatlar buna gözəl nümunədir. 2010-cu ildə Tunisdə xalq üsyanı şəklində başlayan ərəb baharı bir çox ölkədə xalqın hökumətlərə qarşı üsyanı ilə inkişaf edərək Misir, Liviya, Yəmən, Suriya kimi ölkələrə də sirayət edib”.

    Bubuluarın yaratdığı yeni sistem Tanrının milyonlarca əsrdir qurduğu nizamı pozacaq, dəyişdirəcək, metanəzəriyyəyə çevirib, idarə olunan edəcəkdi.

    …Daxilimdəki böyük qaranlığı oyadırdı bu yuxular və mən hər gün bir az daha sürüklənirdim ona doğru. Yatmaq istəyirdim… Onları görmək onlarla dolaşmaq, onlardan öyrənmək…Amma bircə yasəmənlərə dəyməyəydilər kaş…

    Yasəmənlər mənim uşaqlığım idi…İlk şilləsini  it laləsi deyilən, yanağında iri qara xal daşıyan o çöl çiçəyini dərdiyi üçün yemişdi Şəbnəm. Mən ilk dəfə onda qorxmuşdum. Gücsüz tək hiss etmişdim. Evdə danışmamışdıq bu məsələni… Zəif görünəcəkdik. Mən idim ən böyükləri. “Balıq başdan qoxar” deyəcəkdi yenidən  “atalar”…

    Lənətləmişdim o kişini… Həmin il ağır əzabla ölmüşdü. Sevinmişdim. Ölümə sevinmişdim. Hələ də ona nifrət edirəm bir yabani çiçək üçün körpəyə qalxan əllərinə…Bəlkə də elə it laləsi lənətləmişdi onu… Mən inanırdım lənətlərə…

    Qabil Habilin qardaşı olduğu kimi Osirisin də düşməni və qardaşıdır.  Ra ilk dəfə Misir torpağını işıqlandırandan bəri Xeyir və Şər bir-birinə meydan oxuyur.

    Bir gül üçün nifaq, müharibə, nifrət yaranırdı…

    Bəlkə də bütün gözəlliklərin məhvinə dair düşünclərində haqlı idi Bubulular… Tanrı da belə etmirdimi? Mələklərin ən gözəlini lənətləmədimi? Bəs Liliti?

    “Səndə heç bir  təqsir yoxdu, allahlardır bunu edən.

    Fəlakətli hərbə onlar göndərmişlər axeyləri”.

     “Ədəbiyyat və incəsənət”

    (23.12.2022)

    Mənbə: https://edebiyyatveincesenet.az/

  • Namiq HACIHEYDƏRLİ.Yeni şeirlər

    This image has an empty alt attribute; its file name is 171290457_2821495691435615_4607237874836848479_n.jpg

    Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Gənclər üçün Prezident mükafatçısı,

    Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Muğan Bölməsninin Rəhbəri

    SİZİ

    Verin dərdi dərd üstündən,
    Gülüb yandıracam sizi,
    Qanlı yaşı gözlərimdən
    Silib yandıracam sizi.

    Həm savab, həm suçum ilə,
    Gedirəm qəm köçüm ilə,
    Dərdimi öz içim ilə
    Bölüb yandıracam sizi.

    Şər işləri nə danmadız,
    Nə pislikdən usanmadız,
    Yaşadım, mənə yanmadız,
    Ölüb yandıracam sizi.

    QƏLƏMƏ DƏYMƏ

    Təmiz qəlbin, saf niyyətin yoxdusa,
    Zəhmətin az, umacağın çoxdusa,
    Tamahın bol, nəfsin iti oxdusa,
    Qələmə toxunma,
    Qələmə dəymə!

    Daşlı yollar, aşırımlar keçməmiş,
    Yurd dərdini şərbət kimi içməmiş,
    Bərəkətə, torpağa and içməmiş
    Qələmə toxunma,
    Qələmə dəymə!

    Yolunda qıymasan öz ürəyini,
    Nə incit, nə də ki üz ürəyini.
    Didib-dağıtmırsa söz ürəyini,
    Qələmə toxunma,
    Qələmə dəymə!

    XEYRİNƏ

    Bir eşqin odundan əriməkdəyəm,
    Yaşasam, fayda yox, ölsəm, xeyri nə?!
    Əl götürdüm bu dünyanın varından,
    Qəmi seçdim bir sevdanın xeyrinə.

    Dünya körpü, gəlmisən ki, keçəsən,
    İcazə yox taleyini seçəsən.
    Köçəndə də şəhid kimi köçəsən,
    Can verəsən min insanın xeyrinə.

    Kimsə qalmaz dünya adlı daxılda,
    Açılacaq bütün sirr də, paxır da,
    Ay Namiq, ha çalış, vuruş, axırda
    Bir-sıfırdı bu dünyanın xeyrinə.

    ÜSTÜNDƏN

    Yanına bir yol çəkirəm
    Çəkdiyim ahın üstündən.
    Yol gedirəm axşamların,
    Min-min sabahın üstündən.

    Ahdan qala hörə-hörə
    Ruhum ucalır göylərə,
    Adladım da sənə görə
    Nəfsin, tamahın üstündən.

    Enməzmisən bir yol mənə,
    Həsrətinə şükür yenə.
    Ucalmısan göy üzünə,
    Savab günahın üstündən.

    Sən kimsən, nəsənmiş, ey vah!
    Əfv et məni, əfv et, Allah!
    …Sənə gələ bilmərəm, ah,
    Keçib Allahın üstündən…

    TİKƏMİZİN DUZU YOX

    Tikəmizin duzu yox,
    Şitlikdən yorulmuruq.
    Çalxalandıq yüz kərə,
    Arınıb durulmuruq.

    Ömür yolumuz ağ qar,
    Həyatımız lal axar.
    Döyməli başımız var,
    Başımıza vurmuruq.

    Namiq, söz demək artıq,
    Söz kara gəlmir artıq.
    Yatsaydıq, oyanardıq,
    Ölmüşük ki, durmuruq.

    ALLAH

    Sən qurduğun dünyanı,
    Bir kimsə yapmaz, Allah!
    Sənin düz yaratdığın
    Yolundan sapmaz, Allah!

    Körpə durmaz qucaqda,
    Bir gül bitməz torpaqda,
    “Hə” deməsən, yarpaq da
    Budaqdan qopmaz, Allah!

    Namiq heç başa yetməz,
    “Ol”! – desən, necə bitməz?!
    Səni tapan itirməz,
    İtirən tapmaz, Allah!

    AYAQ ÜSTÜNDƏ

    Nələr çəkdiyimi bir Tanrı bilir,
    Durmuş başımızın oyaq üstündə.
    Köksümdə bir qəlb var, qəlbimdə min dərd,
    Dayanıb bircə cüt dayaq üstündə.

    Mənliyi, qüruru qoru həyatda,
    Əfəli, acizi sevmir həyat da.
    Yad qızıl axtarır yurdumun altda,
    Biz də günümüzü sayaq üstündə.

    Ay Namiq, bu dünya gəlməz amana,
    Meydan vermə, meydan oxu yamana.
    Sürünə-sürünə gəldim cahana,
    Ölümə gedirəm ayaq üstündə.

    NƏ YAXŞI Kİ…

    Nə yaxşı ki,
    Gözə görünmürsən,
    Nə yaxşı ki, “laməkan”san,
    Əlçatmazsan, İlahi!
    Yoxsa
    Ayağından çəkərdi yaratdıqların.

    YAĞIŞ

    Yağış
    Göylərin göz yaşıdır,
    Bulud dənəsi deyil.
    Göylər
    Göz yaşı tökür
    İnsanın sevinməsi naminə.

  • Azərbaycanlı gənc xanım yazar Xəyalə SEVİL.Yeni şeirlər (XIV hissə)

    “Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin (AYB) üzvü, Azərbaycan Respublikası Prezidenti təqaüd fondunun təqaüdçüsüAzərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının GƏNCƏ Bürosunun Rəhbəri

    * * *

    Anlaya bilirdik bir-birimizi,
    Küssək də,
    Sussaq da duya bilirdik.
    Yıxıb tökdüyümüz,
    Dağıtdığımız
    Hər şeyi yerinə qoya bilirdik.
    Bəs niyə olmadı?
    Nəydi olmayan?
    Daş dediyin ürəyim də
    Gördünmü qırıldı axır?
    Həvəsim qalmayıb
    Qol qaldırmağa,
    Yoruldum axır.
    Pəncərəmdə hirsli külək,
    Ürəyim qorxudan əsir.
    Bəs bir də olmasa…
    Dilim qurusun,
    Günün
    İt ulayan qaranlığında
    Ağlımda bu fikir
    Neynir, nə gəzir?

    * * *

    Səni harda başladım?
    Harda bitirdim səni?
    Çıxdım ürəyimin qapısınacan,
    Ötürdüm səni.
    Yolun yaxın olmasın.
    Nə doğmamsan, nə yadım,
    Əllərini üz, dedin,
    Ümidini kəs, dedin,
    Kəsdim,
    Yeddi qapıya payladım.
    Azın, çoxun qalmasın.
    Ruh deyilsən, can deyilsən,
    Həvəssən, bədəndən çıxdın.
    Elə də sevmədim səni.
    Ürəyimin zirvəsinə
    Hərdən çıxdın…
    Eh! Mənim də gizli-gizli
    Darıxmağım olmasın.

  • Azərbaycanlı gənc xanım yazar Xəyalə SEVİL.Yeni şeirlər (XIII hissə)

    “Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin (AYB) üzvü, Azərbaycan Respublikası Prezidenti təqaüd fondunun təqaüdçüsüAzərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının GƏNCƏ Bürosunun Rəhbəri

    Və bir gün qarşına bir adam çıxa

    Və bir gün qarşına bir adam çıxa,
    Elə oyanasan yuxundan elə
    Gördüyün yuxular yadından çıxa.

    Və bir gün qarşına bir adam çıxa,
    Əridəsən hisslərinin qarını.
    Açasan qəlbini bir sərgi kimi,
    Tək – tək göstərəsən duyğularını.

    Və bir gün qarşına bir adam çıxa,
    Bircə baxışından səsini duya.
    Səni bu dünyada bəlkə, bəlkə də,
    Atandan, anandan artıq tanıya.

    Və bir gün qarşına bir adam çıxa…
    Gözlərimdə ürəyimin səsi var.
    Boğazacan yığılmışam, İlahi,
    Səbrimin tükənmək təhlükəsi var.

    * * *

    Nəsə savab iş görmüşəm,
    Sən çıxmısan qarşıma.
    Elə yarımcan qalmışdım,
    Tam çıxmısan qarşıma.
    Sən yüz ildi gözlədiyim
    Adsız, bədənsiz ruh ikən,
    Bu boyda, bu biçimdə
    Can çıxmısan qarşıma.
    Bu nə möhtəşəm gəlişdi,
    Ürək qırmızı çadırda,
    Gözlərimdə xeyir işdi-
    Həm düşmüsən ürəyimə,
    Həm çıxmısan qarşıma.
    Nəsə savab iş görmüşəm,
    Sən çıxmısan qarşıma.

  • Arzu HÜSEYN.Yeni şeirlər (IX hissə)

    Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Prezident mükafatçısıAzərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının BAKI Bürosunun Rəhbəri

    Axırda sən qaldın mənə,
    Gözlərimi zillədiyim
    Yola baxan pəncərə.
    Bu ərköyün payızın,
    Ən ərköyün yalqızı,
    Ən kədərli adamı,
    Elə mənmişəm demə.
    Milyon kərə silmişəm
    Göz yaşımı pərdənə,
    Yola baxan pəncərə…

    * * *

    Elə-belə nə uzağıq, nə yaxın,
    Bu nə nizam, bu nə qayda bilmirəm.
    O hələ də mənim üçün yad axı,
    Mən hələ də onun üç­ün heçkiməm…

  • Arzu HÜSEYN.Yeni şeirlər (VIII hissə)

    Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Prezident mükafatçısıAzərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının BAKI Bürosunun Rəhbəri

    Günəş tək uzağım, od təki istim,
    İnkarım, olmazım, yetərim, bəsdim,
    Mən sənin ömründə adicə səsdim,
    Sən mənim qəlbimdə həzin şeirdin.

    Bilmədin sirrimi, demədim mən də,
    Eləcə döyündü qəlbim sinəmdə.
    O şahlıq taxtından məni görəndə,
    İlahi, nə gözəl gülümsəyirdin.
    Sən mənim qəlbimdə həzin şeirdin…

    33
    Son yazdığım şeir idi o gecə,
    Təyyarə edib pəncərədən attığım.
    Son xəyal idi səninlə qurduğum,
    Ruhumda yaşattığım.
    Son idi içdiyim o qədəh də,
    Elə o zəng də son idi.
    Saat sabaha işləmişdi,
    Göy üzü dan idi.
    Nə deyim ötüb keçən ömrə,
    Borcumuz yox bir-birimizə.
    Qıfılladım bəxtimin açarın,
    Tulladım mavi dənizə.
    Heç də bədbin deyiləm,
    Fəlsəfəyəm büs-bütün.
    İnanmırsan bax gözlərimə,
    Bədənim külqabıdır,
    Ruhumsa tüstü, tütün…

  • Azərbaycan Aşıqlar Birliyinin sədri Məhərrəm QASIMLI.”Heydər Əliyev və Azərbaycanın milli-mənəvi intibahı”

    Azərbaycan öz mədəniyyəti, incəsənəti, milli-mənəvi dəyərləri ilə dünyada tanınır. Xalqımızın milli-mənəvi dəyərlərinin kökləri çox-çox qədim zamanlara gedib çıxır. XX əsrdə isə xalqımızın mədəni həyatında yeni bir dövr başladı. Bu, ulu öndər Heydər Əliyevin adı ilə bağlı olan bir dövrdür. Ulu Öndər deyirdi ki, “xalq bir çox xüsusiyyətləri ilə tanınır, sayılır və dünya xalqları içərisində fərqlənir. Bu xüsusiyyətlərdən ən yüksəyi, ən böyüyü mədəniyyətdir”. Məhz ona görə də Ulu Öndər hakimiyyətdə olduğu bütün dövrlərdə xalqın mədəniyyətinin inkişafını həmişə diqqət mərkəzində saxlamışdır.

    Bizim nəsil xoşbəxtdir ki, Heydər Əliyevlə bir epoxada yaşamaq bizə nəsib oldu və Ümummilli Liderin mədəniyyətimizə, incəsənətimizə göstərdiyi böyük qayğının şahidi olduq. Mədəniyyətimizin elə bir sahəsi yoxdur ki, Heydər Əliyev qayğısından bəhrələnməsin. Musiqimiz də, teatrımız da, kino sənətimiz də, heykəltaraşlıq və rəssamlığımız da, xalça sənətimiz də bugünkü inkişafında Ulu Öndərin çox dəyərli ideyalarından bəhrələnib.

    Bu fikirlər Azərbaycan Aşıqlar Birliyinin sədri, professor, Əməkdar elm xadimi Məhərrəm Qasımlının “Heydər Əliyev və Azərbaycanın milli-mənəvi intibahı” sərlövhəli məqaləsində yer alıb. AZƏRTAC məqaləni təqdim edir.

    1969-cu il iyulun 14-də Sovet Azərbaycanının ictimai-siyasi həyatında baş vermiş tarixi dəyişiklik – ömrünü bütünlüklə öz xalqının köklü maraqlarının gerçəkləşməsinə xidmətə həsr etmiş yurdsevər soydaşımız, təşəbbüskar və yüksək enerjili milli kadr Heydər Əliyevin respublikanın ali siyasi rəhbəri vəzifəsinə gəlməsi bir çox başqa sahələrlə yanaşı, mənəvi-humanitar istiqamətin, o cümlədən də milli mədəniyyətimizlə bağlı elmi və mədəni-təşkilati fəaliyyətin sürətli və genişmiqyaslı canlanmasına səbəb oldu.

    Ana dili, ədəbiyyat, tarix, musiqi, rəssamlıq, memarlıq, xalçaçılıq, xalq yaradıcılığı və etnoqrafiya kimi ən müxtəlif istiqamətləri cəmləşdirən milli-mənəvi dəyərlər kompleksi o vaxtdan ümummilli lider missiyası ilə fəaliyyətə başlayan Heydər Əliyevin ən yüksək qayğı və diqqəti ilə himayə olundu. Aradan keçən yarım əsrlik dövr çoxminillik tariximizə yeni tipli milli-mənəvi intibah kimi daxil oldu.

    Ötən əsrin 70–80-ci illərində müdrik və uzaqgörən bir rəhbər kimi Heydər Əliyevin Azərbaycanda yeritdiyi siyasətin tərkibində xüsusi yer tutan humanitar istiqamət məhz belə bir iqlimin yaranmasına səbəb oldu. Onun xalqımızın tarixi keçmişinə, klassik ədəbi qaynaqlarına, ana dilinə, milli-mənəvi sərvətlərinə həssas və qayğıkeş münasibəti bu sahənin öyrənilməsi, qorunub yaşadılması işinə güclü təkan verdi. O illərdən başlayaraq milli ruhun güclənməsi, vətənçilik, azərbaycançılıq ideyalarının qüvvətlənməsi nəzərəçarpacaq bir dalğalanma yaratdı. Heydər Əliyevin siyasi himayədarlığı və öndərliyi ilə həyata keçirilən bu ilkin tərpəniş uzunmüddətli bir mübarizə və mücadilənin əsasını qoyaraq, öncə Azərbaycan ziyalılarını, daha sonra isə bütün xalqı strateji məqsədlər üçün səfərbər etdi.

    Yüzillərin qan yaddaşını daşıyıb gətirən tarixi-mənəvi dəyərlərə, o sıradan folklor qaynaqlarına göstərilən qayğı və diqqət bütün Azərbaycan miqyasında özünütanıma, özünüdərk və özünəqayıdış proseslərini hərəkətə gətirdi. Əvvəlki onilliklər üçün yasaq olan “Dədə Qorqud”, “Oğuz”, “Oğuz yurdu”, “Ozan”, “Türk mədəniyyəti”, “Qan yaddaşı” anlayışları respublikada yaranmış münbit zəmindən nəşət taparaq, elmi toplantılarda, ədəbi-mədəni yığıncaqlarda, kitablarda, mətbuatda, radio-televiziya verilişlərində boy göstərdi.

    Mənəvi yaddaşın və milli özümlülüyün bərpası İçərişəhər, Şuşa, Ordubad, Gəncə memarlıq komplekslərinin milli qoruq elan edilməsindən, qədim xalçaların muzey-qoruğa (“Xalça muzeyi”nə) cəmləşdirilməsindən, sazı-sözü, muğam sənətini, xalq mahnılarını və rəqs-oyun mədəniyyətimizi himayə edən rəsmi qurumların (Azərbaycan Aşıqlar Birliyi, “Aşıq Pəri Məclisi”, “İrs”, “Atəşgah”, “Gülüstan”, “Yallı” və s. kimi məşhur xalq kollektivləri, “Muğam teatrı”, “Dastan teatrı” , “Ozan-Aşıq Muzeyi”) yaradılmasından, kütləvi folklor nəşrlərindən, folklorun geniş miqyasda təbliğindən (folklor festivalları, saz bayramları, “Bulaq” və “Ozan” verilişləri, qəzet və jurnallarda folklor səhifələri) başladı və az sonra öz uğurlu nəticələrini göstərdi. Artıq 70-ci illərin ortalarından soy-kökə, milli kimlik məsələlərinə, tarixi qaynaqlarla bağlı problemlərə təkcə alim, müəllim və tələbələrə məxsus ixtisas auditoriyalarının yox, bütün ziyalı təbəqələrinin, o cümlədən gənclərin xüsusi həssaslıq göstərdiyi duyulmaqda idi.

    Təkcə belə bir faktı xatırlatmaq kifayətdir ki, 1978-ci ildə akademik Həmid Araslının nəşrə hazırladığı “Kitabi-Dədə Qorqud” kitabı böyük tirajla çapdan çıxdıqdan az sonra sürətlə satılıb qurtarmışdı. Eyni sözləri həmin illərin digər elmi və kütləvi folklor nəşrləri (“Koroğlu”, “Azərbaycan dastanları”, “Aşıq Ələsgər” və s.) haqqında da söyləmək mümkündür. Kütləvi informasiya vasitələrində folklor irsimizin təbliğinin xalq tərəfindən böyük maraq və rəğbətlə qarşılanması o illərdə radio və telepoçta gələn məktubların sayından da görünməkdə idi. Belə ki, 1975-ci ildə radionun “Bulaq” verilişinin ünvanına həftə ərzində 100–150 məktub daxil olmuşdur. 1979-cu ildə “Ozan” verilişinin həftəlik poçtu daha yüksək göstərici (150– 200 məktub) nümayiş etdirmişdir.

    “Kommunist”, “Ədəbiyyat və incəsənət”, “Sovet kəndi”, “Azərbaycan gəncləri” qəzetlərinin, “Azərbaycan”, “Qobustan”, “Ulduz”, “Kənd həyatı” jurnallarının poçtunda da xalq yaradıcılığı ilə bağlı materiallar xeyli yer almışdır. Bütün bunlar 70-ci illərdə folklor işinə ümumxalq miqyasında həssaslığın səviyyəsini müəyyənləşdirmək baxımından böyük tarixi-mədəni əhəmiyyətə malikdir. Heydər Əliyevin Azərbaycana rəhbərliyinin birinci dönəmində (1969–1982) folklorun təbliği, nəşri və tədqiqi istiqamətində həyata keçirilən iri miqyaslı tədbirlər bır qayda olaraq onun şəxsi təşəbbüsü, birbaşa sərəncamı və qayğısı sayəsində mümkün olmuşdur.

    Ulu Öndərin respublikaya rəhbərliyini birinci dövrü bir tərəfdən sistemli və sanballı folklor nəşrlərinin vüsət alması ilə səciyyəvidirsə, başqa bir tərəfdən də xalq yaradıcılığı ilə bağlı təşkilati tədbirlərin – aşıqların qurultaylarının çağırılması, “Koroğluya qayıdaq” rubrikası altında silsilə ozan-aşıq tədbirlərinin, dastan axşamlarının təşkil edilməsi, böyük xalq sənətkarlarının yubileylərinin keçirilməsi, xalq istedadlarını üzə çıxaran folklor festivallarının, sonralar ənənə halını alan və Azərbaycan musiqi mədəniyyətinə bir çox istedadlar bəxş edən məşhur “Xan bülbül” müsabiqələrinin təşkil edilməsi və s. ilə əlamətdardır. Azərbaycan Respublikasının mədəni həyatında mühüm hadisəyə çevrilən həmin tədbirlərin böyük əksəriyyətində Heydər Əliyev vaxt taparaq özü şəxsən iştirak etmiş, milli-mənəvi dəyərləri yüksək qiymətləndirən ürək sözlərini söyləmiş, xeyir-duasını vermişdir.

    Şübhəsiz ki, respublikanın başında duran birinci şəxsin belə bir mövqe nümayiş etdirməsi həm bu tədbirlərin təşkilatçı və iştirakçılarını, həm də sözün geniş mənasında, xalqı ruhlandıraraq milli-mənəvi dəyərlərimizə qarşı həssaslığı gücləndirmişdir. O illərdə respublika rəhbəri tərəfindən “Xalqın istedadı, onun yaradıcılıq dühası “Kitabi-Dədə Qorqud”, “Koroğlu” və başqa epik əsərlərdə bütün dolğunluğu ilə təcəssüm tapmışdır” – fikrinin söylənilməsi heç də təsadüfi deyildi. Heydər Əliyevin söylədiyi bu və bu qəbildən olan digər istiqamətverici mülahizələr elm və sənət adamlarını milli-mənəvi dəyərlərin öyrənilməsi, qorunması və böyüməkdə olan gənc nəslə mənimsədilməsi işinə yönəldirdi.

    Həmin illərdən başlayaraq folklor problematikası elm və bədii yaradıcılıq təşkilatlarının fəaliyyətində aktiv şəkildə gündəmə daxil oldu. Elə buna görə də o vaxtdan etibarən elmi idarə və tədris müəssisələrində türk mifologiyası və qədim türk epos mədəniyyəti, xüsusən də “Kitabi-Dədə Qorqud”la bağlı elmi müzakirələr keçirilməyə başlandı, problematik məqalələrdən ibarət toplular nəşr edildi, eposun elmi-tənqidi mətninin hazırlanması ilə əlaqədar vacib elmi-nəzəri işlər görüldü. H.Araslı, M.H.Təhmasib, M.Seyidov, F.Zeynalov, T.Hacıyev, S.Əlizadə, Ş.Cəmşidov, E.Əlibəyzadə, B.Abdulla və başqa tədqiqatçıların bu sahədəki elmi fəaliyyəti gücləndi. Azərbaycan folklorşünaslığının ən mötəbər tədqiqatçılarından olan M.H.Təhmasibin “Azərbaycan xalq dastanları (orta əsrlər)” (Bakı, Elm, 1972) adlı sanballı monoqrafiyası da bu dövrün məhsulu oldu.

    “Qobustan”, “Azərbaycan”, “Ulduz” jurnallarında, “Azərbaycan filologiyası”, “Filologiya məsələləri” məcmuələrində türk mifoloji düşüncə sistemi, tarixi-etnik yaddaş, soykökə qayıdış, milli kimlik probleminin folklor və etnoqrafiya mədəniyyətimizdə inikası məsələlərinə həsr olunmuş çoxsaylı məqalələrin ardıcıl şəkildə çap olunması da elmi-mədəni həyatın milli ovqatını əks etdirirdi. 70-ci illərdən start götürən Dədə Qorqud hərəkatı qarşıdan gələn onilliklərin Qorqud elmi məkanına çevrilməsini təmin edə bildi: Azərbaycan qorqudşünaslığı bir-birinin ardınca abidənin kamil mətnlərini nəşr etdi, Dədə Qorqudla bağlı sistemli araşdırmalar ortaya çıxdı.

    Qorqudşünaslığın ən nüfuzlu elmi toplantıları təkcə keçmiş Sovetlər İttifaqı miqyasında deyil, beynəlxalq səviyyədə də Azərbaycanda mərkəzləşdi. Qorqudçuluq təkcə elm-təhsil sistemi ilə çərçivələnmədi. Yazıçılar, rəssamlar, heykəltaraşlar, kinematoqrafçılar Dədə Qorqud mövzu və motivlərinə üz tutdular. Anarın ssenari müəllifi olduğu “Dədə Qorqud” filmi bu sahədə ən böyük uğurlardan biri oldu. Azərbaycan hüdudlarından çox-çox uzaqlarda da böyük şöhrət tapan bu gözəl kino əsəri Qorqud obrazının və eposdakı vətənpərvərlik, qəhrəmanlıq, bahadırlıq ideyalarının təbliğində ölçüyəgəlməz dərəcədə böyük rol oynadı.

    Qorqud ruhunun, milli ideyaların, oğuz mənəvi-estetik dünyasının yenidən xalqa mənimsədilməsində “Dədə Qorqud” filmi ilə yanaşı, M.Abdullayev, F.Əliyev, M.Avşar və başqa tanınmış rəssamların Dədə Qorqud motivləri əsasında çəkdikləri silsilə rəsm əsərləri, xalça ustalarının hazırladıqları Qorqud xalçaları, çağdaş heykəltaraşlıqda yer alan çeşidli Qorqud motivləri də əhəmiyyətli iş gördü. Qorqud ruhuna qayıdış İ.Şıxlı, Ə.Cəfərzadə, İ.Hüseynov, Anar, Elçin, M.Süleymanlı, F.Kərimzadə, Ə.Muğanlı, S.Oğuz, V.Nəsib, M.Oruc kimi yazıçıların yaradıcılıq axtarışlarında öz əksini tapdı: onların qələmə aldıqları müxtəlif səpkili nəsr əsərlərinin dil və üslub keyfiyyətlərində “Kitabi-Dədə Qorqud” eposuna məxsus poetik-üslubi maneralar, bədii-estetik cizgilər qabarıq yer aldı.

    O illərdə R. Rza, O. Sarıvəlli, H. Arif, B. Vahabzadə, N. Xəzri, X.R.Ulutürk, M.Araz, M.Günər, M.İsmayıl, M.Yaqub, N.Həsənzadə, S.Rüstəmxanlı, Dilsuz, A.Abdullazadə kimi istedadlı şairlərin şeirlərində Qorqud motiv və obrazları milli-tarixi özümlüyün poetik ifadəsinə çevrildi. Ötən əsrin 80-ci illərində azadlıq hərəkatının xüsusi bir vüsətlə dalğalanmasında, 90-cı illərin əvvəllərində milli istiqlal mücadiləsi və Vətən torpaqlarının bölünməzliyi, bütövlüyü uğrunda mübarizə prosesində “Qorqud” və qorqudçuluğun müstəsna mənəvi dəstəyi oldu.

    Müstəqilliyin ilk illərində Azərbaycanın üzlədiyi faciəli böhranı xalqın tələbi ilə 1993-cü ilin yayında hakimiyyətə qayıdıb müdriklik və qətiyyətlə aradan qaldıran ümummilli lider Heydər Əliyev yeni şəraitdə milli-mənəvi dəyərlərin qorunub zənginləşdirilməsini suveren dövlətin prioritetləri səviyyəsinə yüksəltdi. Bu mənada 1996-cı ildə Xəzər dənizində müstəqil Azərbaycanın ilk nəhəng üzən qazma qurğusunun “Dədə Qorqud” adı ilə fəaliyyətə başlaması da çox təbii göründü. Nəhəng qurğunun açılışında iştirak edən Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyev öz çıxışında “Dədə Qorqud” adının tarixi simvolikasında yer alan müdriklik və uzaqgörənlik anlamlarını xüsusi vurğuladı.

    Ən nəhayət bütün bunların məntiqi nəticəsi kimi 1997-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyev “Kitabi-Dədə Qorqud” dastanlarının 1300 illik yubileyinin qeyd olunması barədə tarixi Fərman imzaladı. “Kitabi-Dədə Qorqud” dastanlarının 1300 illik yubileyinin UNESCO tərəfindən dünya miqyasında keçirilməsi təşəbbüsünü də Azərbaycan Respublikası adından Prezident Heydər Əliyev qaldırdı və az sonra həmin beynəlxalq qurum yubileylə bağlı təklifi qəbul etdi.

    Ulu öndər klassik irsin, keçmişin ən yaxşı dəyərlərinin çağdaş nəsillərin milli ruhda tərbiyəsində önəmini vurğulayaraq deyirdi: “Müstəqil dövlətimiz üçün taleyüklü məsələlərin həyata keçirilməsi tariximizin bir çox qaranlıq səhifələrini açmaqla kimliyim tam müəyyən etməyi, milli kökləri ilə bağlı yeni təfəkkürlü gənc nəsil yetişdirilməsini zəruri edir. Keçid dövrünün çətinliklərinə, ağır proseslərinə baxmayaraq, biz öz tarixi keçmişimizin çox dəyərli səhifələrini qısa bir müddətdə aça bilmiş və xalqa göstərməyə nail olmuşuq. Xalqımızın hər bir övladı öz tarixi keçmişini, varisi olduğu mədəni irsi daha dərindən öyrənərək böyük qürur hissi duymağa başlayır və sözsüz ki, bununla fəxr edir”.

    Məhz dövlətçilik düşüncəsi kontekstində yanaşma və dəyərləndirmə nəticəsində Heydər Əliyev dünyası “Kitabi-Dədə Qorqud”un bir qəhrəmanlıq eposu olaraq əsas mahiyyətində duran alp-ərənlik, cəngavərlik motivini yeni, özünəməxsus biçimdə şərh edib mənalandırdı: “Kitabi-Dədə Qorqud” qəhrəmanlıq eposudur, özü də bir cəngavər, bir igid haqqında yox, bütöv bir xalqın qəhrəmanlığını özündə cəmləşdirən bir eposdur. Onun ən böyük ideyası baş sərkərdədən tutmuş böyükdən kiçiyə kimi bütün qəhrəmanlarının doğma torpaqlarını qorumaq uğrunda canlarından keçməyə daim hazır olduqlarını göstərməkdir”.

    Tarixi keçmişimizə, əsrlərin daş sınağından keçib gələn saz-söz qaynaqlarımıza, xalqımızın tarixin müxtəlif mərhələlərində yetişdirdiyi ustad sənətkarlara həqiqi qədirbilənliklə yanaşdığındandı ki, onun təşəbbüsü və sərəncamı ilə böyük xalq ozanlarımız Aşıq Ələsgərin 150 illik (1972-ci il), Aşıq Alının 180 illik (1981-ci il) yubileyləri böyük təntənə ilə, ümumxalq bayramı səviyyəsində qeyd olunmuşdur. 1972-ci ildə Heydər Əliyevin qeyri-adi təşkilatçılıq bacarığı və həm də böyük siyasi nüfuzu sayəsində Aşıq Ələsgərin 150 illik yubiley tədbiri Bakı ilə yanaşı, Moskvada da ən yüksək səviyyədə keçirildi.

    İstər Bakıda, istərsə də Moskvada keçirilmiş Aşıq Ələsgər yubileyinə keçmiş sovetlər birliyinin bütün respublikalarında ən tanınmış elm, mədəniyyət və incəsənət xadimləri toplanmışdılar. Müxtəlif millətlərdən olan natiqlər Kremlin Qurultaylar Sarayında Aşıq Ələsgərin timsalında Azərbaycan saz-söz sənətinin ecazkar qüdrətindən söz açdılar. Yubiley tədbirlərinin İttifaq miqyasındakı böyük əks-sədası o vaxt hətta erməniləri də Aşıq Ələsgərin 150 illiyini qeyd etmək məcburiyyəti qarşısında qoydu. Ermənistan SSR ərazisində olan Göyçə mahalında – Aşıq Ələsgərin vətəni Ağkilsə kəndində böyük sənətkarın əzəmətli qəbirüstü abidəsi ucaldıldı. Bu, həmin dövrdə Heydər Əliyev nüfuzunun sayəsində əldə edilmiş parlaq bir nailiyyət idi. 2001-ci ildə isə dövlət başçımızın Sərəncamı əsasında Aşıq Ələsgərin 180 illiyi təntənə ilə qeyd olundu. Aşığın adının əbədiləşdirilməsi, poetik irsinin tədqiq və təbliği istiqamətində irimiqyaslı iş aparıldı.

    1981-ci ildə Aşıq Alının 180 illik yubileyinin respublikamız-da təntənə ilə qeyd olunması da Heydər Əliyevin şəxsi təşəbbüsünün nəticəsi idi. Məhz həmin yubiley qərarından sonra Aşıq Alının poetik irsinin toplanılması, nəşri və təbliği sahəsində geniş miqyaslı elmi-təcrübi işlər aparılmış, böyük el sənətkarının yaratmış olduğu bənzərsiz və zərif söz inciləri itib-batmaqdan qorunmuşdur.

    Ötən əsrin 70-ci illərindən başlayaraq istedadlı el sənətkarlarının yaradıcılıq və ifaçılıq sahəsində qazandıqları uğur və nailiyyətlərə görə bir çox dövlət təltiflərinə layiq görülməsi də Heydər Əliyevin xalq yaradıcılığına, folklora qayğıkeş münasibətinin əyani ifadəsi olmuşdur. Həmin illərdə tanınmış el sənətkarları Aşıq Hüseyn Cavan, Aşıq Şəmşir Qocayev, Aşıq Şakir Hacıyev, Aşıq Əkbər Cəfərov, Aşıq Ədalət Nəsibov, Aşıq Pənah Pənahov və Aşıq İmran Həsənov “Əməkdar incəsənət xadimi”, musiqi folklorunun əvəzsiz ifaçıları olan İzzətalı Zülfüqarov, Ələsgər Şəkili və Əli Kərimov isə “Azərbaycanın Əməkdar mədəniyyət işçisi” fəxri adına layiq görüldülər.

    Yeri gəlmişkən, qeyd etmək lazımdır ki, bu ənənə müstəqillik illərində də davam etdirildi. Ədalət Nəsibov, İsfəndiyar Rüstəmov kimi qocaman ustadlara fəxri Prezident təqaüdünün verilməsi, Aşıq Əhliman Rəhimov və Ədalət Dəlidağlının “Əməkdar mədəniyyət işçisi” fəxri adına layiq görülməsi buna sübutdur. İstedadlı saz-söz ifaçıları və folklor kollektivləri ötən əsrin yetmiş-səksəninci illərində Heydər Əliyevin yaratdığı imkanlar sayəsində dəfələrlə beynəlxalq festivallara göndərilmişdi. Azərbaycan rəhbərliyinin ruh yüksəkliyi ilə uğurladığı xalq istedadları Fransa, İspaniya, Yunanıstan, Bolqarıstan, Macarıstan, Polşa, Hollandiya, Monqolustan, Çin, Almaniya və Avstriyada keçirilmiş Beynəlxalq Folklor festivallarından respublikamıza laureat adı ilə qayıtmışdılar.

    Qazanılmış uğurlar həmin dövrdə respublikada folklor istedadlarına yaradılmış gözəl şəraitin məntiqi nəticəsi idi. Təkcə belə bir faktı xatırlatmaq yetərlidir ki, 70–80-ci illərdə başqa respublikalarda folklor kollektivləri ictimai əsaslarla fəaliyyət göstərdikləri halda, Azərbaycanda belə qurumlar mədəniyyət sarayları strukturuna yerləşdirilərək büdcədən maliyyələşdirilirdi.

    1980-ci ildə respublika rəhbərliyinin göstərişi ilə Ağstafada “Saz məktəbi”nin açılması, daha sonra Tovuzda Hüseyn Bozalqanlı adına “Ozan–Aşıq Muzeyi”nin yaradılması folklorla bağlı görülən böyük tədbirlər cərgəsindədir. Bu dövrdə folklor işinə maraq o qədər güclənmişdi ki, respublika və rayon qəzetlərində folklor səhifə və guşələrinin verilməsi, ali və orta məktəblərdə folklor mərasimlərinin təşkil edilməsi adi hal almışdı. Hətta bir sıra yerlərdə folklor bayramları – “Qurbani saz bayramı” (Cəbrayıl, 1978), “Bayatı bayramı” (Laçın, 1979), “Dastan gecəsi” (Tovuz, 1980), “Koroğluya qayıdaq” (Bakı, 1982) və s. keçirilirdi. Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasında ardıcıl şəkildə Borçalı, Göyçə, Tovuz, Gədəbəy, Şirvan, Gəncə aşıqlarının konsertləri təşkil edilirdi.

    Azərbaycan Respublikası hüdudlarından kənarda – qonşu Gürcüstan və Ermənistan respublikalarında yaşayan Borçalı və Göyçə aşıqları – Əmrah Gülməmmədov, Hüseyn Saraçlı, Kamandar Əfəndiyev, Fətulla Göyçəli, Hacı Bayramov kimi ustad sənətkarlar tez-tez Bakıya dəvət olunur, konsertləri təşkil edilir, repertuarları yazıya alınırdı. Göründüyü kimi, milli mənəvi dəyərlərin qorunub yaşadılması ilə bağlı həyata keçirilən tədbirlər kompleksinin arxasında olduqca uzaqgörən bir siyasət yürüdülürdü.

    Strateji məqsəd daşıyan bu siyasət özünütanıma, özünətapınma, soykökü, tarixi-milli yaddaşı qoruma işinə xidmət edirdi. Heydər Əliyevin yetmiş-səksəninci illərdə milli-mənəvi sərvətlərimizə verdiyi qiymət, göstərdiyi qayğı və diqqət onun doxsanıncı illərdəki fəaliyyətinin də ayrılmaz tərkib hissəsi olaraq qalırdı. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti seçildikdən sonra o, həyatımızın digər sahələri kimi, mənəvi-mədəni dəyərlər istiqamətini də daim diqqət mərkəzində saxlayaraq, bu sahənin perspektivi üçün sistemli tədbirlər həyata keçirdi.

    Azərbaycanda folklor işinin yüksək səviyyəli təşkilini həyata keçirmək üçün 1994-cü ildə Milli Elmlər Akademiyasında xüsusi elmi statusa malik Folklor Elmi-Mədəni Mərkəzinin yaradılması həmin dövr üçün çox mühüm bir addım idi. Folklorun toplanması, nəşri, tədqiqi və təbliği sahəsindəki fəaliyyətin köklü şəkildə yenidən qurulması və mənəvi quruculuqda aparıcı istiqamətlərdən birinə çevrilməsi ölkə Prezidentinin humanitar sahədəki strateji siyasətinin tələbi idi. 2003-cü ildən AMEA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu nəzdindəki Folklor Elmi-Mədəni Mərkəzinin müstəqil elmi-tədqiqat qurumuna – Folklor İnstitutuna çevrilməsi bu sahəyə qayğı və himayənin nə qədər güclü olduğunu bir daha təsdiqlədi.

    2002-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisində “Folklor haqqında Qanun”un qəbul edilməsi və Prezident Heydər Əliyev tərəfindən təsdiqlənməsi faktı da müstəqil Azərbaycan dövlətçiliyinin mənəvi humanitar həyatında folklor mədəniyyətinə diqqət və qayğının əyani təzahürü idi. Bu həssas münasibətin nəticəsi olaraq elmi-tədqiqat müəssisələrində, universitetlərdə, konservatoriyada, eləcə də kütləvi informasiya vasitələrində folklor işinə xüsusi maraq göstərilməyə başlandı. Azərbaycan folklor və etnoqrafiya mədəniyyətinin geniş arenada tanıdılması məqsəd ilə “Folklor və etnoqrafiya” beynəlxalq elmi jurnalı işıq üzü gördü. Ümummilli Liderin mədəniyyətimizin inkişafına diqqət və qayğı nəticəsində mədəni irsimiz, incəsənətimiz, o cümlədən aşıq sənətimiz dünya miqyasında tanındı. Onun bu sahəyə görsətdiyi böyük diqqət və qayğının nəticəsi idi ki, Azərbaycan aşıq sənəti 2009-cu ildə UNESCO-nun qeyri-maddi mədəni irs siyahısına daxil edildi.

    Vaxtilə yasaqlara məruz qalmış Novruz bayramının Azərbaycanda hər il dövlət səviyyəli tədbir kimi keçirilməsi də ulu öndərimiz Heydər Əliyevin ictimai-siyasi fəaliyyəti ilə sıx şəkildə bağlıdır. 1979-cu ildə İçərişəhərdə keçirilən Novruz şənlikləri onun göstərişi əsasında Azərbaycan televiziyası ilə birbaşa translyasiya edilmişdir. Bu, həmin dövr üçün böyük cəsarət tələb edən bir hərəkət idi. Şübhəsiz ki, belə bir addımın atılmasında böyük siyasi avtoritet kimi Heydər Əliyev şəxsiyyəti mühüm rol oynamışdı. XX əsrin 70–80-ci illərində milli-etnoqrafik həyatımızla bağlı bayram mərasimlərinin keçirilməsini mümkün ola biləcək imkanlar daxilin təşkil və himayə edən Heydər Əliyev doxsanıncı illərdə – hakimiyyətinin ikinci dönəmində Novruz bayramının dövlət statuslu bayramlar sırasına daxil edilməsini gerçəkləşdirmişdir.

    Göründüyü kimi, Heydər Əliyev şəxsiyyətinin bənzərsiz tarixi fenomenliyi onun dünya miqyaslı böyük siyasi xadim olmaqla yanaşı, doğma xalqına məxsus adət-ənənələri dərindən bilməsi, onları öz şəxsi həyatının nümunəsində qoruması və yaşatması amili ilə də çıx bağlı idi. Dilimizin, ruhumuzun incəliklərinə, tariximizin dərin qatlarına, ədəbi-mədəni abidələrimizə müdrik meyarlar və dəqiq elmi-nəzəri ölçülərlə qiymət verən Heydər Əliyev təkcə Azərbaycan hüdudlarında dəyərləndirmələr aparmırdı. Onun mülahizə və düşüncələri Azərbaycan mənəvi-mədəni gerçəkliklərini Şərq mədəniyyəti kompleksi, ümumtürk konteksti daxilində təqdim və təhlil edirdi.

    Ulu öndər Heydər Əliyevin təkcə Bakıda yox, dünyanın ən müxtəlif yerlərində, ən mötəbər mədəniyyət və siyasət kürsülərində tarixi keçmişimizlə, mənəvi dəyərlərimizlə bağlı söylədiyi fikir və mülahizələr bu baxımdan öz konseptuallığı ilə seçilirdi. Mənəvi mədəniyyətlərimizin tarixi köklərinin türk xalqlarının ortaq keçmişində – vahid etnik-mədəni sistem daxilində təşəkkül tapması fikrini Heydər Əliyev özünəməxsus məntiq və faktlar əsasında açıqlayırdı. “Biz, adətən, böyük tariximiz haqqında, xalqlarımızın böyük tarixi mədəniyyəti haqqında danışarkən, birinci növbədə, onların yaratdıqları bədii əsərlərə, şairlərimizin, yazıçılarımızın əsərlərinə istinad edirik, onları nümunə gətiririk”.

    Heydər Əliyevin nitqinin səlistliyi onun xalqının şifahi və yazılı ədəbiyyata vurğunluğundan irəli gəlirdi. Klassik və müasir Azərbaycan yazıçılarının əsərlərini onun sevdiyi qədər heç kəs mütaliə etmirdi. Dünyada bütün zamanlar üçün natiqliyin yeganə ustası Demosfen sayılır. O, öz çıxışları ilə Makedoniyalı İsgəndər kimi dünya fatehini qorxuya salırdı. Heydər Əliyev ondan fərqli olaraq iki dildə böyük söz ehtiyatına malik idi, elə bir jurnalist sorğusu və problem yox idi ki, onun qarşısında aciz qalsın. Elmin, incəsənətin, ədəbiyyatın, texnikanın və istehsalın elə bir sahəsini tapmaq mümkün deyildi ki, onun barəsində ən bacarıqlı tədqiqatçı, sənətşünas və mütəxəssis kimi söz açmasın. Natiqliyinə görə Heydər Əliyevi ancaq Siseron və Demosfenlə müqayisə etmək olar. Onun dövlət rəhbərliyindən əvvəl işlədiyi yüksək vəzifələrdə ancaq rus dili işlənirdi. Lakin həmişə xalqla – zəhmət və sənət adamları ilə təmasda olan ölkə başçısı daim ana dilinin inkişafına çalışırdı. O, gülərüzlüyü, səmimiliyi, bir də saf söhbətləri ilə əbədilik yaddaşlara həkk edilib.

    Sevindirici haldır ki, 2023-cü il ölkəmizdə “Heydər Əliyev İli” elan edilib. Xalqımız öz Ulu Öndərinin anadan olmasının 100-cü ildönümünü fərqli ovqatla qeyd etməyə hazırlaşır. 44 günlük Vətən müharibəsi şanlı Zəfərlə başa çatdı, rəşadətli Azərbaycan Ordusu Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Qarabağı azad etdi. Xalqımızın 30 illik yurd həsrətinə, torpaq nisgilinə son qoyuldu. Biz doğma Qarabağımıza qovuşduq. Bu Zəfərə gedən yolun əsasında Azərbaycanın böyük oğlu, dünyaşöhrətli siyasətçi, dahi Heydər Əliyevin ölməz ideyaları dayanır.

    Heydər Əliyevin mədəniyyət siyasətinin reallaşması işində bu gün Ulu Öndərin adını şərəflə daşıyan Fondun böyük xidmətləri vardır. Fondun muğam sənətimizin inkişafına, Azərbaycan mədəniyyətinin dünyada tanınmasına, milli-mənəvi dəyərlərimizin təbliğinə həsr etdiyi davamlı tədbirlər olduqca əhəmiyyətlidir. İndi Bakıda Beynəlxalq Muğam Mərkəzi fəaliyyət göstərir, Milli Xalça Muzeyi inşa olunub, yeni sərgi salonları yaradılır. Bunlar Heydər Əliyev ideyalarında güc alan dövlət başçımızın həyata keçirdiyi mədəniyyət siyasətinin real nəticələridir.

    Bütün mübariz həyatı boyu apardığı qlobal, uzaqgörən və taleyüklü siyasətlə vətən, millət öndərinə, qurtuluş gətirən xilaskara çevrilən Heydər Əliyevə Azərbaycan xalqının dərin, sarsılmaz sevgisi və sonsuz ehtiramı yığıncaq və toplantılarda tez-tez diqqəti çəkən “Heydər – Xalq” şüarında çox dəqiq ifadə edilmişdir. Xalq öz Ümummilli Liderini ruhunun, varlığının yenilməz ifadəçisi və əvəzolunmaz tərcümanı kimi görür.

    Mənbə: https://azerab.az/

  • Aşıq yaradıcılığı

    Ozan-aşıq ənənələrinin zənginləşməsində mühüm xidmətləri olan Aşıq Ələsgərin yubileyi çoxəsrlik keçmişə malik aşıq sənətinin bayramıdır

    Azərbaycan xalqı özünün zəngin tarixi, maddi-mədəniyyət abidələri, ədəbiyyatı, incəsənəti və musiqi mədəniyyəti ilə haqlı olaraq fəxr edir. Eyni zamanda, həyata keçirilən uğurlu dövlət siyasəti mədəni irsimizin qorunmasını, dünyada geniş təbliğini təmin edir. Prezident İlham Əliyev müvafiq Sərəncamı əsasında Azərbaycan aşıq sənətinin görkəmli nümayəndəsi, böyük saz və söz ustadı Aşıq Ələsgərin anadan olmasının 200 illiyinin  qeyd olunması da bu baxımdan xüsusi qeyd edilməlidir. Sərəncamdan irəli gələn vəzifələrin yerinə yetirilməsi istiqamətində mühüm işlər görülməkdədir. Bundan başqa, İlham Əliyev noyabrın 30-da “Aşıq Ələsgərin abidəsinin ucaldılması haqqında” Sərəncam imzalayıb. Sərəncama əsasən, Bakı şəhərində ustad sənətkarın abidəsi ucaldılacaq.

    Ekspertlərin fikrincə, Aşıq Ələsgərin 200 illik yubileyi ilə bağlı çoxşaxəli tədbirlərin keçirilməsi Azərbaycanda tarixi şəxsiyyətlərə, söz və sənət adamlarının əməyinə verilən yüksək dəyərin göstəricisidirGörülən işləri tarixi şəxsiyyətlərin irsinə və milli yaradıcılığa göstərilən yüksək dövlət qayğısı kimi dəyərləndirən Azərbaycan Aşıqlar Birliyinin sədri, Əməkdar elm xadimi, professor Məhərrəm Qasımlı bildirib ki, Azərbaycan aşıq sənətinin ən görkəmli simalarından biri olan Aşıq Ələsgər irsinə dövlətimiz tərəfindən həmişə yüksək dəyər verilib: “Ozan-aşıq ənənələrinin zənginləşməsində mühüm xidmətləri olan Aşıq Ələsgərin yubileyi çoxəsrlik keçmişə malik aşıq sənətinin bayramıdır. Aşıq Ələsgər irsinə dövlətimiz tərəfindən həmişə yüksək dəyər verilib. 1972-ci ildə Aşıq Ələsgərin 150 illiyi ilə bağlı Ulu Öndər Heydər Əliyevin göstərişi əsasında həm Bakıda, həm də Moskvada – Kreml Sarayında tədbir keçirildi. Heydər Əliyevin göstərişi ilə Göyçə mahalında, Dədə Ələsgərin yurdunda onun büstü ucaldıldı. Bundan sonrakı dönəmlərdə Aşıq Ələsgərin 170, 175, 180, 185, 190 illik yubileyləri də ardıcıl şəkildə dövlət səviyyəsində qeyd olundu. Bu il Prezident İlham Əliyevin imzaladığı “Aşıq Ələsgərin 200 illik yubileyinin qeyd edilməsi haqqında” Sərəncamı da Ulu Öndərin Aşıq Ələsgər yaradıcılığına həssas münasibətinin davamı kimi dəyərləndirmək olar”.

    Ustad aşığın yaradıcılığı ədəbiyyat nümunələri ilə zəngindir

    Professor Məhərrəm Qasımlı bildirib ki, Aşıq Ələsgər yaradıcılığına həm folklor, həm də ədəbiyyat hadisəsi kimi baxmaq olar: “Ustad aşığın yaradıcılığı birbaşa ədəbiyyat nümunələri ilə zəngindir. Onun şeirlərini təhlil etdikdə də bunu görmək olar. Xalqın əxlaq kodeksi, etnoqrafiyasından gələn milli-mənəvi keyfiyyətlər sənətkarın yaradıcılığında öz əksini tapıb. “Aşıq Ələsgərlə bağlı Azərbaycan Televiziyasının “Mədəniyyət” kanalında indiyə qədər çoxsaylı verilişlər yayımlanıb. Bu verilişlərdə ustad aşığın dastan və rəvayətləri təqdim olunub, musiqiləri səsləndirilib. Həmin dastan və rəvayətlərin bir qismini biz albomda yerləşdirmişik. Yubiley ili ilə bağlı klassik irsimizin gənclərə mənimsədilməsi məqsədilə “Aşıq Ələsgər və gənclik” mövzusuna həsr olunan işlər də görürük. Aşıq Ələsgər irsinin beynəlxalq səviyyədə təbliği ilə bağlı da işlərimiz olacaq. Biz istəyirik ki, Ələsgər irsi daha geniş coğrafiyada, Şərq ölkələrində, Avropada, Amerikada, tanıdılsın. Bu istiqamətdə artıq işlərə başlamışıq”,- deyə M.Qasımlı vurğulayıb.

    Xalqdan öyrənən və xalqa öyrədən aşıq

    “Aşıq Ələsgər Azərbaycan aşıqlığının sənət pasportudur”,-deyən professor bildirib ki, həm tələbələrə, həm də bu sənətə yönələn gənc aşıqlara Aşıq Ələsgəri bir sənət pasportu kimi sinələrində daşımağı vacib bilir.  “Xalqımıza öz sazı və sözü ilə 80 ildən artıq ləyaqətlə xidmət edən Dədə Ələsgər yalnız qüdrətli bir şair-aşıq kimi yox, həm də tanıyanların qəlbində bir ocaq, övliya kimi heykəlləşmişdi. Xalqdan öyrənən və xalqa öyrədən Aşıq Ələsgər “Olmaz” şeirində deyir:

    Bu dünyada mən təcrübə еlədim,

    Nakəs körpüsündə hеç bünyad olmaz.

    Bir mərd ilə acı yеsən, şirindi,

    Yüz namərdlə şəkər yеsən, dad olmaz”.

    Müşfiqə BAYRAMLI

    /ww.yeniazerbaycan.com/

    Mənbə: https://azerab.az/

  • Şəfa VƏLİYEVA.”Kaçıyor…”

    This image has an empty alt attribute; its file name is sefa-veliyeva.jpg

    Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Gənclər Şurasının və Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, Prezident təqaüdçüsü, “İlin gənci” müfakatçısı, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş redaktoru


    Kaçıyor…
    Kaçıyor…
    Bakışlarımdan kaçıyor günahkar gözlerin…
    Kalbimi avutmaya yetmiyor sözcüklerin…
    Kelimelerin beni Tanrıya taşımaz…
    Kapıdışarı eder aşkının cennetinden
    Yüreğime takılıp kalan hırsım…
    Affedebilirmisin?
    Hayır…
    Bırak da yarım kalsın benim Tanrıya yürüyüşüm…
    Ona senden bahesedeceğim... Hekayetim var... Ondan seni dilemeyeceğim…
    Şikayetim var…
    Tanrıçalar günahkar doğuyor…
    Tanrıçalar günahta boğuluyor…
    Ve her Tanrıça yeniden-yeniden
    Hayatı rahminde taşıyıp
    Sevab doğurur-insan adına…
    Kaçıyor…
    Kaçıyor…
    Bakışlarımdan kaçıyor günahkar gözlerin…
    Bırak yarım kalsın benim Tanrıya yürüyüşüm…
    Bırak…
    Dünyayı alt-üst eder Tanrıçaların dönüşü…

    2013

  • Şəfa VƏLİYEVA.”Şu deli gönlümde mevsimi-lale”

    This image has an empty alt attribute; its file name is sefa-veliyeva.jpg

    Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Gənclər Şurasının və Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, Prezident təqaüdçüsü, “İlin gənci” müfakatçısı, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş redaktoru


    Şu deli gönlümde mevsimi-lale,
    Umutlar alışık kırmızı alevlere…
    Ayrılıktan korkmayan gecelerin rengi
    Üzerimde olsa da hala
    Yazdığım her kelime sana sevgiyle…

    Ellerine dokunmadan kavuşmak…
    Gidene DUR, sevene UNUT demek gibi bir şey…
    Boşverebilirim yüz-yüze geldiyimizde,
    Merak etme…
    Uçurumu özlemeyi öğrendim,
    Kimse okuyamaz gözlerimden sevildiğini…

    Ve “tut ellerimden” diyecek kadar güçlü…
    Arkandan bakacak kadar cesaretsiz…
    “boşver” diyecek kadar deliyim belki…
    Neyse…
    Uzun-uzun laflarım işte…
    Ama…Ömrümün sensizliyi ücretsiz…

    2013

  • Şəfa VƏLİYEVA.”Ay qırmızı papaqlı”

    This image has an empty alt attribute; its file name is sefa-veliyeva.jpg

    Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Gənclər Şurasının və Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, Prezident təqaüdçüsü, “İlin gənci” müfakatçısı, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş redaktoru


    Ay qırmızı papaqlı,
    Ay hamıdan küsən qız…
    Əlləri umacaqlı,
    Boy-buxunu süsən qız…

    Yenə kimə inandın?
    Aldadan tapıldımı?
    “Dağ haqqı”ydımı andın,
    Dağlarda haqq qaldımı?

    Yazdığın” son mesaj”la
    Hansı qarğış yol aldı?
    Bir sərçə qayğısıyla
    Keçmədiyin yol qaldı?

    Ay qırmızı papaqlı…
    Saçı daraqtanımaz…
    Eşqi “başı qapazlı”,
    Arzuları gülaçmaz…

    Ömrün önündən çəkil,
    Nə olacaq, olacaq…
    İkimizdən bir şəkil,
    Bir xatirə qalacaq…

    Aç saçını, tök üzə,
    Qocalmaqdan da qorxma…
    Bir bayatı çək bizə,
    Və də, eşqdən oxuma…

    (2022)

  • Şair-publisist İbrahim İLYASLI.”Qalib millətin hünər dastanları”

    Hər zaman qəhrəmanlıq, vətənpərvərlik mövzusu ədəbiyyatımızın aparıcı mövzularından olub. Qarabağda 2016-cı ilin Aprel döyüşləri, digər uğurlu əməliyyatlar, ardından isə 27 sentyabrdan 10 noyabra qədər davam edən 44 günlük   Zəfər yürüşü bu ovqatın paralel olaraq poeziyada sanballı şəkildə əks olunması baxımından əhəmiyyətlidir.    
     

    AYB-nin son qurultayı üçün “Poeziya” bölməsi üzrə məruzə hazırlamaq şərəfi mənə nəsib olmuşdu. Həmin çalışmamda əsas hissələrdən birini şanlı Zəfər günlərimizin tərənnümü təşkil edirdi. Xüsusi vurğulamağı lazım bildim ki, erməni işğalı, torpaqlarımızın ərazi bütövlüyü kontekstində cərəyan edən bütün hadisələr, nə yaxşı ki, bütövlükdə şeirin diskursunu dəyişdi. “Məzlum xalq” obrazı döyüşkən xalq obrazı ilə əvəz edildi, qalib ordu, qalib əsgər, qalib xalq ifadələri şeirimizdə önə keçdi. Müzəffər Ali Baş Komandan obrazı yarandı, qaçqınlıq, köçkünlük kimi mövzular  bir növ yaddaş faktına çevrildi.     
    Əlbəttə, məğlub ölkənin şairi olaraq coşğulu intonasiyaya köklənmək bir qədər çətin idi. Buna baxmayaraq, poeziyamızın çiyninə düşən vətənpərvərlik ruhunun yüksəldilməsi işi Nəriman Həsənzadə, Füruzə Məmmədli, Sabir Rüstəmxanlı, Zəlimxan Yaqub, Məmməd İsmayıl, Vaqif ­Bəhmənli, Barat Vüsal, Musa Ələkbərli, Ramiz Duyğun, Şahin Musaoğlu, Ramiz Qusarçaylının və başqa şairlərin şeirlərində qorunmuşdur. Məlum aprel hadisələrindən sonra Qarabağ məsələsi, ordudakı qalibiyyətlə bağlı poeziyada da qürur əzmi millətin gizli emosiyası kimi üzə çıxdı. Böyük Zəfərimizdən sonra isə poeziya özünü bütünlükdə qələbə intonasiyasına köklədi. Nəriman Həsənzadənin “İlhamın zəfər yolu”, Sabir Rüstəmxanlının “Qarabağa dönüş”, Abuzər ­Turanın “Zəfər çələngi” poemaları, Məmməd İsmayılın “Azərbaycan əsgəri”, Vahid Əzizin “Param-parça illər”, Vaqif Bəhmənlinin “Vətən əsgəri”, Rafiq Yusifoğlunun “Zəfər dastanı”, Ramiz Duyğunun “Qalibiyyət dastanı”, Zeynal Vəfanın “Bu vuruşdan dönən deyil ordum mənim”, Qulu Ağsəsin “Ağdam”, İlqar Fəhminin “Balaca kişilər”, Əyyub Qiyasın “Diriliş marşı”, Gəray Göyyurdun “Dövlətim var, ordum var”,  Adilə Nəzərin “Bu zəfərin mübarəkdir, ey Vətən”, “İki can”,  Bəsti Əlibəylinin “Qübar və qürur nəğmələri”, Zahid Xəlilin “Dəmir yumruq dastanı”, Dayandur Sevginin “Biri Əliyevdir, biri Ərdoğan” kimi poetik mətnləri, Elşad Baratın silsilə şeirləri qələbədən sonra yaranan ən yeni ədəbiyyata artıq “ərəfə” poeziya nümunəsi qismində daxil oldu.  
    AYB sədri Anarın ideya müəllifi olduğu nəfis şəkildə nəşr edilmiş “Qarabağ Dastanı. Otuz ilin həsrəti – 44 günün zəfəri” kitabı Rəşad Məcidin “Şuşa havasının əritdiyi nisgil” adlı ön sözlə başlayıb, Qarabağın tarixi və taleyi ilə bağlı bir-birindən maraqlı  publisist yazılarla və “Şeir çələngi” bölməsi ilə davam edir və ideya müəllifinin “Ötən günlərin yazıları”, ön söz müəllifinin “Şuşa gör nələr eylər” yazısı ilə sonuclanır. M.Nuri Parmaksızın Türkiyədə nəşr etdirdiyi “Vatan konulu şiirler” toplusunda yüz şairin türk, azərbaycan və ingilis dillərində olmaqla vətənpərvərlik mövzusunda yüz şeiri yer alıb. Dəyanət Osmanlının tərtib etdiyi “Zəfər duyğuları” antologiyasında 50-yədək Azərbaycan və Türkiyə şairinin mübarək zəfərimizi vəsf edən şeirləri toplanılıb. 
    Musa Urudun “Qarabağ balladası”, “Savaş deyir”, Əhməd Qəşəmoğlunun “Tarixin türkü”, “Cavanşir” poemaları, Əsəd Cahangirin “Xarıgülnar”, Abuzər Turanın “Zəfər nəğməsi”, İlham Qəhramanın “Yaddaş”, Dəyanət Osmanlının “İt nəfsi”,   Yusif Nəğməkarın “Çanaqqala”, Elşən Əzimin “Göy üzündə barmaq izi” və “Bir gün sonra”, Balayar Sadiqin  “Zəfər simfoniyası”, Əlirza Xələflinin “Ayrılıq” və “Dönməzlik yolu”,   Şahnaz Şahinin “Zəfər nəğmələri”, Sevinc Nuruqızının “Çanaqqala keçilməz”, Zərəngiz Dəmirçi Qayalının “Cavab ver”, Rəfael Tağızadənin “Qara-qırmızı Xocalı”,  Vaqif İsaqoğlunun “Bizim general”,  Asif Asimanın “Qayıdış” və “Torpaq harayı”, Elnur Uğurun “Hadrut fatehi”, Şəfəq Sahiblinin “Səs” 
    və s. poemaları Azərbaycan hərbçisinin qəhrəmanlıq əzmini layiqincə, poetik ustalıqla vəsf edən dəyərli əsərlərdir. 
    İstedadlı qazi-şairlərimiz Emin Pirinin, Elvin İntiqamoğlunun adlarını çəkməyin də öz yeri var. 44 günlük Vətən müharibəsinin şəhid zabiti, tank tağım komandiri, istedadlı gənc şair Murad Nağıyevin Türkiyə türkcəsində yazdığı şeiri böyük maraqla qarşılanıb. Qələmlərini silaha, süngüyə çevirən həmkarlarımız müharibənin canlı şahidləri kimi duyğu və düşüncələrini bacarıqla ədəbiyyata daşıya biliblər. 
    Bu gün də qəhrəmanlarımızın, şəhidlərimizin, qazilərimizin tarixi hünəri qələmə alınıb tarixə ərməğan edilməkdədir. Barıt qoxulu həmin əsərlərin çoxunun yüz illər sonra qəhrəmanlığımızın parlaq səhifələrinə çevriləcəyinə ümid edirik.   

    İbrahim İLYASLI,
    Türk Ədəbiyyatı Vakfının fəxri üzvü, şair
    ,

    Azərbaycan Yazıçılar Birliyi “Poeziya seksiyası”nın rəhbəri

    Mənbə: https://xalqqazeti.com/

  • Şair-publisist İbrahim İLYASLI.”Əlizadə Nuri – 60: Ədəbi nəslimiz və ədəbi əslimiz”

    Azərbaycan Respublikasının Prezident Təqaüd Fondunun təqaüdçüsü, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi “Poeziya seksiyası”nın rəhbəri, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Sumqayıt Bürösunun Rəhbəri

    Ədəbi camiəni nəsillər üzrə təsnif etmək yeni bir şey deyil. Bunu gərəksiz bilənlər də var. Amma buna alternativ olan bir fikir irəli sürən də yoxdur hələ ki. Görünür, bu təsnifat ədəbi prosesin müəyyən dövrlərini ayrıca öyrənmək ehtiyacından irəli gəlir. Həm də, axı zaman elə bir məfhumdur ki, bütün ədəbi əsərlərə öz möhürünü vurur, öz damğasını basır. Mənimlə eyni ədəbi nəslin, səksənincilər ədəbi nəslinin nümayəndəsi olan dəyərli qələm dostum, tanınmış şairimiz Əlizadə Nurinin 60 illik yubileyi münasibətilə qələmə aldığım bu yazını da elə ordan başlamaq istəyirəm.

    Bizim ədəbiyyata gəlmək üzrə olduğumuz 80-ci illərin sonlarını xatırlayıram. Postsovet məkanında “aşkarlıq və yenidənqurma” dalğası ədəbiyyatda anlaşılmaz bir halə yaratmışdı. Yazarlarımız əvvəlcə bu dalğanı alqışlayan müsahibələr verməyə başlamışdı, qismən cəsarətli əsərlər yazılmaqdaydı. Mühit siyasiləşmiş, milliyyətçi düşüncə qabarmış, yazıçı və şairlərimiz inqilabçılara, tərəddüd edənlərə və kommunist olaraq qalanlara bölünmüşdü. Qarşıda millətimizi gözləyən faciələrdən isə hələ xəbərsiz idik.

    Ədəbi gənclik qaynar bir qazana düşmüşdü sanki. Bir yandan sovet rejiminin ədəbiyyat adamları, yazarlar üçün yaratdığı münbit şərait əldən çıxır, ədəbi qəzet və jurnallar maliyyə çətinliyi ucbatından fasilələrlə çıxır, kitabların nəşrinə yiyə durulmur, Əkrəm Əylislinin direktoru olduğu “Yazıçı” nəşriyyatı isə gənc şairlərin “papka”larını qoltuğuna verib yola salır, bir yandan da azadlığa təşnə olan ədəbi gənclik inqilabi ruhla yazıb-yaradır, sovet rejiminə öz etiraz səslərini ucaldırdı.

    Bu məqamda ustad şairimiz Məmməd İsmayılın rəhbərlik etdiyi “Gənclik” Ədəbi Birliyi, tərtib etdiyi “Yaşıl budaqlar” almanaxı, daha sonra onun baş redaktoru olduğu “Gənclik” jurnalı bizi bu basqıların cəngindən alır, istedadlı gəncliyə yaşıl işıq yandırırdı. Bizim ədəbi nəsil belə qarmaqarışıq bir ictimai-siyasi mühitin övladı idi. 

    Əlizadə Nuri yaşıdlarımızın içərisində həmən diqqət çəkən imzalardan, istedadı ilə fərqlənənlərdən idi. Poetik tapıntıları, orijinal bənzətmələri, şeirlərinin bədii yükü ilə ustad şairlərimizin də diqqətini çəkmişdi, haqqında ürək dolusu uğurlamalar yazılırdı. Müəyyən çətinliklərlə başa gəlsə də ilk kitabı nəşr olunmuşdu. Kitab ədəbi tənqid və oxucular tərəfindən maraqla qarşılanmışdı. Buna rəğmən Əlizadə ədəbi mühitdə özünəməxsus təmkinlə davranırdı.

    Xalq yazıçısı Kamal Abdullanın rəhbərlik etdiyi Mədəniyyət Fondunun Yazıçılar İttifaqının Şüvəlandakı Yaradıcılıq Evində düzənlədiyi tədbirdə ölkənin gənc yazarları, gənc rəssam və heykəltəraşları, gənc rejissor və aktyorları, gənc müğənniləri, bir sözlə, bütün gənc sənətçilər bir araya gətirilmişdi. Üç gün orada yerləşəcək, müxtəlif ədəbi-bədii, musiqili tədbirlərə qatılacaq, ustad dərslərində iştirak edəcək, ilk dəfə təntənəli şəkildə Novruz bayramını qarşılayacaqdıq. Mərhum aktyorumuz Telman Adıgözəlov, gənc şairlər Əlizadə Nuri və mən bir odada qalırdıq. Bu cür ünsiyyət bizim daha yaxından tanış olmağımıza, bir-birimizin yazdıqlarına daha yaxından bələd olmağımıza vəsilə oldu. Tədbirlərdən sonra odalarda bir araya gəlir, ədəbi müzakirələr açır, mübahisələr edirdik. Hər ikimiz hecada yazsaq da ədəbiyyata fərqli baxış bucaqlarımız, fərqli özünüifadə tərzimiz, fərqli nəfəslərimiz var idi. Amma bu fərqlilik bizim dostluğumuza qətiyyən mane olmur, əksinə, bir-birimizi anlamağa çalışırdıq.

    Şüvəlandan başlayan dostluğumuz öz axarı ilə bu günə kimi davam edir, bir-birimizi oxuyur və yazdıqlarımıza münasibət bildiririk. İndi əli 60-ın yaxasında olan şair Əlizadə Nuri tanınmış bir ədib olaraq ədəbiyyatdakı ömrünü şərəf və ləyaqətlə yaşayır. Sözə sədaqətlə qulluq edir. 

    Mən həmişə düşünmüşəm ki, şairlik təkcə sənət, peşə deyil, həyat tərzidir, fərqli bir ömür yaşamaqdır. Ədibliyi həyat tərzinə çevirənlər ədəbiyyatda qalmaq haqqı qazanır. Əlizadə məhz həmin şairlərdəndir ki, ömrünü şairanə yaşayır və mənsub olduğu ədəbi nəslin öncüllərindən biri olaraq həmişə oxunacaq, seviləcək və təqdir olunacaq.  

    Əlizadə Nurinin ən böyük göstəricilərindən biri çağdaş ədəbi prosesə təsir gücünün olmasında, gənc şairlərin onu ustad gözündə görmələrində, ədəbi tənqidin daim diqqətində olmasında və böyük bir oxucu auditoriyasına malik olmasındadır. Bir şairin 60 yaşda bundan artıq qazanacağı bir şey yoxdur, zatən.

    Bu yazıda şair dostumun şeirlərini incələmək, onları təhlil etmək fikrindən tamamilə uzağam. Çünki bu işin öz peşəkarları var və əvvəldə də qeyd etdiyim kimi onlar Əlizadənin yaradıcılığını yetərincə incələyib, ədəbi uğurlarını təqdir edən ədəbi-tənqidi məqalələr yazıb, oxucuların ixtiyarına veriblər. Mən onun yaradıcılığına bütöv bir poeziya çələngi kimi baxıram, yazdıqlarını sevərək oxuduğumu, şəxsinə böyük sayqı duyduğumu diqqətə çatdırmaq istəyirəm.

    Təbii ki, yazdıqlarımın hamısının arxasında Əlizadənin zəngin poeziyası və şəxsiyyəti dayanır. Onun yaradıcılığı bizim ədəbi nəslimizin və ədəbi əslimizin ən böyük göstəricilərindən biridir.   

    Sonda dəyərli dostum, poeziyamıza həmişə üzağlığı, başucalığı gətirən böyük hərflərlə şair Əlizadə Nurini 60 illik yubileyi münasibətilə həm öz adımdan, həm də Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin “Poeziya seksiyası” olaraq təbrik edir, ona uzun ömür, möhkəm cansağlığı və davamlı yaradıcılıq uğurları diləyirəm!

  • F.Ş.Bədəlbəylinin “Şərəf” ordeni ilə təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı

    F.Ş.Bədəlbəylinin “Şərəf” ordeni ilə təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı

    Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 109-cu maddəsinin 23-cü bəndini rəhbər tutaraq qərara alıram:                                                     

    Azərbaycan musiqi mədəniyyətinin inkişafında uzunmüddətli səmərəli fəaliyyətinə görə Fərhad Şəmsi oğlu Bədəlbəyli “Şərəf” ordeni ilə təltif edilsin.

    İlham Əliyev

    Azərbaycan Respublikasının Prezidenti

    Bakı şəhəri, 26 dekabr 2022-ci il

    Mənbə: https://president.az/

  • Rumıniyada “Azərbaycan xalçaları: incəsənətlə öyrənmək” adlı sərgi açılıb

    Rumıniyanın Sibiu şəhərində Müasir İncəsənət Muzeyində Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi, Azərbaycan Milli Xalça Muzeyi, Brukenthal Milli Muzeyi, Rumıniyanın Azərbaycandakı Səfirliyinin birgə təşkilatçılığı, Rumıniyanın Gözdən Əlillər Cəmiyyətinin Sibiu filialının dəstəyi ilə “Azərbaycan xalçaları: incəsənətlə öyrənmək” adlı sərginin açılış mərasimi keçirilib.

    Tədbirdə Rumıniya ilə Azərbaycan arasındakı qarşılıqlı münasibətlərin tarixindən, bugünkü inkişafından söz açan Rumıniyanın ölkəmizdəki səfiri Vasile Soare sərgini neft ölkəsi olaraq tanınan Azərbaycanın zəngin mədəni irsinin təbliği baxımından önəmli hadisə kimi dəyərləndirib.

    Brukenthal Milli Muzeyinin direktoru vəzifəsini müvəqqəti icra edən Alexandru Konstantin Kitutsa sərgidə görmə qabiliyyəti məhdud şəxslər üçün toxunmuş xalçaların təqdim edilməsinin, brayl şrifti ilə məlumatlandırıcı mətnlərin olmasının önəmini vurğulayıb.

    Açılış mərasiminin davamında Azərbaycan Milli Xalça Muzeyinin direktoru Şirin Məlikovaya və Rumıniyanın ölkəmizdəki səfiri Vasile Soareyə Brukenthal Milli Muzeyinin yaradıcısı baron Samuel fon Brukenthalın 300 illik yubileyi münasibətilə təsis edilmiş medal və diplom olunub. Brukenthal Milli Muzeyinə isə Azərbaycan Milli Xalça Muzeyinin Ənənəvi texnologiya şöbəsində toxunmuş “Zeyvə” xalçası hədiyyə edilib.

    Qeyd edək ki,  Azərbaycanla Rumıniya arasında diplomatik əlaqələrin 30 illiyi və Azərbaycan Milli Xalça Muzeyinin 55 illik yubileyi münasibətilə təşkil olunan sərgidə muzeyin kolleksiyasından seçilmiş XIX əsrin sonu – XX əsrin əvvəllərinə aid Azərbaycanın müxtəlif bölgələrinə məxsus 15 xovsuz və xovlu xalça nümayiş olunur. Burada Səfəvi dövrünə aid Qarabağın dünyaca məşhur əjdahalı xalçalarının daha sonrakı dövrlərə aid nümunələrindən Qarabağın “Qasımuşağı”, “Malıbəyli”, vərni xalçaları, o cümlədən Şirvanın “Şamaxı” xalçası da təqdim olunur.

    Sərgi 31 yanvar 2023-cü il tarixinədək davam edəcək.

    Mənbə: https://culture.gov.az/

  • “Mədəniyyət/Culture” jurnalının dördüncü sayı və “Xarıbülbül” xüsusi buraxılışı işıq üzü görüb

    “Mədəniyyət/Culture” jurnalının dördüncü sayı və “Xarıbülbül” xüsusi buraxılışı işıq üzü görüb. Nəşrin dördüncü sayı Prezident İlham Əliyevin 44 günlük Vətən müharibəsindən sonra baş tutmuş “Xarıbülbül” festivallarındakı son çıxışları və Şuşa şəhərinin Azərbaycan mədəniyyətinin paytaxtı elan edilməsi sərəncamı ilə başlayır. Jurnalda Şuşanın milli mədəniyyətimizdəki müstəsna yeri, təkrarsız rolu, tarixi Qələbəmizin istisna və dönüş nöqtəsi olmasından bəhs edilir.

    Daha sonra xüsusi buraxılışda 2022-ci ilin 12-14 may tarixlərində Şuşada keçirilən V Xarıbülbül Beynəlxalq Folklor Festivalında iştirak edən redaksiya heyətinin təəssürat yazıları, qonaqların və bütün festival iştirakçılarının, musiqi tənqidçilərinin festival tədbirləri, həm də musiqimizdə, təsviri sənətimizdə, mifologiyamızda və folklorumuzda Xarıbülbül anlayışı ilə bağlı məqamlara həsr olunan məqalələri dərc olunub.

    Jurnalın növbəti səhifələrində V “Xarıbülbül” Beynəlxalq Folklor Festivalının bütün gedişatı təsvir olunub, hər bir iştirakçının fikri, qonaqların təəssüratları qeyd edilib.

    Yaradıcı heyət jurnalın bu sayının kulturoloji mənbə olaraq gələcəkdə araşdırmaçıların masaüstü vəsaitinə çevrilə biləcəyindən əminlik ifadə edir.

    Jurnalın elektron səhifəsi burada: www.medeniyyetculture.com

    Xüsusi buraxılışın QR kodunu skan edib bu sayı yükləyə bilərsiniz

    Mənbə: https://culture.gov.az/

  • Xalq rəssamı Arif Əzizin 80 illik yubiley sərgisi açılıb

    Müasir İncəsənət Muzeyində Xalq rəssamı, professor Arif Əzizin 80 illik yubileyinə həsr olunmuş “Bəyaz” adlı sərgisinin açılış mərasimi keçirilib.

    Müasir İncəsənət Muzeyi, Mədəniyyət Nazirliyi, “Media FM”, Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin (ADMİU) təşkilatçılığı ilə reallaşan tədbirdə AMEA-nın prezidenti akademik İsa Həbibbəyli, Milli Məclisin Mədəniyyət komitəsinin sədri Qənirə Paşayeva və digərləri sərgi ilə bağlı xoş diləklərini çatdırıblar.

    Sərgidə Arif Əzizin təsviri sənətimizdə orijinal yol kəşf edərək öz üslubunu müəyyən etdiyi, zəngin və özünəməxsus yaradıcılığı ilə nəinki ölkəmizin, eyni zamanda Türk dünyasının sərhədlərini çoxdan aşdığı qeyd edilib.

    Tədbirdə sənətkara “Dədə Qorqud” mükafatı təqdim edilib. Xalq rəssamı yaradıcılığına göstərilən diqqətə görə tədbirin təşkilatçılarına və qonaqlara təşəkkürünü bildirib. Sonda tədbir iştirakçıları sərgi ilə yaxından tanış olublar.

    Məlumat üçün nəzərinizə çatdıraq ki, Arif Əziz 1975-ci ildən Azərbaycan Rəssamlar İttifaqı, 1981-ci ildən Azərbaycan Dizaynerlər İttifaqı, 1997-ci ildən Vaşinqtonda yerləşən Beynəlxalq Reklam Assosiasiyasının üzvüdür.

    Qeyd edək ki, Xalq rəssamının “Bəyaz” adlı sərgisi 2023-cü il yanvarın 24-dək ziyarət üçün açıq olacaq.

    Mənbə: https://culture.gov.az/

  • Rabatda ICESCO İcraiyyə Şurasının 43-cü sessiyası keçirilib

    23-24 dekabr tarixlərində Mərakeş Krallığının paytaxtı Rabat şəhərində İslam Dünyası Təhsil, Elm və Mədəniyyət Təşkilatının (ICESCO) İcraiyyə Şurasının 43-cü sessiyası keçirilib.

    Sessiyanı giriş sözü ilə açan ICESCO-nun Baş direktoru Salim bin Məhəmməd əl-Malik son dövrlərdə təşkilatın bütün əsas göstəricilər üzrə inkişafda olduğunu, yeni strategiya üzrə fəaliyyətin uğurla icra edildiyini diqqətə çatdırıb. Həyata keçirilmiş, cari və planlaşdırılan layihələr haqda məlumat verilib.

    Tədbir çərçivəsində “Azərbaycan Respublikası ilə İslam Dünyası Təhsil, Elm və Mədəniyyət Təşkilatı arasında əməkdaşlığın dərinləşdirilməsinə dair Fəaliyyət Planı” imzalanıb. Fəaliyyət Planını Azərbaycan tərəfdən ölkəmizin Mərakeş Krallığındakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Nazim Səmədov, ICESCO adından isə təşkilatın Baş direktoru Səlim Əl-Malik imzalayıb. Fəaliyyət Planına əsasən Azərbaycanın təşəbbüsü ilə irəli sürülən və BMT-nin Sivilizasiyalar Alyansı və ICESCO-nun tərəfdaşı olduğu “Mədəniyyət naminə sülh” qlobal çağırışı çərçivəsində birgə fəaliyyətlərin icrası nəzərdə tutulub. Bununla yanaşı, ICESCO-nun Gənc Peşəkarlar Proqramı, İslam dünyasının mədəni irs abidələrinin qorunması və mühafizəsi, həmçinin informasiya texnologiyası sahəsində həyata keçiriləcək layihələrə dəstək verilməsi planlaşdırılır.

    Qeyd edək ki, sessiyada Mədəniyyət Nazirliyinin nümayəndəsi də iştirak edib.

    Mənbə: https://culture.gov.az/

  • Azərbaycanlı gənc xanım yazar Sona İntizarın şeirləri “Xudafərin” elmi-ədəbi, kültür dərgisinin 211-ci sayında fars dilində dərc olunub

    Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatının təşəbbüsü ilə gerçəkləşdirilən “İran-Azərbaycan ədəbi-mədəni əlaqələrinin inkişafına dəstək” layihəsi çərçivəsindəyeni nəsil Azərbaycan gəncliyinin istedadlı nümayəndəsi, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş redaktor müavini, Süleyman Rəhimov adına Qubadlı rayon ədəbi ictimai birliyinin üzvü, gənc xanım yazar Sona İntizarın “Sən hardan biləsən məhəbbət nədir?!”, “Əksin gözlərimin önündə durub”, “Məndən qaçdığını anladım bu gün” adlı şeirləri  İran İslam Respublikasının paytaxtı Tehran şəhərində fəaliyyət göstərən “Xudafərin” elmi-ədəbi, kültür dərgisinin 211-ci sayında fars dilində dərc olunub.

    “İran-Azərbaycan ədəbi-mədəni əlaqələrinin inkişafına dəstək” layihəsinin layihəsinin rəhbəri və müəllifi Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin Sumqayıt şəhər təşkilatının sədri, respublikanın Əməkdar jurnalisti, AJB Sumqayıt şəhər təşkilatının sədri, Gündəlik Analitik İnformasiya Agentliyinin və Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının təsisçisi və direktoru, “Kümbet” və “Usare” dərgilərinin Azərbaycan təmsilciliyinin rəhbəri Rafiq Oday, məsləhətçiləri isə Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatının Gündəlik Analitik İnformasiya Agentliyinin və Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş məsləhətçisi, «Gəncəbasar” bölgəsinin rəhbəri, “Nəsr” bölməsinin redaktoru, Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalistlər Birliklərinin üzvü, Prezident təqaüdçüsü, Gənclər mükafatçısı, gənc xanım yazar Şəfa Vəliyeva, Azərbaycan Respublikası Təhsil Problemləri İnstitutunun Kurikulum Mərkəzinin böyük elmi işçisi, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt şəhər təşkilatının Gündəlik Analitik İnformasiya Agentliyinin (gundelik.info) və Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının (edebiyyat-az.com) Məsul katibi, şairə-publisist Şəfa Eyvazdır.

    Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Mətbuat xidməti 
    və İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsi.

  • Şair-ədəbiyyatşünas Vüqar Əhməd AMEA-nın “Fəxri Fərmanı” ilə təltif olunub

    Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Rəyasət Heyətinin 08 dekabr 2022-ci il tarixli qərarı ilə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Silahlı Qüvvələrinin Müzəffər Ali Baş Komandanı Zati-aliləri cənab İlham Əliyevin elan etdiyi “Şuşa ili”ndə QARABAĞ-ŞUŞA mövzusunda apardığı tədqiqatlarına görə AMEA Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunun Mətbuat tarixi və publisistika şöbəsinin müdiri, filologiya elmləri doktoru, professor Vüqar Əhməd AMEA-nın “Fəxri Fərmanı” ilə təltif olunub.

    Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Mətbuat xidməti
    və İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsi.

  • Şair Rüfət Axundlu “Fəxri Fərman” ilə təltif olunub

    Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi Ağstafa Regional Mədəniyyət İdarəsi tərəfindən “Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin (AYB) üzvü, Azərbaycan Respublikası Prezidenti təqaüd fondunun təqaüdçüsüAzərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının AĞSTAFA Bürosunun Rəhbəri şair Rüfət Axundlu “Mədəni-kütləvi tədbirlərin təşkilində səmərəli fəaliyyətinə və 31 Dekabr Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Günü münasibətilə “Fəxri Fərman” ilə təltif olunub.

    Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Mətbuat xidməti
    və İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsi.

  • Sona İNTİZAR.”MƏN DÜNYAYA DƏYİŞMƏRƏM”

    Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş redaktor müavini
    Gözlərində gizlət məni,
    Heç kim bilməsin yerimi,
    Sənli olan günlərimi
    Mən dünyaya dəyişmərəm.

    Nəfəsinin hərarətin,
    Sözlərinin kəramətin,
    Mənə olan məhəbbəti,
    Mən dünyaya dəyişmərəm.

    Gözündəki baxışları,
    Üzündəki çat qaşları,
    Təbəssümdən qırışları,
    Mən dünyaya dəyişmərəm.

    Əlinin qabarını da,
    Dərd, sərini, qadanı da,
    Dilimdəki adını da,
    Mən dünyaya dəyişmərəm.

    Duamdasan hər gün mənim,
    Ay ƏZİZİM, Ay SEVDİYİM,
    Sən mənim özümsən , özüm,
    Səni dünyaya dəyişmərəm.

  • Sona İNTİZAR.”İNSAN NƏDİR Kİ, VƏTƏNSİZ”

    Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş redaktor müavini
    Vətənimə canım qurban,
    Daşı, qayası da əziz.
    Mənim elim, obam, doğmam.
    İnsan nədir ki, Vətənsiz?!

    Gülü, çiçəyi ətirli,
    Hər naxışı, hər ləçəyi,
    Bir tamaşa hər səhəri,
    İnsan nədir ki, Vətənsiz?!

    Torpağının qoxusunu,
    Özlətdirir çoxusunu,
    Qarışdırır yuxusunu,
    İnsan nədir ki, Vətənsiz.

    Sevgili bir yarsan mənə
    VƏTƏN-uca dağsan mənə,
    Sən qiblə, dərgahsan mənə,
    İnsan nədir ki, Vətənsiz?!

    İntizaram, Vətən ruhlu,
    Bir qayayam, daş-çınqıllı,
    Uzaq getmə, ay eloğlu,
    İnsan nədir ki, VƏTƏNSİZ?!

  • ALMAXANIM ƏHMƏDLİ VƏ SƏNƏT DOSTLARI İSVEÇDƏ KONSERT VERİB

      31 Dekabr Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Günü münasibətilə İsveçin Malmö şəhərində fəaliyyət göstərən Vahid Azərbaycan dərnəyi tərəfindən bayram tədbiri keçirilib. İsveçdə yaşayan həmvətənlərimizdən aldığımız məlumat əsasında xəbər veririk ki, tədbirin təşkilatçısı İsveçdəki Azərbaycan səfirliyi və Vahid Azərbaycan Dərnəynin rəhbəri Aya Coşğun olub. Tədbirdə  İsveçdə, Danimarkada, digər Avropa ölkələrində yaşayan  soydaşlarımız,  İsveçin müxtəlif şəhərlərindən gələn  qonaqlar, eləcə də səfirlik əməkdaşlarımız iştirak edib. 
             Qeyd etdiyimiz kimi ölkəmizin İsveçdəki səfirliyinin əməkdaşları, Azərbaycan və türk diasporlarının, habelə yerli ictimaiyyət və KİV nümayəndələrinin iştirak etdiyi mərasim dövlət himnimizin səslənməsi ilə başlayıb.

    Çıxış edən Aya Coşğun Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Günü münasibətilə həmyerlilərimizə təbriklərini çatdırıb. Aya xanım bu bayramın tarixinə nəzər salaraq, Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Gününün elan olunması haqqında qərarın ümummilli lider Heydər Əliyev tərəfindən qəbul edildiyini bildirib.

              Bu bayramın xaricdə yaşayan soydaşlarımızla əlaqə qurmaq, onlar arasında birlik və həmrəylik yaratmaq baxımından önəmli olduğunu vurğulayan Malmödəki Vahid Azərbaycan Dərnəyinin rəhbəri qeyd edib ki, bu məqsədə nail olmaq üçün yaşadığı ölkədən asılı olmayaraq, hər bir azərbaycanlı birgə amal uğrunda işləməlidir.
            Aztv- nin və Beynəlxalq Muğam Mərkəzinin solisti, “Qran- Pri” mükafatçısı Almaxanım Əhmədli və xanəndə Abgül Mirzəliyev  muğam, təsnif, bəstəkar və xalq mahnılarlndan ibarət musiqi çələngi ilə tədbirdə  çıxış ediblər. Gənc sənətçilərin ifası tədbir iştirakçıları tərəfindən hərarətlə qarşılanıb. Müğənniləri tarda Məsim İslamov, kamançada Elvin Novruzov, sintezatorda Vasif Məmmədov, nağarada Xəlqani Hüseynov müşayiət ediblər.

  • Xalq şairi Zəlimxan YAQUB.”Gəlirəm”

    Duyğuların zirvəsinə baş vurub,
    Uca sözün ucasından gəlirəm.
    Gör nələr var üçcə hərfin canında,
    “Söz”ün bircə hecasından gəlirəm.

    Ömür üzən, gün qocaldan, yaş yoran,
    Dincəlməyə aman verə, kaş, yoran.
    Sualların saç ağardan, baş yoran,
    “Neyçün”ündən, “necə”sindən gəlirəm.

    Danışdırdım hər pərdəni, hər simi,
    Dərk eylədim avandımı, tərsimi.
    Məktəb açdı, Tanrı verdi dərsimi,
    Ustadından, xocasından gəlirəm.

    Tilsim ömrün, qıfıl ömrün, sirr ömrün,
    Hünərin var qapısından gir ömrün.
    Yuxusuna haram qatmış bir ömrün,
    Min yuxusuz gecəsindən gəlirəm.

    Süzülmüşəm tarixlərin ruhundan,
    Od almışam yananların ahından.
    İnsanların Adəmindən, Nuhundan,
    Cavanından, qocasından gəlirəm.

    Qorxusu yox nə amanın, nə ahın,
    Günəşi var hər açılan sabahın.
    Qapısında xidmətçiyəm Allahın,
    Qapısından, bacasından gəlirəm.

  • Əməkdar mədəniyyət işçisi Musa NƏBİOĞLUnu doğum günü münasibətilə təbik edirik! (26 Dekabr 1958-ci il)

    Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Rəhbərliyi Sizi, Azərbaycan Aşıqlar Birliyinin katibi, “Ozan dünyası” jurnalının Baş redaktoru, Əməkdar mədəniyyət işçisi Musa Nəbioğlunu doğum gününüz münasibətilə səmimi qəlbdən təbrik edir, Sizə uzun ömür, möhkəm cansağlığı, xoşbəxtlik, işlərinizdə, ədəbi-bədii yaradıcılığınızda bol-bol uğurlar diləyir!
    Dodaqlarınızdan gülüş, yanaqlarınızdan təbəssüm əskik olmasın! Sevib, sevdiyiniz insanların əhatə dairəsində olun!

    Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Mətbuat xidməti və İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsi 

  • Əməkdar mədəniyyət işçisi Musa NƏBİOĞLU.”TƏKİ SAĞLIQ OLSUN!”

    Telefonuma zəng gəldi. Nömrə tanış olmasa da, zəng edənin səsinin şirinliyi və doğmalığı diqqətimi çəkdi. Amma etiraf edim ki, əvvəlcə tanıya bilmədim. Vəziyyəti duyubmuş kimi, xəttin o başındakı adam – tanımadınmı? – deyə soruşdu və məni çox da intizarda qoymadan əlavə etdi ki,  Ələddin müəllimdir, Ələddin Borçalı!  Sizi tanımamaq olarmı, – dedim, – Ələddin müəllim!

    …Sonuncu görüşümüzdən iyirmi il keçir. Bu iyirmi ildə çox şeylər dəyişib – həm ölkəmizin həyatında, həm də şəxsi həyatımızda. Yaşımızın üstə yaş gəlib. Amma Ələddin müəllimin səsindəki əvvəlki şirinlik də yerindədir, həlimlik və mehribanlıq da. 

    Borçalıdan pərvazlanmış xalis türk kişisi kimi həmişə böyük hörmət bəslədiyim Ələddin müəllimin bu zəngi məni hədsiz sevindirmişdi. Bir-birimizlə hal-əhval tutub, qərarlaşdıq ki, ən yaxın günlərdə görüşək.

    …Və görüşdük. Yaş səksəni haqlasa da, zahirən çox da dəyişməyib. Əvvəlki əzəmət də yerindədir, əvvəlki mərdanə duruş da. Bir az da bəyazlaşmış saçları isə Borçalının başıqarlı dağlarını xatırlatdı mənə. İyirmi ildən sonrakı ilk görüşümüz o qədər səmimi, o qədər isti keçdi ki, vaxtın necə ötdüyünü də bilmədik. Bizi bir-birimizə bağlayan o qədər müqəddəs dəyərlər var ki, günlərlə danışsaq da, qurtarmaz. Bununla belə, nədən danışsaq da, istər-istəməz söhbətmiz fırlanıb Borçalı mövzusuna gəlirdi. Borçalının hər səhifəsi qürur mənbəyi olan tarixi keçmişindən, bu qədim Türk yurdunun bu gün səsi-sorağı dünyaya yayılmış görkəmli ictimai-siyasi xadimlərindən, dövlət, elm və mədəniyyət adamlarından, eləcə də, qəhrəmanlıq tariximizdən – Qarapapaq Borçalı igidlərindən tutmuş ən son İkinci Qarabağ müharibəsində böyük şücaətlə döyüşmüş gənclərimizdən söhbət açdıq. Ələddin müəllimin bu qədər şirin və səmimi söhbəti mənə filosoflardan birinin sözlərini xatırlatdı: «Сян даныш, ся­нин неъя адам олдуьуну дейим».

    Doğrudan da, sanki Ələddin müəllimi özüm üçün yenidən kəşf etmişdim. Onun simasında Borçalının ağırtaxtalı kişiləri yenidən gözlərim önündə canlandı. O kişilər ki, bir kəlməsi küsülülər barışdırar, qan düşmənçiliyini aradan qaldırar, öyüd-nəsihət dolu hər məsləhəti gənclərin yoluna işıq saçar. O kişilər ki, sifətinin nuru bir məclisi işıqlandırar, bir elin daim yanar çırağına çevrilər. Və o kişilər ki, bizim onlara hər zaman böyük ehtiyacımız var. Təəssüf ki, sıraları getdikcə seyrəlir.

    Bu el ağsaqqalını əlavə təqdimata ehtiyac olmasa da, xatırladım ki, bu gün hamının daha çox Ələddin Borçalı kimi tanıdığı Ələddin Məhərrəm oğlu Həsənov 1942-ci il yanvar ayının 6-da Gürcüstanda – o zamankı Borçalı (indiki Marneuli) rayonunun Yuxarı Saral kəndində anadan olub. Uşaqlığı ikinci dünya müharibəsinin ağrılı-acılı illərinə təsadüf etdiyindən ailədə dördüncü uşaq olan Ələddin yaşıdlarının çoxundan fərqli olaraq maddi çətinlik ucbatından orta təhsilini də vaxtında ala bilməyib – 12 yaşında birinci sinfə gedib. Doğma kəndində ibtidai təhsil alıb, sonra qonşu Aşağı Saral kəndindəki məktəbdə oxuyub. Qasımlı kənd orta məktəbini bitirdikdən sonra isə təhsilini Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunun (indiki ADPU) fizika fakültəsinin axşam şöbəsində davam etdirib. Ömrünü pedaqoji işə həsr edib – gənclik illərindən başlayaraq təqaüdə çıxana kimi Bakıdakı Mədəni-maarif texnikumunda (indiki Bakı Humanitar kollecində) çalışaraq müəllim adını şərəflə daşıyıb.

    Bəzən rüzgarın sərt əsən yelləri də onu dəyişə bilməyib. Haqqın yolundan və dürüstlüyündən heç zaman dönməyib, sözün yaxşı mənasında inadkar, haqsızlığa qarşı barışmaz olub, kimsəyə quyu qazmayıb, vədinə əməl edib, əhdini pozmayıb, bir dərdli görəndə qəminə şərik olub, sevinci bölüşüb.

    Bir müəllim kimi yetirmələrinə daim örnək olan Ələddin Borçalı həm də nümunəvi ailə başçısı kimi tanınıb – özü kimi pedaqoji fəaliyyətlə məşğul olan həyat yoldaşı Müşrəvan İslam qızı ilə bərabər Səbinə, Samirə, Mehriban, Sevda və Elxan kimi ləyaqətli övladlar böyüdüb. Qəşəm, Ərsan, Nərgiz, Aysel, Hüseyn, Şəhrizad, Bəhmən, Müşrəvan və Mehin kimi gülüzlü nəvələrin sevimli babasıdır.

    Ələddin müəllim görüşə əliboş gəlməmişdi. İki şeirlər kitabını təqdim etdi mənə: 2012-ci ildə işıq üzü görmüş “Külli nemətlərdən yüksəkdir Vətən” və 2022-ci ilin əvvəlində nəşr olunmuş “Qanana rəhmətdir qalan”.

    Sazlı-sözlü Borçalıda dünyaya göz açıb, həyatda ilk addımlarını da burda atasan və şeirə-sənətə biganə olasan – heç ağlabatan deyil. Əslində Ələddin müəllimin şeir yazdığını bilirdim. Amma onu da bilirdim ki, bəziləri kimi, yazdıqlarının mürəkkəbi qurumamış redaksiya və nəşriyyatların qapısını yağır edənlərdən deyil. Yazmaq xətrinə yazanlardan da deyil. Şeirlərində həyata baxışını ifadə edir, düşündüklərini və onu düşündürənləri sözün poetik qüdrətinə güvənərək qələmə alır, oxucusunun ürəyinə yol tapmağı, onu düşündürməyi bacarır. Kitablarının on illik faislə ilə (2012 və 2022-ci illərdə – anadan olmasının 70 və 80 illik yubileyləri ərəfəsində) işıq üzü görməsi də  Ələddin müəllimin sözə qarşı məsuliyyətindən xəbər verir və hər iki kitabı onun həm də uğurlu yaradıcılıq hesabatı saymaq olar. Onun üçün əsas olan çox yazmaq, tez-tez nəşr olunmaq deyil, nə yazmaq, indiki yazarlar və kitab bolluğunda oxucuya necə kkitab təqdim etməkdir. Xalq şairi Zəlimxan Yaqubun təbirincə demiş olsaq, istəyi odur ki, kitabları qalın yox, qalandan olsun.

    Ələddin müəllimin şəxsiyyəti ilə yaradıcılığı bir-birini tamamlayır. Gündəlik həyatda necədirsə, gənclərə hansı öyüd-nəsihəti verir, hansı yolu göstərirsə, onun şeirlərində də biz bunun şahidi oluruq. İnsanları bir-birinə qarğış etməməyə, kişi kimi söhbət aparmağa, arxasıza kömək olmağa çağırır. “Yüz fikir bir borcu ödəyə bilməz” kimi məşhur atalar sözünə söykənib “qaşınmayan yerdən qan çıxarma”, “ara qarışdırıb, evləri yıxma”, “kiminsə varına həsədlə baxma” kimi ağsaqqal məsləhəti verir:

    Ələddin göstərdi yolu-ərkanı,

    Səbr etsən, hər şeyin gələr zamanı.

    Sən özünlə bitmiş bilmə dövranı,

    Qoru məsləkini, qandırar səni.

    Böyük türk şairi N.F.Qısakürək yazırdı: “Cəmiyyət öz daxili dünyasında yatır, amma yuxusunu şairlər görür, yozur”. Bu mənada, Ələddin Borçalı da “yarandığı gündən hey çalxanan” dünyada bu gün baş verənlərə bir şair kimi biganə qala bilmir, dünyanı “kainat mülkündə bir möcüzə” adlandırır.

    Yuxarıda da qeyd etdiyimiz kimi, bu il Ələddin müəllimin 80 yaşı tamam olub. Ömrünün müdriklik çağlarını yaşayır, yazıb-yaradır. Doğrudur, şeirlərinin birində sağlıq durumu ilə bağlı giley-güzar da eləyir, arada “əcəl cəhd etdi ki, tutsun yaxamdan”, – deyir. Amma şükürlər olsun ki, artıq bu problem arxada qalıb. Özünün də dediyi kimi, qarşıda hələ diyar-diyar gəzməyi, bir el ağsaqqalı kimi elin xeyirində-şərində iştirak etməyi, məclislərdə xeyir-dua verməyi var. Bunu özü bədii dillə daha yaxşı ifadə edir:

    Nə yerdən, nə göydən doymamışam mən,

    Dünyanın sehrini çözməyim qalıb.

    Mən də söhbətindən doymadığım dəyərli ağsaqqalımız Ələddin müəllimə bundan sonra da sağlıqlı və uzun ömür arzulayır və deyirəm, qarşıda hələ çox görüşlərimiz, çox söhbətlərimiz var, təki sağlıq olsun, Ələddin müəllim!

    Musa NƏBİOĞLU

    Əməkdar mədəniyyət işçisi

  • Əməkdar mədəniyyət işçisi Musa NƏBİOĞLU.”ŞEİRLƏRİNDƏN KƏNDİN QOXUSU GƏLƏN ŞAİR”

    Şakir Nadiroğlunu çoxdan tanıyıram. Tanışlığımızın kökündə xalqımızın özü qədər qədim tarixə malik olan SAZ durur. Uzun illərdir ki, İctimai televiziyada çalışır, aşıq sənəti ilə bağlı radio və televiziya verilişlərinin hazırlanmasında böyük xidmətləri var. Təbii ki, bizi bir-birimizə bağlayan saza, aşıq sənətinə və bütövlükdə folklorumuza olan münasibətimizlə yanaşı, həm də hər ikimizin Borçalıdan olmağımızdır. Hər görüşümüzdə nə qədər sazdan-sözdən danışsaq da, sonda söhbətimiz mütləq fırlanıb Borçalının üzərinə gəlir. Bu qədim Türk yurdunun dünəni ilə nə qədər öyünsək də, bu günkü durmuna biganə qalmır, sabahını daha parlaq görmək arzumuzu ifadə edirik.

    Şakir dağlar oğludur. Başkeçidin ucqar Lök-Candar kəndində dünyaya gəlib. Orta təhsilini doğma yurdda başa vurduqdan sonra çoxlarımız kimi, o da Bakıya gəlib, burada ali təhsil alıb, bir müddət pedaqoji fəaliyyətlə məşğul olub. Hazırda isə, yuxarıda da qeyd etdiyim kimi, İctimai televiziyada çalışır. Onunla kiçik bir söhbət belə kifayətdir ki, xalqımızın adət-ənənəsinə, aşıq sənətinə və bütövlükdə zəngin folklorumuza nə qədər dərindən bələd olduğunun şahidi olasan.

    Şakir Nadiroğlu olduqca təvazökar və səmimidir. Hay-küydən uzaqdır, yeri gəldi-gəlmədi etdiyini gözə soxmağa çalışanlardan deyil. Özünün varlığını əməlləri ilə təsdiq edən ziyalıdır.

    Şakir Nadiroğlu özünün və sözünün yerini bilən, düşündüyü hər şeyi danışan yox, danışdığı hər şeyi əvvəlcə düşünəndir.

    Şakir Nadiroğlu həm də şairdir! Sözü hər şeydən uca tutan və urvatdan salmayan şair. Sonradan şairlik həvəsinə düşənlərdən yox, şair doğulanlardandır. Yazdığının mürəkkəbi qurumamış nəşriyyat və redaksiyaların qapısını yağır etməyən, özünün və sözünün abırını qoruyan, şəxsiyyəti ilə yaradıcılığı bir-birini tamamlayan şair!

    Professor Nizaməddin Şəmsizadənin çox haqlı olaraq qeyd etdiyi kimi,  “şair üçün birinci və dəyişməz şərt istedadın ifadəsi sayılan ilhamın olmasıdır” ki, bunlar da Şakir Nadiroğlunda var. O, “öz şəxsiyyətindən doğulan, qəlbindən pərvazlanan lal duyğunu hər yetən sözə təslim” etmir,  sözün ona yaraşanını seçməyi bacarır.                         

    Tez-tez kitab nəşr etdirməyə meyilli olmayan (buna həm də maddi imkanı olmayan) və indiyədək cəmisi bir neçə kitabı işıq üzü görən Şakir Nadiroğlu bəziləri kimi bu kitablara təmtəraqlı təqdimatlar da keçirməyib. Düşünüb ki, yazdıqları oxucunun zövqünü oxşayıb, qəlbinə yol tapacaqsa, bundan böyük təqdimat olmaz. Qənaətində yanılmayıb da. Şeirləri nəinki oxucuların, eyni zamanda respublikamızın dəyərli elm adamlarının, görkəmli ədəbiyyatşünas alimlərin də diqqətini çəkib. Əməkdar elm xadimi, professor Qəzənfər Paşayev, filologiya elmləri doktoru, professor Nizaməddin Şəmsizadə və digər elm adamları onun yaradıcılığı haqqında qiymətli fikirlər söyləyib, kitablarına ön söz yazıblar.

    Şakir Nadiroğlunun yaradıcılığında diqqəti daha çox çəkən bu gün poeziyada o qədər də rastlaşmadığımız alliterasiyaların mühüm yer tutmasıdır. Onun şeirlərində alliterasiya mətnə daha həssas və ifadəli güc verməklə yanaşı, eyni zamanda bu səslilik elementi nitqi bəzəyir və biz burada dinamizm, özünəməxsusluq və yeni yaradıcılıq keyfiyyətlərini görürük. Müəllifin bir hərf üstündə (bir şeirdə işlənən bütün sözlərin eyni hərflə başlaması) yaratdığı gəraylıları, dodaqdəyməzləri var. Təcniz yazmağın – yaratmağın şairdən böyük ustalıq, zəngin söz ehtiyatı və dilin incəliklərini mükəmməl bilmək tələb etdiyini bilməyən yoxdur. Üstəlik bu janrda yeni söz demək ikiqat məsuliyyət tələb edir. Şakir Nadiroğlu  bu janrda da qələmini sınayır və gözəl poetik nümunələr yarada bilir. Görünür, burada onun aşıq sənətinin incəliklərinə dərindən bələd olması da mühüm rol oynayır. Və onun özəlliyi bir də odur ki, bir hərf üstə də təcnislər – dodaqdəyməz təcnislə yanaşı, ilk dəfə olaraq dodaqbüzən-dodaqdəyməz təcnislər də yaradıb:

    Gözəl gözlər gözəllikdi güləndə,

    Görən görür: gül gözəldi güləndə…

    Gözəllikdə gül gəzən də, gülən də,

    Gördülər güllükdə gözəl də güldü.

    Bu barədə Dövlət mükafatı laureatı, filologiya elmləri doktoru, professor Nizaməddin Şəmsizadə belə yazır: “Təcnis lirik növün, heca şeirinin, aşıq poeziyasının əsas janrlarından biridir. Bu janrda söz oynatmaq, yeni ifadə tərzləri tapmaq sayəsində cığalı təcnis, ayaqlı təcnis, dodaqdəyməz təcnis şeirimizdə mövcud idi.

    Bir hərf üstə dodaqdəyməz təcnisi Şakir Nadiroğlu yaradıb. Onun bu janrda gətirdiyi daha bir yenilik var: dodaqbüzən-dodaqdəyməz təcnis!”

    Bütün söz adamları kimi, Şakir Nadiroğlu da “Həyat nədir?” sualına cavab axtarır və bu qənaətə gəlir ki, “bu fani dünyaya uymağa dəyməz”, həyat “olumnan ölümə qədərdi”, bu dünyaya bir gün gələn bir gün də köçəcək:

    Şakir, bu dünyada olsan da xaqan,

    Uyma var-dövlətə, qəflətdən oyan.

    Üryan gələn üryan gedər dünyadan,

    Bir anlıq sevincdi, kədərdi dünya.

    Pul qazananlardan yox, “pulun qazandığı” adamlardan, sözü üzə deyən dostdan yox, üzə gülüb, ayaq altı qazanlardan qorxmağa çağırır.

    Şakir Nadiroğlunun yaradıcılığında bütöv Azərbaycan və Türk dünyası mövzusu mühüm yer tutur. Əsrlər boyu tarix yaradan Türkün fitnəyə, böhtana qəbir qazaraq düşmənlərin hiyləsini pozub, yenidən tarix yazacağına inanır:

    Bugünkü fidanlar böyüyəcəklər,

    Qardaşlar əl-ələ yürüyəcəklər,

    Düşməni Turandan kürüyəcəklər,

    Axacaq selimiz Turana doğru!

    Azərbaycanın hər guşəsini vəsf etməkdən doymayan Şakir Nadiroğlunun Borçalı və  “dilimin ən şirin sözü Başkeçid” dediyi doğulub boya-başa çatdığı Başkeçidin əsrarəngiz təbiət gözəlliklərinə, bu yerlərdə insanların mərdliyinin, qonaqpərvərliyinin tərənnümünə həsr olunmuş şeirləri xüsusilə diqqəti çəkir. “Borçalı xəritəsi” şeirində ayağı Sınıq Körpü, başı Başkeçid – bütün Borçalını, Qarayazını, Qaraçöp ellərini tərənnüm etməklə, gözlərimiz önündə bu qədim türk yurdunun xəritəsini sözlə yaradır:

    “Sınıq Körpü” yurdun giriş qapısı,

    Tarixin tərpənməz sirri Borçalı.

    Kürüstü kəndləri cənnət qapısı,

    O səkkiz cənnətin biri Borçalı.

    Özünün də dediyi kimi, onun şeirlərindən kənd iyi gəlir. Dağların, çəmənlərin, suyu diş göynədən bulaqların iyi gəlir, motal pendirinin, sac çörəyinin iyi gəlir. Misralarının “biri qulançar, biri quzqulaq, biri dağ çayıdır, biri buz bulaq, biri kərəntidi, biri də oraq”. Çünki “o kənddi Şakirin çörəyi, duzu”:

    Sözüm nəmər alan at belindədi,

    Bulaqdan süzülən dağ gölündədi,

    Yazdığım kəlmələr el dilindədi,

    Mənim şeirimdən kənd iyi gəlir.

    Şəhərdə yaşasa da, könlü daim kənddədir. Onu kəndə bağlayan isə təkcə təbiət gözəlliyinin əsiri olması deyil, həm də kənd adamlarının sədaqəti, qədim adət-ənənənin qorunub yaşadılması, mərifətə, təriqətə, həqiqətə olan inam və hər kəsdə gördüyü kəramətdir.

    Bəs, dostundan istədiyi nədir – Əyriqarın xar qarı, quzqulaq, kəkotu, cincilim kətəsi, turşəng, qazayağı, əvəlik, təzə pendir, nəhrə yağı:  

    Dostum, mənə dağ sovqatı

    Əyqiqardan xar qar ola.

    Quzqulaqla kəklikotu,

    Buzbulaqdan lilpar ola.  

    Ana təbiəti, böyüyüb boya-başa çatdığı doğma Başkeçidin az qala hər dağını, hər daşını, dərəsini, bəndini, bərəsini, gül-çiçəyini vəsf etməkdən doymur və bu mövzuda çox yazmasının səbəbini isə belə izah edir ki, yamacında yatmayanlar, dağda şehə batmayanlar, yağışında islanmayan, Günəşdən tez oyanmayan, quzqulaq, baldırğan, qantəpər yığmayanlar və nəhrə yağ yeməyənlər  dağ həsrəti çəkə bilməz.

    Bəli, Şakir Nadiroğlu şairdir. Özü də şeirlərini tanıtmağa (oxutmağa) çalışan şair yox, şeirləri ilə tanınan şair. Və mən inanıram ki, bu şeirlər bundan sonra onu daha çox tanıdacaq, ona şöhrət qazandırcaq.

    Şakir Naidroğlunun şəxsiyyəti və yaradıcılığı ilə bağlı təəssüratlarımı hələlik burada bitirir və sözlərimi “Kəlilə və Dimnə”dən bu qiymətli kəlamlarla tamamlayıram: “İstedadlı və bacarıqlı adamın vəzifəsi kiçik, nüfuzu az, düş­mə­­­ni çox olsa da, o, əql və kəlamı sayəsində özünü büruzə verər, şöhrət tapar. Belə adamlar çıraq kimidirlər, fikir verməmisinizmi ki, çırağı söndürmək istərkən, o, yüksəyə qalxmağa meyil göstərir”.

  • TƏBRİZ İMAN.Seçmə şeirlər


    YURDSEVƏR BİR KƏS ÜÇÜN

    Elimizin-obamızın ləyaqətli oğlu,
    vətənpərvər, yurd sevər insan
    hörmətli Musa Nəbioğluna

    Səhər tezdən oyadıb, ilhamım söyləyir yaz,
    Yurdsevər bir kəs üçün, el canlı insan üçün.
    Ruhumun istəyinə qəlb edərmi etiraz,
    Necə ki, hüceyrələr dodaq açar qan üçün.

    Sönməz odu-alovu, əridər sal buzları,
    Səsləyər vətəninə, qürbətdən yurdsuzları.
    Gündüzdən rüsxət alıb, yaşadar ulduzları,
    Çün gecələr can verər üfüqlərdə dan üçün.

    Ağlın, zəkan, idrakın dərinlərdən-dərindir,
    Ey hörmətin sahibi, qəlblərimiz yerindir.
    Vətən necə əzizdir, necə də şipşirindir,
    Vətən böyüklüyünü düşünüb duyan üçün.

    Günəş şəfəq saçarsa, çayları sal bürüməz,
    Ürəkdə yer eşqinsə, ürəyi xal bürüməz.
    Yurdu tikan bürüməz, yurdu qanqal bürüməz,
    Yurdunda ocaq olub, yanan, parlayan üçün.

    Darvazlı balasıyam, Darvazdan başlar izim,
    O, möhkəm qayalarda sıyrılıb əlim-dizim.
    Qəhrəmanlıq odur ki, mənim dostum, əzizim,
    Yanır, əriyir şam tək, bir can, milyon can üçün.

    BU YERDƏ

    Bir yz günü kənddə təbiətin qoynunda idim. Cib telefonuma zəng gəldi. Bakıdan Musa Nəbioğlu idi. məndən bir dəstə bənövşə istədi.

    Gözün aydın olsun, ay Musa müəllim,
    Açıb bənövşələr, tərdi bu yerdə.
    Yamaclar bürünüb gözəlliklərə,
    Zirvələr hələ ki, qardı bu yerdə.

    Darvazın meşəsi dərdlərə dəva,
    Sularından içən tez tapar şəfa.
    Qara-çisək tökür, açılmır hava,
    Daşıb, Gəda çayı Kürdü bu yerdə.

    Nərgizlər özünə gəlməmiş, ey dost,
    Arceylə torpağı dəlməmiş, ey dost,
    Mən necə ayrılım ölməmiş, ey dost,
    Qəlbim hər gözəllik gördü bu yerdə.

    Bənövşə istədin, bənövşə dərdim,
    Açdı, çiçəklədi bənövşə dərdim.
    İmkanım olsaydı özüm gələrdim,
    Tənhalıq nə qəddər zordu bu yerdə.

    Tək qoya bilmirəm ata-anamı,
    Tale sovuşdurur başdan xatamı.
    Lap görpə vaxtımnan verdi butamı,
    Ərənlər yuxuma girdi bu yerdə.

    Təbiət dilində olmaz yalanlar,
    Böyükdür Tanrıya səcdə qılanlar.
    Bu varlığı sevməz, duymaz olanlar,
    Vallah, laldı, kardı, kordu bu yerdə.

    Təbriz, sev vətəni, lap doyunca sev,
    Ruhun yaylaqlarda qoy eyləsin kef.
    Hər qaya dibinin ovucu bir ev,
    Hər kaha ocaqdı, pirdi bu yerdə.

    5 aprel 2011

  • AŞIQLAR BİRLİYİNİN HAZIRLADIĞI “AŞIQ TƏCNİSLƏRİ” ADLI ANTOLOGİYA İŞIQ ÜZÜ GÖRÜB

    Bu günlərdə Azərbaycan Aşıqlar Birliyində nəşrə hazırlanmış daha bir kitab işıq üzü görüb. “Aşıq təcnisləri” adlanan bu şeir antologiyası ilkin cinaslı nümunələrdən günümüzə qədərki ustad aşıqların yaradıcılığından ən mükəmməl örnəkləri – Qurbani, Abbas Tufarqanlı, Xəstə Qasım, Şəmkirli Hüseyn, Aşıq Ələsgər, Molla Cuma, Hüseyn Bozalqanlı, Növrəs İman, Aşıq Şəmşir kimi nəhəng söz ustadlarından üzü bu yana – XX yüzilliyin ustad aşıq və təcnisə meyil göstərən saz şairlərinə qədər çoxsaylı qələm sahiblərinin təcnis yaradıcılıqlarından nümunələri əhatə edir.

    Kitabda 120-dən çox saz-söz ustadının otuza yaxın təcnis çeşidini əhatələyən beş yüzə qədər örnək yer alıb. Onu da qeyd etmək lazımdır ki, zəngin cinas örnəkləri və biçimlərini əhatələyən belə poetik nümunələr indiyə qədər toplu səviyyəsində bir yerə yığılıb antologiya kimi çap olunmayıb. “Aşıq təcnisləri” bu sahədə ilk təşəbbüs və mübaliğəsiz demək olar ki, ilk uğurlu addımdır.

    Sənət meydanında söz yükünün möhtəşəmliyini əhatələyən bu örnəklər xalqın dil zənginliyinin əvəzsiz göstəricisi olaraq da böyük əhəmiyyət kəsb edir. Belə bir zəngin xəzinənin bir araya gətirilərək antologiya səviyyəsində gələcək nəsillərə çatdırmaq ən ümdə məsələlərdən biri kimi uzun illər aşıqşünasların qarşısında durmuşdur.

    Kitabın elmi məsləhətçisi və nəşrə hazırlayanlardan biri, Azərbaycan Aşıqlar Birliyinin sədri, Əməkdar elm xadimi, professor Məhərrəm Qasımlının da qeyd etdiyi kimi, mürəkkəb məzmun və forma zənginliyi ilə səciyyələnən təcnislər bu adla sənət aləmində tanınacaq “təcnis ustadları”nı formalaşdırmışdır: “Azərbaycan aşıq poeziyasının və saz havalarının içərisində poetik dolğunluğu və melodik təkrarsızlığı ilə seçilən “təcnis” şeir biçimi və “Təcnis” saz havası həm onun yaradıcı və ifaçısının, həm də dinləyici və oxucusunun yüksək səviyyədə duyğu, düşüncə və qavrayış həssaslığına malik olmasını tələb edir.

    …Mənsub olduğu xalqın dilinə dərindən bələd olmadıqda, ayrı-ayrı söz, deyim və ibarələrin üslubi incəliklərinin ilk baxışdan sezilməyən alt qatlarına baş vura bilmədikdə təcnis sənətkarlığının ecazlarını nümayiş etdirmək mümkün deyildir. Ustad aşıqlarımız, saz şairlərimiz məhz sözü gedən poetik-üslubi gözəllikləri kəşf edib ortaya çıxarmaqla öz istedadları gücünə ağıl və könül qüdrətlərini ortaya qoyublar”.

    Yuxarıda da qeyd etdiyimiz kimi, ilk dəfə işıq üzü görən antologiya saz-söz sənətinə yeni gələn gənclər üçün aşıq təcnisləri ilə bağlı üz tuta biləcəkləri ən etibarlı mənbə olmaqla yanaşı, eyni zamanda folklorşünas tədqiqatçılar, müvafiq sahə üzrə təhsil alan ali və orta ixtisas məktəbi tələbələri üçün də qiymətli vəsaitdir.

    Nəfis tərtibatla və 1000 tirajla nəşr olunmuş “Aşıq təcnisləri” antologiyasının elmi məsləhətçisi Azərbaycan Aşıqlar Birliyinin sədri, Əməkdar elm xadimi, professor Məhərrəm Qasımlı, nəşrə hazırlayanlar professorlar Məhərrəm Qasımlı və Mahymud Allahmanlı, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Altay Məmmədli, redaktoru isə filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Aynur Xəlilovadır.

    Mənbə: https://azerab.az/

  • “SAZIN ƏDALƏTİ” ADLI DİSK İŞIQ ÜZÜ GÖRÜB

    Sənətə yeni gələn aşıqlara daim diqqət və qayğı göstərən Azərbaycan Aşıqlar Birliyində aşıq sənətinin inkişafında özünəməxsus yeri olan ustad sənətkarlar da diqqətdən kənarda qalmır. Necə deyərlər, heç nə unudulmur, heç kəs yaddan çıxmır.

    Ustad sənətkarlar haqqında kitablar hazırlanır, onların poetik yaradıcılıq nümunləri nəşr olunur, ifalarından ibarət audio və video disklər buraxılır.
    AAB-nin katibi, Əməkdar mədəniyyət işçisi Musa Nəbioğlu bildirib ki, Azərbaycan Aşıqlar Birliyi tərəfindən ərsəyə gətirilmiş növbəti disk ustad aşıq, Əməkdar incəsənət xadimi Ədalət Nəsibova həsr olunub. belə İki diskdən ibarət olan albomun birinci hissəsində ustad sənətkarın repertuarındakı bənzərsiz ifaları – “Yanıq Kərəmi”, “Fəxri”, “Aran gözəlləməsi”, Hüseyni”, “Məmmədbağırı”, “Gəraylı”, “Baş dubeyti”, “Dilqəmi”, “Naxçıvanı”, “Baş sarıtel”, “Misri”, “Şahsevəni”, “Ruhani”, “Kərəm dubeyti” və “Müxəmməs” aşıq havaları, ikinci hissədə isə ustadın anadan olmasını 50 illik yubiley tədbirinin videolenti və aşıq Kərəm İncəliylə deyişməsi yer alıb.
    Diski aşıq Altay Məmmədli hazırlayıb.

    Mənbə: https://azerab.az/

  • Gəncədə məktəbli yazarlarla görüş keçirilib

    Gəncə şəhər M.Hadi adına 10 nömrəli tam orta məktəbdə yaradılan və bütün Gəncə şəhərində yerləşən ümumtəhsil məktəblərini əhatə edən  “Məktəblilərin Poeziya Klubu” nun iştirakçıları ilə  Gəncə Dövlət Dram Teatrının Ədəbi hissə şöbəsinin müdiri, teatrşünas-tənqidçi Anar Bürcəliyevlə görüş keçirilib.

    Görüş zamanı Anar Bürcəliyev keçdiyi sənət və yaradıcılıq yoluna istinad etməklə şagirdlərə dəyərli tövsiyələrini verərək onlara hansı səpkidə, hansı işləri görə biləcəkləri barədə söhbət aparıb. Ədəbi mühitdə gedən proseslərdən ətraflı məlumat verən Anar Bürcəliyev şagirdlərin yazı nümunələrini dinləyib, onların ilk qələm təcrübələri olan şeir, hekayə və esseləri ilə bağlı tövsiyələr verərək, onları tənqiddən qorxmağı deyil, nəticə çıxarmağı, öz üzərilərində əzmlə işləməyi məsləhət görüb.

    Görüşdə  klassik Azərbaycan yazarlarından nümunələr gətirən Anar Bürcəliyev sözün poetikliyini, lakonikliyini, bədiiliyini ön plana çəkərək şeir və hekayələrin təsir gücünün artırılmasında böyük rol oynadığını da xüsusi ilə məktəblilərin diqqətinə çatdırdı. Anar Bürcəliyev həmçinin bədii qiraət sahəsinə də toxunaraq, şagirdlərə mütaliə etməyin nitq mədəniyyətinin, qiraətin inkişafında oynadığı əsaslı rolunu qeyd etdi və qiraəti inkişaf etdirməyin yollarıyla bağlı tövsiyələr verdi. Eyni zamanda, şagirdlərin mətbuatda, qəzet və jurnallarda nəşr olunmanın yolları, ədəbi tənqidlə bağlı sualları cavablandırıldı. Tədbirin sonunda Anar Bürcəliyev öz fəallıqları ilə fərqlənən  şagirdlərə müəllifi olduğu kitablarını hədiyyə edib.

    Xatıradaq ki, “Məktəblilərin Poeziya Klubu” Elm və Təhsil Nazirliyinin həyata keçirdiyi Təhsildə İnkişaf və İnnovasiyalar üzrə VI qrant müsabiqəsi çərçivəsində eyni adlı layihənin rəhbəri Gəncə şəhər M.Hadi adına 10 nömrəli tam orta məktəbin müəllimi Günay Ələkbərzadə tərəfindən yaradılıb. İlkin mərhələdə müsabiqə yolu ilə seçilən 20  şagird layihəyə cəlb edilib.  Bədii yaradıcılığa ilk addımlarını atan məktəblilərlə layihənin icra planına uyğun olaraq ustad dərslərinin və görüşlərinin keçirilməsi nəzərdə tutulub. Layihə rəhbəri ustad görüşlərinin davamlı olacağını da bildirib.

    Xəyalə SEVİL,
    Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının GƏNCƏ BÜROSUnun RƏHBƏRİ.

  • Sona İNTİZAR.”QƏRİB HİSSLƏR”

    This image has an empty alt attribute; its file name is sona-intizar.jpg

    Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş redaktor müavini
    *
    Çox qəribə bir haldayam
    Gülə bilmək,
    ya ağlamaq???
    Düşünürəm…
    uzaq getmək,
    burda qalmaq???
    Uca TANRIM, mən hardayam???
    Sənsizliyin hökm sürən bir dövründə,
    Yalnızlığın,
    Tənhalığın sualında , nöqtəsində,
    Səni bəhanə eyləyib,
    özmü gəzən bir səmtində,
    Bu dünyanın qəmin bilib
    sevincini dadmamış tək
    kədər və iztirabındayam…
    Nədir məni bəs kövrəldən ?
    Suala bax,
    axı elə indi dedim,
    bəlkə bir də təkrar edim?!
    Bəli, mənim vuran qəlbim,
    Bəli, mənim ilk sirrimi öyrənib də,
    son sirrimə ilk həmdəmim,
    Sənsizlikdi bil qorxudan,
    məni məndən ayrı salıb
    sənsizliyə sürükləyən,
    tənhalığına aparan
    Bax, o yoldan çox qorxuram…
    Gözümü də yuman zaman,
    Kirpiklərim keşik çəkir…
    Ya mənimlə oynar dövran?
    Ya da,..
    ya da məndən misal çəkir…
    Bir parça qəlb,
    olmadan həbb
    De bəs necə,
    söylə
    söylə susma…
    Xəlvətdən de, lap gizlincə
    Cəsarətin de, çatarmı
    çarəsiz bir məhəbbətə..?
    Söylə, gülüm,
    söylə qəlbim,
    Yaralı bu ürəyimə
    Ey bir sözü həbb sevgilim.
    Yazığın gəlməsin mənə,
    Mən ki, yad deyiləm sənə…
    Biz bir canıq,
    Biz bir qanıq.
    Mənsizliyə de, dözümün heç çatarmı?
    Ya tənhalıq…
    Bəs bu hicran…
    Bəs intizar …
    Bəs bu dövran…
    Səni mənsiz yaşadarmı..?
    Heç gizlətmə,
    Söylə ürək,
    Sən heç susma.
    Sənin SONAN ölüb getsə,
    Özgəsi yerin tutarmı…?

  • Sona İNTİZAR.”QARALANMIŞ SEVGİ”

    This image has an empty alt attribute; its file name is sona-intizar.jpg

    Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş redaktor müavini
    *
    Oturub yazıram bu şeiri mən,
    Nə vaxtsa oxuyub, başa düşərsən.
    Saxla yaddaşında sözlərimi sən,
    Faydasın görərsən, qədrin bilərsən.
    *
    Mən yaşa dolduqca anladım bunu,
    Ki, dost da, yoldaşlıq da boş bir xəyalmış…
    Əvvəli torpaqdır, torpaqdır sonu,
    Bircə söz insanı gözdən salarmış…
    *
    Xəyanət – ən acı bir hiss deyildir,
    Söz yarası ondan daha da kəskin.
    İnsanı yaşadan varlıq SEVGİDİR
    Bundansa xəbərin heç yoxmuş sənin.
    *
    Peşiman olmadım heç bir rəyimə,
    Amma, fələk məni aldatdı yaman.
    Elə bir dağ çəkdi mənim qəlbimə,
    Sorğusuz-sualsız ötüşən zaman.
    *
    Bəlalar çəkməkdən səngiməyirdim,
    Ürək parə-parə paralanmışdı…
    Hisslər ölüb gedir, mən bilməyirdim.
    Anladım, gec oldu…
    Pak bildiyim sevgi qaralanmışdı…

  • Sona İNTİZAR.”İNSAN İLLƏR SONRA SEVƏ BİLƏRMİŞ”

    This image has an empty alt attribute; its file name is sona-intizar.jpg

    Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş redaktor müavini
    *
    Xətt çəkib həyatın hər bir anına,
    Unudub hər şeyi silə bilərmiş…
    Dəfələrlə YAZIQ deyib halına,
    İnsan illər sonra sevə bilərmiş…
    *
    Nə var ki, kənardan baxıb gülməyə,
    Nə var ki, sözlərlə qəlb incitməyə,
    Bir zaman qərarı verib ölməyə,
    İnsan illər sonra sevə bilərmiş…
    *
    Soyuq bir yataqda sabaha kimi,
    Tavana dikərsən oyaq gözünü,
    Fikirlər də deyir mən dediyimi,
    İnsan illər sonra sevə bilərmiş…
    *
    Öz canından çox sevməyə nə var ki,
    Bezib candan, vaz keçməyə nə var ki,
    “YARIM, GETMƏ” söyləməyə nə var ki,
    İllərlə sevdiyin gedə bilərmiş…
    Sən də bu həyatdan üz çevirəndə,
    Ürək illər sonra sevə bilərmiş…

  • Sona İNTİZAR.”YAXŞI Kİ, VARSAN!”

    This image has an empty alt attribute; its file name is sona-intizar.jpg

    Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş redaktor müavini
    *
    Sizə kimi deyim, kimdən danışım,
    Mənim dağ tək uca bir sevgilimdən.
    Bilməm necə deyim, necə söz açım,
    Yəqin anlayarsız söylədiyimdən.
    *
    Yəni başlayandan bu günə kimi
    Dərdi – sərimizi birgə paylaşdıq…
    O mənə, mən ona açdım sirrimi,
    Beləcə yad ikən biz doğmalaşdıq.
    *
    Şikayət edirəm gileylənirəm,
    Üzünü çevirir, sanki eşitmir.
    Nə vaxt ki, şənlənib, deyib-gülürəm,
    Mənə qan uddurur, qanımı içir.
    *
    Əsəbi də deyil, heç şən də deyil,
    Durduğumuz yerdə dava çıxarır.
    Yox, düz tapmadınız… kobud da deyil,
    Hərdən insaf edir, gülüb-danışır.
    *
    Əzabın dedimsə , xoşun da deyim.
    Nazımı çəkməyi xoşuma gəlir.
    Pis gözlər dəyməsin, mənim sevdiyim
    Dar gündə həmişə köməyə gəlir.
    *
    Ağladır, sel-leysan olur göz yaşım,
    Sonra əzizləyir, mən barışıram.
    Lağ yerinə dönür sonra baxışım,
    Sözlər od, atəşə alovlanıram.
    *
    Zəng edib axtarsam, onu bir qəfil,
    “HƏ?” “NOLUB?” kəlməsi əskik olmayır.
    Bu zaman karıma mesajlar yetir,
    Onda da xoş sözlü cavab olmayır.
    *
    Daha nə söyləyim, mən sevgilimdən?
    Kənardan görməsən, heç anlamazsan.
    Oxu sən şeirimi mənim dilimdən :
    MƏN NƏ EDƏRDİM, YAXŞI Kİ, VARSAN

  • Sona İNTİZAR.”FƏRYAD”

    This image has an empty alt attribute; its file name is sona-intizar.jpg

    Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş redaktor müavini
    *
    Mən fəryad edərkən ayrılıqlara ,
    Ayrılıq başıma gələcək imiş…
    Mən çəpər olarkən vəfasızlara,
    Ürək vəfasız birin sevəcək imiş…
    *
    Axı nə bileydim bir gün sevərəm,
    Yolunda canımı fəda edərəm,
    Mənim olmayanı mənim bilərəm,
    O isə məni yad biləcək imiş..
    *
    Bulud gözlərimdir, yağış göz yaşım…
    Sel olub leysanla axım, qarışım.
    Onsuz isti yay da soyuq bir qışım
    Ötüb illər boyu keçəcək imiş…
    *
    Mən tale yazana şəkk gətirmədim,
    Ağlım SEV deyəni sevə bilmədim.
    Qəlbim dilə gəldi, mənsə dinmədim,
    Nə bilim dil mənə dinəcək imiş…
    *
    SONA İNTİZAR dan yadigar sənə,
    Yazıb yaratdıqca mən ildən-ilə,
    Bilməzdim el məni sevəcək imiş…
    Yazdığım şeirlər hər gündən-günə,
    Dillərdə əzbərə çevriləcəkmiş…

  • Sona İNTİZAR.”SƏNƏ HƏSRƏTİM”

    This image has an empty alt attribute; its file name is sona-intizar.jpg

    Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş redaktor müavini

    SƏNƏ HƏSRƏTİM
    *
    Səbrim tükənib…taqətim yoxdur,
    Mübarizə üçün, qələbə üçün.
    Bəlkə də sevgimin gözləri toxdur ,
    Usanıb bəlkə də ağlamaq üçün.
    *
    Soyuqdur baxışın, nəvazişin də,
    Üşüdür, nə qədər inad etsəm də.
    Ərşə çəkilibdir hərarətin də,
    Mən bunu sirr kimi hey gizləsəm də.
    *
    Aldadıb özümü yaşayıram mən,
    Sənin varlığını duya bilməkçün.
    Sevgini ömrümə CƏLLAD bilərəm
    Tək sənin sevginlə ölə bilməkçün.
    *
    Sözlər sətir-sətir düzüldü yenə,
    Sanki sinəm üstə mirvari təkdi.
    Bu şeirim ərmağan yenə də sənə…
    Sənsiz bu şeirim də sənə həsrətdir

  • Sona İNTİZAR.”SONSUZ XƏYAL”

    Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş redaktor müavini
    *
    Qara kölgə kimi qolun boynuma
    Salıb dörd bir yanda arxamca gələn.
    İki nəfəs qalıb ömrün sonuna
    Xəyaldır arzumu viranə edən.
    *
    Səmanın üzünə adını yazan
    Bəyaz buludlardan axır göz yaşım.
    Adına qəlbimdə imarət quran,
    Buludlar, ağlayan leysan yağışım.
    *
    İllərim izinsiz, xəbərsiz ötür…
    Mən dəniz, dalğammı de sənə qaçır?
    Ləpələr qəmimi ikiyə bölür…
    Qayadır dərdimi hamıya açır…
    *
    Uzaqdan səs gəlir… Məni çağıran,
    Sənmisən,yoxsa bu qəlb inadıdır?!
    Adını adıma həmdəm bağıran?
    Yox…yox…bu xəyalındır, məni aldadır…

  • Şəlalə ADİLQIZI.Yeni şeirlər


    Narıncı donlu günəş
    Dənizlə sevişəndə gəl…
    Küləklər ehtirasını
    Yağışla söndürəndə gəl…
    Dünyanın elə vaxtı,
    Elə günündə gəl ki,
    Kəpənəklər rəqs eləsin
    Nəğməsiylə sevdanın…
    …Elə gəl ki,
    ortaq olsun inancımız:
    mavi rəngli məhəbbətin
    qucağında uyuyarkən
    Ay olacaq balıncımız…


    Ləçək-ləçək ayırdığım
    Çobanyastığı sevindi;
    Gəldiyin yollara səpdim…
    Qolumun üstə düzdüyüm
    Qərənfillər qəhərləndi;
    Getdiyin yollara səpdim…
    Unutduğun adım olsa,
    Unut…
    …Dərdinə dönməyim…
    Bircə onu unutma ki,
    Gözümün bəxtinə düşüb
    Çiçəklərə su verməyim…


    Ayrıldıq…
    Dərd tapıldı
    Canımda sən adında…
    Bax, sənsiz “bəxtiyar” oldum;
    Dərmanlara “yar” oldum…
    …”Xərçənglər gözəl sevir” –
    çıxdı bu gün bürc falım…
    Mən səni çox sevdim,
    Xərçəng həzin halımı…
    …Ovuc-ovuc içdiyim
    Dərmanlar da utancaq
    Ağrımı kəsmir deyə…
    Ayrıldıq…
    Adın yazılı qaldı
    Cibimdəki “kimliyə”…


    Gəldin…
    Sevdim…
    Getdin…
    Qırıldı ürəyim, çilikləri izlərinə səpildi…
    Ağlım yüz dəfə ürəyimə:
    “Unut!”-deyə təpindi…
    Getdin…
    Sevdim…
    Sevdim yenə,
    Həsrət əkdim ömür-günə…
    Sevmədin…
    “Sevdim!”-demədin bir kərə…
    Barı, xatırla, unutma,
    Bir şair sevdi səni;
    Duyğuları bakirə…


    Oxuduğum bir kitabdaydı,
    ya da baxdığım bir filmdə;
    sənə baxmaq ibadət imiş eşqə…
    …Çiyninə baş söykəmək dua,
    Dərdindən gülməmək oruc tutmaqmış…
    Bunları öyrəndim…
    Ağlımın yetmədiyi,
    əlimin çatmadığı bircə sirr var:
    bu qədər mavi,
    bu qədər azad,
    bu qədər əngin olmağı
    necə bacardın axı?
    Bir də…
    Niyə filmlər və kitablar
    Sənə mənə danışmır?
    Demirlər: bir dəli sənsiz darıxır?!

  • Sona İNTİZAR.”MƏSTAN PİŞİK”

    Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş redaktor müavini


    Tükləri ipəkdi, quyruğu ipək,
    Məstan pişiyimin hər işi kələk,
    Hər yana dırmaşır, ev ələk-vələk,
    Məstamın oyunu bitmir ki, bitmir.


    Bığları uzundur, quyruğu uzun,
    Yerişi oyundur, yatmağı xumar.
    Gəlib yaslanacaq qolunun üstə,
    İstəyər eləcə çəkəsən tumar.


    Yeməyi verirsən mırıldanır o,
    Bığların yalayır, əlin yalayır,
    Başına əlinlə sığal çəkirsən,
    Məst olur əlində, o tumarlanır.


    Məstan pişiyimiz yenə yatıbdır,
    Səs olsun, küy olsun vecinə deyil
    Yeyib, yatır, sonra durub oynayır,
    Yorulub oturur, eyləyir seyr

  • Sona İNTİZAR.”MƏN VƏ QƏLƏM

    Azərbaycanın Mədəniyyət və Portalının Baş redaktor müavini

    Bir gün hardansa təəssüf dolu bir “AH” səsi eşidilər… Qulaqlara cingildəyən bu səs böyük bir peşmanlığın dərinliyindən gələr. Həyatının ən gözəl çağında itirdiyi əməyin, qırıldığı qəlbinin səsi qarışar bu “AH”lara və minlərlə qəlbi titrədər. Həyəcan dolu xatirələr, başgicəlləndirən xəyallar, sevgi dənizinə baş vuran o ülvi hisslər, həyatın axarına buraxar özünü. Elə bağırmaq istəyər ki, bəzən, amma heç pıçıltısı da, duyulmaz… Necə kövrələr, amma bir damla yaş da gəlməz gözlərindən. Sükuta qərq olar bəzən. Nədənsə ovsunlanar, nədənsə geri çəkilər. Üzündə, gözündə bir ümid olar, bəlkə də, nə vaxtsa gözündəki yaşlar səbəbini xoşbəxtliklə əvəz edər deyə… Hər dəfəsində əlinin tərsi ilə sildiyi yaşları, indi heç bir müqavimət göstərmədən süzülməsinə vəsilə olur. Sanki bir həyat cücərdir yaşlar ilə. Sus, yox sus… qoy danışsın o qəlbin sahibi… Danış, İntizar, danış… Nə danışım axı?! Həyatımdakı boşluğun verdiyi hansı olaydan danışım?! Mən ki şeirlərimlə danışmağı daha çox sevirəm… Bu necə mi olur? Öz həyatımı nağıl edərəm, sonra bu nağılı şeirimin hər misrasında yaşayıb-yaşatmağa çalışaram. Düşünürəm ki, yaşamasam, yaşada bilmərəm. Yəqin, o üzdən bu qədər qəlbə yaxınam. Bir az mən susaram, bir az mən əvəzdən qələm danışar… O məndən təcrübəlidir. Həyat haqqında danışmağa. Onu yazdıran mənim hisslərimi, məni də susmağa vadar edən Qələmimdir. Bu həyatın bumeranqıdır. Mən kənardan nə qədər güclü görünsəm də, sevginin əsiriyəm. Bu əsarət məni duyğulandırır və nəticədə bu duyğu dolu şeirlər yaranır. Mənim qələmim elə mənim özümdən danışır…

  • Sona İNTİZAR.”SƏNƏ VURĞUNAM

    Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş redaktor müavini


    Sən gələn yolların qadasın alım
    Nə yaman uzundur, gəlib çıxmırsan.
    Sən baxan gözlərin qurbanı olum,
    Məndən incimisən? Niyə baxmırsan?


    Azarlısan, yoxsa niyə bikefsən?
    Mənim ƏZİZİMƏ nə olub belə?
    Gözləri giryansan, sərxoş kimisən,
    Hansı sözüm dəyib yenə qəlbinə???


    Necə darıxıram səndən ötəri,
    Boynuna sarılmaq istəyirəm mən.
    Həsrət, intizardan varmı betəri?!
    Sənin həsrətinə dözə bilmirəm.


    Süzürsən gözünü, dilin acıdır
    Hər sözün ox olub batır ürəymə,
    Tikanlı danışma, bağrım yarılır…
    Sənin tərsliyinə VURĞUNAM elə

  • 24 Dekabr-Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Silahlı Qüvvələrinin Müzəffər Ali Baş Komandanı Zati-aliləri cənab İlham Əliyevin doğum günüdü

    İlham Heydər oğlu Əliyev 1961-ci il dekabrın 24-də Bakı şəhərində anadan olub.

    1967-1977-ci illərdə Bakı şəhərində 6 saylı orta məktəbdə təhsil alıb.

    1977-1982-ci illərdə Moskva Dövlət Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutunda (MDBMİ) təhsil alıb. MDBMİ-ni bitirdikdən sonra, 1982-ci ildə həmin institutun aspiranturasına daxil olub.

    1985-ci ildə dissertasiya müdafiə edərək tarix elmləri namizədi elmi dərəcəsini alıb və 1985-1990-cı illərdə Moskva Dövlət Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutunun müəllimi olub.

    1991-1994-cü illər ərzində özəl biznes sahəsində çalışıb və bir sıra istehsal-kommersiya müəssisələrinə rəhbərlik edib.

    1994-cü ildən 2003-cü ilin avqust ayınadək Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkətinin əvvəlcə vitse-prezidenti, sonra isə birinci vitse-prezidenti olub. Ümummilli lider Heydər Əliyevin neft strategiyasının həyata keçirilməsində fəal iştirak edib.

    1995-ci və 2000-ci illərdə Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə üzv seçilib.

    1997-ci ildən Azərbaycan Milli Olimpiya Komitəsinin Prezidentidir.

    1999-cu ildə Yeni Azərbaycan Partiyası sədrinin müavini, 2001-ci ildə sədrin birinci müavini, 2005-ci ildə isə partiyanın sədri seçilib.

    2001-2003-cü illərdə Avropa Şurası Parlament Assambleyasında (AŞPA) Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin nümayəndə heyətinin rəhbəri olub. 2003-cü ilin yanvar ayında isə Avropa Şurası Parlament Assambleyası sədrinin müavini, AŞPA-nın Büro üzvü seçilib.

    2003-cü il avqustun 4-də Milli Məclisdə təsdiq edildikdən sonra Azərbaycan Respublikasının Baş naziri təyin olunub. Bununla əlaqədar deputat səlahiyyətlərinə xitam verilib.

    İlham Əliyev 2003-cü il oktyabrın 15-də Azərbaycan Respublikasının Prezidenti seçilib. Prezident seçkilərində seçicilərin 76 faizindən çoxu İlham Əliyevin lehinə səs verib.

    2004-cü ildə Avropa Şurası Parlament Assambleyasının fəxri üzvü diplomu və medalı ilə təltif edilib.

    2008-ci il oktyabrın 15-də keçirilən seçkilərdə seçicilərin 88,73 faiz səsini qazanan İlham Əliyev ikinci dəfə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti seçilib.

    2013-cü il oktyabrın 9-da keçirilən seçkilərdə isə seçicilərin 84,54 faiz səsini qazanan İlham Əliyev növbəti dəfə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti seçilib.

    2018-ci il aprelin 11-də keçirilən seçkilərdə də İlham Əliyev seçicilərin 86,02 faiz səsini qazanaraq yenidən Azərbaycan Respublikasının Prezidenti seçilib.

    Azərbaycan, rus, ingilis, fransız və türk dillərini bilir.

    Evlidir. Üç övladı, beş nəvəsi var.

    Təltiflər və fəxri adların siyahısı:

    Ordenlər

    Rumıniyanın “Rumıniya Ulduzu” ordeni (11 oktyabr 2004-cü il)

    Səudiyyə Ərəbistanı Krallığının “Kral Əbdüləziz” ordeni (8 mart 2005-ci il)

    Rusiya Federasiyasının Təhlükəsizlik, Müdafiə və Hüquq Qaydası Problemləri Akademiyasının I dərəcəli Aleksandr Nevski ordeni (11 aprel 2005-ci il)

    Azərbaycan Respublikasının “Heydər Əliyev” ordeni (28 aprel 2005-ci il)

    Rus Pravoslav Kilsəsinin I dərəcəli Müqəddəs Serqi Radonejski ordeni (14 sentyabr 2005-ci il)

    Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin “Şeyxülislam” ordeni (22 dekabr 2005-ci il)

    Fransa Respublikasının “Fəxri Legionun Böyük Xaç Komandoru” ordeni (29 yanvar 2007-ci il)

    Polşa Respublikasının “Xidmətlərə görə” Böyük Xaç ordeni (26 fevral 2008-ci il)

    Ukraynanın 1 dərəcəli “Knyaz Yaroslav Mudrı” ordeni (22 may 2008-ci il)

    Küveyt Dövlətinin “Mübarək əl-Kəbir” ordeni (10 fevral 2009-cu il)

    Latviya Respublikasının “Üç Ulduz” ordeninin “Böyük Xaç Kavaleri” dərəcəsi (10 avqust 2009-cu il)

    Rus Pravoslav Kilsəsinin “I dərəcəli Şöhrət və Şərəf” ordeni (24 aprel 2010-cu il)

    Rumıniyanın “Sadiq Xidmət” milli ordeninin Böyük Xaç ranqı (18 aprel 2011-ci il)

    Rumıniyanın “Sadiq Xidmət” milli ordeni (18 aprel 2011-ci il)

    Bolqarıstan Respublikasının “Stara Planina” ordeni (14 noyabr 2011-ci il)

    Tacikistan Respublikasının “İsmoili Somoni” ordeni (12 iyul 2012-ci il)

    Belarusun “Xalqlar dostluğu” ordeni (28 avqust 2012-ci il)

    “Serbiya Respublikasının lentli Ordeni” (22 fevral 2013-cü il) 

    Türkiyə Respublikasının “Dövlət nişanı” ordeni (12 noyabr 2013-cü il)

    Ukraynanın “Azadlıq” ordeni (18 noyabr 2013-cü il)

    Türk Dünyasının Ali Ordeni (12 noyabr 2021-ci il)

    Fəxri elmi adlar

    Moskva Dövlət Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutunun fəxri doktoru (7 fevral 2004-cü il)

    Lev Qumilyov adına Qazaxıstan Dövlət Avrasiya Universitetinin fəxri professoru və “Qızıl döyüşçü” medalı (1 mart 2004-cü il)

    Türkiyənin Qırıqqala Universitetinin fəxri doktoru (25 mart 2004-cü il)

    Türkiyənin Bilkənd Universitetinin fəxri doktoru və İhsan Doğramacı adına Dünya Sülh Mükafatı (14 aprel 2004-cü il)

    Rumıniyanın Ployeşti Neft-Qaz Universitetinin fəxri doktoru (12 oktyabr 2004-cü il)

    Bolqarıstan Milli və Dünya Təsərrüfatı Universitetinin fəxri professoru (23 sentyabr 2005-ci il)

    Koreya Respublikasının Kyunq He Universitetinin fəxri doktoru (24 aprel 2007-ci il)

    İordaniya Universitetinin fəxri doktoru (29 iyul 2007-ci il)

    Macarıstanın Korvinus Universitetinin fəxri doktoru (18 fevral 2008-ci il)

    Moskva Dövlət Universitetinin fəxri professoru (21 fevral 2008-ci il)

    Taras Şevçenko adına Kiyev Milli Universitetinin fəxri doktoru (22 may 2008-ci il)

    Məxdumqulu adına Türkmənistan Dövlət Universitetinin fəxri professoru (28 noyabr 2008-ci il)

    Bakı Dövlət Universitetinin fəxri doktoru (2 noyabr 2009-cu il)

    Belarus Dövlət Universitetinin fəxri professoru (12 noyabr 2009-cu il)

    Tacikistan Milli Universitetinin fəxri doktoru (16 oktyabr 2014-cü il)

    Çinin Renmin Universitetinin “Tarix üzrə fəxri professor” diplomu (11 dekabr 2015-ci il)

    İdman təşkilatlarının mükafatları

    Dünya Taekvondo Federasiyasının 6-cı Dan Qara kəməri və sertifikatı (10 oktyabr 2003-cü il)

    Beynəlxalq Güləş Federasiyasının (FİLA) xüsusi mükafatı (3 aprel 2004-cü il)

    Beynəlxalq Olimpiya Komitəsinin “Olimpiya” ordeni (19 aprel 2004-cü il)

    Avropa Həvəskar Boks Assosiasiyasının xüsusi mükafatı (1 may 2004-cü il)

    Beynəlxalq Hərbi İdman Şurasının “Böyük Kordon” Şərəf ordeni (27 may 2005-ci il)

    MDB Ölkələri İdman Təşkilatlarının Beynəlxalq Konfederasiyasının Fərqlənmə nişanı (26 sentyabr 2005-ci il)

    Beynəlxalq Güləş Federasiyasının (FİLA) “İdman əfsanəsi” medalı (17 sentyabr 2007-ci il)

    Belarus Milli Olimpiya Komitəsinin ali mükafatı (26 oktyabr 2007-ci il)

    Azərbaycan Milli Olimpiya Komitəsinin “Olimpiya” ordeni (27 dekabr 2007-ci il)

    Ümumdünya Karate Federasiyasının Fəxri 9-cu Dan dərəcəsinin diplomu (20 mart 2008-ci il)

    Avropa Ədalətli Oyunlar Hərəkatının “Şərəf” nişanı (15 may 2009-cu il)

    Beynəlxalq Paralimpiya Komitəsinin ali paralimpiya mükafatı (26 iyun 2015-ci il)

    Mənbə: https://president.az/

  • AMEA Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunda Kamran Məmmədovun 100 illik yubileyi qeyd olunub

    AMEA Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunda görkəmli ədəbiyyatşünas-alim, Əməkdar elm xadimi, professor Kamran Məmmədovun anadan olmasının 100 illik yubileyinə həsr olunmuş konfrans keçirilib. Əvvəlcə alimin elmi fəaliyyətini əks etdirən sərgi ilə tanışlıq olub. Tədbir boyunca alimin fəaliyyətindən bəhs edən slayd nümayiş etdirilib.

    Konfransı giriş sözü ilə AMEA-nın prezidenti, akademik İsa Həbibbəyli açaraq görkəmli alim Kamran Məmmədovun XX əsr ədəbiyyatının tədqiqində, ədəbiyyatşünaslığın inkişafında xüsusi və önəmli yeri olan vətənpərvər ziyalılardan biri kimi unudulmazlıq qazandığını bildirib. O, Kamran Məmmədovunun ədəbiyyat tarixində rolunun təkcə bədii mətnlərlə bağlı olmadığını, alimin eyni zamanda, ciddi arxiv sənədləri, faktlar üzərində işlədiyini diqqətə çatdırıb. Akademik İsa Həbibbəyli ədibin yaradıcılığında faktlar, sənədlər, dövri mətbuatdan alınmış materialların bütün dəqiqliyi ilə öz əksini tapdığını vurğulayıb.

    “Professor Kamran Məmmədov ömrünün sonlarına qədər arxivlərdən dəyərli materiallar toplamış, onları dövri mətbuatda ədəbi ictimaiyyətə təqdim etmişdir”, – deyə AMEA prezidenti bildirib. Onun sözlərinə görə, Kamran Məmmədov həm də bacarıqlı yazıçı olduğundan yazdığı mətnləri dərindən dərk etmiş, sistemli şəkildə təqdim etməyə müvəffəq olmuş, öz sənət dünyasını düzgün əks etdirmişdir.

    Akademik İsa Həbibbəyli bildirib ki, təbii və özünəməxsus xarakteri ilə seçilən, bütöv bir şəxsiyyət kimi yaddaşlarda yaşayan ədəbiyyatşünas-alim Kamran Məmmədov vətənpərvərlik, azərbaycançılıq ideyalarına böyük önəm vermiş, bu mövqeyini öz əsərlərində də əsas götürmüşdür. O, həmçinin Böyük Vətən Müharibəsi iştirakçısı olmuşdur. AMEA rəhbəri görkəmli alimin əsərlərinin bugünkü dövrdə də öz aktuallığını qoruyub-saxladığını, özünəməxsusluğu ilə seçildiyini və elmimizin inkişafına xidmət etdiyini vurğulayıb. Qeyd edib ki, Kamran Məmmədovun “Cəbhə gündəlikləri” əsəri vətənpərvərlik mövzusunda yazılmış ən sanballı əsərlər sırasında dayanır.

    AMEA prezidenti görkəmli alimin vətənpərvərliklə bağlı hadisələrə hər zaman emosional reaksiya verdiyini, onun Şuşa və Qarabağ sevdasının vətəndaşlıq mövqeyinin bariz nümunəsi olduğunu diqqətə çatdırıb. Bildirib ki, Bildirib ki, Kamran Məmmədovun ruhu şaddır ki, bu gün onun anadan olmasının 100 illik yubileyinə həsr olunmuş konfrans ərazi bütövlüyü bərpa olunmuş Azərbaycanda qeyd edilir. Kamran Məmmədovun uzun müddət Ədəbiyyat İnstitutunda şöbə müdiri kimi fəaliyyət göstərdiyini deyən akademik İsa Həbibbəyli onun çoxlu sayda yetirmələrinin olduğunu qeyd edib, alimin institutun elm məbədi səviyyəsinə qaldırılmasında böyük rolu olduğunu xatırladıb.

    AMEA rəhbəri aspirantura təhsili aldığı müddətdə Kamran Məmmədovun onun elmi rəhbəri olduğunu bildirərək, ədəbiyyatşünas alimlə bağlı xatirələrini bölüşüb. O, satirik janr nümunələrinə marağının yaranmasında ədəbiyyatşünas alimin irsinin böyük rolu olduğunu da diqqətə çatdırıb. Akademik İsa Həbibbəyli bugünkü tədbirin professor Kamran Məmmədova olan ehtiramın bir ifadəsi olduğunu deyib, konfransın görkəmli alimin və onun vaxtilə rəhbərlik etdiyi şöbənin timsalında Ədəbiyyat İnstitutunda ədəbiyyatşünas alimlər nəsli yetişdirmək, bu istiqamətdə fəaliyyəti daha da inkişaf etdirmək məqsədi daşıdığını vurğulayıb.

    Konfransda professor Tahirə Məmməd “XIX-XX əsrlər Azərbaycan ədəbiyyatının görkəmli tədqiqatçısı”, professor İslam Qəribli “Kamran Məmmədovun araşdırmalarında XX əsr Azərbaycan bədii gülüşünün tədqiqi”, professor Asif Rüstəmli “Kamran Məmmədov ədəbiyyat tarixçisi kimi”, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Gülbəniz Babayeva “Alimin elmi irsində satira məsələləri” və filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Əsmər Hüseynova “Kamran Məmmədovun bədii yaradıcılığı” adlı məruzələrlə çıxış ediblər.

    Tədbirdə, həmçinin akademik Muxtar İmanov, professor İmamverdi Həmidov, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Solmaz Həyatova və filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Rauf Sadıxov çıxış edərək professor Kamran Məmmədovun yaradıcılığından söhbət açıb, alimlə bağlı xatirələrini bölüşüblər.

    Sonda ədəbiyyatşünas alimin qızı, Folklor İnstitutunun Folklor və yazılı ədəbiyyat şöbəsinin müdiri, filologiya elmləri doktoru Leyla Məmmədova çıxış edərək tədbirin iştirakçılarına və təşkilatçılarına minnətdarlığını bildirib.

    Gülnar Səma

    Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu,

    İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsi

  • Vüsal Yurdoğlu

    Hansı adla xitab etsəm,
    Eyni ünvan, eyni sənsən.
    O gün səni çağırmaram,
    hamı ilə eyniləşsən.

    Çəkə bilmərəm adını,
    “Ay filankəsin qadını”,
    “Ay dostumun, doğmamın
    övladını
    dünyaya gətirənim”,
    “Ay öz qismətini sevib,
    bəxtini itirənim”…
    -deyə bilmərəm sənə.

    Deyə bilmərəm sənə
    nə “sevgim”, nə “canım” daha.
    Sevgimə şübhəm yaranar,
    Olmaz həyəcanım daha…

    İnan Allaha..,
    yadıma düşə bilməzsən
    ildə bir.
    Bir olar hər şey mənimçün,
    Tikan da bir,
    gül də bir.

    Bircə görüşsək,
    nə olar?!
    Bir az da demək çətindir.
    İçini yeməyə nə var,
    Sözünü yemək çətindir.

    Sən hələ qal ürəyimdə,
    Qal ayrıca, bir arzutək!
    Baxaq görək, bizə zaman
    nə verəcək?!
    Baxaq, görək.

  • Anar QASIMOV.”Sərkərdan”

                Şəhərin ən kənar məhəlləsində, qaranlıq bir küçədə yavaş addım səsləri durmadan küçəni döyəcləyirdi. Bu anda küçədə it-pişik səsləri də duyulmaqda idi. Zibil bu yerlərdə sanki küçənin hər tərəfinə səpələnmişdi. İt-pişiklərsə zibil qutularını eşələyir, özlərinə yem axtarır, nəyisə bölə bilməyəndə isə insanlar kimi dalaşmağa başlayırdılar. Onların hürüşməsi, arabir boğuşması yavaş-yavaş addımlayan adamı heç narahat etmirdi. Ara məhəllələrdən isə ətrafa pis tüstü hər axşam olduğu kimi yenə də yayılmışdı. Nədənsə bu şəhərdə hər kəs gün batandan sonra pis işlərini aradan qaldırırmışcasına onları yandırıb göyə sovurmağa can atırdılar. Pis qoxu isə bütün bu eybəcərliklərin ən dəhşətlisi kimi bu yerlərdə yaşayanların alın yazısına çevrilmişdi.

                Addım səsləri şəhərin bu iraq məhəlləsindəki ən son qapının ağzına gəlib bir anlıq dayanmış kimi oldu. Qaranlıqdan üzü görülməyən bu kimliyi naməlum adam nə qədər qapını döyəclədi, açan olmadı. Heç bilmək də çətin idi ki, içəridə kimsə var, ya yox. Adam da bir neçə dəqiqə beləcə cəhd etdikdən sonra bir şey əldə etməyib yenidən üfunət dolu küçənin qoynuna atıldı. Bu andan sonra nəinki bu məhəlləni, bütünlüklə şəhəri kəskin soyuq da çulğamışdı. Dəhşətli dərəcədə hava sərt idi. Bu dəfə havanın sərtliyi insanların bu günlərdəki sərtliyi kimi kəskin və amansız idi. Bu havanın soyuqluğu necə olurdu ki, daha da sərtləşdirdi, amansızlıq qazanırdı?! Belə bir sual da insanların düşüncəsini heç məşğul etmirdi. Soyuq anlayışının əsl mahiyyətini düşünmədən onu yaşamağa adətkərdə olmuşuq, amma həqiqi mənada bilmirdik ki, soyuq əsl həqiqətdə nə olan şeydi.

    Soyuq üşümək deyil, soyuq donmaq da deyil. Soyuq üşüdüyün, şaxtanın ən iti bıçaqtəkin səni isidəcək olan bir evinin, isti yuvanın olmadığı zaman duyduğun hisdir. Onu da yalnız belə havalarda qapılar üzünə bağlı olan bu kimi adamlar duya bilərlər. İsti yuvasında oturub isti çayını içənlər bilməz, onlarla evi boş olan, sadəcə birində yaşayan və digərləri qapısı qıfıllı qalan o insan deyilən varlıq isə heç anlamaz, anlamaq da istəməz. Bax belə bir soyuq, şaxtalı bir gün idi. Elə bir gün ki, dediyimiz insanlar onun dəhşətini anlamaqdan məhrum idilər, onlar isti evlərində oturub isti çaylarını ləzzətlə udumlayırdılar, hətta küçələrin, xiyabanların bəyaz qarına baxıb ləzzət də alırdılar. Belə bir gündə çöldə, doğrudan da, elə güclü külək əsirdi və dağlardan insan dərisini kəsən soyuq qar gəlirdi ki, sanki qəzəbi tutmuşdu. Bu qədər güclü bir soyuqda, qarlı-şaxtalı havada şəhərin küçəsində tək-tənha bir adamsa yoluna ara vermədən davam edirdi. Bu şəhərin ara-bərə məhəllələrində bir o idi, bir də olsa-olsa ins-cins…

    Küçədə tək-tənha hərəkət edən adam olduqca fikirli-fikirli və özü də heç bilmədən hara gedirmişcəsinə bir döngəyə gəlib çıxdı. Küləyin vıyıltısı da, hansısa yaxın-uzaq dağların başından gətirdiyi dondurucu qar da sanki ona qənim kəsilmişdi. Adam arada bir öz-özünə “Sən nə istəyirsən bizdən, bizimki bizə bəs etmirmi?!” kimi cümlələrlə deyinirdi. Budur, o, döngəni dönəndə küncdə, zibil qutusunu özünə daldalanacaq etmiş bir əyyaşla da qarşılaşdı.

                Bəs şəhərdə tez-tez rastlaşdığımız bu əyyaş kim idi, bilirsinizmi?! Yox, onu tanımazsınız, yəqin. Bilmirsiniz, bəlkə, bəziləriniz görübsünüz, amma onu ötəri tanıyırsınız, bilirsiniz. Axı siz hər zaman bir əyyaşa ötəri baxmısınız, ona heç diqqət yetirməmisiniz. İcazə verin biz deyək: Əyyaş insanın ən aşağı nöqtəsidir. Bir insan özünə nə qədər rəhimsiz ola bilər, bax o, o zaman əyyaşa çevrilər. Bu gəzən adamın qarşısında da belə bir insan, daha doğrusu, insanın ən aşağı nöqtəsində bərqərar olmuş bir varlıq dayanmışdı. Adam-sərkərdan və Əyyaş. Necə də ağır bir qarşılaşma!

                Adam ona yaxınlaşdı və xeyli səssiz-səmirsiz baxdıqdan sonra soruşdu:

    -Adın nədir?

    Əyyaş isə başını qaldırmadan cavab verdi, dedi ki, adım Vəhşi, Xortdan, Atılmış… Heç özüm də bilmirəm adımı.

    Bu həyatdan küsmüş, özündən nifrət edən adamın cavabı adamı narahat etdi, axı onun da bu gün gəldiyi vəziyyət beləcə əyyaşlıqla başlamışdı. Əyyaş cavan oğlan idi, amma düşdüyü bu çirkab onu sanki ahıl bir insana çevirmişdi. Üzünə diqqətlə baxanda bir zamanlar onun necə də gözəl olduğu, gənc xanımların diqqətini necə çəkə biləcəyi sezilirdi. Amma indi o günlərdən əsər-əlamət qalmamışdı.

    -De görüm, neçə yaşın var?

    -Yaş? Məni ələ salırsan. Nə yaş!

    Əyyaş güldü:

    -Mən yaşayırammı ki, yaşım da olsun. Rədd ol burdan! Nifrət edirəm insanlara.

    Əyyaş bir insan belə görmək, səsini duymaq istəmirdi. O, əlindəki butulkadan son xortumu da çəkib bədəninə adama doğru fırladır:

    -Rədd ol, dedim sənə!..

                Adam tək-tənha yoluna davam etməyə başladı. Soyuq yenə güclü idi, təbiətə hakim kəsilmişdi. Səhər də yavaş-yavaş açılmaq üzrədir, insanlar daha isti çaylarını içib küçələrə axışmağa başlamışdılar. Bir azdan küçələrdə uşaqlar da gözə dəyir, onlar qar topu oynayırdılar, səslər, şən gülüşlər isə ətrafa yayılmışdı. Artıq günortaya doğru yeməkxanalardan isti hava, gözəl qoxular da yayılırdı küçələrə. Adam arabir dayanır, istinin və yeməyin qoxusunu içinə çəkirdi. Bəs yolda tək-tənha gəzən bu adam kimi idi? Nə vaxtsa bir nəfərə içini açıb tökmüşdü:

    -Mən bir sərkərdanam, dilənirəm, həm də evsiz-eşiksizəm. Döşəyim oturacaqlar, beton döşəmələr, ən yaxşısı yaşıl örtüklərdi. Yastığım yoldan tapdığım bir plastik su butulkası. Yorğanım yayda olmur, payızda səxavətli ağacların yarpağı, qışda buludlar və illər öncə itirdiyim qızımın bəyaz libasıtək ağappaq olan qar olur. Dostum yoxdu, hamı mənə xor baxır. Düşmənim isə bir vəfasız dünyadı. Birinə yığıb yığıştıra bilməyəcəyi qədər verib, digərini lüt-üryan buraxıb. Birinin onlarla içi boş qalan ev-eşiyi, imarəti, digərinin gecələməyə bir daxması da yox. Dünya budu…

                Adam düşüb şəhərin küçələrinə, insan yığını çox olan yollara. Dilənir:

    -Allah xətrinə məni geri çevirməyin. Acam, istəyirəm…

    Biri heç baxmırdı üzünə. Belələrindən o incimirdi heç, digəri söyür, təhqir edirdi. “İtil cəhənnəmə”… “Rədd ol burdan…” “Əclaf…”. Bir kimsə də pul verirdi, on qəpik, iyirmi qəpik… Bir manat… çox zaman da itə atar kimi.

                Adam dəmir, bəzən də kağız pullar alırdı. Amma o, əslində, bu pulları heç istəmirdi, istəmirdi bunu insanlardan. “Axı, mən pul üçün dilənmirəm”,-deyirdi.

    Bəs bu sərkərdan və o Əyyaş nə istəyirdi?! Ah, onları bir anlaya bilsək, dünya qurtuluşa varacaq. Onlar, təbiətin bütün insanlar kimi onların da payına verdiyi ruzidən, bərəkətdən istəyirdilər. İstəyirdilər ki, onları da anlaya bilək. Onlar birdən-birə belə bir insana çevrilməyiblər ki, bu vəziyyətlə bizlərin heç mi günahı yoxdur? İnsan yaradılmışların ən əşrəfi deyilmi?! Yaradılmışların ən əşrəfi olan insan beləmi hörmətə, rəftara layiq görülməlidir? Heyhat! Heyhat ki, heyhat!

    …Adam bax belə bir dünyada, belə bir soyuq, qarlı-şaxtalı gündə etinazsızlıqdan payını almışdı, ona əzab verən, bəlkə də, havanın soyuqluğundan çox insanların biganəliyi, soyuq münasibəti idi. Belə bir vəziyyətdə o, ağır-ağır yolunda davam edirdi, çox düşüncəli idi, sanki hər kəsdən, hər şeydən ümidini kəsmişdi. Siz heç hər kəsdən, hər şeydən ümidini kəsən adam görmüsünüzmü?

    Hava isə getdikcə soyumaqda davam edirdi. Təbiəti isidən Günəş bu nəhs gündə qəribəlikdən heç doğmadı da. İnsanlar isti evlərindən çıxdılar, işə gedən qayıtdılar, yollar, küçələr, xiyabanlar dolub-daşdı və artıq gün başa çatmaq üzrə idi. Budur, şəhərə qaranlıq da çökməyə başlayıb. Hər kəs isti yuvasına tələsir. Şaxtalı hava kimi onlar da necə sərt və soyuqdurlar, ilahi. Adam isə yenə küçələrdə tək-tənha. O, özünə sığınıb, üşüyür, yox daha üşümək mərhələsini də çoxdan adlayıb, o donurdu. Addımları da yavaşıyıb, artıq ayaqları addımlamır, onun sözünə baxmır, sürütlənirdi. Bir azdan adam yerə yıxılır, o, artıq ölümün pəncəsində idi. Bu yetmiş yaşına lövbər vurmuş bu kişi indi yıxılıb yerə. Qar da amansızcasına yağmaqda davam edirdi. İnanmayacaqsınız, adam ölüm ayağında gözlənilmədən istini hiss edir, bədəninə bir istilik hopmağa başlayıb, bədən artıq donmurdu. Bu anda onun gözündən yaş axdı. Sən demə, bu həyatın ona son zərbəsi imiş. Bu əcəl təri imiş onu basıb. Və ölüm, bir gün hamını haqlayacaq o əcəl gerçəkləşdi. Siz necə, düşünmüşdünüzmü ki, ölüm qurtuluşdur?! Adam beləcə qurtuldu ona əzab verən həyatdan. Amma yenə tək-tənha idi. Yanında onu sevən, onun üçün ağlayan, ah-nalə qoparan yox idi. Bəlkə də, beləsi daha yaxşı idi.   

    …İndi qar daha güclü yağırdı. Budur, bir azdan o, adamın üstünü sanki ağ kəfən kimi örtmüşdü.

      Naxçıvan Muxtar RESPUBLİKASI.

  • İlahə ALLAHVERDİYEVA.”Mənim dərdli dilim”

    Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portal Naxçıvan Bölməsinin Rəhbəri,

    Naxçıvan Dövlət Universitetinin”Jurnalistika” ixtisası üzrə IV kurs tələbəsi

                                                 Mənim dərdli dilim
          İllərdir  ana dilimi düzgün yazıb, doğru danışa bilmək üçün mücadilə edirəm.

    Hələ tez-tez istifadə etmədiyiniz sözlər və orfoqrafiya qaydaları varsa və siz həssaslıqla onlara diqqət etməyə çalışırsınızsa özünüzə inamınız zədələnir. Bu zaman Orfaqrafiya lüğəti dərhal köməyimizə gəlir. Çox vaxt hətta onun belə imdadımıza çata bilmədiyi hallar olur. Amma bu işin tək fəlsəfəsi var. Axtar, soruş sonunda mütləq doğrusunu tap.
    Haqqını vermək, özündən əmin olmaq və ən əsası dilimizin müqəddəslik zirvəsini qoruya bilmək hər birimizin vəzifəsi olmalıdır. Biz hələ bu vəzifəmizi düzgün yerinə yetirə bilmədiyimiz halda ağlımız, fikrimiz ikinci dil öyrənməkdə qalıb. Sanki öz dilimizi öyrənmişik indidə sıra digər dillərə çatıb. Bəlkədə ana dilimizin ahı tutub bizi ki , on bir il orta məktəbdə sonra isə ali məktəbdə bizlərə dil dərsləri keçsələrdə hələ də doğru-düzgün yazıb danışa bilmirik.
    İşimiz qalıb Allaha, gərək O bizi aydınlatsın ki, dilimizin önəmini anlayıb beşikdən məzaradək ” dilimiz kimliyimizdir” şüurunu həyat tərzimizə çevirə bilək.
    Dilimizin qaydalarına nəzər salsaq bildiyimizi zənn etdiyimiz, hətta özümüzü alimi saydığımız səs, hərf, səs artımı, səs düşümü, sözlərin və şəkilçiləri yazılışı, mürəkkəb sözlər, durğu işarələri, heca qurluşu…. haqqında əslində çox az şey bildiyimizi görərik. Allaha şükr edirəm ki öyrənməli olduğumuz bu qədər şey arasında yaxşı ki ” sosial şəbəkə dili ” yoxdur. Yoxsa ” slm, saol, cnm, by, ok…” kimi qəribə, çirkin, zəhmətsiz və zövqsüz yazılmış abveturaları öyrənəcəkdik. Deyirəm görəsən insanın öz dilindən hərf oğurlaması oğurluq sayılırmı? Cavabını bilmirəm amma qulağa, gözə və vəfaya tərs olan hər şeydən kənarda və qarşısında durmağı seçməliyi vəzifə etməliyik deyə düşünürəm.
    Birdə gələcəyimizin sahibi olan gənclərimiz var. Biz bu gün dilimizdən oğurluq etsək onların sabahlarına dağıntı altında miras qoymarıqmı? İşimiz çox ağırdır. Gələcəyimizin bu gün bizim dilimizə göstərdiyimiz həssaslığa çox ehtiyacı var.
    İndi bu yazını yazarkən kim bilir nə qədər səhv etmişəm. Öyrənmək bitmir… Dönə-dönə oxunana qədər fərqinə varmırıq və diqqətimizdən kənarda qalır. Bağışlamağınız ümidiylə…

                                           İlahə Allahverdiyeva 

    Naxçıvan Dövlət Universitetinin “Jurnalistika ” ixtisası üzrə IV kurs tələbəsi

  • Şəfa VƏLİYEVA.” İntizar şeirləri və qırıq qəlb toplayıcısı… “

    This image has an empty alt attribute; its file name is sefa-veliyeva.jpg

    Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Gənclər Şurasının və Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, Prezident təqaüdçüsü, “İlin gənci” müfakatçısı, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş redaktoru

                Daşlı, dar küçələrin birindən digərinə adladıqca ayağındakı rezin çəkmənin səsi dəyişirdi; bayaq cırıldayan çəkmə indi pişik miyoltusuna bənzər bir ağı çəkirdi. Qoca bu səsləri min il idi ki, eşidirdi…

    -Min il oldu ha!-deyə gülümsədi və başını qaldırıb beşmərtəbəli binanın köksündə kösövə dönən pəncərəyə baxdı: -Bir, iki…Üç… Hə, dəqiq üçüncü mərtəbədir.

                Pəncərədən düşən işıq səkinin başı üstündən özünü küçəyə atmışdı, amma burda da yerini rahatlaya bilməmiş,  iki tək-bir cüt daşın üstünə başını söykəsə də, titrəməsi kəsməmişdi. Qoca heybəsini işığa əmanət eylədi və ehtiyatla, ayağının altına diqqətlə baxa-baxa divarın dibinə-pəncərənin altındakı qaranlıağa doğru irəlilədi. Gümanı çin çıxmışdı; burda da qırıq qəlb vardı…

                …Çox sonralar, qocanın yaddaşı xəfifləyəndə, gözlərinin işığı öləziyib, ayaqlarının təpəri yesir olanda nəvələrini başına yığıb danışacaqdı:

    -Həmin gecə beşmərtəbəli binada tək bircə pəncərədə işıq vardı. Dünya yatan vaxt oyaq olanın qəlbinin qırıldığını illərin təcrübəsi öyrtəmişdi mənə… Və elə, əlimlə qoyduğum kimi də tapdım o gecənin qənimətini-qırıq qəlbi…

    -Üstündə nə yazılmışdı, babacan?-Nəvələrin ən dəcəlinin dili dinc durmamışdı.

    – … “Sona İntizar” yazılmışdı…-Qoca yaddaş xəritəsində işarələdiyi yeri tez tapdığına o qədər sevinmişdi ki, “İntizar” sözünü deməyində belə, bir şənlik vardı…

                ***

                Şeirə könül verənlərdəndir o… Bildiyini, gördüyünü, lap elə  gözünü yumub ruhunu çırpdığı naməlumluqları da şeirlə anladır. Yazır ki: “Arada ürəkdən gah küs, gah barış, Hisslərin düzülsün qoy sətirlərə…”  Şeiri “düzüb-qoşanlardan” fərqli olaraq, misraların hisslərin son ucu olduğunu dərk edir. Bu dərketmə onun xoşbəxtliyidirmi?  Cavabını qətiləşdirməyə ürəyim gəlməyən sualdan yaxa qurtarmaq üçün üzümü tuturam növbəti şeirə:

    Sən hardan biləsən nədir məhəbbət,

    Dualar etməyi öyrəndinmi sən?

                Ola bilər ki, dua etmək hansısa fövqəl gücün buyruğu olsun, amma ona nəyi, necə sığdırmağı insan övladı özü kəşf edib. Və məncə, hisslərinə qudsal donu geyindirməyə də məhz bundan sonra başlayıb… Ona görə də, duanı məhəbbət qədər ülvi, məhəbbəti də dua qədər toxunulmaz, sözqonmaz saymaq qərarına gəlib….

                Amma insanın dünyadan küsdüyü, olub-bitəni günahkar çıxardığı “fələyin” ayağına yazdığı vaxtlar da olur ki, belə anlar heç bir düşüncə dolabına sığmır; qapı dalındakı kiçik, siyirməli, taxta oturacağın  dabankeş asılan əyri mismarı bəs edir ki, zehnindəki durğunluğun boğazlığına keçirəsən. Məhz belə  zamanlarda doğulur “ən adi şeirlər”:  “Bir də görürsən ki, gözün qaralır, Daha döyünməyir sinəndə ürək.”

                ***

                Qırıq qəlb toplayıcısı kimi ömür keçirən qoca taxta çərçivəli pəncərənin önünə,  nəlbəkidə yanan şama baxır, həmin gecəyə aid nəsə tapacağına olan ümidini itirməyərək yaddaşını eşələyirdi. Burnunun üstü qırışanda, dodaqlarının kənarları asta-asta büküləndə dəcəl nəvə onun axtardığını tapdığını anladı və əlini uzadıb babasının yun corablarının ucunu dartışdırdı:

    -Babacan! Söylə… Söylə…

    -Həmin gecə ilk dəfəydi ki,  qəlbi qırılan birinin yaşadığı evdən mahnı səsi gəlirdi.

    -Mahnı?

    -Hə…-Qoca oynaqları şişmiş barmaqlarını üst-üstə qarmaqladı, sonra peşmanladı, çənəsini sinəsinə söykəyib inamsızlıqla pıçıldadı:-Mahnı deyildi, əslində… Şeir idi…Amma qız özü mahnı kimi oxuyurdu…

                ***

                “Xəyalına söylə, bir də qarşıma Qoy sənsiz gəlməsin, sənsiz çıxmasın…”-üsyan edir Sona İntizar… Öz qurduğu xəyalları səliqəylə, nizamla yığdığı könül rəfinin ən üst gözünə baxarkən,  nataraz, həyatın əyninə gəlməyən, rəngi qarışıq xəyalı görərkən gücü elə buna çatır. Sonra bütün ümidlərini dəstələyir, cəsarətini bağ edib ümid şələsi qurur, ayağını bu şələnin üstünə qoyur, boyunu həmin o nataraz xəyala uzadır (əlini uzatmağı qüruruna xəyanət sayır amma…),  bağırdığını sanır: “Mən sənin gözündə nə olmuşam, bəs?” Səsini isə təkcə özü, bir də qırılmış qəlbini heybəsində daşıyan o qoca eşidir…

                “Şeirimin hər sətri səndən bəhs edir…” Üz tutduğu “sən”i də özü yaradıb…

                “Bir şeir yaz, qələm, özündən danış, Misralar bəzənsin təbəssümlərə.” Təkləndiyi ömür düzündə üzü tutan bircə qələmi qalır şairin…

                ***

                Qoca nəvələrinə söylədiyi nağılın sonunda göydən düşən üç almanı bölə bilməmişdisə də,  nağıldakı sehir uşaqların “şirin yuxuya batmasına” yetmişdi. Qoca da yatmaq, minilliklərin yaddaşındakı sınıq-salxaq nəfəsliklərindən içəri təpilən xatirələrin gözündən yayınmaq istəyirdi. Bacarmırdı…

    -Deyəsən, bu qış gecəsi umduğumdan da uzun olacaq axı…-Təəssüflə başını buladı və ip corablarının üstündəki naxışları görmək üçün ayağını yuxarı qaldırdı, şam işığına tutdu.

                …Səhər nəvələri qocanı üzündə gülüş, amma nəfəssiz tapdılar. Pəncərənin buğunda bircə cümlə yazılmışdı: “Qəlblər qırıldıqca şairlər susmayacaq…”

                ***
                “Gül- çiçəkli bağsan, Mən torlu çəpər, Biz ayrı doğulduq…” Bəzən eşq daşın şəlaləyə, şəlalənin də intiharına bəarət qazandırdığı təbiətə aşiq olduğundan başqa  heç bir məna daşımır. Və beləcə, davamedici zaman formasında yaşayan insan  solmuş ümid çiçəyinə yas saxlamaq əvəzinə, dibinə bir ovuc daha sevgi tökür, bir xoş söz daha deyir… 

                Qırıq qəlb toplayıcısı olan qoca Sona İntizarın şeirlərində məhz bu həqiqəti tapmışdı…  Babalarından aldığı əmanəti-qırıq qəlbləri toplamağı nəvələrinə ötürməyi bacarmağın xoşbəxtliyi ilə sonuncu nəfəsini havaya sovurmuşdu…

                Nəvələr baş-başa verib işə hardan başlayacaqlarını düşünürdülər. Dəcəl nəvə çoxbilmiş ifadəylə demişdi:

    -Gecələr işığı sönməyən pəncərələrin altına və  parkdakı oturacaqların yağışda quru qalan tərəflərinə baş çəkməliyik!

                                                   Şəfa Vəli (2022, Şəki)

  • Sona İNTİZAR.”YORULMUŞAM DAHA HƏR ŞEYDƏN, VALLAH!”

    Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş redaktor müavini

    Susqun baxışlarla baxırsan mənə,
    Dinib danışmırsan, nə olub sənə?
    Sən canın, ayrılıqdan daha söz etmə,
    Yorulmuşam daha hər şeydən, Vallah!

    Xəstəsi olmuşdum baxışlarının,
    İzinə düşmüşdüm qarışlarının,
    Heyranıydım çatılan o qaşlarının,
    Yorulmuşam daha hər şeydən, Vallah!

    Yollarına çıxıb yol gözləyərdim,
    İncitsən, yenə də CAN söyləyərdim,
    Kaş, eşqin yerinə özüm öleydim,
    Yorulmuşam daha hər şeydən, Vallah!

    Qurumuş dodaqda bir səs idin sən,
    Qulağıma gələn xoş səs idin sən,
    İçib eşq meyindən sərxoş idin sən,
    Yorulmuşam daha hər şeydən, Vallah!

    Daha yazmayacam haqqında sənin,
    Nə dilim danışmaz, nə gəlməz təbim,
    Ruhdan düşmüşəm mən, yazmır qələmim,
    Yorulmuşam daha hər şeydən, Vallah!

    İntizar, sözünün sehrinə düşdüm,
    Bu geniş dünyadan küsdüm, bezikdim.
    Sözünə qüvvət olsun, mən də düşündüm,
    Yorulmuşam daha hər şeydən, Vallah!

  • Sona İNTİZAR.”İNSAN OĞLU”

    Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş redaktor müavini

    Canını çürüdür bir insan oğlu
    Dörd yanı tikanlı, hasarlı yerdə.
    Ömrünü itirir, bir insan oğlu,
    Soyuq, məzar kimi, cəhənnəm bir də.

    Qocaldır insanı dərd – fikir-əsəb,
    Cavan yaşda qurban edib onu qəzəb.
    Bəlkə də adi səhv zindana səbəb
    Bəlkə günahsızdır bir insan oğlu.

    Kimi quldurluq edib, kimi oğrudur,

    Kimi nahaqdandır, kimi doğrudur,
    Kimsi də haqq üçün susub boğulur,
    Bəzən dı haqsızdır bir insan oğlu.

    Şərəfçün-qeyrətçün yatanlar da var,
    Əli namus qanına batanlar da var,
    Dostu qara pula satanlar da var,
    Necə vəfasızdır bir insan oğlu.

    İllərlə qandala məhkum olanlar,
    Həyatın dəyərin zindanda qanarlar.
    Bir gün ordan azad da çıxarlar,
    Key kimi, halsızdır bir insan oğlu.

    Elə oğul da var, zindanda hifs olar,
    Tövbəsin eləyər, namazın qılar,
    Zikr, dua edər, Quranı oxuyar
    Ya qalar imansız bir insan oğlu

  • Sona İNTİZAR.”KİMİ”

    Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş redaktor müavini

    Gecələr zülmət olur, qaranlığın aşiqiyəm,
    Sən Məcnun olmusan, mən sənə Leyla kimiyəm.

    Sən o gecələrdə mənim gözəl xülyamsan,
    Mənsə gecələrinə var olan dünya kimiyəm.

    Yuxu qaçmış gözlərindən sən axtarma onu,
    Mən o gözlərdə xumar, gizlənmiş röya kimiyəm.

    Dodağında hecaya bölünmüş bircə adım qalar,
    Mən o dildə, o ləbdə elə heca kimiyəm.

    Gər, anlamasan mənim eşq-məhəbbətimi,
    Mən elə vaxtsız gələn o nakam sevda kimiyəm.

    Xatirində qalsa əgər sənlə olan günlərimiz,
    Dolsa höz, qızarsa üz, mən o üzdə həya kimiyəm.

    İntizar, sən şeir yazmısan, yene ünvanı odur?
    Mən qələmə, vəsf edərəm, təb dolu dərya kimiyəm.

  • Şəfa VƏLİYEVA.”Gele bilirmisin?”

    This image has an empty alt attribute; its file name is sefa-veliyeva.jpg

    Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Gənclər Şurasının və Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, Prezident təqaüdçüsü, “İlin gənci” müfakatçısı, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş redaktoru

    Gele bilirmisin?
    Gel…
    Gidebildiyin gibi gel…
    Gidişini kucaklayan yolları
    Sana tarif edemem…
    Bitanem…
    Gel…
    Bildiyin gibi gel…

    2019

  • Şəfa VƏLİYEVA.”Bir ağustos akşamıdır…”

    This image has an empty alt attribute; its file name is sefa-veliyeva.jpg

    Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Gənclər Şurasının və Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, Prezident təqaüdçüsü, “İlin gənci” müfakatçısı, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Baş redaktoru

    Bir ağustos akşamıdır…
    Yüreğimden esen rüzgar
    Saçlarına ulaşıyor mu?
    Sende de hatıralar
    Aşk saatinin tersine
    Dörtayak koşuyor mu?

    Bir ağustos akşamında
    Dertleşirim şiirle;
    “Yağmurlar beni sevmiyor”…
    “Ama arkadaşım çay
    Dönüyor bir yudumluk sevgiliye…”
    Orhan hocam da çaya “arkadaşım” diyor…

    Ben ve ağustos akşamı…
    Kalbim hala unutmuyor
    İçinden geçib gitmişleri…
    Beyaz seçmişim çay bardağımı…
    Ruhumun dalgaları sahile vuruyor,
    Kim buluyor şiirimde “yitirilmişler”i?

    2019

  • Gülnar SƏMA.”Eləmə”

    “Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Gənclər Şurasının və Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyinin üzvü, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Tovuz Bürosunun Rəhbəri, Prezident təqaüdçüsü, Gənclər müfakatçısı

    Bir yerə ki çağırdılar,
    Getmək üçün ar eləmə.
    Bir yerə ki çağrılmadın,
    Heç o yeri dar eləmə.

    Qalsın gözü yollarında,
    Qoy qalmasın pullarında.
    Yevroları, dolları da,
    Manatınla yar eləmə.

    Qəpiyinə güllə atma,
    Ciblərini topa tutma,
    Topu topa belə qatma,
    Oynadılan şar eləmə.

    Kim çağırdı, dünyaya gəl?
    Gəl-gəl deyir, amma əcəl,
    Səma özü kimi dəcəl,
    Qulağını kar eləmə.

  • Gülnar SƏMA.”Küləyə”

    “Gənc Ədiblər Məktəbi”nin müdavimi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Gənclər Şurasının və Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyinin üzvü, Azərbaycanın Mədəniyyət və Ədəbiyyat Portalının Tovuz Bürosunun Rəhbəri, Prezident təqaüdçüsü, Gənclər müfakatçısı

    Payızın üstündə yaman əsirsən,
    Bir həsir, bir də ki Məmmədnəsirsən,
    Eləbil tufandan qalan kəsirsən,
    “Külək, niyə belə əsirsən, külək
    Niyə ümidimi kəsirsən külək?”

    Payızın əlində yesirsən yesir,
    Baxan elə bilər olmusan nasir,
    Tutduğun əmələ günəş də susur,
    “Külək, niyə belə əsirsən, külək
    Niyə ümidimi kəsirsən, külək?”

    Payız səni görüb səsini qısır,
    Toz-torpaq içində hər işin qüsur,
    Mənim hisslərimə edirsəm təsir,
    “Külək, niyə belə əsirsən, külək
    Niyə ümidimi kəsirsən, külək?!”